ZIERIRZEESUHE
NIEUWSBODE.
Zaterdag 18 Januari 1902.
(25 i e r i Is. z e e s c h. e
Cour an t).
58ste JAARGANG. No. 7643.
Eerste Blad.
RECLAMES.
J. DE GRAAF Cz.
Goedkoopst adres.
Magazijn Poststraat C103.
Een Ziekenhuis te Zierikzee.
NIEUWSTIJDINGEN.
Uit Stad ea Provincie.
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is f 4,30, franco per post
f 4,60.
Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending
eens per week, f 40,per jaar.
Directeur a. j. DE LOOZE.
Redacteuren
A. FRANKEL.
J. WAALE, alleen voor het binnen- en buitenf: nieuws.
Ad verten tiënvan 43 regels 30 Cte.
meerdere regels 40 Cts.kunnen uiterlijk tot des
Maandags, "Woensdags en Vrijdags middags
42 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
Alle betalingen moeten uitsluitend geschieden ten kantore van A. J. de Looze, Hoek Schuithaven, Zierikzee.
Ingezonden stukken en berichten van correspondenten te adresseeren aan A. Fiuinkki,, Havenpark 348, Zierikzee.
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
15 regels cts. Elke regel meer 1 cts.
Postkantoor te Zierikzee.
Onbekende brieven enzover de 4e helft
Januari 4902:
Brieven:
4. W. de Koning, Rotterdam.
Briefkaarten:
4J. de Voogdv. d. Straaten, Amsterdam.
2. M. A. M. v. Vledden, Doetinchem.
3. J. Hartlioorn, Rotterdam.
4-. J. de Vries, Rozendaal.
KENNISGEVING.
De BURGEMEESTER van Zierikzee brengt ter kennis
van de Ingezetenen, dat er op <len
SI Januari e.lc., des namiddags te 2 uur,
op het Raadhuis, eene openbare Vergadering van den
Gemeenteraad zal gehouden worden.
Zierikzee, den 16 Januari 1902.
De Burgemeester,
CU. W. VERMEIJS.
ZAKEN TER TAFEL TE BRENGEN:
Beëediging en installatie van het verkozen Raadslid,
den heer W. C. de Crane. Mededeeling van ingekomen
stukken. Voorstel van Burgem. en Weth. tot openbare
verpachting van standplaatsen ter gelegenheid van de
aanstaande Jaarmaikt. Behandeling van het Supp. Kohier
der belasting op de honden voor 1901. Aanbevelingen
van de Plaatselijke Schoolcommissie, ter voorziening in
drie vacatures voor dames-leden in die Commissie, enz.
Toen wij indertijd voor het ziekenhuis, dat
te Noordgouwe zal verrijzen, een woord van
warme aanbeveling schreven, toen was het
ons nog onbekend, dat ook te Zierikzee een
commissie reeds geruimen tijd in stilte werk
zaam was om een dergelijke heilzame inrichting
te dezer stede in het leven te roepen.
Hadden wij dat toen geweten, wij zouden
zeer zeker, voordat wij den zedelijken steun,
dien wij ongevraagd en con a more aan
Noordgouwe schonken, geadviseerd hebben
eerst al het mogelijke in het werk te stellen
om beide plannen te combineeren, opdat met
vereenigde krachten één schoon en grootsch
geheel kon worden tot stand gebracht.
Want ons zou Zierikzee, als zijnde de
hoofdstad van SchouwenDuiveland, en als
zijnde de gemeente, die van al de gemeenten
op dit eiland de talrijkste bevolking telt,
voor een volledig ziekenhuis, zooals wij dat
op het oog hebben, geschikter zijn voor
gekomen, dan eenige andere gemeente van
ons eiland.
Nu beide plannen echter in een stadium
verkeeren, dat samensmelting ons onbereikbaar
voorkomt, nu staan wij voor de vraag: ver
dient het ziekenhuis, dat men te Zierikzee
wil oprichtenden materiëelen steundie
eerstdaags zal gevraagd worden Zou de
stichting er van niet overbodig zijn, nu de
vestiging van het ziekenhuis te Noordgouwe
op blijkbaar vaste grondslagen finantiëel vol
komen verzekerd is? Op die vraag luidt, na
ernstige en rijpe overwegingons beslist
antwoord, dat een ziekeninrichting te Noord
gouwe, zelfs al zou zij geen beperkt, gelijk
het voornemen is, maar een zoo ruim mogelijk
karakter dragen, in de verste verte geen
beletsel kan zijn voor de stichting van een
ziekenhuis te dezer stede. Zierikzee toch is
een gemeente van ongeveer 7000 zielen. Tal
van gemeenten in ons vaderland, kleiner van
omvaDg en minder bevolkt dan Zierikzee,
verheugen zich in het voorrecht een ziekenhuis,
zij het ook op*kleine schaal, te bezitten.
Welke reden zou er nu bestaan om aan
Zierikzee langer te onthouden, wat tal van
andere gemeenten reeds voorlang bezitten?
De behoefte aan een ziekeninrichting te
dezer stede zal voorzeker toch wel niet
geringer wezen dan in andere gemeenten van
gelijken omvang en gelijke bevolking. Heeft
trouwens de ervaring het gemis van een
ziekeninrichting te dezer stede niet dikwerf
helder aangetoond? Zijn er in deze gemeente
niet vaak betreurenswaardige gevallen voor
gekomen wij herinneren slechts aan die
van het afgeloopen jaar die duidelijk j
bewijzem hoa.hoo^ nood$g een^ziekeninriebtiDg
alhier is? En hoevelen zijn er niet, die bij I
ernstige ziekte tehuis een goede verpleging
moeten missen? Hoevelen zijn er niet, die in i
hun woniDg geen gelegenheid hebben voor
een behoorlijke geneeskundige behandeling?
Bij ernstig nadenken zullen wij hierover het
allen wel eens zijn, dat een ziekenhuis in
deze gemeente in een onmiskenbare leemte
zal voorzien. Yraag is slechts, hoe zal men
in deze leemte kunnen voorzien, met andere
woorden, waar vandaan zal men de middelen
halen, die voor de stichtiDg, inrichting en het
onderhoud van een ziekenhuis noodig zijn?
Want evenals in alle ondernemingen, die op
touw gezet worden, speelt ook hier Papa
Mammon de hoofdrol. Het komt namelijk
ook hier op de dubbeltjes aan. Met de op
lossing nu van evengenoemde vraag heeft
zich beziggehouden een commissie, die, gelijk
uit onderstaande oproeping blijkt, het loffelijk
initiatief tot de vestiging van een ziekenhuis
te dezer stede heeft genomen. Vol ijver is
zij aan het werk getogen, en zij heeft, dank
zij haar krachtige bemoeiingen, het bereids
zoover weten te sturen, dat zij van een
twintigtal ingezetenen de toezegging tot storting
van een zevenduizend gulden voor het gestelde
doel heeft ontvaDgen. Hierdoor is zij thans
een heel eind gevorderd, want met het toe
gezegd bedrag kan zij de kosten, benoodigd
voor de oprichting en inrichting van een zieken
huis alhier dekken. Het plan toch namelijk
bestaat om geen nieuw gebouw op te trekken,
wat te kostbaar zou wezen, maar om het
gebouw voor besmettelijke ziekten il£ de
Manhuisstraat alhier voor ziekenhuis in te
richten. Dit gebouwen ook de grond,
waarop het staat, en die er achter ligt,
behooren aan de gemeente, die zeer zeker
tegen de nieuwe bestemming, die 6r aan
gegeven zal worden, waarvan een verbouwing
het gevolg zal wezen, geen bezwaar zal
maken, niet alleen uit een sanitair en huma
nitair oogpunt, maar ook omdat daardoor het
pand aanmerkelijk wordt verbeterd en dus in
waarde stijgt.
Door den concierge van het gebouw werden
wij op ons verzoek in de gelegenheid ge
steld bet te bezichtigen. Het is een ruim,
solied, nieuw gebouw van één verdieping
met een breed front, bevattende verschillende
zalen, kamers, badkamer en keuken. Natuur-
lijk zal, als het plan verwezenlijkt wordt, het
gebouw een verandering moeten ondergaan
en tevens een verdieping hooger worden op
getrokken. Achter het gebouw bevindt zich
een groote tuin, naar schattiDg ongeveer een
honderd roeden, die er nu eenigszins verwilderd
uitziet, maar die behoorlijk aangelegd, in een
uitnemend wandelpark voor de reconvalescenten
kan herschapen worden. Het ligt in de
bedoeling van de commissie om achter in
dezen tuin ten behoeve van hen, die aan een
besmettelijke ziekte lijden, een barak te doen
bouwen.
Ons werd medegedeeld, dat op de plaats,
waar in het laatst van de vorige eeuw het
gebouw voor besmettelijke ziekten werd op
gericht, vroeger een kazerne gestaan bad.
Die mededeeling trof ons aangenaam. Wij
waren zielsverheugd, dat de kazerne, waarin
voorheen jonge mannen tot den verderf-
aanbrengenden, doodenden strijd werden af
gericht, nu gemetamorphoseerd was in een
inrichting, niet tot verderf van mannen in
hun volle levenskracht, maar tot heil en
redding van het kranke, lijdende menschdom.
En onze vreugde steeg bij de heerlijke gedachte
aan de door de commissie beoogde uitbreidiog
der bestemming van het gebouw, waarin wij
ons bevonden.- Zal die uitbreiding echter een
voldongen feit worden, dan is het noodig,
waarde medeburgers, dat gij de commissie
in haar edele taak krachtig bijstaat, niet uw
beurzen gesloten houdt, maar deze opent, en
daaruit tot eer van uw geboortestad en woon
plaats met milde hand offert op het altaar
der humaniteit. Reeds heeft het Achtbaar
Gemeentebestuur zijn gewaardeerde mede
werking aan de commissie toegezegd. Waar
van boven af U een goed voorbeeld gegeven
wordt, zult gij zeker oiet ten achteren blijven.
Toont medeburgers metterdaad, dat Zierikzee
nog een gemeente is, waarvan de ingezetenen
niet willen dulden, dat zij door een andere,
die kleiner is dan zij, zal overvleugeld worden.
Wij laten de oproeping der commissie, die
aan het hoofd der lijst zal staan, welke de
volgende week bij de ingezetenen zal circu-
leeren, hier volgen.
MGile-Ing.ezetcn'ii!
Door de vrijgevigheid van een twintigtal
personen werden wij in staat gesteld om tot
stichtino- van een ziekenhuis alhier over te
gaan. Het door hen toegezegde kapitaal van
zeven duizend gulden is daarvoor vol
doende.
Alvorens echter de stichtiDg en inrichting
te beginnen, moeten wij verzekerd zijn van
een voldoend bedrag aan jaarlijksche
inkomsten voor de bezoldiging van het
inwonend personeel, het onderhoud van ge
bouw en meubilair, enz.
Op uwe medewerking voor dat jaarlijk
sche onderhoud komen wij thans een
beroep doeD, ons vleiende, dat gij ons door
de toezegging van vele jaarlijksche giften
zult in staat stellen om de inrichting tot stand
te brengen, waaraan de behoefte reeds lang
is gevoeld, en waarvan de noodzakelijkheid
wel door niemand zal worden betwist.
Waar io ons land, in alle gemeenten met
een bevolking als die van Zierikzee. uit de
stichting van een ziekenhuis is gebleken, dat
men niet langer genoegen neemt met een
gebrekkige verpleging, die de kans van ge
nezing gering doet blijken, althans het herstel
zeer bemoeilijkt, en die bovendien de omgeving
van den patient niet zelden in gevaar brengt,
daar veronderstellen wij, dat men zich ook
te Zierikzee niet langer bij verouderde toe
standen zal neerleggen, en hopen wij, dat,
waar nu het kapitaal voor de stichting aan
wezig is, de middelen voor de exploitatie
ons niet zullen onthouden worden, en zoo de
smartelijke ervaring ons worde bespaard, dat
wij de schoone taak zouden moeten opgeven
Het stichten van een inrichting tot verple
ging van zieken, op bescheiden voet, maar
overeenkomstig de eischen van onzen tijd.
Het Comité tot stichting van een
ziekenhuis te Zierikzee,
Dr. A. van der Hoeven.
Jhr. Mr. J. W. C. de Jonge
van Ellemeet.
F. C. van der Vliet.
Dr. J. de Vrieze.
Mr. G. W. Th. Baron van Dedem.
J. J. Honig.
D. Mulder.
Mederland.
Amsterdam, 46 Jan. Voor de derde
maal is hier ter stede een winkelier een
valsch gouden tientje in de handen gespeeld.
Gisterenavond tusschen 6 en 8 uur kwam
een jongmensch in den winkel van versierings
artikelen van den heer Cladd^r in de Vijzel
straat 72 en kocht een kleinigheid, welke hij
betaalde met een tienguldenstuk, hetwelk,
eenigen tijd nadat de kooper vertrokken was,
valsch bleek te zijn. Het goud was er laDgs
galvanoplastischen weg in een dun laagje
opgelegd.
Bij een bewoonster der Spuistraat
huurde iemand een kamer en gaf een bank
biljet van vijf-en-twintig gulden in betaling,
waarvan hij achttien gulden terug kreeg.
Alhoewel bij meer terug moest hebben ter
vereffening van de eerste week was hij hier
mede tevreden. Toen de vrouw later het
biljet evenwel bij het licht beschouwde, kwam
zij tot de ontdekking, dat zij bedrogen was,
en een op een bankbiljet gelijkend papier in
ontvangst genomen had.
Rotterdam, 45 Jan. Vanochtend kwart
over zevenen heeft een ernstige gasontploffing
plaats gehad ten huize van den wethouder
van financiën, den heer G. H. Hintzen, aan
de Javastraat 4.
Het kapitale heerenhuis, door den heer
Hintzen bewoond, heeft zijn ingang in de
Javastraat en komt achter, met een tuin, aan
de Westerkade uit, met welke kade de
Javastraat, van de Zeemansstraat tot nagenoeg
aan de Rivierstraat, parallel loopt. Een groote
en een kleine tuinkamer geven toegang uit
het huis tot den tuin en tot recht begrip van
wat geschiedde, zij vermeld, dat de groote
tuinkamer van den tuin was gescheiden door
een dubbel glazen schot, dat, gevat in een
bouten omsluiting, werd vastgehouden in den
i steenen muur. Een toograam dus, met, als
middenstuk, een glazen deur.
Toen nu te uur de meid in deze tuin
kamer het gaslicht wilde aansteken, werd
eensklaps een geweldige slag gehoord, een
ontploffing, die van donderend geraas en
gekraak en gerinkel van ferekende glasruiten
vergezeld ging.
Met een hevigen ruk werd het geheele
glazen schot met houten omsluiting, gordijnen
en al, uit de steenen omlijsting losgetrokken,
uitgescheurd, uitgezogen letterlijk, en, voor
over in den tuin neergesmakt, waar de ruiten
in scherven vielen Toen was het stil,
de buitenlucht had nu vrij toegang tot het
huis en daar dit. alles in een ondeelbaar
oogenblik plaats greep, bleef het hierbij, wat
de materiëele schade betreft. Een lamp hing
er vanmorgen nog even onaangetast als
gisterenavond, zelfs de pullen op de étagères
waren niet van hun plaats. Van de kleine
tuinkamer braken alleen de ruiten en kwam
een klein gedeelte van den inboedel in den
tuin terecht. Maar erger was de dienstbode
er aan toe. In de felle zuiging, als in een
maalstroom meegesleurd, terwijl de glasscherven
haar om de ooren vlogen, was zij den tuin
ingeslingerd, waar zij, in radeloozen angst,
niet wetend wat met haar gebeuren ging,
tegen het tuinhek opvloog, zich in wanhoop
vastklemmend aan de scherpe ijzeren punten,
het bloed haar vloeiend uit wonden aan hoofd
en handen.
Zoo vonden bootwerkers, op de kade aan
het werk, haar, toen zij op het lawaai kwamen
aansnellen en haar over het hek heen, op
straat brachten In huis intusschen was
de consternatie niet minder. In allerijl waren
de heer Hintzen en zijn huisgenooten, den
slag der ontploffing hoorend, naar beneden
gesneld. Daar vonden zij den hond bewusteloos,
de meid verdwenen, de ruïne. Ea een begin van
brand, dat, door den heer Hinizen en burgers,
spoedig was gebluscht. Spuit 20, met den
brandmeester, den heer M. Kortlandt, aan het
hoofd, was al uitgereden, maar behoefde niet
te werken; terwijl anderen de reddingsbrigade
hadden getelefoneerd, maar geen gehoor
ontvingen, omdat in Rotterdam de burgerij
alleen gered mag worden laDgs officiëelen
weg, tusschen 40 uur 's avonds en 5 uur
's morgensgelijk door den Raad bij de
brandweerdebatten is besloten. Gelukkig dat
het gevaar geweken was. De dienstbode
bleek intusschen vrij ernstige kwetsuren,
hoewel niet levensgevaarlijke, te hebben
bekomen en dr. Van 'tHoff, te hulp geroepen,
verleende haar spoedig den noodigen bijstand.
Zij kan in huis worden verpleegd.
In den omtrek verwekte het geval, als
begrijpelijk is, niet weinig opschudding en den
ganachen morgen was het druk van kijkers
vóór den tuiu, van belangstellende informaties
aan de woning van den heer Hintzen, o. a.
namens den burgemeester, die één der
eersten was.
De oorzaak der ontploffing is waarschijnlijk
te wijten aan het feit, dat er te weinig water
in de gaskroon was en deze te laag was
neergehaald. Zooals gezegd, heeft de schade
betrekkelijk weinig te beduiden, en dat het
huis niet erger geleden heeft, is wel in de
eerste plaats te danken aan de hechte
constructie.
Roosendaal, .16 Jan. Van de slachtoffers
bij den bier plafets gehad hebbenden moord
aanslag zal de oudste, naar men hoopt, zijn
wonden overlevenzijn toestand is veel beter.
De jongste had in het gevecht voor zijn
ouderen broeder partij getrokken en heeft
zulke noodlottige steken ontvangen, dat hij,
zonder tot bewustzijn te zijn gekomen, is
overleden.
Een handelsreiziger, die hedenmorgen
de rails voor het station alhier wilde over
steken, struikelde voor een aankomenden
trein, met het gevolg, dat zijn linkerarm
onder den trein geraakte en werd afgereden.
Onlangs is hier een partij vernis, die
was aangegeven ter waarde van f 2400, eerst
door de ambtenaren met f 300 en later door
de commissie van onderzoek mot f 4000
verhoogd. De geadresseerde liet zich do boete
van f 2200 welgevallen.
Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant
hebben aan de Prov. Staten voorgesteld, om
aan de weduwe van den heer P. Th. A.
Sprengers, in leven griffier der Staten, als
blijk van erkenning voor de vele diensten,
door hem in die betrekking bewezen, een
pensioen uit de provinoiale kas toe te kennen
van f 4200 'sjaars.
Dinteloord, 45 Jan. Hedennamiddag is
het schip van Pankow, te Zierikzee thuis
behoorende, geladen mot tarwe, haver en
koolzaad, en bestemd naar Rotterdam, in het
Volkerak, vóór de sluizen van Mark en
Dintel, door een tjalkechip aangevaren. Men
tracht door pompen de lading te redden.
Zierikzee, 46 Jan. Naar wij vernemen
zal op Maandag a.s. in de Concertzaal alhier
een buitengewone vergadering van burge
meesters en secretarissen op Schouwen-
Duiveland worden gehouden.
Onderwerp: Vraagstuk derpeneioensregeling
van gemeente-ambtenaren in verband met het
onderzoek en de plannen der Ned. Vereeniging
voor Gemeentebelangen toe te lichten door
den heer A. do Vulder van Noorden,
secretaris dier Vereeniging.
Onze gemeente schijnt op het gebied
der vogelen ook vooruit te willen.
Daartoe kan ook medewerken de oprichting
van een Hoenderpark, waartoe de heer F. O.
van Meteren den eersten stoot heeft gegeven.
Wij waren in de gelegenheid zijne prachtige
verzameling kippen en hanen te zien, en
indien wij mededeelen, dat hierbij onderstaande
soorten voorkomen, dan zal men moeten
erkennen, dat deze verzameling iets goeds
kan opleveren
Patrijs Wyandottes, Plymouth Rocks en
zwarte Minorca's, allen soorten bekroond op
de Tentoonstelling van Pluimgedierte »Ornitho-
philia" te Utrecht, zilveren Wyandottes, Patrijs
Leghorns, witte Leghorns, blauwe Andalusiërs,
Hamburger GoudlakenChamois Padua's
Ilollandsche Witkuivenwitte Bantam Krielen.
De liefhebbers van kippen zullen zien, dat
hier schoone exemplaren voorhanden zijn, en
wij zijn er van overtuigd, dat de heer van
Meteren hen daartoe gaarne in de gelegenheid
zal stellen.
Bij Kon. besluit zijn benoemd tot dijkgraaf
van den Jongepolder V. M. Krepel to
Nieuwerkerk; tot voorzitter van bet bestuur
der waterkeering van het cal. waterschap
Oud- en Jong-Breskens J. G. Gerritsen te
Breskens.
De heer J. W. Lugte to 's-Heer-Arends-
kerke is benoemd tot halte-chef te Zelhem.
De Vereeniging ^Kindervoeding" te
Middelburg heeft een gift ad f 300 ontvangen
van het familiefonds II. B aldaar.
Met ingaDg van 4 Mei e.k. worden in
Zeeland de opzichters van den Rijks Water
staat, de heeren W. v. Langeveld te VlissiDgen,
M. in 't Hout te Middelburg en C. de Kiewit
te Sas van Gent verplaatst: respectievelijk
naar Vreeswijk, Schoonhoven en Buitenpost,
terwijl alsdan wordt geplaatst G. H. Vroeg,
thans te Vreeswijk, te VlissingenP. R. Kok,
thans te Hengeloo, te Middelburg en C. F. J.
Bloemkolk, thans te Zwolle, te Sas van Gent.
Dreisclior. Door den gemeenteraad alhier
is benoemd als secretaris-boekhouder van het
Burgerlijk Armbestuur de heer A. Bijlo,
ter vervanging van den heer A. der Weduwen,
aan wien als zoodanig op zijn verzoek eervol
ontslag is verleend.
Bruinisse, 16 Jan. In de heden gehouden
vergadering van den kolenbond ïde Voorzorg"
werd door den boekhouder verslag uitgebracht
omtrent den toestand der Vereeniging. Hier
uit bleek, dat afgeleverd waren 7093 H.L. steen
kolen. De inkomsten bedroegen f 6901,705,
de uitgaven f 6831,78, zoodat het batig saldo
f 69,925 bedroeg.
Het aantal leden was 244.
Stavenisse. De Nieuwjaarscollecte alhier
heeft, behalve de inschrijvingen aan graan,
opgebracht f 401.50, terwijl de jaarcollecte
voor het Ziekenfonds ook ongeveer f 100
opgebracht heeft.
Nadat al sedert geruimen tijd alhier
een leelijke hoest en kinkhoest onder de
kinderen geheerscht heeft, werd er dezer
dagen een geval van mazelen geconstateerd.
St.-Maartensdijk, 46 Jan. Een schilders
knecht alhier had hedenmiddag bij het
afloopen eener dijkshelling het ongeluk te
vallen, waarbij hij zijn been dermate bezeerde,
dat hij per kruiwagen naar de woning van
den geneeskundige alhier vervoerd moest
worden. Men geloofde, dat het been gebroken
was, dit kon echter niet dadelijk geconstateerd
worden, daar de arts zich op patiëntenbezoek
in naburige gemeeeten bevond.
Goes. Opgepast! Men heeft hier en op
het eiland valsche kwartjes in omloop
gebracht. De geldstukjes zijn dof van kleur
