ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE. u D D Donderdag 15 Juni 1905. Mr. R. J. PATIJN. Mr. R. J. PATIJN! (525 ierikzeesohe Eerste Blad. BERICHT. den heer E. A. Vorsterman van Oyen, Het stembiljet Courant). Venolijni DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG. De prijs per 3 maanden ia f 1,30, franco per post f 1,60. Noord-Amerika, Transvaal, Indie enz. verzending eens per week, f 10,— per jaar. 61»te JAARGANG. No. 8167. DlreoteuTj A, J, DEI LOOZK A. FRANKEL. J. WA ALE, alleen voor het binnen- en bnitenl. nieuws. Redacteuren: Advertentiënvan 13 regels 30 Cts. meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlgk tot des Maandags, Woensdags en Vrijdags middags 2 ure bezorgd worden. Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend. Alle betalingen moeten uitsluitend geschieden ten kantore van A. J. de Loozb, Hoek Schuithaven, Zierikzee. Ingezonden stukken en berichten van correspondenten te adresseeren aan A. Fbünkïx, Nieuwe Boogerdstraat 213, Zierikzee. Dit nummer bestaat uit twee bladen. Het Redactie-Bureau van de Zierikzseacha Nieuwsbode zal Vrifdagavond voor niemand toegankelijk ziju. DE REDACTIE. Zij, die etch met 1 Juli a.t. op deae Courant abonneer en, ontvangen de tot dien datum verschijnende nummers gratis Alle brievengaarders en boek handelaars nemen abonnemen ten aan. He Directeur, J. n K hOOZB. WttT Wij bevelen bij de stemming voor de Tweede Kamer met aandrang aan voor het kiesdistrict Goes. Afsluiting Weg. De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Zikukzee maken bekend, dat ten behoeve van de vervanging van de houten heul, gelegen in den Brnamsweg (No. tl van den ligger der wegen en voetpaden in de gemeente Ouwerkerlt), door een brug met ijieren liggers en steenen landhoofden, lang 4.30 M. wijd 2 M. bovenkantdek 0.80 M. boven- en bovenkantfundeering t M. beneden xomerpeil, het gedeelte van den Braums* Wöfrf, begrepen tusschen den Molenweg: (No. 12 van den ligger in de gemeente Onworltork), en den Nlenwon oordd(jksohen wejj (No. 8 van den ligger in de gemeente Oaworkork), voor het ve>ke«r met r\j» en voertuigen en vee zal «Ijjesloten zjjn van den 19Jen tot en met den 2Csten Juni 1905. Zibrikzbe, den 14 Juni 1905. De Burgemeester en Wethouders voornoemd, CH. W. VERMEIJS, Burgemeester. JAN SNELLEN, Secretaris. Eik kiezer heeft een oproepingskaart ont vangen. Met die oproepingskaart moet bij Vrijdag den 16en Juni, tusschen 8 en 5 nur, naar de stembus gaan. Hij geeft daar dio kaait Mn den voorzitter over, waarop men van dezen een stembiljet ontvangt. Zonder oproepingskaart krijgt men geen atembiljat. Die kaart moet men das in de allereerste plaats medebrengen. Heeft men ze verloren, dan kan de Burgemeester een nieuwe geven. Het stembiljet, dat men na bet o vergeren der oproepingskaart ontvangt, ziet er aldus uit CANDIDATE N. 60 a I J NAMEN. PATIJN. POMPE vanMEERDERVOORT. VLIEGEN. VOORLETTERS. Mr. R. J. H. .Jhr. Mr. J. J. W. H. Ulet dat stembiljet graat men na naar één der lessenaars, en moet daar met een potlood het witte rondje vóór den naam wan hem, dien men fciest, zwart maken. Daarna vouwt men het itembiljet toe, en steekt het in de bus. Men mag niets anders aan het stembiljet doen. Men mag er niets op schryven. Ook niet de namen van da heeren Pompe van Meerdervoort of Vliegen doorschrappen. Doet men dat, dan is het stembiljet ongeldig. Heeft men bij vergissing het witte rondje zwart gemaakt van hem, dien men niet wil kiezen, dan kan men aan het stembureau een nieuw stembiljet aanvragen, mits het eerste j stembiljet, dat abusieve! jjk is ingevuld, wordt teruggegeven. Kiezers! het stembiljet, dat ge dus Vrijdag den 16en Juni in de bus steekt, ziet er uit, zooals hieronder ia aangegeven. CANDID ATEN. 'S <u '?4) 3 Ï'O S> s NAMEN. VOORLETTERS. PATIJN. Mr. R. J. H. POMPE VANMEERDERVOORT. Jhr. Mr. J. J. VLIEGEN. W. H. Aan den vooravond van den stembusstrijd. Wij hebben de kiezers van de groote be- teekecis, die deze felle verkiezingsstrijd voor ons vaderland heeft, voldoende ingelicht, hun de gevaren geschetst, waaraan zij zich bloot stellen, wanneer dit Ministerie, dat zich ge durende zijn vierjarig bewind door een geest van reactie, onverdraagzaamheid en partijdig heid gekenmerkt heeft, aan de Regeeriag blijft, en hen opgewekt allen aanstaanden Vrijdag hun plicht als staatsburgers naar behooren te betrachten, en met een ver pletterende meerderheid hunne stemmen op mr. B. J. H. PATIJN nit te brengen. Wg hebben daaraan niets meer toe te voegen. Onze strijd is thics volatreden. Het woord is nu aan de kiezers, die door middel van het stembiljet hun gevoelens moeten kenbaar maken. Moge hun uitspraak ia dien geest uit rallen, dat Zierikzee een afgevaardigde erlarge, die in allen deele zoowel om zjjn persoonlijke verdiensten ais om zjjn staatkundige richting waardig is dit vooruitstrevend, vrijheidminnend district in de Tweede Kamer te vertegen woordigen. Wordt dio vurige wenscb vervuld, dan is ook het doel, dat wij met deze verkiezings campagne beoogden, volkomen bereikt, want dan is het niet twijfelachtig, of mr. B. J. H. PATIJN zal Vrijdag als overwinnaar uit de stembus te voorschijn komen. Wenken aan de kiezers. Komt vroeg ter stembus. Zorgt in elk geval, dat gij vóór tweeën gestemd hebt, want daardoor vergemakkelijkt gij de taak der Comité's van Bijstand of Actie. Neemt een partijgenoot of geestverwant naar de stembus mede. Wekt, zoo, wat wjj betwijfelen, er nog lanwen mochten zijn, deze krachtig op hun stemplicht te vervullen. Christelijke Naastenliefde of Kerkelijke Onverdraagzaamheid. Men herinnert zioh, dat ds. Van Belkum indertijd te dezer stede predikant bij de Ncderl. Herv. Gemeente geweest is. Toen ZijnWel- eerwaarde als zoodanig naar de Zuid-Afri- kaansche Republiek beroepen werd, aanvaardde hjj dit beroep, en verliet hij met vrouw en kinderen Zierikzee. In Transvaal wijdde hij zich geheel aan de waarneming van zijn geeste lijke waardigheid. Hij bezocht de kranken, verleende ziju bijstand aan de stervenden, troostte weduwen en weezen, en hielp de nooddruftigen. Met de politiek liet hij zich niet in. Hg had daar trouwens ook geen tijd voor. Zoo leefde hij gelukkig en tevreden. Maar de Transraalsch-Engelsche oorlog brak uit, en met zijn gelukkige rust was net nu gedaan. Hij werd door de Engelsohen ge vangen genomen, en in de tronk opgesloten. Zijn vronw en kinderen werden door de Engelsohe soldaten weggevoerd, en in een concentratiekamp gebracht. Zij leden daar aan het allernoodzakelijkste volslagen gebrek. De betreurenswaardige toestand, waarin zij verkeerden, werd hier bekend. Een conoert werd georganiseerd, waarvan de opbrengst zou strekken tot leniging van den vreeselijken nood, waarin het huisgezin van den gevangen predikant verkeerde. Nu zou men denken, dat elk christen zijn penningsken zou otteren op de lijst, die voor het welslagen van dit ooneert by de ingezetenen circuleerde. Zoo zou men althans mogen verwachten. Maar mis De christelijke barmhartigheid openbaarde zioh niet bij hen, die tot de kerk van Meester Mulder behooren. Niet één zelfs van hen teckende op de Ijjat. Hunne zakken bleven hermelisoh gesloten. Was wat naastenliefde, of kerkelijke onverdraagzaamheid? Hoe zullen de Weiselianen stemmen 7 Men deed ons bovengenoemde vraag, en wij antwoordden, zonder één der leden van de kerk in de Meelslraat gesproken te hebben: «eer op Patyn dan op Pompe", want, zeiden wij, zij mogen als Christenen vergeveD, maar zij kunnen het toch nooit vergeten, hoe schande lijk door het orgaan der anti-revolutionairen de nagedachtenis van den man is gesmaad geworden, die jarenlang hun beminde ziele- herder is geweest. Bovendien weten zij maar al te goed, dat zij van de liberalen nooit iets te dachten hebben, maar dat zij door de kerke lijke volgelingen van Meester Mulder, al pogen deze vaak bij staatkundige verkiezingen bij hen in het gevlei te komen, met den nek worden aangezien. De Christelijk-Historischen. De Chriatelyk-Historisohe partij in ons land is van betrekkelijk jongen datum, en niet zeer eens van zin, want terwijl de Friesohe Christe lijk-Historischen een zeer afzonderlijk standpunt innemen, in Utrecht en in Leiden de Christe lijk-Historischen te zamen gaan met de liberalen, is in het overig deel van ons land de Chris- telijk-Historische partij gewoonlijk de slippen- draagster der aQti-revolutionairen. Men heeft wel eens gevreesd, dat de Chris- telijk-Hist. partij eigenlijk niets anders is dan een handig bedacht middel om vele orthodoxe protestanten, die niet van dr. Kuyper gediend zijn, te vangen, en hen aan 't verstand te bren gen, dat zij zelfs een gematigd liberaal niet kunnen steunen, en dus den anti-revolutionair of katholiek moeten stemmen Die bewering kwam ons in de gedachten, toen wij onlangs vernamen dc opriohting eener Chr.-Historische kiesvereenigiog te Zierikzee, onder voorzitterschap van iemand, die tot nn toe altijd gegolden had voor anti-revolutionair, anti-revolutionaire candidaturen had aange nomen, en zioh nu ontpopt als Chr.-Historisch. Do Christelijk-Historischen gaan ook in dit district mede met anti-revolutionairen en katho lieken. Daar speciaal onder de Chr.-Historischen heel veel zoogenaamd deftige menschen zijn, zelfs jonkheeren en baronnen, die het een beetje rood vinden liberaal te heeten, en ook niet deftig genoeg om anti-revolutionair te zijn, menschen, die veel houden van fatsoen en ge matigdheid, en altijd zeer Oranjegezind zich noemenis het misschien niet van onpas hen te herinneren dat zij na samengaande met de Roomschen, komen in voor hen als deftige oranjeklanten zeer vreemd gezelsohap. In een geschrift, uitgegeven door een katho liek en gericht lot dominé Van Pellecom, schreef gene: «wij prijzen den Antwerp- «sohen bisschop Levinns Torrentiusden «man, die moed genoeg had onzen vader «Willem, dat monster, uit de voeten te helpen, «hem, den verrader van zijn wettigen vorst, «den sedert lang kennelijken leider des op- «roers, den vooratander van valsche leer-, wij «houden met dien zoo geleerden als waardigen «herder der Christenen, Balthazar Gerards voor «waardig den martelkroon te ontvangen". Let wel lezer, Balthazar Gerards, de moor denaar van prins Willem van Oranje, wordt waardig geacht de martelkroon! Men zal missohien zeggen, dat geschrift is al 70 jaren geleden verschenen. Toegegeven. Maar in 1904 verscheen het Jaarboekje van Alberdink Thijm, en daarin staat een opstel waarin de sohrijver prins Willem van Oranje noemt, verraderlijk, dubbelhartig en zedelijk medeplichtig aan de beeldstormerij. Krijgen die deftige menschen van de Christ.- Historisohen geen akelige steekjes, als zij, de Historische partij bij uitnemendheid, vol liefde voor land en stamhuis, zoo hand in hand gaan met een partij, die de glorievolste figuur uit de vaderlandsohe geschiedenis, den stamvader van onze geliefde Koningin Wilhelmina noemt een monster? Orthodoxe kiezers, laat a niet misleiden, kiest geen ander dan mr. PATIJN, een goed Chris ten en een goed Oranjeman, Een laatste woord. Nog enkele dagen, kiezers! en het beslis sende uur is daar Dan zal de stembus uitspraak doen, in welke richting ons land in de eerste vier jaren zal worden geregeerd. Of het zal worden bestuurd nationaal, in de Iga onzer roemrijke geschiedenis, óf dat het zal worden beheerecht door dr. Kuyper, die de hegemonie van een bepaalde kerkelgke riobting beoogt en daarmede ook zijn eigen grootheid. Onder het mom van godsdienst tracht men aan eigen eer- en heeracbauoht te voldoen. Het christelijk geloof wordt geëxploiteerd om aan dr. Knyper den Ministerzetel te doen behouden, en om een zwerm domité's, die niet» voor hun heilig ambt gevoelen, en liever in de Kamer zitten, dan op den preekstoel staan, aan een Kamerzetel to helpen. Mag dat, kiezers! geschieden? Aan u do beslissing. Men dreigt u met het roode spook, maar weet gij dan riet, dat juist het clericafieme het volk in de armen der socialisten drijft? Sleohts eone flinke vrijzinnige meerderheid kan dat Terhoedon! Hoe brutaler de kerkdijken optreden, boe meer velen den kant van het socialisme uit gaan. Op de vrijzinnige partij rust de plicht, om het schip van staat, tusechen zwart en rood, in veilige haven binnen te koersen. Daarom niet getwist over kleine verschil punten. In het gezicht van den etcyd past eendracht. Gij kent immers de spreuk onzer vaderen, waarmee ons klein volk groot is geworden Eendracht maakt macht". Niemand blij re a.s. Vrijdag thuis. Zegt niethet komt op ééi stem niet aan. Reeds meer dan eens ie het tegendeel gebleken. Daar komt nog wat bg. Gij zendt immeri liever nazr de Tweede Kamer flinke mannen, die weten, wat tg willen, die hunne meening kunnen argamet- teeren, dan stcmmachines Maakt daarom het bovenste blokje van uw stembiljet zwart, en kiest met ons, onzen Binken osndidaat, den aao, waar ons district trotsch op zya mag Ter Overdenking! Wannoer men beweertDit Ministerie heeft veel tot stand gobraobt, dan is er niets minder waar dan dit. Behalro twee partjjwelten, die er met haastigen spoed vóór de Joni-verkie- zingen dóórgejaagd zijn, is het resultaat der werkzaamheden in het 4-jarig tijdvak ongeveer nul. Geen onkole daad getuigt van groote, heerlijke beginselen. Wat wil het Ministerie, als het aanblijft verder doen Zg wil oen pensioenwet voor ouden en invaliden, doch daarvoor een verhooging van het invoerrecht met 9£ miilioeu. Kiezers in hot district Zierikzee, op dit feit mag nog wel eenz in do laatste ure de volle aandicht gevestigd worden! Kleine luyden, boerenarbeiders, middenstanders en landbouwers past allen op I De belaetiogplaonen volgens de clericale Regeericg, die volstrekt geen rekening hondt met de draagkracht, ago gebaseerd op de lioogcre prijzen van allerlei artikelen, door dat de Tariefwet alles duurder zal maken. Op het inkomen der belastingsobuldigon wordt niet golet! Volgeno de vrijzinnige belasting plannen zallen do boerenarbeiders en kleine boeren, die op hooge uitzondering na beneden de grens der belaetbaarheid vallen, in die beiaatiog niets betalen. Voorstander» van het Ministerie—Kuyper verbreidei op groote schaal het praalje, dat van een vrijzinnige Regeering een zeer drukkende bedrijfsbelasting op het landbouw bedrijf te waobten is, terwijl de Christelijke Regeeriog het benoodigde gold zal vinden uit matige invoerrechten te be flan op den invoer van weelde- en luxe artikelen, Als men weet, dat de tccdie-artikelen hoogstens millioen opbrengen, waar zal dan de overige 9 millioen van dasn komen Dr. Kuyper wil ze balen uit de duurdere pry «en der dagelijksche levensbehoeften. Nu valt bet niet te loochenen, dat de verbruikers, waaronder ook de land bouwers behooren, die 9 millioen helpen betrieu. De voorstelling als zou de door de Christelijke Regeering voorgestelde tariefs verhooging den boerenstand weinig of niet drnkken is dus zoo onoprecht, als het maar zijn kan. Oader elk Ministerie moet belasting worden opgebracht. Natuurlijk, 't Is maar de vraag onder welke Regeering moet de land bouwer, de kloine man, de middenstand bot minst opbrengen. Dat zal zijn onder een vrijzinnig Ministeriel Is bet dan nog twjjfel- aohtig, op wien ge nw stem op 16 Juni zult uitbrengen? Men zegt altijd: Keer een dubbeltje tweemaal om oer go hot uitgeeft, maar wij roepen u toe: Kiezers, keert uw stembiljet 5 maal om, eer ge op een Christe- lijken candida&t stemt. De clericalen maken u bang, gelooft het, voor de vrijzinnige be lastingplannen. Wij zeggen: de belastingpolitiek van dr, Kuyper treft de landbouwende bovol- king veel zwaarder, dan de vrgiinnige belastingplannen. Kiezers! gaat niet in op de averechtsche voorstellingen der Cbristelijken, maar stemt op hem, die een minder drukkenden last op dè schouder? legt. Go zult goed doen, als ge uw stem uit brengt op den heer Een vergeten bladzijde. Do Bruinisser verheft in haar nos. van 3 en 10 Juni do woorden en daden van jhr. Pompe van Meerdervoort hemelhoog en men zou zoo gaan denken, dat hg zoowut de beste der honderd Kamerleden is (volgens den Qasgsoheu oorrespondent van de Middelburgsche Courant krijgt men evenwel een gansch andere ge dachte) Doch de Bruinisser gebruikt aüeen, wat in haar kraam te pas komt; zij geeft alleen de helfthet te goed; het te kort ver zwijgt zij. Men zou dat wol van een paga- nistisoh, maar niet van een christelijk blad verwachten. De gebeele waarheid bovenal, niet waar, Bruinisser, en een halve waarheid is geen waarheid. Men oordeele 1. Een voorstel om een vader, die in de geraogenis zat, naar zjjn stervend kind te leten gaan, stemde jhr. Pompe tegen. 2. Een voorstel om by de militairen bij beleodigiogen meerderen en minderen gelijk to straffen, stemde jhr. Pompe tegen. 3. Een voorstel om feitelijkheden door meet deren tegenover minderen strafbaar te stellen, stemde jhr. Pompe tegen. 4. Een voorstel om do straf, vermindering van kost", op te heffen, tegen. 5. Opheffing van de straf *het in boeien sluiten", tegen. 6. Een voorstel om eerst de zaak te onder zoeken, vóór do straf opgelegd wordt, tegen. (Du< eerst straf, daarna kan men reclameeren, Pieizieiig als men ocschuldig is). 7. Eea voorstel om eerst de grieven en toestanden der arbeiders te onderzoeken en tot klaarheid te brengen voor meu de dwang- wel t9n invoerde, tegen. 8. Een voorstel om do toelage van f 1065 aan een cftbier, die wegens plundering in Iodië veroordeeld en uit het leger gfjiagd was, te schrappen, tegen 9. Een voorstel om f 2500 op de begrooting uit to trekken, om onvermogende leerlingen bet bezoeken der H. B. School gemakkelijk te maken, tegen. 10. Den arbeidatyd in de mijnen te ver minderen tot op 8 uur, tegen. (Zeer zwaar werk) 11. Een voorstel om bij bet onderzoek io zake de B&roepswet, de patroon niet tegen woordig te doen zijn, opdat de arbeiders vry nit zullen knnnon spreken, tegen. 12 Eon voorstel om de vergooding voor kostwinners bij gelegenheid der militaire oefeningen te brengen van f 1 op f2, tegen. 13 Gelijkstelling van sociëteiten (voor den gegoede) met gewone drankgelegenheden (her berg m voor den mindere), t»gen 14. Om oorlogseohepen en cantines drank- vrij te houden, tegen. 15. Om by eerstvolgende vacature het traotement van den gouverneur-generaal van Oost-Iodië te brengen van f 132000 op f 100000, tegen. 16. Om de veetiogbegrooting mot f 300000 en de marinebegrooting met f 290000 te verminderen, tegen. 17. Een voorstel tot betere regeling naar draagkracht van de belastbare opbrengst der landerijen met het oog op de kleine en groote landbouwers, tegen. 18. Een bedrag van 7 millioen gld. voor snelvaar-kanonnen, voor. 19. Allo oorloge- en marinebegrootingen, voor. Men aiet het, wat de minderen betreft tegen. meerderen voor. Arbeiders, bedenkt dat. Men geeft u van christelijke zijde wel mooie woorden, maar leelyke daden. BELOFTEN. In haar no. van 10 Juni sohryft de Bruinisserdat mr. Pompe te Nieuwerketk heeft gezegd, dat bij liever tegen de Tarief trot zou stemmen, dan den arbeiders kwelling aandoen, indien hem blfjken mocht, dat die er hot gevolg van zou zijn; en ook, dat een wijziging inzake de Leerplichtwet gereed ligt. Iedereen zal zioh nog wel berirreron, wat in 1901 van anti-revolutionaire zydo gezegd en 1

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1905 | | pagina 1