ZIERIKZEESCHE
\IElWSRODE.
Dinsdag 7 April 1903.
BERICHT.
(Z i e r i Is. z e e s c h. e
C o u r a n t).
NIEUWST! JPIBIGEII. j
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is f 1,30, franco per post
f 1,60.
Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending
eens per week, f 10,per jaar.
59ste JAARGANG. No. 7831.
Directeura. ar. DE LOOZE.
Redacteuren
A. FRANKEL.
J. WAALE, alleen voor het binnen- en buitenl. nieuws.
Advertentiënvail 13 regels 30 Uta.
meerdere regels 10 Cts.kunnen uiterlijk tot dee
Maandags, Woensdags en Vrijdags middags
12 ure bezorgd warden.
Groote letter wordt naar plaateruimte berekend.
Alle betalingen moeten uitsluitend geschieden ten kantore van A. J. de Loozf., Hoek Schuithaven, Zierikzee.
Ingebonden stukken en berichten van correspondenten te adresseeren aan A. Fbünkel, Meelstraat 386, Zierikzee.
Met het oog op het vroeger vertrek
der naehtpost en het daarmede in
verband staande eerder ter perse gaan
van ons Blad, kunnen van heden af de
Advertentiën niet later worden aan
genomen dan des Maandags, Woensdags
en Vrijdags uiterlijk 's namiddags
twee ure. Na dien tijd in
komende Advertentiën blijven tot een
volgend nummer liggen.
De Directeur,
A. J. DE LOOZE.
Spanje.
Een telegram uit Madrid maakt gewag
van groote roerigheid onder de studenten, die
de kreten: leve de republiek, weg met de
nltramontanen, doen hooren. De winkels zijn
gesloten. Het paleis van den minister-president
is met steenen bestookt. De gendarmes dreigen
met hunne vuurwapenen. Bil vela is uitgefloten. I
Drieduizend werklieden en studenten
gooien de politie met steenen. Een waar
gevecht is ontstaan. Er wordt telkens met de
revolver geschoten en er zijn onderscheiden
personen gekwetst.
Denemarken.
De Kroonprins en Kroonprinses van Dene
marken gaven Vrijdagavond een feestmaaltijd
van 400 couverts, waaraan aanzaten de Keizer,
Koning Christian, de Koningin van Engeland,
de Keizerin-Weduwe van Rusland, de overige
vorstelijke personen, de Ministers, de leden
van het corps diplomatique en alle autoriteiten.
Na eene vóór-receptie begaf het gezelechap
zich naar de diner-zaal. De Keizer leidde de
Kroonprinses aan tafel, Koning Christian do
Koningin van Engeland, en de Kroonprins
de Czarin Weduwe.
Keizer Wilhelm heeft zijn vertrek van
hier dat op Zaterdagavond bepaald was, op
herhaald en dringend verzoek van den Koning
een etmaal uitgesteld.
De 85-jarige Koning van Denemarken
heeft onlangs twee kleine meisjes gered, die
op de rails van de electrische tram speelden.
De tram was slechts eenige meters ver. De
Koning snelde op de baan, greep de kinderen
en bracht hen in veiligheid.
Engeland.
Te Clippin, in het Noorden van Wales,
is een vrouwelijke loods, Elizabeth James,
overleden in den ouderdom van 70 jaren.
Zij deed in vakkennis, moed en tegenwoordig
heid van geest voor geen mannelijken loods
onder. Zij bracht tal van schepen veilig door
stroomen en klippen en zij voerde ook menig
maal bevel over de reddingsbooten, die schip
breukelingen behouden aan land brachten.
Duitschland.
Reeds bij Tacitus leest men dat de reus
achtige gestalten van de Germanen te Rome
verbazing wekten. De Keizer zal bij zijn reis
naar Rome de kleine Italianen een dergelijke
verrassing bereiden. Onder degenen, die hem
vergezellen, is namelijk zijn vleugeladjudant
von Plüskow, de langste officier van het
Duitsche leger, die reeds indertijd te Parijs
bij de begrafenis van Fanre veel bekijks
heeft gehadverder de luitenant-generaal
von Scholl en de ritmeester von Kleist, van
den grooten staf, beide officieren van meer
dan twee meter lengte. Bovendien gaan op
bevel van den Keizer nog twee onder-officieren
van het regiment der garde du corps mee,
van wie de langste 2.07 M. lang en de langste
onder-officier van het Duitsche leger is. Onder
de lijfgendarmes zijn eveneens de grootste
mannen voor de reis naar Rome uitgekozen.
De kleine Duitsche Keizer en de tengere
Koning van Italië zullen wel nietig afsteken
bij dat gezelschap van reuzen.
Daar er berichten kwamen, dat er
tijdens de winterstormen groote stukken van
het eiland Helgoland weggeslagen waren, heeft
de Keizer een paar weken geleden het eiland
bezocht, om met eigen oogen te zien, of de
verdedigingswerken gevaar liepen. De Keizer 1
schijnt over hetgeen hij gezien heeft, niet
op zijn gemak geweest te zijn, want kort
daarna is het eiland door een zwerm van
regeeringsambtenaren overstrooomd, die den
toestand zjjn komen opnemen. Men zegt, dat
zij tot de slotsom zijn gekomen, dat het eiland
op den duur door de zee verzwolgen zal worden.
Vooral de westkant van het eiland met de
beroemde grotten loopt groot gevaar.
Acht honderd jaar geleden moet het eiland
vijf maal zoo groot zijn geweest als nu, en
daar het afbrokkelen van de rotsen alleen
het gevolg is van veranderingen in de aardkorst,
wanhoopt men er aan, of menschelijk vernuft
wel iets zal vermogen tegen de gestadige
verweering. De rotaen, waaruit het eiland
voornamelijk bestaat, bevatten een groot
gehalte aan zout, dat gaandeweg oplost.
De Duitschers zullen nu nog meer in hun
opvatting" versterkt worden dat Bismarck
indertijd een slechte ruil met Engeland heeft
gedaan, toen hij Helgoland overnam.
Nederland.
Coevorden, 5 April. Alhier worden sedert
eenigen tijd bijeenkomsten gehouden, welke
een godsdienstig karakter dragen, en welke
o. a. door dienstboden worden bezocht. Naar
men aan het N. v. d. D. mededeelt, hebben
deze bespiegelingen op godsdienstig gebied
znlk een sterken invloed gehad op sommige
toehoorderes8en, dat bij eenigen in meerdere
of mindere mate verstandsverbijstering is
voorgekomen, zoodat de gemeentelijke autori
teiten aanleiding gevonden hebben om een
onderzoek in te stellen.
Apeldoorn, 4 April. Niettegenstaande het
ongunstige weder, uit do ascbgrauwe lucht
ontlastten zich herhaaldelijk regenbuien, had
zich een breede schaar van belangstellenden
opgesteld om het vorstelijk echtpaar bij aan
komst op 't Loo te begroeten. De menigte
openbaarde luide haar vreugde, toen H. M.,
in parelgrijs costuum, en Z. K. H., in politiek,
den salonwagen verlieten, en plaats namen
in het gereedstaande rijtuig na eerst baron
Bentinck, den burgemeester, den beer Loudon
en dr. Pot te hebben begroet. In de vestibule
van het Paleis werd het echtpaar ontvangen
door baron Clifford. De standaardvlag werd
onverwijld geheschon.
Den Helder, 5 April. Te dezer stede
heeft de plaatselijke afdeeling van den
Matrozenbond den boycot uitgesproken over
een caféhouder aan den Kanaalweg aldaar,
die bij een verhoor voor den commissaris van
politie zonder noodzaak zou hebben getuigd
tegen een matroos, die in zijn café manifesten
had verspreid, naar het heette. De inrichtiog,
die het goeddeels van de zeelui moet hebbon,
staat nu verlaten, en om te voorkomen, dat
er nog een enkelen matroos in zou verzeilen,
wordt er eiken avond agepoat". Donderdag
avond werden deze posten door een patrouille
verwijderd, omdat ze aanleiding gaven tot
volksverzamelingen.
Amsterdam, 3 April. Omtrent de werk
stakingen kan gemeld worden
De vereeniging van werkgevers in het haven
bedrijf Btelde nieuwe voorwaarden; wanneer
die Maandag niet worden aangenomen, zullen
alle havenbedrijven stilstaan en zal volslagen
werkeloosheid intreden.
Yele goederen worden nu reeds over
Embden naar andere werelddeelen gedirigeerd.
In de smeden- en grondwerkersbeweging
komt geen verandering ten goede.
Alle gemeente-straatmakers ten getale van
90 hebben het werk gestaakt. De centrale
bond van gemeente-werklieden keurt dit
goed. De directeur van publieke werken
beschouwt het niet aanvragen van een scheids
gerecht, waartoe de geschorste werklieden
verplicht waren, als een bekentenis van schuld.
De vereeniging van werkgevers in het
havenbedijf zond aan de schuitenvoerders
een reeks uiterste voorwaarden toe, ter
overweging tot Maandag. Daarna achten zij
zich daaraan niet meer gebonden.
Een voortgezette staking zal met geheele
uitsluiting gepaard gaan en noodzakelijk
werkeloosheid in alle havenbedrijf tengevolge
hebben.
Groote partijen rails, voor China bestemd,
om over onze havens vervoerd te worden,
zijn naar Embden gezonden.
Ook zal het Duitsche kolensyndicaat, tegen
het oorspronkelijk plan, niet onze haven,
doch Embden voor don kolenuitvoer kiezen.
In eene vergadering van stakende grond
werkers is medegedeeld dat gelden voor
De centrale bond van gemeen te-werklieden
keurde het besluit tot algeheele staking goed
zoolang cfe eischen niet zijn ingewilligd. De
leden der afdeeling van ^Patrimonium" staken
nieteen zestal straatmakers, werkzaam op
het Damrak, worden door de politie beschermd.
De volgende motie is alhier aangeuomen
•De huishoudelijke vergadering der schuiten-
voerdersvoreenigiDg »Eendracht maakt Macht",
•overwegende dat, daar in de laatste drie
maanden alles is gedaan, om een stilstand in
den handel te voorkomeu, en dat onze
eischen niet te hoog zijp in vergelijking met
andere takken van bedrijf;
•van oordeel, dat algeheele stilstand in
den handel, welke uit deze strike kan
ontstaan, te wijten is aan de schuitenvoerders-
patroons, daar zij onze rechtvaardige eischen
niet willen erkennen;
•besluit onzen ingedienden loon9tandaard
te handhaven, zoolang door do werkgevers
geen betere en meer aanneembare vooratellen
worden gedaan, die meer overeenkomen met
onze eischen".
Aan het bestuur der Nationale Federatie
van Transportarbeiders alhier is het volgende
schrijven gericht:
•In antwoord op uw schrijven, d.d. 1 April,
berichten wij u namens de Vereeniging van
Werkgevers op Scheepvaartgebied, van de
Schnitenvoerderspatroone-Vereeniging, van de
Vereeniging van Werkgevers in het Veembedrijf
en van de Amstordamsche Expediteurs-Ver-
eeniging, dat aan de schuitenvoerdersknechts
alsnog tot Maandag 0 April dos voormiddags
ten 9 uur gelegenheid wordt gegeven op
den voet van het laatste voorstel der patroons
omtrent loonregeling het werk te hervatten.
•Wij meenen te mogen veronderstellen,
dat uw bestuur zich wel bewust zal zijn van
de vérstrekkende gevolgen, welke het eventueel
volharden in do staking voor den handel, de
scheepvaart en niet hot minBt voor de talrijke
daarbij werkzame arbeiders in deze stad
noodzakelijkerwijze na zioh zou sleepen.
•Een algeheolo stiletand van zaken zou
hieruit toch onvermijdelijk voortvloeien.
Wij vertrouwen daarom, dat uw bestuur
dan ook niet zal nalaten om te doen, wat in
zijn vermogen ia om zulks to voorkomen".
In den omtrek van het Haarlemmerplein
is 't Vrijdagavond geruimen tijd rumoerig
geweest. De oorzaak van die relletjes wsb
een oploopje in de bunrt van de koffieverlczerij
Tan de heeren Jonker Zoon in de
Haarlemmerhouttuinen, waar de nog altijd
stakendo koffiepikaters vervangen zijn door
werklieden, dio daar nu geregeld koffieboonen
komen lezen.
Deze werklieden werden bij het huiswaarts
keeren opgewacht door een vijandige menigte,
wier houding van dien aard was, dat de
politie de mannen moest beschermen en van
den wapenstok gebruik moest maken om
ruim baan te maken.
De politie en de maréchauseées kwamen
er bij te pas om de opdringende menigte
tegen to houden en weg te jagen.
Er werd met steenen gegooid, waardoor
een politie-agent achter het oor werd verwond,
en de politie deed een paar charges, waarbij
eenige klappen vielen.
Dit gebeurde omstreeks zeB uur.
Een paar uur later op den avond werd
het weer herrieaohtig in de bnurt, totdat het
relletje ten slotte verliep, nadat een paar van de
rumoermakers, meest jongens, waren opgepakt.
In de Spuiatraat was een ODgeregeldheidje
bij het vervoer van koopmansgoederen, dat
eenige stakers wildon beletten. De politie
wist er spoedig een eind aan te maken.
Het Volk deelt mede, dat tegen hare
administratie en tegen eenige winkeliers, die
eveneens geweigerd hebben de plaat »In den
naam van Christus" van voor de ramen weg
te nemen, door de politie proces-verbaal is
opgemaakt.
Er is door den Minister van Justitie tot de
betrokken autoriteiten een aansohrijving gericht,
waarin de aandacht werd gevestigd op
bovenbedoelde plaat oorspronkelijk een
bijvoegsel van Het Volk waarop Dr. Kuyper
wordt voorgesteld een werkman worgende.
Art. 271 Strafrecht stelt strafbaarhij die
een geschrift of afbeelding van beleedigenden
inhoud verspreidt, openlijk tentoonstelt of
aanslaat.
Het misdrijf kan, waar het tegen particuliere
personen gepleegd wordt, alleen vervolgd
worden op klachten van deze laatsten. Is de
beleedigiag echter aangedaan aan •een ambte
naar gedurende of ter zake van de rechtmatige
uitoefening zijner bediening", dan kan het
feit ambtshalve worden vervolgd.
Het schijnt zulk een vervolging te zijn,
welke men wil uitlokken, want Dr. Kuyper
persoonljjk heeft geen klacht ingediend.
Op de Oostenburgergraoht kregen twee
j
vrouwen twist over het feit, dat de echtgenoot
van één harer een onderkruiper" zou zijn.
De twist liep zoo hoog, dat de eene vrouw
de andere een ketel met kokend water in
het gezicht wierp, waardoor zij hevige brand
wonden kreeg, zoodat zij naar het gasthuis
vervoerd moest worden.
Aan de werf van de Nederlandsche
Scheepsbouw-Maatschappij, directeur de heer
D. Goedkoop, te Amsterdam, hebben gisteren
middag een tweehonderdtal metaalbewerkers,
voor het meerendeel klinkers, het werk
neergelegd. De aanleiding tot deze nieuwe
staking is het ontslag van een werkman, die,
hoewel hem verlof was geweigerd, van het
werk was weggebleven. De ontslagene is
voorzitter van de metaalbewerkersvereeniging
•Nieuw Leven"; zoodra de leden van deze
vereeniging, welke bij deze maatschappij in
dienst zijn, het feit van het ontslag vernamen,
legden zij, ten getale van ongeveer 200, het
werk neder. De maatschappij heeft ongeveer
750 man in haar dienst. Do werf wordt door
de politie bewaakt.
Het Handelsblad geeft een bulletin uit,
zijnde een waareohnwiDg van den heer
J. Boissevain aan de Amstordamsche schuiten
voerders, waarin hij aanraadt ten spoedigste
een vergadering van alle schuitenvoerders te
honden, waar vrij gesproken wordt, ook door
tegenstanders der staking on kalm over de
gedane voorstellen voor verbeterde loons-
regeling gedebatteerd wordt, maar dan ook
aangenomen worden de door uwe afgevaar
digden bedongen proeftijd, bij de aanvaarding,
opdat iedere knecht zal kunnen ondervinden
of bij er werkelijk wel bij vaart. Verzint eer
gÖ begint.
In zijn schrijven zegt de heer Boissevain,
dat bij staking minder werk in de haven
komt, de weekbooten worden afgezegd, tabaks-
ladingen gaan naar elders en charterpartijen
worden afgesloten naar havens tusschen Havre
en Hamburg.
Aan de rijwielenfabriek •Simplex" staken
thans allo werklieden, velen echter uit vrees
voor molostatie en vijandige houding der
overigen, zegt de directie.
Volgens de Amsterdamsche correspondent
van het Utr. Dbl. moet de burgemeester van
Amsterdam zich tegenover het boBtuur van
den Bestuurdersbond hebben uitgelaten in
een geest, die het zoo goed als zeker doet
zijn, dat do Beurs niet zal worden disponibel
gesteld voor meetings op den laten Meidag.
Evenzoo moet de burgemeester verklaard
hebben, dat niet moet gerekend worden op
een optocht, dien men dien dag gewoonlijk
pleegt te houden. De tegenwoordige tijds
omstandigheden zouden een en ander onmogelijk
maken.
Leiden, 5 April. Zaterdagnamiddag 3 uren
iB alhier overleden de oud-burgemeester Was.
Hij werd ruim 56 jaar oud.
Onze Btadgenoot, de heer Uljée, fabrikant
in minerale wateren en limonades, gisteren
voor het eerst met een stoomfiets op weg, had
het oogeluk op den Teylingerweg, onder
Sa8senheim, in volle vaart tegen een boom te
rijden, met het droevig gevolg, dat hij op de
plaats onmiddellijk dood bleef.
's-Gravenhage, 6 April. Zaterdag, precies
10 ure stadetijd, vertrok de speciale trein der
Staatsspoor, waarmede H. M. de Koningin
en Z. K. H. de Prins der Nederlanden zich
voor een tiental dagen naar Het Loo begaven.
Zoowel bij het afrijden van het paleis, als
bij aankomst aan het Staatsspoorstation vond
het Koninklijk Echtpaar een belangstellende
menigte bijeen om een vriendelijken afscheids
groet te brengen.
De Heer J. Arnoldts, lid der Tweede
Kamer in het district Sittard, is voornemens
binnen kort zijn mandaat neer te leggen.
Voor een candidatuur is aangezocht de
heer Jos. van Wessem, notaris aldaar, die
verklaard heeft een eventueele benoeming te
zullen aannemen.
Na het overigden van den heer M. E.
Belinfante zijn met den overgebleven
directeur van het CorreBpondentiebureau voor
Dagbladen, den heer S. Vas Dias als
mede-directeuren opgetreden de heeren mr.
Joh. J. Belinfante en Nardus Vas Dias, beiden
reeds behoorende tot het medewerkend
personeel dezer inrichting.
De Soldatencourant, welke doorgaans
goed is ingelicht, vermeldt, dat 't in de be
doeling der Regeeriog ligt, het tegenwoordig
verblijf onder de wapenen van de lichtingen
1900 en 1901 voor twee beurten herhalings
oefeningen te doen tellen.
Gelijk bekend, werden de miliciens van
de lichtiDg 1903 in Maart, wegens plaats
gebrek in de kazernes, niet in dienst gesteld,
doch met verlof gezonden. In verband met
de vele aanvragen deswege heeft de Minister
van Oorlog bevolen, dat zij, die zulks wenschen,
reeds nu kunnen worden iogelgfd, immers
wanneer bij hun korps gelegenheid tot
kazerneering en oefening bestaat.
4 April. Tweede Kamer). In de zitting
van heden verdedigde de heer Van der Vlugt
de stakingsontwerpen vooral tegen de aan
vallen der uiterste linkerzijde. Het gezag der
overheid moet hooggehouden, de arbeids-
vrgheid beschermd tegen coalitie-dwang, maar
tevens moeten aan het personeel plichten
worden ingescherpt door strafbepalingen.
Vooral de tegemoetkomende houding der
regeering bepaalde zijn sympathie voor de
wetsontwerpengeen volgzaamheid van de
regeering, want zij zal hem beslist tegenover
zich vinden bij haar voorstel tot tarief heffing
in beschermenden zin, terwijl hij ook geen
vijand is van de vakvereenigingen, met welker
edel doel hij sympathiseert, vooral als zij
toel&gen geren aan werkloozen, maar het
straffen van onverhoeds staken doodt geenszins
het vereenigingsleven.
Tegen dit gedeelte der rede van mr.
Troelstra was hoofdzakelijk dit betoog gericht,
waarbij spreker hem vooral voor oogen hield
de regeliog der werkstakingen bij de trade-
unions in Engeland, waarbij een lichaam met
de werkgevers onderhandelt over de eischen
der werklieden, alvorens dezen gaan staken,
een beginsel dat niets dan zegeningen met
zich brengt. Z. L is het Voreenigingswezen
van Nederlandeche arbeiders nog levensvatbaar
genoeg om dit voorbeeld te volgen, in
Engeland gegrond op den afkeer van onver-
hoedsche staking. De Duitsche strafbepalingen
zullen de socialisten zeker niet wenschen.
Spreker verdedigde de eDquête naar
arbeiderstoestanden, in weerwil van de bekend
heid met de arbeidersgrieven, teneinde ook
beide kanten to hooren en ontwikkelde op
rechtsgeleerde gronden de stelling, dat ver
breking van het arbeidscontract de rechten
aanrandt der mede-arbeiders en het bindend
gezag van de rechtsorde wegwerpt.
Het solidariteitsgevoel van het laatst van
Januari als misdadig veroordeelende, kwam
hg op tegen de vooropstelling van het
klassen belang en de d wanguitoefening bij die
spoorwegstaking aan het licht gekomen.
Een regeeringdie dergelijk revolutionair
ultra particularistisch bedrijf met gepaste
middelen poogt tegen te gaan, zal met haar
vinden dlleu die krachtens de hoogere roeping
van den Staat alle egoïsme in het volksleven
willen verbannen.
De heer Van der Zwaag meende dat na
de ordelijke houding der stakers, 't niet noodig
was de miliciens op te roepen, veel minder
in dienst te houden en gaf daarvan de schuld
aan de opruiende artikelen der pers. Een
Dieuwe staking was uitgesloten en er bestonden
geen andere redenen voor dat samentrekken
van leger en vloot te Amsterdam.
Hij protesteerde tegen de z. i. onzedelijke
beweriog, dat de socialisten de oorzaak zijn
van de oproeping der soldaten, ja het in dienst
houden der lichtingen op hun geweten hebben,
omdat die bewering verband houdt met de
ook door spreker afgekeurde overhaaste
behandeling der dwangwetten.
Meer nadeelig en aohadelijk voor het
spoorwegverkeer dan de staking is de
belemmering van het spoorwegvervoer des
winters, tevens een gevaar voor de persoonlijke
veiligheid. En dat is veel erger zelfs dan een
tweedaagsche algemeene staking. De regeering
neme spoedig maatregelen en bevoordeele
niet de spoorwegdireotiën. Vandaar zijn weinig
vertrouwen in de toegezegde enquête.
Voorafgaande dienstopzegging is onmogelijk
en 't zou er mooi naar toegaan, indien staking
verboden werd, zelfs na verbreking van het
dienstcontract. Zijn bezwaar ligt vooral hierin,
dat de staat Btaking onder personeel van
particuliere maatschappijen gaat straffen.
Spreker achtte de tegemoetkomingen der
regeering en de toegezegde arbeidsvoorwaarden
niet zóó gewichtig, dat zij den draai der
liberalen rechtvaardigen, die thans als een
reaotionaire massa tegenover de arbeiders
staan, gelijk steeds. Zijns inziens kennen
geestelijke adviseurs de arbeidersbelangen
niet om hun besnoeiing met hen te motiveeren.
Terrorisme wordt niet door de arbeiders,
doch door de regeeriog teweeggebracht
getuige de bewaking van spoorwegbruggen
door politie en het weigeren van verzending
van een onschuldig telegram aan het Volks-
