ZIERIkZEESCHE
NIEUWSBODE.
Zaterdag 4 Juli 1903.
(Z x e x* i Is. z e e s c b. e
'I
Tweede Blad
HiElfWTSTUDIHGEH.
ADVERTENTIEN.
UITVOERING
vjb zoop
Een Woon- en Winkelhuis,
Een Vrachtwagen op Veeren,
Een gebruikte Wiedmachine
Pi.m. 10.000 Kilo's HOOI,
Cour an t).
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is f 1,30, franco per post
f 1,60.
Noord-AmerikaTransvaal, Indio enz. vorzending
eens per week, f 10,per jaar.
59ste JAAR6AN6. No. 7867.
DirecteurA. DB X.005SB.
A. FRANKEL.ZIERIKZEE.
J. WAALE, alleen voor het binnen- en buitenl. nienwa.
Redacteuren
Advertentiënvan 13 regels 30 Ote.
meerdere regels 10 Cts.kunnen uiterlijk tot des
Maandags, Woensdags en Vrijdags middags
2 ure bezorgd werden.
Groote letter wordt naar plaattmimte berekend.
Alle betalingen moeten uitsluitend geschieden ten kantore van A. J. de Looze, Hoek Schuithaven, Zierikzee.
Ingezonden stukken en berichten van correspondenten te adresseeren aan A. FnaNKKL, Meelstraat 386, Zierikzee.
Spanje.
De geweldige hitte (de thermometer wees
zei I's 113 graden Fahrenheit) verhaast do
ontbinding van do lijken van hen, die bij het
spoorwegongeluk te San Ascendio om het
loven gekomen zijn. De stank der lichamen
is zóó afschuwelijk, dat het ruimiugswerk er
door vertraagd wordt. De autoriteiten willen
de puinhoopen in brand steken, om het uit
keken van een epidemie te voorkomen, maar
de bloedverwanten der slachtoffers verzetten
er zich heftig tegen, vooral omdat er stukken
van aanzienlijke waarde onder het puin moeten
liggen. Zoo zjjn o. a. bij een Cubaan 30.000
duros gevonden. Ook heet het, dat een bank-
zending van 2 millioen zich in één der
waggons bevindt. Hoe meer bizonderheden
bekend worden met betrekking tot het ongeluk,
des te grooter wordt de algemeene veront
waardiging over den Biechten toestand van het
spoorwegvak, waarop de ramp is afgespeeld.
Het zal nog acht dagen duren, voor het
ruimingswerk geheel is afgeloopen.
Servië.
Koning Peter moet de gewezen koningio
Nathalie bericht hebben, dat alles in den ouden
konak waar Alexander en Draga woonden
haar toebehoort en dat zij or naar wel
gevallen over kan beschikken.
De koning zou het voornemen hebben de
nalatenschap van het ongelukkige koningspaar
aan de erven uit te laten keeren, en buiten
dien het lijk van koning Alexander met
koninklijke eerbewijzen te laten begraven in
de kapel van het klooster Rakovitza bij Bel
grado, waar eveneens de vorsten Milosj,
Milan on Michael Obrenovita begraven zijn.
De zosters van wijlen koningin Draga, die
zooals wij reeds gemeld hebben, naar Zürich
2ÜD gegaan> Z1JD door eeD correspondent van
de Journal geïntervieuwd. Zij vertelden, dat
zij tengevolge van de omwenteling in Servië
geruïoeerd zijn en hulpeloos staan als de
Servische regeeriog hen ook de spaarpenningen
ontroofd, die zij overgelegd hebben vóór haar
zuster koningin werd.
Zij beklaagden zich ook tegenover dezen
journalist over de wijze, waarop de samen
zweerders met het lijk van hun broeder, den
adspirant-troonopvolger, hadden gehandeld.
Do soldaten hadden na de executie het lijk
de vingers afgesneden om zich van de ringen
meester te maken. Ten slotte verklaarden zij,
dat haar zuster Draga Volstrekt niet de aan
matigende, slechte vrouw was zooale zij
algemeen beschreven werd, maar dat zij het
slachtoffer van stelselmatigen laster was
geweest.
Belgrado, 2 Juli. Koning Peter heeft een
langdurig bezoek gebracht aan de vertrekken
in den ouden konak, waar de moordtooneelen
in den nacht van den 11 en Juni hebben
plaats gevonden.
Door mededeelingen van welingelichte
personen is bekend geworden, dat in 1893
de regeeriog met de familie Karageorgewitsch
n onderhandeling heeft gestaan over de
definitieve regeling van het dynastieke vraag
stuk koning Alexander zou later met de
dochter van prins Karageorgewitsch in het
huwelijk getreden zijn, maar koning Milan
verklaarde zich tegen dat plan.
Engeland.
Londen1 Juli. In verband met de
enorme stijging der katoenprijzen op de
markt te New-York, lijden ook vele industrieën
in Engeland. Alle katoenspinnerijen te Ashtow
en te Lyle zijn gesloten en duizenden
werklieden zijn zonder werk, terwijl ook te
Oldham, Rogdale en Holton verscheidene
fabrieken gesloten zijn.
Bij een mijnongeluk te Hanna in
Wyoming, tengevolge een mijngasontploffiog,
is de mijn niet in brand geraakt, zooals eerst
gemeld werd, doch 248 mijnwerkers werden
onder de instortende gangen bedolven en van
dezen werden er 46 levend te voorschija ge
bracht, terwijl men vreest, dat alle overigen
omgekomen zijn.
Frankrijk.
Volgens de thans nauwkeurig opgemaakte
officiëele staten hebben 97 personen den dood
gevonden door het vergaan van liet stoomschip
nLibau", bij Marseille. De slachtoffers zijn 50
kinderen, 31 vrouwen en 16 mannon.
Er zijn 23 lijken niet teruggevonden.
De Kamers bewilligden een buitengewoon
crediet van 600.000 francs voor do kosten
der receptie van Koning Edward, van het
aanstaand bezoek van den Koniüg van Italië
en van President Loubets reis naar Londen,
gemiddeld dus een-ion gouds per keer.
Rapporteur over hot hiertoe strekkend
Regeerings-voorstel was de bekende socialist
De Pressoncó, wiens advies, eigenaardigerwijze,
gunstig luidde op grond dat dergelijke reizen
van Souvereinen als goede waarborgen mogen
gelden voor het behoud des vredes".
Met algemeene stemmen is het crediet
bewilligd.
Dit en de vriendelijke woorden, welke bij
de beraadslaging werden gesprokon over
Koning Edward's afgelegd bezoek on het
aanstaand van den President, hebben in
Engeland een zeer gunstigen indruk gemaakt.
BelgiS.
Brussel, 1 Juli. De passagierstrein
komende uit Antwerpen en naar Brussel
overbrengende de voornaamsto handelaars nit
Antwerpen, die zich naar do wekelijkscbo
graanmarkt begavenia op het station
Schaarbeek in botsing gekomen met oen
anderen trein, die in tegenovergestelde richting
reed. Er zijn veel gewonden.
De botsing van den trein vol Antwerpsche
beurslui met een goederentrein bad plaats
bij een buiging van de ceintuurbaan, buiten
het station Scbaerbeek in do richting van
Brussel. Het ongeluk is ernstig, doch heeft
niet de afmetingen van een ramp, zooals de
eorstc berichten deden veronderstellen. Een
twintigtal gewondenwaaronder enkelo die
ernstig letsel hadden bekomen, zijn over
gebracht naar een ziekenhuis in de bunrt.
Andere gewonden hebben zich voorloopig
laten verbinden on zich per rijtuig naar
Brussel begeven, terwijl weder anderen over
gebracht zijn naar inriebtingon in de nabijheid,
voornamelijk naar de Brusselsche gasfabriek.
De meeste gewonden zijn handelslui uit
Antwerpen.
Het ongeluk heeft groote sensatie gewekt
te Brussel, doordien de eersto berichten van
ialrjjke dooden gewaagden.
De oorzaak van het ongeluk is bljjkbaar
niet aan onnauwlettendheid te wijten. De
twee lijnen loopen daar samen. De machinist
van den goederentrein remde toen bij den
anderen trein zag, en gaf ook het alarmsein
voor de andere remmers. Het was echter
niet voldoende, want door het zware gewicht
van den trein schoof deze voort, en trof do
achterste wagen van den personentrein.
Een smokkelaar, naar men zegt zekere
S. uit Maldeghem, werd Dinsdagavond op
heeterdaad betrapt, toen bij bezig waa van
Eede uit twee varkens België binnen to
smokkelen. De douanen uit Maldeghem
hadden zich nabij de Nederlandsche grens in
het graan veïsoholcn en kwamen hieruit op
het juiste oogenblik te jroorscbijn.
De man wist zich uit hunne handen los
te rukken. De varkens werden in
genomen en naar Maldeghem vervoerd.
Als een bewijs boevele uit Frankrijk
uitgeweken congregatiën zich in België ge
vestigd hebben, vertelt de Köln. Ztg., dat
haar uit een particulieren brief bekend werd,
boe een Duitsche familie, gewoon den zomer
in het land onzer naburen door te brengen,
dit jaar nergens een villa kon in huur krijgen.
Alles was door kloosterlingen bezet.
De inwijding van het orgel in de
Kerk der Wed. Herv. Gem. te Tholen.
Van onzen verslaggever).
Indrukwekkend en majestueus verheft zich
op het stille plein de kolossale kerk, 't gebouw
der Ned. Herv. Gem., helaasom der geloofs
verdeeldheid nog te klein om allen te bevatten,
die oorspronkelijk één waren. Heden willen
wij ons evenwel daar niet in verdiepen, maar
wijden wij, voor tot het eigenlijke doel over te
gaan, enkele regels aan het gebouw zelf. Het
tempelgebouw vormt een kruiskerk, waarvan
het westelijk deel, zooals een deskundige
mededeelt, door alle eeuwen heen, als de
eigenlijke kerk bekendstond; het middenpand
vormt het Kruiskoor of het Transept, en het
andere gedeelte is het Priesterkoor, dat van
latere dagteekening is, wat blijkt uit de raam-
traceeringen en de omlijstingen. Het gebouw
is deels van baksteen, deels van groefsteen
opgetrokkenen de buitenmuren van Kerk en
Transept met de pilaren zijn alle van grauwen
arduinsteen. De preek- en wandelkerk (wel
wat oneerbiedig woord voor Transept algemeen
in gebruik!) zijn kunstig overwelfd, hoewel
niet volledig volgens hot oorspronkelijke plan
afgewerkt, daar het uit slechts één halvesleens-
rollaag beslaat, terwijl nog zichtbaar is, dat
er in de zijmuren vertandingen zijn gespaard
voor drie zulke lagen. De buitenmuren wordeu
gesteund door versterkingsbogen; de muren
van het schip en de wandelkerk zijn voorzien
van doorloopende gaanderijen, die van binnen 1
zijn te bcrcikeo door het torentje.
Indrukwekkend staat het gebouw met zijn
steile bekapping daar voor ons, wekt zelfs de
bewondering op van deskondigen, maar toch
dunkt ons, dat over alles het waas ligt yan
verval, dat in het verre weleer heel wat meer
geofferd werd voor stichting en instandhouding
van de kerk, de spil waar alles omdraaide, en
zijn wij wel ingelicht, dan zou een geheele
restauratie van het gebouw een verbazende
som eischen.
Dit gebouw was tot heden zonder orgel, en
waar alle gemeenten in het eiland reeds voor
waren gegaan, daar mocht Tholen niet achter
blijven; en waar de financiën der kerk niet
toelieten tot den aankoop over te gaan, daar
moest naar buitengewone middelen uitgezien
worden, om in het tekort te voorzien, wat,
zooals meestal met dergelijke dingen gaat, nu
zoo maar niet van een leiendakje ging. Maar
dank zij den ijver van kerkvoogdij en predikant,
kwam ten slotte het noodige bijeen, voor een
deel uit vrijwillige bijdragen, voor een deel
door een leening ad f 2000, welke door de
lidmaten algemeen werd goedgekeurd. Men
knoopte onderhandelingen aan met den heer
J, Hilbousen te Amsterdam, aan wien de levering
en plaatsing werd opgedragen voor eene som
van f 4600, terwijl door den heer Walpot alhier
voor een zoldering werd gezorgd, die f G47
kostte, en de heer Geluk voor f lil het
schilderwerk op zich nam; een en ander eischte
dus voor aannemingssommen f 5358. En heden
avond (Donderdag) stroomt een groote schare,
zoo van hier als elders naar het bovengenoemde
gebouw heen, om de inwijding van het orgel
bij te wonen.
Vooraf een en ander over de dispositie en
samenstelling van het orgel, ons welwillend
verstrekt. Het orgel bestaat uit 2 klavieren
met vrij pedaal en 19 stemmen. Stemmen (of
registers) van het hoofdmanua&l Prestaal 8 vt.,
Salicionaal 8 vt., Bourdon 16 vt,, Holpijp 8 vt.,
Cornet 4 sterk, Octaaf 4 vt., <iuint 4 vt., Fluit
4 vt., Octaaf 2 vt., Mixtuur 2, 3 en 4 sterk,
Trompet 8 vt.
Registers van het 2e manuaal -. Vox celesti
8 vt, Gamba 8 vt., Roerfluit 8 vt., Melophone
4 vt, Fluit Harmoniek 4 vt., Speelfluit 2 vt,
Dulciaan 8 vt.
Register van het pedaalSubbas 16 vt.
voor dit register werden de twee eerste Octaven
van Bourdon 16 voet. Deze inrichting werkt
pneumatisch (buizen pneumatiek).
Werktuigelijke registers: Klavier-koppel,
pedaal-koppel en ventiel.
De klavieren hebben een omvang van 54
toetsen (C"'f), het pedaal van 25 toetsen
(C-'C).
De wind wordt aangevoerd door drie blaas
balgen; in het orgel bevindt zich een regulateur,
welke de wind verdeelt naar de verschillende
windladen.
Het aantal pijpen bedraagt 1165.
Het front van het orgel is uitgevoerd in
gothieken stijl, waarin sprekende pijpen van
zuiver Engelsch tin.
In het kerkgebouw waren honderden aan
wezig om te luisteren naar de woorden, welke
door den predikant ds. De Later werden
gesproken; zijn rede was gegrond op Psalm 22
vers 4Doch Gij zijt heilig, wonende onder de
lofzangen Israels"hierna werden in 't bizonder
herdacht allen, die medegewerkt hadden tot
de stichting van het bovenbeschreven instrument,
dat ondertusschen in zyn liefelijk klinkende
tonen, maar in volle accoorden zoo duidelijk
toonde aan zijn bestemming te beantwoorden.
Psalm 89 verzen 3 en 7, Gezang 11 vers 3,
Psalm 105 verzen 1 en 2, klonken beurtelings
krachtig door het door de avondzon verlichte
rijke gebouw, en de handen, die het schoone
spel te voorschijn riepen, bleken te zijn niet die
van een gewoon speler, maar van iemand, die
de kunst weet hoog te houden. Ds. De Voogd
van St.-Annaland was het spel ten volle toe
vertrouwd. Ook de nieuwe organist begeleidde
een der Psalmen.
I In hartelijke woorden werden kerkvoogden
en notabelen herdacht, maar niet minder den
ijverigen secretaris-ontvanger, den heer J. van
Elsiicker, die, meer dan velen zich kunnen
J voorstellen, heeft moeten doen, om tot de
stichting te komen; de heer Laban, benoemd
organist, de heer De Voogd voornoemd, de
heeren predikanten uit naburige gemeenten,
en in het bizonder de kerkvoogdij van Sint-
Maartensdijk voor de milde gave worden
beurtelings .bedacht. Ook de heer Hilbousen,
hierboven aangehaald, kreeg een woord van lof.
j Allen keerden huiswaarts met de gedachte,
dat het schoone gebouw een zijner waardig
orgel heeft.
Gemengd Nieuws.
De commissaris van politie te Dordrecht
waarschuwt tegen een persoon, 20 il 25 jaren,
gewone lengto, haar on kneveltje donker, net
gekleed met colbert kostuum en witten stroo-
hoed, die in een hotel aldaar heeft gelogeerd
en vertrokken is zonder te betalen. Hij
noemde zich L. van Elaat, zonder boroep,
wonende te 's-Gravenhage.
De commisaari* van poütio in de 5e
sectie, bureau Ferdinand Bolstraat 8 te
Amsterdam verzoekt namens den vader
opsporing en overbrongiDg van Jan Timmerman,
19 jareD, lang en slank, baar donker, houten
been. Hij heeft 22 Juni l.l. de woning zjjns
vaders in do Dusartstraat 30 te Amsterdam
verlaten en sedert niets meer van zich doen
hooren.
Op 27 Juni j.l. is onder de gemeente
Culemborg nit de rivier de Lek opgevischt,
het lijk van een man dat vermoedelijk reeds
eeaige maanden te water had gelegen.
Signalementmiddelbare leeftijd, lang ongeveer
18 meter, zwaar gebouwd, voorhoofd hoog,
knevel en haar blond, gekleed met blauw
achtige jas en vest, zwarte broek, zwart
lederen bottines. Op het lijk is bevonden
een naamkaartje waarop Adolf Kiihler, terwijl
zich in een der broekzakken bevond een
mondstuk van een koperen blaasinstrument.
Aangezien bet lijk in verregaanden staat van
ontbinding verkeerde, is het ter aarde besteld
en zijn de kleederen ter herkenning achter-
De commissaris van politie te Culemborg
verzoekt inlichtingen omtrent dat lijk.
Bij de justitie is aangifte gedaan, dat
een aangeteekende brief, den 27sten Juni
van Amsterdam naar Yenloo verzonden, tijdens
het vervoer van don gebeelen inhoud *is
beroofd geworden.
De brief bevatte oen waarde van f 2500
en was ook voor dat bodrag bij de post
verzekerd.
Woensdag sloeg te Ilarkema-Opeinde
(Fr.) de bliksem io do school, waardoor een
groote paniek onder de leerlingen ontstond.
Gelukkig echter bleek geen hunner getroffen
le zijn.
De bliksem was hot eene venster in en
het andere wcér uitgegaan.
Ongeveer anderhalf jaar geleden had
een jonge man te Diever, het ongeluk bij
't gebruik van soep oen vrij groot beenlje
door te slikken. Sedert dien tijd vpsb hij
ongesteld en [moest hij veel hoesten. Thans
kwam bij oen zware hoestbui het beentje
eensklaps weór te voorschijn.
De Limburger Koerier bevat de volgende
verklaring
Ten einde aan alle voorwendsels, uitvluchten
en zemolknooporijen in onze houding tegenover
de gevreesde bier- en jeneververkiezing, die,
helaas, ons bior in 't district Bittard weer
boven 't hoofd hangt, den pas af te snijden,
veroorloven wij ons u de volgonde verklaring
onzererzyds toe te zenden.
nDe administratie en redactie van de
Limburger Koerier verbinden zich bij
deze iederon bierkandidaat, principieelen
of toevaUigen, te bostryden, geen adver
tenties, aanbevelingen van hem op te
nemen, geen circulaires te drukken, voor
hem, tenzij hij schriftelijk verzekere
niet met bier of jenever zijn kandidatuur
te willen stijven. Op voorwaarde, natuur
lijk, dat de andere couranten, die "in
't district Sittard abonnementen hebben,
zich wederzijds tot dezelfde gedragslijn
vorbinden.
Voor de administratie L. K.,
F. HEROLD.
Voor de redactie,
J. THISSEN.
Men zou niet zeggen, dat er 36.800
Duitschers in Nederland wonentoch heeft
de laatste telling dat aangetoond. Maar nog
meer Nederlanders zijn er, die in Duitschland
verblijf houdendat cijfer i'b 88.500.
Te logen is een jonge jachthond van
den heer Y. S. door bijen doodgestoken. Van
geen gevaar bewust, had het dier zich in
de nabijheid der korven gewaagd. Zwermen
bijen vielen hem verwoed aan, met bot
gevolg, dat hij onder hevige pijnen bezweek,
Beestachtig. Ia Engeland zal een
echtpaar Wildmore van Middlesborough terecht
staan, dat twee dochters, zeventien en negen
tien jaar oud, op wie een levensverzekering
gesloten was, op zolder opgesloten en uit
gehongerd had, zoodat zij ware geraamten
waren geworden, wegende IG en 22 kilo
gram, Zij werden in April l.l. ontzet. Een
welvarende zuster verklaarde van haar moeder
de belofte van een fraai geschonk gekregen
te hebben voor 't geval de arme schepsels
stierven.
Gf trouw tl
I. M. HAGE Jz.
en
JOHANNA A. SONKE CHRd.
Mede namens wederzijdsche Familie, betuigen
zij bunnen hartelijken dank voor de vele
bewijzen van belangstelling, bij hun Huwelijk
ondervonden.
St-Maartensdijk,
Oud- Vosmeer,
2 Juli 1903.
Voorspoedig bevallen van een Zoon,
CATHARINA BOOGAARD-Dane.
St.-Maartensdijk, 30 Juni 1903.
Heden overleed tot onze droefheid,
onze innig geliefde VaderBehuwd- en
Grootvader,
Cornelus yan Ai,
in den ouderdom van 70 jaar eu 9 maanden.
OoSTERI.ANI), 2 Juli 1903.
Uit aller naam,
JAC. VAN AS.
Bij deze betuigen wij onzen harte
lijken dank voor de vele bewyzen van
deelneming, ondervonden by bet overlijden
van onzen dierbaren EchtgenootVader
Behuwd- en Grootvader.
Wed. J. KOREMAN—Zeegers,
Kinderen, Behuwd- en Kleinkinderen.
HEEREN COMMISSARISSEN
van deNuts-Spaarbank te Brouwers
haven deelen aan belanghebbenden mede
dat bet Nuts-I)epartement besloten beeft die
instelling geleidelijk op te heffen. De
spaarders, die zeiven.hun kapitaal niet op
vragen zullen nader bericht ontvangen,
wanneer hunne ingelegde gelden met rente
afgehaald kunnen worden.
Brouwershaven, 29 Juni 1903.
Namens het Bestuur;
J. LOPSE HOCKEPresident.
G. HUISMAN, Commissaris.
van het Harmonie-Gezelschap »CRESCENDO"
van Dreischor, Directeur de heer Joh. F. A.
Titeewis, op Zondag 5 Juli 1903 (bfj
gunstig weer), 's avonds 7 uur, in den tuin
van den heer Dekker te Schuddebeurs.
Entree 20 cents.
Stoomznivelfabriek
,/LUCTOR ET EMERGO"
to Zonnemaire,
met filiaal te Haamttede.
H.H. VEEHOUDERSdie genegen zijn
hunne Molk te leveren, wordt proef
tijd van levering; toegestaan.
Voorwaarden op aanvrage te bekomen.
Indien noodzakelijk, worden nieuwe Melk-
rilton aangelegd.
W. 3. MULDER.
voor alle nering geschikt, staande in de
Lange Nobelstraat.
Adres J. VAN DIJKE ZOON.
te koop, bij G. DE JONGE
te Poortvliet.
Wordt gevraagdEen niet te groote goede
Karnhond, door C. MEERSE, Zonnemaire.
To koop gevraagd s
geschikt voor één Paard, met opgaaf van
prijs. Adres J. BRABER Hz. te Renesse.
te koop gevraagd; zich te adresseeren
met aanbiedingsprijs aan J. C. BOLIER,
Bruinisse.
To hLOOp
van de Weide te leveren, bij B. VAN DE
ZANDE, Nieuwerkork.