Zaterdag 7 Juni 1902.
(Z i e r i li. z e e s c h e
Courant),
Eerste Blad.
RECLAMES.
Heeren Hoeden,
J. DE GRAAF Cz.,
Algemeen Overzicht.
HIEUWSTIJDIHGE1I,
Uit Stad bh Provincie.
ZIEBIkZEESUHE
NIEUWSBODE.
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is f 1,30, franco per post
f 4,60.
Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending
eens per week, f 10,per jaar.
58ste JAARGAN6. No. 7701.
Directeura. J. DE LOOZE.
RedacteurenA- FRANKEL.
J. WAALE, alleen voor het binnen- en buitenl. nieuws.
Ad verten tienvan 13 regels 30 Cts.
meerdere regels 10 Cts.kunnen uiterlijk tot des
Maandags, Woensdags en Vrijdags middags
42 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar -plaatsruimte berekend.
Alle betaling-en moeten uitsluitend geschieden ten kantore van A. J. de Looze, Hoek Schuithaven, Zierikzee.
stukken en berichten van correspondenten te adresseeren aan A. Fbënkel, Meelstraat 386, Zierikzee.
Ingezonden
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
15 regels cts. Elke regel meer 15 cts.
Ontvangen s
model 1902.
Poststraat.
KENNISGEVING.
De BURGEMEESTER van Zierikzee brengt ter kennis
van de Ingezetenen, dat er op JlaaiKlag; <len
O Jnni o.lt., des namiddags te 2 uur,
op het Raadhuis, eene openbare Vergadering van den
Gemeenteraad zal gehouden worden.
Zierikzee, den 5 Juni 1902.
De Burgemeester,
CH. W. VERMEIJS.
ZAKEN TER TAFEL TE BRENGEN:
Mededeeling van ingekomen stukkenvoorstel van
Burgem. en Weth. tot vermeerdering van het ouder
wijzend personeel aan school A met ééne onderwijzeres;
adres van den heer mr. J. P. Hofstede, houdende verzoek
om te worden ontslagen uit den dienst bij de Brandweer,
met praeadvies van Burgem. en Weth.; benoeming van
een dame-lid in de Plaatselijke Schoolcommissie; vaneen
lid in de Commissie van Toezicht op het Middelbaar
Onderwijs en van eene onderwijzeres aan school A, enz.
Waren er reeds de vorige week symptomen
waar te nemen, die ons deden vermoeden,
dat de vrede in aantocht was, Maandag werd
ons vermoeden door de telegraaf bevestigd.
Zij deelde namelijk mede, dat Zaterdagavond
ton half elf de Boerenafgevaardigden het hun
voorgelegd verdrag geteekend hadden, waarbij
zij zich verbonden den Koning van Engeland
als hun heer en eouverein te erkennen, de
wapens neór te leggen en uit te leveren.
Lord Kitchener en Sir Milner hebben op last
van de goedertierende Engelsche Regeering de
beruchte verbanningsproclamatie ingetrokken,
en tevens het besluit, waarbij de goederen
der verbannenen verbeurd werden verklaard,
buiten werking gesteld. Aan een in te stellen
staatscommissie zal tot wederopbouw van de
platgebrande boerderijen en tot aankoop van
den deels geroofden, deels uitgemoorden vee
stapel, de beschikking over 36 millioen gulden
gegeven worden. Zoo spoedig mogelijk zal
aan de Boeren autonomie (zelfregeering)
worden toegestaan, dat wil zeggen, dat zij
het recht zullen erlangen hun afgevaardigden
te kiezen, die een eigen parlement zullen
vormen om de wetten te maken, die om van
kracht te wordeD, natuurlijk door de Eogelscbe
Majesteit moeten goedgekeurd worden. In de
staatsscholen zal aan de kinderen der ouders,
die 't verlangen, de Nederlandsche taal onder
wezen worden, en in de rechtszalen zal, waar
het noodig blijkt, men zich van het Neder-
landsch bedienen. Wat de Kaapsche rebellen
betreft, deze zullen met levenslang verlies
van hun kiesrecht gestraft worden, terwijl zij
van hen, die een rang bij de commando's
bekleed hebben, wegens hoogverraad terecht
- zullen staan, echter niet ter dood mogen
veroordeeld worden. Het schijnt, dat aan de
Boeren de toezegging is gedaan, dat aan de
gevonniste opstandelingen bij gelegenheid van
de aanstaande kroning des Konings gratie
zal verleend worden. Ook is bepaald, dat de
krijgsgevangene Boeren, waarvan het aantal
naar de officiëele Engelsche opgaven 25000
man bedraagt, door de Engelschen naar
Zuid-A frika zullen teruggebracht worden.
Voorloopig zullen 100.000 Engelsche soldaten
in Zuid-Afrika blijven om voor de naleving
der vredesvoorwaarden te waken. Wij zullen
over al hetgeen aan de vaststelling van deze
voorafging, over de voorstellen, die de Boeren
tot behoud van hun onafhankelijkheid deden,
over de langdurige onderhandelingen, die
hiervan het gevolg waron, niet uitweiden.
Alleen zij gezegd, dat de Boeren, toen zij
inzagen, dat wanneer zij den Engelschen
hoofdeiach, rakond de nationale onafhankelijk
heid, niot inwilligden, de oorlog beslist zou
worden voortgezet. Immers, hoe verlangend
de Britsche Regeering naar den vrede ook
was, en hoe geneigd zij zich daarom ook
betoonde om aan de Boeren al het andere,
wat deze vroegen, min of meer toe te staan
de aanhechting der beide republieken bij het
Britsche grondgebied zou zij tot geen prijs,
althans nu in dit stadium van den oorlog nog
niet, loslaten. Hiervoor toch was de oorlog
uitgelokt en gevoerd, hiervoor had men
20.000 Britscho soldaten op de Afrikaansche
slagvelden verloren, en 2760 millioen gulden
voor oorlogskosten opgeofferdhiervoor had
men gedurende twee-en-een-half jaar alles op
het spel gezet. En de Boeren moesten daarom
wel toegeven. Want wat bewoog, wat drong
hen eigenlijk de hun aangebodene gelegenheid
met Engeland vrede te sluiten, niet te laten
voorbijgaan op een oogenblik, dat dit rijk
om verschillende redenen hartgrondig naar
vrede verlangde. Zij vreesden, dat bij voort
during van den oorlog hun ras allengs zóó
zou wegsmelten, dat het na de totstandkoming
van den vrede, in de talrijke, toenemende
Engelsche bevolking met verlies van taal en
zeden geheel zoude opgaan, en op die wijze
tot volkomen ondergang gedoemd was. Daarbij
kwam, dat hun ter oore was gekomen het
gerucht, dat de Engelsche Regeering van
plan was de krijgsgevangene Boeren niet
meer naar Zuid-Afrika terug te zenden, maar
deze stilletjes te laten in de streek, waar zij
geïnterneerd waren. Om nu een en ander te
voorkomen, besloten de Boeren tot behoud
van hun stam Eügelands souvereiniteit to
erkennen, en overigens zooveel mogelijk
gunstige voorwaarden voor zich te bedingen.
Nu de inly ving dor beide republieken, zoo
lang een dekreet op het papier, thans een vol
dongen feit is, waarover elk mensch zich diep
bedroeven zal, wiens brein niet beneveld, en
wiens gemoed niet bedorven is, rijst van zelve
de vraag, wat zal do toekomst van Zuid-
Afrika wezen. Zal Engeland behouden, wat hij
door de kracht van geweld en door aanwen
ding van gemeene middelen verkregen heeft?
Wij gelooven het niet, wij zien nog eens den
dag aanbreken, waarop de onbesmette, roem
volle vaan van Hollands stam in Zuid-Afrika
opnieuw in Pretoria en Bloemfontein zal
wapperen. In Londen moge thans met klok
gelui en feestgeschal de weinig eervolle
gebeurtenis gevierd worden, dat een kwart-
millioen soldaten 30.000 burgers na een
twee-en-een-halfjarige worsteling tot onder
werping genoodzaakt hebben, de tijd zal
komen, dat de Boeren tegen hun overweldigers,
die langzamerhand wel zullen trachten hot
dwangjuk op hunne schouders te leggen, zullen
opstaan, en hen zullen dwingen Zuid-Afrika
te ontruimen. Maar wat ook de toekomst moge
baren, gewenscht is het thans, dat, indien de
weg het Hollandsche element in Zuid-Afrika
te versterken, niet door de Engelsche Regeering
versperd wordt, dezen met alle ons ten dienste
staande middelen in te slaan, en niets in die
richting onbeproefd te laten.
Zondag is in Frankrijk de nieuwe Kamer
van Afgevaardigden bijeengekomen. Zij her
koos niet den aftredenden president Dcschanel,
maar bracht met groote stemmenmeerderheid
Leon Bourgeois, een onverdachten republikein,
op den presidialen zetel.
Nederland.
Veendam, 5 Juni. In den avond van
Zaterdag kwam de 30-jarige Albert Mulder,
j knecht bij den schuiten vaarder K. Jonker te
i Wildervank, van Groningen en wilde zich,
langs het Boven-Westerdiep, naar zijn woning
te Wildervank begeven.
Na eenigen tijd in 't café Brommer vertoefd
te hebben, ging hij verder, naar men zegt,
door nog iomand vergezeld.
Omstreeks één uur werden do bewoners
van 't Boven-Westerdiep uit hun slaap gewekt
door 't luid geroep, dat er iemand te water
I was geraakt. Men liep te zamen, zocht, en
weldra werd uit het drabbige, gistige, met
j schuim bedekte water hot lijk van Mulder
Op de brug, waarbij het lijk werd gevonden,
Jag de pet van den doode, met zijn mes er in.
Algemeene verslagenheid heerschte onder
de omstanders, toen zij daar den jongen,
goed bekenden en oppassenden man levenloos
zagen uitgestrekt. Dr. Hessel werd ontboden
en verscheen onmiddellijk. Hij kon slechts den
dood constateeren. Toen werd het lijk naar
Wildervank gevoerd. Bij de arme vrouw en
haar eonig kind bracht men den doode in
huis. De smart der weduwe is niet te
beschrijven. Hier verscheen ook dr. Eerkes.
Hij ontdekte boven in 't voorhoofd, onder
't haar, een diepe wonde, terwijl ook over
de kleeren een snede was toegebracht.
Dit alles wijst vrij zeker op moord.
Welk vreeselijk drama er in den stillen
nacht van Zaterdag aan 't Boven-Westerdiep
is afgespeeld, valt nog niet met zekerheid te
zeggen.
De politie is met een onderzoek begonnen.
Aan vingerwijzingen zal het haar zeker
niet ontbreken. Allerlei geruchten doen de
ronde en de meest uiteenloopende gissingen
worden gemaakt. Zoo zien sommigen in de
op de brug gelegde met bloed bevlekte pet,
waarin zich 't mes van Mulder bevond, een
poging om in dezen de vermoedens in
verkeerd spoor te leiden.
Utrecht, 4 Juni. Onmiddellijk na de
aankomst van dr. Leyds en den heer Fischer
werd een conferentie gehouden in »Hötel des
Pays-Bas". Te 4 uur begaf het gezelschap
zich naar de woning van president Kriiger,
waar aanvankelijk werd vergaderd door alle
heeren, later zonder do heeren Grobler en
De Bruyn.
De heeren Weasels en Wolmarana vertrokken
te 7.56 uur weder naar 's Gravenhage
de heer Fischer is met dr. Leyds alhier
gebleven.
Op de bijeenkomst bij president Krüger op
Oranjeluat waren tegenwoordig de heeren
Fischer, Wolmarans, Weasels, De Bruyn,
Grobler en Yan Boeschoten.
's-Gravenhage, 5 Juni. Tweede Kamer).
De heer Melchers hield heden zijn interpellatie
naar aanleiding der uitzetting van twee
Nederlandsche arbeiders, Broens en Ilajee, j
te Rheine woonachtig, uit Pruisisch Btaats-
gebied. Te 9 uur ongeveer, den 7den Mei,
kregen zij aanzegging, dat zij als lastige
Auslander" zich den 9den Mei te 1.41 uit
Pruisen moesten begeven.
Zelfs de verklaring van Hsjee, dat zijn
vrouw in hoogst zwangeron toestand verkeerde, j
mocht niet baten. Broens wist ten slotte 4
weken uitstel te krijgenHojee bad te i
vertrekken.
De een was strijker, de andere eveneens
een geschikt werkman, beidon geheelonthouders,
geen van beiden socialist. Waarom zijn zij
dan als aliistige Ausliinder" gequalificeerd
Omdat zijtoen de firma Yan Heek in het
buitenland arbeiders vroeg, zg. onder-
kruipers", en zij op die advertentie geschreven
hadden, de gevoerde correspondentie met een j
open brief in het te Twente verschijnend
blad Reclit door Zee hebbon geplaatst. Oe
firma Yan Heek schijnt haar invloed te hebben
aangewend te Rheine om de bedoelde arbeiders
over de grens te doen zetten door do
Pruisische regeering. Trouwens de Nieuwe
Courant heeft onmiddellijk tusschen dat
schrijven in Recht door Zee en de uitzetting
uit Pruisen verband gelegd. Men heeft hier
te doen met een laffe wraak der firma
Yan Heek.
Onze regeeriDg dient te informeeren bij
de Pruisische regeoring, waarom zij als hand- j
langster is opgetreden van een Nederlandsch
kapitalist.
Spreker vroeg den Minister van Buiten-
landsche Zaken: 1. Was de Minister bekend
met de redenen waarom de bedoelde arbeiders
als lastige Ausfiioder" zijn gequalificeerd en
uit Pruisisch staatugebied gezet? 2. Heeft hij
daarin aanleiding gevonden zich tot de 1
Pruisische regeering te wenden, hetzij ter
vergoeding van schade, hetzij ter voorkoming
van herhaling dezer feiten 3. Zoo neen, is
bij bereid alsnog hiertoe over te gaan?
De Minister van Buitenlandsche Zaken
antwoordde, vroeger niet met deze feiten j
bekend te zijn geweest. Overigens was deze
interpellatie eigenlijk niet tot de Nederlandsche, j
maar tot de Pruisische regeering gericht.
Iedere regeering heeft krachtens haar j
souvereiniteit omtrent uitzetting te beslissen.
In het bevelschrift staan soms de redenen j
tot uitzetting vermeld. Overigens kan een
regeering niet een andere ter verantwoording
roepon. De Minister kan vooralsnog niets j
anders doen dan het antwoord van den 1
Nederlandschen gezant te Berlijn op een
verzoek om inlichtingen afwachten.
Naar aanleiding van dit antwoord verzocht
de heer Melchers, die zeer teleurgesteld ver-
klaarde, dat de Minister al dien tijd geen
gelegenheid heeft gehad tot onderzoek der j
zaak, de verdere behandeling dezer interpellatie
te schorsen tot na de ontvangst der nadere
inlichtingenaldus is besloten.
5 Juni. De Eerste Kamer heeft met
30 tegen 5 stemmen aangenomen het wets
ontwerp Lohman c.s., tot niet-oproeping der
miliciens van de lichtingen 1896 en 1897.
Vlaardingen, 5 Juni. De makelaar in
zeelieden, de heer S. alhier, had zijn zinnen
gezet op de dochter van H. aan de Landstraat,
wat aanvankelijk door haar en vooral door
haar stiefmoeder werd aangemoedigd en waar
voor de heer S. zich vele financicele offers
getroostte, o. a. had hij haar geheel in het
nieuw laten zetten om in Rotterdam te gaan
dienen.
Wie beschrijft dan ook zijn verbazing en
verontwaardiging, toon zij eens overkwam,
haar aan den arm van een ander te zien
wandelen.
Nu is echter mynheer S. de man niet om
zich een dergelijke trouweloosheid zoo maar
to laten welgevallen en bij eischt, kort en
goed, liefde terug of geld en goed, en deed
dat op zulk een heftige wijze, dat er gisteren
avond een heel tumult door ontstond en de
gansche buurt in rep en roer werd gebracht.
Daar hij echter met al die drukte maar
een zeer negatief resultaat bereikte, heeft hij
de hulp der politie ingeroepenwat hem al
even weinig zal baten.
Zierikzee, 6 Juni. Wij vernemen, dat
buiten de onderwerpen, aan het hoofd van
ons blad vermeld, die in de Raadszitting van
aanstaanden Maandag zullen worden behandeld,
nog voorkomen het bekende voorstel van het
Raadslid W. C. de Crane om Burgem. en
Weth. uit te noodigen om de verslaggevers
van de plaatselijke nieuwsbladen in de ge
legenheid te stellen de onderwerpen, die in
de openbare zitting van den Gemeenteraad
ter behandeling komen, in extenso op te
nemen, met de daarbij behoorende toelichtingen
en prae-adviezen.
Vervolgens een adres van het Hoofdbestuur
van de Vereeniging van leeraren van inrichtingen
voor Middelbaar Onderwijs, houdende verzoek
om de jaarwedden aan de inrichtingen van
Middelbaar Onderwijs dezer gemeente te regelen
volgens den voor de Rijksscholen vastgestelden
grondslag, met prae-advies van Burgem. en
Weth.
Verder een voordracht van vier personen
ter benoeming van eene onderwijzeres aan
school A.
Bij gunstig weder zal volgens achter
staande annonce aanstaanden Zondag des
avonds ten zeven ure op Schuddobeurs in den
fraaien tuin van den heer Dekker door het
muziekgezelschap Crescendo" van Dreischor,
waarvan de heer Joh. F. A. Theewis directeur
is, eeu uitvoering gegeven worden. Wij
twijfelen niet, of velen zullen daarvan gebruik
maken, vooral wanneer zij weten, dat men
's avonds om tien uur nog per extra-trein
van Schuddebeur8 weg kan.
Ook slim. Zooals wel meer gebeurt,
verkocht iemand van zijne vele loten een lot
aan een ander. Op dit nummer valt de
le' prijs dor Zierikzeesche paardenloterij.
Waarschijnlijk komt dit 's avonds bij de
trekking ter kennis van den verkooper, die
zich herinnert, dat K. de gelukkige bezitter
is van het bij hem gekochte lot. Hoe echter
dit lot weer in handen te krijgen. O, ja
Een boodschap met een compliment van
vader, dat bij met het afgeven van het
nummer verkeerd ia geweest, en het lot
terug verlaDgde.
Geen kwaad vermoedend, wordt door den
eigenaar het lootje afgegeven. Een poos later
komt dezon echter ter oore, dat de 4o prijs
op dit nummer is gevallen. Wat nu De
veldwachter en anderen verschaffen raad, en
met vriendelijke hulp van dezekomt de
ongelukkige echter weer in hot bezit van
zijn eigendom, waarvoor hij in ruil den
len prijs kan afhalen.
Ter naturalisatie is o. a. voorgedragen
de heer B. H. W. Wiebols, koopman te
Zierikzee.
De heer J. H. C. Heijse, lid van de
Provincialo Staten van Zeeland voor het
district Zierikzee, zal 3 Juli 25 jaren als
zoodanig zitting hebben.
WEERKUNDIGE WAARNEMINGEN
bij 's Rjjkskustverlichtiog te Westorschouwen,
gedurende Mei 1902.
Wij zijn aan het vooruitgaan wat den
regenval betreft; Mei leverde ons in 27
aftappingen en evenveel regendagen 61.4 m.M.
water, alzoo 19.4 meer dan de normale
val voor deze maand aangeeft; de bannen
ontvingen dus een water-inkomen van
114240 M3., driemaal sporadisch vermengd
met sneeuw.
Vergeleken met de voorgaande maand, was
Mei helder, immers men noteerde slechts 14
maal nevel en 3 maal mist. Donder, weerlicht
en bliksem alzoo onweder hoorde en
zag men ook 3 maal, 1 maal vertoonde zich
een regenboog.
Wat de luchtgesteldheid aangaat, die was
als volgt2 maal helder, 7 maal lichtbewolkt,
10 maal bewolkt, 25 maal zwaar bewolkt
en 11 maal betrokken.
De windrichting varieerde volgenderwijze
20 maal N., 3 maal N.-O., 3 maal O., 2
maal Z.-O., 7 maal Z., 9 maal Z.-W., 21 maal
W. en 10 maal N.-W. De kracht van den
wind steeg 12 maal van stijve bramzeilskoelte
tot marszeilskoelte. 2 maal stond het storm-
sein bij.
Bij kon. besluit zijn met ingang van
1 Juni opnieuw benoemd tot leden van het
college voor de zeevisscherijen de heeren
A. Hoogenraad, H. Kikkert, jnr. G. J. Goe-
koop, II. Dirkzwager Mz. en jhr. mr. J. Röell.
Bij kon. besluit is een pensioen van
f 130 toegekend aan E. J. van Exel, wed.
I. de Yey, sluisknecht aan het kanaal door
Walcheren.
Woensdagnamiddag werd te Terneuzen
op het schietterrein door den heer Thomson,
le luitenant, district-commandant der Kon.
maréchaussée, in tegenwoordigheid van een
aantal manschappen der brigade's uit het
district, aan den wachtmeester M. Boogert
te Westkapelle de zilveren medaille voor
24-jarigen trouwen dienst uitgereikt.
De vergadering van stembevoegde
ingelanden van den polder Moerspui (Zuid-
dorpe) besloot voor het leggen van een tram
HonteniaseSelzaete gedurende 10 jaren
eene jaarlijkscho subsidie te verleenen van
f 140.
Voor hetzelfde doel en gedurende den
zelfden tijd stelden de vergaderde ingelanden
van den polder Zuiddorpo Noorddeel f 100
's jaars beschikbaar, terwijl door de ver
gadering van den polder Zuiddorpo Zuiddeel
f 45 's jaarB gedurende 20 jaren werd
toegezegd.
Ellemeet. Woensdagavond brak een stier
van den landbouwer A. Berrevoets uit den
stal los, en wist zich een weg te banen naar
een nabij de hofstede gelegen weide. De
eigenaar trachtte met de hulp van een arbeider
het woeste dier te vangen. Dit ging echter
niet zoo gemakkelijk. De stier rende op den
eigenaar toe, die door een paar krachtige
steken aan beenen en borst ernstig gewond
werd. De heer B. werd uit zijn neteligen
toestand verlost, doordat de arbeider deq
viervoetigen ongewenschten strijder door hevige
knuppelslagen wist te verwijderen. Genees
kundige hulp moest terstond worden ingeroepen.
Stavenisse. Volgens den alhier vanwege
het Kon. Ned. Met. Instituut te De Bilt bij
Utrecht geplaatsten regenmeter viel er in
Mei 1.1. 44.7 m.M. regen in 13 aftappingen,
tegen 12.9 in 1901, 24.05 in 1900 en 50.25
in 1899. De hoogste barometerstand in de
laatste maand was 777, de laagste 752 m.M.
St.-Maartensdijk, 5 Juni. Bij de heden
gehouden paardenmarkt alhier waren aan
gevoerd 192 stuks paarden. De handel was
vrij levendig. Circa 40 paarden werden ver
kocht. De handelaars prezen over 't geheel
do goede kwaliteit der aangevoerde paarden.
Jaarlingen werden verkocht tot f 2152-jarigo
tot f 300 3-jarige tot f 465 en werkpaarden
tot f 440. Bij de in den namiddag gehouden
ringrijderij met paarden werd de le prijs,
een rijzadel, behaald door I. Hage Jz do
2e prijs, een rijstel, door Cs. Hage Jz.do
3e prijs, een prima kwal. paardendeken, door
M. Groenewege Mz4e prijs, een fietslantaarn,
door P. Noom5e prijs, een hoofdstel zonder
gebit, door D. de Wilde Dz.6e prijs, een
i fietszadel, door D. Vermaas, 7e prijs, een
paar fietspedalen, door Anth. Hage I.Pz.
Poortvliet, 5 Juni. Alhier hebben zich in
2 huisgezinnen gevallen van diphtheritis
(besmettelijke keelziekte) voorgedaan.
Candidaatslijsten voor de a.s. verkiezing
van een lid van den gemeenteraad ter voor
ziening in de vacature, ontstaan door het
overlijden van den WelEd. heer Van Rijssel,
kunnen worden ingeleverd tot 17 Juni as.
Oud-Vossemeer. Elders ia reeds met
j den besten uitslag beproefd het inenten tegen
i varkensziekte, maar over het algemeen is
j