NIEUWSBOD
Dinsdag 3 December 1901.
(55 i e r i lx z e e s c h. e
Courant),
58ste JAARGANG. No. 7623.
Veemarkt te Zierikzee
Gemengd Nieuws.
De Wintergranen en de Peru-Guano.
ZIERIRZEESCHE
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maandèn is f 4,30, franco per post
f 1,60.
Nóord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending
eens per week, f 10,per jaar.
Directeura. J. DE
Redacteuren:
A. FRANKEL.
J. WAALE, alleen voor het binnen- en buitenl. nieuws.
Advertentiënvan 13 regels 30 Cts.
meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des
Maandags, 'Woensdags en Vrijdags middags
12 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar jJÏaatgruirnte berekend.
Alle betalingen moeten uitsluitend geschieden ten kantore van A. J. de Looze, Hoek Schuithaven, Zierikzee.
Ingezonden stukken en berichten van correspondenten te adresseeren aan A. Fbünjcel, Havenpark 348, Zierikzee.
op eiken Donderdag tot
de eerste helft van DeOOTTl
£tr«0. op de tichuittiaven.
HlEUWSTIJDIHGEH.
Da Transwaalsoh-Engelsche
oorlog.
Johannesburg, 26 Nov. Drie en twintig
duizend onsm goud, die door de Boerenregee-
ring waren/ opgecommandeerd van de mijn
eigenaars enteruggevonden werden in de munt
te Pretoria]bij de bezetting dier stad door de
Engelscbenpija aan de eigenaars teruggegeven.
Do autciteiten hebben kennis gegeven, dat
de prijs vi dynamiet met ingang van 1 Oct.
jl. is vepinderd met een pond sterling per
kist9"ÓP P« st' is. aan de mijnen terugbe
taald, aliijnde te veel betaald bij het gebruik
van dy/miot sedert den dag, waarop dit
besluit werking is getreden.
Pre/ria, 30 Nov. De Boeren hebben in
den njfht van den 28sten dezer eene groote
poging gedaan om den spoorweg ten westen
van mddelburg over te steken. Daar men er
do j/cht van had gekregen waren een
gepaitserde trein en de blokhuizen ingereed-
heid gebracht. Een kleine afdeeling van de
Boeren voerde eene schijnbeweging uit om de
aandacht van de hoofdmacht af te leiden,
maar deze laatste, tweehonderd man sterk,
werd terüggedrèyenna, zooals men kon
opmaken, aanziehlijke verliezen geleden te
hebben.
China.
De oud-gezant te Peking, Picbon, heeft
tegengesproken, dat ook vrouwen der gezanten
mee geplunderd hebben in Chineesohe winkels
en alleen erkend, dat in het Engelsche
gezantschap, dagelijks, drie maanden lang,
van half vier tot zonsondergang, verkoopingen
plaats vonden van buit en geroofd goed,
onder leidingvan een officier en een beambte
van de ambassade!
Amerika.
Ooggetuigen van een vreeselijk spoorweg
ongeluk bijJ3eueca, in de Yereenigde Staten,
vertellen dat het land mijlen ver verlicht
was door den brand van de wagens. Yeel
Ijjken waren zoo verbrand, dat ze geheel
onkenbaar waren. Yolgens de laatste berichten
uit Adrian (Michigan) zijn bij de ramp 80
menscben omgekomen, waaronder 50 die op
slag dood waren, en 150 gekwetst, 25 ernstig.
De «machinist van den oostwaarts gaanden
trein zegt, dat zijn trein een snelheid had
van 65 mijlen in het uur, en dat de oorzaak
van de ramp bij een verkeerd begrepen
telegram lag. Het telegram luidde Passeer
Seneca. De machinist Strong las Sand Creek
in plaats van Senecade hoöfdcoaducteur
had de order, goed begrepen, maar bij wist
niet dat dit met den machinist niet 't geval
was. Bemerkende dat de trein te veel vaart
had, remde hij zeif, maar het was te laat.
Ombiddellijk na de botsing vatten de
wagens van den westwaarts gaanden trein
vuur, en veel landverhuizers die den trein
vulden, verbrandden voordat er hulp verleend
kon worden. Het ongeluk had 'a avonds om
elf uur plaats, in bet open veld. Er lag een
hoeve in de buurt, en de bewoners deden
heldhaftige pogingen om de ongelukkige
reizigers te bevrijdenmaar verscheiden
Wagens waren niet te naderen wegens den
gloed, terwijl er weinig of geen water bij de
band was. Onder de omgekomenen waren
een vijftigtal Italiaansche landverhuizers.
Italië.
In Genua is een tandarts gevangen genomen,
die met Veel reclame de duurzaamste en
prachtigste gebitten voor den spotprijs van
f 4.80 te koop aanbood. Nadat bij honderden
klanten met een gebit gelukkig had gemaakt,
bleek, dat dé prachttanden bij het gebruik
van warme soep langzamerhand als boter
wegsmolten. De leverancier betrok zijn ge
bitten van een fabrikant, die voor geringen
prijs ze eenvoudig uit geperst en mét glazuur
overtrokken papier vervaardigde. Bij zijn
arrestatie verklaarde hij, dat bij voor f 4.80
werkelijk niet in staat was iets beters te
leveren. Gpen wonder I
Zwitserland.
Nadat het doodvonnis tegen Füchslin in
Schwyz, die zijn maitresse en haar kind
vermoord heeft, ook in hooger beroep was
bevestigd, de bladen wisten te verhalen,
dat de guillotine al ter plaatse van de executie
was aangekomen heeft de kantonnale
raad~mët 53 tegen 19 stemmen besloten dat
deze moordenaar niet ter dood gebracht zal
worden, maar levenslange gevangenisstraf zal
ondergaan. In verband met het groot
aantal stemmen tegen het doodvonnis, verwacht
men dat er nu weldra in het kanton een
motie tot afschaffing van de doodstraf met
succes zal kunnen worden ingediend.
Frankrijk.
De prefect van politie te Parijs heeft
Donderdagmiddag de cavalcade van Barnum
en Bailey door de straten van Parijs verboden.
Moret, een man, die wegens diefstal in
hechtenis is genomen, heeft onthullingen
gedaan over den in stukken gesneden man,
waarover verscheidene maanden geleden zoo
veel te doen is geweest. Yolgens Moret is het
slachtoffer van deze geheimzinnige misdaad
een provinciaal, die te Parijs was komen
studeeren. Den eersten den besten dag echter,
dat hij te Parijs was, viel hij in een kroeg
in handen van twee personen, die, in de
meening, dat hij wel veel geld bij zich had,
hem dronken maakten, daarna meenamen
naar huis, waar zij hem, toen hij weerstand
boodhadden vermoord. Teneinde de
verwijdering van het lijk te vergemakkelijken,
hadden zij het in stukken gesneden. De
politie doet onderzoek.
BelgiS.
Het geheimzinnige schip, de »Ban Righ",
dat te Londen eenige dagen geleden aan
den ketting heeft gelegen, en daarna te
Antwerpen is gekomen om zijn zonderlinge
reis te vervolgen, wekt steeds meer de
nieuwsgierigheid op. Er gebeuren daar hoogst
zonderlinge dingen aan boord, heelemaal
anders dan bij een echt schip, en de meest
bizondere verhalen doen erover natuurlijk de
rondte. Donderdagavond is de steenkool aan
boord gebrachtniet zooals gewoonlijk bij
een normaal schip van bovenuit een kolentip
in het ruim gestort, maar behoorlijk in
zakken stuk voor stuk naar beneden gedragen.
Dan heeft het schip als lading een groote
hoeveelheid geweren. De stuwaadje is ook
bevreemdend. Eerst een laag van de boven
genoemde steenkolenzakken, dan een rij
kisten met geweren, en dan weer een laag
van de kolenzakken. De bemanning van de
»Ban Righ" bestaat uit Engelschen, en er
zijn mariniers aan boord, die behoorlijk de
wacht betrekken. De plaats van bestemming
wordt zorgvuldig geheim gehouden.
Brussel, 30 Nov. Een telegram, dat hier
heden ontvangen is, bericht dat kolonel
Bartels in den Congo-staat den 49den dezer
overleden is. Bartels was in Februari van dit
jaar naar den Congo-staat vertrokken in
kwaliteit van buitengewoon commissaris des
konings, en met jhoogere opdracht betreffende
eene inspectie.
Men schrijft uit Utrecht aan de N. C.:
Een alhier hard studeerend jongeling liet
een skelet fotografeeren en zond dat aan
zijn moeder.
»Door het harde werken der laatste maan
den schreef hij ben ik ongeloofelijk
Niets past mij meer, alles is mij te wijd.
Ja, ik ben tot onkenbaar wordens toe ver-
magord, en ten bewijze daarvan, zend ik u
mijn laatste fotografie. Ik zal de eerste weken
eens rust gaan nomen en wat ontspanning
zoeken. Vraag, lieve moeder, vader om geld
te zenden voor nieuwe kleeren enz."
Reeds den volgenden morgen kwam er
een telegram van den volgenden inhoud:
Karei
Fotografie gezienlaat gelegenheid niet
ontsnappen om je bij Barnum Bailey te
verhuren. Ze zijn nog te Brussel.
Uw liefhebbende vader."
De N. Br. verneemt uit Boxtel, dat
eenige paters, waaronder pater Hub. van
den Meerendonk, die onlangs naar China
vertrokken zijn, door eenige Russische roovers
in den trein zijn aangevallen, waarbij van de
revolver gebruik werd gemaakt. Gelukkig is
geen der paters getroffen. 'i
Aan de New York Herald werd Dinsdag
uit den Haag gemeld:
Torwgl H. M. de Koningin-Weduwe gisteren
met de dames en heeren van haar gevolg
aan de lunch zat, zagen de bedienden op de
bovenverdieping van het paleis tot hun schrik
dat er rook kwam uit de kamer van een van
de hofdames, baronesse van Ittersum.
De inspecteur van de brandweer werd
ontboden en men zag toen dat de planken
onder den haard reeds half verkoold waren.
Gelukkig was H. M. niet erg geschrikt, en
toen men haar eenmaal verzekerd had dat
er geen onmiddellijk gevaar was, sprak zij
de hoop uit dat de waterschade niet groot
zou zijn en ging zij een langen rijtoer maken.
Bij haar terugkeer was alles weer zoover in
orde gebracht, dat de audiënties om vijf uur
gehouden konden worden.
Een drieling in levenDe drie
kindertjes van den heer H., op 19 November
1900 te Loosduinen geboren, zijn de vorige
week Dinsdag in welstand jarig geweest.
Naar wij vernemen, zal over eenige
dagen een belangrijk werk over den oorlog
in Zuid-Afrika verschijnen, getiteld»Mijn
Commando en Guerrilla Commando-leven"
door D. S. van Warmelo.
De schrijver heeft den oorlog van den
aanvang af meegemaakt tot op 3 April 1901,
toen hij krijgsgevangen werd gemaakt en
naar Yoor-Indië gevoerd. In zijn gevangenschap
heoft hij een eenvoudig maar zeer belang
wekkend verhaal opgesteld over zijne per
soonlijke wederwaardigheden gedurende den
tijd, dat hij aan den strijd deelnam. Over
het eerste gedeelte van den oorlog stapt hij
vluchtig heen, om meer uitvoerig stil te staan
bij het tweede gedeelte, den guerilla-oorlog.
Het is den schrijver gelukt, met ontduiking
der censuur, zijn handschrift aan den heer
Frederik van Eeden in handen te smokkelen.
Het werk zal met een Voorwoord door
Frederik van Eeden en eene aanbeveling van
den auteur door dr. W. J. Leyds bij den
uitgever W. Yersluys te Amsterdam verschijnen.
De boycot. Het uitvoerend comité,
in overeenstemming met het hoofdbestuur van
de Internationale Federatie te Londen,
president Tom Man en secretaris C. Chambers,
heeft het Internationaal Congres der gedele
geerden der sub-comités in de sympathiseerende
havens van het buitenland uitgeschreven op
16 December a.s. te houden in Amsterdam.
Yolgens Falb hebben wij een zachten
winter te wachten. In Januari zal de tempe
ratuur hooger dan gewoonlijk zijnwij krijgen
weinig sneeuw en regentusschen 6 en 8
Januari alleen sneeuw en tusschen 21 en 26
Januari regen. Februari zal meer sneeuw
brengen, maar vooral de eerste week van
Maart zal rijk aan sneeuw zijn, bij normale
temperatuur. April zal kouder zijn dan Maart.
De volgende eigenaardige advertentie
las men dezer dagen in de Scotsman:
Een welopgevoed Christen, die waarschijnlijk
eenigen tijd te Londen zal moeten doorbrengen,
zou zeer gaarne vernemen waar hij eene kerk
kan vinden wier voorganger naar zijn geweten
er naar tracht zijne hoorders op te bouwen
in 't geloof van Christus, en waar hij eenige
vrienden zou kunnen ontmoeten, die ook over
iets anders willen praten dan over het toilet.
Aan schitterende welsprekendheid heeft zijne
ziel geen behoefte, ook niet aan de allcr-
classiekste muziek, maar een kerk op de
grondslagen, aangegeven in Handelingen II
I 41—47, ware juist wat hij verlangt.
De ontvluchte Boerengevangenen. Zoo-
I als bekend is, is 'taan zes gevangenen in
één der kampen in Portugal vier Afrikaanders
en twee Nederlanders gelukt te ontvluchten.
Zij bereikten Donderdagavond over Madrid
Parijs, waar zij door onzen landgenoot Stuijt
hartelijk ontvangen en liefderijk verzorgd
werden. Nadat hun reisgelegenheid naar ons
land verschaft was, kwamen zij Zaterdag
middag te Amsterdam aan. Twee ijverige
Boerenvrienden, de heeren Schmüll en Timmer,
wachtten hen hier op, kochten eenige van de
dringendst noodige kleedingstukken voor hen
en zorgden, dat zij hun voorloopige bestemmings
plaats, "Weesp, konden bereiken.
Hun kort verblijf te Parijs had reeds
aanleiding gegeven tot hartelijke demonstraties
van de bevolking.
Omtrent hun wedervaren is men de
volgende nadere bijzonderheden van hen te
weten gekomen.
De ontvluchten zijnC. J. de Klerk, 38
jaar, gehuwd A. Théron, 23 jaar C. Buijs,
22 jaar; H. Théron, 19 jaar, J. Dingier,
29 jaar en A. Weijers, 25 jaar.
Zij zien er uit als rustige buitenlui. Niets in
hun gezicht verraad, hoeveel zij geleden
hebben, maar bij allen ligt een buitengewone
droefheid in den blik.
Den 23 September 1900 werden zij door
de Portugeezen krijgsgevangen gemaakt.
Toen zij te Lissabon aankwamen, hadden zjj
geen kleeren meer aanonderweg hadden
zij de meeste kleedingstukken aan de
matrozen verkocht om er een weinig
voedsel voor te koopen.
Met hen werd een convooi van 700 800
andere gevangenen naar Portugal overgebracht,
met bestemming naar drie versohillende
plaatsen, t. w. Péniche, Alcoba$a en Caldas-
da-Rheina.
De zes nu aangekomenen gingen naar
Péniche. Yoordat zij deze plaats bereikten,
moest de afdeeling gedurende 24 uur
marcheeren met de bagage op den rug en
zonder eten of drinken. De weg een
ware lijdensweg was bezaaid met
slachtoffers van de vermoeienis, de koorts en
den honger.
Den dag na aankomst ontving ieder
gevangene als eerste voedsel een half broodje
en een kop zwarte koffie en, sedert tweemaal
daags, zonder eenige afwisseling, bruine
boonen en een kwart pond droog brood.
Deze geringe porties eten moesten de Boeren
gaan halen in een schuur, en daarbij werden
zij onderweg door de Portugeesche officieren
en hunne vrouwen bespot, die met schillen
van vruchten of afval van groenten naar
hen wierpen. Een stal diende tot slaapzaal;
drie planken, waarop een stroozak lag, was
hun bed.
Tijdens hunne gevangenschap werden den
Boeren uit Holland eenige bezendingen
kleeren en boeken gezonden, maar bijna
niets bereikte hen, daar de invoerrechten
zoo verbazend hoog zijn. Yoor twee hemden
moest men 3000 reis (6 gulden) betalen, en
inmiddels ondermijnde de koorts hunne
gezondheid en waren ze genoodzaakt nog
een deel van hunne schamele kleeding af te
staan aan visschers, om een beetje visch te
krijgen.
De bewaking der gevangenen geschiedde
nacht en dag door een 100 soldaten. Hoe
onze gelukkige Boeren er in geslaagd zijn,
de waakzaamheid der wacht te verschalken,
zullen we, in het belang der Boerenzaak,
maar niet melden, maar duizenden moeilijkheden
waren te overwinnen eer de kloeke mannen
over Madrid en Bordeaux Parijs konden
bereiken.
De hier in Nederland reeds lang vertoevende
J. Théron reisde hen tot Parijs tegemoet
om hen, voor zoover hij daartoe door
bijdragen van Hollandsche vrienden in de
gelegenheid was, van reisgeld te voorzien en
hun aankomst in ons land voor te bereiden.
In Parijs genoten zij tijdelijk de gastvrijheid
van een braven Hollander, den heer Stuijt.
Een Franschman, die hen te Parijs bezocht,
en daarvan melding maakte in de pers, zei
o. a. van deze ontmoeting»Wij troffen hen
aan, gezeten om eene tafel, in de Rug
Louis Blano, terwijl zij bij een braven
Hollander, den heer Stuijt, den maaltijd
eindigden, een maal, zooals zij niet veel
hadden gehad sedert 2 jaar. Deze mannen
zijn allen jong, pas geschoren en geknipt
door een barbier, die er trotsch op was hen
edelmoedig zijn diensten aan te bieden".
Van genoemd 6-tal zijn er thans voorloopig
vier gehuisvest te "Weesp, de plaats waar
de heer J. Théron zich reeds zoolang ophoudt
ten huize van den heer C. P. de Ronden.
Deze Théron en zijn jongere broeder, thanB
ook te Weesp, zijn neven van den beroemden
commandant Théron. Bij hen bevindt zich één
hunner schoonbroeders, de 38-jarige De Klerk,
een rijke boer, wiens geheele vermogen in
de handen van de Engelschen is gevallen.
De Thérons hebben nog twee broers, die
krijgsgevangen zijn en twee die nog strijden;
zoo er eene familie is die door den oorlog
wreed getroffen werd, is 'twel de hunne.
't Is eigenaardig te hooren met hoeveel
beslistheid deze Boeren Engeland's ondergang
blijven voorspellen, ook na al het branden
en plunderen, na al de ellende, die reeds
geleden is en nog geleden wordt. Meer dan
ooit te voren meenen zij is de kans
voor de Boeren in den laatsten tijd in hun
voordeel veranderd.
Het verblijf der ontvluchten to Weesp
wordt hun daar door enkele ingezetenen zoo
aangenaam mogelijk gemaakt. Evenwel zijn
hieraan kosten verbonden, die, hoewel zij
door enkelen uit die gemeente en van elders
gedragen worden, door het mogelijk langdurig
verblijf een reservekas vorderen. Misschien
zal deze of gene zich daarom wel eens het
adres willen herinneren van C. P. de Ronden,
Hoogstraat, Weesp, die in vereeniging met
andere Boerenvrienden daar ter plaatse geld
tracht bijeen te brengen ten bate en ten
nutte van de goede zaak.
C. De Haver.
Alhoewel niet zoo sterk, toch lijdt ook
de haver aan legeren, evenals de tarwe.
Yaak gebeurt het, dat ook zij bij regen of
wind zoodanig in haar onderste stengelleden
geknakt of gebogen wordt, dat zij zich niet
weder opricht. Behalve andere oorzaken kan
een zeer voorname reden hiervan zijn een
verkeerde bemesting. Hoe vaak gebeurt het,
dat de haver x>nucliter", zooals do boeren
zeggen, den grond in gaat, en in het voor
jaar met een weinig Chilisalpeter op de been
wordt geholpen. Bij een voor haver ge-
sohikten en zeer vruchtbaren grond gelukt
de oogst ook wel, doch, wanneer de grond
ongeschikt is, en het weer aanleiding kan
geven tot legeren, dan is het deze haver, die
het eerst omvergaat. Dr. H. Dubbers heeft
voor Nederland platen bewerkt, naar de
onderzoekingen van Arend in 1899, waarop
men kan zien, hoe de stikstof en de phos
phorus uit den bodem door de planten wordt
opgenomen, en hoe en dit is een voorname
kwestie, waarop ik met nadruk wou wijzen
deze stikstof en phosphorus gedurende den
groei der planten aanhoudend uit de oudere
plantendeelen weggaat naar de jongere, en
zich later voor een groot deel ophoopt in
de aren.
Uit dit feit, dat ik aanneem, èn op grond
van deze onderzoekingen, èa op grond van
de verklaring, die men er van kan geven,
besluit ik, dat het hoogst noodzakelijk is,
dat gedurende de gansche groei-periode er
een zekere hoeveelheid stikstof en phosphorus
in den bodem aanwezig is, die, van het
oogenblik, dat de jonge plant door haar
wortels voedsel tot zich neemt tot aan den
tijd der rijpheid der korrels, in staat is de
plant langzaam maar voortdurend te voorzien.
Het is niet voldoende, dat sleohts gedurende
een korten tijd een overvloed van genoemde
stoffen toegediend wordt, want het is duidelijk,
dat volgens de onderzoekingen van Arend
de onderste stengeldeeltjes dan te kort komen.
Om dit doel te bereiken is naast den stalmest,
de. Peru-Guano de meest geschikte hulp-
meststof.
Dat men inderdaad met deze meststof een
uitstekenden oogst kan hebben bij haver,
bewijst een vergelijkende proef, waarvan ik
de photographische voorstelling en verdere
opgaven voor me heb liggeneen proef,
die ten doel had de Peru-Guano als mest
stof voor haver te vergelijken met andere.
Wanneer men van een Hectare 4200 K.G.
korrels en 6500 K.G. stroo ziet komen, bij
een bemesting met 800 K.G. Peru-Guano
van 7 pCt. stikstof, 40 pCt. phosphorus en
2 pCt. kali, dan dunkt mij, dat het niet
gewaagd is, de proef ook te nemen, en te
zien, of men met genoemde meststof voordeel
kan behalen. Is dat zoo, dan kan men haar
gerust nemen, daar zij in elk geval den grond
verbetert.
advertëmtIeiï.,
Heden overleed zacht en kalm, na]
een langdurig en smartelijk lijden, onze zeer
geliefde Echtgenoot, Yader en Behuwdvadcr
de Heer
Leendert Moelker,
in den ouderdom van ruim 75 jaar.
Tholen, 30 November 1901.
TJit aller naam,
De Wed. 3. E. MOELKER—
Yan Aalst.
Ondergeteokende betuigt haren
hartelijken dank aan allen, die haar op
28 Nov. blijken van belangstelling gaven.
Ouwerkerk, 3 December 1901.
I. YAN DER HAYE—Hocke,
