Z1ERIKZEËSCHE
NIEUWSBODE.
Zaterdag 14 Maart 1903.
Eerste Blad.
Algemeen Overzicht.
NIEUWSTIJDINGEN.
(25 i e r i li. zeesche
Courant).
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is f 1,30, franco per post
f 1,60.
Noord-AmerikaTransvaal, Indië eni. verzending
eens per week, f 10,per jaar.
59ste JAARGANG. No. 7821.
Directeur O". DE LOOZEL
Redacteuren: j A' WANKEL.
J. WAALE, alleen voor het binnen- en buitenl. nieuws.
Advertentiënvan 13 regels 30 Cts.
meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des
Maandags, Woensdags en Vrijdags middags
12 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
Alle betaling-en moeten uitsluitend geschieden ten kantore van A. J. de Looze, Hoek Schuithaven, Zieiïkzee.
Ingezonden stukken en berichten van correspondenten te adresseeren aan A. FsaifKEL, Meelstraat 386, Zierikzee.
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
Turkije, inmiddels overeenkomstig zijn
belofte de hervormingen in Macedonië toe
passend, gaat rusteloos voort troepen naar
deze streek te zenden, teneinde de gewapende
benden te verstrooien, en den door agitatoren
voorbereiden dreigenden opstand in zijn ge
boorte te smoren. Niet minder dan 50,000
man heeft de Porte thans op de grenzen van
Bulgarije in verschillende plaatsen reeds samen
getrokken, zoodat de Bulgaren zich wel twee
malen mogen bedenken, alvorens een oorlogs
daad tegen Turkije te ondernemen. De Turk
is niet zoo zwak, als bij velen toeschijnt.
Dreigt hem ernstig gevaar, dan kan hij een
kracht ontwikkelen, die ontzag inboezemt.
Met Griekenland heeft de Porte een handels
verdrag gesloten, dat in de huidige omstandig
heden niet zonder beteekenis is. Door dit
verdrag namelijk worden de betrekkingen
hersteld, die tusschen beide Staten bestonden,
voordat zij met elkander in oorlog geraakten.
Bij eventuëele losbarsting van den Macedonischen
opstand zal nu Turkije zeker niet Griekenland
tegenover zich hebben. Ook met Servië is
de verhouding alleszins gunstig te noemen.
Zoowel de Koning van Griekenland als de
Koning van Servië worden echter tot deze
toenaderende politiek meer door diplomatieke
beweegredenen geleid, dan door gevoelens
van sympathie of vriendschap.
In den Duitschen Rijksdag heeft Bebel
het tweegevechtdat inzonderheid bij den
officierenstand een eereplaats inneemt, scherp
gelaakten het vooral betreurddat aan
een officier, wanneer hij wegens een duel door
den rechter veroordeeld was, kort na het
vonnis door den Keizer gratie wordt verleend.
De Keizer maakt daardoor de wet, die het
tweegevecht strafbaar stelttot een ijdel
voorschrift, in de overtreding waarvan niemand
eenig bezwaar ziet, omdat men van te
voren weet, dat de Keizer, die het Hoofd
van de rechterlijke macht ie, ia stede van
mede te werken tot de naleving van het
verbod, den delinquent spoedig begenadigt.
De Kroonprins en Prins Eitel Friedrich
maken een leerzaam pleizierreisje. Zij zijn
oogenblikkelijk te Kaïro (Egypte) de gast van
den Khedive.
In de Fransch© Kamer van Afgevaar
digden werd door den nationalistischen af
gevaardigde, Millevoje, een interpellatie over
de internationale betrekkingen tot de regeering
gerioht. Hij hekelde de zucht naar ontwape
ning, die zijns inziens onbestaanbaar was met
de belangen van het rijk. Frankrijk moest
tot behoud van den vrede steeds tot den
oorlog zijn toegerust, en daarbij tevens steunen
op het Russisch-Fransch verbond. Bovendien
was in zijn oogen ontwapening een onmoge
lijkheid, zoolang Elzas-Lotharingen deel uit
maakte van het Duitscbe rijk.
Chamberlain, die op de terugreis is, zal
vermoedelijk morgen te Southampton aan
komen. Had hij. zoolang hij in Zuid-Afrika
toefde, de spraak-, of juister nog, de groot-
spraakziekte, zoodat zijn redevoeringen ver
schrikkelijk begonnen te vervelen, van het
oogenblik af, dat hij op den Oceaan dobberde,
leed bij geweldig aan zeeziekte, zoodat hij
geen lust tot spreken had. Zoodra hij voet
aan wal gezet heeft, zal die ziekte wel ge
weken zijn, en dan kan hij weer zijn hart
aan toosten en speeohen ophalen. Zijn ver
blijf in Zuid-Afrika heeft weinig goeds voor
de Boeren opgeleverd. Alleen dit is er door
verkregen, dat aan de Kaapsche rebellen binnen
een maand amnestie zal worden verleend.
Sedert de Zuid-Afrikaansche oorlog uitbrak,
werkt de Engelsche regeering met hand en
tand aan de verbetering en uitbreiding van
het Britsche leger. Geen geld wordt daar
voor gespaard. De oorlogsbegrooting wijst
thans het eerbiedwaardig cijfer van 433 mil-
lioen gulden aan. Zij betreft evenwel alleen
het leger. De begrooting van marine bedraagt
nog de kleinigheid van 387 millioen gulden.
Over Prinses Louise van Toskane zijn
de jongste berichten zoodanig met elkaar in
lijnrechte tweespraak, dat wij het beter oor-
deelen ons te houden aan onze de vorige
week gegeven voorstelling, die ons toeschijnt
de meest waarschijnlijke te zijn.
■ederland.
Amsterdam, 11 Maart. Maandagavond
laat heeft zich in de Zandstraat alhier het
volgende drama afgespeeld:
Sedert eenigen tijd was door den lü)-jarigen
De Wit verkeering gezocht met een 49-jarig
meisje, maar hiar familie had den omgang
met De Wit steeds tegengehouden. Toen het
meisje Maandagavond, na eenige boodschappen
te hebben verricht, in de Zandstraat liep,
kwam De Wit baar plotseling opzij loopen
en vroeg haar weer om verkeering.
Toen het meisje verklaarde niets van hem
te willen weten, trok hij een revolver en
loste een schot, dat haar in de linkerborst
trof. De Wit loste toen eenige schoten op
zichzelf, die echter niet troffen.
Door eenige voorbijgangers en een politie
agent werd De Wit gegrepen en aan het
politiebureel Hal gebracht.
Het verwonde meisje werd naar het gast
huis vervoerd, daar ter verpleging opgenomen
en aan de ouders werd het gebeurde mede
gedeeld.
Gelukkig bleek gisteren de verwonding
niet gevaarlijk en kon zij reeds door den
hoofdinspecteur van politie L. B. P. C.
Sikkens worden gehoord.
Het is gebleken, dat de dader reeds vroeger
bedreigingen had geuit tegen het meisje. Hij
is ter beschikking der justitie gesteld. De
revolver is in beslag genomen, nadat bij het
wapen had weggeworpen.
Purmerend, 11 Maart. Gisterenmiddag
kwam alhier van Amsterdam aan de stoom
boot «Odin", komende van Christiania en
beladen met het hout voor de firma Brantjes
Co. alhier. Dit schip zou gelost worden
door acht bootwerkers van Amsterdam en 4
losse werklieden van bier. Eersfgenoemden
waren reeds vroeger met de tram gekomeD,
om terstond na aankomst van 't stoomschip
met 't lossen te kunnen aanvangen. Een en
ander was echter niet naar der zin der
werklieden, die te Amsterdam in den regel
met 't lossen van boutschepen belast zijn.
Deze Amsterdamscho bootwerkers hadden
ook 't vorig jaar alhier eenige stoomschepen
gelost, zonder door de Purmerenders bemoei
lijkt te zijn.
Thans zou 't anders zijn. Die Amsterdamsche
bootwerkers waren «onderkruipers" en men
zou hunne werkzaamheden Diet gedoogen.
Inmiddels lag de boot aan den Beemsterdijk
gemeerd om te lossen. Daar 't volk een
dreigende houding aannam en langs don dijk
te hoop was geloopen^ telephoneerden de
bootwerkers naar den voorzitter van «Recht
en Plicht" om raad. Deze beloofde onmiddellijk
te zullen komen met de tram, die om half
vier alhier aankwam. Intusschen was het
volk vrij wat rumoerig geworden, doch werd
door rijks- en gemeente politie in bedwaDg
gehouden. Ongeveer een paar uren na de
aankomst der boot stapten de bootwerkers,
door de politie beschermd, zonder stoornis in
de roeiboot en werden op 't schip gebracht.
De voorzitter kwam op den beloofden tijd
aan en werd mede naar 't schip gebracht.
Hij hield daar een korte conferentie met zijn
leden en met den heer Spraakman van
Amsterdam, aannemer van 't lossen, waarvan
de uitslag was, dat de Amsterdammers hun
werk tegen behoorlijke vergoeding neerlegden
en acht Purmerenders hunne plaatsen zouden
innemen, op voorwaarde, dat ze 't werk tot
tevredenheid van genoemden aannemer zouden
verrichten.
Onmiddellijk toog de Purmerender ploeg
om vier uur aan 't werk, waarna de honderden
nieuwsgierigen stadwaarts gingen en orde en
rust herstelde.
Kampen, 12 Maart, Heden viert mevr.
wed. Abrahams alhier baar 104eD geboortedag.
Mevr. Abrahams is blind en doofzij woont
met hare 77-jarige dochter.
Een serenade is haar gebracht, terwijl de
gansche buurt vlagt.
Utrecht, 11 Maart. Waarschijnlijk ten
gevolge van kolendamp werden gisterenmorgen
in de kajuiten van de stoomboot «De Drie
Provinciën", liggende aan de Nieuwe Kade,
de kapitein en de dienstbode ia bewusteloozen
toestand gevonden. Daar men er niet spoedig
in mocht slagen de vrouw tot bewijstzijn to
brengen, werd het noodig geoordeeld dat zij
naar het ziekenhuis werd overgebracht, waar
zij des middags eenigszins tot bewustzijn kwam.
De pogingen om den kapitein bij te brengen
gelukten in zooverre, dat hg per vigilante
onder geleide van den inspecteur van politie
W. naar het hoofdbureau van politie aan
de Ganzenmarkt kon gebracht worden en Da
aldaar verder te zijn behandeld na verloop
van een paar nur weder naar de boot kon
terngkeeren.
Rotterdam, 11 Maart. Het s s. «Sloter-
dijk" der Holland—Amerika-lgn, dat den 7
Februari 11. van Rotterdam naar Newport-
News vertrok en over welks lot meh zich
eenigermate ongerust maakte, is, blijkens heden
nacht door de directie ontvangen telegrafisch
bericht, gisterenavond te Newport-News ge
arriveerd.
Alle opvarenden zijn wel.
Het schip had alleen eenige dekschade
bekomen.
Omtrent het wedervaren der «Sloterdijk"
verneemt men, dat het schip den 12den
Februari op een wrak gestooten is, waardoor
de middelbare-druk-krukas gebroken is.
Aan boord was een waardelooze krukas,
die ingezet werd, waarbij de «Sloterdijk"
ongeveer 8 dagen rondgedreven heeft. Eerst
den 20sten Februari kon het schip de reis
voortzetten.
Het inzetten van de krukas gedurende
stormachtig weder is volgens deskundigen
zulk een lastig karwei, dat het machine-
kamerpersoneel ongetwijfeld daarvoor een
woord van bizonderen lof toekomt.
Het breken der krukas gebeurde een paar
dagen na het verlaten van het Engelsche
Kanaal.
Gisteren was op de «Sloterdijk" te Londen
40 guineas herverzekeriog betaald.
Het lijk van den dekknecht J. Koolman,
van de stoomboot «Congo", die de vorige
week op reis van Wemoldinge naar hier
plotseling overleed, is in het ziekenhuis alhier
gesohouwd, waarbij is gebleken, dat de dood
veroorzaakt is door een val, hem in den
dienst ovorkomen, waardoor de weduwe met
hare kinderen in aanmerking zou komen voor
pensioen. Het lijk is gisteren ter aarde besteld.
Breda, 11 Maart. Op de Boechstraat
alhier woont een behoeftig vrouwtje, aan wio
onverwacht een erfenis van ruim f 70.000
is ten deel gevallen.
Spijkeni88e, 10 Maart. In den afgelopen
nacht is hier een brutale diefstal met inbraak
in een pakhuis gepleegd ten nadeelo van den
winkelier W. M. alhier. De dief of dieven
hebben zich toegang verschaft door eerst over
een 1£ M. hooge heining te klimmen, de
vensters open te breken en een raam op te
schuiven. Bij ontdekking van den diefstal des
morgens werden door den eigenaar vermist
o. a. 21 vette en komijne kazen, 4 kisten
margarine en 3 bankethammetjes, vertegen
woordigende ongeveer een waarde van te
zamen f 200. Drie weken geleden werd bij
denzelfden winkelier uit zijn winkel een zijde
spek ontvreemd. Van de dader(s) is nog geen
spoor te ontdekken.
Den Bommel. Na 26 jaren zijn functie
met de meeste accuratesse, te hebben vervuld,
beeft de heer D. van Noord, gemeeate-
ontvanger alhier, tegen 1 April a b. eervol
ontslag aangevraagd. Dit is hem door den
Raad op de meest eervolle wijze gegeven,
onder dankbetuiging voor de in die betrekking
aan de gemeente bewezen diensten.
Door Burgemeester en Wethouders zijn
sollicitanten voor dit ambt opgeroepen, waar
voor er zich 3 hebben aangemeld. Op de
voordracht is door dit college gebracht de
heeren J. Koert Mz. en Abr. Jongeling Jr.,
beiden alhier. Zaterdag a.s. heeft de benoeming
plaats.
Onlangs is alhier geconstitueerd een
werklieden-vereenigiDg «Patrimonium" met
een getal van 60 leden. In een Dinsdag
avond j.l. gehouden vergadering is besloten
het volgend telegram aan Z. E. den Minister
van BinneDlandsche Zaken te zenden
Zijne Excellentie Minister van Binnen-
landsche Zaken, Den Haag.
Vereeniging «Patrimonium", vergadert te
Den Bommel op 10 Maart 1903, wenseht
Gods onmisbaren zegen toe bij de wetsont
werpen deze week aanhangig of te behandelen.
HUIJER, Voorzitter.
HERMANS, Secretaris.
Uit Stad es Provincie.
Zierikzee, 13 Maart. De Zangvereeniging
«Polyhymnia" heeft aan het Herstellingsoord
van Nederlandsche onderwijzers(eBsen) kunnen
afdragen de som van f 100. Een woord van
dank aan de donateurs en donatrices, die
meehielpen tot het verkrijgen van dit schoon
resultaat.
In de sociëteit «Concordia" vergaderde
Donderdagavond «Excelsior", Vereeniging van
zangvogels en pluimvee in Schouwen en
^Duiveland.
De voorzitter, de heer J. C. van der Have,
zeide in zijn openingswoord, dat het zeker
wel velen zal bevreemd hebben zoo kort na
de jongste bijeenkomst tot een algemeene
vergadering te worden opgeroepen. De Ver-
eeniging heeft echter zulk een hooge, onver
wachte vlucht genomen, dat het bestuur het
plan heeft rechtspersoonlijkheid aan te vragen,
en met het oog hierop een reglement heeft
ontworpen, dat het aan de beoordeeling der
leden wenseht te onderwerpen. De eere
voorzitter, de heer Ch. W. Vermeys, dien hij
hartelijk welkom heet, heeft welwillend zijn
medewerking bij de vaststelling van dat
reglement aangeboden. (Toejuiching).
De waarnemende secretaris, de heer L. Koop
man Ce leest de notulen van het verhandelde
in de vorige vergadering, die met een kleine
aanvulling worden goedgekeurd.
De voorzitter deelt mede, dat het bestuur,
uitvoering gevend aan het besluit der Algem.
Vergadering, een commissie van bijstand heeft
samengesteld, bestaande uit de heeren C. Koop
man, M. van der Linden, D. Padmos, J.
Hogerbijde, jhr. C. van Citters, I. de Broekert
en J. W. van Oeveren.
Hierop wordt het reglement artikelsgewijze
behandeld, en na eenige wijziging met alge
meene stemmen goedgekeurd. De voorzitter
brengt, ter kennisse van de leden, dat ver
schillende door hem genoemde corporaties en
personen medailles of eervolle vermeldingen
voor de tentoonstelling beschikbaar gesteld
hebben, en dat de Minister van Financiën
toestemming gegeven heeft tot het houden van
een loterij, dat de Commissaris dor KoniDgin
verlof gaf die loterij te doen bestaan uit 3000
loten, ten hoogste tegen den prijs van vijftig
cent het lot. De trekking zal in de maand
Juni, in tegenwoordigheid van een door het
gemeentebestuur aan te wijzen ambtenaar,
geschieden. De heeren De Vos, De Mooij
en Capelle hebben zich bereid verklaard de
loten te verkoopen. Voorts zal het bestuur
nog debitanten aanstellen.
Met de Maatschappij tot exploitatie van
Staatsspoorwegen, de Rotterdamsche Tram
wegmaatschappij, de Zierikzeescbe Stoomboot
maatschappij de Telegraaf en de Middelb.
boot zijn onderhandelingen aangeknoopt over
de vrije retourzending van het ingezondene en
onverkochte, onderhandelingen, die meerendeels
goed geslaagd zijn. De leden worden op
merkzaam gemaakt, dat bij den hber Van
Meteren nestklossen, tegen inkoopsprijs, ver
krijgbaar zijn.
Aan de leden werd een teekening van de
uit te reiken medailles getoond. Alle medailles
zullen den stempel der Vereeniging dragen.
Wie een bronzen medaille beschikbaar wil
stellen, betaalt aan de Vereeniging f 2.50,
wie een zilveren f 5, en wie een verguld
zilveren f 7.50.
Met genoegen bespeuren wij, dat het bestuur
met grooten ijver de voorbereidende maat
regelen voor de tentoonstelling neemt, en al
het mogelijke in het werk stelt om deze te
doen slagen.
Mogen dan ook nog velen zich opgewekt
gevoelen het loffelijk doel te doen bereiken, dat
met deze tentoonstelling beoogd wordt, hetzij
door het uitloven van medailles, hetzij door
finantiëel de tentoonstelling te Bteunen.
De trekkiDg der Internationale Kunst
verloting van de Haagsche Pro-Boervereeni-
ging zal plaats hebben den 15den April.
Loten zijn tot den lOden April bij den heer
H. G. Krom, boekhandelaar alhier, verkrijg
baar. Wie nog geen lot heeft, haaste zich er
ééntje aan te schaffen. Hij steunt daarmede
een goed doel en heeft kans een mooien
prijs te trekken.
De heer mr. P. C. J. Hennequin, lid
van de Tweede Kamer, burgemeester der
gemeenten Aardenburg en St.-Kruis, hoopt
binnenkort zijn 25-jarig jubileum als hoofd
van laatstgenoemde gemeente te herdenken.
Naar Het Handelsblad verneemt, zal
de eerste ploeg van het blijvend gedeelte der
lichting 1902 bij het wapen der infanterie,
die in gewone omstandigheden op 26 of 27
Maart e. k. met groot verlof zou vertrekken,
na dien datum krachtens art. 140 der Militie-
wet van 1901 onder de wapenen worden
gehouden.
Renesse, 11 Maart. Ingeleid door den
heer L. H. Dormaar, vervulde de heer
J. A. de Bruyne van Zierikzee voor een
talrijk, zoowei vao Renesse als uit de
naburige gemeenten opgekomen publiek een
spreekbeurt, waarin op zeer duidelijke wijze
werd uiteengezet hét ontslaan, het doel en de
werking van den Yrjjzinnig-Democratischen
Bond, die omstreeks 1900 werd opgericht.
Aan de band der politieke geschiedenis der
laatste jaren werd in algemeene trekken
besproken hoe en waarom de Vryz.-Dem.-
vereenigingen in het leven werden geroepen,
in welke richting zou moeten worden gestuurd,
en welke haar werkkring zou moeten zijn.
De beginselen van den Bond werden in het
kort samengevat in deze twee stellingen
1°. een streven naar ontwikkeling van onzen
tegenwoordigen regeeringsvorm in democrati
seren zin 2°. een aansturen door krachtig
sociale wetgeving op het doen verdwijnen
van maatschappelijke oorzaken, die ongelijkheden
scheppen tus-chen de leden van het volk op
geestelijk (ontwikkeling) en op stoffelijk gebied
(klassenstrijd). Hoofdzaak voor den Vrijzmnig-
Dem.-Bond op sociaal politiek gebied ia, zegt
spreker, de verbetering van den toestand der
minder bevoorrechten, der misdeelden en de
verheffing van den arbeid. De maatregelen
daartoe heeft de Bond neergelegd in zijn
werkprogram, dat op den voorgrond stelt de
noodzakelijkheid van Grond wetsherziening in
dien zin, dat mogelijk worde1°. invoering
van algemeen kiesrecht voor mannen en
vrouwen met toepassing van het beginsel van
evenredige volksvertegenwoordiging 2°. eeu
samenstelling van de Eerste Kamer in
democratischen geest. Spreker gaf, waar het
betrof de belangrijkste punten van het werk
program van den Bond, duidelijke uiteenzetting,
nadere toeliohting of een helderder inzicht.
De heer Del Campo, evenals de heer
Fokker van Ellemeetwenschten gaarne
eenige inlichtingen omtrent het kiesrecht
voor vrouwen. De eerste vroeg«Is het
practiscb, dat een vronw kiesrecht bezit, en
zou men door haar kiesbevoegdheid te geven
geen gevaar loopen van lieverlede door haar
invloed naar het clericalisme te worden
gedreven De heer Fokker meende zooals
de negen heeren het vrouwenkiesrecht hebben,
gaan ze te vèr óf niet vèr genoeg. De heer
Camp vroeghoe de Bond denkt over
bescherming van den arbeid, en wilde ook
gaarne eenige inlichtingen overwerkcontracten
en bij verpachting van landerijen over
de pachtrisico's. De heer Dormaar stelde de
vraag, of de oprichting van Vryz.-Dem.-Ver.
geen aanleiding zou kunnen geven tot bet
onwillekeurig versterken van de macht der
clericale party Alle gestelde vragen werden
door den heer De Broyne terstond en
duidelijk beantwoord.
Na een krachtige, vurige opwekking om
zich aan te sluiten by de Vrijz.-Dem.-partij,
die in baar vaandel voert: Vrijheid, Gelijkheid
en Broederschap, de partij, die de oorzaken
der ongelijkheden en misstanden tracht weg
te nemen door een krachtige sociale wetgeving
en door krachtige uitvoering ervan tevens.
Spreker wees er vooral op, dat de gewenschte
toestand niet als bij too verslag kan geboren
worden, maar bij erkende en stelde zich voor,
dat langzamerhand, van stap tot stap, door
krachtige samenwerking en voortdurende
inspanning het grootsche doel te bereiken
was. Het daverend applaus bewees, dat de
pittige rede des heeren De Bruyne met
ingenomenheid en belangstelling was aangehoord.
Jammer dat spreker voor velen nog al
eens te rad van tong was, zoodat wel eens
iets van de besprekingen verloren ging,
12 Maart. Alhier ia een Vrijzinnig-
Democratische Kiesvereeniging opgericht met
aanvankelijk 18 leden.
Oud-Vossemeer. Aan de dijken onder
deze gemeente is gedurende dezen winter
weder groote opruiming gehouden van boom
gewas; thans zijn alle groote boomen opge
ruimd, en is 't de dijk Tholen—Oud-Vossemeer,
die als wandelweg gedurende de zomermaanden
eenige schaduw heeft; iu de laatste jaren
heeft men in plaats van de gerooide iepen
aangeplant Canada-populieren, die wel spoediger
groot zijn, maar de beplanting niet fraaier
doen worden. Gedurende het winter-seizoen
heeft het rooien van ooomen heel wat werk
verschaft.
In de laatste week is het groote nut
van de oprichting van een stoomgemaal ia
de «Drie groote Polders" duidelijk gebleken
de hevige regenval deed in enkele etmalen
vele laaggelegen weilanden in een «bare
