ZIERIKZËESCHE
NIEUWSBODE.
Zaterdag 15 April 1905.
Tweede Blad
NIEUWSTIJDINGEN.
ieriltszeesclie
Courant),
Venohgot DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden ia f 1,30, franco per post
f 1,60.
Noord-AmerikaTransvaal, Indiö enz. verzending
eeni per week, f 10,— per jaar.
61ste JAARGANG. No. 8143.
Directeur# A. J", DE LOOZE,
Redacteuren:
A. FRANKEL.
J. WAALE, alleen voor het binnen- en buitenl. nieuws.
Advertentiënvan 13 regels 30 Cta.
meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des
Maandags, Woensdags en Vrijdags middags
2 ure bezorgd worden.
Groots letter wordt naar plaatsruimte berekend.
Alle betalingen moeten uitsluitend geschieden ten kantore van A. J. de Looze, Hoek ScliuitliavenZierikzee.
Ingezonden stukken en berichten van correspondenten te adresseeren aan A. Fbünkel, Meelgtraat 386, Zierikzee.
Amerika.
Te New-York bestaat een «gerechtshof voor
kinderen", dat drie jaar geleden opgericht is,
waarvoor uitsluitend jongens en meisjes bene
den de 10 jaar verschijnen.
Zij worden niet in aanraking gebracht met
de misdadigers, wier voorbeeld hen sou demo-
raliseeren, niet in preventieve hechtenis ge-
honden, maar gezonden nAar inrichtingen van
kinderen en waohten daar hnn verschijning
voor den rechter af.
Daar onderzoekt men ook natr hunne ouders,
naar de omgeving, waarin zij leven, en de op
voeding, welke zij hebben ontvangen. In de
meeste gevallen zijn zij door hnnne omgeving tot
het kwaad gebracht en in plaats hen te straffen,
redt de rechtbank ben door ze toe te
vertrouwen aan inrichtingen van weldadigheid
en onderwijs, onder toezicht van de Vereeni-
giog tot besoherming van kinderen". Anderen
worden veroordeeld, onder toeiioht te big ven
van het gerechtshof, waarvoor zij moeten ver
schijnen.
Zij moeten dan ééns in de week rekenschap
komen afleggen van hun gedrsg gedurende
die week. Nooit wordt een gerechtelijk vonnis
uitgesproken, dat hun toekomst zou verduisteren.
Het gercohtshof heeft jaarlijks ongeveer
7600 kinderen te hooren, en dus nu reeds
eeu 20,000 kinderen gered
De millionnair Phelp Stokes, te New-York,
is dezer dagen verloofd met een arm meisje,
eene Russische jodin, Harriett Fasor genaamd,
opgevoed te White Chapel in Londen en in
Amerika, thans werkster in eene sigarenfabriek.
Zij bezat zekere besohaving en in de ach
terbuurten, waar zij de armen troostte, leerde
haar de jeugdige millionnair kennen, die daar
uit nieuwsgierigheid kwam kijken. Hg werd
verliefd op haar, hare goedheid en hare rchoon-
heid bewonderend, en bood aan, haar te trou
wen.
Het huwelijk zal den 6ien Juni plaats
hebben.
Het stoomsohip »Silvia", dat Zondag
te New-York is aangekomen, heeft dertig
reusachtige ijsbergen gezien, die zioh uitstrek
ten over een afstand van 20 mijlen.
De «Bona" heeft er een gezien, welke meer
dan een mijl lang was en 30 voet u:t het
water stak.
Denemarken.
Koning Christian van Denemarken heeft
Zaterdag zija 78en verjaardag gevierd.
De grijze koning, vaak «de vader der
Vorstenhuizen" genoemd, is, geljjk men weet,
de sohoonvader van den koning van Engeland,
grootvader van den czar, vader van den
koning van Griekenland, enz.
Als jonkman, als prins Christian van
Glüoksburg, vermoedde hij niet, dat hij ooit
de kroon van Denemarken zou dragen. Hij
verkeerde in zeer bekrompen omstandigheden.
Men verhaalt zelfs, dat hij eenigen tijd
teekenlessen gaf, en toen bij door den loop
der omstandigheden werd geroepen tot den
Deenaohen troon, behield bij zijne eenvoudige
gewoonten. Hij wist zioh de genegenheid van
zgn volk te winnen en zgn gezin waar
o.a. ook de vorige czar zoo gaarne vertoe/de
werd steeds als een toonbeeld van huiselgk
geluk en hartelijkheid beschouwd.
't Heette eerst, naar men weet, dat koning
Edward van Engeland naar Kopenhagen zou
komen om den feestdag bij te wonen en dan
tevens met zgn schoonvader het een en ander
te bespreken in het belang des vredes. Maar
de tijd werd daar zeker nog niet rijp voor
geaoht. Zeker echter kan men er wel van
wezen, dat de grgze monarch een wakend
oog in het zeil blgft houden in het belang
des vredes.
Zwitserland.
De lawinen voeren in de Zwitsersohe Alpen
het hoogste woord en de «Föhn" blaast zgne
lentemoziek daarbij.
«Föhn" en lawinen worden als voorteekenen
van de lente besohouwdmaar de berg
bewoners, die sinds 1865 niet zooveel sneeuw
hebben gehad als dezen winter, voorspellen
toch een late lente in het gebergte en wel
»omdat de marmotten nog altijd slapen".
De marmotten zija weerprofeten in de
Alpen. Als zjj reeds in Ootober zioh in hunne
holen terugtrekken, dan is dat een voorteeken
van een vioegen winter. Stoppen zij die
holen zeer dicht, dan beteekent dat een
strengen winter en komen zij eerst in den
loop van April nit hnnne holen, dan kan
men de lente eerst laat verwachten in de Alpen.
BelgiS.
Het Ilandelsbl. van Antwerpen meldt meer
uitvoerig de misdaad, waarvan wij in een
vorig no. kortelijk melding mtakten:
Eene misdaad, waarvan de gruwelijke om
standigheden alles te boven gsan wat men
in dien aard ooit te hooren kreeg, gebeurde
te Galmaarde, eeu gemeente in het zuiden
der provinoie Brabant, tussohen Edingen en
Geeraards bergen. Des morgens, bij bet krieken
van den dag, vond de baanwachter op den
spoorweg het gedeeltelijk vermorzeld lijk van
een man. De statie-overste deed de treurige
menscheJgke overblijfselen ia een gebouw vso
den dienst overbrengen en dokter Robyas
van Thollsnbeek werd geroep9n, om de ge
bruikelijke waarnemingen te doen. De genees
heer deed een vreeeelijke ontdekking. De
doode was niet verongelukt, maar vermoord.
De borst, die door de wielen van den spoor
trein niet geschonden was, droeg talrijke
diepe wondensteken van messen of dolken.
De vermoorde was dus op de riggels gelegd
om aan een ongeluk of een zelfmoord te
doen gelooven. De burgemeester van Gal
maarde, M. Exterdael, werd haastig geroepen,
evenals de bevelhebber der gendarmerie vsn
het naburige Vollezeele en een onderzoek
werd begonnen, allereerst om te weten wie
de vermoorde was. En men herkende in hem
een zekeren Bon wens, rond de 50 jaar oud,
bewoner van eene kleine paohthoeve te Heerne,
bij Edingen.
Bjj neder ondersoek ontdekte men een
bloedspoor te midden van den steenweg,
druppels, die aantoonden welken weg men
met het bloedende lijk had gevolgd. Ea die
spoor leidde naar de hoeve zelf van den
vermoorde, gelegen op omtrent vijf kilometers
van de spoorbaan, te midden vsn het veld.
De echtgenooten Bouwena hebben dertien
kinderen, waarvan het oudste, een soldaat,
verleden Zaterdag met onbepaald verlof naar
huis kwam. Op de vragen, dié men hen
stelde, raakten de moeder en de oudste zoon
in de war, terwijl zij wilden doen gelooven
dat vader Bouwens Zaterdag naar de herberg
gegaan en nog niot teruggekeerd was. De
burgemeester en de commandant geloofden
die uitlegging niet en onderzochten het huis.
Het bed was bebloed. Op de aohterplaats
was eene kar, insgeljka met bloedvlekken,
en daarnit kon men opmaken dat de man in
zgn bed vermoord was en dat daarna het Ijjk
op die kar naar den spoorweg gevoerd was.
Dit vermoeden vond zooveel te meer grond,
omdat men wist dat de vader slceht overeen
kwam met zgne vrouw eu den oudsten zoon.
Het parket van Brussel heeft nog den
zelfden dag een onderzoek ter plaatse gedaan
en een wetsdokter met de lijkschouwing
belast.
Daarbij kwam het volgende aan den dag.
Het huisgezin bestond nit de ouders, 48
en 43 jaar ond, en dertien kinderen. De
oudste zoon, Karei Louis, is soldaat bjj het
7e artillerie, in garnizoen op het Ylaamsch
Hoofd (Zwijndrecht) bij Antwerpen. Daarop
volgen twee tweelingzusters en tien andere
kinderen, waarvan de twee jongsten, ook
tweelingen, nog maAr zes weken oud zgn.
Al de leden van dit groote huisgezin, ten
minste die welke »tot de jaren van verstand"
gekomen zgn, worden van rechtstreeksohe of
onreohtstreeksche meeplichtigheid verdacht.
Allen tooh wisten wat er gebeurde en zou
gebeuren, en niemand heeft iets gedaan om
het gruwelstuk te beletten.
De hoeve is nog al belangrijk. Men telt er
een half dozijn koeien en twee paarden en
de vader was niet alleen boer, maar ook
timmerman en wagenmaker. Alle dagen werden
met dezelfde kar, die diende om het Igk te
vervoeren, de melkkannen naar de melkerij
gebracht. Het groote huisgezin kwam tooh
betrekkelijk goed aan den kost, maar er
heersohte geen goede overeenkomst.
Hoe ijverig de vader ook bleek, tooh was
zgn gedrag nog al besprekelijk, en de moeder
zelf was, ondanks haar talrijk kroost, niet
van slecht gedrag vrg te pleiten, namelijk
onder zedelgk opzioht. Men voege daarbij dat
de oudste zoon, de artillerist, te dikwijls naar
hunne goesting in verlof kwam, terwijl de
doohters des Zondags naar de danszalen
liepen en laat naar hnis kwamen. Nu Zaterdag
was Charles Louis weer onverwachts naar
huis gekomen, terwijl vader niet thuis was,
en, daar hij vernam dat deze laatste in het
dorp zgne aankomst met misnoegen vernomen
had, verborg bjj zich in de cchunr. Ten half
11 kwam men hem verwittigen dat vader
sliep in zgne kamer naast het woonvertrek.
De soldaat, woJend omdat bij zich zoolang
had moeten verborgen honden, zegde dat aan
dien toestand een einde moest komen. Hg
ging weer bniten, haalde uit bet werkhuis
een z waren hamer, nam in de kenken een
groot breed mes en ging de slripkamer
binnen, gevolgd door zgne zuster Lowies en
zgn broeder Leo, welke laatste de patroollamp
droeg.
De kanonnier ging nu achter het 13d staan
en sloeg zgn vader herhaaldelijk met den
hamer op het hoofd, zoodat bloed en hersenen
rondspatten. Dan kwam hij vóór het bed en
sneed het slachtoffer de keel af. Terwijl dit
gel jurde stonden de broeder en de zuster er
bij, en de andere kinderen waren naar bed
gegaan, zeggende dat zij er zich niet mee
bemoeiden en men kon doen wat men wilde.
De moeder bleef in de keuken, terwijl hare
dc Altera Justien en Jostfien ia de slaapkamer
kwamen zien «of het gedaan was". Dan
tasloot men het Igk op de spoorbaan te
leggen. Men spande de kar in, legde den
doode er op en het drietal, dat in de slaap
kamer was grgaande soldaat, Leo en
Lowies, namen plaats op den bok.
Het was toen half 12. Geen monsch zag
wat er gebaarde, maar het bloedende Igk
liet sporen genoeg op heel den vijf kilometers
langen weg, om te beletten dat bet gruwelstuk
verborgen zou big ven. De drie monsters
legden hun vader dwars over de sporen. Om
dit te doen, moesten zjj er den tamelijk
steilen spoorwegdijk mee opklauteren. En eens
het lijk neergelegd, wierpen «S "*n sak
OTOr, opJ*i kot aiot J*Jol(jk ZOU gCziCD
worden door wakers, machinisten of wie er
dan ook voorbij mooht komen.
Ten 1 nar keerden zij naar de hoeve terng
maar ten 4 ure ging de soldaat te voet naar
Ediogen, nam daar een apoorwegkaartje tot
Heerne en stapte dtar af, alzoo den schijn
aannemend, alsof hij na eerst in verlof kwam.
Om dit zooveel te meer te doen gelooven,
liet bij zich in veraoheidene herbergen zien.
Het parket kwam Zondagnamiddag aan.
De magistraten gingen rechtstreeks Daar de
hoeve, jont op het oogenblik dat de gendarmen
die verlieten met één der zonen, welke hun
bekend had wat er gebeurd was.
De andere huiegenooten werden nu ook
ondervraagd en het was 1 uur des nachts,
eer de soldaat de bekentenissen van zgn broer
bevestigde.
De bebloede hamer werd in het werkhuis
eo het mes io de keuken gevonden.
De bebloede beddelakecs waren reeds ge-
wasschen en in de schuur aohter stroobussels
verstopt, te samen met den overtrek van den
stroozak, welken men had leeggeschad.
Maar do moordenaars hadden er niet aan
gedacht, de kar af te wasschen en de bloed
vlekken, die door het beddegoed op den vloer
waren geloopen, op te sohuren.
De houding van al de leden van dit huis
gezin de moeder niet uitgezonderdis
afsohuwelijk cyniek. Al ltohend vertellen zij
al de bizonderheden van het gruwelstuk.
De soldaat, zgne zuster Lowies en zgn broer
Leo zgn naar Brosse! gebracht. De anderen
zgn voorloopig in vrijheid gelaten.
Nederland.
Leiden, 10 April. In de stille Voorstraat
bij de Spanjaardsbrug onder Leiderdorp is
gisteren in den vroegen morgen een huiselgk
drama afgespeeld, dat niet alleen daar, maar
ook in onze stad sensatie verwekte. Dsar
achter in de straat woonde het gezin van
Petras Dayverman, een 53-jarig echtgenoot,
met zgn ongeveer even onde vrouw met drie
kinderen, een meisje van i 4 jeer, een jongen
van 16 jaar en een meisje van ongeveer 20
jaar, de laatste met haar been in gipsverband.
Io het geheel hadden deze echtelieden aoht
kinderen. Er werd verluid, dat door de
kinderen de eohtelieden niet altgd in goede
harmonie leefden. De man deed in negotie.
Hg was stil en in ziobzelf gekeerd, liep
meestal met het hooft voorovergebogen. Ook
werd hij vroeger reeds in het krankzinnigen
gesticht n Endegeest" verpleegd, waaruit bij
in 1902 weder werd ontslagen. Voorts had
bjj eens na een hoogloopenden twist met één
der kinderen voor een langan tijd de echtelijke
woning verlaten.
Io de laatste twee jaren ging het huiselgk
leven echter zgn geregelden gang. De baren
gevoelden echter over het algemeen meer
voor de vrouw, dan voor den man.
Gisterenmorgen te ruim vijf uren werd n
de naaste buren opgeschrikt door een vrees
lijk gillen in deze woning. Bebloed en hevig
ontsteld kwam de vrouw in naobtgeweed de
woning uit bij óóa der buren. Zg vertelde,
door hasr man te zgn geschoten. Toevallig
woont de veldwachter Oadshoorn in dezelfde
straat en zgn collega Lessohert dichtbij aan
den Lagen Rijndijk.
Zij werden door de buren gehaald en zagen
spoedig, dat hier een moordaanslag was
gepleegd.
De man had zgn vrouw geschoten met een
revolver in de zijde en naar men vermoedde
ook in het oog.
Een nader onderzoek heeft echter geleerd,
dat beide kogels onder de borat de rechter
zijde hebben getroffen. Het oog was ook ge
sloten en het gelaat opgezwollen en bloedend,
vandaar dat men aanvankelijk meende, dat
zg ook daar door een kogel was getroffen.
Vermoedelijk heeft zij door zioh te verzetten
of doordat zij ergens tegen aangeloopen ia,
deze verwonding opgedaan. De man bloedde
zelf uit de keel en deelde mede, dat hij zich
in den mond bad geschoten.
De burgemeester van Leiderdorp en dr. De
Bruyo kwamen ook onmiddelljjk. De eerste
leidde daarop het ondersoek en de laatste
stolde een onderzoek in naar den toestand
der gewonden. Bepaald levensgevaarlijk leek
den arts geen van beiden toe, maar niettemin
scheen de toestand der vrouw vrg ernstig.
De revolver van klein kaliber was reeds
een week of vier geleden door den man bij
den heer H. Meykamp, geweermaker in de
Vronwesnteeg alhier, gekocht. De huis-
renooten wisten niet. dat hfl in bet bezit van
een vuurwapen was.
Beiden zgn naar het Aoademicch Zieken
huis alhier vervoerd.
Laadbsiw ei Veeteelt.
RiJland-Bath. Bij een landbouwer alhier
spllen dit jaar suikerboonen io 't groot worden
verbouwd voor een fabriek te Prinsenhsge.
j Om te beginnen zgn er ruim 12 gemeten
land voor bestemd.
Burgh. Dat ook in Westelijk Schouwen
de pachtprijs der landerijen zeer is verhoogd,
is de vorige weken gebleken uit de verpaohting
I der gronden, In eigendom toebehoorende aan
den armen van Westen-Schouwen en aan de
kerk van Burgh.
I De tegenwoordige pachtsom van al deze
landerijen bedraagt per jaar f 1205 88;
volgens de nieuwe verpaohting zal de pacht
1 van dezelfde oppervlakte gedurende de zeven
jaren na 1906, telkenjars bedragen f 1602 54.
De paohtprijs bedroeg van f 15 tot f 61
j»er gemet.
j Onlangs vestigden zich op Texel eenige
Zeeowsche landbouwers, die hunne arbeiders
medebrachten. Doordien het loon in den polder
Eierland booger is dan in Zeeland, hebben
sommige aldaar reeds gevestigde boeren deze
nieuwe werkkrachten onderhuurd, zoodat de
Zeeuwen opnionw arbeiders nit hunne vorige
woonplaats moeten doen overkomen.
Aangezien de landerijen dezer dagen
wegens het natte seizoen zeer ongeschikt zijn,
om voor het zaaien in gereedheid gebraoht
te kannen worden, zal de gewone jaarlyksche
tentoonstelling van slaohtvee 11, dezer te
Rotterdam te honden, vermoedelijk druk
bezooht worden. Althans uit deze omgeving
zgn vele landbouwers per boot en per tram,
ter bezichtiging van het vette vee, naar
Rotterdam vertrokken.
Was het echter droog weer en waren de
landergen voor bearbeiding gesohikt, dan zou
zeer zeker door de landbouwers de tentoon
stelling niet zoo druk bezooht worden als
thans het geval aal zgn.
RECHTSZAKEN.
Het Op. Min. bij de Haarlemsobe Rechtbank
heeft tegen den 25-jarigen voerman H. van
der V. die op 28 Januari j.l. zgn kost-
juffrouw, de weduwe Frans, geboren A. J.
Robijn, in baar woning aan de Leidsobestraat,
bij ongeluk met een schot hagel doodde
een gevangenisstraf van zes maanden gevorderd,
wegens het veroorzaken van den dood door
schuld.
De beklaagde, die zioh niet in heohtenis
bevindt, had geen raadsman genomen.
Voor de Haagsohe rechtbank stond
terecht de ontslagen 1ste klerk der Alg.
Rekenkamer, H. G. H. C., ter sake dat bg
zich heeft toegeëigend 3 obligation 1904, ten
laste der prov. O vergeelwelke hg als
ambtenaar van genoemd college onder zioh
had om na te zien en verder t3 bewaren.
Uit de verklaringen door b?kL afgelegd,
bleek, dat bg zija werkkring begonnen was
op een salaris van f 400 en dst hg thans
tot f 900 was opgeklommen als 1ste klerk.
Tot zgn werk behoorde het de obligatiën,
ten laste der provinciea na te zien of de niet
vervallen coupons aan de stukken aanwezig
waren om ze vervolgens weg te 1 ggen.
Bekl. had één der stukken aangewend om
een rijwielhandelaar, bg wien bg in de cchuld
stond en die hem met fal'lisnment dreigde,
tevreden te stellen, door dat stuk in een
pakket ter hand te stellen met de volmaoht
dat hij het mocht opnmaken, zoo beklaagde
op zekeren termijn niet betaald had.
Een tweede stuk had hg te Hsarlem op
een effectenkantoor in onderpand gegeven.
Als getuige werd gehoord de secretaris der
Alg. Rekenkamer G. C. baron van Asbeck,
die eenige inlichtingen gaf omtrent de a dienst
en mededeelde dat men over het algemeene
over bekl. tevreden was. Uit eenige vragen
door den verdediger mr. Van Houten gesteld
bleek, dat bekl. op het burean in een vertrek
arbeidde met zija ohef, een adjunct-commies,
dat deze beiden bewaarders van de stukken
waren en de beiden ze dus onder hun bereik
konden brengen, dat de werkzaamheden ten
opziohte der stukken vielen in het kader van
bekl's afdeeling (bureau-rekeningen), en dat
er niemand was die de obligation controleerde.
Het O. M., mr. Van Genns, vorderde 9
maanden gevangenisstraf.
Bij den Hoogen Raad is door de
betrokken erfgenamen aanhangig gemaakt de
otloaul.Mtio w*n wüIaii J«cnh van Laenwen.
in het t )gin dezer eeuw in O.-Indië overleden.
Aan gemeld ooilege is thans verzocht
mr. Z, van den Bergh, advooaat te Amsterdam,
ti nodzaken tot het afgeven der onder hem
berustende stukken, ongevor 186 stuks, op
gemelde erfenis betrekking hebbende. In het
Land van Heusden wonen verschalende
pert men, die hunne reohten op de erfenis
die verscheidene nrllioenen moet bedragen
met bewijzen kunnen staven.
Met bolangstell'og wordt de sfloop tegemoet
gezien.
SPORT.
De gymnaswek-verc miging «Uitspanning
door Inspanning" te Bergea-op-Zoom hc3ft
besloten de3l te nemen pan de groote inter
nationale turn wedstrijden, welke tir gelegen
heid van het 29e Belgische turnbond'feest
van 14 tot 18 Augrvtus te Luik worden ge
houden.
De verkiezingen.
Groote en kleine Inyden.
In den Groninger Kerkbode klaagt »Wil-
helmus" er over, dat het werk der kleine
Inyden onder de anti-revolutionaire propagan
disten zoo zwaar en ondankbaar is. Hnn lot
wordt aldns geschetst
«Reizende van stad tot stad, van het eene
vlek naar het andere, gaan za uit, zonder
buidel en zonder male.
Ze eten en slapen bij de broeders en nemen
voor lief wat hun wordt voorgezet.
Hnn loon in geld is weinig of niets.
Zwaar en moeizaam is hun arbeid, omdat
ze zoo vaak ook moaten optreden als de pleit
bezorger voor een dommen baron of dito graaf
of .ook voor een advooaat die niet praten en
niet denken kan en die tooh gekozen werd
en opnienw gekozen moet tot lid der Tweede
Kamer".
De Christen-Democraat geeft de volgende
aaavnlliog
«De mooie, de vaste districten worden ver
deeld.
Voor Gorkum, dat openkomt door het af
treden van Seret, zal mr. Van Andel plaats
nemen.
Voor Sliedrecht, een vast distriot, zal, nu
Van Löben Seis bedankt, mr. Heemskerk zit
ten, een reserve voor 't geval hij tuimelt in
Amsterdam.
Voor Kampen, dat openkomt door het
aftreden van Maokay, gaat professor Noordtzij
naar de Kamer.
Voor Dordreoht, dat men vorwinnen wil,
zal Talma occupeer on.