zierikzeesche ui;i wsbode.
ck
Zaterdag 25 October 1902.
IDI
C
ank.
#Pij
Tweede Blad.
25,f5,
istjff.—fflT-
niet vol-
agl Franco
van ouds
920,335.
'ge voor-
>p huizen
brieven
i ol f50.
^ningen
FF,
e ITeeren
te Goes,
Bank,
WIJCK.
tijke en
kinderen
als een
ver hand
svolking.
R, M. J.
verder
lede bij
lelgie te
len van
in
ïummers
implaren
gebracht
bepaald
kunnen
komen
meenten
ipoedigst
Uitgever
hoogte
(Z i e r i lx z e s c h. e
C o u r a n "t).
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is f 1,30, franco per post
f 1,60.
Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending
eens per week, f 10,per jaar.
59ste JAARGANG.
No. 7761.
Dlreoteura A. J. DE looze.
Redacteuren:
A. FRANKEL.
J. WAALE, alleen voor het binnen- en buitenl. nieuws.
Advertentiënvan 13 regels 30 Cts.
meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des
Maandags, Woensdags en Vrijdags middags
12 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte
Alle betalingen moeten uitsluitend geschieden ten kantore van A. J. de Looze, Hoek Schuithaven, Zierikzee.
Ingezonden stukken en berichten van correspondenten te adresseeren aan A. FnaNKEL, Meelstraat 386, Zierikzee.
KENNISGEVING.
De BURGEMEESTER van Zierikzee brengt ter kennis
van de Ingezetenen, dat er op IVItimMlutr rtoti
fiV Oktober o.k.des namiddags te 12'/, uur,
np bet Raadhuis, eene openbare Vergadering van den
Gemeenteraad zal gehouden wordenwaarin de volgende
zaken ter tafel zullen worden gebracht.
Zierikzee, den 23 October 1902.
De Burgemeester,
CH. W. VERMEIJS.
1». Resumtie notulen.
Rekening van het Burgerweeshuis over 1901.
3». Voorstel van Burgera. en Weth. tot af- en over
schrijving van - en op posten der gemeentebegrooting
voor 1902.
4°. Voorstel van Burgem. en Wetli. tot het verleenen
van afschrijving van hoofdelijken omslag.
5°. Adres van den heer E. Hazelhof, houdende verzoek,
om eervol ontslag uit ïijne betrekking van leeraar
in de Nederstaal en letterkunde aan de Iloogere
Burgerschol 1 on in de Nederi. taal aan de Burger-
Avond'ch ooi met voorstel van Burgem. en Weth.
den lieer E. Hazelhof gevraagd eervol ontslap
7°. Behandeling der gemeentebegrooting voor 1903.
8». Verdere beraadslagingen over de voorgestelde wijzi
gingen van het Reglement van het Pensioenfonds
van de ambtenaren en beambten der gemeente.
Enz.
Brieve
C. DE
le adres/
ItS! \I
NIEUWSTIJDINGEN.
Amerika.
De moordenaar van LincolnSamuel
Arnold, die met den dokter Mudd in 1865
den president vermoordde, is te Masonville,
Ver. Staten, overleden. Aanvankelijk tot
levenslangen dwangarbeid veroordeeld, werd
hem door president Johnson gratie geschonken.
Arnold heeft betreffende don door hem
1 gepleegden moord nooit een verklaring willen
aüeggensteeds zeide hij, dat alleen in zijn
testament te zullen doen. Toch schijnt hij
geen woord te hebben gehouden, want men
heeft niets van dien aard in zijn nalatenschap
gevonden.
Oostenrijk.
Weenen, 22 Oct. Op de spoorlijn naar
Warachau nabij Dunaburg, ia de op weg
naar Petersburg zjjnde sneltrein, uit 10
waggons bestaande, in volle vaart gedérailleerd
en in de diepte gestort, zoodat verscheidene
waggons goheel vernield werdenhet aantal
dooden en gewonden moet zeer aanzienlijk
zijn.
Engeland.
Londen, 22 Oct. Volgens een telegram
uit Johannesburg aan de Daïlij Mail bevat
de Rand Mail een brief van drie gewezen
Boeren-officieren, waarin het optreden van
de Boeren-generaals in Europa, namens het
Boerenvolk waarvan zij het vier vijfde deel
heeten te vertegenwoordigen, wordt afgekeurd.
Het drietal uit zijn vorbazing dat do Engelsche
regeering de Boeren-generaals heeft laten
begaan, en verlaDgt dat de regeering laatst
genoemden beletten zal, naar Afrika terug
Andrew Carnegie, de Schotsch-Ameri-
kaansche millionair, heeft bij de aanvaarding
van het doctoraat honoris cauBa van de St.-
Audrews Universiteit een merkwaardige rede
voering gehouden.
Daarin ried hjj den Duitschen Keizer aan,
zijn invloed aan te wenden om tot staDd te
brengen een »Vereenigde Staten van Europa"
op indnstricele basis, als het eenige middel
om nieuwe markten te veroveren en de scherpe
mededinging van Amerika te keeren.
Hij voorspelde, dat Engeland's ijzer feitelijk
binnen 25 jaar zou zijn uitgeput en dat van
Amerika in zestig of zeventig jaar.
Amerika, beweerde hjj, heeft Engeland reeds
vervangen als eerste en rijkste handelsstaat.
Hjj ried den Engelschen aan, minder voor
drinken en rooken uit te geven en af te zien
van hun ruwe sport". Dan, geloofde hjj,
zouden zjj, na pjjnljjke, maar heilzame lessen,
ifst met gelukkiger zijn en vrij worden van neigingen,
khande- L die hen verlagen.
To Londen maakt tegenwoordig een
eigenaardig prodiker, een Zigeunerszoon, die
Gipsy Smith" wordt genoemd, grooten
opgang.
Hjj heeft een aangenaam uiterlijk en is zeer
welsprekend, zoodat hjj zjjn toehoorders naar
willekeur kan doen lachen of schreien.
Avond aan avond predikt hjj voor stamp
volle zalen, waar nog honderden tevergeefs
een plaats kwamen zoeken.
Gipsy Smith is thans x>zendeling" (Missioner)
van de Vrije Kerken. Vroeger diende hjj een
tjjdlang in hot Leger des Ileils" onder
benoo
st.
gd een ~1
onder/
•nknecht
3, bij-
boeren-
fDE te
1 Nov.,
lett. K,
Generaal Booth, met wien bij nog steeds op
den besten voet verkeert.
In een pas verschenen levonsbcschrjjving
van Gipsy Smith" wordt zjjn eigenaardige
loopbaan verhaald.
Zjjn vader was een Zigeuner. Als kind
leidde bjj een zwervend leven en hjj houdt
nog steeds van vrijheid. Tot een man der
kerk, die verlaDgde, dat hjj de gewone regelen
van den kerkdienst zou volgen, zeide hjj eens
»ik ben in 't veld geboren en gjj wilt mjj in
een bloempot zetton!"
Toen Smith zes jaren oud was, verloor hij
zjjn moeder. Zjju vader, die tot dien tijd aan
den drank was verslaafd, werd toen een
gehoel ander man, die een uitmuntenden
invloed oefende op zjjn kinderen.
Gipsy Smith heeft nooit veel onderwijs
genotenmaar hjj wist zichzelven te ont
wikkelen en in zijn preeken is geen spoor te
ontdekken van 't gebrek aan onderwjjs in zijn
jeugd.
Gipsy Smith's broeder, een spoorwegamb
tenaar, werkt ook voor de evangelisatie,
evenals zjjne beide zusters, van wie een gehuwd
is met het Gemeenteraadslid Ball, te Hanley,
den eersten Zigeuner, die lid van een gemeente
raad werd.
Frankrijk.
In de tuinen van het Elysée werd Dinsdag
een man gearresteerd, die door zjjn verdachte
houding de aandacht der politie getrokken
had en op wien een dolk en een geladen
revolver gevonden werden. Hjj bleek een
gevaarlijk anarchist te zjjn, een heerschap,
dat reeds twee malen wegens het vervaardigen
van ontplofbare stoffen werd veroordeeld. Zijn
naam wordt door de Parjjsche politie geheim
gehouden. In de bladen leest men, dat hij
zich in den tuin had willen verschuilen, om
daar president Loubet af te wachten om ver
volgens op eon stille plek het Staatshoofd met
zjjn dolk te dooden.
Parijs, 23 Oct. De dokwerkers te Duin
kerken hebben het werk gestaakt, tengevolge
een verschil tusschen de scheepsagenten en
het verder personeel.
Die werkstaking heeft echter een formeel
oproer tengevolge; verschillende winkels zjjn
reeds geplunderd en de oproerigen hebben
barricades opgeworpen om de van regeerings-
wege gezonden troepen te hinderen. De
oproerlingen staken hoopen stroo, vaten olie
en andere koopwaren in brand en deden
voorts een aanval op verschillende gebouwen.
De staat van beleg is afgekondigd en de
militaire macht wordt voortdurend versterkt.
België.
Te Angleur, bij Luik, is een meisje van
4 7 jaar, dat op een terril (afvalhoop) van de
Vieille Montagne kooltjes raapte, onder een
afschuiving van heete stof schier geheel
begraven. Toen men haar vond, stak nog
slechts het hoofd buiten den heuvel uit. Haar
verlossen was een moeilijk werk, daar die
terrils van binnen nog lang blijven gloeien.
Toen men het lichaam had vrijgemaakt, was
het schier geheel verkoold. Het slachtoffer
gaf geen teeken van leven meer.
Brieven uit Berlijn.
(Van onzen correspondent).
Feest in I'iiilharnionic en vertrek
van Berlijn.
Berlijn, 19—X—'02.
»Wat heeft men het moeielijk, wanneer men
een persoonlijkheid is geworden. Ik voel ie me veel
meer op mijn gemak, toen ik nog een eenvoudige
Boer was".
(CllRlSTlAAN DE Wet in een Berlijnsche
vergaderirg).
De generaals zijn weer vertrokken. Het
gedenkwaardige bezoek, dat bij de geheele
Berlijnsche bevolking zulk een weerklank
heeft gevonden, behoort tot het verledene,
maar zal niet in het vergeetboek geraken,
zooals zoo menig vorstelijk bezoek.
Evenmin als Berlijn ooit zal vergeten de
ontzaglijke geestdrift voor den ontslagen
kanselier, welke zich van de bevolking meester
maakte, toen deze voor goed het bekende
paleis in de Wilhelmstrasse verliet op zijn
weg naar het station, evenmin kan het ver
geten de spontane, grootsehe betooging ter eere
der scheidende, eenvoudige drie Afrikaners.
zwart gekleede mannen gehuldigd, hier bracht
men het saluut aan het kleine volk, dat voor
zijn idealen zoo ontzaglijk veel geofferd had.
Dat de materialistische, dikwijls cynische
bevolking van een wereldstad nog zóó spontaan
en hartgrondig in vervoering kan geraken
voor hoogere dingen, waarvoor het koel ver
stand de schouders ophaalt, is een gelukkig
verschijnsel en wel een sprekend bewijs voor
de vereering en sympathie van de breede
volksmassa voor dè verdrukte stamgenooten.
Niet dikwijls gebeurt het, dat het Duitsche
volk zelfstandig durft spreken en handelen,
lijnrecht in strijd met het gevoelen der
autoriteiten. In deze onvergetelijke dagen
heeft het getoond, dat het zich niet altijd laat
intoomen, dat echte geestdrift, uit het hart
komende eerbied zich moeten uiten, al is de
officiëele wereld ook gedwongen, een onver
schillige h0U(iing aan te nemen. Welk een
sprekend contrast tusschen de negatie der
kleine officiëele wereld en de spontane ver
voering der groote wereld rondom, der niet
door officiëele verplichtingen aan banden
gelegde geheele bevolking van rijk en arm!
Het bezoek der generaals is een beslist
succes geweest van het begin tot het eind.
Geen wanklanken zijn vernomen, geen ernstige
demonstratie tegen Engeland gehoord, ook op
uitdrukkelijk verzoek der gasten, die de
bevolking hun dank hebben uitgesproken, dat
zij hun ket bezoek daardoor zoo gemakkelijk
maakte.
Het kan niet anders, of de generaals moeten
een heerlijke herinnering van Berlijn hebben
meegenomen. Onbeschrijflijk was de geestdrift
der duizende deelnemers aan den prachtig
geslaagden feestavond in de Philharmonie.
Nog zie ik de groote schitterend verlichte
zaal voor mij, beneden één roode vlek van
beweeglijke gezichten, dicht bijeen, rood van
opgewondenheid, allen opgeheven naar het
groote podium, waar de gasten gezeten waren
te midden hunner gastheeren.
En in de pauze de krioelende menigte
onstuimig voorwaartsstuwende, om te trachten,
de hand te drukken van de generaals, die
ten slotte achteruit weken eu de hand ophieven,
«Hands up!" Zij gaven het op.
Zooals De Wet later in zijn geestige speech
zeide, was het onmogelijk geweest, allen de
hand te drukken, hoezeer hij overigens het
principe huldigde: gelijk recht voor allen.
Daarmee zou de heele avond gemoeid zijn
geweest, en zij waren toch gekomen om te
spreken.
Wat werd er hartelijk gelachen, toen hij
verklaarde, dat hij voor geen geld ter wereld
keizer of koning wilde zijn, wanneer deze.nog
hartelijker werden ontvangen dan hij en zijn
collega's. Zij waren uit louter liefde al bijna
doodgedrukt, dan zou het bijna tot werkelijk
heid zijn geworden. En later, toen hij sprekend
over den heldenmoed der Afrikaansche vrouwen
zeide, zulk een eerbied en bewondering voor
haar te gevoelen wegens hare heldhaftige
houding in den oorlog, dat hij nu, na den
oorlog, liefst twee vrouwen zou huwen, als de
wet het maar toeliet.
Maar ook, welk een reusachtig bravogeroep
volgde er op zijn verklaring, dat naar zijn
overtuiging voor het Afrikaansche volk nog
een groote toekomst is weggelegd.
Van de drie gasten is De Wet de populairste
figuur geworden gedurende deze dagenhij
zal bij het Duitsche volk in tal van verhalen
en anecdoten blijven voortleven, daar hij in
I hooge mate de gave des woords bezit en meer
dan de anderen zijn redevoeringen met geestige
invallen weet te kruiden.
Met grooten bijval begroette de aandachtig
luisterende vergadering Botha's mededeeling
over de offervaardigheid van Kriiger, die bij
zijn vertrek 40.000 pond geleend had om den
oorlog daarmee voort te zetten, en zijn waar-
deerende woorden van president Steyn, den
staatsman van den oorlogals ik aan hem
denk, moet ik zwijgen, want weemoed vervult
mijn hart.
En toen aan het slot van den onvergetelijken
avond drie jonge meisjes gouden lauwerkransen
aan de generaals overhandigden, stond het
1 publiek als één man op.
Goedgekozen waren de begeleidende woorden
Voor Botïia:
Grosz ist es für 's Vaterhnd zu lampfen.j
Doch grösier ist es für 's Vaterland zu leiden.
Voor De la Reï:
i Also spricht der Herr durch den Mund des Piofeten:
[hr werdet mein Volk nnd Ich werde Euer Gott sein.
Voor De Wet:
Was auch d'raus werde,
Steh' zu deinem Volke.
Es ist dein angeborner Platz.
K.
I
hielden zich de officiëele personen angstvallig
op den achtergrond, evenals toen ontbrak alle
militair vertoon van schitterende uniformen en
ordeteekenen, evenals toen was de vervoering
der duizenden en duizenden overweldigend,
niet te stuiten. Gelijk een loeiende orkaan
klonk het donderend hoerageroep.
Hier werden niet alleen de drie eenvoudige
Landbouw en Veeteelt.
Men schrijft uit Schouwen aan de Middelb. Ct,.
Nu het rooien der suikerbieten overal druk
aan den gang is, blijkt het meer en meer dat
de akkeropbrengst niet meevalt. Hoopte men
nog, dat een mooi nsjaar, wat andere jaren
wel 't geval was, het gewicht sterk zou doen
toenemen, wijl de bieten er nog zeer fleurig
bijstonden, de vele koude en natte dagen zijn
oorzaak, dat die hoop ditmaal jjdel is. Andera
is 't met het gehalte der bietenwaar dit
eenige weken geleden, hier nog min, en bij
andere jaren ten achter was, is het in de
laatste twee weken aanmerkelijk gestegen.
Gehalte boven de 46 pCt. is dan ook thans
niet zeldzaam. Neemt men nu in aanmerking
dat vele, en wel de grootste, contractanten
bij den heer Vlekke en nog andere bij de
fabriek Landbouw en Industrie te Zevenbergen
op gehalte hebben gecontracteerd, dan begrijpt
men dat dit aan vele landbouwers ten goede
komen zal. Zoo werd aan laatstgenoemde
fabriek in de vorige week uit Zierikzee een
schip met bieten verzonden, die een gehalte
van 46.5 pCt. hadden. De eigenaar ontvangt
dus f 8.75 -f- f waarvoor hij echter
franco fabriek moet leverenf 8.75 is de
prijs voor 44 pCt. gehalte. Daar de vrachten
ook aanmerkelijk lager zijn, zoo zal hij toch
ruim f 40 dus f 4.25 meer ontvangen, dan
wanneer bij bij den Bond had gecontracteerd.
Het aandeel, dat de Bond hier dan ook
ontvangt, neemt jaar op jaar af, en 't volgende
jaar zal men wel een belangrijk hooger prijs
moeten uitlovenwil een enkel gemet
gecontracteerd worden.
Over laatstgenoemde vereeniging hoort men
talrijke klachten. Alles schijnt van uit
Bergen-op-Zoom bestuurd te worden, en
meest worden personen gebruikt, die op
't land geheel onbekend zijn. Jaarlijks worden
de eilanden overstroomd met een heirleger
van ambtenaren waarvan vele niet tot de
schrandersten van ons volk behooren. Men
treft onder hen vaak aan timmerlui, schoen
makers, schilders enz., en deze lieden, bang
om hun baantje te verliezen, trachten zoo
scherp mogelijk in het bepalen der tarra te
zijn. Wekeljjks wordt van het loon f 5 inge
houden; wordt er nu een fout gemaakt, dan
wordt op de gage gekort, 't Is hier voorge
komen, dat geheel ongemotiveerd ontslag werd
gegeven.
Wat ook laDg niet in het voordeel der
landbouwers is is 't feit, dat de Noord-
Brabantsche fabrieken, in navolging van
l'Union Sucrière, de bieten onder elkaar
hebben verdeeld. Bieten, bij vier verschillende
fabrikanten gecontracteerd, gaan nu soms in
één schip. Komen er nu van een van die
fabrieken geen schepen, wat deze week te
Zierikzee nog gebeurde, omdat de fabrikant,
in plaats van f 2.50 en hooger, nu een
vracht van f 4.40 per last geeft, dan kunnen
de landbouwers, ofschoon gecontracteerd bjj
vier verschillende fabrieken, ter wille van
scheepsgelegenheid, geduldig wachten tot er
een schip komt. Wel hebben ze, volgens
contract, recht de bieten na 41 Oct. aan den
hoop te leggen, doch de daarvoor bestemde
plaatsen zijn soms zeer ver van de weegbrug
gelegen, zoodat voor het verder rijden veel
onkosten gemaakt worden, die niet worden
vergoed.
Behalve door den Bond en de genoemde
gehaltefabrioken, worden hier ook nog bieten
ontvangen door twee fabrieken uit België,
n.l. door La Ruche te Gent en eene fabriek
uit Moerbeke. De eerste heeft, als in vorige
jaren, ook bietenland gehuurd, onder bijna
dezelfde bepalingen als do Bond. Die fabriek,
niet bij den Bond aangesloten, wacht ieder
jaar de Bondsvoorwaarden af en maakt dan
haar eigen contract met een enkele vrijgevig
heid. Haar contract is, wat de bepaling der
tarra betreft, steeds in het voordeel der
landbouwers. Voor haar worden de bieten
nooit schoongemaaktde tarra wordt bepaald
op 't gezicht. Dat dit in 't voordeel van den
verbouwer is, blijkt uit 't feit, dat van deze
zijde nooit is aangedrongen op 't schoonmaken,
wat te eischen is.
De fabriek van Moerbeke heeft hier geen
land gehuurd, doch is dezen zomer begonnen
de vrije en zoogenaamd vrije bieten tegen
f 8.75 op te koopen, alzoo betalend f 0.50
meer dan de Bond. Zoogenaamd is door mij
onderstreept, omdat nu veel reeds bjj contract
verkochte bieten naar de fabriek van Moer
beke zullen vertrekken. Was men eerst bang
voor die firma, bjj de ontvangst bljjkt dat
ze volstrekt niet strenger is dan anderen,
zoodat er nog dageljjks aan haar verkocht
worden.
Alles bijeengenomen, hebben de Bonds-
fabrikanten, èn door den lagen prjjs der bieten
en vrachten, èn door de vermindering van
commissieloon, de verdeeling der bieten onder
elkaar en de verhooging der suikerprijzen,
kans dit jaar geen onvoordeelige campagne
te maken.
Deze week werden uit Zierikzee 4,800,000
K.G. bieten verzonden.
Nu de tijd van de uitzaai van de winter
granen is aangebroken, bljjkt het, dat, als
het weer eenigszins meewerkt, deze aan
merkelijk hooger dan in voorgaande jaren
zijn zal.
Aangemoedigd door de groote opbrengst
van dit jaar, zal de uitzaai van tarwe thans
veel hoogor zjjn. Was men voorgaand jaar,
wegens hot vele ledige land, waaronder was
dat veel te sterk bemest was om daarop graan
te zaaien, wel gedwongen beetwortelen te
kweekenthans zal men zorgen in 4903
daarvan verschoond te zjjn.
Groote bietentelers richten hun bouwbedrijf
reeds nu zoo in, dat zjj in het volgende jaar
geen enkele biet behoeven te zaaien.
ADVERTENTIE!!,
Ondertrouwd
JACOB JOHANNES VAN DE SANDE
en
MARIA PLEUNE.
Oud-Vossemeer, 24 October 4902.
A. S. VAN HOEVE Wz.
n. DE KONING Kd.,
diemede namens wederzjjdsche Familie
hunnen danlc betuigen voor de vele bewijzen
van belangstelling bjj hun Huwelijk onder
vonden.
SlHJANSLAND,
Rijsoord,
22 October 4902.
Nog onder den indruk van het plot
seling overljjden op den 47 dezer van onze
geliefde Moeder, Behuwd- en Grootmoeder
PIETERNELLA CORNELIA DE SMIT—
Tazelaar, in den ouderdom van ruim 74 jaar,
trof ons heden andermaal het verlies van onzen
geliefden VaderBehuwd- en Grootvader
Gerard Jan de Smit,
in den ouderdom van 73 jaar.
Wissenkerke, 22 October 4902.
Namens de Kinderen,
PAULUS DE SMIT.
Voor de vele bljjken van belang
stelling. ondervonden bjj het overlijden van
mjjn geliefden Echtgenoot, den Heer N. E.
SOETERMEERbetuigen wij onzen harte-
1 ij ken dank.
Haamstede, 23 October 4902.
Wed. N. E. SOETERMEER-Beme
en Familie.
Stoomznivclfabriek
„LUCTOR ET EMERGO"
te Zonnemaire,
met filiaal te Haamttede.
II.H. VEEHOUDERSdie genegen zjjn
hunne Melk te leveren, worden verzocht
de zeer voordeelige voorwaarden aan te vragen.
Voor leveranciers van Melk bestaat gelegen
heid hun Graan te doen malen a 175 cent
per 80 Liter.
Prima Machine-Olie te bekomen A 225
cent per Liter.
W. J. MULDER.
DIAKENEN der Hervormde Gemeente te
Zierikzee zjjn voornemens, op Maandag 3
November 1902des avonds acht uur
aan te besteden i
De levering van 1400 Kilo
grammen ongebloemde
nieuwe Gort.
Monsters, elk a 1 Hectogram, met opgaaf
van prijs per 400 K.G., moeten uiterlijk des
middags 42 uur op den dag der aanbesteding
worden ingeleverd in het Hervormd Diaconie-
Verplegingshuis.
De voorwaarden dezer aanbesteding zijn
verkrjjgbaar bjj den Secretaris van het Her
vormd Diaconie-Armbestuur,
i Zierikzee, 20 October 4902.
Diakenen voornoemd,
H. LAKENMAN, Voorzitter,
i J. VAN DER VLIET Cz.Secretaris.