ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Zaterdag 17 Mei 1902.
Tweede Blad.
Haagsche Brieven.
(Z i g i* i li. zeesche
Courant)
Verschijnt DINSDAGDONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is f 1,30, franco per post
f 1,60.
Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending
eens per week, f 10,per jaar.
58ste JAARGANG. No. 7693.
Direotoura. ar. DE LOOZE.
Redacteuren:
A. FRANKEL.
J. WAALE, alleen voor het binnen- en buitenl. nieuws.
Advertentiënvan 13 regels 30 C'ta.
meerdere regels 10 Cts.kannen uiterlijk tot des
Maandags, "Woensdags en Vrijdags middags
12 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaateruimte berekend.
Alle betalingen moeten uitsluitend geschieden ten kantore van A. J. de Looze, Hoek Schuithaven, Zierikzee.
Ingezonden stukken en berichten van correspondenten te adresseeren aan A. FitaNKEL, Meelstraat 386, Zierikzee.
Postkantoor te Zierikzee.
Lijst van brieven en briefkaarten, aan dit kantoor en
de daaronder behoorende hulpkantoren ter post bezorgd,
welke wegens onbekendheid van de geadresseerden niet
konden worden uitgereikt, over de le helft der maand
Mei 1902.
1. Wed. Filhaber, Arasterdam.
2. A. van der Have, 's-Gravenhage.
3. L. Boot, id.
4. Mevrouw Schieka 199a, Rotterdam.
5. A. Schudt, id.
6. M. de Glindt, id.
HIEUWSTIJPÏilGEII.
De Transwaalsoh-Engalsche
oorlog-
Londen, 14 Mei. Uit Harrismith wordt
van eergisteren, Maandag, gemeld, dat
generaal Wessels, commandant Louis Botha
en andere Boerenleiders, daar Zondag zijn
aangekomen. Maandagmorgen vertrokken zij
uit Harrismith per trein om de samenkomst
der BoereDgedelegeerden te Vereeniging bij
te wonen.
Pretoria, 14 Mei. Er komen voortdurend
afgevaardigden van de Boeren aan, uit alle
streken, met bestemming naar Vereeniging.
Vanavond zal het meerendeel zijn aangekomen.
Tegen morgenochtend vroeg zullen alle
afgevaardigden te Vereenigiög zijn. Men
verwacht dat de eerste samenspreking morgen
gehouden zal worden.
Men verneemt dat Kitchener met de
leiders van de Boeren overeengekomen is, dat
aan de samenspreking te Vereeniging, die
naar men- verwacht morgen beginnen zal
vertegenwoordigers van alle afdeeliogen Boeren
in beide koloniën (bedoeld worden: de Zuid-
Afrikaansche Republiek en de Vrijstaat) zullen
deelnemen. In de bijeenkomst zijn dus alle
commando's vertegenwoordigd. Wat er ver
handeld wordt, blijft onder de Boeren zeiven.
Men verwacht dat, als de conferentie het eens
is geworden over de voorwaarden voor een
regeling die aan Kitchener kunnen voor
gelegd worden, zij afgevaardigden met dit
doel naar Pretoria zal zenden.
Amerika.
Te groote zegenEen 28-jarige dame
te New-York, reeds moeder van drie kinderen
(waaronder tweelingen), heeft dezer dagen aan
vijf meisjes het leven geschonken.
Mama en de vijf kleinen zijn welvarend.
Zwitserland.
Het is in Zwitserland zóó koud, dat de
nachtvorsten een groot deel van den wijnoogst
hebben vernield. Op sommige plaatsen ligt
het ijs op het water. De insecten worden
door de kou gedood, doch hiervan is het
gevo'g, dat veel vogels van honger en kou
sterven. De handel in vogel-lijken voor de
dameshoeden is dientengevolge groot.
Frankrijk.
Het drama in de lucht. Aangaande het
vree8elijke ongeluk, dat Maandag in den
vroegen morgen don Braziliaanschen af
gevaardigde Severo to Parijs is overkomen
met zijn bestuurbaren luchtballon »Pax", is
nog het volgende mede te deelen
't Was de eerste proeftocht, welken de
luchtreiziger mot zijn ballon zou ondernemen.
Om vijf uur Maandagmorgen was de vulling
van den ballon met waterstofgas geëindigd,
Severo en zijn machinist Sachet namen in het
schuitje plaats en beproefden voor het laatst,
of alles in goede orde was. Tegen halfzes
werd de ballon losgelaten. Hij verhief zich
snel in do lucht, doch, in stede van zich te
richten naar Isey-les-Molineauxhet doel van
den tocht, zwenkte het luchtschip heen en I
weer, beschreef cirkelbogen in verschillende
richtingen en dreef dan weer aanmerkelijk af.
De toeschouwers verwachtten den ballon te
zullen zien dalen, doch bij rees nog steeds
en bleef onregelmatige lijnen beschrijven.
Plotseling, het was goed tien minuten na de
opstijging, zag men een vlam om den ballon
slaan onmiddellijk daarop hoorde men een
zwaren slag en toen stortte het schuitje om
laag. De geheele toestel, 1500 K.G. zwaar,
viel iu de avenue du Maine, vernielde een
schoorsteen, rukte een deel van een dak weg
en kwam dwars over den weg te liggen.
Severo en Sachet waren beiden dood, de
machinist had brandwonden en zware
kneuzingen bekomen, de luchtreiziger was
deerlijk verminkt, doch had geen haartje
gezengd.
Het ongelukkigste van de zaak is, dat de
weduwe van Severo met zeven kinderen
overzorgd achterblijft. De man had zijn geheele
kapitaal in zijn ballon gestoken.
Yan andere zijde wordt beweerd, dat het
ongeluk te wijten is aan een toevallige fout
aan den gashouder, als dikwijls bij automo
bielen wordt geconstateerd. Ook zou Severo,
die 20 jaar lang de luchtvaart heeft bestudeerd
eu zelfs met vrouw en kinderen per lucht
ballon is opgestegen, volstrekt niet onbekend
zijn geweest met de behandeling van het
luchtschip.
Het lijk van Severo zal gebalsemd en naar
Brazilië overgebracht worden. Het heet, dat
de Braziliaansche regeering de begrafenis op
staatskosten zal doen plaats hebben.
Parijs, 14 Mei. President Loubet is
hedenmorgen om halfnegen te Brest aange
komen met de ministers van buitenlandsche
zaken en van marine en onmiddellijk na de
begroeting door de autoriteiten op het perron,
naar de prefectuur vertrokken, waar receptie
werd gehouden. Om halfelf woonde de
president de voorbij trekking bij van burgerlijke
en militaire vereenigingen, daarna bezocht hij
het burgerziekenhuis en om 12 uur nam ten
stadhuize het feestbanket een aanvang, waaraan
deelgenomen werd door 187 burgemeesters.
Hedenmiddag om 5 uur scheept de
president met minister Delcassé zich in aan
boord van de »Montcalm" om de reis naar
I Rusland te aanvaarden en men verwacht, in
verband met de jongste berichten uit Peters-
I burg aangaande de heropening der scheepvaart
in de Oostzee, dat hot oorspronkelijke plan
i om te Kroonstad te landen, doorgezet zal
I kunnen worden. In elk geval zal er in het
I reisprogram geenerlei wijziging worden gebracht,
i wanneer de landing moest plaats vinden in
I Re val.
Wel is er sprake van geweest, in verband
I met de ramp op Martinique, de reis uit te
stellen, doch toen hiervan mededeeliog werd
gedaan aan den Czaar, toonde deze zich met
dit plan niet ingenomen, daar de toebereidselen
reeds te ver gevorderd zijn en redenen van
politieken aard zich tegen een dergelijke
verdaging verzetten. Alleen zou de president
als zijn verlangen hebben te kennen gegeven,
dat er enkele wijzigingen werden gebracht in
het programma der feestelijkheden, om er
het karakter van vermakelijkheid aan te
ontnemen, dat in de gegeven omstandigheden
niet wel zou passeD. De president zal zijn
wenech in dezen onmiddellijk na zij a landing
te kennen geven en men verwacht, dat zijn
bedenkingen gewaardeerd zullen worden.
's-Graveniiage, 13 Mei 1902.
Welke een verluchting voor de gemoederen,
die tijding, dat nu werkelijk het genezings
tijdperk voor onze geliefde Koningin is aan
gebroken, welk een heerlijke gedachte, dat
de vorstin, op wie het oog van de gansche
wereld is gevestigd, thans niet meer lijdt, noch
gedrukt gaat onder de pijnigende onzekerheid,
of het kind, dat zij onder 't harte droeg, niet
dood ter wereld zou zijn gekomen, of, zoo niet,
de sporen levenslang zou dragen van de
typheuse aandoening der moeder, maar dat zij
kalm haar volkomen genezing kan afwachten
om tot sterkte en kracht terug te komen.
Zeker, de teleurstelling moet groot geweest
zijn voor haar, voor haar gemaal en haar
moeder, niet minder dan ze het was voor het
Nederlandsche volk, maar de dankbaarheid,
die de natie vervult over haar genezing is
overwegend. Teleurstellingen worden vergeten,
het jonge, frissche leven van de Koningin geeft
alle reden tot hoop voor de toekomst. Neder
land weet te wachten, en wenscht voor alles
het behoud van het dierbaar leven op den
troon.
Zelden of ooit heeft het lijden van een
Vorstin zoo'n algemeenen weerklank door de
wereld gevonden als dat van Koningin Wil-
helmina. Een stroom van sympathie concen
treerde zich op dat écne punt, het kasteel Het
Loo. Dit doet het Nederlandsche hart goed,
omdat wij weten, dat het hier niet enkel geldt
den naam, maar de persoon, de daden van de
Vorstin, die door haar optreden, door haar
woorden, door hare handelingen in den korten
tijd van haar regeering het recht heeft ver
worven op den eerbied en de hoogachting der
beschaafde wereld.
Hoogstwaarschijnlijk zal, als de Vorstin van
haar ziekbed zal zijn verrezen, en weer is gaan
meeleven in het dagelijksch leven, voor naar
een tijdperk van kalme afzondering aanbreken.
Men spreekt van een verblijf te Soestdijk,
misschien ook een tijd in 't buitenlanddoch
zeker zal het nog geruimen tijd duren, voordat
de Koningin weer in 't openbaar optreedt.
Het is niet te ontkennen, dat de ziekte eenige
vertraging heeft doen ontstaan in de behande
ling van Staatszaken. Doch dat moeten we, en
willen we gaarne dragen, te meer, daar het
meest spoedeischende toch is geschied, zoodat
van eigenlijke stremming geen sprake is
geweest.
Trouwens, ook zonder die ziekte, zou dit
jaar de wetgevende arbeid toch niet groot zijn
geweest. Dat is nooit het geval in het eerste
jaar van het optreden van een nieuw Ministerie.
De Ministers moeten eerst inleven in hun
nieuwen werkkring, voordat zij wetten kunnen
maken, waarvoor ze staan. Alleen is daardoor
juist bewaarheid, wat bij de verkiezingen voor
speld werd, dat verandering van bestuur steeds
de zaken benadeelt, omdat er zooveel is, wat
voorbereid was en wordt te niet gedaan, en
overweging van nieuwe maatregelen tijd vordert.
Waar deze regeering veel aan doet, dat is
de Zondagsrust te bevorderen. Zelfs is nu
sedert eenige weken een maatregel in werking,
waardoor des Zondags ook de groote kantoren
van doorloopenden dag- en nachtdienst: Am
sterdam, Rotterdam en 's-Gravenhage zes uur
des Zondags gesloten zijn, namelijk van 25
en van 811 des avonds.
Het vreemdst van deze geschiedenis is, dat
deze maatregel, ternauwernood aangekondigd,
den eersten keer den beste, weer moest worden
ingetrokken, met het oog op den toestand der
Koningin, en toen de nieuwe regel den volgenden
Zondag doorging, juist de ergste toestand had
kunnen geboren worden dien men zich in een
constitutioneelen Staat denken kan, n.l. het
gevaar voor het verlies van het hoofd van
den Staat, zonder dat er eenige telegrafische
gemeenschap was met den zetel der regeering
en de regeerings-personen. Indien Zondag voor
acht dagen tusschen 8 en 11 uur 's avonds een
ramp ware voorgevallen, zou de regeering er
al dien tijd onkundig van zijn geweest, dank zij
den pas ingevoerden beperkten telegrafischen
Zondagsdienst. Mag dat, kan dat? zou men
geneigd zijn te vragen.
En nu had men nog maatregelen kunnen
treffen. Maar zoo iets, of iets anders van even
groot gewicht kan voorvallen, als men er hoe
genaamd niet op is voorbereid. Is het dan
verstandig een gemeenschap te belemmeren
van zooveel belang als die van de groote
steden des lands onderliog en met de verblijf
plaats van het hoofd van den Staat?
Voor godsdienstige oogmerken heeft de
directeur-generaal deze rust niet ingesteld;
immers dan zou die op Zonda^voormiddags
zijn gesteld, terwijl die in den middag gelegen
heid geeft tot wandelen en 's avonds tot ont
spanning.
Waarom dan niet liever door eenige ver
meerdering van personeel om beurten volkomen
Zondagsvrijheid toegekend met behoud van
den vollen diensttijd van kantoor-openhouden.
En hoe zal het dezen zomer te Scheveningen
j gaan met die talrijke badgasten en bezoekers,
j het drukke gebruik van telegraaf en telefoon
I door komenden en gaanden. Men vergete toch
ook niet, dat het intercommunaal telephonisch
verkeer zoo goed als geheel stilstaat op Zondag,
i En wanneer nu ook wat men nu voornemens
schijnt te doen den Zondags-spoorwegdienst
gaat beperken, dau wordt elk verkeer op den
dag zóó bemoeielijkt, dat er de grootste
nadeelen uit kunnen ontstaan.
Rust is goed, Zondagsrust uit welk oogpunt
ook noodig, maar de wereld rust niet, het
bestaan staat niet 52 dagen in het jaar, een
zevende van een jaartijdperk, totaal stil.
j Beperking van den arbeid door meerdere
arbeidskracht bij afwisseling op Zondag te
laten dienst doen, dit is noodig en wenschelijk,
maar evengoed als de zieke op Zondag dezelfde
verpleging behoeft als andere dagen, de mensch
zich moet voeden, het vee moet verzorgd worden,
omdat dat eischen zijn van de natuur even
zoo goed moet men niet opzettelijk de hoofd
aders van het verkeer, van het maatschappelijk
en staatkundig leven des volks een geruimen
tijd des Zondags van elkaar gescheiden houden.
De natuur stoort zich niet aan Zon- en feest
dagen, dat leert de ontzettende ramp op
Martinique. In zulke tijden is elk oogenblik
uitstel van gemeenschap te zoeken met de
buitenwereld, een misdaad tegen de menschheid,
waarvan duizenden het slachtoffer kunnen
worden.
Van misdaad gesproken, het revisieberoep
door den in 1880 veroordeelden De Jongh
heeft hier tot niets geleid, wat te voorzien
was. Er zou gewichtiger aanleiding moeten
bestaan om opnieuw een rechtsgeding op
't getouw te zetten dan de beweriDg, dat
een ander dan hij den moord op den jeugdigen
knaap had gedaan, welke moord indertijd
zooveel sensatie heeft gewekt. Alles is mogelijk,
maar in 1880 heeft niemand getwijfeld aan
De Jongh's daderschap of hoofddaderschap.
De Kamer, die thans bezig is met het
militair strafwetboek, zal waarschijnlijk niet
vele weken meer bijeen blijven. De bedoeling
is enkele urgente wetsontwerpen af te doeu,
en dan vacanlie te gaan nemen, natuurlijk
als er geen gewichtige omstandigheden mochten
I tusschenbeide komen. I
De ziekte van H. 91. de Koningin.
Dr. Roesingh zal van Den Haag uit H. M.
de Koningin nu en dan blijven bezoeken.
De verpleegsters blijven voorloopig Dog ten
paleize.
Hoewel de ziekte, waaraan H. M. aanvan
kelijk lijdende was, geweken is, zullen de
officieele biljetten met de aanduiding der
besmettelijke ziekte eerst verwijderd worden,
nadat de ontsmetting der vertrekken heeft
Dr. Roessingh heeft Donderdag de directie
van het Gemeente-Ziekenhuis ia Den Haag
weder aanvaard en ook de consultatieve
praktijk hervat.
Hr. Ms. geneesheer denkt H. M. de
koningin Zaterdag weer te gaan bezoeken.
Dr. Roessingh ontving in de jongste dagen
uit verschillende plaatsen in Europa (Duitsch-
land, Frankrijk en Engeland) van collega's
telegrammen, brieven of briefkaarten, met
hartelijke gelukwenschen over de gelukkige
wending, die ten slotte de behandeling van
H. M. onder leiding van de geneesheeren
heeft genomen.
De ramp op 9Iartiiiiqae.
Afdeelingen soldaten zijn in St. Pierre
onophoudelijk bez'g de lijken te brengen naar
groote brandstapels van met petroleum ge
drenkt hout. Een verschrikkelijke lucht van
verbrand vleesch heerscht over de verwoeste
stad. Een aantal priesters hebben zich ook
daarheen begeven en nemen der lijkdienst bij
de brandstapels waar. In de baai voor de
stad dreven tal van lijken, maar deze werden
vrij spoedig opgeruimd door zwermen zeevogels
en door haaien die blijkbaar van alle richtingen
naar dat punt zijn gekomen.
Intusschen buldert en vlamt de Mont Pélée
nog altijd vooit, nog steeds omringd door
donkere wolken.
Ook de Souffrière op St. Vincent is nog
steeds in werking. De berichten, die van dat
eiland komen, luiden ook droevig. De dokters
en ziekenzusters zijn uitgeput door het voort
durende werk, en er blijft groote ongerust
heid heerschen onder de bevolking. Volgens
de laatste berichten zou het aantal dooden
1600 zijn.
Uit de houding der lijken te St. Pierre
maakt men op dat de slachtoffers gestikt zjjn
door de vergiftige dampen. De meesten hadden
de hand voor den mond. Uit St. Pierre is
blijkbaar niemand ontkomen. De geredden
zijn meest uit voorsteden, voornamelijk uit
Le Prêcheur, en vormen een 1300-tal.
Sommigen van hen hadden St. Pierre den
vorigen avond verlaten, maar over 't algemeen
deed de overheid alle moeite om de bevolking
te kalmeeren en een paniek te voorkomen.
Men schat 't aantal lijken in de stad op 30.000.
Inmiddels wordt alom gewerkt tot organi
satie van hulp voor de slachtoffers; in Frank
rijk is men bijzonder getroffen door de energie
die de Vereenigde Staten daarbij toonen. Uit
alle landen stroomen giften in.
Aan het Fransche dep. van marine heeft
men nu de zekerheid, dat door de uitbarsting
van den Monte-Pelée het geheele grondgebied
verwoest is tusschen CarbetPrêcheur
Grande Rivière en Macuba. Te Prêcheur zijn
reeds 400 lijken begraven en ook te Basse
Pointe (aan de noordkust van Martinique) is
de schade aanzienlijk.
Fort-De-France, 13 Mei. Vrijdag, Zaterdag
en Zondag zijn in de straten van Saint-
Pierro ongeveer 2000 lijken gevonden. De
kruisers uSuchet" en nValkyrien" en het
kabelschip »Pouyer Quertier" hebben de
bewoners van Prêcheur en Carbetdie
halfdood waren van dorst en honger, opgenomen.
Alleen de »Pouyer Quertier" heeft meer dan
2000 menschen gered, die grootendeels ernstige
brandwonden hadden. Heden was de uitbarsting
van den Monte Pelée weder sterker.
Volgens berichten, aan 't Fransche dep.
van koloniën ontvangen, zou bij de ramp te
St.-Pierre, zeker het grootste gedeelte der
bevolking zijn kunnen ontkomen, indien de
gouverneur van Martinique den avond te
voren om 7 uur, geen proclamatie had
afgekondigd ter geruststelling van de bevolking
en ter aanmaning tot kalmte, tot welke daad
de gouverneur was overgegaan, nadat hij te
rade was gegaan met een commissie van
deskundigen.
De Koningin heeft machtiging vtrleend tot
het zenden van het pantserschip Koningin-
Regentes", commandant de kapitein ter seo
