ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Donderdag 23 Juli 1903.
Courant).
Oe dood van den Paus Leo XIII.
RUEUWSTUpIKGEN.
(Z i e r i It z e e s c li e
Verschijnt DINSDAGDONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is f 1,30, franco per post
f 1,60.
Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending
eens per week, f 10,per jaar.
59ste JAARGANG. No. 7875.
Directeur A. ff. DB 3L.002UEL
A. FRANKEL.
Redacteuren
J. WAALE, alleen voor het binnen- en bnitenl. nieuws.
Advertentiënvan 13 regels 30 Ots.
meerdere regels 10 Cts.kannen uiterlijk tot des
Maandags, Woensdags en Vrijdags middags
2 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar jplaateruimte berekend.
Alle betaling-en moeten uitsluitend geschieden ten kantore van A. J. de Looze, Hoek Schuithaven, Zierikzee.
Ingezonden stukken en berichten van correspondenten te adresseeren aan A. Franked, Meelstraat 386, Zierikzee.
Maandagnamiddag werden de broezen
poorten van bet Vatikaan gesloten, het teeken,
dat het Hoofd der Katholieke Kerk, Paus
Leo XIH, het eeuwig leven was ingegaan.
Joachim Peoci, want aldus is de familie
naam van den verscheiden Paus, werd 2
Maart 1810 te Carpineto geboren. Als knaap
toonde hij reeds een verbazend grooten aanleg
te bezitten. Hg werd voor den priesterlijken
stand opgeleid. Door zijn buitengewone
geestesgaven en onvermoeide werkkracht klom
hg op de hiërarchische ladder al hooger en
hooger, totdat hem in 1853 de kardinaalshoed
geschonken werd. Ondanks de omstandigheid,
dat hij de waardigheid van kardinaal-camer-
lengo bekleedde, werd hij in 1878 bij den
dood van Paus Pius IX door het conclave
van kardinalen reeds bij de derde stemming
tot Paus gekozen. In Maart van dit jaar viel
hem het groote voorrecht te beurt zijn vijf-
en-twintig-jarig Pontificaat plechtig te kunnen
herdenken. Bij die gelegenheid werd hij op
de Sedia gestatoria in de beroemde St.-Pieters-
kerk rondgedragen ten aansohouwe van
duizende geloovigen, die uit alle oorden der
aarde tot bijwoning van deze plechtigheid
naar Rome waren opgegaan. Sedert heeft hij
zich onwel gevoeld, en alhoewel door zijn
krachtig gestel een sterk weerstandsvermogen
bezittend, heeft ook hij den tol der natuur
moeten betalen.
Op dit afsterven was het oog der geheele
wereld als het ware gericht.
Was dit alleen, omdat Leo XQI Paus
was, dat wil zeggen, het geestelijk Opperhoofd,
de Pontifex Maximus van tweehonderd
millioen katholieken?
Neen, de oorzaak van de algemeene belang
stelling lag voornamelijk in de omstandigheid,
dat Paus Leo XIII een merkwaardige per
soonlijkheid was, van wie een groote kraoht
is uitgegaan.
Hij, meer verzoeningsgezind dan strijdlustig,
leidde zijn Pontificaat in met de erkenning
van den republikeinschen staatsvorm in Frank
rijk, waardoor wel de royalisten en legitimisten
ernBtig ontstemd werden, maar waardoor toch
tnsschen den Heiligen Stoel en het katholieke
Frankrijk een betere verstandhouding in het
leven werd geroepen.
Ook met Duitschland kwam de Curie in
een vriendelijkere verhouding. De kerkelijke
strijd men denke slechts aan den beftigen
«Kulturkampfhield nagenoeg geheel op
en het Centrum, dat allengs in aanzien en
invloed toenam, veranderde van oppositie
partij in regeeringspartij. De Keizer zelf
knoopte met den Paus vriendschappelijke
relatiën aan, die zich door groote hartelijkheid
kenmerkten. Hij braoht zelfs tot tweemalen
toe een bezoek op het Vatikaan.
In het algemeen kwam in de betrekkingen
tosBchen de verschillende staten en de Curie
een belangrijke verbetering tot stand, die in
hoofdzaak te danken was aan de verdraag
zame, vredelievende, verzoenende houding van
den Paus.
Alleen ten aanzien van Italië was in de
gedragslijn van de Corie geenerlei verandering
te bespeuren, zoodat de verhouding met dit
rijk dezelfde bleef. Zij bleef bij haar stand
punt, dat herstel van de wereldlijke heer
schappij van den Pans de eenige grondslag
was, waarop met de Italiaansche regeering
wederom vriendschappelijke betrekkingen
konden aangeknoopt worden. Het non
possumus" van wijlen Pans Pius IX bleef
bier ongerept gehandhaafd.
Ook op ander terrein deed Leo XIII zich
krachtig gelden.
Willend de katholieke werklieden terug
houden van de sociaal-demokratie, vaardigde
Leo XIII de bekende Encycliek «Rerum
Novarum" uit, die, hoe verschillend ook be
oordeeld, ten allen tijde een merkwaardig
gedenkstuk van zijn Pontificaat zal blijven.
Tengevolge van die Encycliek verrezen tal
van katholieke werklieden vereenigingen.
Op zijn bevel werd het geheim archief van
het Vatikaan voor allen opengesteld, zoodat
elk vrijelijk inzage daarvan kan nemen, iets
dat door de mannen der wetenschap ten
zeerste gewaardeerd is geworden.
Uit dat alles, dat wij slechts met een
pennestreep hebben aangestipt, blijkt, dat wij
niet te veel hebben gezegd, toen wij hier
boven verklaarden, dat van Paus Leo XUI
een groote kracht is uitgegaan.
Wie zijn opvolger zal worden, kan niemand
nog bepalen. Deze wordt door het conclav<
van kardinalen met twee derde van de
stemmen gekozen.
Op het oogenblik bekleedt kardinaal Oreglio
di San Stefano, als zijnde de kardinaal-
camerlengo, de hoogste geestelijke waardigheid.
'\T
Amerika.
Door een hevigen cycloon over een gedeelte
van Illinois, is er groote schade aangericht in
de steden Streator en Mendeta9 personen
zijn gedood en een groot aantal gewond.
In het laatste jaar zijn in de Ver-
eenigde Staten niet minder dan 10.306.407
dollars door rijke menschen vrienden geschonken
voor het inrichten van volksbibliotheken.
De milde millionnair Carnegie schonk
daarvan G,679,000 dollars.
Italië.
Rome, 19 Juli. In den loop van don dag
zijn de krachten van Z. H. den Pans zeer
afgenomen en de dag werd voortdurend
slapend doorgebracht. Het bewustzijn is
geheel verdwenen. Alle kardinalen zijn op
het Vaticaan dringend uitgenoodigd.
Waarschijnlijk zal Z. H. den dag van
morgen niet meer beleven.
20 Juli. Z. H. de Paus is heden-
namiddag ten 4 nre op 93-jarigen leeftijd
overleden.
Kort vóór het overlijden ging een korte
doodstrijd vooraf. Tien minuten vóór half 4
kondigde dr. Lapponi schreiende aan, dat het
einde naderde. De Groot-poenitentiarius knielde
neer, om de gebeden der stervenden op te
zeggen. De neven van den Paus en ver
schillende waardigheidsbekleeders waren zeer
getroffen. De Paus was geheel buiten kennis.
Hij stierf rustig.
Na de officiëele vaststelling van het over
igden, heeft men het lijk ia het gebruikelijk
gewaad gedaan. Vervolgens werd het lijk,
voorafgegaan en gevolgd door edelen eD
Zwitsers van de garde, overgebracht naar de
kamer, voorafgaande aan de zoogenaamde
Tapijtenkamer, waar ook het lijk van Piua
IX op het praalbed gelegen heeft.
Het geneeskundig certificaat betreffende
hét overlijden van den Paus meldt, dat Leo
XQI is gestorven tengevolge longontsteking,
gevolgd door borstvlies-ontsteking.
Morgenochtend zullen alle hier aanwezige
kardinalen zich in de zaal van het consistorie
op het Vaticaan vereenigen, waar zij hun
eerste bijeenkomst zullen houden tot voor
bereiding van het conclave, dat binnen twaalf
dagen zal bijeenkomen.
21 Juli. In de eerste bijeenkomst der
kardinalen, is met groote meerderheid be
sloten, het conclave te Rome te houden.
Alle openbare vertooningen zijn geschorst.
Vele winkels zijn gesloten.
Rusland.
Volgens opgaven van het Hulpcomité te
Kiacheneff bedraagt de sohade, veroorzaakt
door de gewelddadigheden tegen de Israëlieten
aldaar, 2,332,890 roebel. Er werden 700
woningen en 600 winkels geplunderd. Er
werden 47 menschen gedood, 92 iwaar
gewond en 345 licht gekwetst; 50 zijn kreupel
geworden, 35 vrouwen werden wednwen\en
123 kinderen werden weezen.
Het Hulpcomité ontving in de eerste
maand zijner werkzaamheid aan giften 736,476
roebel.
Daarvan kwamen 192,443 roebel uit Amerika;
35,675 uit Dnitschland16,001 uit Engeland;
10,475 uit Oostenrijk; 5000 uit Italië; 1000
uit Nederland; 9248 nit Frankrijk en het
overige uit Rusland.
Van dat geld is 464,462 roebel uitgegeven,
waaronder 50,000 roebel om 50 Joodeche
gezinnen naar Palestina te helpen.
Tot dusverre ontving het comité 2538
aanzoeken om hulp.
Engeland.
Londen, 20 Juli. De Koning en de
Koningin zijn hedennamiddag naar Ierland
vertrokken, waar zij tien dagen zullen blijven.
Het beroemde koninklijke jacht«Victoria
and Albert", waarmede wijlen koningin
Victoria bijna al haar uitstapjes over zee
heeft gemaakt, is na te Portsmouth in handen
van den slooper. Sommige deelen van het
sohip, door den koning uitgezocht, worden
bewaard als herinneringen aan de koningin.
De Victoria and Albert" was het oudst0
van alle koninklijke jaohtenhet werd gebouwd
in 1856, en geheel ingericht naar het plan
van den prins-gemaal. Bij slecht weder rolde
het schip sterk, maar als 't rustig was, moet
het er buitengewoon gezellig aan boord
geweest zijn; het schip bevatte zelfs een
kinderkamer en een scLJe 'kamer voor de
prinsen en prinseseen.
Frankrijk.
Parijs, 20 Juli. In een hevigen brand
tengevolge van een ontploffing in de distilleerderij
van 8pringer te MaisonAlfort, nabij Parijs,
zijn twee werklieden en een belastingambtenaar
gedood, terwijl verscheidene andere personen
gewond zijn en de 6ohade begroot wordt op
2 millioen francs.
■ederland.
Amsterdam, 20 Juli. Gisterenavond 10
uur ontstond alhier in de Palmstraat 92 een
uitslaande brand.
Bizonder snel waren de wagens van de
steeds waakzame brandweer ter plaatse on
kon men dus onder leiding van den hoofd
brandmeester J. Ar Nieuwen huis het vuurmonster
met water en koolzuur gaan bekampen.
Het bleek, dat op de eerste verdieping de
brand woedde in een achterkamer, bewoond
door do familie R Waard. De vlammen
sloegen fel nit aan de achterzijde en de hitte
was geweldig.
Dit bemerkte reeds heel spoedig het gezin
van v. d. Noort, dat daarboven, dus op de
3e verdieping, woonde.
De moeder, met 7 kinderen thuis zijnde,
stelde onmiddelljjk alle pogingen in het werk
om haar lievelingen te redden. Zjj stormde
de trappon af met dejongsten, en gedienstige
buren hielpen voorts zooveel zij konden om
allen veilig op straat te brengen.
Helaas, in de confusie van 't oogenblik,
bad men gemeend allen gered te hebben,
doch 't zou blijken, dat men zich vergist had.
Toen de moedige brandweermannen, wier
eerste taak 't is om in het brandonde bnis te
gaan en menschenlevens te redden, boven
kwamen, moest de brandwacht v. d. Noort,
die noodlottig toeval tot die reddings
brigade gisterenavond juist behoorde, zijn
8-jarig zoontje vinden, gestikt door de alles
verzengende hitte.
't Kind, zoo had de moeder gemeend, zon
zelf wel de trap afgekomen zijn, doch door
het openlaten der denren op de le verdieping
was de hitte zoo vreesehjk geworden, dat
't kind niet verder dan 't raam aan de voor
zijde van het huis was gekomen.
V. d. Noort's schrik te beschrijven is
ondoenlijk.
De man viel achterover en kon geen woord
meer spreken.
Onmiddellijk werden pogingen in 't werk
gesteld om 't leven bij het kind op te wekken.
De hoofdbrandmeester Nienwenhuis en oen
dokter, die onvermoeid daarmede bezig bleven,
meenden nog een oogenblik succes te hebben,
maar helaas, 't leven was gevloden.
Een flinke jongen uit de Van Lennep-
straat alhier, de 14-jarige Jan de Kort, heeft
Zaterdagavond het leven gered van een meisje
van een paar jaar. Toen de kleine de brand
weer hoorde aankomen, was ze op het kozijn
van de woning barer ouders, op de 4e ver
dieping geklauterd, doch er uitgevallen; de
kleine greep zich vast aan een lat van het
bloemenrekje voor het raam, bleef een oogen
blik hangen, doch dat oogenblik was voor
De Kort lang genoeg, om, terwijl anderen
gilden of wegholden, toe te snellen, zijn armen
uit te steken om te trachten het vallende
kind op te vangen. De kleine kwam op zijn
schouder terecht en viel toen op straat, doch
was aan hoofd en armen zoo licht gewond,
dat ze, na verbonden te zijn, naar de ouder
lijke woning kon worden teruggebracht.
De knaap bleef ongedeerd.
Zaterdagavond omstreeks 40 uur was
de Koningstraat in rep en roer. De bewoners
van perceel 46, waarin een winkel van
»De Boterton" -is gevestigd, alsmede die van
de eerste en van de tweede étage, waren
uitgegaan. Tegen halftien kwamen echter de
bewoners twee hoog, M. Creveld met vrouw
en kinderen weder thuis.
Op de trap ontmoetten zij een schamel
gekleed man, die hun rustig goeden avond
zeide en naar buiten liep.
Juffrouw Creveld, wetend, dat de buren
van één hoog afwezig waren, vermoedde
onraad, zeide haar man eens buiten te gaan
kffiren wie was uitgegaan, doch Creveld, op
atrhat gekomen, zag niemand meer die op
den bewAaten laan geleek.
Onderwijl had juffrouw Creveld gedruieoh
op den zolder gehoord en zelfs iemand in
die richting naar boven zien loopenen
terwijl haar man weder de trap opkwam om
nu naar den zolder te gaan, riep zg uit het
raam «dieven, dieven!"
Men kan zich voorstellen, dat in minder
dan geen tijd, in deze dicht bevolkte buurt,
en nog wel op Zaterdagavond, een diohte
drom van menschen op de been was.
Toen Creveld op den zolder kwam hoorde
hg een slag alsof iemand van een hoogte
sprong. Zeer waarschijnlijk hebben de personen,
die op den zolder waren, een sprong gewaagd
uit het zolderraam op een plat, een hoogte
van circa drie meter. Door den eigenaardigen
bouw van de huizen in deze omgeving, vol
van platten en lage daken, kunnen dieven
n.l. betrekkelijk gemakkelijk zich al springende
en klimmende uit de voeten maken in de
richting naar de Keizerstraat.
Middelerwijl was ook de politie in grooten
getale aangerukt. Zoowel bet geheele pand
46 als het daarnaast gelegene werd door
haar onderzocht in alle boeken en gaten.
Ook gingen eenige agenten met lantaarns de
daken op en onderzochten aldaar de geheele
omgeving tnsschen de Koning- en Keizer
straten. Een geruimen tijd was men hiermede
bezig, wat voor hen, die in uniform gekleed
waren, een verre van gemakkelijk baantje was.
Nadat deze onderzoekingstocht van tien
tot over twaalf uur had geduurd, zonder
eenig resultaat te hebben opgeleverd, keerde
de politie naar bet bureau terug, terwijl de
straat langzamerhand haar gewoon aanzien
herkreeg.
Dat er iets gestolen is, is niet gebleken,
maar dat men heeft willen stelenmag
gerust worden aangenomen.
21 Juli. Hedenochtend zijn van den
trein 123 Hollandsche Spoor op Rotterdam,
nabij blokhuis 3, ter hoogte van de 2e
Spaarndammordwarsstraat alhier vier wagens
ontspoord. Tot dezo behoorden een der
nienwe derde klasse-wagens en het postrgtuig.
De wagens staan dwars over de rails.
Het hoofdspoor is echter vrijgebleven, zoodat
geen vertraging in den dienst behoeft plaats
te hebben. Voor zoover men weet, hadden
geen persoonlijke ongelukken plaats.
Job. de Wolf (bijgenaamd Blommetje"),
Cornelia Donker en Klaas Portengen, verdacht
den dubbelen moord io de Czaar Peterstraat
alhier te hebben bedreven, zijn te dezer zake
buiten vervolging gesteld.
Men zal zich herinneren dat Wolf en
Donker voor dezen moord reeds hebben
terechtgestaanhun zaak werd toen voor
onbepaalden tijd geschorst wegens gebrek aan
bewijs. Een nieuwe instructie is daarna tegen
ben geopend, terwijl eveneens een instructie
werd geopend tegen Portengen, die juist ten
tijde van de terechtzitting door de regeering
van België, naar welk land hij de wijk had
genomen, werd uitgeleverd.
Ook deze instructie heeft geen voldoende
bewijzen opgeleverd, zoodat de zaak niet ten
tweeden male naar de openbare terechtzitting
kon worden verwezen.
De drie mannen blijven echter in de
gevangenis, daar zij veroordeeld zijn wegens
andere misdrijven, t. w. Blommetje wegens
medeplichtigheid aan de inbraak in de N.
Looierstraat, Donker en Portengen wegens
de inbraak in de villa van den heer Drees-
mann te Bussum.
Utrecht, 20 Juli. .De jongste Btaking onder
het spoorwegpersoneel heeft aanleiding ge
geven tot het ontslag van een groot aantal,
in verschillende betrekkingen werkzaam zgnde
personen.
De aldus opengekomen plaatsen zijn thans
weder bezet door nieuw personeel.
Zoowel ter aanvulling van het kader als
ter belooning van bewezen extra-diensten
gedurende de stakingeperiode, hebben tal van
bevorderingen bij de Maatschappij tot Exploi
tatie van Staatsspoorwegen plaats gehad.
Leiden, 21 Juli. Zaterdagnamiddag had
nabij het station alhier een zeer droevig
ongeval plaats. Bij het terugzetten van een
trein van het Staatsspoor naar het goederen-
emplacement aan de Wittepoort, dat zonder
geleide geschiedde, werden twee personen
overreden, n.l. een lampenist en een tuinman,
beiden hier woonachtig. Den eersten werden
beide beenen letterlijk afgereden, terwijl
laatstgenoemde zwaar aan het hoofd verwond
werd.
Hun toestand ie zeer gevaarlijkbeiden
zijn gehuwd, de lampenist heelt één, de
tuinman 6 kinderen.
's-Gravenhage, 20 Jnli. Sedert Pinksteren
waren er niet zooveel menschen op Scheveningen
als gisteren, ter gelegenheid van het bezoek
van den hoofdpersoon van den Delftschen
studentenoptocht, Z. M. keizer Nikephoros
met gevolg, 's Middags en tegen den avond
stroomde het publiek van alle kanten toe,
zoodat 't in de omgeving van de groote
hotels en op den strandmuur zwart van de
voetgangers zag. In de Kurzaal en op het
terras, alsook op 't Wandelhoofd verdrong
het publiek zich.
Op het terras van de Kurzaal werd de
keizer ontvangen en toen naar de keizerlijke
loge in de Kurzaal geleid door de directie
van het Zeebad, terwijl het orkest de
Tannhii user-overture speelde.
Na het tweede gedeelte te hebben aan
gehoord in de propvolle Kurzaal, werd met
muziek een rondgang naar het terras gehouden,
waarop de keizer met zijn stoet vervolgens
't Wandelhoofd Koningin Wilhelmina bezocht.
De Staatsspoortram naar Scheveningen
vervoerde gisteren 21000 personen.
21 Juli. Eerste Kamer). Zonder debat
of stemming werden verschillende wetsontwer
pen aangenomen, o. a. dat betreffende het
onder de wapenen houden der milicien* van
de lichting 1902, dat tot regeling der
tractementen van de mindere departements
ambtenaren, dat tot aanleg van den Lawa-
spoorweg en in verband daarmede de over
eenkomst met de Maatschappij Suriname",
dat tot decentralisatie van bet bestuur in
Ned.-Indië, dat betreffende de instelling van
het candidaat-ambtenaarscbap voor den In-
dischen dienst (na een korte toelichting door
den Minister van Koloniën, die er op wees,
dat met dit wetsontwerp niets wordt geprae-
judicieerd), en dat tot wijziging van het
contract met de Stoomvaart-Mij. «Nederland"
en in verband daarmede vehooging van
verschillende hoofdstukken.
Het wetsontwerp tot verbetering der
tractementen der leden van de rechtbanken
te Rotterdam en te Amsterdam gaf tot eenig
debat aanleiding.
De heer Van den Biesen wees er o. m.
op, dat door dit wetsontwerp de hiërarchische
weg wordt verbroken, terwijl de rechtbanken
van de tweede klasse vaak veel meer werk
hebben te verrichten dan die der eerste
klasse en de leden toch geringer bezoldiging
genieten. Een algemeene herziening achtte
hg noodig, evenals de beer Dijckmeester.
Ook de Minister van Justitie gaf toe, dat
een algemeene herziening der tractementen
een onafwijsbare eisoh is, echter niet omdat
door dit wetsontwerp den hiërarchischen weg
wordt verbroken, maar omdat de tegenwoordige
tractementen van de leden der rechterlijke
macht te laag zijn.
Het wetsontwerp werd daarna aangenomen.
Verschillende wetjes van geringen omvang
werden daarna mede aangenomen.
Daarna is de vergadering tot morgenochtend
verdaagd.
Het aantal bouquetten en palmen, dat
het Vorstelgk Eohtpaar Zaterdag uit Limburg
meevoerde, bedroeg precies 800 stuks, vertegen
woordigende naar deskundige berekening een
waarde van 8 10.000 gulden.
Maassluis, 20 Juli. Zaterdagmiddag on
geveer 2^ uur had op de stoomboot «Holland"
van de firma J. A. van der Schngt, varende
tusscben Rotterdam en deze gemeente, een
ernstig ongeluk plaats.
Er moest namelijk gelost worden aan den
steiger van de vischolie- en guanofabriek,
toen de 22-jarige dekknecht J. H., wonende
te Zuid-Beierland, het ongeluk had met het
rechterbeen bekneld te komen in den staal
draad, - die gebruikt werd om de stoomboot
vast te meeren, tengevolge waarvan hij over
boord sloeg en tegen den meerpaal werd
geslingerd, doch in den staaldraad hangen
bleef en weer binnen boord kon worden
gebracht, toen bleek, dat de man zijn been
ernstig bad verwond en gebroken.
De te hulp geroepen geneesheer dr. Boon-
acker adviseerde opneming in het gemeente
ziekenhuis, waarheen de man per brancard is
overgebracht en voorloopig verbonden.
Rotterdam, 20 Juli. De 21-jarige Gerrit
Grootendorst, glazenwassoher van beroep,
ontmoette Zaterdagavond omstreeks halftien
aan den Boezemsingel bij den Crooswgksohen-
weg een meisje, dat vroeger met hem
verkeering bad, doch in den laatsten tijd hart
en hand had geschonken aan den 23-jarigen
timmermansknecht Emile Vile. Hij maakte
met zijn vroegere liefde een praatje en stond
