ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE. Vrijdag I Janari 1114. i i Is_ 2 Is. Cour an t)= Tweede Blad.. MIEUMTBJPMaGEH. laakt Kiavsrruiters! Gemengd Nieuws. Verschoot DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG. Do prijs per 3 maanden is f 1,30, franco per post f 1,60. Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending eens per week, f 10,per jaar. 60ste JAARGANG. No. 7945. iOijrootoi^r a ar. xxes IjOO^E3d A. FRANKEL. •Redacteuren: J. WAALE, alleen voor het binnen- en buitenl. nieuws. Advertentiënvan 1—3 regels 30 Cts. meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des Maandags, Woensdags en Vrijdags middags 2 ore bezorgd worden. Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend. Alle betaling-en moeten uitsluitend geschieden ten kantore van A. J. de Looze, Hoek Schuithaven, Zierikzee. Ingezonden stukken en berichten van correspondenten te adresseeren aan A. Fhünkiïl, Meelstraat 386, Zierikzee. New-York, 29 Deo. De Israëlietische comité's van New-York hebben zich tot presi dent Roosevelt en het Congres gewend, met het verzoek tusschenbeide te willen komen ten gunste der Russische Joden, die tijdens de feesten van het Russisch Nieuwjaar te Kische- new aan het gevaar bloot staan gedood te worden. De oud-consul-generaal Wolff heeft heden aan het Staatsdepartement een petitie doen toekomenwaarin bij de tueschenkomst van het departement vraagt. Morgen wordt hij door Roosevelt ontvangen, wien bij het zelfde verzoek zal doen. Siaslamdl en Japaa» Volgens mededeeling van de Japansche legatie te Londen zou de laatst gezonden nota van Japan aan Rusland de volgende eiscben bevatten De formeele erkenning door Rusland van de onafhankelijkheid on integriteit van Korea en China. 2°. Gelijke behandeling van alle landen en aanvaarding van het openhaven- stelsel voor Korea en China. 3°. Een speciale regeling voor Mantsjoerije. RuslandJapan. Er is nog geen oorlog. En er komt ook geen oorlog is vrij algemeen de conclusie uit de vele en velerlei berichten. Men spreekt nu van eenige ontspanning in den critieken toestind". Zelfs wordt uit de drie voornaamste hoofdsteden van het vasteland gemeld, dat een vreedzame oplossing van het conflict niet lang op zich zal laten wachten. En de fondeen gaan een percentje omhoog. Ook dat is een goed teeken. Men gaat bespiegelingen houden. In diplomatieke kringen te Petersburg schenkt men veel aandacht aan de vraag, wat China zal doen, als het tot een botsing mocht komen tusschen Rusland en Japan. Want kiest China, ter verdediging van zijn provincie Mantsjoerije, de partij van Japan, dan zou Rusland, volgens de bepalingen van Russisch-Fransche overeenkomst als staande tegenover twee mogendheden een beroep kunnen do8n op de hulp van Frankrijk; en dan zou Engeland weer Japan moeten bij springen. Het eind van de verwikkelingen zou dan niet te overzien zijn. De houding van China is dus inderdaad van het grootste belang. In Engeland zijn Dinsdag 1.1, drie vonnissen voltrokken. Te Liverpool werd Henry Bertram opge hangen, wegens moord op zijne vrouw gepleegd, en te Leeds werden de 30-jarige mijnwerker John Gallagben, en de 42-jarige vrouw Emilie Swann gehangen, omdat zij te zamen den echtgenoot van Emilie hadden vermoord. Ongeveer twee maanden geleden heeft een soldaat, een zekere Dumortier, aangekondigd, dat hij een nienw snelvuurkanon had uit gevonden, dat 480 schoten in 2 minuten kon lossen. Dezer dagen is Dumortier onder omstandigheden uit het leger Eeno andere bende deed een aanval op de Rue de Boule, waar eveneens de ruiten in geworpen en de koopwaren beschadigd werden. Twee der belhamels werden in hechtenis genomen. In een andere straat hielden stakers een slagersknecht aan en namen hem het vleeaoh uit de mand. In botsingen tus schen stakers en politie werden beiderzijds personen soios ernstig gewond. Parijs, 28 Dec. Volgens de Liberté heb ben Oostenrijk en Duitschland, Engeland en Turkije beslist doen weten aan de Servisohe regeering, dat zij geen diplomatieke vertegen woordigers zullen aanstellen bij het Hof van Belgrado, zoolang de moordenaars van koning Alexander en koningin Draga ongestraft blijven. 29 Dec. De Fransche politie zoekt een prins en een graaf, beiden verwant aan het Oostenrijksche Hof, beschuldigd van oplichte rijen. Zoo hebben zij o. m. een Engelsch kolonel opgelicht voor een waarde van 40,000 francs in schilderijen. Op 't oogenblik ver toeven beiden in Zwitserland. Hun uitlevering Zijne vinding werd namelijk te Parijs door een technische commissie onderzocht en af gekeurd. Tijdens dat onderzoek zat Dumor tier op heete kolen. Hij wilde nog eeu verbetering aan zijn kanon aanbrengen, waar door het een veel beter resultaat zou geven, maar kon geen verlof krijgen naar Parijs te gaan, waarop hij deserteerde. Van Parijs vertrok bij naar Londen, nadat hij eerst in de Frontière een ingezonden stuk had geschreven, om te wijzen op het voor beeld van den uitvinder Turpin, die ook het land uitging ter wille van zijne uitvinding. Hij beweert, aanbiedingen van vreemde mogendheden ontvangen te hebben, voor den aankoop van zijne uitvinding. De staking der Parijsche bakkers is thans reeds zoo goed als geëindigd. Toch vallen er nu en dan nog heftige incidenten voor. Zoo verschenen Maandagavond talrijke stakers, die gebruik maakten van do afwezig heid der politie, in verschillende straten in het centrum van Parijs en de ruiten van een dozijn winkels inwierpen. DuitschlandL In een hotel te Dresden heeft men in den Kerstnacht een akelig tooneel gehad, doordat een logé, een student, plotseling in een aan val van waanzin doordrong in een aangrenzende slaapkamer, waar twee oude dames, van 63 en 57 jaar, sliepen. Hij sloeg alles stuk, en toen de hotelhouder op het rumoer kwam toegeloopen, had de student de ééne dame op den grond geworpen en bracht hij haar met een mes steken toe. De andere dame was van schrik flauw gevallen. De hotelhouder trok den krankzinnige weg, maar deze stortte zich toen op hem, pakte hem bij den nek en sleepte hem naar het raam om hem daaruit te gooien. Dit zou gelukt zijn, als er toen niet andere personen waren toegesneld, die na veel moeite den woedende onder bedwang kregen. De hotelier is naar het ziekenhuis vervoerd, daar hem ook een pink was afgebeten. De beide oude dames liggen thans ziek van schrik te bed. De veroordeelingen in het Duitsche leger wegens soldaten-mishandelingen houden aan. Nu weder is te Mühlheim, a. d. Ruhr, een onderoffioier, Finkonsiep genaamd, wegens mishandelen van minderen (ruim 500 gevallen), veroordeeld tot een jaar gevangenisstraf. SelgiS. Leuven, 29 Dec. Het kader van de afdeeling Jagers-ver kenners der burgerwacht heeft zijn ontslag ingediend, omdat de officieren, onder-officieren en korporaals de bevelen niet in het Ylaamsch willen geven, zooals bij de wet gelast is. Alleen de commandant is niet afgetreden. Ieder landbouwer weet bij ervaring ook dit bij uitstek vochtige jaar heeft het weer doen zien met hoevele bezwaren het droog winnen van klaverhooi, erwten en vlas gepaard gaat. Ik wil daarom in dit artikel de aandacht vestigen op een methode om deze producten te drogen, die hier op Schouwen Duiveland nog niet, doch in den Wilhelmina- Polder, in Friesland en Groningen zeer veel en reeds sedert vele jaren met steeds klimmenden bijval wordt toegepast. Ik vraag er nu de aandacht van de land bouwers voor, omdat het in den winter, als de groote drukte afgeloopen is, en vele handen vrij komenals binnen weinige weken hakhout te koop zal geboden worden, juist de tijd is om de noodige toebereidselen te maken. Bij de door mij bedoelde methode van klaverhooi, erwten en vlas drogen zijn n.l. werktuigen noodig, die uit het Duitsche „Kleereuters" bij ons ook ,/Klaverruiters" benoemd zijn. In een anderen vorm noemt men ze ook wel Klaver- pyramiden; hoewel onder de eerste benaming ook wel de laatste bedoeld worden. De Klaverruiter bestaat uit een paal lang 2Va 3 M., van onderen aangepunt, en op drie plaatsen voorzien van twee elkaar recht hoekig kruisende 1 1 ,/a M. lange dwarslatten. De Klaverpyramide bestaat uit 3 palen, ongeveer 2 3 M. lang, van boven door een ring of pen met elkander verbonden, zóódat de drie beenen van onder meer of minder wijd kunnen uiteen staan in den vorm van een pyramide. Op 2 of 3 hoogten zijn aan de beenen pennen of ringen aangebracht, waarop of waarin dwarslatten kunnen liggen, die een eindje buiten de palen uitsteken. Volgens proefnemingen in Friesland (zie verzameling verslagen 1902-1903) zijn per H.A. voor klaver 20 25 ruiters (lees: pyramiden) noodig; voor erwten (kortstroo groene) 40 èb 50 en voor vlas 25 30. Volgens Guido Kraft zal men op één klaverruiter 25 K.G. hooi kunnen hangen (op een pyramide laadt men meer, zelfs tot 750 K.G.); voor 1 H.A. zou men dan 100 ruiters noodig hebben, waarvan hij den prijs schat op 40 55 gulden. Mij dunkt, dat eenvoudige, sterke en doelmatige ruiters of pyramiden zeer wel op de boerderij kunnen vervaardigd worden uit zoogenaamde tol houten. Den gepasseerden zomer zagen wij in den Wilhelmina-Polder de erwten hangen op pyramiden, die naar het ons bij oppervlakkige beschouwing voorkwam op zeer eenvoudige, weinig kostbare wijze en toch doelmatig waren gemaakt. De heer directeur van genoemde landbouw inrichting zal op verzoek zeker gaarne aan ieder belangstellende de gewenschte inlich tingen geven. De pyramiden zijn om meer dan ééne reden te verkiezen boven de ruiters: 1°. men heeft er minder noodig, omdat men er meer op laden kan2°. ze staan vaster3°. men kan ze zoo- noodig oppakken bij de beenen en verplaatsen, (het best gaat dit, als de pyramide niet te zwaar belast is, door haar aan twee beenen door twee arbeiders te laten opnemen en op het derde been te doen draaien)4°. het drogen gaat beter, omdat men zóó kan beladen, dat de pyramide van binnen hol blijft. De uitgaaf zal bij de eerste aanschaffing wel groot zijn, maar men moet niet vergeten, dat de ruiters of pyramiden bij goede bewaring lang dienst kunnen doen. En dan de groote voordeelen, die men er van heeft 1 De gebruikers roemen éénparig het groote nut der klaverruiters, die bij duizenden bij het oogsten van klaver, erwten en vlas worden gebruikt en in Groningen misschien op geen enkele boerderij ontbreken. Het nut bestaat hierindat een product van betere kwaliteit gewonnen wordt (vooral bij ongunstig oogstweer) en dat er geen kale plekken op 't klaverland ontstaan. Wat het eerste betreft, heeft men bij het winnen uit het zwad, steeds meer bladverlies dan bij het drogen op ruiters; en dan moet klaverhooi inzonderheid volkomen droog worden binnengehaald, zal het in de schuur niet weer uitgeven en over gaan tot broeien, waardoor licht schimmel vorming ontstaat. Ook op de kwaliteit der erwten en van het erwtenstroo werkt het gebruik van pyramiden bijzonder gunstig. Hoe lang duurt het bij aanhoudend vochtig weer niet, eer de erwten van den grond kunnen binnengehaald worden I Konden we dezen zomer niet zien, hoe de peulen, die op of in den vochtigen grond lagen rotten, schimmelden, opensprongen, zoodat een groot deel der zaden uitvielen, hoe de onderste waren geschoten! Welk een verlies gaat niet met het noodzakelijke wenden gepaard! Hangen de erwten aan de pyramiden, dan raken ze den grond niet, ze zijn van alle zijden aan de lucht blootgesteld, en drogen daardoor sneller. Wat de uitvoering aangaat, ontleenen wij aan de verslagen het volgendeDe klaver wordt één A twee dagen na het maaien, als ze winddroog is, op de pyramiden gezet. Men begint op iederen hoek een arm vol te leggen en dan op het midden van iederen dwarsligger. Verder wordt de klaver laagsgewijs opgestapeld, totdat de ruiter geheel is bedekt en een opper gevormd is. Hieraan wordt dan niets meer gedaanen gewacht, totdat het hooi geschikt is om binnengehaald te worden. Dit is vaak het geval na 2 3 weken. In natte perioden dient men de pyramiden niet al te vol te laden en ze van tijd tot tijd met de natte zijde naar den wind te keeren; soms maakt men ook gebruik van rietdakjes of van stroo- matten om den kop tegen inregenen te beschermen. Erwten worden op dezelfde wijze als de klaver behandeld; hier doen de stroomatten of bosjes klaver als bedekking zeer dikwijls goeden dienst. Bij vlas handelt men op de volgende wijze om de ruiter (pyramide) worden twee rijen schooven gezet, dus met de toppen naar boven. Op dezen ring begint men de schooven op te stapelen met de toppen naar binnen. Zoodoende wordt een schelf gemaakt, die naar boven smal toeloopt. De toppen worden bedekt met een riet- of stroomat. Bij goed weer kan drie vier dagen na het plukken het vlas in sehelfjes gezet worden. Wordt het vlas eenigs- zin8 jong geplukt (wat met het oog op het lint wel wordt aanbevolen), dan zal de pyra mide niet te vroeg moeten worden opgestapeld, daar het zaad anders minder goed zal rijpen. Overigens kan men bij het gebruik van pyra miden het vlas vroeger opstapelen dan bij de gewone schelven. Een andere proefnemer meldt, dat hg het vlas, dadelijk, nadat het getrokken is, aan hoopen van 10 schooven zet. Droogt het dan 2 3 dagen, dan zet hij ze in kleine schelven om een pyramide heen, zelfs al is het vlas dan nog groen. Deze schelven bestaan dan uit 175 tot 200 schooven, die elk na het repelen op 1 K.G. worden gerekend. Blijkt het, dat de schelven na twee A drie dagen van binnen warm beginnen te worden, dan moeten ze omgeschelfd worden, waarbij de bovenste schooven naar onder en de onderste naar boven verhuizen. In den regel, zegt de proefnemer, broeien de nieuwe schelven niet meer. Neemt men het aantal pyramiden grooter (30 per H.A.), zoodat ze niet zoo zwaar beladen zijn, dan komt het broeien hoogstzelden voor. 15 Dec. 1903. W. Een tuchtiging in onze Oost. Wanneer een der Inlandsche vorsten op Bali of Lombok komt te overlijden, brengen gebruik en geloof mede dat er eenige van zijn weduwen in de vlammen worden geofferd onder een groot vertoon van feestelijkheden, waaraan de geheele bevolking deelneemt. Laatst zou er zoo'n verbranding plaats heb ben in Tabanan, dat aan ons gezag is onder worpen en de controleur Schwartz, die er van hoorde, spoedde zich inmiddels derwaarts om de verbranding zoo mogelijk nog te voorkomen. Bij den vorst gekomen, die zijn overleden voorganger was opgevolgd, gaf deze den con troleur kort en bondig te verstaan, dat de feesten reeds waren vastgesteld en geregeld en dat de vrouwen zelf zich vrijwillig hadden ten doode gewijd. Er viel dus nu niet meer aan te veranderen. De controleur bleef even wel aanhouden, er op wijzende, dat de ver branding in strijd was met het verdrag en hoewel de vorst begon te weifelen, zond hij ten slotte toch een zij Der priesters en de contro leur moest onverrichterzake terugkeeren. Deze stelde de regeering met zijn weder varen in kennis en er verschenen dra een paar oorlogsschepen op de kust. De manschappen werden ontscheept en gesteund door een kleine ruiterij, trok men op weg. Men kwam als gasten en de radja zond zijn broeder om hen te verwelkomen. Hij spreidde vervolgens matrassen in een der zoogenaamde poeri's of paleizen te Tabanan. Men vindt er ongeveer vijftien van die pa leizen, omgeven door hooge leemen wallen van 1 2 meter dik of breed, 3 4 meter hoog en tot 100 meters lang. Men kent die poeri's uit den Lombok-oorlog. In de hoofdpoeri, binnen tal van wallen, zetelt de vorst. De gasten hadden een jacht geweer met toebehooren voor Zijne hoogheid meegebracht. Den morgen na de aankomst werd belet gevraagd bij den vorst, doch deze in zijn poeri te midden van de voorbereidende drukte der feesten, verkoos liever zelf op be zoek te komen. Hij verscheen in gezelschap van eenige priesters en een veertig volgelingen, nam een der gereedstaande stoelen, plaatste zich tegen over den controleur en na eenige plicht plegingen werden de zaken besproken. De vorst is een vijftiger, klein en tenger, met grijs haar en snor en ingetrokken kin; de vingers voorzien van zware gouden ringen en van meer dan vingerlange nagels. Hij spreekt levendig en beslist. De ten vure bestemde vrouwen hebben de laatste wijding reeds ontvangen en ontwijkend zijn de antwoorden van den vorst op de vragen van den controleur. Niettemin verklaarde hij telkens in vrede en vriendschap met ons gou vernement te willen leven en beloofde hij dat er geen weduwenverbranding weer zou plaats vinden, wanneer deze haar beslag had gekregen, die volgens het bestaande contract rechtens niet verhinderd kon worden. De controleur verklaarde dit besluit te zul len overbrengen en de vorst knikte toestem mend ja. Na een uur werd de vergadering opgeheven en vertrok de vorst met zijn gevolg. In de zon flonkerden de edelsteenen in de gouden kris- gevesten en de kleurige sarongs en hoofd doeken droegen het hunne bij om het tafreel zoo schilderachtig mogelijk te maken. De controleur met officieren en manschappen bleven dien dag nog en hoopten dat de vorst op zijn besluit zou terugkomen. Vruchteloos! De voorbereiding voor de feesten ging voort de gamelan, die reeds weken achtereen be speeld werd, rustte thans herhaaldelijk ge beden voor den gestorvene werden dan opge zonden. In den namiddag bezochten de beide weduwen (de gestorven vorst liet er veertig na, waarvan zeer zeker niet de meest geliefden zich ten offer boden) in het wit gekleed en gedragen op verhevenheden, voor het laatst de pasar, om de noodige inkoopen voor de groote reis te doenzij bleken bij die gelegenheid nog zeer normaal te zijn, zoowel geestelijk als lichamelijkzoodat aan fanatisme niet mag worden gedacht. In den namiddag liet de controleur wederom belet vragen bij den radja om met de officieren zijn opwachting te maken in de poeri. Eerst te 6 uur kwam hierop het antwoord, dat de vorst óf zelf zou komen óf poenggawa's zen den. En het was reeds tien uur in den avond toen deze poenggawa's, vergezeld door een zoon van den vorst, de verontschuldigingen van dezen kwamen aanbieden, met de ver zekering dat vóór het vertrek van den con troleur en de officieren tijdig alles in gereed heid zou zijn. Gevolg dat aangeboden werd, werd zooveel mogelijk van de hand gewezen. De woordvoerende poenggawa verzekerde thans nogmaals, dat de vorst niet van besluit ver anderen zou. Bij het vertrek 's anderen morgensver strekte de vorst twee draagstoelen. Er waren reeds over de 15000 weerbare manschappen van onderscheidene vorsten naar Tabanan ge komen voor de feesten, welk getal dagelijks vermeerderde en onze mannen werd uitgeleide gedaan onder het lossen van de gebruikelijke saluutschoten. De feesten hebben voortgang gehad en de ten doode gewijde vrouwen hebben zich in den vuurpoel gestort. Wat nuP Blijkens nader ontvangen telegrafische be richten is besloten tot tuchtiging van Tabanan en zal de vorst zeker boeten voor zijn onwil en verzet. De expeditie zal met bekwamen spoed wor den ondernomen, omdat ook de vorst van Kloengkoeng moet zijn overleden en een der gelijke „plechtigheid" dus ook daar te wachten zou zijn als niet tijdig in Tabanan de noodige afschrik wordt gegeven. Een landingsdivisie is nu aangewezen, om het rijkje te tnchtigen. Die tuchtiging zal wel bestaan in 't platschieten van de „hoofdstad" en het „Radja-paleis". Omtrent de vrijwillige vrouwen-verbranding lezen wij nog dat het een vroeger algemeen heerschend gebruik was, dat weduwen hunnen echtgenoot langs dezen weg in den dood volgden. Ze is nu sinds lang al officieel afgeschaft, maar in de op zich zelf staande landschappen wordt ze bij vorstelijke personen nog af en toe gevolgd. Daarbij is de meest heldhaftige manier, dat het slachtoffer, na zich eerst met een kris te hebben doorstoken, naast het brandende lijk in den vuurgloed springt. De vrouw zou zieb daardoor den eeretitel verwerven van satya, welke hooger is dan die van béla, gegeven aan vrouwen, die zich eenvoudig levend op een tweeden vuurstapel laten neervallen en zoo, naar het heet, haar „trouw tot in den dood" aan den dag leggen. Doch er moet op het vrijwillige van dezen afschuwelijken zelfmoord veel vallen af te dingen. Een bekend onderzoeker, die in 1S83 zelf de toebereidselen tot zoo'n feest bijwoonde, schreef er van: i/Onze regeering heeft den vorsten van Bali op straffe van haar ongenoegen, verboden om de vrouwen met het lijk van den overledene te doen verbranden. Of ze het na deze be dreiging laten P Ja en neen. Wel springen één of meer vrouwen, nu niet meer, zooals vroeger, levend in den vuurpoel, zij het dan, als bekend is, hier en daar in stilte, doch men heeft er iets op gevonden om dit gruwelijk gebruik te doen plaats hebben, zonder het verbod van het gouvernement te overtreden. Men laat een voudig de ongelukkige slachtoffers op den rand van den brandstapel zich het hart doorboren en lijken mag men immers verbranden en het krissen heeft het gouvernement niet ver boden". En iets verder: „Ziet, daar naderen de ten vure gedoemde offers. VrijwilligP Neen, bij God niet! instinctmatig bedwelmd door opium, gebeden en onthouding van spijs, drank en slaap, volgen zij de priesterschaar, die haar begeleidt; magen en vrienden vergezellen haar op dezen laatsten tocht, om als een treurig souvenir een deel der kostbaarheden te ont vangen, waarmee ze getooid zijn, als gingen ze ten feestdans". De oude Radja, die dezen zomer stierf, was ongeveer 80 jaar oud. Uit „liefde'' zullen de twee weduwen hem dus wel niet in de vlam men gevolgd zijn, meent de Javabode. Sneeuwval aan de Italiaansch-Zwitsersche grens. Io het dal van SplugeD, Dabij Chiavenna, is zooveel sneeuw gevallen als de oudste bewoners zich niet heugen kuonen. De huizen zijn tot aan de bovenverdieping ingesneeuwd, zoodat de bewoners die door de vensters moeten verlateD. Daarop is de sneeuwmassa door vorst hard geworden en het gouvernement heeft ingenieurs gezonden, onder wier leiding tunnels in. de sneeuw gemaakt zijn. Zoodra het echter begint te dooien, worden die tunnels gevaarlijk en zal het verboden zijn er in te gaan. Gedurende 21 jaren ingemetseld. Een afgrijselijke misdaad is ontdekt te Gan- nersdorf in de provincie Brandenburg, waar een man gedurende 21 jaren is ingemetseld in een spelonk, die tot venster slechts een

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1904 | | pagina 5