I
Zaterdag 15 November 1902.
Eerste Blad.
RECLAMES.
NIEUWSfTSTOFFEN
Kleederen op Maat.
De Haven in den
zii:itik/Ki:s<:iH:«f»MEinsitoiii:.
(Z ierilizeesclie
C o u r a n t)«
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is f 1,30, franco per post
f 1,60.
Noord-Amerika, Transvaal, Indië enz. verzending
eens per week, f 10,per jaar.
59ste JAARGANG.
No. 7770.
Directeur i A, J. DE LOOZE.
Redacteuren
A. FRANKEL.
J. WAALE, alleen voor het binnen- en buitenl. nieuws.
Advertentiënvan 13 regels 30 Cts.
meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterljjk tot des
Maandags, Woensdags en Vrijdags middags
12 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
Alle betaling-en moeten uitsluitend g-eschieden ten kantore van A. J. de Looze, Hoek Schuitliaven, Zierikzee.
Ing-ezonden stukken en berichten van correspondenten te adresseeren aan A. Frünkel, Meelstraat 386, Zierikzee.
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
1B regels 75 cts. Elke regel meer lö cts.
J. DE GRAAF Cz.,
Poststraat C 103.
VOOR
Door de welwillendheid van den ingenieur,
den heer A. H. W. van der Vegt, zijn wij
de vorige week in de gelegenheid gesteld
geworden de werken ten behoeve van de
haven in den Schelphoek in oogenschouw te
nemen.
Begunstigd door schoon herfstweer kwamen
wij met een vlug tweespan door een fraaie
streek in een uurtje aan het doel van onzen
tocht.
Onderweg trok onze aandacht de door de
gemeente Kerkwerve aangelegde en een
kleine f 8000 gekost hebbende los- en laad
plaats aan de Jonge Sluis, waar wegens het
suikerbietenvervoer, dat in vollen gang was,
een bedrijvige drukte heerschte. Het verkeer
ondervond daarvan niet den minsten last, wat
met het oog op de verkregene goede opslag
plaats voor de landbouwproducten niet te
verwonderen is.
Niet minder werd onze opmerkzaamheid
bezig gehouden door den kunstmatigen aanleg
van een aantal eilandjes voor de vogelarp,
die aan de pachters van het vischwater een
niet te versmaden winstje afwerpt. Op deze
eilandjes leggen toch in het voorjaar en des
zomers duizende meeuwen en andere zeevogels
hunne eieren, en deze worden door de pachters
met zorg en veel beleid verzameld, en verkocht.
Ter plaatse van bestemming gekomen,
merkten wij op, dat men al een heel eind
met do havenwerken gevorderd was, dat de
haven zelve ten naastenbij gereed, en voor de
schepen reeds een los- en laadplaats gemaakt
was. Men was juist bezig met het gereed
maken van den buitenberm van den haven-
dijk, en het verleggen van den rijweg, waarvan
reeds een gedeelte klaar en begrint was. Met
vrij groote zekerheid kan verklaard worden,
dat de haven het volgend jaar in gebruik
kan worden genomen.
De weigering van de twee oorspronkelijke
aannemers het werk overeenkomstig de
gestelde eischen uit te voeren, heeft, gelijk
men zich herinneren zal, een vertraging in
de uitvoering der werken teweeggebracht
maar sedert de heer Padmos de gereedmaking
van het werk op zich heeft genomen, vordert
de arbeid onder het toezicht van den ingenieur
naar wensch.
De haven, die in de gemeente Serooskerke
ligt, is door de gemeente Noordwelle voor
de som van f 31500 aanbesteed, waarvan
een derde door het rijk, een derde door de
provincie, en een derde door de beide daarbij
nauw betrokkene gemeenten Noordwelle en
Serooskerke gekweten worden, zoodat de
subsidie van rijk en provincie elk f 10500
bedraagt.
De aflossing van het benoodigd kapitaal
en de kosten van het onderhoud der
haven zullen gevonden worden uit de
opbrengst van de te heffen haven-, kaai- en
weeggelden. Is na verloop van twintig jaren
het voor den aanleg der haven gebruikte
kapitaal geheel afgelost, dan is de haven een
vrije haven geworden, zoodat men in het
belang van den landbouw de haven- en kaai-
gelden zoude kunnen afschaffen, wanneer geen
andere, meer overwegende redenen een
blijvende heffing ervan noodzakelijk maken.
En waartoe dient nu die haven? Welk
voordeel biedt zij aan?
Het antwoord hierop is, dat zij uitsluitend
in het belang der landbouwende bevolking
is aangelegd. Moeten toch de boeren uit de
buurt van Serooskerke en Noordwelle tot
den huidigen dag toe hun landbouwproducten,
waarvan oogenblikkelijk de suikerbieten nog
het hoofdproduct vormen, per as vervoeren
naar de haven van Burghsluis, of naar die
van de Jonge Sluis, waarmede ten minste
een drie kwartier gemoeid gaan, wanneer de
haven in den Schelphoek geheel gereed is,
en in gebruik zal worden genomen, zal het
vervoer per as daarheen slechts een kwartier
eischen, zoodat de boeren in staat zullen zijn
meermalen daags de voortbrengselen van hun
bodem aan de nieuw aangelegde haven te
lossen.
Nu wij toch over de haven in den Schelp
hoek een en ander hebben medegedeeld,
achten wjj het niet ongewenscht nog even
stil te btaan bij de haven van Kloosternol, die
voor gezamenlijke rekening van de gemeenten
Duivendijke, Eikerzee en Ellemeet is tot stand
gekomen, en dit jaar definitief in gebruik
werd genomen. Yoor den aanleg van deze
haven gold indertijd dezelfde beweegreden,
als die nu voor het maken van een haven
in den Schelphoek den doorslag heeft gegeven.
Het rijk en de provincie gaven hier elk een
subsidie van f 12000. De kosten van het
geheele werk bedroegen f 36500, waarvan
iets meer dan een derde door de drie even-
genoemde gemeenten gekweten werd.
Ten slotte zij het ons vergund een woord
van warme hulde te brengen zoowel aan de
besturen der gemeenten Noordwelle en Seroos
kerke, als aan die der gemeenten Duivendijke,
Eikerzee en Ellemeet, dat zij, helder inziende
het groote belang, dat de bevolking bij een
spoedig en gemakkelijk vervoer der landbouw-
voortbrengselen heeft, niet teruggedeinsd zijn
zulke ingrijpende, kostbare werken te onder
nemen. De twee havens zijn een blijvend
monument van hun energie.
NIEUWSTIJDINGEN»
Nederland.
's-Gravenhage, 13 Nov. H. M. de Koningin
wordt eerst kort vóór Kerstmis, tegen 20
December, van Het Loo in de residentie
terugverwacht.
Rotterdam, 13 Nov. De vorige week had
de heer Leeuwenberg, directeur der Simplex-
fabriek te Amsterdam, op den straatweg
tusschen Rotterdam en Overschie een onaan
gename ontmoeting. Met zijn auto op weg
naar Amsterdam stuitte bij op genoemd traject
op een kudde schapen, geleid door eenige
veedrijvers. Terwijl hij langzaam opreed
en den drijvers verzocht ruimte te maken,
opdat hij kon passeeren, sprongen de ruwe
klanten onder vloeken en bedreigingen op het
rijtuig, rukten aan het stuur en trachtten de
voorwielen om te zetten, met de uitgesproken
bedoeling, den wagen te water te laten rijden.
Hun optreden werd van dien aard, dat de
heer Leeuwenberg zioh genoodzaakt zag, hen
met een rijzweep uit zijn rijtuig te ranselen.
Ylak vóór het rjjtuig bleven de kerels nu
schelden en dreigen, waarbij zjj de dame, die
in gezelschap van den heer L. was, de lieder-
lijkste uitdrukkingen toevoegden.
Geen kans ziende zijn belagers, die met
hun kudde den weg totaal versperden, te
passeeren, maakte de heer L. rechtsomkeer
om den rijksveldwachter, dien hjj kort vóór
het incident op den weg gezien had, van een
en ander in kennis te stellen. Met dezen
ambtenaar in het rijtuig ter plaatse terug
gekeerd, begon hetzelfde spelletje van sarren
en dreigen opnieuw. Één dreigde zelfs met
een mes, terwijl de ander voor het rijtuig
ging loopen, sarrendJij zal stapvoets rijden,
net zoo langzaam als ik het verkies".
Met zoete broodjes te bakken, slaagde de
rijksveldwachter er echter ten laatste in, door
tocht te verkrijgen, waarop hij heel gemoedelijk
voorstelde: Ziezoo mijnheer, nu is 't afge-
loopen, nu kunt u doorrijden". Maar de
heer L. achtte de zaak hier niet mee afgedaan
en stelde den veldwachter voor van het
gebeurde proces-verbaal op te maken, waarin
deze aanvankelijk heel weinig lust scheen te
hebben. Hij achtte het althans noodig eerst een
onderzoek in te stellen naar de rijvergunningen
van den heer L. Maar enfin, het schijnt dan
toch, dat er werk van de zaak gemaakt zal
worden. Voor alle zekerheid diende de heer
L. zijn klacht, in gezelschap van den rijks
veldwachter, bij den burgemeester van Over
schie in.
Een geweldige vlam sloeg gisterenavond
om half zeven uit de logeverdieping van den
Grooten Schouwburg aan de zijde der Lijn-
baanstraat, die den omtrek hel verlichtte.
Dadelijk waren de spuiten 27 en 28 ter
plaatse.
Bij onderzoek bleek, dat in een der toilets
aan de straatzijde een gasontploffing had plaats
gehad, door het afbreken van een gasarm.
Een gasfitter der gemeente, die in de nabij
heid werkzaam was, vloog van schrik naar
het tooneel, van waar een andere fitter toe
snelde en het lek dichtte.
Doordat de ramen openstonden werd geen
noemenswaardige schade aangericht.
Dordrecht, 13 Nov. Alhier is door den
kapitein William Stewart uit Rio de Janeiro
een proef afgelegd in de loopkunst. Hij zou
den afstand van Breda naar Dordrecht
40 kilometer afleggen in 2 uur 50 min.
en deze tocht zou door hem worden verricht,
bepakt met een ransel en geweer, 35 K.G.
zwaar.
Uit 't verslag in de Dord. Ct. blijkt, dat
hetgeen beloofd is, ook werd volbracht, al
duurde het wat langer door het oponthoud
bij de brug over het Hollandsche Diep. De
brug had hij over willen wandelen, maar
dit mocht niet, en hij diende den trein af te
wachten. Hjj vertrok om 10.50 van Breda,
passeerde Lage Zwaluwe te 11.50, moest
daar wachten tot den trein van 12.40, was
11 minuten later te Willemsdorp, kon toen
zijn wandeling voortzetten en kwam C min.
vóór 3 uur te Dordrecht in »Musis Sacrum"
van den heer Ponsen aan.
Er was veel publiek onderweg en op de
plaats van aankomst. De heer Stewart pakte
daar zjjn ransel uit en gaf een verklaring
over de wijze van ademhaling, waardoor hij
in staat is de toer naar den eisch te
volbrengen zonder zich af te matten.
Er zou ten besluite nog door hem worden
geloopen over een afstand van 1500 meter
tegen een paard van den heer Ponsen, maar
dit deel van 't programma kwam niet tot
zijn recht. De kapitein liep wel, maar het
paard was niet vooruit te krijgen.
Uit Stad en Provincie.
Zierikzee, 14 Nov. De stoffelijke over
blijfselen van den heer en mej. Paulussen zijn
hedenochtend uit de sterfwoning te 's-Graven
hage in twee lijkwagens naar het Hollandsche
spoorstation aldaar vervoerd. Er lagen geen
bloemen op de rouwwagens. Een rijtuig met
de naaste familieleden maakte deel uit van
den eenvoudigen stoet.
Met de «Schelde I", waarop ten teeken
van rouw de vlag halfstok woei, kwamen
hedennamiddag ten kwart voor vijf de lijken
der noodlottig omgekomenen te dezer stede
aan. Op de Nieuwe Haven was een groote
deelnemende menigte om de aankomst der
boot af te wachten.
In de Katholieke kerk zal morgenochtend
ten acht ure een plechtige lijkdienst gehouden
worden, waarna het stoffelijk overschot van
het betreurde echtpaar op de Katholieke
begraafplaats ter aarde zal worden besteld.
Den 19en November zal mr. J. P. Cau,
president van de arrondissements-rechtbank te
Zierikzee, op een gecombineerde vergadering
van het departement Amsterdam van de
Nederlandsche Maatschappij ter bevordering
van Nijverheid en van de afdeeling Amsterdam
der Vereeniging tot bevordering van Fabrieks-
en Handwerksnij verheid een lezing houden
over Pensioenfondsen voor Werklieden.
Te Rilland heeft eenige weken geleden
een veldarbeider zich opeens in het hoofd
gezet, dat hij niet meer moest werken voor
zijn gezin. Van dat oogenblik liet hij de zorg
voor hunne acht kinderen uitsluitend aan zijne
vrouw over, die nu maar moest trachten iets
te verdienen; hij zelf zonderde zich af en
las voortdurend in den Bijbel of in oude
boeken van godsdienst. Hij beweerde dat het
voortaan zijne taak zou zijn het evangelie te
verkondigen.
Sommigen van de dorpelingen schreven
zijne handelwijze toe aan godsdienstwaanzin,
anderen aan luiheid. Intusschen bleef deze
toestand voortduren, en de man zeide zulke
zonderlinge dingen dat de autoriteiten meenden
zich met hem te moeten bemoeien. Hij is nu
overgebracht naar het gesticht te Loosduinen,
alwaar men hem zorgvuldig zal nagaan, om
uit te maken of hij al dan niet lijdende is
aan krankzinnigheid.
De heer V. N. Voerman, raadslid,
tevens wethouder te Philippine, heeft, na dit
ambt ruim 31 jaar vervuld te hebben, thans
als zoodanig, wegens hoogen leeftijd, ontslag
aangevraagd.
In den laatsten tijd doen zich te Sas-
van-Gent eenige gevallen van dyphtheritis
voor. Reeds zijn twee kinderen bezweken, en
Bteeds breidt de ziekte zich uit, ook onder
personen van meergevorderden leeftijd. Er
is nog geen last gegeven tot sluiting van de
scholen, hoewel reeds van verschillende zjjden
daarop is aangedrongen.
Sas-van-Gent heeft geen eigen geneesheer.
Te Breskens is dezer dagen de conducteur
van de stoomtram BreskensMaldeghem,
P. de K., toen hjj zich huiswaarts wilde
begeven, even buiten de remise aangevallen
door iemand, die trachtte hem een steek of
snede aan de borst toe te brengen. Gelukkig
stootte het mes af op het conducteurs-fluitje,
zoodat de aangevallene ongedeerd bleef.
Op aanwijzing van genoemden K. is den
volgenden dag aangehouden zekere De B.,
matroos der Kon. Ned. Marine en thans
tijdelijk te Breskens vertoevende; deze had
even te voren tusschen Schoondpke en Breskens
met den conducteur twist gezocht.
Naar wij vernemen, heeft het Bestuur
der Haagsche Pro-Boer Vereeniging in over
leg met voormannen der Boeren besloten op
grond van hare vele buitenlandsche connecties
en de daaruit voortvloeiende bestellingen van
loten, in het belang der goede zaak, den datum
der trekking niet te doen plaatsen op 15
November a.s., zooals oorspronkelijk bepaald,
doch op 15 April 1903.
Wij vernemen verder, dat zich te Amsterdam
een zeer invloedrijk Comité gevormd heeft,
welke zich ten doel heeft gesteld ook Amster-
damsche ingezetenen in de gelegenheid te
stellen, de sohat van kunstvoorwerpen, bestemd
voor de verloting, georganiseerd door boven
genoemde Vereeniging, te bezichtigen.
Een gedeelte van de onlangs te Scheveningen
tentoongestelde kunstvoorwerpen zijn tot dat
doel overgebracht naar het Stedelijk Museum
te Amsterdam.
De datum, waarop de tentoonstelling voor
het publiek geopend zal worden is vastgesteld
op 23 November a.s. Evenals te Scheveningen
zal de toegangsprijs slechts f 0.25 per persoon
bedragen, terwijl in bedoeld Museum ook loten
verkrijgbaar zullen zjjn.
Goes. Een gedenkwaardige zitting van
het kantongerecht, de laatste zitting van den
eervol ontslagen kantonrechter jhr. mr. J. J.
Pompe van Meerdervoort, die sinds 1887
deze betrekking heeft waargenomen. Vóór
dien was de heer Pompe werkzaam in onder
scheidene rechterljjke betrekkingen te Tholen,
Goes en Middelburg.
In de eerste plaats werd het woord gevoeid
door den vertrekkenden kantonrechter, daarna
door den ambtenaar van het Openbaar
Ministerie, vervolgens door den oudsten
plaatsvervangenden kantonrechter en eindeljjk
door den deurwaarder bjj het kantongerecht.
De toespraken der laatste drie heeren getuigden
van de groote achting, welke zjj den heer
Pompe toedroegen.
De brigade der rjjksveldwacht bood bjj
monde van den majoor, den heer M. J.
Verhoek, den heer Pompe eene fraaie
photografische voorstelling van een deel der
veldwachters uit het kanton aan. Met harteljjke
woorden werd dit geschenk aanvaardde
heer Pompe zei het eene eereplaats toe boven
zjjne schrjjftafel.
Door het vertrek van den heer Pompe
komt er eene vacature in den gemeenteraad
van KapelleBiezelinge en in de Provinciale
Staten van Zeeland.
Mocht in zjjne plaats iemand benoemd
worden, die zjjn domicilie heeft te Goes.
Zou de kantonrechter van Goes niet te
Goes dienen te wonen?
Weer een tram in de lucht 1 Er
is concessie aangevraagd voor een stoomtram 1
Goes—Iersekendammet zijtakken naar
Hansweert en Wemeldinge.
De rekening der Vereeniging sIjsver
maak" toont aan f 115,44 voor ontvang en
f 62,62 voor uitgaaf, dus een goed slot van
f 52,82.
Er zjjn 88 leden. De aftredende bestuurs
leden, de heeren J. M. Slegt en M. J. Goemans,
werden herkozen, terwijl de heer H. D. de
Witt Hamer de plaats innam van den heer
S. R. Elzinga, die als bestuurslid bedankte.
De heeren Th. R. Lunenburg en A. Njjsen
werdenin bestaande bestuurs-vacaturen gekozen,
en de heeren H. H. Somers en M. Snijder
benoemd tot commissie van bjjstand.
IJs en weer dienende, zal voor de leden
een avondfeest worden georganiseerd en
voor do kinderen der armen het gebruike-
ljjke ijsfeest.
Middelburg, 12 Nov. Een pakhuisknecht
bg de firma Corn. J. Rekkers alhier, die
Dinsdagavond met andere personen bezig
was eenige balen per takel op te byschen,
liet zich, ofschoon dit streng verboden is, in
plaats van de trap af te gaan, langs het
touw naar beneden gljjden.
De man, getrouwd en vader van drie
kinderen, viel en heeft vermoedeljjk het
heupbeen gebroken hjj is naar het gasthuis
vervoerd, waar hp verder verpleegd zal worden.
De gemeenteraad van Middelburg heeft
het onlangs vermelde voorstel van den heer
Koole, tot opruiming van het monument bp
de Sppkerbrug met op één na algemeene
stemmen verworpen.
Vlissingen, 13 Nov. Hedennacht ongeveer
drie uur had in volle zee door dikke mist,
welke plotseling opgekomen was, een aanvaring
plaats tusschen een van Antwerpen naar
Londen varende vrachtboot en de nachtmailboot
Koningin Regentes" van de maatschappp
Zeeland" op weg van Queensborough naar
Vlissingen. De laatste is zwaar beschadigd
aan raderkast en achtersteven, terwpl de
andere een aanmerkelpk gat aan den voor
steven bekwam. Alles liep verder zonder
onheilen af. De sloepen waren spoedig uitgezet,
doch het schip behoefde niet verlaten te worden.
De passagiers bleven kalm, zoodat, na ruim
een uur in elkanders bpzpn gebleven te zpn,
de beide booten hare reis vervolgden.
De Koningin Regentes" is aan ééne
raderkast beschadigd en twee sloep-davids
zpn weggeslagen. Van de «Nautilus" was de
boeg ingedrukt.
Terneuzen. De j.l. Dinsdag gehouden
stemming voor 4 leden van de Kamer van
Koophandel en Fabrieken wegens periodieke
aftreding had den volgenden uitslag:
76 van de 119 kiezers brachten hun stem uit.
Gekozen werden de heeren P. A. van de
Velde met 63, M. G. A. Blankere met 53,
J. C. J. Kolpn met 46 en P. J. Verslups
met 44 stemmen, allen aftredende leden.
Verder verkregen de heeren A. J. Tazelaar
21, J. R. H. de Smidt 19, G. van der Pepl
10, P. J. Scheele 7 en anderen 1 of 2 stemmen.
Voor de vacature, ontstaan door het vertrek
van den heer E. J. L. Nolson, waren even
eens 76 briefjes ingeleverd.
Daarvan verkregen de heeren H. W. R.
Kramer 35 en P. J. Scheele 29 stemmen,
tusschen wien binnenkort een herstemming
zal plaats hebben.
AanbestedingenVerkoopt ngen enz.
Renesse. Ten overstaan van notaris
W. F. del Campo genaamd Camp werden
op 12 dezer, ten verzoeke van mej. wed.
Jacs. de Bruyne, publiek verkocht:
Een melkkoe voor den buitengewonen prps
van f 250andere gingen voor een goeden
prps van de hand, n.l. voor f 187, f 170,
f 166 en f 156. Onkosten 10 pCt.
Landbouw en Veeteelt.
Onder hoofdredactie van den heer A. A.
ter Haar te Goes zal bp de firma Leiter-
Nppels te Maastricht met Januari 1903 een
nieuw weekblad verschpnen voor Land- en
Tuinbouw, Pluimvee- en Konpnenfokkerp en
Bpenteelt.
Aan den tweejarigen winterlandbouw-
cursus te Oostburg wordt door 11 leerlingen
deelgenomen.
Als onderwpzers voor dezen cursus zgn
aangewezen de heeren J. de Meper en Rosen-
daal, beiden hoofden der openbare school te
Cadzand en IJzendjjke.
Burghsluis. De suikerbieten-campagne
kan aan de haven als geëindigd beschouwd
worden. Voor den Bond zpn aangevoerd
pl. m. 1,700.000 K.G.aan gehalte-peeën
pl. m. 2,100.000 K.G., en voor België (niet
gecontracteerde) pl. m. 200,000 K.G. Samen
pl. m. 4 millioen K.G. Verleden jaar zpn
aan de haven aangevoerd en verscheept pl. m.
10 millioen K.G. bieten.
Stavenisse. Het vervoer van suikerbieten
alhier is afgeloopen. Dooreengenomen zal
de opbrengst de 14,000 K.G. per gemet wel
niet overschrijden. Het gehalte valt over het
algemeen nogal mede. Ruwweg berekend
zijn hier nog circa 30,000 HL. aardappelen.
Uien zpn er ook nog veel. In beide producten
is de handel zeer flauw. Van boonen, waarvan
de qualiteit over het algemeen nogal wat te
wenechen overlaat, is de markt ook erg
gedrukt. De bruine, die f 10,25 gestaan
hebben, zpn gedaald tot f 8,50, en de witte,
