ZIERIHZEESCHE NIEUWSBODE. Dinsdag 24 Maart 1903. (Z ierikzeesche Eerste Blad. KIEZERSLIJSTEN. NIEUWSTIJDINGEN. Uit Stad en Provincie. O o n r a n t), Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG on ZATERDAG. De prijs per 3 maanden ia f 1,30, franco per post f 1,60. Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending eens per week, f 10,per jaar. 59ste JAARGANG. No. 7825. Directeur a, J". DE LOOZE. Redacteuren: A" FRANKEL. J. WAALE, alleen voor het binnen- en buitenl. nieuws. Advertentiënvan 1—3 regels 30 Cta. meerdere regels 10 Cta., kunnen uiterlijk tot des Maandags, Woensdags en Vrijdags middags 12 ure bezorgd worden. Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend. Alle betalingen moeten uitsluitend geschieden ten kantore van A. J. de Looze, Hoek Schuithaven, Zierikzee. Ingezonden stukken en berichten van correspondenten te adresseeren aan A. Frünkel, Meelstraat 386, Zierikzee. Dit nummer bestaat uit twee bladen. ■MRk. Zij, die eich met 1 April at. wentellen te abonneeren op dese courant ontvangen de tot dien datum verschijnende nummert gratis. A. J. BE LOOZE, Directeur. De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Zierikzee; Brengen ter kennis, dat ?an S3 Maart tot ©n met SI April aanstaande, op de Secretarie voor een ieder ter inzage zyn nedergeJegd: o. de lijst van kiezers van leden der Tweede Kamer van de Staten-Generaal, van de Provinciale Staten en van den Raad; b. alphabetize lijsten van hen, die van de kiezerslijst zijn AFGEVOERD ea van hen die daarop zyn GEBRACHT alsmede dat die lijstentegen betaling der kosten, verkrijgbaar zijn. Zierikzee, den 23 Maart 1903. De Burgemeester en Wethouders voornoemd, CH. W. VERME1JS, Burgemeester. JAN SNELLEN, Secretaris. DRANKWET. De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Zierikzee maken bekend, dat by hen verzoekschriften lyn ingekomen om vergunning tot verkoop van sterken drank in het klein, van: 1». de erven van A. J. DE BRUIJNE, in den winkel van het hoi.*, staande in het Korte Groendal, wyk D No. 452; en 2°. A. P. L. J. PAULUSSEN, in de benedenvoorkamer en het JokaaJ naast den winkel van bet hnis, staande in de Lange Nobelstraat, wyk A No. 161. Zierikzee, den 23 Maart 1903. De Burgemeester en Wethouders voornoemd, OH. W. VERMEIJS, Burgemeester. JAN SNELLEN, Secretaris. Nederland. Hoogeveen20 Maart. Hedenmorgen heeft zekere B., aan de Schutstreek, alhier, zijn zwager doodgeschoten, uit wraak, dat bij hem zou bemoeilijken in zijn vak als scheeps- jager. De dader heeft zich vrijwillig aan gegeven. Amsterdam, 21 Maart. De gisterenavond gehouden vergadering van heiers, opperlieden en steenzetters besloot met algemeene stemmen tot volkomen solidariteit met de stakende grondwerkers. Daar eenige kleine patroons de eischen inwilligden om de groote niet toegevende aannemers aan werkkrachten te helpen, is nu ook bij deze kleine patroons het werk gestaakt. 25 grondwerkers, door de gemeente in lossen dienst genomen voor het leggen van een telefoonkabel, hebben het werk gestaakt. Heden zal een deputatie uit de bestuursleden der vereenigiDg van grondwerkers met den wethouder Serrurier confereeren, waarbij dezen dezelfde eischen als van de particulieren gesteld zullen worden. In een manifest waarschuwen de grond werkers, dat bij niet inwilligen der eischen volkomen stagnatie in het geheele bouwvak zal zijn, daar de fundeeringswerken alhier alleen de basis is voor het bouwen. Donderdagnacht had op den Willems parkweg te Amsterdam een botsing plaats tusschen een particulieren en een nachtwaker van den veiligheidsdienst, twee rubrieken, die elkaar niet best kunnen zetten. De aanleidende oorzaak was, dat de veiligheidsnachtwaker handelend optrad tegen eenige personen, die 's nachts 2 uur luidkeels liepen te zingen. De particuliere nachtwaker vond dat optreden van zijn collega ongepast en maakte hem daarover een aanmerking. Van woorden kwam het tot daden, en het eind was, dat de veiligheidsman van den particulieren een stevig pak slaag kreeg, waarover de veiligheidedienaar zijn beklag bij de politie heeft gedaan. 'B Gravenhago, 21 Maart. Bij kon. besl. is de gepensionneerde luitenant-generaal J. W. Bergansius, Minister van Oorlog, adjudant in buitengewonen dienst van H. M. de Koningin, benoemd tot Minister van Staat. Deze onderscheiding is te beschouwen als een blijk van waardeering voor de tijdelijke waarneming van twee departementen van algemeen bestuur, eerst van dat van Koloniën en daarna van dat van Marine. Maassluis, 19 Maart. Het Nederl. stoom schip Gelderland" is ongeveer halftien heden avond uitgaande naar zeebestemd voor St.-Nazaire, over het wrak van het stoomschip «Woolwioh" heengestoomd, en heeft daarbij een zwaar lek bekomen. Het stoomschip is daarop aan den noordoever buiten het vaar water, ter hoogte van het witte geleidelicht beneden Maassluis, aan den grond gezet en tracht men met de pompen het schip lens te houden. Sleepbooten zijn bij het vaartuig. De lichten op het wrak waren brandende. De bemanning is nog aan boord. 20 Maart. Hedenmorgen is bet schip met hoogwater door de sleepbooten Katwijk" en tScheveningen" hooger op den wal gesleept. Met de Nieuwe Bergingmaatschappij is contract gemaakt op arbitrage tot berging van schip en lading. Door duikers is bevonden, dat er drie gaten aan bakboordzijde in de kim achter de machinekamer van de «Gelderland" zijn. Het vlak van het vaartuig schijnt ongeschonden. Twee van de gaten zijn reeds dichtgemaakt. Het water staat in de machinekamer en het ketelruim. Zoodra het schip dioht is, zal de «Buffel" gaan leegpompen. Sleepbooten zijn bij het vaartuig. De bemanning is gisteren avond grootendeels naar Rotterdam vertrokken. De kapitein is aan boord. Rotterdam, 21 Maart. Naar men ver neemt is kwijtschelding van verdere straf ver leend aan den 24-jarigen hoedenmaker, A. C. G. van Efferden, die in 1902 veroordeeld werd tot 2 jaar gevangenisstraf wegens doodslag op zijn vader in de Yondelstraat om zijne ziekelijke moeder te beschermen. Gisteren is hij in vrijheid gesteld. Io het raime pakhuispand Zeevaart, aan de Scheepmakershaven no. 39, eigendom van mevrouw de weduwe John Vederbrak vanmiddag een ernstige binnenbrand uit. Omstreeks 12£ uur zag men rook uit de gesloten luiken van een paar zolders komen. De brandweer werd gewaarschuwd, en ter plaatse verschenen werd dadelijk met het openhakken der deuren een aanvaDg gemaakt. Hand over hand nam toen de brand toe. Schier uit alle openingen drongen machtige rookkolommen naar buiten. «Tot juist begrip van de inrichting van het pand Zeevaart het volgendehet geheel is door een steenen scheidsmuur in tweeën ver deeld, doch die twee gedeelten zijn onderling door houten deuren verbonden. Een opgang, uitkomende op de ScheepmakershaveD, geeft toegang tot al de bovenverdiepingen. Zolder I gelijkvloers is in gebruik by gebroeders Jelier, fabrikanten van dekkleeden, de zolders III en V bij het Leydscheveem, VU bij het Handelsveem, II bij de firma Heckhausen Co. en IH, VI, VIII, IX en X bij de firma Koch Co. Uitgenomen bij de firma Jelier, dienden allen tot opslagplaats van koffie en tabak, voornamelijk het laatste. Iedere zolder loopt 31 meter diep en enorme voorraden waren er opgeslagen. Nu werd de brand ontdekt op zolder VI, als gemeld in gebruik bij de firma Koch Co. Hij ontstond vermoedelijk door broeiing mout was daarop geweest. De firmanten dezer firma, de heeren Laverge, zgn naar Amsterdam, waar vandaag een veilng plaats heeft. Langzamerhand verscheen meer brandblusch- materiaal. Van alle zijden kwam men aan gedraafd om de behulpzame hand te bieden en honderden verdrongen zich binnen korten tijd op de Reederijboot, aan de overzijde van de haven, en in de onmiddellijke nabijheid, om van den brand het hunne te hebben. Geheel de Wijn- en Scheepmakershaven waren met rook gevuld. Vuur zag men met dit al niet. Enkel rook, maar dan ook een massa. De hoofdlieden, de heeren H. E. van IJsendijk Hzn. en A. E. P. M. Driebeek hadden het bevel bij het blusscbiDgswerk. In werking werden achtereenvolgens gesteld de handbrandepuiten 22, 18, 23, 10, 21, 24 en 25, gevolgd door de stoomspuiten van het Westelijk Stoomgemaal en de stoombootjes van den havendienst Gemeentewerken en en Havendienst II. Andere spuiten werden in reserve gehouden. Maar aldoor werd water gegeven van de zijde van de Scheepmakers- haven, van die der Glashaven en Bierhaven door en over particuliere woningen en van de zijde der Oranjestraat door de drukkerij van de heeren D. van Sijn Zoon, waar het dagblad De Nederlander ter perse moest. Zoo van alle zijden bestookt, werd men langzamerhand uitwendig het vuur meester. Toen kon er aan gedacht worden het pakhuispand Zeevaart binnen te dringen. Daaruit stroomde van de zolders, breede luwe golrea, door tabaksap bruin gekleurd. Tegen tweeën, toen men boven in het dak van het brandende perceel een gat gehakt had, werd ook de stoomspuit van hetnAJ.?tplgk Stoom gemaal in dienst gesteld, om door het gat haar breede waterstralen over de inwendige vuurmassa uit te storten. Rond tweeën kon geconstateerd worden, dat de brand beperkt werd tot de zolders IV, VI, VHI en X, alle met pakken tabak gevuld. De koffie van de firma Heckhausen <k Co. in II opgeslagen, werd overstroomd door tabakswater en ging alzoo mede ver loren. De I, III, V, VII en IX hebben hoofdzakelijk alleen van de zware rook te I lijden gehad. Met den wethouder, den heer J. Hudig, waren onder meer op het terrein van den brand aanwezig de heeren G. J. de Jongh en H. A. van IJsselsteyn, directeur en adjunct-directeur der gemeentewerken, de havenmeester, de heer C. C. Vermeer en de heer J. C. Theyssen, commissaris van politie. Een talrijke politiemacht is op de been tot handhaving der orde. Het pand Zeevaart en de opgeslagen koopmansgoederen zijn tegen brandschade verzekerd. Vannacht omstreeks kwart voor drieën ontdekten twee surveilleerende politie-agenten brand in de waterstokerij van D. Slingerland in de Steven Hogendijkstraat no. 26. Zij schaften zich met geweld toegang en geholpen door de buren trachtten zij het vuur met emmers water te blusschen. Later verscheen spuit 39 ter plaatse, waarna onder leiding van den brandspuitmeester G. Smits, ge- affecteerden dier spuit met een op do water leiding geplaatste slang de verdere blusschiog volbrachten. Een zak met krullen bij de stookplaats geplaatst, had vlam gevat en was oorzaak van den brand. Assurantie dekt de schade. I Ooltgensplaat. Roosje Vos, propagandiste van de Sociaal-Democratische Arbeiderspartij, heeft ook alhier gesproken over de aanhangige wetsontwerpen tot aanvulling van-het Wetboek van Strafrecht. De zaal was geheel met nieuwsgierigen gevuld. Bij het debat werd de spreekster krachtig bestreden door den heer L. Donkersloot. Roosje kon niet één Platenaar bewegen zich bij de S. D. A. P. aan te sluiten. Da. Groote, uit Oud Beierland, was 's avonds te voren gelukkigerhij bezorgde aan het werklieden-verbond «Patrimonium" een nieuwe afdeeling met een 70-tal leden. In het bestuur dezer afdeeling werden gekozen de beeren C. Braber, voorzitter. W. J Donkersloot, C. van Putten, S. van Putten, H. C. de Ruiter, J. C. de Ruiter en K. Vermaat. Zierikzee, 23 Maart. Verplaatst naar Dordrecht met ingang van 1 April de heer A. Kooreman, opzichter 2e klasse bij 's Rijks Waterstaat. Verschenen is bij het «Uitgevers- en Publiciteitsbureau 's-Gravenhage" te Den Haag een vlugschrift, tot titel voerend: «Het fooien - stelsel veroordeeld 1 De verdwijning daarvan in aantocht, kort aangetoond door Mars". Dit vlugschrift bevat vooreerst de brochure «Fooien" in 1902 uitgegeven, en vervolgons een serie opstellen, door Mars in Het Vaderland over het fooienstelsel geschreven. Wij zouden wenschen, dat dit vlugschrift door een ieder gelezon werd, opdat paal en perk gesteld worde aan een ingekankerd maatschappelijk euvel, dat voor den fooien gever een gedwongen belasting is, en voor den fooien-ontvanger een vermomde aalmoes. Onze plaatsruimte gedoogt niet uit dit vlug schrift, dat vele pikante bizonderbeden bevat, het een en ander thans aan te halen, maar wij raden elk aan dit boekske aan te schaffen, opdat men wete, wat een groot kwaad in het fooienstelsel sohuilt. Bij den landbouwer H. v. H. te West- dorpe werden in den laatsten tijd bij herbaliDg kippen gestolen. De eigenaar liet daarom op zijn hoenderhok een stevig slot maken, zoodat de dief, toen bij weer een bezoek braobt, onverrichterzake moest terugkeeren. Baloorig daarover, schreef bij met groote letters op de deur van een nabijstaand kolenhok: «Nu jij me zoo fopt, kom ik nog eens terug om jou schuur in brand te steken. Mijn naam is T. P." Een paar dagen later kwam hij terug, moest weer platzak vertrekken, dooh schreef nu als bewijs van zgn bezoek«Morgenavond begint het groot vuurwerk; denk er wel aan". Eigenaar en politie waakten natuurlijk op den zonderlingen kwant, doch bij kwam niet. De hoofdmachinist 2e klasse F. van der Ber wordt met 16 April a a. gedetacheerd op het lichtschip «Schouwenbank". Ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan v&n het muziekgezelschap A polio" te Sluis, zal op 29 Juni aldaar een muziekfestival worden gehouden. Burgem. en Weth. van Koewacht hebben aan versohillende gemeentebesturen in Oostelijk Zeeuwsch-Vlaanderen een schrijven gericht om adbaesie te betuigen aan een door hen aan den Minister van Oorlog gericht verzoek om de thans tijdelijk aldaar gedetacheerde brigade maréebauseée, voortaan definitief te willen vestigen. Aan de firma J. Th. Hendrikse te IJzendijke is een 4 pCt. geldleening tot een bedrag van f 613000 toegewezen ten behoeve van den Beukelepolder te Biervliet ea aan den heer J. A. Neeteson, wethouder te IJzendijke, het overige gedeelte van de geheele leening a f 15000. J De visscher I. de Kooker te BreBkeos heeft Vrijdag eenige personen van een wissen dood gered. Van het vaartuig van den visscher J. Baas te Kadzand was de mast overboord gewaaid, zoodat het schip aan de golven was prijsgegeven. Eerstgenoemde visscher bracht echter het vaartuig met de opvarenden behoudeD in de Breskensche haven. Dit is de derde maal dat de Kooker op die wijze eenige menschenlevens heeft gered. In een Zaterdag alhier gehouden vergadering van aandeelhouders van de stoom tram Breskens—Maldeghem werd de balans, en winst- en verliesrekening over 1902 goedgekeurd. De ontvangsten beliepen f 74976,11, de uitgaven f 88769,171. De 1 netto winst f 41513,04£. Het dividend werd op 8 pCt. bepaald, j Er wordt tegenwoordig buitengewoon veel vee uit de Zeeuwsche grensgemeenten België binnengesmokkeld. Mod brengt dit in verband met de omstandigheid, dat in België groote behoefte is aan mager weidevee. j Al meer ia door gepeneionneerden van zee- en landmacht de wensch geuit het pensioen, in plaats van per kwartaal, maan delijks uit te betalen. Daarentegen bestaan echter overwegende bezwaren", zooala de ambtelijke term luidt. Maar minister Kuyper heeft nu den commissarissen der koniDgin verzocht aan de gemeentebesturen mee te deelen, dat do Burgerlijke Pensioenwet van 1890 «het middel aan de hand geeft om door het geven van voorschot te voorzien in het bezwaar, dat voor gepeneionneerden, als I hier bedoeld, kan voortvloeien uit de betaling der pensioenen per kwartaal". Brouwershaven, 21 Maart. Op 19 Maart j.l. hield de heer Mulder uit Zierikzee alhier voor de anti-revolutionaire kiesvereeniging een interessante redevoering over den tegen- I woordigen toestand in ons land, die tot het eind door de zeer talrijke vergadering aandachtig werd aangehoord. Na opening met gebed betoogde spreker ongeveer het volgende: I Op den hi8tori8chen 31 Januari j.l. is het gezag in ons land eenigen tijd verplaatst door een contractbreuk van het spoorwegpersoneel. Het is deze immoreele handeling, die een toestand van anarchie heeft geschapen, waardoor ieder Nederlander, die oog heeft voor het algemeen belang, met zorg is vervuld. Wat is „gezag"? Er is een organisch gezag, dat bijv. van den vader over zijn kind, van den kundige over den onkundige. Dit gezag is het natuurlijke. Maar verder is er een mecha nisch gezag, dat n.l. der overheid, of die dan minister is, of burgemeester, of werkgever. Dit gezag is iets, men zou kunnen zeggen, tegen natuurlijks. Het is inderdaad in strijd met de natuur des menschen, zooals hij door God is geschapen, maar het is noodzakelijk geworden door de zonde; en daarom is ook dit mecha nische gezag ons door God gegeven. Dat erkende de Christus zelfs, toen hij stond tegenover Pilatus. Hier is het ware kenteeken der anti-revolu tionaire partij. Het is dit gezag, dat door de liberalen wordt aangerand. Gort van der Linden, die de Kroon een //vliegwiel" noemde, beschouwt het gezag als uit te gaan van het volk. Dan kan dus het volk morgen aan den dag een nieuw gezag benoemen, dan is er slechts een schijn-gezag, Ook de socialisten randen het gezag aan, en deze beide partijen houden j verkeerdelijk geen rekening met het feit der zonde. De socialisten maken er aanspraak op, dat f zij de ware arbeiderspartij zjjn. Toch is door de anti-revolutionairen reeds in 1872 op hun sociaal congres, bij monde van Dr. Kuyper, uitdrukkelijk het recht van staken erkend, maar dan stakiDg binnen de grenzen van hun contract, alzoo met behoorlijke opzegging van te voren, al naar den gebruikelijken termijn. Anders is het immoreele contractbreuk. Zeker hebben de arbeiders recht op een menschwaardig bestaan, en zien vele patroons dit geheel voorbij. Maar zij behooren ook in hun eischen rekening te houden met de draag kracht der patroons. Wat doen echter de socialisten? Zij vinden elke staking gerechtvaardigd, zij staan daarbij steeds aan de zijde der arbeiders. In deze dagen van spanning voeren zij dan ook het hoogste woord, en zijn zij de feitelijke leiders van het verzet. Het is onder de vorige liberale regeeringen geweest, dat de socialisten zooveel aanhangers wonnen, en dat zij in het parlement een veel grooter rol speelden dan hun naar hun aantal toekwam. Daarom is het een zegen voor het land, dat thans een christelijk kabinet de teugels in handen heeft. De christelijke partijen, die het gezag als van Gode gegeven beschouwen, zullen dit hoog houden tegenover de anarchie. Want waarheen zouden wij gaan, als de socialisten hel roer in handen krijgen? Deze partij, die /,reoht voor allen" heet te zoeken, erkent alleen recht voor de arbeiders; erkent geen recht voor den godsdienst, dien ze fel bestrijdt. Nog andere heilige banden rukt zij los, waar zij de vrije liefde predikt. Zij maakt valsche propaganda, waar zij Christus den eersten socialist noemt, en waar zij voorspiegelt, de armoede te zullen verdrijven. Immers Christus erkende de Overheid, zelfs toen die hem tot den kruisdood veroordeelde. En Christus beeft gezegd; //De armen zult gij altijd bij u hebben, God heeft beiden, rijken en armen, geschapen". Welke gevolgen zal het dan ook hebben, als een Oudegeest en Petter de lakens uit- deeien, het verkeer stremmen, onzen handel misschien onmogelijk maken? Allerlei rampen kunnen daarvan het gevolg zgn. Spreker schetste voorts de zoogenaamde ffdwangwetten", en oordeelde deze noodzakelijk, na een geval als dat te Durgerdam, waar honderdvijftig man een nachtelijk complot smeedden en vreedzame arbeiders met knuppels en messen aanvielen. De liberalen maken op dit oogenblik de taak der regeering nog zwaard- r door een storm van adresseu, waaraan de regeering niet kan toegeven. De liberalen te Brouwershaven maakten hierop een gunstige uitzondering, zij besloten het hun ter teekening toegezonden adres ter zijde te leggen. Daarvoor bracht de spreker hun hulde. Het is ieders plicht thans de regeering te steunen, zeker althans haar taak niet te bemoeilijken. Wij verkiezen het gezag van Koningin Wilhelmina boven dat van Troelstra en Oudegeest. De rede werd door een deel der vergadering zeer toegejuicht, ook door de liberalen. Van liberale zijde was er dan ook geen debat, of schoon o. a. bestuursleden der partij alhier, waaronder goede sprekers, tegenwoordig waren, Evenmin van sociaal-democratische zijde; de talrijke leden dier partij, allen arbeiders, voelden zich waarschijnlijk in 't debat tegen den spreker niet opgewassen, en dit is te veront schuldigen. Een vrijzinnig-democratische partij hebben we hier nog niet. Één der aanwezigen vroeg eenige inlichtingen; o. a. wat de spreker eigenlijk had tegen het wadres der twintig", waarin verzocht werd, eerst een enquête te houden en dan een dwang- wet in te voeren. Hij zou eerder meenen, dat men de regeering een dienst bewees, door haar in de gelegenheid te stellen, aan verzoek schriften gevolg te geven, waar zij toont voor dwang niet te willen wijken. O. a. werd ook gevraagd, of werkstakingen, waarvan de anti-revolutionairen het recht erkennen, tot nu toe steeds met behoorlijke opzegging van te voren, zooals spreker die eischte, geschied zijn, en of dit ook zoo gegaan was met de staking te Enschedé, alwaar de minister zijn bemiddeling aanbood. Dezelfde persoon vroeg, of de uitdrukking, door spreker gebezigd, n.l. dat de spoorstaking een immoreele daad zou zijn, niet wat te kras was. Hij wees op het door Prof. Pekelharing in zijn artikel genoemde „grieven-cahier" van 1891, en vroeg, of de anti-revolutionairen daar ook niet zoo over dachten, waar in het zelfde jaar 1891 Dr. Kuyper de bekende woorden sprak: «Zij kunnen niet wachten, geen dag en geen nacht". Na beantwoording dezer vragen, werd de vergadering met gebed geslotennadat de voorzitter, ds. Geerling, terecht nog geconstateerd had, dat de aangename toon in deze vergadering der anti-revolutionairen met hunne tegen standers niets te wenschen had overgelaten. Voor een onpartijdig toeschouwer is het vrij duidelijk, dat in dit gedeelte van het district, door de passieve houding der liberalen en het gemis aan sprekers en geld bij de sociaal democraten de christelijke partij veld zal winnen. Wie niet zaaien wil, zal ook niet maaien.

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1903 | | pagina 1