ZIERIKZËËSC11E
NIEUWSBODE.
Donderdag 20 Febrnari 1902.
(55 ierilizeesclie
O o xx ran t).
KEN NISGEV IN G.
Algemeen Overzicht.
NIEUWSTIJDINGEN.
Uit Stad en Provincie.
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is f 1,30, franco per post
f 1,60.
Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending
eens per week, f 10,per jaar.
58ste JAARGANG. No. 7657.
Directeur -a
A. FRANKEL.
ar. DE LOOZE.
Redacteuren
J. WAALE, alleen voor het binnen- en buitenl. nieuws.
Advertentiënvan 13 regels 30 Cts.
meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des
Maandags, "Woensdags en Vrijdags middags
12 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
Alle betalingen moeten uitsluitend geschieden ten kantore van A. J. de Looze, Hoek Schuithaven, Zierikzee.
Ingezonden stukken en berichten van correspondenten te adresseeren aan A. FuaNiasL, Havenpark 348, Zierikzee.
DE COMMISSARIS DER KONINGIN IN ZEELAND,
Gezien het besluit der Gedeputeerde Staten van 8
Februari 1902, no. 141;
Gelet op art. 11 der wet van 13 Juni 1857 Staats
blad no. 87);
maakt bekend, dat in het jaar 1902:
1°. de jacht op houtsnippen met ingang van 1 Maart,
die op waterwild met ingang van 1 April en die op
watersnippen met ingang van 16 April zal gesloten zijn
2°. het weispel van kwartelen alleen van 1 Mei tot en
met 15 Juli zal geoorloofd wezen;
3*. de kooi-eenden door den kooiman moeten worden
opgesloten of gehokt van 1 April tot en met 30
April en van 1 Juli tot de opening der jacht op
waterwild
4'. de visscherij zal gesloten zijn van 16 Maart tot en
met 15 April, voor zooveel betreft het visschen met
het kruisnet en met den hengel, en van 16 Maart
tot en met 31 Mei, voor zooveel betreft het visschen
met de zegen of het sleepnet
5°. de visscherij met de overige voor deze Provincie
geoorloofde vischtuigen zal gesloten zijn van 16
Maart tot en met 15 Mei;
6°. gedurende den gesloten vischtijd, sub 5°. vermeld,
in de wateren, waarop de sluiting der visscherij
toepasselijk is, het visschen van aal of paliDg, doch
alléén met aalkorven en met van een aalhaak voor
ziene dobbers, zal mogen plaats hebben.
Middelburg, 11 Februari 1902.
De Commissaris der Koningin voornoemd,
ROEST.
Goede tijding van het oorlogsveld in
Zuid-Afrika: De aangename indruk over het
welslagen der ontsnapping van De Wet en zijn
manschappen aan 't hun gespannen net, is nog
niet uitgewischt, of we hooren reeds van een
andere nederlaag, in meer actiever vorm aan
de Engelschen toegebracht. In het gevecht
tusschen Elandsfontein en Yereeniging hebben
de van Kliprivier opgerukte Britsche troepen
ten getale van 320 man, danig klop gehad.
Zij waren er op uitgetrokken om een in de
nabijheid toevend Boerencommando te over
rompelen. Gekomen bij een hoeve, waarvan
zij dachten, dat de Boeren zich daarin ver
scholen hadden, wilden zij deze omsingelen,
toen zij bespeurden, dat een te paard gezeten
Boer in gestrekten draf de hoeve ontvluchtte.
De 320 Engelschen hem ventre terre
achterna, teneinde hem te vangen. Maar het
Boertje liet zich niet vangen, maar lokte zijn
volijverige vervolgers naar een kopje, waar
zij zich eensklaps beschoten zagen door
honderde Boeren, die een goed onderhouden
geweervuur op hen richtten. De schrik sloeg
de arme Tommies, die pas uit Engeland op
het Blagveld waren aangekomen, en nog geen
kruitdamp geroken hadden, om het hart. Zij
staken, voor zoover zij niet meer konden
vluchten, hun beide handen in de hoogte als
teeken van overgave. Slechts de officieren
verweerden zich dapper, maar werden natuur
lijk overmand. Dowell, de aanvoerder der
Engelschen, sneuvelde.
De EDgelsche bladen melden, dat Zaterdag
het proces tegen Kritzinger begonnen is, en
dat Kitchener al het mogelijke zal doen om
Kritzinger in staat te stellen zich behoorlijk
te verdedigen. Alsof het niet de plicht is
eiken beklaagde, wie hij ook zijn moge, volle
gelegenheid tot verweer te geven. Hebben
de Engelschen soms dien plicht vroeger ver
zaakt, dat zij er nu van gewagen, teneinde
Europa, dat wegens het vergoten bloed van
Scheepers gruwt van het Britsche volk, zand
in de oogen te strooien. Wil men het doen
voorkomen, alsof thans gerechtigheid zal
geschieden Is dit de voorbode van een nieuw
gruwelstuk, dat men bedrijven wil, en wil
men zich bij voorbaat dekken tegen de
beschuldiging van barbaarschheid Of wil
men éénmaal voor de wereld goedertieren
heid veinzen? Hoe ook, of men Kritzinger
van het leven berooft, of in het leven laat,
Engeland's naam blijft voor de menschheid
en haar geschiedenis voor eeuwig geschand
vlekt. En met bloedroode letters zal de naam
van Kitchener, Engeland's beul, in de geschied-
Tollen worden opgeteekend. Maar de Boeren,
of zij in dezen strijd overwinnen, of zullen
vallen, hun naam, en de namen van hun
helden zullen glorierijk prijken voor het oog
van het geslacht, dat leeft, en dat na ons zal
komen. En van die namen zal de schitterendste
zijn die van de groote figuur, Christiaan de
Wet, die met zijn beide zonen onversaagd
en tot bewondering zelfs van zijn vijanden kampt
voor zijn door Britten verwoest vaderland. Maar
ook zijn heldhaftige echtgenoote zal de Muze
der Historie niet vergeten. Ook haar naam
zal door de nakomelingschap met eere ge
noemd worden. Fier wees zij indertijd den
geldelijken steun, dien de Engelschen haar
boden, van de hand. En ook fier gedraagt
z(j zich thans, nu zij in het kamp te Maritz-
burg hun gevangene is. Zij ia vast over
tuigd, dat haar man liever sterven zal,
dan zich overgeven aan de Engelschen. En
wat haar zelve betreft, zij ziet hem duizend
maal liever in het graf dalen, dan levend in
de handen der Engelschen vallen. Aldus sprak
zij tot den correspondent van een Engelsch
dagblad. Zulk een vrouw verdient een man
als De Wet tot echtgenoot te hebben.
In twee staten van Europa zijn ernstige
onlusten uitgebroken, te weten in Spanje
en in Oostenrijk, die beide met elkaar dit
gemeen hebben, dat zij een gevolg zijn van i
werkstakingen, maar die van elkaar hierin 1
verschillen, dat aan die in Oostenrijk ook
nog een nationale reden ten grondslag ligt. i
De onlusten in Spanje zijn te Barcelona 1
losgebarsten, waar de algemeene werkstaking
(la grêve noire) reeds sedert lang door j
agitatoren voorbereid, haar beslag heeft
gekregen. Niet minder dan 80.000 arbeiders,
behoorende tot alle vakken en bedrijven,
bakkers, metselaars, timmerlieden, fabriek
arbeiders, zij allen hebben hun gereedschappen
neergelegd, en het werk gestaakt. Het ver
keer in de stad is hierdoor gestremd. Trams,
omnibussen en rijtuigen rijden niet meer. Alle
fabrieken, winkels en koffiehuizen zijn gesloten.
De Regeering heeft bij het wetgevend lichaam
het voorstel ingediend om alle grondwettige
rechten te schorsen, dat wil zeggen, om de
vrijheid van drukpers, van vereeniging en
vergadering tijdelijk op te heffen, en den
staat van beleg af te kondigen, waardoor al
het gezag in handen komt van de militaire
overheid. En waar in Spanje die optreedt, daar
is het volk te beklagen. Reeds is er tusschen
soldaten en de stakers hevig gevochten. Al die
opstootjes en oproertjes zijn, zooals wij reeds
vroeger gezegd hebben, het voorspel van een
in Spanje naderende revolutie.
De onlusten in Oostenrijk bepalen zich tot
Triest, een stad, die grootendeels door
Italianen bewoond wordt, en die niets vuriger
wenschen dan af te schudden het Oosten-
rijksche juk, teneinde zich bij Italië aan te
sluiten. Een werkstaking was ook hier de
aauleidiDg. Troepen werkstakers doorkruisten
de stad, waarvan een botsiDg met de politie
en de militaire macht het gevolg was. De
soldaten gaven vuur, na de werklieden te
hebben ingesloten. Velen werden gedood, nog
meerdere gekwetst. Dit heeft de woede nog
meer aangewakkerd. Uit de huizen werd de
zwarte vlag gestoken, als teeken van rouw
over hen, die gevallen waren. Aan de on
lusten kwam eerst een einde, toen bekend
werd, dat het scheidsgerecht ten voordeele
van de arbeiders had uitspraak gedaan. De
witte vlag werd van het raadhuis geheschen,
en de burgemeester maakte van de stoep
van het stadhuis die uitspraak aan het volk
bekend. De werklieden trokken nu in groote
scharen met witte vaandels door de straten,
aldus te kennen gevende, dat in TrieBt de
vrede was wedergekeerd.
De Transvaalsoh-Engelsche
oorlog.
Pretoria, 15 Febr. Woensdag der
vorige week, gingen ongeveer 150 man van
de 28e compagnie bereden infanterie op
patrouille uit naar Kliprivier ten zuiden van
Johannesburg, om te zoeken naar Boeren,
die verondersteld werden doorgebroken te
zijn na de jongste jacht op De Wet. De
troepen omsingelden een hoevewaarin
Boeren vermoed werden een enkele Boer
maakte zich uit de voeten. De bereden
infanterie zette hem na, reed een nek op en
steeg toen af om een kopje op te klimmen.
Onmiddellijk daarna barstte van drie zijden
een hevig geweervuur los op de patrouille,
die bemerkte in een hinderlaag gevallen te
zijn en niet in staat was iets ter verdediging
te doen.
De acht officieren, die bij den troep
waren, deden een dappere poging om zich
met karabijnen en revolvers staande te
houden op een heuvelrug en verdedigden
dien, totdat zij overmand werden. Twee
hunner werden gedood en velen gewond.
De bereden infanterie verloor in 't geheel
12 dooden en 48 gewonden.
Aan de Engelsche bladen wordt uit
Pretoria van Zondag gemeld, dat 3000
Boeren, die verblijf houden in het vluchtelingen
kamp te Pietersburg, nu te zamen overgebracht
zullen worden naar Colenso. Gedurende de
laatste drie weken is de overbrenging uit de
verschillende kampen naar de kuststeden van
Natal voortgezet, tegen 1000 per week.
Er zijn nu meer dan 60.000 mannen,
vrouwen en kinderen in de Tranavaalsche
kampen en meer dan 45.000 in de Vrijstaatsche
kampen.
De vermeerdering in aantal is gedurende
de laatste maanden gering geweest, daar de
colonnes geen nieuwe gezinnen aangevoerd
hebben. 150 personen ontvluchtten deze
maand uit het Pietersburgkamp, in verband
met Beyers' strooptocht.
Mevrouw De Wet, de kloeke echtgenoote
van den dapperen generaal, ia op het oogen-
blik in het kamp te Maritzburg, Natal.
Zij vertelde daar {aan een bezoeker, dat
twee harer zoons bij hun vader streden en
een derde op St.-Helena is.
Zij klaagde er zeer over, dat zij geen
tijding van haren man mocht ontvangen, noch
hem van zich kon laten hooren en verlangde
een huis in de stad, evenals de echtgenoot
van generaal Smit. Het kamp- en tentleven
beviel haar geenszins en zij weigerde bepaald
dankbaarheid aan de Britsche Regeering te
toonen voor het voedsel, de «gemakken" en
den bediende, welken de Britsche overheid
haar verschaft.
Zij verzekerde, dat haar man zich nooit
zou overgeven en dat zij zelve liever zou
zien, dat hij stierf dan zich overgaf.
Dat de Britsche troepen hem ooit zouden
kunnen vangen, vond zij te dwaas om van
te spreken.
Mevrouw De Wet, door den Engelschen
correspondent beschreven als eene kleine
vrouw, met strenge gelaatstrekken en bevallig
gekleed, weigerde anders dan Hollandsch te
spreken.
Londen, 17 Febr. De correspondent van
de Standard te Pretoria geeft uitvoerig
verslag van het gevecht van den 12en in
den Suikerboschrand tusschen Elandsfontein
en Vereeniging. Hij vertelt
Een bereden troep, sterk 320 man, verliet
de halte Kliprivier om een Boerencommando,
in de nabijheid opgedaagd, te verdrijven.
Het waren meerendeels versche troepen,
kortelings uit Engeland aangekomen. Dit
verklaart waarom de Boeren hen gemakkelijk
in een hinderlaag konden lokken. Dowell, de
bevelhebber der Engelschen, liet zijn man
schappen afstijgen, toen zij een open vlakte
bereikten. De paarden bleven onder bewaking
achter. De manschappen gingen te voet het
gebergte in. Spoedig bespeurden de Engelschen
daar, veel talrijker dan zij verwacht hadden,
de Boeren, die op den loer lagen. Een heftig
geweervuur begroette de Engelschen. Hun
paarden gingen er ten slotte van op hol.
Tegelijkertijd trokken de Boeren om de
Engelschen heen en omsingelden hen nagenoeg.
Dowell had reeds bevel gegeven tot den
terugtocht, maar, naar het schijnt, te laat.
Hij en zijn zes officieren vochten manmoedig
door totdat allen gewond neervielen. De
Boeren hadden hun toegeroepen, dat zij zich
moesten overgevenmaar zij weigerden.
Dowell sneuvelde. De terugtocht der Engel
schen schijnt toen een algemeene vlucht
geworden te zijn, hetgeen verklaarbaar is,
daar zij zonder leiding waren. Het grootste
deel rende terug naar de halte Kliprivier,
waar zij 's middags aankwamen. De Engelsche
verliezen zijn natuurlijk ernstig.
China.
Volgens gerucht, zou een verbond gesloten
zijn tusschen Rusland en China. De volgende
week zullen de artikelen dezer overeenkomst
publiek gemaakt worden. Het zou het
antwoord zijn van Rusland en China op de
Engelsch-Japansche overeenkomst.
Amerika.
De groote brand te Paterson, in den
Amerikaanschen staat New-Jersey, is ontstaan
in eene loods van de electrische Spoorweg-
Maatschappij en werd eerst niet als ernstig
beschouwd. Maar de vlammen verspreidden
zich snel naar het machinengebouw daarnaast
en vervolgens naar de in de buurt staande
huizen, die in groote haast door de bewoners
ontruimd moesten worden.
Het was één van de koudste nachten van
dezen winter en de vluchtelingen hadden
veel te lijden, toen het eene blok huizen na
het andere vuur vatte. Velen konden niet
meer langs den trap ontvluchten en moesten
van reddingsmiddelen gebruik maken. Het
stadhuis, een oud gebouw, werd niet gespaard,
en toen de vlammen de Eerste Baptistenkerk
bereikten, moest de brandweer den strijd
opgeven. Scholengebouwen voor vergaderingen,
kerken, alles ging in de vlammen op.
Om half drie 's nachts werd hulp gevraagd
te Newark, Hoboken en andere plaatsen in
den omtrek, maar met den storm, die de
vlammen en vonken verspreidden, was de
brand toch niet te stuiten.
De Park Avenue werd een kilometer ver
van weerszijden vernieldhet prachtige huis
van Griggs, die Minister van Justitie was
onder Mac. Kinley, verbranddeslechts met
veel moeite slaagde men er in, het huis
waar de familie van Garret A. Hobart
woont, tijdelijk te beveiligen.
Een aantal huizen werden door middel
van dynamiet vernield, maar ook dat hielp
niet. Toen de volgende middag de burgemeester
een bijeenkomst belegde om hulp te verleenen,
woedde de brand nog, maar men was het
vuur toch meester. Zes en twintig blokken
huizen waren vernieldeen twintigtal menschen
gekwetst en een pompier gedood.
De schade kan nog slechts bij benadering
begroot worden, maar wordt als minstens
40 millioen dollars opgegeven.
Deze brand is de meest vernielende geweest
na den grooten brand van Chicago, 30 jaren
geleden.
Volgens de laatste berichten bedraagt de
schade slechts acht millioen dollars. Men
troost zich over die ramp met de overweging,
dat de wijk, die het broeinest was der
anarchisten, vernield is. Het vuur heeft dus
de politie een handje geholpen, ongetwijfeld
met het oog op het aanstaande bezoek van
prins Heinrich.
Servië.
In het paleis van den Koning, te Belgrado,
zijn dezer dagen twee schildwachts, die voor
de deur der Koninklijke vertrekken stonden,
dood gevonden, klaarblijkelijk vergiftigd en
wel, naar men vermoedt, door samenzweerders,
die een aanslag op 'sKonings leven beraamden,
maar niet hebben uitgevoerd.
Rusland.
De stad Sjemaoha of Sjamachi in het
gouvernement Bakoe in Transkaukasië is
door een vreeselijke ramp geteisterd. Een
aardbeving heeft op een dozijn na alle huizen
der nog geen 24,000 inwoners tellende stad
verwoest en volgeus het jongste telegram zijn
duizenden menschen om het leven gekomen.
Een bericht van Zaterdag uit Tiflis zegt
dat Vrijdag reeds een 200-tal dooden uit de
puinhoopen waren opgegraven en dat de
uitgravingen geregeld worden voortgezet
hoezeer ook bemoeilijkt door de nog steeds
voorkomeDdeaardschokken. Onder de honderden
en honderden slachtoffers behooren een groot
aantal vrouwen, die zich op het oogenblik
van de ergste aardbeviDg in de in het Oosten
zoo onmisbare badinrichtingen bevonden.
De kerken, de moskeeën, de kazerne's en
het belastingkantoor zijn totaal verwoettde
gevangenis en de regeeringsgebouwen zijn
zwaar beschadigd. De geheele bevolking van
ruim 23,000 zielen, voor zoover niet gedood,
zit zonder dak en zonder voedsel bij de
puinhoopen neer.
Nederland
Enschedé, 18 Febr. In eene zeer druk
bezochte vergadering van stakers en uit-
geslotenen is besloten, dat de uitgestotenen
den arbeid niet zullen hervatten, dan wanneer
zij allen zijn toegelaten, en dat de deken
wevers niet zullen beginnen voordat er eene
loonsregeling is getroffen.
Amsterdam, 17 Febr. Zaterdag is hier
na eene korte ongesteldheid overleden, de in
het geheele land bekende tooneeliste mevr.
I AlbregtEngelman. Den 17den Januari had
zij den leeftijd van 68 jaren bereikt. Laatst-
leden Dinsdag is zij voor het laatst opgetreden,
ofschoon zij zich onwel gevoelde, 't Was
haar z. g. eere-avond, en een buitengewoon
talrijk publiek was aanwezig om haar hulde
te breDgen. 't Zou het laatste op de
«planken" zijn 1
Woensdag wordt haar stoffelijk overschot
ter aarde besteld op de Nieuwe Ooster
Begraafplaats, in betzelfde graf, waarin ook
haar man, de tooneelspeler Albregt, rust.
Een brutale looddief werd hedenmorgen,
oDgeveer elf uur, op heeterdaad betrapt.
't Wekte argwaan bij eenige voorbijgangers,
dat op een van de daken van den bouw-
valligen hoek naast het café «De Kroon",
op het Rembrandtsplein, iemand bezig was
stukken lood van den dakgoot af te sDijden,
terwijl daar toch niet gewerkt wordt.
De politie werd hiermede in kennis gesteld.
Dadelijk begaven zich eenige agenten naar
de aangeduide plaats, waar het terrein tusschen
de Balk-in-8teeg, Rembrandtsplein, Paarden
straat en Binnen-Amstel door hen werd
afgezet.
Do dief, die zich nu in 't nauw gebracht
zag, trachtte over de daken te ontvluchten.
Tweemaal sprong hij zelfs over de twee
meter breede Balk-in-'t Oog-steeg.
Bij een van zijne gevaarlijke sprongen,
struikelde hij echter en werd, zwaar gekneusd,
door eenige politie-agenten opgenomen.
Per raderbaar werd hij naar het Binnen-
Gastbuis vervoerd.
De hoeveelheid lood en compositiepijpen
werden in het politieposthuis aan het Rem
brandtsplein gedeponeerd.
Men herinnert zich, dat eenigen tijd
geleden in het Linnaeuspark alhier, een ver
pleegster in een woning dood werd gevonden,
zonder dat men de oorzaak kende.
Een dergelijk geval heeft zich thans bij
een andere familie in dat park voorgedaan.
De dienstbode werd bewusteloos gevonden
en is overleden.
De zuster van de vrouw des huizes, die
zich met de verpleging van het meisje wilde
belasten, werd ook bewusteloos.
Een geneesheer, die bij de dienstbode te
hulp was geroepen, meende de oorzaak aan
hartaandoeniDg te moeten toeschrijven. Toen
echter de zuster van de huisvrouw eenzelfde
lot dreigde te ondergaan, riep men dokter
Heijermans te hulp, en deze, die ook de
verpleegster had behandeld, kreeg vermoeden,
dat hier vergiftiging door gas plaats had.
Een onderzoek vanwege de justitie werd
gelast, waarbij het vermoeden van dokter
Heijermans zekerheid werd.
De justitie heeft daarop sluiting gelast
van de gasfabriek, die het licht levert aan
de huizen in het Linnaeuspark en in Water
graafsmeer (een fabriek indertijd door de
Maatschappij, die het park exploiteert, ge
sticht) en den veldwachters werd gelast den
bewoners aan te zeggen, dat zij voorloopig
geen gas kunnen branden.
De fabriek, waarvan hier sprake is, levert
watergas, dat bereid wordt door stoom over
gloeiende kolen te drijven en door het hooge
gehalte aan kooloxyde zeer giftig is.
Wij weten niet of daarmede de fabricage
van watergas zich van een gevaarlijke zijde
heeft doen kennen, dan wel of de wijze van
bereiding in de fabriek te Watergraafsmeer
te wenschen over liet. Het onderzoek zal
daaromtrent wel het noodige licht verschaffen.
Wel kan men mededeelen, dat het gas
reukeloos was en dus de aanwezigheid er
van niet door de slachtoffers kon worden
bemerkt. Daar de reukeloosheid een groot
gevaar oplevert, wordt het gas gewoonlijk
met een sterk riekende stof gemengd.
Roosendaal, 17 Febr. Aan het Gastelsch
veer, bij deze gemeente, stonden vanmorgen
eenige vrouwen te wachten op de tram naar
Roosendaal. Toen die eindelijk kwam, wilden
zij er reeds opstappen voor de tram stopte.
Een der vrouwen, vrouw v. M., viel daardoor,
bleef met de voeten tusschen de treeplank
steken en werd zoo een eind meegesleept
voor de tram tot staan was gebracht. Zwaar
inwendig gekneusd werd zij toen opgenomen
zij kon niet verder vervoerd worden.
Zierikzee, 19 Febr. Volgens achterstaande
advertentie is de lezing van den heer M. L.
Spruyt in de sociëteit «Concordia", op Vrijdag
21 dezer, wegens ziekte uitgesteld.
Wij meenen den lezers geen ondienst
te bewijzen, wanneer wij den Maandag mede-
gedeelden uitslag der stemming voor de
Commissie vau Toezicht op het Middelbaar
Onderwijs nog eenigszins aanvullen. Bij de
leden werd een lijst rondgedeeld, waarop 36
namen voorkwamen.
Negen leden stemden.
Gekozen werden, bij eerste stemming, de
heeren mr. J. P. Cau met 6 stemmen, F. A.
de Klerck met 6 stemmen, C. de Looze met
7 stemmen en J. de Vrieze met 5 stemmen.
De volgende heeren vereenigden de volgende
stemmen op zich.
C. M. Bal 4 st., L. Koopman 3 st., Loewer
3 st., Franse 3 st., Verschooff 3 st., Van der
Vegt 2 st., mr. Van der Kun 2 st., dr. Goemaüs
2 st., Legemaat 2 st., Meijlink 2 st.,
dr. Helder 2 st.
Op verschillende personen werd één stem
uitgebracht.
