Donderdag 25 Juli 1901.
i o i- i Is. zeesche
Courant).
57ste JAARGANG. No. 7567.
Algemeen Overzicht.
NIEUWSTIJDINGEN.
ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is f 1,30', franco per post
f 1,60.
Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending
eens per week, f 10,per jaar.
Directeur a. j. DE loozei.
Redacteuren
A. FRANKEL.
J. WAALE, alleen voor het binnen- en buitenl. nieuws.
Ad verten tienvan 13 regels 30 Cts.
meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des
Maandags, Woensdags en Vrijdags middags
12 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
Alle betaling'en moeten uitsluitend geschieden ten kantore van A. J. de Looze, Hoek Schuithaven, Zierikzee.
Ingezonden stukken en berichten van correspondenten te adresseeren aan A. Frënkel, Havenpark 348, Zierikzee.
De openbaarmaking der door de Engelsohen
buitgemaakte belangrijke staatspapieren van
den Oranje-Vrijstaat liet niet lang op zich
wachten. Lord Kitchener, die slim genoeg is
om het groot belang der publiceering van
eenige dezer geschriften te begrijpen, heeft
er dan ook geen gras over laten groeien,
maar zich gehaast den inhoud van een
tweetal gewichtige brieven aan de Engelsche
Regeering te seinen. En deze, voor wie die
inhoud een kolfje naar haar handje was,
heeft met niet minder spoed dien wereld
kundig gemaakt. Er ligt haar natuurlijk veel
aan gelegen, en om zichzelve vrij te wasschen
van de door haar aanhoudend verkondigde
leugen, dat de Zuid-Afrikaansche oorlog uit
is, en om bij de Engelsche natie den moed
er in te houden, die tengevolge van den
langen duur van den oorlog geducht aan het
tanen was. Een en ander heeft zij voorshands
met de publicatie van dat tweetal epistels
bereikt. Uit den brief van Reitz aan den
President Steyn blijkt toch, dat de Trans-
vaalsche Regeering, indien haar door de
Britsche legerautoriteiten geweigerd mocht
worden een afgezant naar Paul Krüger te
zenden om dezen den ernst van den toestand
onder de oogen te brengen, geneigd was een
wapenstilstand aan te vragen, teneinde de ver
tegenwoordiging bijeen te roepen en te raad
plegen over de vraag, wat er verder moest
gedaan worden. Uit het antwoord van
President Steyn aan Reitz wordt duidelijk,
dat gene diep doordrongen was van het
groot gevaar der moèdeloosheid van de
Transvaalsche Regeering. Op ons heeft het
schrijven van den onversaagden Steyn, één
der ridderlijkste en nobelste figuren uit dezen
heldenkamp, een diepen indruk gemaakt.
Treffend zijn vooral deze zinsneden in zijn
schrijvendIndien wij verlangen een natie te
blijven, dan is het nu de tijd om te strijden.
Broeders, staat pal, spreekt uw ontmoedigde
burgers moed toe". Ja moed, o brave Steyn,
is er noodig, om na een bangen strijd van
bijkans twee jaren met een klein klompke
mannen, terwijl men aan wapenen, ammunitie
en mondbehoeften gebrek heeft, en deze moet
veroveren op den vijand, teneinde hen te
kunnen bevechten, in deze omstandigheden
den vrijheidskamp vol te houden, en fier te
volharden in de weigering zioh aan EDgeland's
opperheerschappij te onderwerpen. Inderdaad,
veel moed is daartoe noodig.
Gelijk wij in ons blad reeds medegedeeld
hebben, is mevrouw Krüger, door het volk
gemeenzaam tante Sanna" genoemd, ten
gevolge van een longontsteking in den
ouderdom van zeven-en-zestig jaren te Pretoria
overleden, waar zij ook begraven werd.
Hoewel zij geen invloedrijke politieke persoon
lijkheid geweest is, zoodat haar verscheiden,
hoe tragisch ook in de gegevene omstandig
heden, van geen invloed is op de gebeurte
nissen in Züid-Afrika, zoo is zij toch de meest
karakteristieke type van een Boerenvrouw
geweest, eenvoudig van aard, en vroom van
zin. Men verhaalt van haar, dat, toen Paul
Krüger haar ten huwelijk vroeg, zij hem
zeide, dat zij bakken, naaien, schoonmaken
en schuren kon. Zij was dan ook, hoewel de
vrouw van den President, niet trotsch, niet
voornaam uit de hoogte. Zij heeft 16 kinderen
gehad, negen zoons en zeven dochters. Het
getal harer kleinkinderen bedraagt vijftig.
Engeland's Ministerie heeft besloten in
de concentratiekampen eenige verbetering aan
te brengen, zoodat het harde lot der weder
rechtelijk gevangen genomen Boerenvrouwen
en kinderen eenigszins zal verzacht worden.
Nauw is dat besluit bekend gemaakt, of de
mini8toriëelo bladen komen als één man
daartegen op, bewerend, dat men op weg is
de Boerenvrouwen en kinderen te vertroetelen.
Die oppositie is natuurlijk een gehuichelde,
en dient slechts om te bemantelen de
vrouwen- en kindermoorden, die men wegens
de onvoldoende voeding, ligging en kleeding
der van hun have en goed beroofden op zijn
geweten heeft.
Lord Russell is wegens bigamie (dubbele
echt) tot drie maanden gevangenisstraf ver
oordeeld. "Wij maken daarvan melding, omdat
het vonnis geveld werd niet door den gewonen
rechter, maar door een exceptioneele recht
bank, in dit geval het Hoogerhuis. Een Lord
namelijk wordt geacht geen gewoon sterveling
te zijn, maar wordt beschouwd te behooren
tot een hoogere menschensoort. Waarin nu
juist het kenmerkend verschil tusschen ons
gewone menschen en die hoogere menschen-
8oort bestaat, kunnen wij niet precies zeggen.
Maar daar moet voor een kenner
een onderscheid zijn waar te nemen. Misschien
zijn wel de organen van een Lord fijner
bewerktuigd of de zintuigen van hem scherper
ontwikkeld, dan die van ons, gewone
menschen. iloe het ook zij, een Lord is eon
Lord, en kan, als hij zich aan overtreding
van de strafwet heeft schuldig gemaakt,
slechts door zijns gelijken gevonnist worden.
Zoo oordeelt men aan de overzijde van de
Noordzee, in het land, dat om zijn vrijzinnige
instellingen zoo hooggeroemd wordt. Lord
Russell nu werd beschuldigd van bigamie, en
moest deswege terecht staan voor het Hooger
huis. Met dit doel begaven zich de leden van
dit staatslichaam, gekleed in scharlakenroode
toga's met hermelijn, in optocht uit de zitting
zaal naar de Royal Gallery, de zaal der
terechtzitting. De advokaat van don be
schuldigde voerde aan, dat wanneer zijn
cliënt zich had schuldig gemaakt aan bigamie,
hij dit feit buitenslands gepleegd heeft, zoodat
hij in Engeland niet daarvoor kan bestraft
worden. Deze exceptie van den advokaat
werd evenwel niet ontvankelijk verklaard,
zoodat aan beklaagde de vraag werd gesteld,
of hij bekende schuldig te zijn aan bigamie.
Toen het antwoord hierop bevestigend luidde,
werd beklaagde onder aanneming van ver
zachtende omstandigheden tot drie maanden
gevangenisstraf veroordeeld, en over hem
naar aloud gebruik de staf gebroken. Hij zal
in de Ilolloway-gevangenis worden opgesloten,
waarin het de edele Lord wel zal kunnen
uithouden, want aan biefstuk, champagne,
lectuur en andere ontspanning zal het hem
daar zeker niet ontbreken.
Andries de Wet is uit Frankrijk, waar
op den 14den Juli de reeds georganiseerde
Transvaalbetooging om staatkundige redenen
verboden werd, naar België teruggekeerd,
maar heeft ook dit land wéér verlaten,
zonder ergens een spreekbeurt te hebben
vervuld, omdat, zooals hij aan een Belgisch
blad schreef, hij niet de macht bezat te
beletten, dat zijn verhalen over de wreed
heden der Engelschen tot anti-Engelsche
betoogingen zouden aanleiding geven. Zijn
koffer, dien hij aan het station te Brussel in
bewaring had gegeven, vond hij bij zijn
komst op het perron opengebroken. Ver
moedelijk kan het Belgische gouvernement
belangstellenden, die gaarne weten willen,
door wien en waarom die koffer opengebroken
werd, nauwkeurige inlichtingen daaromtrent
geven.
De opperbevelhebber van de verbondene
troepen in China, Graaf Von Waldersee,
zal weldra in Duitschland terugkeeren. Het
schijnt, dat de Keizer, die nu in kwaliteit
van Reise-Kaiser nog op zijn zeetocht naar
het Noorden is, tegen dien tijd in zijn land
zal terugkeeren en voornemens is den
dapperen graaf wegens de overwinningen,
die hij had kunnen behalen, als triumphator
te outvangen. Öf het Duitsche volk aan die
joyeuBe ontvangst zal meedoen, zal nog te
bezien staan, want in het land der Germanen
wordt de veldtocht naar China als een totaal
mislukte onderneming beschouwd, afgezien
er van dat men over de oorzaken van den
Chinee8chen oorlog geheel anders denkt dan
Zijn Majesteit de Hunnenkeizer.
Onlangs is in het Paleis van den Sultan
van Turkije brand gesticht. Hiervan blijkt
de daderes te zijn de tweede Paleisdame in
den Harem, een zeer schoone vrouw, die op
haar vorstelijken aanbidder, dén Grooten Heer,
te recht of ten onrechte verstoord is. Tot
straf voor deze euveldaad is zij verbannen
naar een vesting in de nabijheid van Medina,
en reeds daarheen op een stoomboot weg
gevoerd. Voor minnaars van dichterlijke
avonturen een prachtige gelegenheid de
schoone gevangene te bevrijden.
Oe Transvaalsch-Engalsche
oorlog.
Londen, 22 Juli, Het heet, dat generaal-
majoor Baden-Powell, die in den loop dezer
week te Southampton verwacht wordt, het
eereburgerschap dier stad zal worden aange
boden.
Zaterdag zijn te New-Orleans opnieuw
1000 muilezels verscheept ten dienste van de
Engelsche legermacht in Zuid-Afrika.
Door de autoriteiten in Natal is last
gegeven alle hoeven binnen bepaalden afstand
van de Tugela- en de Zondagrivier te ont
ruimen, in verband met de wederverschijning
vad Boerendetachementen in die streken.
De veldcornet Olivier, die 44 Juli 1.'
ernstig gewpnd werd in het gevecht ten
noord-westen van Jamestown (Zuurvlakte) in
Kaapkolonie, is aan zijn wonden overleden.
Volgens bericht uit Bloemfontein zwerven
president Steyn en generaal Christiaan De
"Wet rond in het district Vrede (N.-O. van
den Vrijstaat).
De correspondent van de Daily Telegraph
te Pretoria seint van 48 dezer:
»Ik ben in staat met zekerheid mede te
deelen, dat hot bericht, als zouden een
Engelsche officier en een sergeant in den
slag bij Vlakfontein door de Boeren zijn
doodgeschoten, omdat zij de werking van hun
kanonnen weigerden uit te leggen, onwaar
is. Maar het is juist, dat de Booren hulpe-
looze gewonden hebben doodgeschoten".
Kitchener meldt uit Pretoria:
Sedert 14 Juli rapporteeren de kolonnes dat
43 Boeren gesneuveld en 25 gewond zijn,
190 zijn gevangen genomen, 126 hebben zich
onderworpen; buitgemaakt zijn 3100 patronen,
162 wagens, 5600 paarden en talrijke kudden
vee. Featherstone?s kolonne is uit Zeerust te
Klerksdorp aangekomen na een bevredigenden
tocht, hij ontmoette weinig tegenstand. Methucn
marcheerde op zijn rechtervleugel. Blood's
kolonne heeft opnieuw Roos-Senekal bezocht
en do streek ten noorden van den spoorweg
schoongeveegd. In de Kaapkolonie drijft
French de benden langzamerhand noordwaarts.
Transvaal.
Pretoria, 22 Juli. Mevrouw Krüger is
hedenmiddag begraven.
Amerika.
De heer Colburn, een millionair uit
Philadelphia, was met zijn drie dochters uit
New-York naar Newport gestoomd in zijn
eigen jacht. In de straat van Long Island
sloeg liet vaartuig om, en <van do opvarenden
werden er slechts twee geredde eigenaar,
zijn dochters, de kapitein en een kok ver
dronken.
Te New-York hebben de kleermakers,
50,000 in aantal, het werk gestaakt.
Bedenkend dat het van een stad beter
gaat dan van een dorp, heeft dokter Browning
te Philadelphia, die wijlen den millionnair
Magee curreerde, aan de erfgenamen voor
21 maanden dienst een notaatjo van 500,000
gulden ingeleverd. De erfgenamen weigeren
echter deze record-doktersrekening te betalen
en er zal dus geprocedeerd worden.
Engeland,
Londen, 22 Juli. De correspondent van
de Standard te Pretoria geeft bijzonderheden
over den dood van mevrouw Krüger. Het
overlijden van haar geliefde dochter, mevrouw
Smit, in de vorige week, verhaastte haar
dood. Twee Duitsche doctoren en een Belgische
geneesheer hebben mevrouw Krüger tot het
einde toe behandeld. Eloff en nog tal van
familieleden omringden het sterfbed. De
Engelsche bladen betuigen zonder uitzondering
hun diep leedwezen, en betoonen ook sympathie
met president Krüger in deze zware beproeving,
terwijl zij de beminnelijke karaktertrekken
van de overledene in herinnering brengen.
Het stoomschip »Ormuz" kwam Maandag
uit Sydney te Plymouth san met 2 koppen
der bemanning, die lijdende waren aan een
verdachte ziekte, gelijkende op builenpest.
Beiden waren aan boord in afzondering
gehouden en zijn naar het Ijospitaalschip over
gebracht. Zoodra de »Ormuz" was binnen
gekomen, werden de reizigers onderworpen
aan een streng geneeskundig onderzoek, voor
dat zij verlof kregen per spoor naar Londen
te vertrekken.
Frankrijk.
Het gerechtshof te Rouaan heeft Zaterdag
een dertig-jarige, van goede afkomst, die
door dronkenschap achteruitgegaan was, tot
den dood veroordeeld, wegens hot plegen
van een moord, soortgelijk aan diente
Tilburg. In dronkenschap had liij het gruwel
stuk begaan.
I België.
Een commissie uit Dover, bestaande uit
den administrateur en den directeur der
havenwerken en den president van de Kamer
van Koophandel, heeft een bozoek gebracht
aan Brussel om met de directie der Belgische
staatsspoorwegen het plan te bespreken van
iederen reiziger, die te Dover uit Oetende
met den gewonen luxedienst aankomt, een
belasting van 90 cts. te heffen ten bate van
do stad Dover. Do hoeren kregen echter
nul op het request, de Belgische directie
weigerde positief dat recht goed te keuren,
veel liever wees zij voor Dover een andere
havenplaats aan. Toen krabbelde de cominissie
achteruit en beloofde nog eens een jaar over
het voordeelig plannetje te züllen denken.
Brussel, 23 Juli. Dr. Leyds, die hier
uit Parijs is aangekomen, en zijn secretaris,
Jhr. van der Hoeven, zijn heden naar
Hilversum vertrokken, ten einde president
Krüger te bezoeken.
Nederland.
Groningen, 22 Juli. Alhier is bij de
familie W. volgend bericht uit den Transvaal
ontvangen
Voor eenige jaren huwde mej. "W. met
den onderwijzer T., die zich naar Zuid-Afrfka
begaf.
Bij het uitbreken van den oorlog nam T.
dienst en vocht dapper voor de bevrijding
van zijn nieuw vaderland. De vrouw en
kinderen hoorden niets van hem, hij niets
van de zijnen. De man verkeerde in den
laatsten tijd, toen hij gevangene was
geworden, in een zeer onrustigen toestand.
Yrouw en kinderen werden ook naar een
kamp gebracht en gelukkig toeval, man
vrouw en kroost zien mekaar daar terug.
Apeldoorn, 23 Juli. Meldden wij onlangs
meermalen, dat Z. K. H. Prins Hendrik
zich mag verheugen al spoedig de harten
gewonnen te hebben van hen, met wie hij
in aanraking komt, thans diene het volgende
om aan te toonen, hoe Z. K. H. zijn taak
als landedelman opvat:
Vóór eonigen tijd werden een aantal
arbeiders op Het Loo voor ontslag voor
gedragen, op grond, dat er geen werk was,
doch Z. K. H. bemoeide er zich persoonlijk
mede en beweerde, dat zulks niet noodig
was, daar er dan maar werk gezocht moest
worden. Op een zoo uitgestrekt terrein was
werk genoeg te vinden, en de arbeiders
bleven.
Korten tijd daarna vernam Z. K. II. dat
de boeren in don omtrek (Wiessel) gebrek
aan werkkrachten kregen en nu vergunde
hij den arbeiders, tijdelijk die boeren te gaan
helpen, waarna zij weder op Het Loo
mochten terugkeeren.
Arnhem, 22 Juli. Mej. W. F. Verbeek,
gep. hoofd der school voor m. u. 1. o. voor
meisjes alhier, is in den trein naar Detmold
door de geweldige hitte bevangen en door
eene beroerte getroffen. Zij overleed nog
denzelfden dag.
In deze gemeente, alwaar zij een lang en
welbesteed leven achter zich had, werd
deze droeve tijding met weemoed door hare
vele vrienden vernomen.
Hilversum, 22 Juli. Volgens een telegram
van den heer Eloff aan president Krüger
zeide mevrouw Krüger op haar sterfbed
»Zegt uw vader dat hij zijn vertrouwen vast
moet stellen op den Heer".
Gezina Suzanna Frederika Wilhelmina
Duplessis is 67 jaar oud geworden. Zij schonk
haar man 16 kinderen, 9 zoons en 7 dochters;,
zij was grootmoeder over een vijftigtal klein
kinderen. Zij was, als dochter van het god
vruchtig Afrikaansche volk, haar man een
goede huisvrouw, een trouwe hulp. Haar
opvatting van haar levenstaak sprak zij, toen
Krüger haar tot vrouw vroeg, uit in de
eenvoudige woorden: »Ik kan bakken, naaien,
schoonmaken en schuren". Aan die opvatting
is zij getrouw gebleven. Hoewel de eerste
vrouw in de Zuid-Afrikaansche Republiek,
liet mevrouw Krüger het werk geenszins aan
de dienstboden over. Zij bakte, kookte, naaide
zelfs. De japonnen die zij droeg, had ze zelf
gemaakt; zij had er nooit meer dan drie te
gelijk en twee hoeden. Als de president
thuis was, kon men haar eiken morgen voor
een klein fornuis zien staan om de koffie
i voor haar man te zetten. Daarin had ze
haars gelijke niet en de president placht te
zeggen dat ze met minder koffie betere
resultaten verkreeg dan eenige andere huis
vrouw in de Republiek.
In tegenstelling van mevrouw Joubert
bemoeide tante Sanna zich nooit met de
politiek. Zij wijdde zich geheel aan haar man
en haar kinderen. Zij was sterk door zijn
1 kracht, door haar vertrouwen in hem en naast
haar geloof gaf zijn berusting haar moed om
de offers, die de oorlog ook van haar heeft
gevergd, met gelatenheid te dragen. Zij was
bewonderenswaard in dat opzien tot haar
man, in dat steunen op zijn kracht.
In vroeger jaren heeft tante Sanna alle
gevaren met haar man gedeeld. Zij heeft zijn
zorgen, hoewel zij ze vaak niet kende en zo
alleen 7 zijn gelaat las, met hem gedragen.
Zij had haar land :ven lief als hij, zij kende
haar volk zoogoed als hijI kent. Zij wilde
er voor lijden, zooals hij er altijd voor geleden
heeft.
In de omgeving van president Krüger
heeft de doodstijding van 's presidents eoht-
genoote natuurlijk diepen indruk gemaakt.
Geheel onverwacht komt de tijding echter
niet, omdat men wist, dat mevrouw Krüger
zich vooral den dood van haar dochter, de
echtgënoote van Peter Smit, sterk had aan
getrokken. Smit was gesneuveld; ide Engel
schen verbrandden de hoeve bij Waterval
en brachten mevrouw Smit naar een kamp
bij Krügersdorp, waar zij ziek werd en stierf.
Sedert is mevrouw Krüger zeer onder den
indruk van dit verlies gebleven en dit heeft
haar gezondheid benadeeld.
Volgens alhier ontvangen berichten ontving
president Krüger de droeve tijding uit Pretoria
met gelatenheid*
Amsterdam, 22 Juli. Gisterenavond was
een dienstmeisje in haar kenken aan het
Singel bij de Ileinsteeg alhier bezig met het
vullen van een petroleumstel. Plotseling sprong
het stel uiteen, met het gevolg, dat de kleeren
van het meisje in brand geraakten.
Zij vloog de straat op en liep cordaat het
Singel in. Met een kopje onder waren de
vlammen gebluscht. Een voorbijganger sprong
het meisje na en bracht haar behouden aan
den wallekant.
De commissie voor het stichten van
een sanatorium voor longlijders bij Laren,
waarin bepaaldelijk lijders uit deze stad
zullen worden opgenomen, kwam nog f 60.000
tekort.
Twee menschen vrienden, wier namen reeds
aan menige goede stichting verbonden zijn,
hebben aangeboden f 30.000 te geven,
indien de commissie in staat is binnen
eenige weken de nog ontbrekende f 30.000
bijeen te brengen.
De commissie heeft nu een beroep gedaan
op de liefdadigheid, om aan de gestelde
voorwaarde te kunnen voldoen.
's-Gravenhage, 23 Juli. President Loubet
heeft aan president Krüger zijn innige betuiging
van leedgevoel doen toekomen wegens het
overlijden van zijne echtgenoote.
Heden is vanwege de algemeene synode
der Nederlandsche Hervormde kerk een adres
van deelneming aan president Krüger toe
gezonden.
De afdeeling 's-Gravenhage der Neder-
landsch Zuid-Afrikaansche Vereeniging heeft
het volgende telegram aan president Krüger
verzonden
Zijn HoogEdele Staatspresident Krüger,
Hilversum.
De afdeeling 's-Gravenhage der Neder-
landsch Zuid-Afrikaansche Vereeniging heeft
met diepen weemoed den zwaren slag ver
nomen, die UHoogEdele opnieuw getroffen
heeft en veroorlooft zich U de betuiging aan
te bieden harer innige en eerbiedige deel
neming; moge God de Heere U de noodige
kracht geven dit bitter verlies te dragen.
Dr. H. BLINK, voorzitter.
BEELAERTS VAN BLOKLAND,
secretaris.
De heer Fischer, lid van het Z.-A.
driemanschap, is Maandagavond te Scheve-
ningen aangekomen en afgestapt aan het hotel
»de la Promenade", waar hij langen tijd
denkt te verblijven.
Mevrouw Fischer wordt binnen enkele
dagen verwacht.
Scheveningen, 22 Juli. De oudste
vi8schers herinneren zich niet, zooveel menschen
hier gezien te hebben, als Zondag 1.1. van
den morgen tot den laten avond. Vooral in
de avonduren bewoog zich voortdurend een
breede stroom menschen langs den strand-
boulevard en langs de overige wegen, die naar
de badplaats voeren. Van de duinen af gezien,
geleek de pier een mierenkolonie, zoo onop
houdelijk zwermden daar op en neer de
dichte drommen van Hagenaars en buiten-
menschen. Onder en boven het terrein van
het Kurhaus bleef geen plaatsje onbezet en
waar men ook kwam, in de etablissementen
rondom het Gevers Deynootplein, op 4e
stoelen langs den strandmuur, bij Berenbak
en bij Fislthaler, op Zeerust" en bij Rauch,
overal genoten de menschen van den heerlijken
zomeravond.
Een zware regenbank aan den horizon,
fantastisch verlicht door flikkerend hemelvuur,
voorspelde do verkwikkende regenbui, die