Zaterdag 22 Februari 1902.
(Z i e r i Is. z e e s c h. e
Cour an t).
RECLAMES.
Heeren Hoeden,
J. DE GRAAF Cz.,
Verpachting Grasgewas.
NIEUWSTIJDINGEN.
Uit Stad gr Provincie.
ZIEBIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is f 1,30, franco per post
f 1,60.
Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending
eens per week, f 10,per jaar.
58ste JAARGANG. No. 7658.
Directeur A. J. DE LOOZE.
Redacteuren
A. FRANKEL.
J. WA ALE, alleen voor het binnen- en buitenl. nieuws.
Advertentiënvan 13 regels 30 Cts.
meerdere regels 10 Cts.kunnen uiterlijk tot des
Maandags, Woensdags en Vrijdags middags
12 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
Alle betaling-en moeten uitsluitend g-escliieden ten kantore van A. J. de Looze, Hoek Schuithaven, Zierikzee.
Ingezonden stukken en berichten van correspondenten te adresseeren aan A. FnaNKKL, Havenpark 348, Zierikzee.
15 regels cts. Elke regel meer lö cts.
Ontvangen
model 1902.
Poststraat.
De aandacht wordt gevestigd
op de goedkoope aanbieding van
VISITEKAARTJES door de Drukkerij en
Papierhandel van R. W. J. OCHTMAN,
Iimr~ AppelmarktZierikzee.
Zij, die in aanmerking wenschen te komen voor het
gedurende het jaar 1902 pachten van het Grargewas: j
1°. in de WandeliDg tussehen de Noord-
havenpoort en de Nobelpoort, met uit- 1
zonderiDg van het voor lijnbaan gebruikte
gedeelte; en
2°. in de Wandeling tussehen de Nobelpoort
en de Zuidwellebrug,
behooren zich, onder opgaaf der door hen te bieden
pachtsom, vóór Dontlertlag clou S7 Feb**.
U.S. «chriftelijk te wenden tot den Burgemeester.
Buitenlandsche zeevaart
verlofgangers militie.
De BURGEMEESTER van Zierikzee,
Gelet op eene circulaire van den Commissaris der
Koningin in deze provincie, d.d. 4 Februari jlA no. 313,
3e afdeelingM. S.
Vestigt de aandacht van belanghebbenden op de be
palingen, door Zijne Excellentie den Minister van Oorlog
gegeven, tot het uitoefenen van de buitenlandsche zee
vaart en het verblijf buiten'slanls van verlofgangers
der militie te land, welke bepalingen ter Gemeente
secretarie ter inzage liggen.
Verzoekschriften tot het bekomen der gewenschte
toestemming tot uitoefening der buitenland che zeevaart
kunnen op ongezegeld papier, hetzij rechtstreeks, hetzij
door tusschenkomst van den Burgemeesteraan den
Commissaris der Koningin worden ingezondenterwijl
verzoeken om toestemming tot verblijf m landen buiten
Europa rechtstreeks aan Zijne Excellentie den Minister
van Oorlog moeten gezonden worden, eveneens op onge
zegeld papier.
Zierikzee, den 19 Februari 1902.
De Burgemeester voornoem
CH. W. VERMEIJS.
De Transvaalseh-Engelsehe
oorlog.
Londen, 19 Febr. Aan den Standard
wordt uit Pretoria van gisteren gemeld, dat
in den nacht, toen verwacht werd dat Ben
Yiljoen Macbadodorp zou verlaten met be
stemming Daar Pretoria, als gevangene, de
Boeren mijnen legden onder de spoorlijn
tussehen Macbadodorp en Dalmanutha met
het vermoedelijke doel den trein te vernielen
en den generaal te bevrijden. Een wageD, die
den gepantserden trein voorafging, bracht de
mijn tot ontploffing en werd in stukken
geslagen, doch de trein zelf bekwam geen
schade. In elk geval is de toeleg der Boeren
verijdeld, daar Yiljoen te Dalmanutha in
plaats van te Machadodorp in den trein
werd gebracht.
Aan de Times wordt uit Bankkop van
Zaterdag 1.1. gemeld dat er na 26 Januari,
toen er 98 Boeren buiten gevecht gesteld
werden, geen groot succes te vermelden is
geweest in oostelijk Transvaal.
De Boeren, die nu werkelijk afgeschrikt
zijn, zijn meer dan ooit op hun hoede en
blijven meerendeels buiten het bereik van ons
vuur. Door de laDgzame uitbreiding van de
blokhuizenlioies, is de groote moeilijkheid in
dezen oorlog, in de groote afstanden bestaande,
te boven gekomen. Wel zijn de Boeren nog j
lang niet in het nauw gedreven, doch in j
dezelfde verhouding als de blokhuizen de j
bewegingen der Boeren beperkeü, vermeerderen
zij de mobiliteit aan Britsche zijde. De jongste
gecombineerde bewegingen tegen De Wet
onttrokken een zeker aantal troepen uit dit
district en er bestaat reden voor de vrees, 1
dat de operatiën, welke spoedig zullen moeten
plaats vinden in andere deelen van het oorlogs-
terrein, er in nog hoogere mate toe zullen
bijdragende gevechtssterkte alhier te
verminderen.
Hoe wenschelijk het evenwel ook zijn moge
het hooge veld voorgoed schoongeveegd te
krijgen, zal de arbeid noodzakelijkerwijze
langzaam moeten gaan in de eerstvolgende
maanden en het is mogelijk van grooter
▼oordeel, dat aan andere districten de aandacht
gewijd wordt, tot er meer blokhuizen opgericht
zullen zijn.
20 Febr. Lord Kitchener seint uit
Pretoria van gisteren, dat generaal Gilbert
Hamilton rapporteert, dat hij, toen hij
Dinsdag op Nigel aantrok, met de Boeren
Blaags raakte te Klippan. Eensklaps raakte
een gedeelte van het 2de regiment dragonders,
die aan de linkerzijdeflank geïsoleerd raakte,
omsingeld en afgesneden2 officieren werden
zwaar gewond en 2 minderen gedood, 6
gewond en 46 gevangen genomen, welke
laatsten sinds in vrijheid gesteld zijn. Generaal
Hamilton's strijdmacht was zwak en daardoor
niet in staat de Boeren uit hun sterke
stelling te verdrijven. De Engelschen zetten
hun marsch naar Nigel voort.
Kolonel Mackenzie, opereerende ten noorden
van het meer Banagher, nam 10 Boeren
gevangen.
Middelburg, (Kaapkolonie), 19 Febr.
Fouché en Udendaal bevinden zich met
ongeveer 100 man ten Westen van Barkly-
Oost; Fouché moet invalide zijn, hetzij ten
gevolge van wonden of door een val van
zijn paard.
Zierikzee, 21 Febr. Woensdagavond ver
gaderde de Liberale Kiesvereeniging ten huize
van mej. de wed. Kanaar. De voorzitter, de
heer J. A. de Bruyne, opende haar met een
kort woord. De notulen van de vorige ver
gadering werden gelezen en onveranderd
goedgekeurd. Aan de orde is het nazien der
jaarrekening. Deze wordt in handen gesteld
van een commissie, bestaande uit de heeren
Bethe en Vermeys. Zij adviseert tot goed
keuring der rekening in ontvangst tot een
bedrag van f 183.75 en in uitgaaf tot dat
van f 183.255zoodat er een batig saldo is
van f 0.495Overeenkomstig dit advies
besloot de vergadering. Uit de rekening bleek
nog, dat aan contributiën f 66.25 geïnd was,
en dat aan extra-bijdragen een som van
f 117.50 was ingekomen. De voorzitter stelt
aan de orde de verkiezing van een bestuurs
lid, ter vervanging van den heer A. G. Kijn,
die aan de beurt van aftreding is, en volgens
het reglement niet herkiesbaar is. Door het
bestuur werden aanbevolen de heeren A. Geluk
en R. Visser. Gekozen werd de heer R. Visser,
met één stem meerderheid. Deze neemt even
wel de benoeming niet aan. Met het oog op
deze beslissing wordt de verkiezing van een
bestuurslid, waarvoor het bestuur een nieuwe
aanbeveling zal opmaken, tot de volgende
vergadering uitgesteld. De voorzitter betuigt
in warme bewoordingen den heer A. G. Kijn
namens de vergadering hartelijk dank voor
al hetgeen hij gedurende de vijf jaren, dat
hij aan de bestuurstafel zat, voor de Kies
vereeniging gedaan heeft, inzonderheid voor
de behartiging van de finantiëele belangen in
zijn hoedanigheid van penningmeester. Het
doet hem leed, dat het reglement niet toelaat
den heer Kijn opnieuw een zetel in het
bestuur aan te bieden. (Applaus).
Alsnu verkrijgt de heer E. Hazelbof het
woord, die, zooals op het convocatiebiljet
vermeld stond, zou spreken over ^Evenredige
Vertegenwoordiging". De heer Hazelbof begon
zijn voordracht met de behaDdeliDg van de
huidige Grondwettige artikelen, die over het
kiesrecht handelen, en besprak vervolgens de
kieswet-Van Houten, in verband met het
stelsel, dat daaraan ten grondslag ligt. Dat
stelsel werd door hem sterk veroordeeld,
omdat het neerkwam op een overheersching
van de meerderheid. De minderheid komt
niet tot haar recht, haar stemmen zijn
waardeloos. Vandaar dat zij vaak, zooals in
de Zuidelijke districten, niet eens candidaten
stelt. Vandaar het groote kiesverzuim. De
minderheid bezit feitelijk niet het kiesrecht,
maar slechts het waardelooze stemrecht. Men
kan dus niet zeggen, dat ons geheele Neder-
landsche volk, zooals de Grondwet uitdrukkelijk
bepaalt, ia onze Staten-Generaal vertegen
woordigd is. Maar niet alleen met het begrip
volksvertegenwoordiging is het meerderheid-
stelsel in strijd, maar ook, zooals door spreker
wordt aangetoond, met de rechts-ideev Boven
dien wordt het geheele stemrecht beheerscht
door het samengaan van ongelijksoortige
politieke fracties. Na aldus de gebreken van
onze tegenwoordige kiesrechtregeling in het
licht te hebben gesteld, toonde spreker aan,
dat bij een evenredige vertegenwoordiging,
dat is een vertegenwoordiging der staat
kundige partijen in de wetgevende lichamen
naar baar getalsterkte, de minderheden het
beste tot haar recht zouden komen. De toe
passing van dit beginsel is wel moeilijk, maar
toch mogelijk. De verschillende stelsels, die
tot de uitvoering van dit principe leiden,
werden hierop uiteengezet en toegelicht. En
om die stelsels aanschouwelijk voor te stellen,
had spreker een kaartje doen drukken,
waarop het stembiljet voor de stelsels der
concurreerende lijsten, der vrije lijsten, en het
Belgisch stembiljet was afgedrukt.
In verschillende landen van Europa, o. a.
in Denemarken, Zwitserland, België, vindt
het beginsel van evenredige vertegenwoordiging
zijn toepassing. Ten onzent is het denkbeeld
in de Tweede Kamer door Goeman Borgesius
ter sprake gebracht, die in overwegiog gaf
een staatscommissie te benoemen, teneinde te
onderzoeken, of er iets te doen viel in de
door hem gewensebte richtiDg. Uit »Ons
Program" van Dr. Kuyper blijkt ten
duidelijkste, dat deze, gekant tegen een ver
tegenwoordiging van de helft plus één,
voorstander is van een evenredige vertegen
woordiging.
De eisch van evenredige vertegenwoordiging
is evenwel vaak een politiek wapen in de
handen der minderheid geweest. De strijd
voor evenredige vertegenwoordiging is in ons
land aangebonden door mr. J. A. van Gilse
en C. E. van Koetsveld, die in 1896 een
Nederlandscbe Vereeniging voor evenredige
vertegenwoordiging in het leven riepen.
Nadat de spreker zijn voordracht ten einde
had gebracht, werd gelegenheid tot debat
gegeven. De heeren Adriaanse, mr. D. van
der Vliet, Van der Have, en de voorzitter
vroegen inlichtingen, die gegeven, of maakten
opmerkingen, die beantwoord werden.
De Voorzitter dankte den spreker voor
zijn duidelijke, zaakrijke behandeling van bet
zoo gewichtige onderwerp der evenredige
vertegenwoordiging, waarna men streven moet
ter wille van de billijkheid, niet vragend, of
de toepassing er van uit het oogpunt van
het partijbelang wel gewenscht is.
Ten slotte deelde de voorzitter mede, dat
den 21 sten Maart de heer Herman Snijders
uit Middelburg als spreker in deze Vereeniging
zou optreden.
Hierop werd door hem de vergadering
gesloten.
Gisterenavond werd in één der lokalen
der sociëteit »Ons Genoegen" de algemeene ver
gadering der Vereeniging »Floralia" gehouden.
De waarn. voorzitter, de heer J. van Schelven,
deelde mede, dat de voorzitter, de heer
P. van der Have, wegens gezondheidsredenen
zijn ontslag heeft genomen als bestuurslid.
Hij wijdt eenige waardeerende woorden aan
den afgetreden voorzitter en herinnert aan het
vele goede, wat hij gedurende vele jaren
voor de Vereeniging heeft verricht.
De secretarie-penningmeesterde heer
N. Hottinga, bracht vervolgeus verslag en
rekening uit over het afgeloopen jaar. Ook
hij bracht hulde aan de afgetreden bestuurs
leden, de heeren v. d. Have en Seyl, welke
laatste de gemeente heeft verlaten.
Uit het jaarverslag blijkt, dat het aantal
leden thans 184 bedraagt. Het nadeelig slot
der rekening van het vorige jaar is gedekt
door de gehouden verloting. Aan de leden
werden 900 stekken uitgereikt, voorzien van
daartoe bereidwillig afgestane tuin-aarde. De
tentoonstelling, ofschoon niet begunstigd door
schoon weeris uitnemend geslaagdde
aanblik der planten was verrassend. De perken
op het Havenplein hadden aan de verwachting
beantwoord. De rekening bedroeg in ontvang
f 202 45, in uitgaaf f 237.62.}, en heeft alzoo
een nadeelig slot van f 35.17}.
De voorzitter wijst er op, dat dit nadeelig
slot grootendeels te wijten is aan het beplanten
met rozen van een der perken op het Haven
plein, waardoor echter de uitgaven op het
volgend jaar minder zullen worden.
Besloten werd te trachten het tekort der
rekening wederom te dekken door eene ver
loting waarvan de prijs op 10 cents per lot te
bepalen.
Na eenige gedachtenwisseling over den
fioancieelen steun, die bewoners der Oude
Haven aan de daar liggende parken reeds
hebben verleend en naar wij hopen ook verder
in toenemende mate zullen schenken, wordt
het bestuur opgedragen daartoe pogingen aan
te wenden, doordien die parken zeer zeker
ook tot verfraaiing vooral van dat gedeelte
der gemeente strekken.
In plaats van de heeren P. van der Have
en W. C. Seyl worden als bestuursleden
gekozen de heeren L. Koopman en W. C.
de Crane, terwijl de heer N. Hottinga als
zoodanig wordt herkozen.
Bij de omvraag wordt de wenschelijkheid
van een scherper toezicht op de plantsoenen
om deze gemeente uitgesproken en het bestuur
opgedragen te trachten daarin verbetering te
brengen.
Hierna werd de vergadering gesloten.
Bij Kon. besluit is benoemd tot
ingenieur bij den rijkswaterstaat le klasse
de heer J. Nelemans te Terneuzen, thans
2e klasse.
De heer P. F. Fruijtier te Ilontenisse,
lid der Tweede Kamer, is in de j.l. Zaterdag
te 's-Gravenhage gehouden algemeene verga
dering van het Koninklijk Instituut van de
taal-, land- en volkenkunde van Ned.-Indië
benoemd tot lid van het Instituut.
Bij de Dinsdag gehouden verkiezing
voor een lid van den gemeenteraad te Ter-
neuzen werden candidaat gesteld de heeren
P. J. Versluijs (lib.) en D. E. "Wolfert (a.-r.)
Tot lid van den gemeenteraad van
Overslag (vac. Waelput) is gekozen de heer
A. van Laere, de eenige candidaat.
De j.l. Dinsdag te Hoek gehouden
stemming voor een lid van den gemeenteraad
had tot uitslag dat (27 Februari) herstemd
moet worden tussehen de heeren P. de Feijter
Jz., die 140 en A. Jurrij, die 117 stemmen
verkregen.
Brouwershaven, 21 Febr. Gisterenavond
werd alhier op plechtige wijze uitgereikt
eene zilvere medaille aan het muziekkorps
Apollo" alhier, hem geschonken door de
onderofficieren-societeit te Middelburg, uit
erkentelijkheid voor de wijze van ontvangst
van genoemde sociëteit in deze gemeente, op
hun uitstapje met dames in Juli van het
vorige jaar.
De uitreiking had plaats door een deputatie
uit de voornoemde sociëteit, bestaande uit
de heeren Van Burg, voorzitter, en Maarsen,
lid, waarvan eerstgenoemde met een keurige
rede de medaille aan het vaandel hing en
daarbij de hoop uitsprak, dat dit vaandel
lang het symbool moge zijn van het steeds
in bloei toenemend gezelschap »Apollo".
De voorzitter van het gezelschap, de heer
C. J. Pleune, dankte de heeren voor de
uitreiking, en de sociëteit voor hun blijk van
waardeering en voegde daaraan een woord
van dank toe aan de leden der vereeniging,
aan de ingezetenen en het gemeentebestuur
voor den ondervonden steun, terwijl van wege
dat bestuur door den heer Van Schelven een
woord van dank werd gebracht aan de
onderofficieren-societeit voor het bewijs van
waardeering aan Apollo" geschonken.
De uitreiking ging gepaard met een
uitvoering van het fanfarenkorpsde nummers
werden verdienstelijk uitgevoerd. Ook had
het bestuur voor de noodige afwisseling
gezorgd door zang en komediespeldat
zeer goed van stapel liep.
Het geheel werd besloten met een bal,
dat tot laat in den nacht voortduurde.
Serooskerke. Wanneer men thans in
den Schelphoek komt, kan men zien, dat er
zoo zachtjes aan een begin gemaakt wordt
met het leggen van de haven. Een aan
nemerskeet riet, houtwaren, alles wijst er
op, dat het niet laDg meer zal dureD, of met
de werkzaamheden zal een aanvang genomen
worden. Trouwens, men was reeds begonnen,
als de wintervorst ons in de laatste weken
niet zulke parten gespeeld had. Zoowel voor
de betrokken gemeenten, als voor de aan-
j nemers (zoolang ten minste hunne aan
sprakelijkheid duurt) is het te hopen, dat ze
gespaard mogen blijven voor tegenspoeden,
I als b.v. het deel geweest zijn van Kloosternol.
I Dat zou dubbel jammer wezen, omdat er nu
reeds enkele, gelukkig zeer enkele wankel
moedigen zijn, die met het oog op de lage
J contractsprijzen der suikerbieten meenen, dat
I onze haven geen toekomst heeft. Alsof de
I bieten niet eens vroeger laag in prijs geweest
j zijn, en alsof een kwaad jaar een kwade
eeuw was. Laten cr over het algemeen wat
minder peeën gezaaid worden, dan is dat
nog geen bewijs, dat zulks in onze omgeving
het geval zal zijn. Wat men moet missen
per duizend bij vorige jaren vergeleken, haalt
men o i. gemakkelijk uit de lagere trans
portkosten en latere levering. Voor een
oogenblik nog eens aangenomen, dat de bieten
hun hoogtepunt hebben bereikt, dan dient
nog bewezen, dat ze zoo maar direct de
meekrap achterop zullen gaan; en voor dat
laatste behoeft nog geen vrees te bestaan,
ondanks de schrikwekkende cijfers, die van
zekere, niet onverdachte zijde, worden aan
gevoerd, en de tijdelijke sluiting van enkele
fabrieken.
En in het uiterste geval buiten de
suikerbieten is een haven toch nog wel nuttig
en noodzakelijk.
St.-Maarten8dijk, 20 Febr. In de open
bare school alhier werd hedenavond door den
heer Carpani een voorstelling met lichtbeelden
gegeven, welke van 6 uur tot half acht duurde.
De serie beelden, bestaande uit stille en be
weegbare, verschafte den kinderen blijkbaar
een zeer prettigen avond, en menig beeld
veraanschouwelijkte op duidelijke wijze, wat
zij by het aardrijkskundig onderwijs over
Amerika of Afrika gehoord hadden.
Tholen, 23 Febr. Onze afdeeliüg van den
Volksbond tot bestrijding van het misbruik
van sterken drank hield gisteren een open
bare vergadering toegankelijk voor ieder
boven 15 jaar.
In de boven verwachting zeer druk bezochte
vergadering trad als spreker op de heer Van
der Meulen van Bergen-op-Zoom, die in een
J boeiende rede de gevolgen schetste van het
misbruik van alcohol, voor 't individu zoowel
als voor zijn gezin en de maatschappij.
Aan de hand van bekende schrijvers en
eenige statistische gegevens, toonde hij de
aanwezigen duidelijk alle ellende, aan 't drank-
misbruik te wijten.
Daarna beschreef hij 't doel van den Volksbond
en zette 't verschil tussehen dezen Bond en
andere vereenigingen, die langs anderen weg
't hetzelfde doel beoogen, uiteen. Verder
j verdedigde hij 't beginsel van den Bond en
I stelde dit boven die van andere. Hij gaf
achtereenvolgens een overzicht van wat de
Bond deed en wekte daarna allen opvan
welke richting ook op godsdienstig of staat
kundig gebiedtot dien Bond toe te treden
en op zijn terrein een der weinige, waarop
in dezen tijd samenwerking mogelijk schijnt
een vijand te bestrijdendie meer slacht
offers maaktmeer ellende veroorzaakt dan
eenige zichtbare vijand.
Van de geboden gelegenheid tot het vragen
van inlichtingen of 't maken van opmerkingen
werd door Diemand gebruik gemaakt.
Goes, 20 Febr. Animo om op de kiezers
lijsten te worden geplaatst I totaal 19 lief
hebbers, t. w.geen enkele spaarbankkiezer,
2 examenkiezers, 1 woningkiezer, 15 loon-
kiezers en 1 belastingkiezer, aangeslagen in
een andere gemeente. Ongetwijfeld zijn er
meer kiesbevoegden, maar een gang naar het
stadhuis is soms voor velen een te zware eisch 1
19 Februari 1871 is de heer J. G. H.
Peyster als ambtenaar in dienst gekomen bij
de Staatsspoorwegen. 19 Februari 1901 vierde
hij den dag, waarop hij vóór 30 jaar bij die
maatschappij in dienst trad. Sedert 1893 is
de heer Peyster chef van het station Goes,
en op zoodanige wijze vervult hij zijne be
trekking, dat hij zich aller achtiDg in Goes
heeft weten te verwerven. Zeer natuurlijk dus,
dat zich onder den heer Z. D. v. d. Bilt La
Motthe een commissie uit de burgerij heeft
gevormd om den 19 Februari voor den heer
Peyster tot een feestdag te maken.
Die commissie mocht naar wensch slagen.
Zij werd in staat gesteld de jubilaris een
fraai salon-ameublement te schenken.
De voorzitter der commissie zei niet ten
I onrechte, dat de heer Peyster het geheim
j had ontdekt, om zijn betrekking waar te
nemen ten bate der maatschappij en tot ge-
I noegen van het reizend publiek.
Het perron was net versierd en van alle
kanten kwamen vriendschapsbetuigingen in.
Vlissingen, 19 Febr. Gisterenmorgen had
op de werf »de Schelde" een vreeselijk
oDgeluk plaats. De 25-jarige ongehuwde
werkman D. kwam in de machineloods in
aanraking met een drijfriem, die hem een
paar malen medenam vóór de machine kon
gestopt worden. Hij kwam vervolgens tegen
een stuk ijzer terecht, waardoor hij bijna
oogenblikkeiijk dood was.
Betreffende bovenbedoeld ongeluk kan men
nog het volgen ie melden
De sjouwerman D. was bezig met het
verstellen van een takel en deed zulks door
over de as van het drijfwerk, dat voor dien
takel zich bevond, te reiken. Zijn kameraad
waarschuwde hem voor de koppeling van de
as, die zijn kleederen kon grijpen. Doch het
was tevergeefs. De koppeling greep hem en
slingerde hem ettelijke malen in het rond en
perste het lichaam ineen. Doordat één der
beenen tegen een houten stelling sloeg, brak
