Zaterdag 24 September 1904.
(Z i e r i 1;, z e e s c li e
Cour an t).
Eerste Blad.
B ERICH T.
Algsmssn Overzicht.
HEUWSTIJOI—GEUL
Uit Stad SN Provincis.
ZIERIOIESCHE
NIEUWSBODE.
Vereohijnt DINSDAG, DONDEKDAG an
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden 'af 1,30, franco per poet
f 1,60.
Noord-AmerikaTrannTaal, India eni. verzond ng
eena per week, f 10,per jaar.
61ste JAARGANG. No. 8057.
Directeur Ai; 3". DEI
Redacteuren:
A. FRANEEL.
J. WAALE, alleen voor het binnen- en bnitenl. nieuws.
AdvertentiSnvan 13 regels 30 Cte.
meerdere regels 10 Cts.knnnen uiterlijk tot des
MaandagsWoensdags en Vrijdags middags
3 ure beiorgd worden.
Groote letter wordt naar plaateruimte berekend.
Alle betalingen moeten uitsluitend geschieden ten kantore van A. J. de Looze, Hoek Schuithaven, Zierikzee.
Ingezonden stukken en berichten van correspondenten te adresseeren aan A. Fbünkel, Meelstraat 386, Zierikzee.
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
Zij, die zich met 1 October
a s. op deze Coaraotabonneeren,
ontvangen de tot dien datum
verschijnende nummers gratis.
A. J. DE EOOZE,
Directeur.
Middelbaar Onderwijs.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Zierikzeê
inaken bekend, dat op heden door hen is afgekondigd
de door den Raad dier gemeente, in rijne Vergadering
van den 10 Augustus 1904, vastgestelde Verordening,
regelende het onderwijs aan de Avondschool voor Vak
onderwijs in deie gemeente.
Zierkzek, den 23 September 1904.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd,
D. VAN DER VLIET, Weth., lABurgem.
JAN SNELLEN, Secretaris.
Van Port-Arthur, de zoo sterke vesting
aan de zuidpunt van het Kwantoengschier-
eiland, dringen enkele betrouwbare berichten
tot ons door. De Japanners namelijk, die
voortdurend stad en haven besohieteu, hebben
een belangrijk fortEoeropatkin geheeten,
stormenderhand veroverd. Die verovering
schijnt van groote beteekenis te zijn. De
vraag is nu: kunnen de Japanners zich
daarin handhaven. Want de forten, die Port-
Arthur omringen, zijn zoodanig gebouwd, dat
zij elka&r bestrijken. Gelukt het namelijk den
Japanners een of ander fort te nemen, dan
wordt dit door de nabijgelegen Russische
forten zoodanig onder vnur genomen, dat een
retraite het eenige middel i) om aan een
algemeene slachting te ontkomen. Overigens
is de toestand bij Port-Arthur verschrikkelijk.
De Japanners, verbitterd, dat de Russen hun
een tijdlang geleden een wapenstilstand
weigerden, teneinde de lijken der gevallenen
te begraven, beletten thans op hnn beurt de
Russen hun dooden ter aarde te bestellen.
Stapels menschenlijken liggen onbegraven
rondom de vesting. En dit is nog niet het
ergste. Tusschen de li,ken liggen honderde
gewonden, roepend en smeekend om hulp. Zij
kunnen echter niet geholpen worden, want
beproeft iemand uit de forten hun hulp te
biedeo, dan wordt hij, zoodra bij zich slechts
vertoont, door de Japanners onverbiddelijk
neergeschoten. De gewonden sterven een
pijnlijken dood, waarmede zij soms dagen
achtereen liggen te worstelen. Hoe langer
een oorlog duurt, des te wreedaardiger van
karakter bij wordt.
De Japanners zijn hun voorwaartsche
beweging begonnendie ten doel heeft
Moekden te veroveren, de beroemde, oude
hoofdstad van China, die thans door de
Russen bezet en versterkt is, en in den
omtrek waarvan zich thans de hoofdmacht
van het Russische leger gelegerd heeft. De
opperbevelheber van de Japansohe strijdmacht
is de hoogbejaarde maarschalk Ojama, die
haar in drie legers gesplitst heeft, welke met
elksdr in contact respectievelijk door de
bekende generaals Okoe, Nodzoe en Eoeroki
worden aangevoerd. Bij de door de Russen
bezette Talingpas is reeds gevochten. De
Japanners beproefden dien pas te veroveren,
wat hun echter niet schijnt gelukt te zjjo.
Mooht het Russisohe leger bij Moekden ver
slagen worden, want daar wordt een groote
veldslag binnenkort verwaoht, dan zullen de
Japanners zioh vermoedelijk beperken tot de
bezetting van de oude keizerstad, en uit een
strategisch oogpunt voorshands niet verder
voortrukken.
Duitschland sohijnt, hoewel het gaarne
ziet, dat Rusland in dezen oorlog zioh afmat en
verzwakt, uit een politiek oogpunt aan zijn
nabuur faoiliteiten en gunsten te bewgzen,
die met het beginsel van neutraliteit moeilijk in
overeenstemming zjjn te brengen. Het kan,
denkt het, van het nabggelegen Rusland meer
voordeel hebben dan van het verafgelegen
Japan. Al zou het alleen door zijn diensten
in deze voor Rusland moeilijke tijden het
bondgenootsohap van dit rgk met Frankrgk
verzwakken, dan had het reeds veel gewonnen,
en de Duitache imperator kan als een tweede
Jupiter tonans vrgeljjk aan Frankrgk zgn
dreigende en donderende taal laten hooren.
De oudste zoon van wijlen den rijkskanselier
von Bismark, Herbert, is in den leeftjjd van
55 jaar overleden, en ook reeds te Fried-
richsruh begraven. Land en volk verliezen
door zgn heengaan niet veel.
Petertje Primus is tot Koning van
Servië gekroond. Voor de kroning zgn allerlei
toebereidselen gemaakt. De oude konak,
waarin Koning Alexander met zgn gemalin
Draga vermoord zgn geworden, is bijtijds
afgebroken geworden, zoodat al de bloedige
sporen van den moord zgn uitgewieeht, wat
voor Peter een verklaarbare geruststelling is.
Een nieuwe kroon is te Parijs uit een stuk
ijzer, afkomstig van een oud kanon, ver
vaardigd geworden, en in een kist zorgvuldig
verpakt naar Belgrado verzonden geworden.
Uit voorzorg had men op de kist «fragile"
(breekbaar) geschreven. Die voorzichtige
Parijzenaars I Zij weten uit ervaring, hoe
broos een koninklijke kroon is, al is zij van
ijzer vervaardigd. Onze Peter eohter moet,
toen hg de kist ontving, en dat woordje las,
verbleekt zgn, en 's middags slecht gedineerd
lubben. Wij willen het graag gelooven.
In verschillende steden van Italië is, als
protest tegen het schieten van gendarmes op
boeren en arbeiders, in een plaatsje op
Sardinië een algemeene werkstaking uitge
broken. Een algemeene werkstaking is tot
nu toe overal gebleken een slecht strijdwapen
te zijn, dat meer hen treft, die het gebruiken,
dan hen, tegen wie het gericht wordt. Men
moest dat in de arbeiderskringen begrijpen.
Dan zoude veel ellende voorkomen worden,
die uit het staken van den arbeid voor vele
gezinnen voortvloeit.
Ned«rl«nd.
Amsterdam, 22 Sept. Programma voor
het bezoek van H. M. de Koningin en Prins
Hendrik aan deze stad:
Zaterdag 24 Sept.3 56 uur, aankomst
Centraal-Station.
Zondag 25 Sept.:
10 uur, Godsdienstoefening in de Nieuwe
Kerk.
2—4.30 uur, rijtoer en bezoek aan Artie.
Maandag 26 Sept.:
10.30 uur, rgtoer en bezoek aan de
W es ter-Su i kerrs Hi a ader ij
1.45 unr, bezoek aan de Nederl. Fabriek
van Werktuigen en Spoorwegmaterieel.
3—4.30 nur, boottocht op het IJ.
8 15 nur, bezoek aan den Stadsschouwburg.
Dinsdag 27 Sept.
10 nur, audiëntie voor militaire autori
teiten.
1 uur, voor oiviele id.
4,30—5,30 uur, rgtoer en bezoek aao
Arti et Amioitiae.
Woensdag 28 Sept.:
10 uur, audiëntie voor commiesiën.
3—4.45 uur, rgtoer en bezoek aan de
Portug. Israël. Synagoge.
Donderdag 29 Sept:
10 uur, audiëntie voor partioulieren.
2,30—4,20, rijtoer en bezoek aan de
Koninkl. Academie van Wetenschappen (tot
bijwoning van een buitengewone gecombi
neerde vergaderiog der beide afdeelingen).
Vrijdag 30 Sept.:
Vertrek van het Centraal-Station.
Leiden, 21 Sept. Hedennaoht heeft alhier
een brand gewoed, waarvan de verschrikkelijke
gevolgen van dien aard zgn als alhier sedert
menschenheugenis zioh niet hebben voor
gedaan.
De brand moet omstreeks halfééo zgn
nitgebroken in het benedengedeelte van het
perceel in het Noordeinde, waarin sedert kort
gevestigd was een wasch- en strijkinriohting
van den heer Guldemond.
Deze sliep met vrouw en twee kinderen
boven, op de eerste étage.
Onverwaoht werd hij wakker door een
zonderlinge gewaarwordingwelke hem
overviel.
De vlammen zag hg reeds in de nabgheid.
Met een jongetje van tien jaren sprong
hg door het raam op een vlak aohterdak
van de aangrenzende woning van den kapper
Hagemansdenkende dat zgn vrouw het
meisje van vijf maanden uit de wieg had
gehaald en daarmede uit het raam was
gesprongen. Toen zij op het vlak stonden
meende eohter de moeder, die bij den sprong
een verwondiog aan den voet had gekregen,
dat de vader ook het meisje had gered.
Hun toestand was versohrikkelijk, want
het was onmogelijk weer de kamer, die reeds
een zee van vuur vertoonde, binnen te gaan. I
Door het gerucht was de heer Hagemans
ook eerst nu tot de ontdekking gekomen
dat er brand was.
Aan redding van hei kind viel niet meer
te denken.
Later werd het in het wiegje onder neer
gevallen steenen dood en geheel warm
teruggevonden.
Op de verdieping daarboven woonden een
45-jarige moeder en haar 17-jarige zoon, die
eveneens in den slaap door het vernielende
element zgn verrast geworden.
Hun verkoolde lijken werden teruggevonden
vóór het ledikant naast elkaar, zóó dat de
zoon nog één zijner armen om den hals
zijner moeder had geslagen.
Verondersteld wordt, dat zij door den
rook bewa8teloos waren geworden na vooraf
nog getracht te hebben zioh te redden,
waarbij zij het niet verder dan tot vlak bij
het ledikant hebben kunnen brengen.
Vreeselgk was het gezicht toen hun in
lakens gewikkelde lijken langs de brandladder
naar beneden werden gelaten.
De lijken werden naar het drenkelingen
huisje overgebracht.
De vrouw woonde met haar zoon, die tot
bet Leger des Heils behoorde, gesoheiden
van haar man, P. I., die vroeger student in
de medicjjnen was en thans te Rotterdam
woont, waar hg kennis aan een andere
vrouw heeft.
Om twee uur was men den brand meester.
Het peroeel is geheel uitgebrand. De huizen
van de overzijde zijn geheel geblakerd.
De brandweer werkte alleen met de kleine
stoomspuit, de handspuit der weesburgers en
twee brandslangen.
{In om vorig no. reeds kortelijk per
telegram gemeld).
'a-Gravenhage, 22 Sept. De vergadering
der Eerste Kamer werd gisteren door den
voorzitter geopend met een rede, waarin hij
te kennen gaf dit ditmaal te doen met
gemengde gevoelens. In de samenstelling der
Kamer tooh kwam door den loop der
politieke gebeurteniseen belangrijke wijziging.
Niet minder dan 13 leden tooh werden
daardoor door anderen vervangen; 13 leden,
wier ervaring, kunde, werkkraoht en ook
welsprekendheid noode zal worden gemist.
En 7 leden stelden zich wegens hoogen
leeftijd of slechten gezondheidstoestand niet
meer beschikbaar. Door deze omstandigheden
mist de Kamer het ii niet tegen te
spreken specialiteiten op meer dan één
Intussohen sprak de voorzitter den wensoh
uit, dat de Kamer ook in haar gewijzigde
samenstelling zich bewust zou zgn van haar
hooge oonstitutioueele roeping en de aan
hangige en nog in te dienen wetsontwerpen
zou behandelen met die zorg en die toe
wijding, die door 's lands belang worden
gevorderd. {Toejuichingen).
Tweede Kamer. Bij de Kamer zgn
ingekomen: de Vestingbegrootiog; aan
vulling en wgziging van de wet regelende
het militair onderwijs bij de landmacht;
wgziging en aanvulling van het Wetboek
onderhandsche verkoop van het klooster der
Augnstinessen Soeterbeek te Denrsen
verhooging van den aoojjns op het Gedistilleerd
additionneele overeenkomst met Amerika,
verdrag tot de wederzijdsohe koloniën en
insulaire bezittingen.
De tijdelijke voorzitter, de heer Van Alphen,
droeg met gelukwensohen aan den heer Maekay
het voorzitterschap over.
De voorzitter, de heer Maokay, aanvaardde
het presidium met eene rede, waarin bg
krachtig aandrong op zelfbeperking bij de
disoussiëQ, in het belang van eene vruohtbare
werkzaamheid. Verlenging van arbeidsduur
veroorzaakt afmatting en is van schadelijken
invloed op het werk en juist verkorting van
arbeidsduur komt ten goede, quantitatief en
qualitatief, aan den te verriohten arbeid. Op
dit parlementair arbeidsveld kan de arbeids
duur verkort worden zonder vrees voor den
werkgever.
Interpellatie-Troelstra.
De heer Troelstra heeft verlof verkregen
om op een later te bepalen tjjd te interpelleeren
over het optreden der Amsterdamsche reeherohe
in zake de Rnssisohe afgevaardigden op het
Internationaal Sooialistisoh Congres.
Daarna is in de afdeelingen het ontwerp-
Adres van Antwoord onderzocht.
Hedenmiddag aanbieding van de Staats-
begrootiog.
Om het budget voor 1905 voldoende
in evenwicht te brengen, heeft de Minister
van Financiën verhooging op het oog van
den gedistilleerd-accijns tot f 70 per H.L. en
het heffen van 5 opcenten op de Bedrijfs-
en Vermogensbelasting.
In de nieuwe wet op het Hooger
Onderwijs, die binnenkort bij de Tweede
Kamer zal worden ingediend, zal, naar de
Residentiebode verneemt, niet meer voorkomen
de subsidie van f 100,000 aan bijzondere
Universiteiten, ter tegemoetkoming in de
kosten van gebouwen.
De praktizijn, de heer H. Moolenbeek,
alhier, heeft zioh tot de Eerste Kamer gewend
met een adres, waarin bg vernomen hebbende,
dat de Kamer binnenkort de Drankwet zal
behandelen zooals die door de Tweede Kamer
is aangenomen, als zgn meening mededeelt,
dat die Drankwet in strijd is:
ten eerste met de in de Grondwet voor elk
Nederlander gewaarborgde bescherming van
personen en goederen;
ten tweede met de bepalingen van het
Wetboek van Koophandel, volgens hetwelk
koop en verkoop van waren bij elke hoeveelheid
mag geschieden;
ten derde met het Burgerlijk Wetboek
waar dit bepaalt dat elk staatsburger het recht
heeft om bij testament te bepalen, dat na zgn
dood zgn zaak door zgn kinderen of andere
erfgenamen op denzelfden voet zal worden
voortgezet.
Op grond van een en ander meent adressant,
dat, ingeval bedoelde Drankwet io werking
werd gesteld, elk staatsburger zou worden
tekort gedaan in zgn grondwettige en burgerlijke
rechten, en verzoekt hg, dat die wet niet
worde aangenomen.
De arme drommels, die Zaterdag ver
wijderd waren voor den ingang van de
Ridderzaal op het Binnenhof in Den Haag,
waren Dinsdag reeds zeer vroeg in den
oehtend weer teruggekomen, om zioh een
plaatsje te verzekeren voor de publieke
tribune.
Omstreeks 10 uur werden door de politie
slechts aan de voorste 35 personen in de rij
toegangskaarten uitgereikt.
De menschen verkochten daarop de kaarten
aan de meestbiedenden. Eenige hoogere
prijzen aitgezonderd, werden de kaarten van
de hand gedaan voor f 8 k f 15.
Dordrecht, 22 Sept. Onze gemeente kreeg
gisteren bezoek van president Steijn. Vergezeld
van zgn gade en van mevr. Kröller en dr.
H, Muller, kwam hg per jacht x>Lotos" te
dezer stede aan, alwaar bij dr. H. J. Kiewiet
de Jonge het tweede ontbijt werd gebruikt.
Daaraan namen ook deel mr. A. R. Zimmer-
mann, de burgemeester en diens eobtgenoote.
Aan mevr. Steijn werd een bouquet aan
geboden. Na afloop ging men naar het Zuid-
Afrikaanaoh Museum.
Na het museumbezoek werd in open
rijtuigen een rit door de stad gedaan en de
Groote Kerk bezichtigd, waarna het gezeleehap
met den trein van halfzes naar Den Haag
terugkeerde.
Het bezoek aan deze stad droeg een parti
culier karakter eu was strikt geheim geh >uden,
op verlangen van den heer Steijn zelf.
Zierikzee, 23 Sept. Het bestuur van
«Floralia" wil beproeven in het a.s. voorjaar
een tentoonstelling te honden van tulpen,
hyaeinthen en andere bolgewassen. Wij juichen
dat idéé van harte toe. Het belang bij en de
belangstelling in de bollen is in ons eiland
steeds toenemend. «Floralia" wil ook het
hare doen om ze te leeren kweeken door
iedereen. Want terwijl 's winters en in het
vroege voorjaar buiten alles nog dor en doodsoh
is, ontplooien zij in huis hun schitterend ge
kleurde kelken. En wat een mooie tentoon
stelling kan dat worden, die bloemen in bonte
mengeling van sprekende kleuren I Wij ves
tigen dan ook dringend de aandacht op de
advertentie in ons blad en hopen, dat door
groote deelname het plan moge slagen. In
een volgend blad zullen we voor hen, die er
nog niet mede bekend zgn, iets zeggen, hoe
de bollen in huis gekweekt moeten worden.
Bjj Kon. besluit is bevorderd tot op
ziener 2de klasse der visscherijen op de
Schelde en Zeeuwsohe Stroomen W. E.
Beekman, thans opziener 3de klasse.
In de Gezondheideoommissie voor de
vereeniging van gemeenten, welke haar zetel
heeft te Zierikzee, is door den Commissaris
der Koningin tot lid en voorzitter benoemd
de heer J. A. Sproyt, arts te Nienwerkerk.
Aan de besturen der gemeenten in het
eiland Tholen is door den heer L. G. Over
boek te Goes bericht, dat hij voornemens is
op 1 Jan. a.s. een motor-omni^>ULdienst in te
voeren, indien hij voldoende subsidie voor
dit doel mooht ontvaDgen van de versohillende
gemeenten. Thans is het eenige vervoer
middel in het geïsoleerde eiland Tholen een
paarden-omnibusdienst Tholen—St.-Maartens-
dijk, die gesnbsidiëerd wordt door deze en
tussehenliggende plaatsenbenevens eene
provinciale subsidie. Door den gemeenteraad
van Stavenisse is reeds afwijzend beschikt,
terwijl die van Tholen een beslissing aange
houden heeft. Men zegt, dat nog andere
plannen aanhangig zgn en wel van de directie
der tramwegmaatschappij AntwerpenBergen-
op-ZoomTholen.
Gedurende de week van Woensdag 14
tot en met Dinsdag 20 Sept. zgn in Zeeland
voorgekomen 12 gevallen van diphtheritie, en
wel te Domburg 2, Goes 4, Hontenisse 2,
Hulst 2, St.-Maartensdijk 1 en Tholen 1,
benevens een geval van febris typhoïdea te
Goes.
Noordgouwe, 22 Sept. Io de vergadering
van het Nutsdepartement bracht de heer
A. A. Vis, als afgevaardigde naar de alge
meene vergadering, een nitgebreid verslag nit
van het verhandelde op die vergadering en
deed de heer jhr. Van Citters rekening over
1903/1904. De inkomsten met goed slot van
't vorig dienstjaar bedroegen f 186,25; de
uitgaven waren f 43,06, zoodat de kas een
saldo aanwees van f 143,19.
Vervolgens werden de spreekbeurten ge
regeld, o.a. werd bepaald dat op 23 November
a.s. als spreker zal optreden de heer H. de
Groot van Grootebroek.
Het ledental is in den laatsten tijd sterk
vooruitgaandehet Departement telt thans 22
gewone en 10 buitengewone leden.
Stavenisse, 21 Sept. In de hedenmorgen
alhier gehouden gemeenteraadsvergadering
werd vastgesteld de gemeentebegrooting voor
1905, in ontvangst en uitgaaf op f 14571.465.
Onder de ontvangsten komen voor: goed
slot 1903 f 1937.766inkomsten bezittingen
f 174, diverse belastingen f 6606, waaronder
een hoofdelijke omslag van f 2600, en nit-
keeringen van het rgk f 5838,45 (waaronder
f 2052.80 voor het L. O.)
Onder de uitgaven heeft men jaarwedden
enz. f 1676, kosten van bestuur f 726 50,
politie, brandweer, straatverlichting en gezond
heidsdienst f 1085.64, onderhoud openbare
werken f 1423, kosten onderwijs f 5228.40,
kosten armwezen f 750 (waaronder begrepen
f 100 subsidie Burgerlijk Armbestuur), tele-
phoonkantoor f 280, rente f 1597 en onvoor
ziene uitgaven f 1484.926. Goedgekeurd
werd de rekening van het Burgerlijk Arm
bestuur over 1903. De uitgaven waren
f 1067.906 en de inkomsten f 893.986zoo
dat er een kwaad slot is van f 173.92.
Vastgesteld werd de begrooting van dat
lichaam voor 1905 in ontvangst en uitgaaf
op f 888.99. Verleend werd over 1904 aan
dat liobaam een subsidie van f 175, en een
lid ervan werd herbenoemd, de aftredende, de
heer C. 8 teen dijk. Het verzoek van eenige
bewoners van het zoogenaamde «Bosch" om
straatverlichting werd gesteld in handen van
Burgem. en Weth., ter fine van onderzoek.
De mazelen, die al eenigen tijd in vrij
hevige matt, in de omligg' rde gemeenten
heersohten, en ook hier sporadisch voor
kwamen, breiden zich de laarste dagen ook
alhier sterk uit. Gelukkig zgn ze niet van
kwaden aard.
Oud-Vossemeer. De voordracht voor
dijkgraaf van den Vanhaaftenpolder bestaat uit
de heeren A. A. van Nieuwenhuijzen, W. A.
van Nieuwenhuijzen en J. C. Koolaard, allen
landbouwers alhier. De vacature is ontstaan
door het verleende eervol ontslag aao den
heer G. J. de Graaff Az., welke daarom
verzocht had.
Het is reeds vele jaren geleden, dat
de waterleidingen onder deze gemeente zoo
weinig water bevattenhet stoomgemaal heelt
dan ook in den afgeloopen zomer geen diensten
bewezen, wat een verbazende tegenstelling
maakt met den zomer van 1903. Voor de
paliogviseohers is de toestand wel het minst
gewenscht, want het laat zich voorzien, dat
