ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Dinsdag i Maart 1904.
(Z i e r i li z e e s c li e
Courant).
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
Eerste Blad.
Verpachting Grasgewas.
HALFVASTENMARKT.
Algemeen Overzicht.
HEUWSTUDIHGEH.
Uit Stad sw Provincie.
Verschijnt DINSDAGDONDERDAG es
ZATERDAG.
De prije per 3 maanden ia f 1,30, franco per poet
f 1,60.
Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending
eens per week, f 10,per jaar.
60ste JAARGANG. - No 7970
Dlreoteura. I. DB LOOZB.
FRANKEL.
WAALE, alleen voor het binnen- en bnitenl. nienwB.
Redacteuren: f FR™L'
Ad verten tiënvan 13 regels 30 Cts.
meerdere regels 10 Cts., kannen uiterl^k tot des
Maandags, Woensdags en Vrijdags middags
2 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
Alle betaling-en moeten uitsluitend geschieden ten kantore van A. J. de Looze, Hoek Schuithaven, Zierikzee.
Ingezonden stukken en berichten van correspondenten te adresseeren aan A. Frünkkl, Meelstraat 386, Zierikzee.
Zij, die in aanmerking wenschen te komen voor het
gedurende het jaar 1904 pachten van een der volgende
perceelen grasgewas:
10. dat in de Wandeling tusschen de Noordhavenpoort
en de Nobelpoort, met uitzondering van het voor
lijnbaan gebruikte gedeelte;
2°. het gedeelte der lijnbaan van af het Jannewekken
tot aan het einde der lijnbaan;
3°. het gedeelte der onder No. 1 genoemde Wandeling,
dat voor lijnbaan wordt gebruikt, van de werkloods
af tot aan het Jannewekken;
40. de Wandeling tusschen de Nobelpoort en de Zuid-
wellebrug;
5°. de Wandeling van de Zuidwellebrug al tot aan de
Westbrug, met inbegrip van de zijkanten langs de
Karnemelksvaart;
0°. de Wandeling van de Westbrug af tot aan het hek
bij de HoofJpoortstraat;
7°. de perken buiten de Nobelpoort en het grasgewas
aan den slootkant van den Blokweg;
8°. het terrein aan de Noordzijde van het Sas; en
9°. het grasgewas aan den grachtkant van den Gracht-
weg, van de Noordhavenpoort tot aan de Westbrug
behooren zichonder opgaaf der door hen te bieden
pachtsom, vóór Zaterdag den 5 Maart
a.s». schriftelijk te wenden tot den Burgemeester.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Zierikzee
maken bekend, dat de jaarlijlische Halfvasten-
markt op Donderdag1 don ÏO Maart
e.k. alhier zal gehouden worden, en dat de stand
plaatsen voor kramen zullen zgn op het Kraanplein en
het Havenplein.
Zierikzee, den 29 Februari 1904.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd,
CH. W. VERMEIJS, Burgemeester.
JAN SNELLEN, Secretaris.
Het op initiatief van den Keizer aller
Russen ingestelde Hof van Arbitrage, dat
to 's-Gravenhage zijn zetel heeft gevestigd,
heeft uitspraak gedaan over het Venezolaanache
geschil. Tot opfrissching van het geheugen
deelen wij kortelijk den aard van dit geschil
medo. Verschillende industriëele ondernemingen
in onderscheidene landen van Europa hadden
van de regeering van Venezola geld te
vorderen, dat zij maar niet binnen konden
krijgen. Dit had diplomatieke tueschenkomst
ten gevolge. En toen ook deze geen gunstig
resultaat opleverde, zonden Duitschland en
Engelaud oorlogsschepen naar de Venezo
laanache havens, teneinde door een blokkade
de regeering van Venezola tot een nakoming
harer fioantiëelo verplichtingen te noodzaken.
Italië sloot zich kort daarop bij deze vloot-
demonstratie heel dapperlijk aan. Dit hard
handig middel had het gewenschte gevolg.
De regeeriüg van Venezola verklaarde zich
bereid, daar zij geen gereede contanten tot
haar beschikking had, om dertig procent der
douanen-inkomsten van één der voornaamste
havens als afbetalingssom af te staan. Na
deze bereidverklaring werd de blokkade
opgeheven. Maar nu deed zich een ander
geschil voor. Venezola wilde al zijn crediteuren,
in welk land die ook mochten wonen, ten
aanzien van de voldoening hunner vorderingen
op voet van gelijkheid behandelen. Hiertegen
nu kwamen de drie staten, die aan de blok
kade hadden deelgenomen, in verzet. Zij
meenden, dat door hun vlootdemonstratie, waar
door zij de afdoening van de schuld hadden
afgedwongen, de pretenties van hun onder
danen preferent waren. Het lag niet in hun
bedoeling de kastanjes voor anderen uit het
vuur te halen. Hot hierover ontstaan geschil
werd aan de beslissing van het Haagsohe
Arbitragehof onderworpen, die de drie ge
blokkeerd hebbende staten volkomen in het
gelijk stelde, zoodat de crediteuren van de
landen, die geen geweld gebezigd hebben,
eerst betaald zullen worden, als de preferent
verklaarde schuldeischers zullen voldaan zijn.
De vraag rijst, of deze uitspraak wel in
overeenstemming is te brengen met het wezen
van het Arbitragehof, dat op het oorlogs
geweld den stempel van zijn sanctie drukt.
Niet alleen de uitspraak, maar ook de rede,
waarmede dd zitting van het Arbitragehof
gesloten werd, heeft algemeen de aandacht
getrokken. De voorzitter, Graaf Moerawieff,
die Minister van Justitie in Rusland is, sprak
namelijk o. a. zijn vertrouwen uit, dat de
Voorzienigheid een onderscheid zou maken
tusschen het recht en de ongegronde aan
spraken. Die taal, die niet getuigt van on
partijdigheid, heeft menigeen verbaasd. Men
meende, dat hier niet eprak de boren staten
n volken verheven voorzitter van het
Arbitragehof, maar de op Japan fel gebeten
Russische Minister van Justitie. Niet te ver
wonderen is hot dan ook, dat do Jspanscho
gezant, toen hem de iohoud der sluitingeredo
werd mcu,-gedeeld, zijn regeering te Tokio
daarvan op do hoogte etolde, haar verzoekend
hem instruction te willen geven, hoe verder
in deze te handelen.
Op het oogenblik, dat wij dit Overzicht
schrijven, zijn telegrammen ingekomen, waarin
wordt medegedeeld, dat de Japansche vloot
bi) iort-Arthur een nederlaag heeft geleden,
die nog wel van dien aard zou zijn, dat vier
pantaereehepen in don grond werden geboord.
J kbnuen dit bericht niet voor geloof
waardig aannemen. Want was er iets van
aan, dan hadde de opperbevelhebber van het
Russische leger te Port-Arthur zich wel
gehaast dit heuglijk nieuwe dadelgk naar
Petersburg te seiuen, al ware het alleen om
den ongunetigon indruk, door de geiedene
verliezen teweeggebracht, eenigszine uit te
wisschen. Wel is het mogelijk, dat de
Japanners vruchtelooa beproefd hebben aan
den ingang van de haven vao Port-Arthur
atoombooton te doen zinken, teneinde de
naven te versperren, zoodat do Russische
vloot er mot meer uit kan. Wel is het
mogelyk, dat die poging door de waakzanm-
Tau 6e Ruesische vloot verijdeld is
geworden. Maar dit is nog geen nederlaag.
Iutussohen schijnt Rusland's regeering Ir
ernstig aan te denken het Zwarte Zee-cakader
door de Straat der Dardanellen ter versterkiog
naar de Aziatiache wateren te zenden. Uiertoe
zou noodig wezen de uitdrukkelijke of stil
zwijgende toestemming van den Sultan van
lurkije, die in ruil van Ruslands preseie
Bulgarije zoet en mak te maken, did wel
vermenen zal, al mooht Engeland ook wnt
zuur kijken. Sedert don Krim-ooriog toch i„
I806, dien Engeland on Frankrgk met Rus
land met goed gevolg voerden, mag Rusland
de Straat der Dardanellen niet pasaeeren.
óelffl mocht bij niet eens een vloot in de
Zwarte Zee hebben. Maar dit laatste verbod
heeft hij zelf in 1870, toen Frankrijk en
Duitschland met elkaar in oorlog waren van
nul en geenerlei waardo verklaard. Vallen
er dus geen zeeslagen te vermelden, ook een
veldslag i, nog niet geleverd. Wel zjjn ook
de Russen Korea bmnengedrongeo, zoodat
vermoedelijk dit rijk het toooeel van den
worstelstrijd zal worden, die over den uitslag
van dezen grooten oorlog boslieseo moet
Reeds hebben de vooruitgeschoven Kozakken
een Japansche afdeeling van acht man, die
op verkenning uit was, ontmoet en natuurlijk
gevangen gemaakt. Uok hebben de Russen
drie vermomde Japansche officieren geval
die het gevaarlijke plan hadden den goed'
bewaakten spoorweg van Port-Arthur naar
Mukden op te blazen. Een krijgsraad ver
oordeelde hen tot den etrop, en binnen vier-
en-twintig uur na de uitspraak word het
Russische vonnis geëxecuteerd.
De Figaro, het bekende Fransche blad
publiceert dat in 1898, toen over de Faehoda-
kwestie tusecben Frankrijk en Engeland een
oorlog dreigde, Rualaod verklaard zoude
hebben: vals gij vecht, vechten wij medo"
He is mogelijk, dat, wat de Figaro mede
deelt, juist is, maar bet komt ons niet waar
schijnlijk voor. Indien toch Frankrijk op
Rusland had kunnen rekenen, dan ware het
deetgde met in zgn scbejp teruggekropen,
maar had, eteunend op Rusland'a maritieme
medewerking, den strijd wel begonnen. De
openbaarmaking van hetgeen Rusland had
willen doen, indien het tot een oorlog met
Engeland gekomen ware, dient om het
Fransche volk welwilleod voor Rusland te
stemmen. Een groot deel der natie toch dat
in de alliantie met Rusland geen politiek
voordeel, maar wel materieel nadeel ziet is
ten aanzien van dit rijk vrij onverschillig
gestemd. Alleen de nationalisten, en zij, die
hun geld in Russische fondeen belegd hebben
zgn Russophilen. De eersten zijn het om
politieke beweegredenen, de laatsten uit fioantiëel
belang. Den aard van dit belang kan men
begrijpen, wanneer men weet, dat zes milliard
Russische staatspapieren in Fransche handen
zgn.
De Spaansche regeoring beeft een deel
van het leger gemobiliseerd, vermoedelijk uit
vrees voor oen republikeiosohe samenzwering
De ontevredenheid in dit rijk heeft zulke
onrustbarende afmetingen aangenomen, dat
de regeeriog zich genoopt hDeft gezien militaire
maatregelen te nemen, teneinde een revolutie,
die leiden zou tot een omverwerping van het
Koningsohap, te voorkomen.
Wegens gebrek aan plaatsruimte is dit
Orerzicht Vrijdag blijv* i 'iggen. In den
poKtiekon toestand is sedert geen uoomeus-
waardige verandering gekomen. Alleen blijkt
uit de sedert ingekomene oorlogsberichten,
dat de Japannors met hun branders beoogd
hebben de haven van Port-Arthur te ver
sperren, teneinde de in de haven liggende
Russische oorlogsschepen te beletten zee te
kiezen, zoodat zij tot werkeloosheid gedoemd
zijn. Het zal nog moeten blijken, of deze
toeleg al of niet ot slechts ten deele gelukt is.
Nedarland.
Deventer, 27 Febr. Vrijdagmorgen reden
alhier na een conferentie bij den kassier mr.
E. Vermeer, de heeren mr. J. E. Henny,
lid van den Raad van State, J. van Hoboken
uit Rotterdam, dr. S. Ëirnie uit Rotterdam,
en diens broeder uit Iodië in een rijtuig met
twee paarden van den heer Vermeer.
In de Polstraat sloegen de paarden op
hol. De beide heeren Birnie sprongen er uit.
Op den Brink viel de koetsier ongedeerd
van den bok. Voor de Waag werd de vaart
gestuit door een groentenkar. Het rijtuig
sloeg om en de paarden vielen. Door de
talrijke marktbezoekers werden de over
gebleven heeren uit hun netelige positie verloBt.
Zij hadden geen letsel, doch een hevigen
schrik gekregen. Eén paard heeft vermoede
lijk een voorpoot gebroken.
De heeren keerden te voet naar den heer
Vermeer terug, waar spoedig dr. Van Delden
kwam om do gevolgen van den schrik te
keeren. Rijtuig en groentenkar zijn bijna
verbrijzeld. Er boerschte een groote conster
natie onder de groentenvrouwen.
Amsterdam, 27 Febr. Maandag a.e. zal
de eerste ploeg van diamantbewerkers, ter
sterkte van 300 man, naar Antwerpen ver
trekken.
Door hunne kameraden aldaar worden zij
op eenigezias feestelijke wijze ontvangen.
Utrecht, 27 Febr. Een droevig ODgeval
had te De Bilt plaats. Vrouw D. bracht een
bezoek san haar overbuur en schoonzuster,
om te zien hoe het een ziek kind maakte.
Haar drie kinderen bleven daardoor een
oogenblik alleen in de wooing achter, één
van bijna 3 jaar, ééa van 15 maanden en
één te bed van ruim 3 maanden. Nu schijnt
dat het 3-jarig kind gedurende de afwezig
heid van de moeder op het bedje van het
jongste broertje is gekropen en boven op hem
is gaan liggen. Toen de moeder thuis kwam,
vond zij haar jongste kind dood, vermoedelijk
gestikt, doordat het 3-jarig kind er bovenop lag.
's-Gravenhage, 27 Febr. Door de regeering
is aan de Tweede Kamer eene wijziging en
aanvulling ingezonden op het wetsontwerp tot
regeling van het hooger onderwijs. Die voor
gestelde wijzigingen hebben alle de strekking
om in de redactie van eenige artikelen ver
betering aan te brengen.
Waar het nader gewijzigd ontwerp van
wet de gelegenheid opent tot vestiging van
bizondere leerstoelen aan de technische
hoogeschool, is bet wenscbelijk te bepalen,
dat het onderwijs in die vakken, genoemd in
art. 32d, ®van regeerings-wege" moet gegeven
worden.
De woorden nvan rijkswege" zgn daarom
in het desbetreffend artikel ingevoegd, terwijl
andere wijzigingen dienen om onzekerheid weg
te nemen.
Op zijn verzoek om instructiën heeft de
Japansche regeering den gezant alhier belast
bij den president van den administratieraad
van het Hof van Arbitrage protest in te
leveren tegen Mourawieff's rede
Dat protest zal alsdan aan de Mogendheden
worden medegedeeld.
Rotterdam, 27 Febr. Door den curator,
door de rechtbank alhier benoemd in de
faillissementen van de Handelsbank en de
Maatschappij Maaslandwerd hedenmorgen
een onderzoek ingesteld in de kantoren dier
Maatschappijen aan den Noordblaak en op
het Witte Huis, en werden de boeken en
bescheiden in beslag genomen.
Tilburg, 27 Febr. Vrouw V., die poogde
haar beschonken man te doen verdrinken, is
door de maréohauseées overgebracht naar het
huis van bewariüg te Breda.
Zierikzee, 29 Febr. Vrijdagavond ver
gaderde ten huize van mej. de wed. Kanaar
de .Vereemging tot opriohting en de instand
houding van de Ambachtsschool". Nadat do
vergadering door den voorzitter, den heer
J A. de Bruyoe, geopend was, werden de
notulen door deo secretaris, den heer jhr.
K. R. L. de Muralt, voorgelezen, die met
een kleine wijziging werden goedgekeurd.
Hierop werd do rekeniDg in handen gesteld
van een commissie, bestaande uit de heeren
Van Schelven en I. J. v. d. Have. Deze com
missie zag de rekening mot de bescheiden
na, en adviseerde tot goedkeuring er van, in
ontvang tot een bedrag van f 3277.506, en
in uitgaaf tot ood som van f 3197.31, zoodat
het batig saldo f 80.195 bedraagt. De be
zittingen hadden een waarde van f 2860 21,
terwijl de Voreeniging nog f 500 schuld had!
Het batig saldo van het pensioenfonds, groot
f 140 65, was op de Spaarbank alhier belegd.
Conform het advies der commissie werd de
rekening onder dankbetuiging aan den penning
meester, den heer Leupen, voor zijn uitnemend
en nchtig beheer goedgekeurd, nadat de heer
Anker zijn bevreemding had te kennen
gegeven, dat het voor de Ambachtsschool
benoodigd ijzer van olders betrokken werd.
Hij meende, dat aan een ingezetene, wanneer
deze, wat prijs en qualiteit betreft, con-
ourreeren kan, de voorkeur ten aanzien van
de leverantie moest gegeven worden.
Vervolgens werd door den heer jhr. R. R.
L. de Muralt het jaarverslag uitgebracht,
waarin do lotgevallen der Vereeniging ge
durende het afgeloopen jaar vermeld werden.
Er bleek uit, dat het ledental stationair
gebleven is. Onder dankzegging aan den
secretaris, werd dit jaarverslag vastgesteld.
Wegens het vertrek van den heer J. H. Ocht-
man Sz., aan wiens verdiensten door den voor
zitter hulde gebracht werd, was een vacature
in het bestuur ontstaan. Ter voorziening hierin
werden door het bestuur aanbevolen de
heeren H. J. van Dijke en M. van der Linden.
Beide heeren vereenigden op zich een gelijk
aantal stemmen, zoodat volgens het reglement
het lot beslissen moet. Fortuna was hier den
heer M. van der Linden gunstig, die over de
aanneming der benoeming nog niet dadelijk
beslissen kaD.
De voorzitter deelt alsnu medo, hoe het
mot de to stichten Ambachtsschool geschapen
staat. Den 30aten October moeten de lokalen
voor de Burgeravondschool gereed zijn. Om
dit mogelijk te maken, wil het Bestuur zich
in het bezit Btellen van het terrein in het
Vrije, dat aan den heer Olivier toebehoorde,
die 4730 vierkante Meter voor den prijs van
f 1240 hiervoor heeft afgestaan. Een aanbe
steding is er reeds geweest. Maar er zal op
den 29sten Februari een herbesteding plaats
hebben. Het Bestuur vraagt aan de Ver
gadering haar te machtigen den grond te
koopen, en voorts al datgene te doen, wat
▼oor de totstandkoming van de zaak zal
noodig blijken.
Op de vraag van den heer W. C. de
Crane, die zegt in hoantiëele zaken zwaar
tillend te zijn, of er wel rekening mede is
gehouden, dat de som, die het rijk voor de
aanschaffing van de hulpmiddelen heeft toe
gestaan, niet voldoende is, antwoordt de
voorzitter, dat het Bestuur bij de bpgrooting
daarvan eenigszins ruim gerekend heeft. Daarbij
komt, dat het verschil tusschen het aange
vraagde en toegestane slechts f 50 beloopt.
De heer Anker vraagt, of reeds besloten
is tot den aanleg van een gasmotor. In ver
band met de omstandigheid, dat de lokaliteiten
moeten verwarmd worden, en dat de nieuwste
methode biervoor is verwarmingsbuizen, acht
hij een stoommachine wenscbelijk.
Aan de discussie, die hierover ontstond,
namen deel de heeren De MuraltSlot
Koole, en de voorzitter.
De laatste zegt, dat deze zaak niet in het
bestek is opgenomen, zoodat daarover later
nog kan gesproken worden.
Neen, zegt de heer Slot, als men een
centrale verwarming wil aanbrengen, dan
moet men daartoe besluiten, voordat men het
gebouw zet.
De voorzitter zegt, dat men rekening moet
houden met de fioantiën.
De heer Koole merkt op, dat voor een
centrale verwarming de tijd, waarop deze
noodig is, te kort is. Voor ziekenhuizen en
dergelijke inrichtingen ia een centrale ver
warming goed.
Na nog eenige discussie, werd aan het
Restaur de door den voorzitter gevraagde
rioot Ver'6e"d' dio hi6roP do "fgadering
-— Op de lijst van aanbeveling ter ver
vulling der vacature van kantonrechter te
□cboonhoven komt o. a. voor mr. C. de Witt
te Zierikzee*"' Sr'ffier het kaot°°gerecht
Bij Kon. besluit is benoemd tot notaris
binnen het arrondissement Middelburg ter
standplaats de gemeente Goes, de 'heer
J. Jrilaar, cand.-notaris aldaar.
beschikking van den minister van
justitie is, met iDgang van 4 April a.s., aan
den districts commandant, tevens inspecteur
der rijksveldwacht in het 5de district V. J. W.
van Geuns te Middelburg, aangewezen het
Arnhem'"0' rijksveldwacht, standplaats
Omtrent het voor Zeeland en Noord-
Brabant op te richten krankzinnigengesticht
vernemen wij, dat de onderhandelingen over
een terrein nog worden voortgezet.
Men heeft zeer geschikte en uitmuntend
gelegen gronden daarvoor op het oog
Spoedig zullen de in bewerking zjjnde
plannen en begrootingen gereed zijn en' het
publiek tot deelnemieg in het maatschappelijk
kapitaal wordea uitgenoodigd.
Er heeft zioh eeu comité gevormd dat
pogingen aanwendt om voor Zeeland een
stichting te verkrijgen tot christelijke verzorging
van krankzinnigen.
Voorzitter daarvan ia de heer J. H. Donner
predikant bij de Geref. Gem. te Nieuwdorp.'
In het begin vau het jaar ontstond aan
den oever van dea Perkpolder, eal. waterschap
Walsoorden, een oeverafschui.ing, die op
zich zelve vsn niet veel beteekenis was, maar
waardoor bet gevaar ontstond, dat bij nog
een afschuiving, slechts eenige meters oost
waarts, wel eens een gedeelte van den zeedijk
kon medeschuiven of een doorbraak kon
ontstaan, aangezien daar geen voorland (oever)
meer is, en de laagwaterlijn in den dijketeen
langs de steenglooiingwerken is gelegen.
Dit deed het bestuur besluiten eenige
maatregelen te ontwerpen tot het aanbrengen
van oeverwerken.
Hot hiervoor ontworpen plan zal binnen
een niet lang tijdsverloop aan den dijkraad
ter behandeling worden aangeboden.
Naar men meldt, zou dit werk eene uitgaaf
vorderen van ruim f 50.000 Gelukkig dat
kan 8 VaD water8cb«p tegen zoo'n uitgaaf
Noordgouwe, 27 Febr. Hedenmiddag
even halt eén ure kwam de extra-tram met
omfloersde locomotief langzaam en in alle
stilte de stoomfluit liet zich niet hooren
aan het Btation alhier aan, om het lijk
van den zoo jammerlgk omgekomen machinist
Rietveld naar zijn laatste rustplaats te Brou
werehaven te vervoeren.
Deze tram bracht o. a. mede de heeren
Guiohart en Kromwjjk, medebestuurders der
f 1 terwijl de familie van den over
ledene, alsmede eeu achttal machinieteo en
conducteurs reeds vroeger wareo aangekomen.
Uok werden nog opgemerkt de heer Bakker
en de chefs van de stations Zierikzee en
Brouwershaven.
Het genoemde achttal machinisten en con
ducteurs, gevolgd door de familie, begaven
zich naar het Ziekenhuis om het to ff., lijk
overschot van hun collega en kameraad
Rietveld van daar naar de tram over te
brengen. Onder den toeloop van bjjna alle
dorpsbewoners, die blijkbaar allen onder den
plaats waren' kad deze droeve plechtigheid
ronN.ad,a' he! 'Sk in don wagen was geplaatst,
werd het sein to vertrek gegeven, In verliet
de tram weder langzaam, in en onder stilte
het station.
Brace Rietveld, gevallene als slachtoffer van
uu, plicht, rust in vrede I God, die een Vader
w der weduwen en weezen, sterke haar die
gtj naliet I
Brouwershaven, 27 Febr. Voorafgegaan
door een met rouwkleed omfloersde locomotief
en een gesloten waggon, waarin behalve de
naaste familieleden, gezeten waren de verteuen-
tZ, t ?irectie der Rotterd.
Tramw.-Maatsob., de heer Guichart Jr de
sous-chef der exploitatie, de heer Kromwijk
en verder voor zooverre de dienst dit toeiiet
nagenoeg het geheele verdere personeel der
lijn Brouwerehaven-Steenbergen, arriveerde