ZIERIKZEESUHE
NIEUWSBODE.
Dinsdag 17 September 1901.
(25 i e r i Is. z e e s c b. e
58ste JAARGANG. No. 7590.
RECLAMES.
J. DE GRAAF Cz„
Patent-Oliejassen
Burger-Avondschool.
HEUWSTIJPIHGEH.
Courant).
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is f 1,30, franco per post
f 1,60.
Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending
eens per week, f 10,per jaar.
Directeur A. J. DE LOOZB.
Redacteuren:
A. FRANKEL.
J. WAALE, alleen voor het binnen- en buitenl. nieuws.
Ad verten tienvan 13 regels 30 Cts.
meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot deB
Maandags, "Woensdags en Vrijdags middags
12 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
Alle betalingen moeten uitsluitend geschieden ten kantore van A. J. de Looze, Hoek Schuithaven, Zierikzee.
Ingezonden stukken en berichten van correspondenten te adresseeren aan A. Fhünkfx, Havenpark 348, Zierikzee.
15 regels cts. Elke regel meer lö cts.
Pontstraat O 103
O 3XT T sr JSL 3NT Gr ES 3NT s
in alle maten.
BERICHT.
Zij, die zich met 1 October op dit
blad wensehen te abonneeren, ont
vangen de tot dien datum verschijnende
nommers gratis.
De Directeur,
A. J. DE LOOZE.
De COMMISSIE VAN TOEZICHT op het Middelbaar
Onderwijs te Zierikzee msakt bekend:
dat het toelatings-examen voor de Burger-
Avondschool zal plaats hebben op Vr\Jdaff &V
September a.s., des avonds ten T" uur, en dat
z|j, die dat examen wensehen te leggen, zich :n
persoon moeten aanmelden bij den Directeur der School,
ingang Manhuisstraat, op Dinsdag' den S4
September a.s., tusschen 7 en 9 uur des
namiddags.
Zierikzee, den 46 September 1901.
Namens de Commissie:
De Secretaris,
F. A. KLOPPERT.
De Transvealseh-Engelsche
oorlog.
Londen, 14 Sept. De Daily Mail meldt
uit Kaapstad van 28 Aug. De toestand in
de Kaapkolonie is hot ernstigst in het Midland-
district, waar gêheele veldkoraetschappen
naar de Boeren overloopen. Heden is de
tijding ontvangen, dat de geheele Noord-
westelijke provincie, omvattende de kiesdistricten
I
Frasersburg, Williston, Sutherland, Carnarvon,
van Rijnsdorp en Clanwilliam feitelijk in
Toen het bericht van het overlijden bekend
werd, trok een groote menigte naar de
gevangenis, waar Czolgosz is opgesloten, maar
zonder moeite verspreidde hen de gewone en
bereden politie.
Het stoffelijk overschot van den President
wordt Maandagmorgen near Washington over
gebracht, waar het op een paradebed geplaatst
wordt. De begrafenis zal den volgenden dag
plaats vinden te Canton op staatskosten.
De lijkschouwing heeft aangetoond, dat de
dood het gevolg is van kanker, die intrad
door de schotwond. Den tweeden kogel heeft
men niet teruggevonden.
De New-Yorksche geneesheeren achten de
koffie en de kippensoep en 't brood, den
President gegeven, de oorzaak van zijn achter
uitgang.
De houding der chirurgen, die niet tijdig
de hu'p der geneesheeren inriepenwordt
scherp gelaakt.
De chirurgen verklaren, dat de onderbuiks-
wonde zeer langzaam genas, en 't voedsel
noodzakelijk werd, omdat de voeding door
inspuiting onvoldoende bleek.
Volgens twcö specialiteiten in hartziekten
uit New-York was het hart de zwakste plaats
wegens 't vele rooken.
Volgens artikel 6 van hoofdstuk II der
Constitutie, wordt de President bij overlijden
vervangen door den vice-President, in dit
geval dus door Theodore Roosevelt.
Roosevelt kwam hier om 1.40 uur aan.
Hij heeft zijn intrek genomen in het huis van
zijn vriend Wilcox, nadat hij onder escorte
eerst de sterfkamer bezocht had. Daarop
keerde hij naar het huis van Wilcox terug,
en legde daar den ambtseed af in de boekerij
van Wilcox, in tegenwoordigheid van vijf
ministers van het Kabinet. Root, de secretaris
van oorlog, wien onder het spreken tranen
langs de wangen vloeiden, zeide tot Roosevelt,
dat het Kabinet had besloten hem om
gewichtige redenen te verzoeken dadelijk bij
het aanvaarden van het bestuur den eed af
te leggen.
Roosevelt antwoordde: Ik zal den eed, in
overeenstemming met uw verzoek, dadelijk
openlijken opstand zijn.
Reuter meldt uit Bloemfontein, d.d. 12
j.l.Twee Hollandsche predikanten, Murray
en Botha, zijn hier teruggekeerd van hun
vrede-zending naar Steyn en De Wet, die
geen buccos heeft gehad. Doel van de zending
was een uitlegging van Kitchener's proclamatie
te geven en de beide aanvoerders der Boeren
te bewegen, dat zij zich zouden overgeven.
Zoowel Steyn als Do Wet weigerden de
zendboden aan te hooren. j
Volgens bericht aan de Daily Mail uit
Johannesburg begon heden het proces tegen
Broeksma, vroeger aanklager, thans beschuldigd
van spion nage.
Onder de documenten, in het huis van
Broeksma gevonden, was een proclamatie, die
door generaal Botha moest onderteekend
worden.
Daarin werden Kitchener, zijn officieren en
manschappen vogelvrij verklaard, en den
burgers bevel gegeven om alle gewapende
Engelschen, die na den 15en in hun handen
vielen, dood te schieten.
Ook werden gevonden een aantal brieven
van Krause, en de copieën van Broeksma's
antwoorden daarop.
Uit de jongste officiëele verliezenlijst
blijkt, dat het commando van Scheepers bij
Ladysmith, in het zuiden van Kaapkolonie,
slaags is geweest met do Engelschen, die 6
dooden,'onder wie een luitenant en 4 gewonden,
onder wie eveneens een luitenant, kregen.
Het aantal gevangengemaakte Britten wordt
niet opgegeven.
Amerika.
Buffalo, 14 Sept. De President overleed
te 2.15. Sedert 7.50 van den vorigen avond
was hjj buiten bewustzijn. Er was geen
geestelijko aan zijn sterfbed.
Zijn laatste woorden waren: «Vaartwel!
Het is God's bestier. Dat Zijn wil geschiede".
Deze woorden werden door dr. Mann
opgeschreven. j
Het Kabinet zal aftreden, om Roosevelt in
de gelegenheid te stellen een nieuw te
benoemen, zoo hij dit wenscht.
Des President's echtgenoote zag hem het
laatst tusschen 11 en 12 gisterenavond. Zij
zat aan zijne sponde, zijn hand in de hare
houdend.
De leden van het Kabinet werden één voor
één in In t vertrek toegelaten.
«In dit uur van diepe droefenis van ons
volk, verklaar ik, dat het heil van den staat
altijd het doel zal zijn, dat ik voor oogen
houd. Ik zal absoluut onveranderd de politiek
van Mac Kinley voortzetten, een politiek, die
den vrede bewaart en ons voorspoed en eer
aanbrengt".
Roosevèlt onderteekende het formulier van
den eed, en gaf daarna zijn verlangen te
kennen, de leden van het Kabinet afzonderlijk
te spreken. Hij vroeg hen, hunne portefeuilles,
tenminste voor het oogenblik te behouden
zij stemden hierin toe.
Later verklaarde Roosevelt nog, dat er
geen buitengewone zitting van het Congres
gehouden zal worden, daar dit hem niet noodig
voorkwam.
New-York, 14 Sept. Alle beurzen zijn
gesloten. Overal teekenen van rouw. Mevr.
Mac Kinley houdt zich flink. Het lijk blijft
in de sterfkamer met een laken bedekt.
De bekende Duitsche anarchist Johann Most,
van Die Freiheitis alhier gearresteerd, maar
werd op vrije voeten gesteld tegen een borg
tocht van duizend dollars.
William Mac Kinley is den 26sten
Februari 1844 uit Schotsche ouders geboron,
te Niles, in Ohio. Bij het uitbreken van den
burgeroorlog in 1861 nam hij als gewoon
soldaat dienst in het leger van de Unie en
bracht het tot majoor. In 1868 vestigde hij
zich te Canton, in Ohio, als advocaat. Toen
hij in 1877 in het huis van volksvertegen
woordigers was gekozen, verdiende hij spoedig
zijn sporen als ijverig protectionist en werd
ten slotte lid van de commissie van wegen
en middelen, die de tariefwet opmaakte, later
bekend onder den naam van do Mac Kinley
bill van 1890.
In November van dat jaar werd hij geslagen
bij de verkiezing voor het congres, maar in
1893 met geweldige meerderheid gekozen tot
gouverneur van Ohio. Van toen af werd hij
beschouwd als eventueel candidaat voor het
presidentschapen zijn kansen verbeterden
steeds, tot hij in 1896 gekozen werd. Yele
democraten, die voorstanders waren van
«sound money", stemden op hem, omdat zij
geen vrede konden hebben met het zilver
program van zijn democratischen tegen-
candidaat Bryan. In Maart 1897 aanvaardde
hij het presidentschap. In 1898 had hij een
moeielijke taak te vervullen in verband met
den oorlog met Spanje, maar zijn positie bleef
onverzwakt. In 1899 was men echter alge
meen ontevreden over de wijze, waarop hij
don minister van oorlog Alger (die ten slotte
aftrad) in boscherming nam in weerwil van
zijn onbekwaamheid, evenals generaal Otis,
wiens taktiek op de Filippijnen scherp beoor
deeld werd. In November 1.1. gaf de meerder
heid hem echter opnieuw haren steun
blijkbaar omdat zij nog steeds niet gediend
was van Bryan's financieel program. En zoo
werd Mac Kinley met een grootere meerder
heid dan de eerste maal herkozen.
Engeland.
In Walsingham House Hotel Piccadi'ly
(Londen) heeft een belangrijke diamanten
diefstal plaats gehad ten nadeele van Lord
Anglesea. De markies had zich voor 't diner
gekleed hij had eenige gasten waaronder
Coquelio Cadet en diens vrouw, voor een
gastmaal iu het restaurant genoodigd en de
deuren van zijn salon doen sluiten, zonder
echter de bedienden te zeggen, dat zij niemand
moesten binnenlaten. Toen bij 's avonds
terugkwam was zijn portemanteau geopend,
en zijn juwelenkistjes waren verdwenen met
de kleinodiën ter waarde van 30.000 pd. st,
(360.000 gulden). Er zijn zeer zeldzame
paarlen bij en één ring, die alleen 1300 pd. st.
waard wordt geacht. Daar men de juweelen-
k'st en de doozen, waarin de byouteriën
waren geborgen, deels in de badkamer, deels
onder het bed van één der bedienden van
den markies gevonden heeft en deze bed;ende
zoek is, ligt 't voor de hand, dat hij de dader
moet zijn. Trouwens hij had de kamers van
zijn heer door de meid laten openen, be
werende dat hij voor J»nnengoed moest
zorgen en hij kwam er uit met een pakje
wit goed, waarin blijkbaar de buit was
gewikkeld. De politie heeft detectives near
Dover, Liverpool en elders heen gezonden
om den dief op te sporen, tot hiertoe echter
zonder succes.
Frankrijk.
Dg trein, die den Czaar, de Czarina en
President Loubet van Duinkerken naar
Compiègne en Reims zal vervoeren, bestaat
uit drie wagens, elk 97 voet lang, rood
geschilderd en versierd met wapens van de
Republiek en de hoofdsteden van Frankrijk.
De eerste waggon, voor don Czaar, bevat twee
slaapcompartimenten, één voor den Keizer,
geheel in blauw, één voor de Czarina, geheel
in wit gestoffeerd; tusschen beiden is een
kleine salon en bibliotheekde tweede waggon,
voor den President, bevat een slaap- en zit-
comparliment en een afdeeling voor hut
gevolg. De derde waggon is voor liet bedienend
personeel, bagage enz.
Te Marseille zijn een achttal Russische
politie-beambten aangekomen, die op den
zoek zijn naar vier nihilisten, studenten uit
Moscou, die zoo ongeveer tegelijk met den
Czaar Rusland hebben verlaten met bestemming
naar Frankrijk, zonder eenig tastbaar motief.
Te Cruponne is het in het 38e linie-
regiment tot een ernstig, incident gekomen,
dat weder een bedenkelijk idee geeft van de
discipline in het Fransche leger. De man
schappen van dat regiment hebben, na een
moeielijken dagmarschden commandant
d'Aubigny uitgefloten en daarna, om geon
twijfel te laten aan hun bedoelingen, lustig
de «Carmagnole" en de «Internationale" aau-
oogen, maar bij zei geen woord. Yoor hij
werd weggeleid, ging hij naar zijn advocaat
en verzocht dezen, zijn groeten over te brengen
1 aan zijn familie.
j Vervolgens werd hij iu den dievenwagen,
geëscorteerd door gendarmes en vergezeld van
den beul en diens knechts, naar de Place
Bonne-Nouvelle gebracht. Op eenigen afstand
van het schavot kuste hij het crusifix en
stapte dan het schavot op. Eenige lichte
schokken bewogen zijn lichaamtoen viel het
mes en scheidde het hoofd van den romp.
Het volk op het plein schreeuwde: «Ter
dood! Ter dood!"
Duitschland.
Neufahrwasser, 13 Sept. Na afloop
van de vlootmanoeuvre had een diner plaats
aan boord van de «Hohenzollern". Keizer
Wilhelm zat tusschen den Czaar en Groot
vorst Alexisverder zaten aan Prins Hcinrich,
Yon Bülow, Lamsdorff en anderen. Keizer
Wilhelm verzekerde Lamsdorff, dat het hem
genoegen had gedaan, hem te kunnen be- i
groetende Czaar reikte Yon Bülow ten
afscheid de hand, en gaf in warme bewoor
dingen zijn voldoening te kennen over de
met Keizer Wilhelm doorgebrachte dagen.
De Keizer begeleidde den Czaar aan boord
van de «Standard" en nam daar zeer hartelijk
afscheid. De vloot loste saluutschoten.
Op de hoogte van Hela verliet de «Standard"
de haar volgende «Hohenzollern" en zette
na vier uur koers naar Kiel.
Om 4 nur in den morgen ongeveer werd
Bouvier gewekt door den directeur der ge
vangenis. Hij ging rechtop op zijn brits zitten,
en keek de aanwezigen wezenloos aan. De
directeur zei tot hem:
Bouvier, uw hooger beroep is verworpen.
Uw verzoek om gratie is door den President
der Republiek van do hand gewezen. Het
uur der terechtstelling heeft geslagen. Heb
moed
Goed mijnheer, ik zal moedig zijn, ant
woordde Bouvier.
Daarna kleedde hij zich zonder hulp aan
en bleef vervolgens eenige oogenblikken met
den aalmoezenier alleen. Dan begaf bij zich
begeleid door een bewaker, naar de griffie
der gevangenis, waar de beul wachtte. Hij
rookte sigaretten en dronk twee glaasjes rum.
Met,verstrooiden, wezenloozen blik keek hij de
aanwezigen aan.
Toen kwamen de helpers van den beul,
ontdeden de veroordeelde van zijn buis en
trokken den kraag van zijn hemd wijd neer.
Terwijl men hem handen en voeten bond,
maakte Bouvier een beweging, die eenige
aandoening verried. Tranen parolden in ziju
Te Rouen is ter dood gebracht zekere
Bouvierveroordeeld wegens moord op een
De
heden-
Hohenzollern" liep hier
avond om halfzeven binnen. Het
gestroomde publiek riep levendig »Hoch!"
Kiel, 14 Sept. Do Czaar kwam hier aan
boord van de «Standard", gevolgd door de
kruisers «Swetland" en «Warjak", De
strandbatterijon losten saluutschoten.
Dantzig, 14 Sept. De Keizer zond het
volgend telegram naar Buffalo, aan den
Minister van Buitenl. Zaken: Diep getroffen
door het bericht van den ontijdigen dood
van den President, haast ik mij de groote
Amerikaan8che natie te verzekeren van de
oprechte sympathie van het Duitsche volk.
Duitschland rouwt met Amerika om ziju
edelen zoon, die het leven verloor, terwijl
hij zijn plicht vervulde jegens zijn land en
zijn volk.
En aan mevr. Mc. Kinley: De Keizerin
en ik betuigen u hun oprecht leedwezen met
het verlies, dat gij hebt geleden door den
dood van uw geliefden echtgenoot, neergeveld
door de roekeloozo hand van een moordenaar.
Moge God, die u zooveel jaren geluk schonk
aan de zijde van den overledene, u kracht
geven den zwaren slag te dragen, waarmede
Hij u heeft bezocht.
Do kroonprins, die van meening is, dat
hot reizen en trekken den mensch ontwikkelt
on dan toch ook, zij het al op behoorlijken
afstand, zijn vader moet navolgen in dezen,
is, na een bezoek aan Aken en deszelfs
bezienswaardigheden, naar Belgenland ge
trokken, in het meest besliste incognito, zóó
zelfs, dat hij met zijn klein gevolg een tijd
lang is geobserveerd door de Brusselsche
politie, die den weinig smaakvol gekleeden
jongenman met zijn kort houten pijpje voor
een of ander staats gevaarlijk anarchist hield
Nederland.
Groningen, 13 Sept. Het bestuur der
Vereeniging tot bevordering van het Vreemde
lingenverkeer iu Groningen en omstreken
heeft het plan opgevat, een tentoonstelling
voor te bereiden tegen den zomer van 4903.
Eerstdaags zal een vergadering worden
belegd van personen, die aan die voorbereiding
willen medewerken.
Amsterdam, 13 Sept. Het internationaal
congres voor crimineele anthropologic nam
een voorstel aan van mevrouw doctor
Robiuovitch te New-York, waarin diep leed
wezen wordt uitgesproken over den aanslag
op Mac Kinley en de gevolgen daarvan.
Het congres beschouwt dit betreurenswaardig
feit als de bevestiging van de noodzakelijk
heid van een wetenschappelijk onderzoek der
criminaliteit en de middelen om haar te
bestrijden, en de oorzaak weg te nemen,
teneinde te geraken tot |meer werkdadige
en tevens rechtvaardige sociale verdediging.
Als vergaderplaats van het congres iu 1906
is aangewezen Turijn.
's-Gravenhage, 14 Sept. H. M. de
Koningin-Moeder zal ter gelegenheid van de
opening der Kamers niet naar de residentie
komen.
Evon halfelf hedenochtend werd door
den minister van de Vereenigde Staten alhier
het officiëele doodsbericht ontvangen van
president Mac Kinley. Blijkens het telegram
had het overlijden plaats gehad te 2J ure
in den afgeloopen nacht.
In den ochtend hadden de minister van
buitenlandsche zaken en andere ministers,
alsmede de gezanten van het legatiegebouw,
inlichtingen ingewonnen; de toen ontvangen
officiëele telegrammen sloten nog niet alle
hoop uit.
Onmiddellijk na het bekend worden van
het overlijdensbericht werd de woning van
den Amerikaanschen gezant in het Lange
Voorhout alhier gesloten, en de Unievlag
halfstok geheschen. Hetzelfde geschiedde aan
het legatie-gebouw op den Kneuterdijk.
De hoofden van de alhier gevestigde
vreemde gezantschappen, en ook tal van
legatio-secretarissen legden hedenochtend een
bezoek van rouwbeklag af bij den gezant der
Yereenigde Staten, den heer Stanford Newel,
of gaven hun naamkaart af aan zijn woning.
Van de woningen der andere vreemde
gezanten alhier is de landsvlag halfstok
uitgestoken.
De Amerikaansche gezant alhier heeft
zich hedenmiddag tegen 12 uur begeven
naar den minister van buitenlandsche zaken,
en dezen officiëel kennis gegeven van het
overlijden van den President.
De ontvangst van het bericht is in den
loop van den dag beantwoord met een brief
van rouwbeklag aan den gezant der Unie.
Tevens is namens de Nederlandsche regeering
per telegram deelneming betuigd aan het
gouvernement te "Washington.
Dr. Leyds en de leden van de deputatie
der Zuid-Afrikaanscho Republiek en van den
Oranje-VrijBtaat teekendon heden het register
in het bötel van den Amerikaanschen gezant.
Ingevolge opdracht van H. M. de Koningin
heeft de grootmeester van H. Dz. Huis,
baron Sirtema van Grovestins, heden bij de
Amerikaansche legatie een bezoek van rouw-
Het volkszeebad te Scheveningen is
heden gesloten.
Vier jaren geleden hebben de heeren
Van Kol en Troelstra niet ten paleize in
handen van de Koningin de door de Grond
wet geëieehte eeden of beloften afgelegd,
maar later in handen van den yoorzitter der
Tweede Kamer. Thans deelt Het Volk mede,
dat de sociaal-democratische Kamerleden van
plan zijn, naar het paleis te gaan en zich de
eeden te doen afnemen door de Koningin.
De reden daarvoor is niet, dat zij nu anders
denken dau de heeren Troelstra en Van Kol
in '97, maar dat zij huu volledige bevoegd
heid als Kamerlid wensehen te bezitten tegelijk
met de overigen. Met het uitvaardigen van
een Kon. besluit, en de daarna nog gevorderde
formaliteiten verloopt eenige tijd, en de soc.-
dem. afgevaardigden wensehen van den aan
vang af hun mandaat waar te nemen.
De Yereenigde Vergadering der Staten-
Generaal werd voorgezeten door den nestor
der Parlementsleden, den heer Geertsema,
omdat de heer Van Naamen van Eemnes,
gelijk de waarnemende voorzitter mededeelde, -
lichtelijk ongesteld was.
De tribunes waren zeer vol. Men luisterde
in stilte naar de gebruikelijke voorlezing van
Koninklijke besluiten door den griffier der
Eerste Kamer, mr. Zillesen, naast wien dit
maal zijn ambtgenoot der Tweede Kamer
wegens familie-omstandigheden werd gemist.
Met de leden der commissie van in- en
uitgeleide, allen in galakleedij de heer
Van Bylandt in het ambtscostuum der
diplomaten waren nog aanwezig de heeren
v. d. Velde, Van Kempen, De Klerk, Brum-
melkamp, Krap, Ketelaar, C. Pijnacker
Hordijk, J. N. Pijnacker Hordijk, Godin de
Beaufort, Conrad, Fennema, Michiels van
Verduynen, die allen weer tot leden der
Kamers herkozen zijn, of daarvan deel uit
maken de heeren Donner en Truijen, die
vrijwillig hun mandaat nederlegden, en de
heer Heldt, wiens mandaat door de kiezers
niet is verlengd.
Statig trad de premier binnen in zijn gala-
costuum met witte, goudgebiesde pantalon,
vriendelijk groetend. Met den hem eigen
klank van stem las dr. Kuyper de sluitings
rede voor, en verliet, na een buiging tot het
bureau, de zaal.
Buiten werd het gebruikelijke stoetje, gala
koets met piket huzaren, gevormd. Meer
men8chen dan gewoonlijk keken er naar. Er
gingen zelfs hoeratjes op. Dat was het eenig
ongewone. Anders was alles bij het oude.
