ZIERIKZEESCHE Ha NIEUWSBODE.
Dinsdag 24 December 1901.
'r/
Eerste Blad.
RECLAMES.
J. DE GRAAF Cz.,
BEKENDMAKING.
Ruwe en opgeloste Peru-Cuano.
(225 i X" i li z e e s c ti e
Cour an t).
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is f 1,30, franco per post
f 1,60.
Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending
eens per week, f 10,per jaar.
58ste JAARGANG.
No. 7633.
Dlreoteuri A. J. DE LOOZIS.
A. FRANKEL.
Redacteuren
J. WA ALE, alleen voor het binnen- en buitenl. r
Advertentiënvan 13 regels 30 Cta.
meerdere regels 10 Cts.kunnen uiterlijk tot des
Maandags, Woensdags en Vrijdags middags
12 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
Alle betaling-en moeten uitsluitend geschieden ten kantore van A. J. de Looze, Hoek Schuithaven, Zierikzee.
Ingezonden stukken en berichten van correspondenten te adresseeren aan A. Frënkel, Havenpark 348, Zierikzee.
J
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
BERICHT.
Wegens liet Kerstfeest
zal de Nieuwsbode van as.
Woensdagavond niet worden
uitgegeven.
Zij, die zich met 1 Janaari
a.s.op deze Coarant abon
nee r e nontvangen de tot
dien datum verschijnende num
mers gratis
Alle Brievengaarders en
Boekhandelaars nemen abon
nementen aan.
A. J. BB LOOZE,
Birectear.
Heeren Correspondenten,
w die ons opgave verstrekken
der Predikbeurten, kunnen hun daar
voor toekomend salaris, vervallen D
December, tegen kwitantie ont
vangen ten kantore van
A. J. DE LOOZE,
Directeur.
Nieuwjaarswenschen.
Wij herinneren onzen lezersdat de
gebruikelijke Nieuwjaarswenschen voor den
prijs van 35 cis. a contant in ons
blad worden opgenomen.
Het no. van 1 Januari 1902 wordt des
Woensdagsmorgens hier ter stede
bezorgd, terwijl wordt zorg gedragen dat
dit op dien morgen door geheel Schouwen
Duiveland Tholen, Goes enz. kan worden
Be inzending der advertentiën, voor dat
no. bestemd, kan geschieden tot Dinsdag
31 Decemberuiterlijk des namiddags
2 ure.
15 regels 75 cts. Elke regel meer lö cts.
Magazijn Poststraat C 103.
OPRUIMING OLIEJASSEN
a f 4,50 netto per stuk.
De aandacht wordt gevestigd
op de goedkoope aanbieding van
VISITEKAARTJES door de Drukkerij en
van R. W. J. OCHTMAN,
naast 's Landskamer alhier.
Da BURGEMEESTER van Zierikzee brengt ter kennis
van de ingezetenen, dat de Secretarie der gemeente op
Woensdag en Donderdag e k. (de bgi<le Kerst-
uur, «oor het doen van aangiften, den Burgerleken Stand
betreffende.
Zierikzee, den 23 December 1901.
De Burgemeeste" voornoemd,
CH. W. VERMEIJS.
NIEUWSTIJDINGEN.
Nederland
Arnhem, 21 Dec. Vanavond, circa zeven
uur, is er in een der gebouwen van de hout
zagerij der firma G. T. Coers aan de overzijde
van den Rijn een hevige brand uitgebroken.
De brand ontstond in het gebouw, waarin
gevestigd zijn zagerij, schaverij en wagen
makerij. In een zeer korten tijd stond het
geheele gebouw in lichterlaaie. Gelukkig
was de wind zuidelijk, naar de stad toe,
zoodat de overige op het terrein staande
gebouwen en houtbergplaatsen geen vlam
vatten. Het werk van de Arnhemsche
brandweer bepaalde zich tot het beschermen
van de overige gebouwen; er werd ook
gewerkt met slangen der waterleiding, die
over de schipbrug naar het terrein van den
brand werden geleid. De zagerij enz. brandden
geheel uit. Op de Rijnkade en op de Rijnbrug
verdrongen zich honderden om den brand te
zien, die een fantastisch gezicht opleverde.
Op het terrein werden verschillende autoriteiten
opgemerkt. Tegenwoordig waren o. a. de
burgemeester en de wethouder van publieke
werken. De gebouwen zjjn verzekerd. Eenige
jaren geleden woedde eveneens op deze hout
zagerij een brand, die toen evenwel nog
grooter afmetingen aannam dan thans.
Amsterdam, 21 Dec. Op luisterrijke wijze
is Donderdagavond, in den stadsschouwburg
alhier, de 40-jarige tooneelloopbaan van
Nederland's grootsten acteur, Louis Bouw
meester, gevierd.
De zaal was geheel gevuld met feestelijk
gestemde bewonderaars, die bij het eerste
optreden van den jubilaris in het drama
)-Herodes", als één man van hunne zitplaatsen
oprezen en hem geestdriftig toejuichten.
Toen bet drama, waarin de heer Bouw
meester zijn talent ten volle ken ontplooien,
was afgespeeld, werd de held van den
avond door den president van den raad van
beheer van het «Nederlandsch Tooneel", met
een toespraak, een zilveren lauwerkrans
overhandigd en door den heer Fabius namens
een comité uit kunstvereerders, onder wie
ook enkelen uit Middelburg en Goes, een
compleet salon-ameublement met wat er bij
behoort, aangeboden. Uit naam der kunst
broeders en zusters stelde de heer De Leur
den jubilaris een etui ter hand.
Ontelbaar was verder het aantal hulde-
bewijzen in bescheidener vorm, als kransen,
gelukwenschen enz., die van heinde en ver
waren ingekomen.
Door den notaris Hoorn, is in tegen
woordigheid van de familie en eenige
politie-ambtenaren de inboedel van de vermoorde
juffrouw Dijkxhoorn, geïnventariseerd en
getaxeerd. Bij deze gelegenheid werd ook
onder de papieren een testament gevonden.
Utrecht, 21 Deo. Hedenochtend werd
president Krüger bezocht door den predikant
Schilfers, uit Remscheid, met echtgenoote, tot
het aanbieden van een bedrag van ongevter
10.000 Mark, bijeenverzameld door kinderen
in het Rijnland en Westfalen, als een Kerst
geschenk voor de Boerenkinderen. President
Krüger was zeer getroffen door dat blijk
van medelijden voor de ongelukkige kinderen.
's-Gravenhage, 22 Dec. Tweede Kamer.
In de zitting van Zaterdag j.l. weer bij het
algemeen debat de heer Sohaper op de
agitatie, vooral in het Noorden des lande,
om te betoogen, dat de herziening van de
belastbare opbrengst der gebouwde eigen
dommen onmogelijk ongewijzigd kan toegepast
worden. De regeling ten aanzien boerderijen,
die slechts belast worden met anderhalf
percent van de stichtingskosten van het
geheele complex gebouwen is zeer onbillijk,
omdat kapitale boerenwoningen ontlast worden
en arbeiderswoningen daarentegen wol gedrukt.
Spreker drong aan op spoedige wetswijziging,
zoodanig, dat bij de berekening van de
belastbare opbrengst boerderij en woonhuis
worden gescheiden.
De heeren Bos en Zijlma sloten zich hier
bij aan.
De heeren Yan Dedem en Yan Alphen
meenden, dat de zaak volkomen was goed
te maken door een gewijzigde instructie voor
de schatters.
De Minister van Financiën, de heer Harte
van Tecklenburg, oordeelde, dat de zaak, die
op initiatief van de Kamer tot stand kwam,
niet in orde was en dat wetswijziging moet
komen. Hij achtte het correctst te handelen
door de herschattiDg en het verslag der
hoofdcommissie af te wachten. Daarna zal
een wetsvoorstel worden ingediend en kan
de Kamer van haar gevoelen blijk geven.
Vóór dien tijd zal de herziening van de
belastbare opbrengst niet toegepast worden.
Aan den heer Van Raalte, die samen
smelting van bedrijf- en vermogensbelasting
in eene inkomstenbelasting bepleitte, antwoordde
de Minister dat de splitsing voordeelen heeft.
Aan den heer Hugenholtz, die een bekend
geval, in Friesland voorgekomen, besprak,
antwoordde de Minister, dat aangenomen
kinderen, die niet feitelijk diensten verrichten,
vallen buiten de belasting, ook al verrichten
zij huiselijke bezigheden.
Het algemeen debat is gesloten.
Bij de onderdeelen bepleitten verschillende
sprekers lotsverbetering voor rijksklerken
belastingdeurwaarders en commiezen.
De Minister verzekerde eene commissie
voor lotsverbetering te willen instellen, welke
deze wenken zal overwegen.
- De leden der Eerste Kamer zijn
bijeengeroepen tegen Vrijdag 27 dezer, 's nam.
ten 2 ure.
Rotterdam, 21 Dec Hedenochtend is
heel geleidelijk de verbinding van de Mnas-
haven met de rivier tot stand gekomen.
Gisteren was men met de doorgraving van
den dijk over een breedte van ODgeveer 8
meter zóóver gevorderd dat slechts een
smalle strook grond overbleef. Zóó werd
vanochtend de opkomende vloed afgewacht
en tegen 9 uren ongeveer liep het eerste
water van .de rivier de Maashaven in. De
drang van het opkomende water nam daarna
uit de gegraven uitholling een stuk grond
mede, verwijdde het gat, en weldra stroomde
nu met kracht het water de nieuwe haveu
binnen. Duizenden kubieke meters water
golfden naar binnen en deed het peil der
Maashaven stijgen tot rivierstand. De
verbreeding en verdieping van de dijkopening
zal nu volgen.
Uit Stad e« Provincie.
Zierikzee, 23 Dec. De uitgave van het
Duitsche tjjdschrift Die Woche is voor Neder
land overgegaan op de bekende Amsterdamsche
firma Van Holkema Warendorf. Dit tijd
schrift, dat in ons land reeds over de duizende
abonné's telt, heeft zjjn verbazend succes niet
het minst te danken aan de uitnemende wijze
om alles, wat op dit wereldrond geschiedt,
zoo spoedig mogelijk fotografisch weer te geven.
Ook wat binnen onze landpalen voorvalt, en
van belang niet ontbloot iszal voortaan
in dit tijdschrift in beeld prijken en in schrift
worden vermeld. De prijs van dit wekelijks
verschijnend, telkens 50 pagina's tekst en 40
k 50 illustraties bevattend tijdschrift, waaraan
vele bekende schrijvers en schrijfsters mede
werken, is per kwartaal f 2.30.
Tengevolge van een ons gedane onjuiste
opgave hebben wij in ons jongste nummer ge
meld, dat de tramboot gepasseerden Donderdag,
waarop het zoo hevig mistte, de reis naar
Numansdorp niet heeft aanvaard. Het tegen
deel blijkt echter waar te zijn. Ondanks den
zwaren mist heeft deze boot zijn reis naar
Numansdorp zonder de minste stoornis volbracht.
De heer L. Poot, rjjks-ambtenaar 2e kl.
te Breskens, wordt met 4 Januari e.k. over
geplaatst naar Dordrecht en vervangen door
den heer C. den Toom te Rucphen.
Te Middelburg hebben zich bij de
Werkverschaffing, uitgaande van den Chr.
Volksbond, niet minder dan 136 werkloozen
aangemeld.
Bij beschikking van den Minister van
Binnenlandsche Zaken is benoemd tot secretaris
bij den Geneeskundigen Raad in Zeeland en
Westelijk Noord-Brabant, de heer J. J.
Berdenis van Berlekom, arts te Middelburg.
Behalve de reeds gemelde zijn door
wijlen den heer J. C. Meertens, overleden
te Domburg, nog de volgende legaten ge
maakt: f 1000 aan elk der te Middelburg
gevestigde instellingende Diaconie der
Ned. Herv. Gemeente, de School met den
Bijbel aan het Molenwater, het «Tehuis
voor dienstboden" en de vereeniging «Werk
verschaffing voor Zeeuwsche Blinden"verder
aan de Christelijke Jongelingsvereeniging
«Rom. I vs. 16a" te Middelburg en aan
het gesticht «Bethel" te Zetten, elk f 500.
Op de aanbeveling voor rechter in de
arrond.-rechtbank te Rotterdam komt voor
mr. F. M. C. E. Koksma, kantonrechter te
Tholen.
Bij Kon. besluit zjjn bencemd tot
plaatsvervangend dijkgraaf van den Stroodorp-
polder J. de Jonge te Krabbendijketot
dijkgraaf van het waterschap Ooster- en Sir-
Jansland J. 0. van der Have.
Verder tot voorzitter van het waterschap
Bruinisse C. Hage te Bruinissevan het
waterschap Ellewoutsdjjk en den polder
Borssele G. Minderhoud Pz. te Borssele; van
den Adornis-polder J. du Bois te Groede.
Herbenoemd is tot kantonrechter plaats
vervanger te- Hulst baron Collot d'Escury.
Kerkwerve, 20 Dec. Evenals andere
winters gaf de vereeniging «Oefening kweekt
kunst" alhier heden avond weder een uitvoering,
die bestond in het uitvoeren van zangstukken
van godsdienstigen aardafgewisseld door
een paar gewone tooneelstukjes. Naar de
aandacht, waarmede alles aangehoord en het
applaus, dat gehoord werd, scheen het gegevene
in den smaak van het tamelijk aanwezige
publiek te vallen. «De kleeren maken den
man", is ook alhier weer bewaarheid. Al was
het zeer eenvoudig, voor de eerste maal had
de vereeniging eenig tooneel. En al is nu het
spel gelijk geweest aan verleden jaar, alles
kwam wat beter uit. Het is te hopen, dat de
vereeniging het langer en beter zal volhouden
dan hare zuster, de vroegere rederijkerskamer,
die door gebrek aan waardeering niet kon
bljjven bestaan, ofschoon toch enkel het doel
was door het geven van goede tooneelstukjes
een paar gezellige en nuttige avonden te ver
schaffen alsook de vereeniging «Nut en
Genoegen", die een kwijnend bestaan voort
sleept, maar toch door de innerljjke kracht
harer leden blijft bestaan en a.s. Vrijdag haar
20-jarig bestaan zal herdenken. Die weinige
belangstelling, negeering of tegenwerking
schijnt onverklaarbaar, daar toch de vereeniging
door zoo goed mogelij ko en geen aanstoot
gevende lezingen en voordrachten kennis en
daardoor nut en ook genoegen tracht te
brengen aan leden en niet-leden. En het zou
nog te verklaren zijn als het hier eene
afdeeling van de Maatschappij tot Nut van
't Algemeen was, maar dat is niet zoo. Het
staat geheel op zichzelf. Zij heeft dus geen
modernen grondslag en het zou te bejammeren
zijn, als in die richting toch de oorzaak moest
gezocht worden van de kwijning.
Brouwershaven, 22 Dec. Bjj de heden
middag alhier gehouden godsdienstoefening in
de Ned. Herv. Kerk, geleid door den heer ds.
L. R. van den Broek, predikant alhier, werd het
in bruikleen van het Rijk terug ontvangen
orgel plechtig ingewjjd. Een koor van zangers
en zangeressen, geoefend onder de leiding
van den heer L. de Lange voor dit doel,
liet daarbij eenige liederen uit den bundei
van den Protestantenbond hooren, terwijl het
orgel, voor het eerst voor de gemeente
bespeeld door den heer Klimmerboom, organist
te Zierikzee, dien zang begeleidde. Indruk
wekkend kon het genoemd worden, toen het
fraai gerestaureerd orgel zijn eerste tonen
door het groot antiek kerkgebouw, waarin
eene groote schare was bijeengekomen, deed
ruischen en plechtig klonken ook zijne
tonen zoowel ter begeleiding van het koor
dat de zangen werkelijk verdienstelijk
uitvoerde, als bij de diverse tusschenspelen.
De spreker had tot tekstwoord gekozen
vers 8 en 9 van Hoofstuk XV van het
Evangelie van Lukas en vergeleek daarbij
het penningske der weduwe bij het orgel dat
was verloren, zooals men steeds meende, doch
dat was teruggevonden. Hij sprak daarbij
den dank der gemeente uit aau de Hooge
Regeering, die zoo bereid was geweest het
orgel aau de kerk, waarin het behoorde, terug
te geven, aan den heer A. W. van Buuren,
burgemeester dezer gemeente, aan wiens ijver
en taktvol optreden men deze teruggave had
te danken, aan den president-kerkvoogd, die
voorgegaan was en verder aan allen, die door
zoo milde bijdragen, hetzij klein of groot,
Daar krachten, er het hunne haddpn toe
bijgedragenom de kosten zoowel van
overbrenging, plaatsing als daarin opnieuw
gebrachte muziek te kunnen bestrijden.
Haamstede, 23 Dec. Vrijdag 20 dezer
hield de Harmonie «Witte van Haamstede"
de eerste uitvoering in dit seizoen, welke uit
stekend geslaagd mag heeten.
Naast een zevental muziekstukken werden
opgevoerd de blijspelen «De Schoonvader of
de man van den blauwen brief" en «Het
bedrogen drietal".
Van de muziekstukken vermelden wij in
het bizonder no. 2 «Oranje-Nassau Triumf-
marsch", het bekende stuk vau Kessels,
hetwelk door een groot aantal muziek
gezelschappen is uitgevoerd ter gelegenheid van
het huwelijk der Koningin, en no. 1 (na de
pauze) A mes Amis", een geschenk der
Vereeniging aangeboden door den bewerker,
den heer M. J. Jonker, oud-lid der Harmonie.
Oud-Vossemeer. Het gebruikte doopzilver
in de Ned. Herv. Kerk alhier is afkomstig
van mr. Dionisius Pieter Recxstoot, Bewind
hebber der O.-I. Compagnie en Ambachtsheer
van Vossemeer, die bjj zijn overlijden in 1756
daarvoor een bedrag legateerde. Van zijn
vader J. P. Recxstoot wordt gezegd, dat hij
den 5 Sept. 1701 te Tholen werd geboren.
De zedelijkheid liet destijds in dat afgelegen
stadje veel te wenschen over; Bacchus en
Venus werden sterk gehuldigd, en de jonge
Recxstoot, door slechte voorbeelden bedorven,
werd reeds als student te Leiden, wegens
loszinnig levensgedrag naar huis gehaald
vooral om een huwelijk te verhinderen met
een beruchte komediante. Pas later werd hij
te Harderwijk, waar men bullen van promotie
voor een handvol dukaten verkocht, meester
in de rechten. Later werd hij burgemeester
van Tholen, en zijn huwelijken, eerst met
C. J. de Beaufort en later als weduwnaar
met J. E. van Roseveldt, werden veel be
sproken, maar door deze familie-relaties werd
Recxstoot Secretaris der Staten van Zeeland,
en zelfs in Mei 1751 Raadpensionaris, welke
betrekking hij vervulde tot aau zjjn overlijden
in 1756.
Goes. Voor de vacante betrekking van
vasten werkman dor gemeente waren 11
sollicitanten. Door Burgein. en Weth. is
benoemd A. de Dieu.
Hulst, 20 Dec. Alhier zal een naamlooze
vennootschap opgericht worden, welke ten
doel heeft het aanleggen en exploitperen van
een stoomtram HulstWalsoorden, waarvoor
door de Staten van Zeeland subsidie verleend
is, onder voorwaarde dat de aanbesteding der
werken plaats hebbe vóór 1 April 1902 en
de tram 1 Januari 4903 in exploitatie zjj.
Aanbestedingen, Verkooplngen ens.
Zonnemaire, 20 Dec. Heden werden
ten overstaan van den notaris Van Nouhuys
te Zierikzee, voor 7 jaren openbaar verpacht
de djjken en gronden behoorende aan het
waterschap Nieuw-Bommenede; de gezamen-
ljjke pachtprjjs beliep f91 'sjaars tegen f 121
in 1894.
Bruinisse, 21 Dec. Bjj de gisteren
gehouden zevenjaarljjksche verhuring der
zaten-ligplaatsen in de haven werd over
't geheel meer geboden dan bjj eene vorige
gelegenheid. De totaal-opbreDgst was f 1113,
alzoo f 273,50 meer dan in 1894.
Landbouw en Veeteelt.
Wat ruwe en wat opgeloste Peru-Guano is,
beginnen^we, dank zij de juistere inlichtingen,
die we in den laatsten tijd ontvangen, weder
te wetenRuwe of gemalen Peru-Guano is de
guano, zooals sij uit Peru wordt aangevoerd,
nadat zij van steenen gezuiverd, is en de
grovere stukken fijngemalen zijn. Opgeloste
Peru-Guano is de ruwe Peru-Guano, nadat
deze met zwavelzuur is behandeld. Is de ruwe
guano te nat bij de ontlading, dan wordt zij
eerst op daartoe ingerichte droogovens uitge
spreid en gedroogd. Men besproeit ze tevens
met een kleine hoeveelheid zwavelzuur om
het vervliegen van ammoniak te verhinderen.
Is de guano bij haar aankomst droog genoeg,
dan is dit kunstmatig drogen onnoodig. De
behoorlijk droge guano wordt door krachtige
toestellen gepletterd, fijngemaakt, gezift en
van steenen gezuiverd. Die toestellen zijn zoo
doelmatig ingericht, dat zij de guano ziften,
naarmate zij ze fijn maken en de grove deelen
terug ontvangen, om ze nogmaals te breken,
terwijl zij de steenen afzonderen en verwijderen.
De aldus droge, gezifte, ruwe guano wordt
vervolgens vermengd met een vooraf berekende
hoeveelheid zwavelzuur. Na eeuigen tijd
verkrijgt men een harde droge massa, die
men nogmaals fijnmaakt en zift, en zoo be
komt men eindelijk opgeloste guano. Het
zwavelzuur vervult bij de behandeling der
guano een dubbele rolhet vereenigt zich met
den ammoniak, waardoor deze laatste belet
wordt te vervliegen en het maakt verder ook
het onopgelost phosphorzuur oplosbaar in
water, en dus beter geschikt voor een snelle
en krachtige voeding der planten. Het is
juist, omdat bijna al het phosphorzuur in de
opgeloste Peru-Guano oplosbaar gemaakt is,
dat die guano den naam van opgeloste heeft
ontvangen. Deze opgeloste Peru-Guano wordt
onder contróle der rijksproefstations, tegen
een standvastig gewaarborgd gehalte van
4 pCt. stikstof, 10 pCt. phosphorzuur en 2 pCt.
kali in den handel gebracht. Het groote
verschil tusschen ruwe en opgeloste Peru-Guano
is dus hierin gelegen, dat het gehalte van de
opgeloste standvastig is, en de verschillende
phosphorverbindingen, die in de guano aan
wezig zijn, voor een groot gedeelte voorkomen
in een in water oplosbaren vorm, terwijl de
stikstof er in aanwezig is in een gemakkelijk
oplosbaren, maar in elk geval tegen vervliegen
beveiligden vorm. Op dit verschil in samen
stelling steunt het verschil in gebruik, dat
wij van de Peru-Guano's hetzij opgeloste,
hetzij ruwe moeten maken. In 't algemeen
is het gebruik van opgeloste Peru-GuaDO aan
te raden boven dat van ruwe Peru-Guano in
al die gevallen, waarin het aankomt op een
snellen groei en een groote opbrengst. De
opgeloste werkt toch sneller en heviger dan
de ruwe. Dit feit is reeds door talrijke proeven
aangetoond, dat de werking van opgeloste
Peru-Guano die van ruwe Guano aanmerkelijk
