ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE. Zaterdag 22 April 1905. (25 i e r i k. zeesche Courant). Uit Stad en Provincie. Eerste Blad. Algsnteen Overzicht. NIEUWSTIJDINGEN. Voraohgnt DINSDAG, DONDERDAG ZATERDAG. De pry* per 3 maanden ia f 1,30, framo per poet f 1,60. Noerd-Amerika, Transraal, IndiS ens. venend leg eeas per week, f 10,per jaar. 61ste JAAR SANG. No. 8146 Directeur a jal. 7. DES LOOZlEL Redacteuren A. FRANKEL. WAALE, alleen voor het binnen- en buitenL nieuws. AdvertentiSntad 13 regel* 30 Ot*. meerder» regel* 10 Cte., kannen uiterlijk tot de* Maandags, Woensdag* en Vrijdag* middag* 3 ure bezorgd worden. GrooU letter wordt naar plaatsruimte berekend. Alle betalingen moeten uitsluitend geschieden ten kantore van A. J. de Looze, Hoek S< huithaven, Zierikzee. Ingezonden stukken en berichten van correspondenten te adresseeren aan A. Fkünkkt,, Meelttraat 3S6, Zierikzee. 7. Jaohtrit (oationaal) voor heeren officieren achter een jigermeester. Volgen* juiste inlichtingen, tallen fraaie prijzen aan geld en medaille* worden uit gereikt. Zierikzee, 22 April. Woensdagavond hield de beer Verkonteren van Amsterdam voor de Chr.-Hiat. Kiesvereeniging alhier een lening over het onderwerp: >De aanstaande verkietingen". Nadat de. Van den Berg de vergadering met gebed bad geopend, werd de spreker bij de vergadering door den heer mr. Van Dedem ingeleid. Spreker begon met te zeggen, dat de ver een igdo linkcohe partgen optrekken ten stem- j buestrgd onder de leute: Vóór of tegen Kuyper. Hiervoor bestond naar zijae meening niet de minste grond. Want bet ministerie Kuyper het ft zeer veel ged**n. Dat bet niet alles heeft gedaan, wat beloofd was, is niet te wijten aan het zittend Kabinet, maar aan het vorige ministerie en aan de omstandig heden, die zooveel verschilden met die onder vorige regeeringen. Hiermee werd bedoeld de bekende spoorwegstaking, die de atakings- weifen had noodzakelijk gemsakt. In verband hiermedewijtende op den veranderden volksgeest, geeft spreker een oveiz'oht van de wording der Cbr.-Hist. partg; en bespreekt daarna de positie, die de ver- cohillende partgen innemen ten opzichte van elkt&f en van den godsdienst. De tegenwoordige linkscbe partgen zgn niet zoo vast aaneengesloten als wel wordt voor gewend, het blanco-artikel is een pleister op de scheur. Ook de liokeragde is niet geheel vereenigd oud-liberalen en sociaal-democraten ontbreken in de coalitie. Ze zgn dus niot in staat een Kabinet te formeeren, en zouden dan cog worden voortgedreven onder de zweep van Troelstra. De stille stem begrijpt das te moeten kiezen tusschen de twee altra's. Er wordt gezegd, dat Kuyper het Nederl. volk heeft gesplitst ia twee kampen. Niets is minder waar. Die scheidiog bestond reeds vroeger, en trad pas later aan het lioht. Vandaar dan ook bet samengaan met Romewat toen niet kon. Eerst moet het Christelijk, dan kan het Protestentaoh begiosel worden gered. Sprekor wil hiermee niet zeggen, dat tus schen anti's en Chr.-Hist. geen klove bestaat. Ia verband hiermee bepreekt hg de voor naamste versohillen: 1. Kerkelijke kwestie. 2. Kerk in Iadië. 3. De democratisobe rich ting der anti-revel. 4. De Vrije Sohool. Velen gaan uit sleur nog mee met de liberalen. Maar dit zal anders worden. Wel sohjjnt ook aan de rechterzijde twist te be staan (Chr.-Dem), maar dit is meer schijn dan wezen. Scheiding van politiek en godsdienst is onmogelijk. De beginselen der linkertjjde leiden consequent tot uitspattingen als die der Fransche revolutie. Ook bij de reohteraijde voelt men veel voor den werkman, maar daarom behoeft men niet met hem te sollen, zooals enkele lioker- groepen doen, of het aliemzns-kieireoht in te voeren. De aooiale arbeid van Kuyper wordt hierop door spreker even besproken, waaronder ook de tarief wet wordt gerangschikt. Met een aansporing voor de a.a. verkie zingen eindigt spreker zjjo rede. Van de gelegenheid tot debat werd gebruik gemaakt door de heeren De Maralt, Smits, Vroolgk, Bal en Van der Liadeo. De heer De Muralt komt op tegen sprekers kritiek op do sociale weigering van 't vorig ministerie, en bespreekt de zeer slechte kans op sociale wetten van een ministorie, samen gesteld uit aartsconservatieven. Dit bewijst hij uit een oitaat uit een werk van prof. Fabius. Ook de toestand aan de Verzeke ringsbank is naar zijn bewering verre van wat zo zij a moet. De tarief wetten zjjo uiter mate reactionair, en de samengang van Rome en Dordt is een vuistslag in 't gezicht van het Protestantisme. De heer Geluk oritiseert de stakingswetten, verdedigde de ongevallenwet en komt op tegen de bewering van den spreker als zouden Goeman Borgesius e. a. halve socialisten zya. Met de vacoinewet, staatsloterij en Zondags rust wijst hij de sohenren san tnssoben de reohtergroepen. De heer Smits bespreekt eveneens de uit lating van spreker als souden Goeman Bor gesius, Lely en Kort van der Linden halve socialisten zijn, waarvan de onhoudbaarheid Dit nummer bestaat uit vier bladen. Wegens Het Paaseli feest zal de Nieuwsbode op aanstaanden Maandagavond niet worden uitgegeven. De omstandigheid, dat de zoogenaamde Oostzee-vloot van Rusland in de Kamrou- baai toeft, waar kolen en proviand worden ingenomen, heeft in de Japansche pers een storm van verontwaardiging tegen Frankrgk doen opgaan. De Japanuers beschuldigen namelijk de Franaohen, dat zij, door te dolden, dat Rusland deze baai als operatiebasis voor zgn vloot gebruikt, de neutraliteit schenden, en voor Rusland partg kiezen. De Japansche gezant te Parijs schijnt met de Fransche regeering deze aangelegenheid besproken to hebben, en van haar geruststellende ver klaringen ontvangen te hebben. De Gallische haan wil niet medevechten. Frankrgk moge zgn bondgenoot een dienst hebben willen bewijzen, het zal zich wel wachten openlijk Rnsland's zijde te kiezen, daar het weet, dat Engeland krachtens het met Japan ia het vorig jaar gesloten verdrag verplicht is, om, indien Japan door een andere mogendheid wordt aangevallen, onmiddellijk Japan ter hulp te «nellen. Belangrijke krijgsbedrijven vallen niet te bespreken. De inwendige toestand in Rusland is nog altgd hoogst onrustig. Met kracht van geweld traoht de autokratie haar macht te bestendigen, alle onlusten terstond met soldaten onder drukkend. Toch vermindert de ontevredenheid niet. Integendeel, zij groeit aan, en maakt zioh meester van alle standen en klassen. De gevangenissen zgn met politieke gevangenen overvuld. Zoo zitten alleen in de citadel van Warschau 1300 mensohen opgesloten, die geen andera misdaad op hnn geweten hebben, dan dat zij voor de vertrap te rechten van het volk opkwamen. Plaatselijke opstootjes vallen bijkans dagelijks voor. In Petersburg zelfs, de hoofdstad van het rijk, waar den 22sten Januari op last der regeering een vreeselgk bloedbad onder de arbeiders is aangericht, die den Czar een smeekschrift wilden overhandigen, is het nog verre van rustig. Dit bleek bij de begrafenis van een arbeider, toen de werklieden, aangemaand door den priester, die de lijkplechtigbeid leidde, op den doodenakker geen politieke demonstratie te houden, de begraafplaats ver lieten, en versterkt door andere werklieden op één der pleinen een betoogiog voor hunne beginselen hielden. Natuurlijk kwam er toen de politie bij te pas, die met behulp van de militaire macht de betoogers na een hevig verzet nit elk»»? ranselde. Niet alleen op staatkundig gebied wil de Czar zgn absolute macht behouden en van een constitutioneel regeling niets weten, maar ook op kerkelijk terrein betoont Yadertji nog weioig geneigd heid afstand te doen van zga oppermacht. Het verzoek toch, hetwelk tot hem gericht werd om een concilie bijeen te roepen, ten einde aan deze de bevoegdheid te geven uit de hooge geestelijkheid haar opperhoofd te kiezen, heeft bij vooralsnog voor geen in williging vatbaar geaoht. De moordenaar van den Grootvorst Sergius is door den Senaat ter dood veroordeeld. Toen bij bet doodvonnis over zioh boord» uitspreken, sprak hg tegenover zga rechters de verwachting uit, dat de voltrekking er van in het opeabaar moge plaats hebben. Hij meende hierop recht te hebben, daar bij, zooals bg zeide, zgn daad voor de oogen van de gansobe wereld bedreven heeft. Ia Helsingfore, de hoofdstad van Finland, werd op het senaatsplein een monstermeeting voor algemeen kiesrecht gehouden, die zonder inmenging der gewapende macht ordelijk ver liep. Op de banierendie in den stoet gedragen werden, kon men opschriften op merken als deze: »het algemeen stemrecht is de sleutel tot de volksontwikkeling". De Koning van Engeland heeft, om eens wat afwisseling in aija eeatooig leven te brengen, of misschien ook wel uit zuoht tot navolging van zijn neef, den Duiteofaen Keizer, die Marokko bezooht, een zeetochtje naar Algiers ondernomen. Politieke doeleinden schijnt dat reisje niet gehad te hebben. Ia de Fransche Kamer ia men ijverig aan het debatteeren over het wetsontwerp tot scheiding van Kerk en Staat. De katholie ken, die een krachtige, bewonderenswaardige organisatie in hun hiërarchie hebben zullen van het webontwerp, indien het, wat waarschijnlijk is, tot wet verbeven wordt, minder nadeel ondervinden, dan de belijders der andere kerkgenootschappendie een krachtige organisatie missen. Ia Limoges, een gemeente, waar vele aardewerkfabrieken agozgn ernstige on geregeldheden voorgekomen. De werklieden van dis fabrieken hadden het werk gestaakt, omdat hua verzoek twee opzichters te ontslaan, niet werd ingewilligd. Deze opzichters vergden van de vrouwen en meisjes, die in die fabrieken werkten, meer dan zij konden toe staan. Zij ontsloegen het vrouwelijk personeel, wanneer dit hun niet io de bevrediging van hua zinnelijke neigingen ter wille was. Aan dien toestand nu wenschten de werklieden een einde te maken. De patroons wilden eohter k tont prix hun opzichters handhaven. En nu brak de werkstaking uit. Om haar te doen mislukken, en vooral om de sym pathie uit te blasschen, die men algemeen in het land voor do stakers gevoelde, werden agents-provocateurs onder de opgewonden menigte verspreid, die hun werk zoo goed verrichtten, dat ruiten werdeo ingeworpen en baldadigheden gepleegd. De militaire macht maakte aan doze or geregeldheden een einde, en nam vijf werkstakers gevangen. Hierop kwamen de statera ia het circus bjjeen, waar besloten werd in optocht naar den prefect te gaan, teneinde de Joslating der gevaogecen te verzoeken. Dat verzoek werd echter van de hand gewezen. De opgewondenhiid, aan gewakkerd door de agents provocateurs, steeg hierop ten top. Men sloeg den weg in naar de gevangenis, met het doel haar te bestormen en de gevangenen te bevrijden. Toen trachtten 1200 dragonders en een aantal gendarmes de ontstuimig voorwaarts trekkende menigte, waaronder ook vele vrouwen en kinderen, tegen te houden. Zij werden echter met eea hagel bui van steenen en andere projectielen ont vangen. Een gevecht ontstond. De stakers werden met geweld van wapenen uiteen gedreven, nadat 193 soldaten en offioieren gewond waren. Een werkman werd door een geweerkogel doodelijk getroffen. Bij de be grafenis van dezen waren alle stakers met hunne vrouwen on kinderen aanwezig. Een zeventig-tal kransen dekten de lijkbaar. De Parijcche gemeenteraad zond voor de familie van den gevallene vijfduizend franoa. Natuur lijk werd in de Kamer de regeering over het ingrijpen van de militaire macht guiterpei- leerd. Een motie van orde werd aangenomen, waarmede de regeering verklaard had zich te vereenigen, oo waarin deelneming met de slachtoffers betuigd werd, zoodat twee andera moties, in de ééne waarvan de wensohelijk- heid tot het instellen van een onderzoek ver zocht werd, en in de andere waarvan de militaire tussohenkomst werd afgekeurd, ver worpen waren. De spoorwegstaking in Italië die ten gevolge van het door den Minieter Fortis voorgesteld etakingsverbod is uitgebroken, is totaal mislukt. Nederland. 's-Gravenhage, 21 April. De Minister van Binneulandsobe Zakenoverwegende, dat op Dinsdag 6 Jaai e.k. de periodieke ver kiezing van leden van de Tweede Kamer der Staten-Generaal plaats beeft; gelet op art. 131, tweede on derde lid, art. 133, eerste lid, en art. 134, derde lid, der Kieswet; heeft goedgevonden te bepalendat in de kias- dietrioten, waarin het rijk ia verdeeld, voor dczi periodieke verkieziog de stemming, zoo noodig, zal plaats hebben op Vrijdag 16 Juni e.k. en de herstemming, zoo noodig op Woensdag 28 Juni d.a v. St.Ct Bergen op-Zoom. Naar meo ons meldt, zal alhier op den 2en Pinksterdag door de West-Brabantsche Harddraverij en Concours- Hippique-Vereeniging, weder zooals op andere jaren een hardrijderij worden gegeven, ver moedelijk op het terrein x>Kyk in de Pot". Het programma is samengesteld als volgt: ia. latera, concours voor het beate landbouw- paard, lioht wagenslag; lb. Nationaal oonoours voor aangespannen hengsten; 2, Intern, concours voor het beste cffioiers-dienstpaard 3. Tallijnho internationaal; 4. Intern, concours voor de schoonste rquipage; 5. Groot intern, spring ooncours; 6. Intern, ooncoura voor het beste Iandbouwpaardzwaar wagenslag bg aantoont. Hierop kritiseert bij de tarief herziening als een belastingmiddel van reactio nairen geest. De beer Vroolgk tracht met oitaten te bewgten, dat de eenheid rechts niet bestaat en dat de tegenwoordige toestand in strijd is met do begicselen ran alle rechtergrotpeo. De beer Bal heeft het over de zending in Ned. led.waar reeds nu afbreuk ia gedaan aau bet Protestantsche beginsel en over het oonservatisme der Chr.-Hist. partg. De heer Van der Linden wil niet in debat treden, maar naar aanleiding van een oitaat van den heer Vroolgk, inlichtingen vragen omtrent den schoolstrijd, daar naar zijne meening de openbare school niet zoo slecht ia. Ook de verschilpunten van Chr-Hist. en anti's zag hij gaarne nader besproken. De heer Verkouteren repliceerde hierop de debatera. Op den Zeenwcchen anti-rev. partijdag, Dinsdag a.a. alhier te houden, aal de beer A. S. Taima, lid der Tweede Kamer, spreken over »Den komenden strijd", terwijl dea avonds ia een openbare vergadering, waarbij gelegenheid is tot debat, bet Kamerlid mr. 8. de Vries Cs. zal optreden, die tot onderwerp heeft gekozen 'Christenen en Paganiaten". Met intrekking van de benoeming des heeren A. vao der Hoeven als lid der Gezondheidsei mmiuie voor dc vereeniging van gemeenten, welke haar zetel heeft te Zierikzee, is ia diens plaats door den Com missaris der Koningin benoemd de beer Tb. Lange, arts te Reneeee. Met iageog van i Mei a.a. ia door den Commissaris der Koningin benoemd tot veld wachter te Stavenisse Jacob Stoel, agent van politie te Zierikzee. Ala een inzonderheid kunnen wjj moe- deelen, dat door een kip van A. Bo'siert alhier, deser dagen twee eieren werden gelegd, die bet respeotabele gewicht hadden van ruim 1£ ons. De heer mr. J. H. Mulock Houwer, advoosaten piocureur te Dordrecht, is benoemd tot plaatsvervangend griffier bij dea Raad van Beroep voor de Ongevallenwet aldaar. De beer P. Oo men, verifijateur der direote belastingen, invoerrechten en accgnzen te Roosendaal, wordt met iBgang van 13 Mei a a. belast met de waarneming der betrekking van ontvanger der direote belastingen en aocijozen te Gravenpolder, zulks met in trekking van agne vroeger gedane aanwijzing als waarnemend ontvanger te Colgneplaat. Op last van hoogerhand zga, met het oog op de pokkeogevallen te Ondelaode, de directeuren, de bewaarders en het andere personeel, benevens de in de hnisen van be waring en gevangenissen in onze proviooie opgeslotenen iogtëat. Bg Kon. besl. zijn benoemd: tot dgkgraaf van het waterschap Stavenisse, L. J. Dorst en tot gezworenen A. H. van der Slikke en C. Steendijk Jr.tot lid van het bestuur der waterkeeriog van het cal. waterschap Soherpeniise Cb. Hartog, aldaar; tot dgkgraaf van den Johanna Mariapolder A. J. Bieren* Jr. te St.-Annaland. De aan de Kon. Maataobappg >De Schelde" te Vlissirgen gebonwde torpedo booten »G 1" en »G 2" zga j.l. Woensdag door de Marine overgenomen en bsmand. Donderdag werden in de binnenhaven te Vliasingen de kompassen gesteld, waarna de torpedo's binnen enkele dagen naar Nieuwe- diep worden orergebraoht. Het Zweedsch bergings stoomschip sBelos", gestationeerd te Vliaaiagea, ia naar Duinkerken vertrokken en heeft de berging en redding aangenomen van het bij Duin kerken gezonken Eogelsoh stoomschip »Stiel- drake", dat io aanvaring is geweest met het Fratsohe stoomschip >St.-Mathien". Aan Het Nieuws van den Dag van Maandag II. ontleenen wij het volgende: Zeewaardigheid van Baggermolens. Mijnheer de Redacteur! Naar aanleiding van het ingezonden stuk, handelende over bovenstaand onderwerp, in de Scheepvaart, d.d. 9 Maart 1905 (ins. M. J, den Outer) verzoek ik UEd. het volgende in uwe oourant te plaatsen Op 5 Januari 1905 is door ondergeteekende san den Minister van W., H. en N. het volgende medegedeeld: Op 29 November 1904 verliet de stoomhopper H. D. 10 IJmuiden met bestemming naar Dakar. Deze hopper, gebouwd op de werf „Conrad", i te Haarlem (directeur de heer P. Goedkoop) heeft proefgestoomd op het IJ. i Den 27sten Nov. kwam dit vaartuig van Amsterdam te IJmuiden aan en toen bleek, dat een der exoentriekschijven los op de hoofdas zat. Het was bij de «.Conrad" bekend, dat deze schijf steeds loswerkte. Bijfaankomst te IJmuiden, tegen den middag, kwam een ingenieur van de fabriek aan boord de ruimte tusschen exoentriekschijf en as werd aangevuld met papier. Dezelfde ingenieur kwam 's avonds nog eens aan boord en was hoogst tevreden over het verrichte lapwerk. Hier moest de directie der fabriek anders zijn opgetreden en had bedoeld vaartuig zoo geen zee mogen kiezen. In den tijd van 24 uur hadden ze bij de •Conrad" voor goed dit gebrek kunnen her stellen, ja, zelfs hadden ze in dien tijd eene nieuwe excentrieksehijf kunnen aanbrengen. Fouten, hoe gering ook, bij deze maohinedeelen kunnen de jammerlijkete gevolgen hebben. Verder is er getracht dit schip naar zee te sturen met eene onvoltallige bemanning, dooh hier is de wet op den voorgrond getreden. Een paar uur vóór het vertrek uit IJmuiden is de bemanning versterkt met een 2e stuurman en een 3e machinistdooh wat bleek, toen deze menschen aan boord kwamen? Er was voor hen geen kooigoed aangeschaft, ja zelfs geen noodkribben waren aangebracht, ofschoon de menschen onder die voorwaarden waren aangenomen en de directie zeer goed wist, dat er nog voor 2 man ligging moest zijn. Met zekerheid kan gezegd worden, dat de H. D. 10 met man en muis is vergaan. Aan wien de schuld? Excellentie, ik hoop en vertrouw, dat de nalatige ter verantwoording zal worden ge roepen dat er zoodanige maatregelen getroffen mogen worden, dat dergelijke sohepen geen zee kiezen zonder een strenge inspectie te hebben ondergaan en verder, dat zij niet proefstoomen op het IJ, maar op de Noordzee, want eerst buitengaats komen de gebreken aan den dag en niet op een zoo goed als stilstaand water. 't Welk doende, C. SUWBRINK. IJmuidzn, 5 Januari 1905. Zal mijn eenvoudig schrijven eemge uit werking nebben? Och, ik betwijfel het. Er zallen eerst meer families in rouw gedompeld moeten worden, er zullen eerst meer offers worden gevraagd, er zullen eerst meer vuisten gebald moeten worden tegen dengene, welke niet-zeewaardige sohepen naar vreemde landen stunrt. Nu wil ik voor een moment ook niet langer aannemen, dat de H. D. 10 een zeewaardig schip was, doch het beste sohip verliest zijne zeewaardigheid, als de verzorging der bemanning onvoldoende is. Neem aan, dat de 2e stuurman (de man waarvoor geen ligging was) de wacht betrekt, zonder in de gelegenheid te zijn geweest behoorlijk nit te rusten, dan kan zijn hoofd niet helder, zijn hand niet vast zijn. Hetzelfde kan ook gezegd worden van den heer Smit, 3e machinist. Dezen kalmen, ruim 50-jarigen man zie ik nog Mn boord komen; gelukkig was hij, dat hij gedurende de wintermaanden voor dc zijnen het noodige kon verdienen, dooh hg deed een doren eed, bg terugkomst zich over de verzorging te beklagen. Met alle zekerheid kan aangenomen worden, dat de H. D. 10 voor het volle bedrag was verzekerd, doch als het bestaande gebrek aan de machine of de slechte verzorging der bemanning nu eens per abuis niet ter kennis was gebracht van de assurantie, dus niet in de verzekeringspolis ie vermeld, zon de werf •Conrad" ook wel iets te betreuren kunnen krijgen. Met dankzegging voor de plaatsing, Uw dr., C. 8UWERINK, Prins Hendrikstraat 70. IJmoidbn, 11 April 1905. Een antwoord op deze uiteenzetting sohijot niet te wachten te zijn. Aan het A. HU. wordt dienaangaande nit Haarlem berioht: wDe directie van de werf „Conrad" weigerde inliohtingen over de al of niet juistheid der beweringen van den heer Suwerink. Zii motiveert die weigering aldus: Het verhaal van den heer 8. bevat niets nieuws en heeft reeds eenige weken geleden in de Harlinger Courant gestaan. Zij betwist, dat de heer 8. bevoegd is om over deze bij uitstek technische quaestie een oordeel te vellen, en aangezien het publiek nog minder bevoegd is. ziet zij geen heil in polemiek met den heer S., omdat h. i. alleen een oordeel van bevoegde zijde aandacht en desnoods weerlegging verdient". Brouwershaven. Diasdagavond 18 deier arriveerde alhier, met de tram van 7 uur, de 5 manschappen, die Zondag 16 dezer het stoomschip iLotto", hetwelk op 'tNieuwezard aan den grond gevaren is, met de sloep hebben verlaten. Volgens hun mededeeling zgn zij door de reddingsboot van Vliseiogen opgenomen. De boot, komende van Dantzig, was geladen met baurtgoed voor Antwerpen. Thans zit dit tchip geheel onder water, zoodat het te verwachten ie, dat van de

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1905 | | pagina 1