Z1ERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Zaterdag 4 April 1903.
BERICHT.
(525 ierilizeesolie
Couran t).
Eerste Blad.
KENNISGEVING.
Algemeen Overzicht.
NIEUWSTIJDINGEN.
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden ia f 1,30, franco per post
f 1,60.
Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending
eens per week, f 10,per jaar.
59ste JAARGANG. No. 7830.
Dlrooteur a, J. DE LOOZE.
Redacteurenj A" FRANKEL.
J. WAALE, alleen voor het binnen- en Uuitenl. nieuws.
Advertentiënvan 1—3 regels 30 Cts.
meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des
Maandags, "Woensdags en Vrijdags middags
12 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
Alle betalingen moeten uitsluitend geschieden ten kantore van A. J. kb Looze, Hoek Schuithaven, Zierikzee.
Ingezonden stukken en berichten van correspondenten te adresseeren aan A. FitaNKHL, Meelstraat 386, Zierikzee.
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
Met het oog op het vroeger vertrek
der nachtpost en het daarmede in
verband staande eerder ter perse gaan
van ons Blad, kunnen van heden af de
Advertentiën niet later worden aan
genomen dan des Maandags, Woensdags
en Vrijdags uiterljjk 's namiddags
tVS7"eO vire. Na dien tijd in
komende Advertentiën blijven tot een
volgend nummer liggen.
De Directeur,
A. J. DE LOOZE.
De BURGEMEESTER van Zierikzee brengt ter kennis
van de Ingezetenendat er op Dinsdag den T
April e.li., des namiddags te 123/% uur, op het
Raadhuiseene openbare Vergadering van den Ge
meenteraad zal gehouden wordenwaarin de volgende
zaken ter tafel zullen worden gebracht.
Zierikzee, den 1 April 1903.
De Burgemeester
CH. W. VERMEIJS.
4°. Resumtie notulen.
2°. Proces-verbaal van de opneming der boeken en
kas van den Gemeente-OntvaDger.
3'. Verslag van den toestand van het Middelbaar
Onderwijs over 1902.
4°. Rekening van het Burgerlyk Armbestuur over 1902.
5". Voorstel van Burgera. en Weth. tot het verleenen
van afschrijving van Hoofdelyken Omslag.
6®. Voorstel van Burgem. en Weth. tot af- en over
schrijving van- en op posten der Gemeentebegrooting
voor 1902.
7®. Voorstel van Burgem. en Weth. in verband met
eene nadere regeling van het onderwijs aan school A.
8®. Voorstel van Burgem. en Weth. tot reorganisatie
van het onderwijs, thans gegeven wordende aan
de Burgeravondschool, in verband met den voor
genomen bouw van eeDe Ambachtsschool.
9®. Benoeming van leden der Commissie voor de zaken
der Scbutterjj.
10°. Banoeming Commissie tot onderzoek der in te komen
bezwaarschriften tegen de aanslagen op de kohieren
van den Hoofdelijken Omslag en de Hondenbelasting
over 1903.
Enz.
De toestand in Macedonië neemt met
den dag een ernstiger, dreigender karakter
aan. Te Mitrowitsa is zelfs op het leven van
den Russischen consul Stjerbina door den
Albaneeschen soldaat, Ibrahim, een aanslag
gepleegd. Wel werd de consul slechts gewond,
maar dergelijke gebeurtenissen maken den
staat van zaken, die reeds moeilijk is, nog
ingewikkelder, en kunnen allicht tot een on-
gewenschte Russische inmenging leiden. In-
tusschen blijkt uit de toongevende Russische
bladen duidelijk, dat de Macedonische op
standelingen, die aanvankelijk op Rusland
stellig rekenden, van dit rijk niet den minsten
steun te verwachten hebben, ja, dat de Rus
sische regeering zelfs de oproerige beweging
in Macedonië vijandig gezind is. Wanneer de
pers de gezindheid van het Russisch gouverne
ment juist weergeeft, dan is Rusland's houding
in deze voorzeker te prijzen. Voor de meening,
dat de bladen een echo zijn van de gevoelens
der regeering, pleit de besliste houding, die
Rusland tegenover Bulgarije heeft aangenomen,
dat, zooals men weet, het broeinest en brand
punt is van de revolutionaire comité's, en
waar alles voor den Macedonischen opstand
is en nog wordt voorbereid. Rusland toch
heeft aan Bulgarije duidelijk te verstaan
gegeven, dat het zijn eigen graf zal delven,
dat het zijn onafhankelijkheid in de waag
schaal stelt, wanneer het aan het woelziek
dryven van de revolutionaire comité's op zijn
territoir, en aan het vormen van gewapende
benden geen paal en perk stelt. En de
Bulgaarscbe Ministers weten maar al te goed,
dat met Rusland niet valt te gekscheren.
De Duitsche Keizer is, teneinde den
Koning van Denemarken te bezoeken, naar
Kopenhagen afgereisd. Aan dit hoffelijk bezoek,
dat meer de kenmerken draagt van goede
buurschap en vriendelijke gezindheid, schijnt
geen politiek oogmerk ten grondslag te liggen.
Hij zal er zijn tante, Alexandra, de Koningin
van Engeland, ook ontmoeten, wat hem zeer
zeker reden tot groote blijdschap zal geven.
Want in de laatste jaren is het tusschen
Wilhelm II en zijn Engelsche familie koek
en ei. Van weerskan ten is men onuitputtelijk
in het bewijzen aan elkander van lieve
attenties. In den Zuid-Afrikaanschen oorlog
kwam dit vooral zeer sterk uit. Enfin, laat
ons daarover maar zwijgen! Terwijl papa in
het Noorden toeft, bewonderen zijn beide zoons
het Serail van den Turkschen Sultan te
Koostantinopel. De heerscher der Moslems
zal het in de moeilijke omstandigheden, waarin
hij zich wegens de Macedonische troebelen
thans bevindt, het zekerlijk zeer waardeeren,
dat de telgen van het machtige met hem
bevriende Duitsche Keizershuis de merk
waardigheden van zijn hoofdstad eens komen
bezichtigen.
De verkiezingen voor den Duitsohen Rijks
dag zijn op den 16don Juni vastgesteld.
Zonder ons aan een voorspelling te wagen,
mogen wij wel verklaren, dat het ons niet
zou verwonderen, indien deze in een voor de
regeering verre van gunstigen zin uitvielen.
De Keizer heeft door zijn scherp actief op
treden bij verschillende gelegenheden, waar
zwijgen naar onze meening passend ware
geweest, inzonderheid door zijn heftige be
strijding en felle vervolging van de
sociaal-demokratische party, zooveel propa
ganda voor deze gemaakt, dat deze, die nu
reeds in den Rijksdag over meer dan dertig
stemmen kan beschikken, na de verkiezing
aanzienlijk versterkt in het Duitsche Parlement
zal terugkeeren.
Men herinnert zich de hooge vleeschprijzen.
In het Pruisisch Heerenhuis nu werden deze
door den Minister Von Podbielski aan de
slagerB geweten, die de vleeschprijzen kunst
matig opdreven. Wij gelooven er geen zier
van, maar houden het er voor, dat de hooge
vleeschprijzen doodeenvoudig een gevolg zyn
van het protectionistische stelsel, dat de
regeering op agrarisch terrein ten believe en
ten voordeele van de groote grondbezitters,
maar ten nadeele van het publiek, volgt.
Do Pruisische Minister van Spoorwegen,
Hudde, reist, om volledig op de hoogte te
komen van de grieven, die het reizend publiek
tegen de spoorwegbesturen heeft, tegenwoordig
vierde klasse. Zooals onze lezers vermoedelijk
weten, heeft men in Duitschland op de spoor
wegen ook nog een vierde klasse. Zij, die
daarvan gebruik maken, moesten vroeger
gedurende de reis in open waggons staan.
Zitplaatsen toch waren er niet. De menschen
werden daarin zoowat op dezelfde wijze als
het vee vervoerd. Nu is dat veranderd. En
allengs znllen er meer verbeteringen komen,
nu de Minister zelf den waren toestand op
praktische wijze leert kennen. Zijn reisge-
nooten zullen hem wel op verdere onge
makken wijzen.
De Gemeenteraad van Parijs is om.
Bestond de meerderheid van den Raad in de
laatste jaren uit verschillende reactionaire
elementen, die, onder den naam van natio
nalisten vereenigdstelselmatig oppositie
voerden tegen de republikeinsche beginselen,
en aan de regeering, die de representante is
van die beginselen, dikwerf opzettelijk moeilijk
heden in den weg legden, bij de jongste
tusschentijds-verkiezingen hebben de republi
keinen de zege behaald, ea daardoor drie
zetels gewonnen, die tot nu toe door natio
nalisten waren ingenomen, zoodat de meerder
heid thans verplaatst is. Gelukkig ookWant
van de nationalisten is geen nationale kracht
uitgegaan. Het tegendeel was het geval.
Schermend met groote woordeD, werkten zij
ter bereiking van hun doeleinden op de harts
tochten der menigte. Zij vleiden en bewierookten
het leger, om zoodoende dit te winnen voor
de verderfelijke plannen, die zij in hun schild
voerden. Maar aan het Fransche volk zyn
de oogen open gegaan. Het heeft ingezien, in
welke verkeerde banen de nationalisten de
natie reeds geleid hadden, en teruggeschrikt,
heeft het zich geschaard om de banier der
gerechtigheid en der waarheid.
Zoo men het niet belet had, de Prinses
Louise van Toskane, de ongelukkige
voormalige Kroonprinses van Saksen, had,
nadat haar het manifest van haar schoon
vader, den Koning van Saksen, waarin zij 1
als een diepgezonkene vrouw werd gebrand-
merkt, was bekend geworden, de band aan
zichzelve geslagen. Niet te verwonderen I Het
afkeurenswaardig manifest heeft deze gunstige
uitwerking voor de beklagenswaardige Prinses
gehad, dat zij thans met baar vader, den
Groothertog van Toskane, verzpend is, die
haar den titel van Aartshertogin en Konink
lijke Hoogheid heeft terug gegeven, en haar
ter bewoning een slot heeft afgestaan.
De Koning van Engeland, Edward
VII, zal dezen zomer Ierland bezoeken. Hij
zal er zeker nu hartelijk ontvangen worden.
De Ieren zijn toch met de ingediende land
wet erg in hun schik. De landelijke bevolking
van het groene eiland gaat nu een toekomst
tegemoet, die haar de blijde hoop geeft niet
langer te blijven de uiigt^ogene pachters
van Engelsche landheeren, maar te worden
vrije, zelfstandige boeren.
Crooks, de nieuw gekozen afgevaardigde
voor Woolwich, heeft in bet Lagerhuis een
voorstel ingediend, om aao de leden van het
Lagerhuis een jaarlyksche vergoeding uit
'e rijks schatkist toe te kennen en om de
verkiezingskosten voortaan door den staat te
doen betalen. Met dit voorstel beoogt hy ook
aan de werklieden gelegenheid te geven
zitting in het Parlement te nemen. Inmiddels
is Keir-Hardie bezig een fonds van f 600.000
te vormen, teneinde daaruit ten behoeve van
de werklieden de kosten voor de aanstaande
Parlements-verkiezing te bestrijden. Met dit
fonds vleit bij zich vijftig zetels voor de
Trade-Unions te winnen.
Nederland.
Amsterdam, 1 April. In een Donderdag
nacht gehouden vergadering van schuiten
voerders is beraadslaagd over de voorstellen,
door de vereenigde schuitenvoerderspatroons
aan hun knechten gedaan. Deze vooretellen
komen in hoofdzaak hierop neer, dat een
vast weekloon van f 7 tot f 12 zal worden
gegeven, naar gelang van den leeftjjd van
den schuitenvoerder en van de grootte van
de schuit, bij welk vast weekloon nog komen
zal een wisselend bedrag naar den aard der
lading, tot een maximum van f 0.75 por
schuit. Yoor een nacht waken wordt f 1.25
vergoed, voor een nacht werken f 2. Zondags-
werk wordt later betaald met f 4.
Naast dezen loonstandaard voer de schuiten
voerders werd er een aangeboden voor de
expediteurs der veemen. Voor dezen zal het
vaste loon gaan van f 10 tot f 13, met dezelfde
bepalingen voor nacht- en Zondagswerk als
voor de schuitenvoerders.
Gegarandeerd werd dat niemand onder
deze nieuwe bepalingen minder zal verdienen
dan tot nu toe het geval is.
De meerderheid der vergadering achtte die
voorstellen onvoldoende en met 152 tegen 78
stemmen (25 waren van onwaarde) werd
besloten den arbeid neer te leggen. De met
koopmansgoederen bevracht zijnde schuiten
zullen evenwel nog worden gelost.
In de kringen der transportarbeiders heerscht
de meening dat het gevolg der staking
zal zijn een algeheel stilleggen van den arbeid
in de havens der hoofdstad.
Daar is verder nog een werkstaking uit
gebroken op een rijwielfabriek, omdat een
der werklieden was ontslagen. 140 man
legden den arbeid neer.
Ia eene vergadering van grondwerkers
deed heden Van EmmeDeseenigemededeelingen
van huishoudelyken aard. Hij verklaarde dat
de stand der staking gunstig is cd de geest
der stakers goed.
De schuitenvoerders hebben een afzonderlijk
stakingsbureau ingericht.
Voor de "Westereuikerfabriek en de fabriek
van Spakter zal niet worden gestaakt, aan
gezien deze reeds booger loonen betalen dan
bij de gestelde eiscben genoemd zijn.
Aan de Handelskade wordt het nood
zakelijkste nog gelost, dooh te twee uur treedt
de volle staking in.
Onder de stakers zyn die der H. IJ. S. M.
begrepen.
Hedenavond vergaderen de patroons.
In een vergadering der stakende werk
lieden van de rijwielenfabriek werd het denk
beeld verworpen om het geschil door middel
van arbitrage uit te maken.
De staking der smeden breidt zich hier en
daar uit.
Kleine opstootjes, waaraan de politie paal
en perk stelt, komen hier en daar voor.
De 46 geschorste gemeente-stratenmakers
hebben aan Burgem. en Weth. verzocht te
mogen werken zonder «besmet zand" en het
loon gedurende den schorsingstijd aan hen
uit te betalen.
Voorloopig is nog geen staking voor heel
het stratenmakerspersoneel gelast. Indien
echter het antwoord van Burgem. en Weth.
op de gedane vragen niet bevredigend is, zal
het comité der gemeente-stratenmakers-ver-
eeniging de staking voor allen proclameeren.
In dat geval zouden de overige vereenigingen
van gemeente-werklieden zich met die staking
solidair willen verklaren. Echter zal men
zooveel mogelijk de staking tot de straten-
makers-afdeeling beperken. De hoofd-opzichter
der gemeente-bestrating, Poster, is voornemens
om alle gemeente-stratenmakers, die weigeren
besmet zand" te verwerken, door andere
werklieden der gemeente te doen vervangen.
Utrecht, 2 April. Ongeveer twee weken
geleden werd zekere B., gepensionneerd Oost-
Indisch militair, uit de gevangenis albier
ontslagen, na hier een vonnis wegens diefstal
te hebben ondergaan. Na zijn uitgaanskas
te hebben verteerd, was bij weldra ten einde
raad en had dan ook reeds besloten zich
als landlooper te laten opnemen, toen hy
toevallig een voormalig wapenbroeder ont
moette. Deze, gehowd en alhier woon
achtig zijnde, was weldra met den toestand
van B. volkomen op de hoogte en bad daarna
met dezen zulk een medelyden, dat hij hem
voorloopig onderdak enz. aanbood.
Dit aanbod werd door B. gretig aan
genomen, die daarbij allerlei schoone be
loften deed, welke hy echter al heel slecht
nakwam, zoodat zijn weldoener al spoedig
begon in te zien, dat hy er niet veel
voldoening van zou hebben, zich diens lot
te hebben aangetrokken.
Intus8ohen schijnt ook B. te hebben begrepen,
dat het op den duur zoo niet kon blijven,
althans hy verliet gisterenmorgen heimelijk
de woning, waar hij zooveel gastvrijheid bad
genoten, echter als aandenken het gouden
horloge van zyn weldoener medenemende.
Het gevolg hiervan was aanhouding door
de politie, proces-verbaal en het vooruitzicht
van weder eenigen tijd te zullen moeten
brommen. Gelukkig voor den bestolene was
het horloge oog niet verkocht, doch werd dit
nog in het bezit van B. bevonden.
's-Gravenhage, 3 April. Tweede Kamer).
Ten overstaan van volle tribunes ving heden
de algemeene beraadslaging aan over de 3
wetsontwerpen op de staking van het spoor
wegpersoneel.
Inleider was de heer Mees, die zijn stem
motiveerde voor de wetsontwerpen, nu de
Regeering is tegemoet gekomen aan gewichtige
bezwaren, die het strafrecbtODtwerp in eeD
gunstiger licht stellen.
In het nu gewijzigde artikel ziet hij een
beschermende strekking tegen den dwang bij
werkstakingen uitgeoefend, waardoor maat
regelen spoedeischend worden. Althans
beproeve de wetgever bet mogelijke.
Het stakingsrecht wordt door het artikel
niet aangerand, maar 't moet niet gebeuren,
dat, zooals bij de jongste staking, het spoor
wegverkeer overgaat bij andere dan de
bevoegde autoriteiten. Een toestand als de
jongste mag niet geduld.
Evenmin bad spreker bezwaar tegen het
beginsel van verzekering van den arbeid bij
het openbaar spoorwegverkeer, waar de handel
bij staking zooveel nadeel ondervindt.
Ongestoord spoorwegverkeer is derhalve
een nationale plicht, maar de straffen tegen
dienstweigering moeten gepaard gaan met
regeling van de arbeidsvoorwaarden, trouwens
door de Regeering toegezegd, en waardoor
spreker gerustgesteld wordt, al had hy ze
ook gaarne gewild voor gemeentebedrijven,
ofschoon reeds verschillende gemeenteraden de
rechtspositie hunner werklieden regelden.
Spreker achtte de bezwaren tegen de oor
spronkelijke wetsontwerpen gegrond, maar
ontkende stellig, dat zij voortkwamen uit
politieke beweegredenen.
De tweede spreker was mr. Troelstra, die
een protest deed hooren tegen de eenzijdige
houding der Regeering bij de spoorwegstaking,
een houding, waaruit noch Christelijke barm
hartigheid, nóch humaniteit sprak, integendeel
een toon, steunende op kanonnen en geweren,
ook door Minister Kuyper volgehouden by de
jongste interpellatie over de staking en niet
minder heerschende in de memorie van ant
woord.
Van een ontwaken van een sociaal-politiek
gevoel is geen sprake. Daarentegen wendt de
Regeering alles aan om met overdreven voor
stelling de gedachte te wekken alBof de
revolutionaire staatsmacht moet worden tegen
gegaan, een macht, die gansch niet bestaat.
De Regeering voert de politiek van de
ijzeren vuist, zooals Bismarck indertyd in zyn
strijd tegen de sociaal-democraten, waarvoor
evenals thans hier, de nationaal-liberalen in
Duitschland zich aanvankelijk niet, later wel
lieten vinden.
En als een miniatuur-Bismarck treedt de
Minister Kuyper tegen de socialisten op, louter
uit politieke berekening, o. a. hierin bestaande,
dat de liberalen moeten wordeD geprest voor
een anti-sociaal-democratische politiek der
Regeering, ten einde dr. Kuyper te maken
tot centrum van de bourgeoisie, waardoor de
liberalen verzeilen in het vaarwater der reactie
ten voordeele van de Christelijke partyen.
Deze uitweiding deed den voorzitter den
spreker verzoeken niet te veel in politieke
beschouwingen te treden, maar mr. Troelstra
beriep zich op de staatkundige beteekenis
dezer ontwerpendie voor de sociaal
democratische taktiek niet gevaarlijk zijn, want
zij brengen verscherping in plaats van tempe
ring van den klassenstrijd, want de spoorweg-
staking beoogde niets anders dan een stryd
voor de verwaarloosde arbeidersbelangen en
die klassenstrijd wordt nog scherper door
protectionistische maatregelen.
Verdediging van het gezag tegenover de
revolutionairen is het wachtwoord der Regee
ring bij deze wetsontwerpen. Maar spreker
wraakte die voorstelling. Alleen is zij toe
passelijk op de anarchisten. De strijd der
sociaal-democraten heeft met het geragsbegrip
niets te maken, bekend als 't is, dat de
sociaal-democraten het gezag erkennen en
alleen de volksregeeriDg wenschen op economisch
en politiek gebied.
Maar wel is de Btryd gericht tegen de
oppermacht der burgerlijke partijen, voor wie
de gebeurtenissen van 31 Januari niet aan
genaam zijn en thans alles doen om de
arbeidersklassen verre van het gezag te houden.
Maar eenmaal zullen deze het gezag in
banden krijgen.
Arbeidersklasse en bourgeoise strijden hier
over.
Na uiteenzetting van dit socialistisch stand
punt tegenover de voorstellen der Regeering,
deed spreker uitkomen, dat de Regeerings-
maatregelen gericht zyn tegen de onzijdige
vakbeweging, die de Regeering op Christelijke
banen wil brengen.
Maar de Regeering kent blijkbaar de groote
beteekenis der vakorganisatie niet. Anders
zou zij zich haasten eeu enquête daarnaar in
te stellen vóór die vakbewegibg te Dekken,
als bij deze strafwetvoorstellen. Wat die
organisatie op maatschappelijk en geestelijk
terrein reeds doet, hiervan gaf spreker een
overzicht.
Ook by de ontwikkeling van dit punt werd
spreker door den voorzitter tot beknoptheid
aangespoord, maar de beer Troelstra bleef
gelegenheid verzoeken uiteen te zetten hoe
hier de arbeidersbeweging in haar vrijheid
wordt belemmerd, terwijl de vakorganisaties
toch zooveel gedaan hebben in het belang
van verbetering van sociale toestanden tot
zedelijke verheffing der arbeiders, o. a. door
beperking van het drankmisbruik en door
opwekking van plichtsbesef onder het spoorweg
personeel. Zulken zijn geen kabaaimakers.
Spreker wijt dan ook deze strafmaatregelen
aan onbekendheid der Regeering met de vak
beweging, die evenzeer ruwe kanten heeft als
andere vereenigingen en wel zullen inzien,
dat zij geen terrorisme moeten plegen.
En nu raakt men deze vak-organisatie in
het hart. Vandaar de verontwaardiging, die
het eerste overijlde ontwerp in den lande
verwekte, ingediend op aansporen der conser
vatieven en aristocraten.
De heer Troelstra betoogde voorts, dat,
waar de Regeering in gebreke is gebleven
feiten van terrorisme te constateeren, zij
zonder dat daarvoor grond aanwezig is de
vrijheid en de organisatie der arbeiders be
lemmert. Het bestaande recht is voldoende.
Verder rechtvaardigde spreker de heftige
agitatie der arbeiders tegen de oorspronkelijke
ontwerpen, waarin zij niets anders zagen dan
een gewelddadigen aanslag op hun vrijheid.
Ook kwam spreker er tegen op, dat van
Christelijke zijde de actie der sociaal-democraten
als valscbe munt is voorgesteld.
Bij vergelijking der oorspronkelijke en der
nieuwe ontwerpen, constateerde spreker dat
de Regeering eem'gezins redelijker is geworden
echter zullen do bepalingen toch leiden tot
een aanslag op het stakingsrecht, dat ongerept
moet blijven.
Van de Regeering is heden antwoord
ingekomen op het request van de miliciens
der opgeroepen lichtingen, in welk verzoek
schrift, zooals men weet, gevraagd werd om
na een diensttijd van zes weken niar huis
gezonden te worden.
In het antwoord, hetwelk hedenmiddag
door de verschillende compagnies-commandanten
aan de miliciens medegedeeld werd, maakt
l
1
t
