ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Donderdag 9 April 1903.
(Z ieriüzeescb.e
Courant).
RECLAMES.
B E BIC H T.
BEKENDMAKING.
BEKENDMAKING.
NIEUWSTIJDINGEN.
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is 4,30, franco per post
f 1,60.
Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending
eens per week, f 10,per jaar.
59ste JAARGANG. No. 7832.
Directeur a. J*. DB LOOZUEL
A. FRANKEL.
Redacteuren
J. WAALE, alleen voor het binnen- en buitenl. nieuws.
Advertentiënvan 13 regels 30 Cte.
meerdere regels 10 Cta.kunnen uiterlijk tot des
Maandags, "Woensdags en Vrijdags middags
12 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaateruimte berekend.
Alle betalingen moeten uitsluitend geschieden ten kantore van A. J. de Looze, Hoek Schuithaven, Zierikzee.
Ingebonden stukken en berichten van correspondenten te adresseeren aan A. FnaNKEL, Meelstraat 386, Zierikzee.
1—5 regels 75 ets. Elke regel meer 15 ets.
De Drukkerij van R. W. J. OCHT-
MAN, Papiermagazijn,
Appelmarkt, is speciaal ingericht voor klein
goedkoop Drukwerk, als: VisitekaartjesHuive-
lijkskaarten, Nota's, Kwitantiën, Enveloppen,
Adressen, Briefhoofden, Briefkaarten, Sigaren
zakjes, Banketzakken, enz. Net werk, tot de
laagste prijzen.
Met bet oog op bet vroeger vertrek
der nachtpost en het daarmede in
verband staande eerder ter perse gaan
van ons Blad, kuunen van heden af de
Advertentiën niet later worden aan
genomen dan des Maandags, Woensdags
en Vrijdags u i t e r 1 ij k 's namiddags
tW6© UT©. Na dien tijd in
komende Advertentiën big ven tot een
volgend nummer liggen.
Wegens den Goeden Vrijdag
aal de Nieuwsbode van lt deaer
op aanstaanden hater dag avond
worden uitgegeven.
De Directeur,
A. J. DE LOOZE.
De BURGEMEESTER van Zjejiikzie brengt ter kennis
van de ingezetenen, dat de Secretarie der gemeente op
den 10 April e.k. (Goede en op den
13 April e.k. (don tweeden Ptuischda^)
zal zijn gesloten, met uitzondering van des middags 12
tot 's namiddags 12»/, uur, voor het doen van aangiften,
den Burgerlijken Stand betreffende.
Zierikzee, den 8 April 1903.
De Burgemeester voornoemd,
CH. W. VERMEIJS.
De BURGEMEESTER van Zierikzee;
Gezien de circulaires van den heer Commissaris der
Koningin in deze provincie van den 24 Mei 1890 en
26 November 1891, waaruit blijkt dat het herhaaldelijk
is voorgekomen dat Nederlandsche werklieden, door
berichten ia de nieuwsbladen ol door daar toe uitgezonden
agenten, soms met verstrekking van reisgeld voor de
heenreis, naar Duitschland ten behoeve van industrieele
ondernemingen worden gelokt, terwijl bij hun aankomst
ter plaatse blijkt, dat zij daar niet gebruikt kunnen
worden,
Maakt de ingezetenen opmerkzaam dat het geraden is,
slvorens op zulke berichten en voorspiegelingen der
agtu'en af te gaaD, óf zelf óf door tusschenkomst van
den Burgemeester hunner woonp'aats zich te wenden tot
den Nederhndschen Consul in de streek, waar die
ondernemingen zich bevinden, om inlichtingen omtrent
de vooruitzichten in het bekomen van werk, de loonen
en de huurprijzen der woningen aldaar.
ie, den 8 April 1903.
Be Burgemeester voornoemd,
W. VERMEIJS.
Portugal.
Aan het Zondag gegeven banket heeft
Koning Carlos getoost op Koning Eduard en
het woord tot hem gericht als tot zijn «zeer
dierbaren bondgenoot". Hij gewaagde in
warme bewoordingen van het oude bond
genootschap tusachen Groot-Brittannië en
Portugal en zeide dat het Portugeesche volk
erkent, welk een groot en trouw vriend
Eduard altijd voor hetzelve is geweest.
Koning Ednard antwoordde met gelijke
hartelijkheid en zeide het vertrouwen te
koesteren dat het eeuwenoude bondgenootschap
"fusschen beide landen altijd zou voortduren.
Spanje.
n' Uit Madrid wordt geseind, dat een groote
agitatie heerscht onder de studenten in deze
stad, die luidkeels roepen: »Leve de Republiek,
weg met de ultramontanen
- De winkels zijn gesloten. Tegen het paleis,
ijewoond door den voorzitter van den Minister
raad, werden steenen geworpen. De gendarmes
dreigen met schieten. Silvela wordt in Madrid
uitgefloten. 3000 studenten en werklieden
steenigden de politie, waarop een gevecht
ontstond. Velen werden gewond door de
talrijke revolverschoten, welke afgevuurd
worden. j
Alle vergaderingen zijn verboden.
Zaterdagavond omstreeks 8 uur hadden enkele
ongeregeldheden plaats, waarbij echter niemand
gewond werd. Met het oog op mogelijke
charges door de cavalerie werden de straten
met zand bestrooid. j
Luidens officiëele mededeelingen is tot
dnsver slechts één doode gevallener zijn
echter vele gewonden.
Minister-president Silvela ontkent, dat er
sprake zou zijn van de afkondiging van de
krijgswet te Madrid.
Te middernacht duurde de agitatie nog
steeds voort. Er hebben enkele op zichzelf
staande vechtpartijen plaats gehad, waarbij
geschoten werd. De studenten wierpen met
steenen, waarop de politie chargeerde.
De agitatie is ook overgeslagen naar
het centrum der stad. De werklieden der
tabaksfabrieken steunen de beweging.
In alle groote universiteitssteden ver
ergert de toestand. De protesten tegen de
gendarmes schijnen den vorm aan te nemen
van een beweging tegen de regeering. Te
Madrid wordt op straatLeve de Republiek
Weg met de Regeering! "Weg met de Bourbons!
geroepen.
Servië.
Ten gevolge van een nieuwe politie-verorde-
ning, waarbij den beambten en kommiezen
wordt voorgeschreven, hun identiteitspapieren
te voorzien van een portret, had te Belgrado
een groote betooging plaats. De menigte
ontving de politie en de brandweer met een
hageibai van steenen. De politie maakte
van de wapens gebruik, waarbij velen gewond
werden.
De wanordelijkheden werden des avonds
herhaald. Twee eskadrons cavalerie chargeerden.
Van beide zijden werd geschoten. De betoogers
namen een zeer uitdagende houding aan.
Het aantal gekwetsten iB niet bekend.
De troepen houden de voornaamste
punten der stad bezet. De regen dreef de
menigte niteen; de nacht was kalm.
De Koning zegt in een proclamatie,
dat de nieuwe grondwet van 6 April 1901
noch aan de verwachtingen van hemzelf noch
aan die van bat Servische volk heeft beantwoord.
Bovendien is de toestand op den Balkan
zoo hoogst ernstig, dat Servië behoefte heeft
aan orde, rust en eendracht. De KoniDg echorst
daarom de grondwet van 6 April 1901, en
gelast de ontbinding van de Skoepejtina. Ook
de mandaten van de senatoren verliezen hun
Denemarken.
Na een afscheidsmaal bij den Koning,
scheepte Keizer Wilhelm zich Zondag to half
tien des avonds op de «Hohenzollern" in.
Frankrijk.
Bij de herstemming voor de Kamer is de
socialist Deville met 5059 stemmen gekozen
in de plaats van een nationalist.
De Kamer houdt zich bezig met de
verkiezing van Syveton. Jaurès betwist haar
geldigheid, en komt terug op de Dreyfus-
zaak, want hij weigert mee te doen met
degenen, die uit naam van de amnestie het
onderzoek van de waarheid verbieden. Zij
die ons beschuldigen, een partij van vreem
delingen te zijn, zijn dezelfden, die zich
beroepen hebben op een valsch stuk met de
handteekening van een vreemden souverein.
Jaurès kondigt aan, dat hij te dien einde
een onuitgegeven stuk zal mededeelen. Spreker
komt terug op het valsche stuk van Henry.
Toen Henry wist, dat hij ontdekt zou worden,
heeft hij in dat stuk, met medeplichtigheid
van den grooten staf, een tweede valschheid
begaan, om het als wapen tegen den Duitschen
ambassadeur te gebruiken, die staande hield,
dat bij Dreyfus nooit gekend had.
Toen generaal Pellienx, zoo vervolgt Jaurès,
hoorde van het valsche stuk van Henry,
schreef hij aan het Ministerie van Oorlog een
brief, die niet openbaar gemaakt is. Personen
uit zijn omgeving hebben mij er den inhoud
van verstrekt, welken ik de Kamer zal
mededeelen: «Parys, 31 Augustus 1898.
Aangezien ik de dupe ben van eerlooze
lieden; niet kan rekenen op het geweten
van ondergeschiktenen geen vertrouwen
meer kan hebben in chefs, die mij laten
werken op een valsch stuk, vraag ik mijn
pensioen".
Brisson valt spreker in de rede en zegt
tegen den eersten minister: »Dan verklaar
ik, dat ik er geen kennis van heb gedragen".
JaurèB, die vermoeid is, verzoekt morgen
voort to mogen gaan.
De vergadering wordt daarna verdaagd.
De Karthuizer-prior Rey heeft zich
verzet tegen de inbezitneming van de fabriek
van chartreuse te Fleurvoirie door den
liquidateur, voorgevende, dat hij eigenaar is
van het fabrieksmerk en van de fabriek. De
liquidateur heeft het geval aanhangig gemaakt
bp de rechtbank te Grenoble.
Door de rechtbank is de liquidator van
de Karthuizerorde, Lecouturier, gemachtigd
bezit te nemen van de lik^urfabriek en het
merk, met afwyzing van het protest van den
prior, zoodat alles verzegeld is.
Duitschland.
Volgens de Vorwdrts zon er aan de groote
inrichtingen van Krupp te Essen groote
agitatie zijn ingevolge de invoering van den
achtnrigen werkdag, samen met een
loonsverlaging van twintig procent.
De «Hohenzollern" met den Keizer
aan boord is te Kiel aangekomen.
Nederland.
Haarlem, 7 April. Met de officieren der
schuttery is een Aprilmop uitgehaald. Eenige
dagen geleden ontvingen de hoeren een
gedrukte circulaire, om Woensdag 1 April,
in het Brongebouw, hun opwachting te
komen maken by prins Hendrik der Neder
landen, die, naar het heette, dien dag bg
den commissaris der koningin zou dineereu.
Toen de beeren kwamen, was in de vestibule
de gebruikelgke looper gelegd, en de zaal
feestelijk versierd.
Een uur wachtte men op de komst van
den prins, doch tevergeefs. Ten slotte kwamen
eenige heeren achter het buffet te voorschyn,
en lachten de officieren uit. De poets was
goed gelukt.
Bovengenoemde grap zal tengevolge hebben,
dat enkelen hun ontslag als officier zullen
aanvragen. Zoo zg nog langer dienstplichtig
zgn, zullen zg hun verderen tijd als schutter
uitdienen.
Het Haarlemsche sooiaal-democratisch
weekblad De Wekker bevat de bovestiging
van het bericht, dat de rgks-veldwachter
J. Timmer ontslagen is. De c mrnissaris der
koningin eischte van hem opzegging van zijn
lidmaatschap der 8.-D. A.-P., aldus vermeldt
dat blad. Timmer weigerde, en zijn ontslag
volgde.
'a-Gravenhage, 7 April. Alhier is bericht
ontvangen van Ten Boekhorst, secretaris van
den bakkersgezellen bond, dat op last van bet
comité van verweer zooveel mogelgk een
staking in het bakkersvak moet geprocla
meerd worden.
8 April. Bg de opening der Kamerzitting
gisterenochtend waren alle ministers aanwezig
met uitzondering van den minister van
marine.
De heer Goeman Borgesius ie van zijn
buitenlandsche reis, om gezondheidsredenen
ondernomen, terug. Hij was van ochtend
echter nog niet in de Kamer aanwezig. Wel
waren er de heeren Troeletra en Hugenholtz.
De heer "Van der Zwaag was afwezig.
Uit Stad as Provincie,
Zierikzee, 8 April. Maandagavond ver
gaderde ten huize van mej. de wed. Kanaar
het Departement Zierikzee der Maatschappg
van Ngverheid. De voorzitter, de heer Cb.W.
Vermeys, opende de vergadering en heette
alleninzonderheid de vele damesdie ge
komen waren om den spreker van den avond,
den heer dr. H. A. Naber, te hooren, har-
telgk welkom. Nadat de notulen door den
waarnemenden secretaris, den heer P. O. Olivier,
waren voorgelezenwerd het woord aan dr.
Naber gegevendie over het belangryke,
actneeie onderwerp «Meteorologie en Lucht
vaart" de aangekondigde lezing hield. Spreker,
die, zooals uit zijne geleerde verhandeling
bleek, een diepe studie van dezen tak van
wetenschap gemaakt haddeelde aan het
talrijk met gespannen aandacht luisterend
auditorium vele interessante wetenswaardig
heden mede, daarby teruggaande tot de gryze
oudheid, waarin een Daedalus en Icarus met
vleugelen van was het luchtruim doorkliefden.
Bg zgn historisch overzicht, dat aan zgn
ontwikkeling der twee stelsels voorafging
trokken tal van historische figuren, een Aris-
toteles, een Archimedes met zgn perpetuum
mobile, een Strabo, Columbus, Franklin, Arago
enz. voorbjj onze oogen, zoodat het voor velen
aangenaam was met deze de kennismaking
eenB te hernieuwen.
Wg zullen in ons volgend nummer het een
en ander uit deze voordracht den lezers en
lezeressen mededeelen.
Aan den ge achten spreker werd door den
voorzitter onder toejuiching der vergadering
voor zgn leerzame voordracht in warme be
woordingen holde gebracht.
Hierop werd de vergadering gesloten.
In de gisterenmiddag gehouden ge
meenteraadszitting werd medegedeeld het
proces-verbaal van de opneming der boeken
en kas van den gemeente-ontvanger. Over
de dienstjaren 19021903 is ontvangen
f 135,208,515 en uitgegeven f 127,547,885,
zoodat in kas moest zgn f 7660,63, overeen
komende met de vertoonde gelden en gelds
waarden.
Ingekomen is het verslag van den toestand
van het middelbaar onderwys over 1902.
Dit verslag zal worden gedrukt, en bg het
gemeente-verslag gevoegd.
De rekening van het burgerlyk armbestuur
over 1902 werd in handen gesteld van een
commissie, bestaande uit de heeren Muioek
Houwer, Legemaat en Fokker.
Door den rapporteur, den beer Legemaat,
werd namens de commissie verslag uitgebracht
over de rekening van den straatweg Brouwers
haven--Zierikzee. Geadviseerd werd haar
goed te keuren in ontvang op f 2916,33 en
io uitgaaf op f 2661,39, zoodat er een batig
saldo is van f 254,94. Overeenkomstig bet
advies wordt besloten.
Afscbrgving van den hoofdelyken omslag
wordt verleend aan den heer J. de Granje
voor den tyd van vijf maanden, wegens
vertrek uit deze gemeente naar Watergraafsmeer,
tot een bedrag van f 4,50.
Zonder discussie en hoofdelyko stemming
wordt goedgekeurd het voorstel van Burgem.
en Weth. om school A te verdoelen in 9
klassen, elk van een cursus van 8 maanden,
in verband waarmede dan in het vervolg om
de 8 maanden leerlingen op school A
toegelaten zonden moeten worden, n.l. op
1 Mei, 1 Januari en 1 September. In
overeenstemming met dit besluit werden de
verordening op bet openbaar lager onderwgs,
en het besluit, regelend het getal lokalen
voor lager onderwgs en den omvaDg van het
onderwgs in deze gemeente, gewyzigd.
Met algemeenc stemmen wordt goedgekeurd
het voorstel van Burgem. en Weth.:
1°. In principe vast te stellen, dat de
Burger-Avondschool onder de benaming van
«Avondschool voor Vakonderwgs" met uit
gebreid leerplan, en de Ambachtsschool zoo
mogelyk in één gebouw zullen worden
vereenigd
2°. om de «Vereeniging tot oprichting en
instandhouding van de Ambachtsschool" alhier,
voor den bouw van een nieuwe Ambachts
school, overeenkomstig het plan der commissie
voor voorbereiding, wanneer tot dien bouw
zal kunnen worden overgegaan, een bedrag
van f 26000 te leenen, aflosbaar in 25 jaar,
bij annuïteit van f1493 'sjaars, en dit onder
voorwaarde
a. dat de gemeente ten allen tyde het
gratis gebruik van het nieuwe gebouw zal
hebben van de noodige lokalen voor het
onderwijs op de Avondschool voor vak
onderwgs te geven
b. dat wanneer de inventaris dezer lokalen,
waaraan door de gemeente f 500 zal worden
besteed, voor dat geld niet geheel zal zgn
aan te Bcbaffen, en deze derhalve nog
aanvulling behoeft, deze aanvulling voor
rekening van de Ambachtsschool zal moeten
plaatB hebben
c. dat de inventaris dier lokalen steeds in
behoorlgken staat door en voor rekening van
de Ambachtsschool wordt onderhouden, met
dien verstande, dat het schoonmaken der
lokalen voor rekening komt van de Ambachts
school, maar de verwarming en verlichting
der lokalen tot de zorg der gemeente blijven
behooren.
Met het oog op den door den heer Cau
uitgesproken wensch hypotheek op het gebouw
te nemen, en in verband met de bewering
van den heer Franse, dat schoolgebouwen
niet in den handel zgn, zoodat daarop geen
hypotheek kan genomen worden, heeft de
Raad Burgem. en Weth. opgedragen in deze
te onderzoeken, of een hypotheek op het te
stichten gebouw van de Ambachtsschool kan
genomen worden, en zoo dit het geval is,
deze dan te bedingen;
3°. het stichten van een Avondsohool voor
vakonderwgs met vierjarigen cursus, waarvoor
het leerplan later zal worden vastgesteld, en
te vestigen in de nieuw te bouwen Ambachts
school, wanneer ten behoeve van die inrichting
een rijkssubsidie van f 2000 per jaar en een
rykasubsidie van f 500 ineens voor eerste
inrichting kan worden verkregen
4°. aan H. M. de Koningin voor de te
stichten Avondschool voornoemd een jaarlgk-
sche ryks-snbsidie van f 2000, benevens een
subsidie ineens van f 500 voor eerste inrichting
aan te vragen.
5°. de Burgeravondschool met ingang van
den dag, waarop de Avondschool voor vak
onderwgs zal worden geopend, op te heffen,
en den daaraan verbonden directeur en leer
aren eervol ontslag te verleenen;
6°. aan Burgem. en Weth. op te dragen
om in verband met de stichting der Avond
school voor vakonderwgs en de opheffing der
Burger-Avondschool te zijner tgd de noodige
voorstellen tot wgziging der verordening,
regelend het Openbaar Middelbaar Onderwgs
in deze gemeente, te doen;
7°. dat de jaarlgksche subsidie der gemeente
voor de nieuw te stichten Ambachtsschool
f 1000 zal bedragen
8°. te bepalen, dat het besluit, waarby de
subsidie aan de tegenwoordige avondschool is
verleend, en dit, waarbg ten behoeve dier
Bchool het gratis gebruik van een gemeente
gebouw is toegestaan, zullen worden ingetrokken
met ingang van den datnm, waarop de nieuwe
subsidie gerekend zal worden aan te vangen
9°. te bepalen, dat wanneer de nieuwe
Ambachtsschool zal zgn tot stand gekomen,
voor die inrichting en de Avondschool voor
vakonderwgs gezamenigk één directeur zal
worden benoemd op een jaarwedde van f 2000,
welke jaarwedde zal worden gedragen voor
de ééne helft door de gemeente, en voor de
wederhelft door de Ambachtsschool, zullende
de benoeming in gemeen overleg van de ge
meente en bet beetunr der Ambachtsschool
moeten geschieden
10°. te bepalen, dat met ingang van den
dagwaarop de Burger-Avondschool zal worden
opgeheven, en het onderwgs aan de Avond
school voor vakonderwgs aanvaDgt, de tracte-
menten voor de leeraren van de Hoogere
Burgerschool, die tot heden tevens aan de
Burger-Avondschool waren verbonden, zullen
worden vastgesteld als volgt: voor den heer
dr. H. A. Naber op f 2000, den heer C. A.
de Looze f 1800, den heer J. Pot f 2050,
den heer J. H. Ochtman (handteekenen)
f 900, en aan denzelfden voor lijn en vak-
teekenon f 200 zullende hun tractementen
in verband met hun nieuwe benoeming aan
de Avondschool voor vakonderwgs nader
worden geregeld, en
11°. om Burgem. en Weth. op te dragen
te zyner tgd de noodige voordracht te doen
voor de benoeming der leeraren aan de
Avondschool voor vakonderwgs, en de regeling
hunner jaarwedden.
Tot leden der commissie voor de zaken
van de schuttery werden herbenoemd de
periodiek aftredende leden, de heeren C. J. van
den Bout en J. A. Legemaat, en tot
plaatsvervangende leden de heeren M. C.
Muiock Houwer en J. van Schelven.
Tot lid der commissie tot onderzoek der
in te komen bezwaarschriften tegen de aan
slagen op de kohieren van den hoofdelgken
omslag en de hondenbelasting over 1903
wordt benoemd de heer Van der Lek de
Ciercq
De Raad gaat over in geheime zitting.
Nieuwerkerk, 7 April. Heden werden
bg den Burgemeester voor de verkiezing van
een lid in den Gemeenteraad twee candidaten-
lijeten ingeleverd, n.l. een voor den heer
J. van Graafeiland en een voor den heer
R. A. Gaanderse Jz. De stemming zal plaats
hebben op 21 dezer.
St.-Filipsland, 7 April. Benoemd tot
tijdelijk onderwijzer aan de school in de kom
der gemeente alhier, de heer A. Scherpenisse,
volontair-onderwgzer te St.-Maartensdyk.
Goes. De heer M. J. van Houten, die
deze gemeente metterwoon gaat verlaten,
presideerde Zaterdagavond voor het laatst de
Werklieden-Bouwvereeniging «Help u zeiven".
Aan het slot der byeenkomst sprak de sohei-
dende voorzitter eenige har telg ke woorden
voor den toenemenden bloei der Vereeniging.
De vioe-voorzitter dankte daarop den heer
Yan Houten voor al wat deze in het belang
der Vereeniging had gedaan en stelde hem
daarna namens bestuursleden en commis
sarissen van «Help u zei ven" een fraaien met
zilver gemonteerden sigarenhoorn ter hand.
Tot dusver is de spoorwegstaking hier
alleen merkbaar in het telaat komen der
treinen uit de richting RoozendaalYlissingen.
De vroeger vermelde markttrein Roozen
daalGoes v.v. zal bg den aanvang van den
zomerdienst iederen Dinsdag ryden.
Namens de Maatschappg voor Gemeente-