Donderdag 20 Maart 1902. (Z i e r i li z e e s c h. e Courant). Openbaar Eindexamen der Burger-Avondschool Algemeen Overzicht. HEUWSTIJDIMGEil. Uit Stad en Provincie. ZIERIKZEESCHE MEI WSHORE. Verschijnt DINSDAGDONDERDAG en ZATERDAG. De prijs per 3 maanden is f 1,30, franco per post f 1,60. Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending eens per week, f 10,per jaar. 58ste JAARGANG. No. 7669. Dlreoteur 9 A. J. DE LOOZE. Redacteuren A. FRANKEL. J. WAALE, alleen voor het binnen- en buitenl. nieuws. Ad verten tiënvan 13 regels 30 Cts. meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des Maandags, Woensdags en Vrijdags middags 12 ure bezorgd worden. Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend. Alle betalingen moeten uitsluitend geschieden ten kantore van A. J. de Looze, Hoek Schuithaven, Zierikzee. Ingezonden stukken en berichten van correspondenten te adresseeren aan A. Frünkel, Meelstraat 386, Zierikzee. op Maandag 24 Maart, des avonds te 6 uur, in het gebouw der school, ingang Manhuisstraat. De Directeur der Burger-Avondschool J. A. DE BRUYNE. Na de beteekenisvolle zegepraal der Boeren bij Twecbosch op de ÈDgelschen zijn geen berichten betreffende later geleverde gevechten ingekomen. De Engelscbon zullen, alvorens een slag te wagen, zich eerst geducht versterken, en de Boeren weten oudergewoonte van een door hen behaalde overwinning niet genoegzaam partij te trekken. Lord Methuen, die door De la Rey onvoorwaardelijk in vrijheid is gesteld, is na eenige dagen te I Klerksdorp verpleegd te zijn, nu naar J Johannesburg vervoerd geworden. Gelijk men I weet, is hij aan zijn rechterdij ernstig ver- J wond. Wat De la Rey bewogen beeft om Lord Methuen tegen den wil der op Engeland fel verbitterde burgers los te laten, kunnen wij Diet met zekerheid zeggen. Heeft erkentelijkheid hem er toe genoopt, daar Lord Methuen de gevangen genomen vrouw en kinderen van De la Rey beter schijnt behandeld te hebben, dan men van een Eogelschen generaal verwachten kan? Of was de groote moeilijkheid een gewonden vijand op de snelle krijgstochten met zich mede te voeren, de oorzaak, dat men hem losliet? Of moet men soms in het stelselgeen gevangenen houden, dat de Boeren volgen, sedert zij de guerilla voeren, de reden zoeken, dat men zelfs een Engelschen gene raal niet als gijzelaar wilde terughouden? Welke ook de beweegreden van De la Rey moge geweest zijn, de hooge Engelsche aristokratie behoeft geen angstige bezorgd heid meer voor haar troetelkind te koesteren. Lord Methuen is vrij. Het bericht, dat Louis Botha aan Bruce Hamilton een ernstige nederlaag heeft toe gebracht, is nog niet bevestigd. Men verdenkt do Engelsche Regeering, dat zij er meer van weet. Wij hopon, dat het bericht waar moge blijken. Het proces tegen den nobelen Boeren- commandant Kritzinger is geschorst. Het gerucht loopt, dat de Koningin van Engeland, Alexandra, daaraan niet geheel vreemd is, al werd ook in het Lagerhuis door don Minister Broderick als grond der schorsing opgegeven de onvolledigheid der bewijsstukken ten processe. Kennend namelijk de omstandig heden, onder welke Kritzinger werd gevangen genomen, moet zij, gelijk men zegt, een levendige sympathie koesteren voor den Boerencommandant, die zijn leven gewaagd en zijn vrijheid verspeeld heeft om een gewonden krijgskameraad te redden. Cecil Rhodes is gevaarlijk ziek, hem op zijn sterfbed de schimmen der gesneuvelden in dezen oorlog voortdurend vóór oogen zweven, en hem voorhouden, wat vreeselijk onheil hij door zijn lage rol gebracht heeft over een vreedzaam, gelukkig levend volk, en in weikon diepen afgrond hij Engeland gestort heeft. En moge hij dan stervend tot de erkentenis komen, dat hij en Chamberlain en Milner de drie grootste schavuiten zijn, die Engeland heeft voort gebracht. Ierland is in gisting. Een opstand daar, die vroeg of laat moot uitbreken, en leiden zal tot een afschudding van het Engelsche dwangjuk, zou nu voor de Boeren een prachtige afleiding zijn. De Koning heeft wegens den ernstigen toestand op het groene eiland het raadzaam geoordeeld het gewone bezoek aan Ierland's hoofdstad dit jaar achter wege te laten. Hij begrijpt, dat bij niet op dezelfde consideratie kan rekenen, die men indertijd jegens zijn mama, wijlen Koningin Victoria om haar hoogen leeftijd en haar geslacht in acht genomen .heeft, en dat hij zich blootstelt aan een b<^roeting, die het aanzien der Kroon niet zal verhoogen. Wel licht vreest hij zelfs, dat zijn leven gevaar loopt. Campbell Bannerman, de aanvoerder der liberale partij in Engeland, heeft in het Lagerhuis aangedrongen op het instellen van een enquête over al de contracten, die door het Ministerie van Oorlog in verband^met de voorziening in de behoeften van het leger in Zuid-Afrika gesloten zijn. De Regeering ver zette zich daartegen. Zij wilde een dergelijk onderzoek nietzoolang de oorlog duurt. Wij willen het dolgraag gelooven, dat zij tegen een dergelijke enquête thans opziet. Want besloot het Parlement daartoe, dan zou wellicht aan het daglicht komen, aan welke schandelijke knoeierijen sommige leden van het Engelsche Kabinet en tal van hooge oomes bij het leger zich ten nadeele van 's lands kas direct en indirect hebben schuldig gemaakt. Om een bewijs te geven van het immoreel gehalte van het huidige Engelsche Ministerie voeren wij het feit aan, dat de nederlaag bij Tweebosch 36 urm aan do Regeering bekend was, voordat deze door haar gepubliceerd werd. Met de publicatie werd zoolang getalmd, opdat men gelegenheid zou hebben de Randwaarden, die zoodra de nederlaag bekend zou worden, ongetwijfeld zouden dalen, tegen den gewonen koers aan de beurs te verkoopen, om ze later tegen den gedaalden koers weder in te koopen. De I winst in het koersverschil is ook voor J Ministers van het slag van Chamberlain niet te versmaden. De vroegere opperbevelhebber van het Engelsche leger, Lord Wolseley, is op reis naar Zuid-Afrika. Het heet, dat het een 1 pleiziertochtje is, wat Lord Wolseley onder neemt. Maak dat den ganzen wijs. Een man van dien hoogen leeftijd doet voor zijn plezier geen reis naar Zuid-Afrika. Zoo iemand is op zijn ouden dag het meest op zijn gemak in zijn winterverblijf of op zijn landgoederen. Wij nemen dan ook veeleer aan, dat de Engelsche Regeering aan Lord Wolseley een geheime zendiDg heeft opgedragen, die met den oorlog in Zuid-Afrika nauw verband houdt. Misschien tracht men door Lord Wolseley met de Boerenaanvoerders onderhandelingen aan te knoopen. In don Pruisischen Landdag deelde Baron Yon Richthofer, de staatssecretaris, mede, dat Engeland heeft toegestaan, dat Duitsche liefdegaven voor de concentratie kampen vrij van inkomende rechten ia Zuid- Afrika kunnen ingevoerd worden. Met het oog op deze tegemoetkoming van Engeland hoopte hij, dat de Duitsche natie een meer welwillende houding jegens Engeland zou aannemen. Een volk, dat de waarheid en oprechtheid lief heeft, kan voor een andere natie geen sympathie huichelen, geen liefde veinzen, wanneer het reden heeft voor haar afschuw te gevoelen en verachting te koesteren. Engeland heeft dezen oorlog op zulk een wreedo en gemeene wijze gevoerd, dat de goheele beschaafde wereld bij zijn vernedering en ondergang zal jubelen. In België heeft het kiesrechtdebat aan leiding tot hefiige scènes gegeven. Vooraf ging een woordenwisseling tusschen Anseele en de rechterzijde. Anseele had, toen men hem bospotte wegens zijn verklaring, dat hij een kind van den arbeidenden stand was, vuur gevat, en zeide, ziedende van toorn, ongeveer dit: »Ik ben de vijfde zoon van een armen schoenmaker, meester in zijn vak, die honger geleden heeft, mijne heeren, ja, honger met zijn kinderen. En gij spot!" Maar dat was nog niets. De storm stak eerst op, toen de Minister-President do unie van liberalen en socialisten ter verkrijging van algemeen kies recht besprekend, de verbondenen vergeleek bij struikroovers, die aan den grooten weg men8chen berooven. Nauw waren deze woorden uitgesproken, of de socialisten stoven van hun zetels op, snelden naar de tafel van den President der Kamer, eischend van dezen, dat hij den Minister-President tot de orde zoude roepen. Dit geschiedde evenwel niet. De Ministertafel moest nu beschermd worden, anders ware het tot handtastelijkheden gekomen. Om een einde te maken aan het verschrikkelijke tumult, werd door den President de zitting opgeheven. Het volk houdt inmiddels in de groote steden van België reusachtige betoogingen voor algemeen kiesrecht, die tot dusverre een ordelijk verloop hadden. De Transwaalsoh-Engeleohe oorlog. London, 18 Maart. De correspondent van de Standard te Pretoria geeft een beschrijving van lord Methuen's nederlaag en verklaart* dat de Boeren, toen zij zich op bijna 5 K.M. afstand bevonden, een vijftal linies vormden en in verspreide gevechtsorde, recht op de Britsche achterhoede aangaloppeerden schreeuwende en hun geweren zwaaiende en dreigende, door de plotselinge beweging en overwicht van hun aantal, de achterhoede neer te rijden en er zich een weg over te banen. Toen de Boeren zich op ruim 1250 meter afstand bevonden, opende de achterhoede het vuur met een oprolging van salvo's, terwijl de veldstukken bommen uitwierpen. De Boeren antwoordden met een zwaar geweervuur en vervolgden hun rit recht op de achterhoede aan, doch terwijl het centrum rechtstreeks vooruitreed, trokken de vleugels om de flanken der Eogelschen heen. De Boeren gedroegen zich met buitengewonen moed en beslistheid, zoodanig, dat velen rechtstreeks in het centrum van de Britsche achterhoede reden, welke den opmarsck van de colonne dekte. Generaal Methuen zond, ter ondersteuning van de achterhoede, een troep bereden manschappen uit en de opmarsch der Boeren werd tegengehouden, doch slechts tijdelijk. De Boeren, die zich kranig hielden, deden opnieuw een aanval, zonder rekening te houden met het krachtige vuur, dat in hun linies drong. De infanterie werd uitgezonden om de bediening van twee kanonnen op de rechter flank te ondersteunen en hield zich bewonderens waardig koelbloedig, doch de manschappen, die de achterhoede vormden, werden zenuw achtig door den wanhopigen aandrang der Boeren en oude soldaten zelfs holden weg onder den invloed van de blinde paniek. Lord Methuen gaf bevel, dat de convooien en de troepen teruggetrokken zouden worden op de kraal, waar reeds gedeelten van den trein in veiligheid gebracht waren en droeg majoor Paris het commando over de kraal op. Zelf j reed Methuen terug naar de kanonnen op de rechterflank en moedigde de manschappen aan door stem en gebaar, tot hij opeens het mikpunt werd van de Boerenscherpschutters, I die allen het vuur op hem richtten. Zijn paard viel dood neder, op drienlpatsen getroffen, terwijl hij een kogel door zijn dij kreeg. Om halftien hervatten de Boeren, dank zij hun veel grooter aantal en de aanmoediging van De la Rey in persoon, den aanval en begonnen de stelling in te sluiten. Commandant Celliers bracht een paar vijftien ponders in werking en begon de kraal te bombardeeren, zoodat er slechts één middel was om verder verlies van menschenlevens te voorkomen dat was de overgave. Volgens een zeer verlaat telegram (van 2G Februari 1) uit Kaapstad aan Daily Mail ondervonden de voorgenomen operatiëa tegen de «rebellen" in het Noord-Westelijk deel der Kaap-Kolonie toon grootelijks ver traging door X)tegenspoeden", geleden door twee convooien, die tot taak hadden eenige garnizoenssteden van nieuwen voorraad te voorzien. Die convooien zullen dus waarschijnlijk geheel of gedeeltelijk zijn genomen. De vijand, zegt het telegram verder, dat de censor zeker te bedenkelijk achtte en daarom een kleine drie weken vasthield, is in deze streken 4500 2500 man sterk en wordt aangevoerd door Generaal Maritz. Er zijn de beste strijders onder van de nog in het veld staande Boeren. Ia de laatste weken, dus besluit de corres pondent, nam op verscheiden plaatsen in de Kolonie de bedrijvigheid onder de rebellen weer zeer toe. Van dat alles heeft Kitchener niet gerept. Engeland. Londen, 19 Maart. Na een tweedaagsch debat heeft het Lagerhuis de motie van Sir Campbell, betreffende een onderzoek Daar de contracten voor het legerbestuur, met 346 tegen 161 stemmen verworpen. Men maakt in Engeland toebereidselen zoo spoedig mogelijk elf nieuwe bataljons Yeomanry naar Zuid-Afrika te zenden. De inscheping zal in de eerste week van April beginnen. De werving is nu gesloten, behalve voor hoefsmeden en zadelmakers. En er zijn nog onderofficieren noodig. De berichten uit Kaapstad omirent den toestand van Rhodes blijven steeds zorg wekkend. De koning zal bij zijn kroning een maaltijd geven aan een half millioen armen van Londen, hetgeen f 360,000 zal kosten. Rusland. Te Warschau moet oen groote spionnage- zaak ontdekt zijn, waarin een groot aantal officieren van hoogen rang betrokken zijn. Kolonel Grimm, die adjunct is van den militiairen administrateur van het district 1 Warschau, zou gearresteerd on reeds ge- fusileerd zijn. Sedert tien jaren verkocht Grimm mobilisatie- en verdedigingsplannen aan Duitsch- land. Bij de huiszoeking werden in zijn huis coropromitteerende papieren gevonden, waar onder een lijst met namen van omkoopbare Russische generaals. Deze generaals, eenige kolonels en een majoor zijn gearresteerd en gedegradeerd. Frankrijk. Parijs, 17 Maart. Waarschijnlijk zal president Loubet met een gevolg van een twaalftal personen, waarbij zich zijn zoon Paul Loubet niet zal bevinden, 15 of 16 Mei a.8. van Duinkerken uit de reis naar Sint- Petersburg aanvaarden. De Minister van Buitenlandsche Zaken, Delcassé, zal in de Kamer het benoodigde krediet aanvragen, met toelichting van de hooge beteekenis van deze reis. Paul Déroulède heeft Georges Thiebau bedankt voor de opwekking om een candidatuur ter beschikking te stellen voor Déroulède en Marcel Habert met de mededeeling, dat de verbannenen en de afwezigen niet nagevolgd mooten worden, doch dat men zich moet scharen aan de zijde van Cavaignac in diens opmarsch tegen Waldeck Rousseau. Nederland. Hoorn, 17 Maart. Heden heeft Prins Hendrik een bezoek gebracht aan het Land- bouw-Proefstation alhier. Daartoe verliet Z. K. H., vergezeld van Zijn adjudant, hedenmorgen ten 9 ure de residentie en kwam te 10.52 hier aan. Een ontzaglijke menigte was aan het station en juichte den Prins geestdriftig toe. Op het Raadhuis had de ontvaDg6t plaats. Nadat dit oude gebouw bezichtigd was, begaf de Prins zich naar het Musseum van West- Friesland, welk gebouw kunstvol is gelam briseerd en betimmerd met vele schilderijen en andere kostbare voorwerpen. Op het plein werd een oogenblik stil gehouden voor het standbeeld van Jan Pieterszoon Coen en werd dit gedenkteeken van den stichter van Batavia ook bekeken. Daarna werd gereden naar de haven en vandaar langs de Bossu-huisjes (een herinnering aan de vrijmaking van Spanje's heerschappij) naar het huis van den burgemeester, waar de Prins het dejeuner gebruikte. Tegen kwart vóór 1 uur kwam do Prins aan het Proefstation, waar Z. K. H. met do grootste belangstelling alle afdeelingen bezocht en menigmaal inlichtingen wenschte, die dan natuurlijk werden verstrekt. Tien minuten vóór vieren vertrok do trein, die Z. K. H. weór naar den Haag zou terugvoeren. Vóór het station was eene zeer groote menigte verzameld, die telkens luide hoera's, aanhief. Vóór het geopende portier onderhield de Prins zich nog met den burge meester. - Zaandam, 17 Maart. In de afgeloopen week hebben zich vier nieuwe gevallen van vlektypbus voorgedaan, benevens één sterfgeval. Amsterdam, 17 Maart. De heerN. Judels (de oud-acteur) vierde heden zijn 87sten ver jaardag en is nog altijd een toonbeeld van gezondheid en opgewelcten levenslust. 's-Gravenhage, 17 Maart. Bij kon. besluit is tot voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal voor den verderen duur van dit zittingjaar benoemd J. E. N. baron Schimmelpenniuck van der Oye, lid van die Kamer. De toestand van den Minister Van Asch van Wijck gaat gestadig vooruit. Gisteren verliet hij voor het eerst gedurende eenigen tijd het bed. Over eene week denkt de Minister het Diaconessenhuis te Utrecht te verlaten, en tot verder herstel naar buiten te gaan. Rotterdam, 17 Maart. Papuss is gisteren weer boven water gekomen en werd met een reusachtigen lauwerkrans begroet. Toen men hem uit zijn kist had getrokken, scheen hij j een weinig duizelig. Hij gebruikte een kop chocolaad en middelerwijl deelde zijn impressario mede, dat hij zich even verwijderen zou om wat op te fris8chen en daarna weder voor het publiek zou verschijnen. De opmerkzaamheid had getrokken een zekere gejaagdheid of geheimzinnigheid, waarmede, zoodra de kist geopend werd, een zak gevuld werd met den rommel, dien Papuss bij zich in de kist had. Sommigen hadden wel eens precies willen zien, waarin die rommel bestond. Nadat Papuss een kwartiertje was ver- wjjdeid geweest, kwam bij geheel opgefrischt terug, zoo zelfs, dat men hem niet kon aan zien dat hij zulk een kuur had ondergaan. Hij bedankte het publiek en deelde een 6tandje uit aan de Rotterdamsche pers, van welke hij niet die medewerking had genoten als hij elders gewoon was. Hij verrichtte zijn kunsten in het loopen op spijkers en zwaarden zoo gemakkelijk en deed ook met de 100-ponds gewichten zoo gewoon, dat men zich afvroeg of zijn omvallen van zwakte, elders vertoond, geen comedie was. Zierikzee, 19 Maart. Maandagavond vergaderde onder presidium van den heer Ch. W. Vermeys, ten huize van mej. de weduwe Kanaar, het Departement Zierikzee der Nederlandsche Maatschappij ter bevordering van Nijverheid. Mededeeling werd gedaan van een schrijven van het Departement de Zaanstreek betrekkelijk het voorstel van het Departemont Groningen in zake de quota regeling. Uit het jaarverslag, dat door den secretaris, den heer Hooginboom, werd uit gebracht, bleek, dat het ledental met drie verminderd was, en dat het deficit der kas van f 48.97 tot f 59.70| gestegen was. Nadat deze werkzaamheden waren afgeloopen, verkreeg dr. A. van der Hoeven het woord, die een ook door dames bijgewoonde voor dracht over petroleum hield. Wegens de zeer beperkte plaatsruimte kunnen wij van deze belangrijke voordracht geen volledig verslag geven, en mooten wij ons bepalen tot een vermelding van de hoofdpunten. Spreker leidde zijn onderworp in met een bistorischen terugblik. Reeds in den vroegsten tijd was petroleum bekend, al werd het dan ook slechts in een geringe hoeveelheid gevonden. De joden kenden het reeds. Dit blijkt uit het eerste hoofdstuk van het 2de boek der Makkabeeën, waar geschreven staat, dat de joden het vuur van het altaar voor de Perzische Koningen in een drogen put verborgen hadden, en dat, toen zij na jaren den put openden, zij een dikachtige vloeistof vonden, die op het altaar gebracht, ontvlam baar bleek te zijn. De plaats, waar die vloei stof gevonden is geworden, werd «Nephthar" gevormd, waarvan waarschijnlijk ons »naphta" is afgeleid. In de staten der Babyloniërs had men de vuuraanbidders. Zij aanbaden de eeuwige vuren. Deze vuren werden gevormd door gassen, die eenmaal aange stoken, bleven branden. Ook de Egyptenaren schijnen zich van petroleum bediend te hebbeD, I en wel voor het balsemen van hun lijken (mummiën). De Indianen in Amerika gebruikten petroleum om de woningen van de eerste planters in brand te steken. Een bekend j product was petroleum echter nog niet. Dit werd het eerst sedert 1853, toen een New- I Yorker speculant in het laboratorium van een i New-Yorker chemicus een flesch zig staan, bevattend ruwen petroleum. Hij kocht hierop het stuk land, waar die ruwe p troleum gevonden werd, en richtte een maatschappij op om dien petroleum te ontginnen. Hij was 1 van oordeel, dat er meer petroleum in den grond zat, en dat door een distillatie-proces uit de onzuivere vloeistof goede zuivere petro leum te verkrijgen was. Spreker deelde hierna mede, hoe men aan de benaming «petroleum" kwam. Petroleum is afgeleid van het Grieksche woord Térpx (rots) en het Latjjnsche woord oleum, olie (rotsolie) en werd vroeger ook wel steenolie, aardolie i genoemd. Om petroleum te verkrijgen, maakten do Indianen een gat in den grond, legden op den bodem van het gat stukken katoen, en j wrongen dan het met petroleum gedrenkte katoen uit. i In Titusville (Pensylvanië) begon men nu I het eerst te boren om petroleum te bekomen. In de eerste vier jaren goschiedde dit zonder eenig resultaat, zoodat het publiek er den spot mee dreef. Eerst in 1857 vond men op 60 a 70 meter diepte de eerste petroleulo ader. Deze gaf tien vaten daags. Elk vat houdt in 180 liters. In 1858 werd op 200 meter de eerste groote bron aangetroffen. Toen kwam er een omkeer in de publieke opinie. De waarde van den grond in de buurt van de bron steeg enorm. Tal van maatschappijen ontstonden. Overal werd ge boord. De productie steeg dientengevolge zóó hoog, dat men niet meer verkoopen kon. Bijkans in heel Noord-Amerika wordt petroleum gevonden.

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1902 | | pagina 1