ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Donderdag 2 April 1903.
•I
BERICHT.
(Z ierikzeesche
Courant).
Da bouw van een nieuwe
Ambachtsschool.
NIEUWSTIJDINGEN.
Uit Stad en Provincie.
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is f 1,30, franco per post
f 1,60.
Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending
eens per week, f 10,per jaar.
59ste JAARGANG. No. 7829.
Directeura. J. DE LOOZE.
A. FRANKEL.
J. WA ALEalleen voor het binnen- en buitenl. nieuws.
Redacteuren
Advertentiënvan 13 regels 30 Cts.
meerdere regels 10 Cta.kannen uiterlijk tot des
Maandags, Woensdags en Vrijdags middags
12 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
Alle betalingen moeten uitsluitend geschieden ten kantore van A. J. de Looze, Hoek Schuithaven, Zierikzee.
Ingebonden stukken en berichten van correspondenten te adresseeren aan A. FnaNKEL, Meelstraat 386, Zierikzee.
Met het oog op het vroeger vertrek
der nachtpost en het daarmede in
verband staande eerder ter perse gaan
van ons Blad, kunnen van heden af de
Advertentiën niet later worden aan
genomen dan des Maandags, Woensdags
en Vrijdags uiterlijk 's namiddags
twee ur©. Na dien tijd in
komende Advertentiën blijven tot een
volgend nummer liggen.
De Directeur,
A. J. DE LOOZE.
Postkantoor te Zierikzee.
Onbekende brieven over de 2e helft der
maand Maart 1903:
1. L. van den Berg, Rotterdam.
2, Charlo, Mechelen.
ii.
Wij hebben in ons hoofdartikel van Dins
dag den aard en omvang van de betrekkelijk
de Ambachtsschool en de Burgeravondschool
aanhangige plannen geschetst, en ons tot taak
gesteld om in ons nummer van heden de
finantiëele zijde er van te bespreken. Zooals
de lezers reeds weten, zijn de kosten voor
de nieuwe Ambachtsschool met inbegrip van
den voor den bouw er van benoodigden grond,
het honorarium voor den architect, de uit
gaven voor het dagelijksch toezicht, en die
voor de besteding door de Commissie van
Voorbereiding op een f 26000 geraamd, en
werd het Bestuur der Ambachtsschool door
de Algemeene Vergadering gemachtigd voor
noemde voor de verwezenlijking van het
bouwplan benoodigde som tegen een rente
van 3 pCt. van het Gemeentebestuur ter leen
te vragen, zullende bij eventueele inwilliging
van dit verzoek deze som in 25 jaar met
een jaarlijksche annuïteit van f 1493 door de
Ambachtsschool worden afgelost.
Burgem. en Weth. nu stellen den Raad
voor, op dit verzoek gunstig te beschikken
op voorwaarde:
1°. dat de gemeente in het gebouw ten
allen tijde het gratis gebruik hebbe van de
lokalen, noodig voor het onderwijs op de
Avondschool voor vakonderwijs;
2°. dat, wanneer de inventaris dier lokalen,
waaraan door de gemeente f 500 zal worden
besteed, voor dat geld niet geheel zal zijn
aan te schaffen, en deze derhalve nog aan
vulling behoeft, deze aanvulling voor rekening
van de Ambachtsschool zal moeten plaats
hebben
3°. dat de inventaris dier lokalen steeds
in behoorlijken staat door en voor rekening
van de Ambachtsschool wordt onderhouden,
zoodat het schoonmaken dier lokalen voor
rekening van de Ambachtsschool komt, ter
wijl de verwarming en verlichting aan de
gemeentezorg blijven overgelaten.
Ten volle meegaande met de aanhangige
door de Commissie van Voorbereiding ont
worpen plannen, kunnen wij ons over het
voorstel van Burgem. en Weth. niet anders
dan verheugen, en koesteren wij dan ook de
hoop, dat het Gemeentebestuur dit voorstel
met eenparige stemmen moge aannemen, zoo
dat het nieuwe scheepje met vlag en wimpel
onze haven moge binnenzeilen. Alleen komt
het ons in het belang van de gemeente raad
zaam voor, dat voor de ricbtige naleving van
de gestelde voorwaarden de een of andere
waarborg gevonden worde. Het tegenwoordig
Bestuur van de Ambachtsschool moge uit
conscientieuse mannen bestaan, die aan de
genoemde voorwaarden nooit zullen tornen,
het blijft niet eeuwig aan het roer, maar zal
bij tijd en wijle voor anderen moeten plaats
maken. En dan zoude het wel eens kunDen
gebeuren, dat deze over de uitvoering der
voorwaarden anders dachten dan hun voor
gangers, onder wier bestuur de gemeente
deze bedongen had. Ja, de mogelijkheid is
niet uitgesloten, dat, wanneer het scheepje
veilig binnen de bavon is, dat wil zeggen,
wanneer de Ambacbtssobool het gebouw
in eigendom verkregen heeft, het nieuwe
bestuur, zich niet bekreunend om de
zedelijke en historische verplichtingen, de
voorwaarden stoutweg over boord werpt, en
tot de gemeente onder het eene of andere
voorwendsel zegt: »gij blijft uit onze lokalen,
en moogt er alleen gebruik van maken,
wanneer gij u naar onze voorschriften gedraagt".
Het komt ons voor, in het welbegrepen
gemeentebelang te zijn, indien Burgem. en
Weth. alsnog een waarborg voor de voort
durende behoorlijke naleving van de drie
bedongen voorwaarden konden vinden. Ook
ware het ons inziens niet overbodig, indien
rekening werd gehouden met de omstandig
heid, dat de statuten van de Ambachtsschool
bij Koninklijk Besluit van 4 Januari 1883
zijn goedgekeurd, eu dat die Koninklijke
goedkeuring, die uit haar aard voor niet
langer dan voor 29 jaar verleend wordt, den
4den Januari 1912 van rechtswege ophoudt,
zoodat in dat jaar de gemeente in betrekking
kan komen tot een vereeniging, die geen
rechtspersoonlijkheid maer bezit.
Teneinde du de zekerheid te hebben, dat
de Ambachtsschool het van de gemeente
geleende bedrag aan haar op tijd en volgens
conditie blijft aflossen, zou het overweging
verdienen, indien daarvoor het te verrijzen
gebouw hypothecair verbonden werd.
Behoudens het gemis van eenige maat
regelen van voorzorg, komt ons het voorstel
van Burgem. en Weth. in allen deele zeer
aannemelijk voor, en zoude het zelfs ia niet
geringe mate tot schade van de gemeente
strekken, indien het onverhoopt de goedkeuring
van den Gemeenteraad niet mocht wegdragen.
De nieuwe regeling toch, waarbij de Burger
avondschool wordt opgeheven, en een Avond
school voor vak-onderwijs met vierjarigen
cursus, die ia het nieuwe gebouw van de
Ambachtsschool gevestigd zal worden, in het
leven wordt geroepen, kost, zooals uit een
nauwkeurige becijfering blijkt, aan de gemeento
niets. De gemeente heeft integendeel daarbij
nog eenlg voordeel.- Want zij krijgt, daar de
Ambachtsschool haar eigen gebouw sticht, de
vrije beschikking over het door haar ten
behoeve van het ambachtsonderwijs kosteloos
afgestaan gemeentegebouw terug. Wel zal de
gemeente bij de reorganisatie van de Burger
avondschool meer geld voor tractemeDten,
teekenbehoeften, vuur en licht uitgeven, wel
zal zij de subsidie voor de Ambachtsschool,
die thans, met inbegrip van geschonken hnur.
f 800 bedraagt, tot f 4000 verhoogen
maar deze meerdere uitgaven worden opge
wogen èn door de jaarlijksche subsidie van
f 2000, die de gemeente ten behoeve van de
Avondschool voor Vakonderwijs van hot Rijk
hoopt te ontvangen, èn door de te heffen
schoolgelden, die op een f 250 geschat worden.
Er kan ons inziens dan ook geen enkele
reden zijn het voorstel van Burgem. en Wetb.
niet aan te nemen. Integendeel bestaat er
alle reden het goed te keuren. Immers, in
dien de Raad de inzichten van Burgem. en
Weth. niet deelt, dan moet toch de gemeente
met het oog op het stijgend aantal leerlingen,
waarvoor geen ruimte meer beschikbaar is,
overgaan èn tot een verbouwing van de
Burgeravondschool èn in verband daarmede
tot een uitbreiding der werkzaamheden van
het leeraars-personeel. Een en ander gaat
natuurlijk met een uitgaaf ineens en met een
vaste jaarlijksche terugkeerende verhooging
van de salarissen der leeraren gepaard.
Wij besluiten om niet te uitvoerig te wezen
met deze beschouwing dit artikel, maar voegen
er aan toe het volgend stuk, dat ons ter
plaatsing toegezonden, een zeer belangrijke
opmerking bevat.
Aangezien het voor de Vereeniging »De
Ambachtsschool" wel onuitvoerbaar zoude zijn
zich het benoodigd kapitaal te verschaffen,
verdient het plan toejuiching om de gemeente
als geldsohietster te doen optreden. Toch is
dit niet zonder bezwaren. De rentevoet,
waarop de annuïteit (rente met aflossing te
zamen) gebaseerd is, bedraagt 3 pCt. en is
zeker vrij gering; bij den tegenwoordigen koers
•der 2| pCt. Nat. Schuld, die ongeveer om
de 80 pCt. loopt, lijdt de gemeente reeds
verlies op de rente, die zij door kapitaal-
versohaffiog derft. Een ernstiger bezwaar
echter is de onzekerheid, tegen welke koersen
de gemeente de jaarlijks terug te ontvangen
aflossingen zal moeten her-beleggen. Gesteld,
dat de verkoop, noodig om de f 26000 te
verschaffen, tegen de huidige noteering van
pl. m. 80 pCt. kan geschiedenniemand tooh
zal durven aannemen, dat gedurende 25 jaar
die koers zal blijven. Het is bekend, dat in
4894 en 4895 de pCt. N. S. genoteerd
zijn geweest tot 93 en 94 pCt. Mochten de
koersen iioh in diezelfde richting gaan be
wegen ten tijde der wederbeleggingen, dan
zoude de gemeente een aanzienlijk bedrag in
haar kapitaal achteruitgaan. Dit gevaar zoude
vermeden kunnen worden, door de gemeente
meer als tusschenperöo' to doen optreden.
Zij zoude bij een Credietinstelling het kapitaal
kunnen opnemen ten haren name maar voor
rekening van de Ambachtsschool. Zeer zeker
zoude men niet slagen op een basis van
3 pCt. rente. Als men zich dus wil bepalen
bij ODgeveer het gestelde bedrag der annuïteit
(f 4493), dan zoude een langer termijn, bijv.
van 30 of 35 jaar, moeten worden geateld
voor de aflossing.
Zuid-Afrika.
Pretoria, 30 Maart. Zaterdagavond heeft
een vrij ernstig gevecht plaats gehad in de
kazerne van het 2de bataljon van het Leinster-
regiment. Bij een poging door te hulp
geroepen troepen om een aantal dronken
soldaten in hechtenis te nemen, wapenden de
muiters zich met geweren, deden er de
bajonet op en wisten patronen machtig te
worden. Zóó posteerden zij zich en vuurden.
Vier man werden door kogels gfetroffen,
bovendien nog 46 man gewond. Éón van de
gewonden is reeds ovorleden.
Uit Johannesburg word gemeld, dat er
op het oogenblik onderhandelingen worden
gevoerd te Pretoria tasschen de Hollandsche
geestelijken en vertegenwoordigers der
regeering, ten aanzien van de boerenweduwen
en weezen. De regeoring moet voornemens
zijn, het reeds tor beschikking van de
boerengeneraals gestelde bedrag te verhoogen
voor de stichting van landbouw- en industrie
scholen. Aan elke weduwe zal 2 acre
geïrrigeerde grond afgestaan worden, opdat
zij in haar eerste behoeften kannen voorzien.
De generaals De la Rey en Botba zullen
binnenkort bijeenkomen met den ex-waar-
nemenden president Schalk Burger, om te
bepalen, welk deel van de in Europa samen
gebrachte gelden uitgekeerd zal worden aan
weduwen en weezen.
Engeland.
Londen, 30 Maart. Koning Edward ia
hedennamiddag ten 3 ure naar Portsmouth
vertrokken, om vandaar op het koninklijk
jacht scheep te gaan naar Lissabon.
Men zegt, dat het bezoek van den koning
aan het Hof van Portugal ten doel heeft do
Delagoabaai in Zuid-Afrika aan Engeland te
doen overgaan.
Uit Newport wordt gemeld, dat een
Engelsche dame, die op het eiland Wight
woont, de gewezen kroonprinses van Saksen
aldaar een huis heeft aangeboden, en dat de
prinses daar weldra haar intrek zal nemen.
Londen, 31 Maart. Uit Berlijn wordt
gemold, dat koning Edward vermoedelijk in
den aanstaanden zomer een bezoek zal brengen
aan den keizer te Potsdam en dat de beide
vorsten elkaar vermoedelijk ook zullen ont
moeten te Kopenhagen, bij beider bezoek aan
koning ChriBtiaan.
Italië.
Uit Milaan werd dezer dagen gemeld, dat
uit de bij Pozzo Sant' Evasio gelegen villa
Falletta, toebehoorende aan mevrouw Virginia
Quartara-Gavino, de weduwe van een vier
jaar geleden te Genua overleden bankier, een
bedrag van bijna drie millioen lire aan
bankbiljetten en baar geld gestolen was.
Mevrouw Gavino ging in de omgeving voor
rijk door, maar dat zij in haar villa millioenen
opgestapeld had liggen, geloofde geen sterveling,
en de boeren uit den omtrek haalden dan
ook ongeloovig de schouders op, toen er verteld
werd van dien grootscheepschen diefstal. Maar
mevrouw Gavino gaf een opheldering omtrent
haar weinig moderne manier van millioenen
te beleggenzij stelde geen vertrouwen in de
bankiers en na de conversie der Italiaansche
staatsschuld bad zij al haar geld van de
Turijnsche Bank afgenomen. De ^spiritus
rector" van haar geldzaken werd toen de
vroegere koetsier van haar echtgenoot, een
zekere Bellavita, die met zijn familie in de
villa woonde en daar heer en meester was.
Van welken aard de betrekkingen waren,
die er bestonden tussohon de vrij bejaarde
millionaire en baar vroege ren koetsier, ie
nog niet heelemaal opgehelderd, maar het
staat vast, dat Bellavita vrij bij de brandkasten
van de weduwe kon gaan, dat zij hem j
herhaaldelijk aanzienlijke sommen gelde heeft
geschonken (eenmaal bijna 400.000 lire), dat
zij hem tot haar eenigen erfgenaam maken
wou, enz. Voor Bellavita kon er dus eigenlijk
geen reden bestaan, zich de millioenen van
mevrouw Gavino langs ocreohtm&tigen weg
toe te eigenen, en toch houdt de politie juist
hem voor den dief aangenomen dat er
werkelijk een diefstal is gepleegd. Bellavita
is dadelijk in hechtenis genomen, ofschoon
zijn meesteres verzekerde, dat hij onschuldig
was. Maar hij was de eenige, die wist, dat
mevrouw Gavino zooveel geld in huis had,
terwijl twee groote honden, die 's nachts de
villa bewaakten, kort na elkaar op geheim
zinnige wijze verdwenen zijn. Intusschen blijven
velen gelooven, dat het heele verhaal van den
diefstal verzonnen is, al begrijpt men ook niet
met welk doel dit zon zijn gedaan. Merkwaardig
is in elk geval de kalmte van mevrouw Gavino,
die nagenoeg baar geheele vermogen heet
kwijt te zijn. Zeer wysgeerig heeft zij opgemerkt,
dat geld niet gelukkig maakt. De politie is
ijverig in de weer om in dezo duistere zaak
eenig licht te brengen.
Nederland.
Haarlem, 34 Maart. Toen hedenmorgen
de ploegbaas Vos de lijn bij Vogelenzang ging
schouwen, vond hij het lijk vau zijn ruim
20-jarige dochter Bertha.
Het hoofd was van den romp gescheiden
en een been was mede afgereden.
Gisterenavond was zij op bezoek gegaan
bij haar zuster, die spoorwegwachteres is. De
ouders wisten nieffebeter of zij zou daar den
nacht doorbrengentoch blijkt z(j vannacht
nog teruggegaan te zijn met gemeld noodlottig
gevolg.
Alkmaar, 31 Maart. Bij do heden ge
houden stemming voor een lid der Tweede
Kamer in dit district werden uitgebracht
6592 geldige stemmen. Hiervan verkregen
do heeren mr. J. G. Sybrandi (anti-rev.)
2645; jhr. mr. P. van Foreest (lib.) 4700;
C. A. Zelvelder (vrijz. dem.) 1585 en J. G. van
Kuykhof (soc.-dem.) 656 stemmen.
Alzoo herstemming tueschen de heeren
mr. J. G. Sybrandi en jhr. mr. P. van
Foreest.
Amsterdam, 30 Maart. Naar wij vernemen,
hebben alle gehuwde miliciens, werkzaam bij
de Staatsspoor en Hollandsche Spoor, Zaterdag
avond f 25 van hunne direction gekregen.
Men heeft onlangs kortelijk gewaagd
van een ernstig geval van dienstweigering
aan boord van de »Sommelsdijk". Dat geval
heeft gevolgen gehad.
De »Soramelsdijk" is van Amsterdam ver
plaatst naar Hellevoet; de eerste officier is
door een ander vervangen en een zestal van
de belhamels zijn uit den dienst verwijderd.
De 62-jarige lijkdienaar, die den 18
dezer aan den Sloterweg in een begrafenis
stoet door bet afwaaien van de kap van een
in aanbouw zijnd huis werd gewond, is aan
de gevolgen overleden.
De Havenarbeider, het officieele orgaan
van de Dokwerkersfederatie, schrijft:
j>De toestand van de georganiseerde
arbeiders is niet meer zoo gunstig als in den
beginne. Het op den langen weg schuiven
door de Rogeering, de draai, dien Troelstra
genomen heeft, met andere oorzaken, hier
niet te noemen, hebben gemaakt, dat vele
arbeiders, van welke richting dan ook, niet
meer weten waaraan zij zich hebben te houden".
's-Gravenhage30 Maart. De heer
H. van Kol, lid der Tweede Kamer, is gisteren
op reis gegaan naar Ned.-Guyana en Cura^au,
teneinde deze bezittingen van nabij te leeren
kennen.
Zooals bekend is, bezocht de heer Yan Kol
ook met hetzelfde doel onze O.-Indische
bezittingen.
De Fransche minister van koloniën heeft
den heer Van Kol aangeboden een oorlogsschip
te zijner beschikking te stellenom de
verschillende eilanden, behoorende tot de
Fransche bezittingen in Zuid-Amerika, te
bezoeken en lord Lansdowne heeft voor het
Engelsche gebied in die streken dat voorbeeld
gevolgd.
De heer Van Kol is voornemens, bij zijn
terugkomst in Juli a.s., zijne reisverhalen in
verscheidene talen tegelijk te doen verschijnen.
Alhier wordt sedert Zaterdag een elf
jarig meisje vermist.
Op dien dag des middags 12 uur heeft dit
meisje, Josephine van der Meyde, geboren
alhier 7 October 4894, wonende bij hare
ouders aan de Houtmarkt 25, de sehool in
de Bleekerslaan verlaten en is sedert niet
meer teruggezien.
In de laatste veertien dagen heeft zy aan
bare ouders verteld, dat zij vier malen, steeds
's middags na 4 uur als zy van de school
kwam, op het Hofspui aangesproken werd
door een langen zwarten man, die haar
kwartjes beloofde als zij met hem medeging.
Er wordt vermoed, dat het Zaterdag dezen
man gelukt is haar mede te lokken en dat
er wellicht ten opzichte van dit meisje is
gepleegd een ernstig misdrijf.
De commissaris van politie der 2e afdeeling
verzoekt dringend nauwkeurige nasporingen
op uitgebreide schaal, ook in bosschen, duinen
en andere afgelegen plaatsen, naar het meisje
en indien misdrijf is gepleegd, haar ona&Dgeroerd
te laten liggen, onder bewaking, op defeats
van vinding en onverwijld bericht.
Rotterdam, 30 Maart. Te Kraliugen zou
de 65-jarige water-en-vuurman Hendrik Bos
man, die met zijn 33-jarige vrouw, C. Brug-
mans, bij zijn schoonmoeder woont in de
Rubensdwarsstraat, wegens een maagkwaal
naar het ziekenhuis vervoerd worden. Vooraf
had hij eene kleine woordenwisseling met
zijne vrouw en ging haar toen eensklaps te
lijf met een driekante zaagvyl. De 66-jarige
schoonmoeder kwam tusschen beiden en al
worstelende bereikte men de straat, waar een
buurman de vechtenden scheidde. Het bleek
toen, dat de jonge vrouw vier ernstige steken
had bekomen, twee in den rug, een aan den
bals en een aan den rechterarm, en in gevaar
verkeert.
De dader koos het hazenpad. Toen de
politie, na zich eerst met de gewonde vronw
bemoeid te hebben, hem g'wg zoeken, bleek
het dat hij zich in buis had opgehangen.
Hy was vader van zes kinderen.
Toen het s.s. >PotBdam" der Holland
Amerika-lijn Zaterdagnamiddag op het punt
stond naar Amerika de reis te aanvaarden,
kwam telegrafisch bericht van den officier van
justitie uit Cbemnitz, waarin de aanhouding
verzocht werd van den 32-jarigen Robert
Zimmerman, verdacht van verduistering van
ongeveer 6000 Mark.
Door den inspecteur der rivierpolitie, den
heer J. W. Holsbergen, werd onmiddellijk
een onderzoek ingesteld en werd de gesigna
leerde werkelijk aangetroffen, toen hy op het
punt stond de wijk te nemen naar de Nieuwe
Wereld en zich juist daartoe aan boord wilde
In afwachting, dat over zyn uitlevering
beslist zal zyn, werd hij overgebracht naar
htt Huis van Bewaring.
In zyn bezit werd slechts 200 Mark
De recherche is op het spoor gekomen
van een uitgebreiden spoorwegdiefstalin
verband waarmede 5 spoorwegarbeiders
remmers en rangeerders, wonende Zijdewinden-
straat en Goolschestraat, in verzekerde be
waring zijn gesteld. Zij zouden belangrijke
hoeveelheden goederenschoenen enz. uit
waggons op het emplacement van het station
D. P. hebben ontvreemd.
Zierikzee, 4 April. Wij waren gisteren
avond in de gelegenheid de op de teekenzaal
van de Burger-Avondschool tentoongestelde
teekeningen van de leerlingen dier inrichting
te bezichtigen, en waren getroffen door de
verbazende vorderingen, die deze binnen een
betrekkelijk kort tijdsverloop gemaakt hebben,
zoodat de leeraar in het handteekenen, de
heer J. H. Ochtman, met groote voldoening
op de vruchten van het door hem verstrekte
onderwijs kan terugzien.
Bij de directe belastingen enz. zijn
verplaatst, met ingang van 4 Mei: J. Bazen,
kommies 4e kl., van Kortgene naar Vlissingen;
C. F. van Leeuwe, kommies 2e kl., van
Hoedekenskerke naar AxelH. N. J de
Nooijer, kommies 3e kl., van Hansweort naar
Kortgene; L. Minderhout, id., van Vlissingen
naar Hansweert; A. J. W. Korffi, id., van
Axel naar Sluis; V. A. van Aerde, id., van
Aardenburg naar Hoedekenskerke; M. D. J. H.
v. d. Brink, id., van Eede naar Veldzigt;
E. van Hurck, id., van Zuiddorpe naar Eede
F. B. Tas, id., van Oud-Beijerland (tijd.) naar
Sas-van-Gent; J. C. Maat, kommies 4e kl.,
van Veldzigt naar HoedekenskerkeA. Sonne-
vylle. id., van Afferden naar Aardenbnrg
A. Breure, id., van Nieuwesluis (tijd.) naar
Aardenburg; I. Boddery, id., van Oostburg
(tijd.) naar Sas-van-GentM. A. v. d. Bliek,
id., van Goirle naar Zuiddorpe.
