ZIEMKZEESCHE NIEUWSBODE. Donderdag 11 Juli 1901. i e r i li. z c e s c li e Courant). Algemeen Overzicht. Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG. De prijs per 3 maanden ia f 4,30, franco per post f 1,60. Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending eens per week, f 10,per jaar. 57ste JAARGANG. No. 7561. Dlreotour a. j. de looze. Redacteuren A. FRANKEL. J. WAALE, alleen voor het binnen- en buitenl. nieuws. Advertentiënvan 13 regela 30 Cta. meerdere regels 10 Cts.kunnen uiterlijk tot des Maandags, Woensdags en Vrijdags middags 12 ure bezorgd worden. Groote teller wordt naar plaatsruimte berekend. Alle betalingen moeten uitsluitend geschieden ten kantore van A. J. de Looze, Hoek Schuithaven, Zierikzee. Ingezonden stukken en berichten van correspondenten te adresseeren aan A. Frünkel, Havenpark 348, Zierikzee. De Boeren kobben op de lijn Pretoria Pietersburg een trein opgeblazen. Wij ver melden dit, omdat het de eerste maal is, dat op die route aan een trein een ongelukje overkomt. Hierbij lieten met den officier mede- gerekend veertien man het leven, terwijl tien soldaten gekwetst werden. De Boeren hebben bij die gelegenheid de munitie en levens middelen, die in den gederailleerden trein gevonden werden en voor de Engelscbo posten in het Noorden bestemd waren, zich toege- eigend, biermede aan hun vijanden de moeite van het vervoer welwillend besparend, hetgeen door deze niet eons gewaardeerd word. On- 1 dank toch is 's werelds loon. In het gevecht bij Vlakfontein werden de Engelsche soldaten, ten getale van duizend, door de Boeren omsingeld. De la Rey zond een parlementair tot den bevelvoerenden officier van het ingesloten regiment, om hem te som- meeren zich over te geven, teneinde noodeloos bloedvergieten te voorkomen. De parlementair kwam riet terug. Een tweede werd gezonden met dezelfde opdracht. Ook deze kwam niet terug. Toen viel De la Rey met zijn geheel commando het regiment aan, hakte het in de pan en nam vele Engelschen gevangen, waar onder ook de officier, die het bevel had gevoerd. Toen deze door De la Rey onder vraagd werd over het lot, dat aan de twee gezondene parlementairs was te beurt gevallen, antwoordde hij cynisch, dat zij op zijn last waren doodgesohoten geworden, omdat hij in hen Kaapscho rebellen zag. De la Rey moet zich hierover bij lord Kitchener beklaagd hebben, die den wreedaard naar den krijgs raad verwezen heeft. Waarom De la Rey dien Engelschen officier niet het hoofd voor de voeten heeft gelegd, is ons niet duidelijk. Deze had het toch dubbel en dwars verdiend. Vooreerst had hij zich vergrepen aan het heilig recht van deii afgezant op onschend baarheid, en ten tweede gaat het zelfs in oorlogstijd niet aan om iemand, zonder nader onderzoek, te executeeren. Het nieuws, dat wij betreffende de krijgs verrichtingen der Boeren in de laatste week ontvingen, is anders zeer Bchaarsch, wat een gunstig teeken is. Het Engelsche blad Daily News bevat een brief van de echtgenoote van Cbriatiaan de Wet, waarin deze opkomt tegen de uitdrukking, dat zij onder de bescherming van de Engelsche regeering staat. Zij verhaalt in dit schrijven, dat de Britsche soldaten haar bezittingen geplunderd en haar hoeve verbrand hebben. Zij is toen met haar kinderen gevlucht, nu hier dan daar een toevlucht zoekend en op haar ronddwalingen werd zij gevangen genomen, en op een beestenwagen naar Johannesburg vervoerd, alhoewel de militaire autoriteiten wisten, dat zij de vrouw was van generaal Christiaan de Wet. Schandelijk 1 In Johannesburg leed zij in den eersten tijd gebrek. De fiere vrouw weigerde echter ondersteuning van Engeland aan te nemen. Daar ?ij van alles schandelijk beroofd was, ontving zij die van bevriende zijde. Nu in Engeland de beweging tegen den oorlog en vooral tegen de onteerende wijze, waarop hij gevoerd wordt, zich uitbreidt, zoodat zelfs de liberale partij uit haar slaap ontwaakt, wordt van regeeringswége alles in het werk gesteld om het uitdoovend oorlogs vuur weer te doen opflikkeren. Zoo zal te Londen onder leiding van den Lord-Mayor een monstermeeting worden gehouden, waarin op de voortzetting van den onrechtvaardigen, misdadigen oorlog zal worden aangedrongen. De regeering speelt daarmede haar laatste troeven uit, want het Engelsche volk zal zich niet meer laten opzweepen, wanneer het overtuigd wordt, dat de Britsche legermacht, hoe talrijk zij dan ook wezen mag, niet in staat is dat handjevol Boeren tot onderwerping te brengen, en dat het rekken van den oorlog slechts opoffering van menschenlevens en ver spilling van 's lands geldmiddelen beteekent. Van deEngelsche Ministers moge men anders zeggen wat men wil, erkend moet worden, zij zijn meesters in het liegen. Zoo heeft de Minister van Oorlog, Brodrick, een poos geleden in het Parlement verklaard, dat de militaire autoriteiten in Zuid-Afrika nog nooit geweigerd hadden de gelden, die ten behoeve van de gevangene Boerenvrouwen en kinderen werden overgemaakt, te doen uitbetalen. En wat blijkt nu, dat Minister Brodrick weer voor de zooveelste maal in het openbaar gelogen heeft. Immers voor den Duitschen consul te Amsterdam heeft dé Transvaler, Hendrik Johannes Louw, een beëedigde verklaring afgelegd, die juist van het tegendeel getuigt. Toen hij toch lid was van de Uitvoerende Commissie der Weldadigheidscommissie voor krijgsgevangene vrouwen en kinderen te Johannesburgontving de commissie uit Kaapstad ter verzachting van het lijden der vrouwen en kinderen, die gevangen werden gehouden, een wissel ten bedrage van drie honderd pond. De commissie vroeg aan de militaire autoriteiten verlof dat bedrag te mogen uitkeeren. En wat gebeurde nu Het verci8chte verlof werd beslist geweigerd, zoodat de commissie genoodzaakt was den wissel met nog een nagekomen wissel van gelijk bedrag naar Kaapstad te retourneeren. Eigenlijk heeft men geen grond zich daarover te verwonderen, als men in het oog houdt, dat het de bedoeling is van het Engelsche gouvernement de Boerenbevolking zooveel mogelijk uit te roeien. De mannen, die strijdend worden gevangen genomen, worden naar ongezonde luchtstreken weg gevoerd de vrouwen en kinderen worden van de hoeven gesleurd, in vrouwenkampen opgesloten, en daar aan ontbering prijs gegeven. Hoe grooter nu de sterfte onder de gevangenen is, hoe meer voldoening de ÉDgelsche autoriteiten hebben van de door haar gekozene middelen om de Boerenbevolking te verdelgen. Men laat de gevangenen, zonder eenig medelijden te hebben met geslacht of leeftijd, eenvoudig een langzamen dood sterven. Zij kwijnen weg. Dat valt niet zoo in het oog. Men - kon er ook wel met één slag- van afkomen, door hun gezamenlijk den kogel te gev^n. Maar dat zou te veel opzien baren. "Wat zegt Keizer Wilhelm, die anders nog al praten kan, vant deze doeltreffende Engelsche methode om een geheel volk zoo stilletjes weg naar de andere wereld te helpen? Niets! Zoo hij dan daarover niets te zeggen heeft, hij schenke dan ten minste aan den genialen schepper van die methode den Zwart'en Adelaar. De alom bekende Engelsche journalist Stead, die, trots zijn nationaliteit, de recht vaardige zaak der Boeren steeds met veel warmte bepleit heeft, en diep verontwaardigd is over de gruwelen, die in Zuid-Afrika door zijn landgenooten gepleegd worden, heeft in het Algemeen Handelsblad voorgesteld, dat de kleine staten gezamenlijk tegen deze menschonteerende handelingen zouden op komen. De gedachte is goed, maar Diet voor uitvoering vatbaar, omdat de Regeering van menigen kleinen staat zich meer gebaat acht door Engeland naar de oogen te zien, voor Engeland als het ware in het stof te kruipen, dan in een gemeenschappelijke daad, beoogend een verdediging der rechten van de kleine volken. Zoo bij voorbeeld België. Hét Ministerie van dat rijk doet al het mogelijke Engeland te believen. Het vleit zelfs tot walgens toe den Minister, over wien de gebeele beschaafde wereld als het ware den staf breekt. Wien zal het op het vasteland van Europa invaren Lord Chamberlain te verheerlijken? Natuur lijk aan geen man van karakter. Daarvoor moet men alleen Belgisch Minister wezen, doordrongen van de noodzakelijkheid Engeland laf en onmannelijk te streelen. Het geval met Andries de Wet, die door het volk op de handen gedragen werd, bewijst dit opnieuw. Andries de Wet werd door den directeur van den Veiligheidsdienst, die natuurlijk handelde op last van de Regeering, ontboden, en door dezen werd hem beduid, dat het wenschelijk zou zijn met zijn redevoeringen voor de Boeren niet langer voort te gaan. De Wet vertrok hierop naar Parijs, waar den 14den Juli, de verjaardag der inneming van de Bastille, door de studenten een groote betooging voor de Boeren zal gehouden worden. Te begrijpen is het, dat de handelwijze der Regeering de gemoederen verbitterd heeft. In de Belgische Kamer werd de Minister door Lorand onder handen ge nomen. De Minister van Justitie verdedigde zich met de nietsbeteekenende frase, dat de regeering verplicht is betoogingen te vermijden, die do goede betrekkingen met Engeland in gevaar brengen. Hierop mengde zich de sociaal-democraat Demblon in het debat, die aan de rechterzijde toevoegde, toen deze protesteerde tegen zijn uitdrukking, dat Chamberlain een ellendeling was, dat zij er evenzoo over dacht als hij, maar het niet durfde zeggen. Men is trouwens van de zijde der socialisten, die in de Kamer 32 man sterk zijn, op de regeering fel gebeten, voor eerst, omdat zij de partij heeft opgenomen voor een generaal van de burgermacht te Doornik, die zijn manschappen had aangeraden om flink raak te schieten, als er kwam, en ten tweede, omdat haar voorstel over de kwestie van het algemeen stemrecht een referendum uit te schrijven, door de regeering bestreden, en dientengevolge door de Kamer werd afgestemd. Naar aanleiding van die afstemming heeft de arbeiderspartij, na aanneming van een moMn, waarin op de 'onmiddellijke politieke gelijkstelling van beide geslachten werd aangedrongen, zoodat ook aan de vrouwen het stemrecht zal moeten worden toegekend, besloten, dat bij het hervatten der Kamerzitting door het geheole land, overal, ten behoeve van het algemeen stemrecht meetings en betoogingen zullen worden ge houden. Mochten echter de vreedzame middelen mislukken, dan zal de arbeiderspartij niet voor revolutie terugdeinzen. Inderdaad bestaat daarvoor in België groot gevaar. De Koning is er niet populair, de Regeering heeft zich door haar kruipende houding voor Engeland gehaat gemaakt, en een groot deel van het leger is tengevolge van de gemaakte propaganda —EUWSTIJDIIIGE1I. De Transvaalsch-Engeleehe oorlog. Londen, 8 Juli. Het ministerie van oorlog heeft eene nota openbaar gemaakt, behelzend dat er geen vreemdelingen verbannen zijn naar Europa door de Engelsche autoriteiten in Zuid-Afrika wegens mffitaire redenen sedert den ln Januari 1901. De vreemdelingen, die sedert dien datum verbannen werden, zijn, met twee of drio r'tzonderingen, personen aan wie, omdat zij nooddruftig waren, wije overtocht en vervoer is toegestaan op verzoek van de betrokken consuls. In het Lagerhui heeft Stanley verklaard dat het getal der Boeren, d;e gedurende de laatste 4 maanden gedood, gewond of gevangen genomen zijn, ongeveer 3000 beliep. Het aan+al der Britsche troepen in Zuid-Afrika was zeide Stanley ongeveer 251.000, en van dezen waren er 14.000 ziek. Er is vandaag een aanvullend blauwboek uitgegeven, betrekking hebbend op de onderhandelingen tusschen Botha en Kitchener. Kitchener deelde in een schrijven van den 7en Maart, gewagende van het mondgesprek dat den 28en Februari te Middelburg plaats bad, aan Botha mede dat, in geval de Boeren zich overgaven, de Engelsche regeering onmiddellijk amnestie zou geven in Transvaal en de Oranje-Rivier-Kolonie voor aJ'e oorlogsdaden de beide talen, Engelsch en Hollandsch, zouden erkend, op de scholen geleerd, en voor de rechtbanken gebruikt worden. De Engelsche regeering weigerde de aansprakelijkheid te aanvaarden voor de schulden van de regeeringen der gewezen republieken. Botha, den 15en Maart de Burgers toe sprekende, betoogde dat de geest die er sprak uit Kitchener's brief het duidelijk maakte, dat de Engelsche regeering de vernietiging wil van het Afrikaander vólk. Hij bezwoer de Burgers hun vertrouwen te stellen op God, die bevrijding geven zal. Er zijn tevens verscheidene andere docu menten, meest alle gevonden in Boerenkampen, gepubliceerd, welke berichten behelzen over nederlagen van de Engelschen, of andere tegen dezen gericht nieuws, waarbij óf groote overdrijvingen óf volslagen vervalscbingen begaan zijn. Eene proclamatie van De Wet, van den len April, verklaart het noodeloos nog over de bijzonderheden van gedachten te wisselen, omdat het eenige wat de Boeren doen, is vechten voor hunne onafhankelijkheid. Het blauwboek eindigt met de proclamatie, welke den 20en te Waterval is uitgevaardigd en waarvan den 4en Juli een uittreksel is voorgelezen in het Parlement. Kaapstad, 8 Juli. Te Middelburg zijn een groot aantal Afrikaanders tot 3 maanden gevangenisstraf veroordeeld, omdat zij den Engelschen militairen autoriteiten niet de 1 gewenschte inlichtingen hebben verschaft aangaande de bewegingen der Boeren. Amerika. Het nationale feest van 4 Juli, dat vooral gevierd wordt met het afsteken van vuur werk, met vreugdeschoten, enz., heeft den dood van 19 en de verwonding van 1611 personen teweeggebracht. En zoo'n veldslag maakt het Amerikaansche volk ieder jaar meê, voor zijn plezier! Geen wonder, dat de protesten tegen zulk feestvieren toenemen. De Amerikaansche Minister van Land bouw heeft zich tegenover een correspondent van de New-York Tribune uitgelaten als volgt: »Ik twijfel er niet aan, of de Yereenigde Staten zullen binnen eenige maanden in staat zijn op eigen gebied alle voedingsmiddelen en klecdingstoffen voort te brengen. Dan zullen de 'Yereémgdè Staten op het gebied van handel en nijverheid bijna onafhankelijk zijn van andere natiën. »Hieruit volgt, dat combinaties tegen den handel der Yer. Staten niets kunnen uit richten. De deskundigen van het departement van Landbouw nemen proeven met de cultuur vau koffie en daarvan worden goede resultaten verwacht. Binnenkort zal India Rubber op groote schaal verbouwd worden op Puerto Rico, de Sandwich-Eilanden, alsmede de Philippijnen". Deze uiting kan eenigszins als een ant woord beschouwd worden op de pogingen, die in Europa, en vooral in Oostenrijk, gedaan worden voor een Europeesch verbond tegen Amerikaansche producten. Engeland. De bijbol, welke door Koningin Victoria van Engeland werd gebruikt bij haar huwelijk met Prins Albert, is, evenals H. M.'s sherry, dezer dagen ook te Londen in het openbaar verkocht en wel voor 40 guineas (f 500). De werkelijke waarde was, gelijk bij het begin van den verkoop werd bekend gemaakt, niet meer dan f 6. Die bijbel werd indertijd door Koningin Victoria ten geschenke gegeven aan een harer Hofkapelaans en deze misschien wel een der onlangs ontslagene 24! heeft hem thans van de hand gedaan. Het was dus hier geen zoon die verkocht, maar ook niet die de reliquie inkocht. De nieuwe eigenaar is de heor Wilson te Nort hampton. Londen, 9 Juli. Lord Roseberry heeft een audiëntie van een uur bij den Koning gehad, naar men meent in verband met politieke aangelegenheden, doch van het ver handelde lekt niets uit. Rusland. Men kan zich van de reusachtige afmetingen in Rusland eenig denkbeeld vormen uit het bericht, dat het getal nieuw ingeschreven militieplichtigen dit jaar meer dan een millioen bedraagt. Daarbij komen dan nog bijna 100.000, die voor een tweede dienstjaar zich hebben verbonden. Onder de IJ millioen zijn 55.000 Israëlieten, 34.500 Mohammedanen en 4500 Heidenen. Frankrijk. Eene vrouwelijke concierge te Parijs zag de vorige week twee jonge mannen van ver dacht uiterlijk naar boven sluipen. Zij ging hen stil achterna en zag hen met valsche sleutels een kamer openen. Daar de mannelijke bewoners allen werklieden uit waren, sloot zij de huisdeur en riep in allerijl de vrouwen bijeen, die nu met tangen, pooken en bezems gewapend, de kerels opwachtten, en op dezen, toen zij beladen met gestolen pakken naar beneden kwamen, aanvielen. Intusschen was de politie gehaald en konden de roovers worden ingerekend. Een bende moordenaars, die hun bedrijf opvatten als een soort sport, maakt in den laatsten tijd het Parijsche Bois de Yincennes onveilig. Het zesde slachtoffer, dat zij in een week maakten, ligt thans in een der hospitalen op sterven. Deze man, 26 jaar oud, die Zaterdagavond van zijn werk naar huis wandelde, werd door een tenger persoon aangesproken en eerst om een lucifer en toen j om geld gevraagd. Toen de man noch het een noch het ander geven wilde, riep de vreemde »dan zal ik je een paar steken in het hart geven". En op hetzelfde oogenblik kwam een andere man uit de struiken te voorschijn, en greep de armen van het slachtoffer beet. Daarop stiet de eerste ellendeling den hulpeloozen tot tweemaal toe een lang mes in de borst. Toen hij weer bijkwam, kon de ongelukkige zich nog naar een apotheker in de buurt voortslepen, waar men hem bijstand verleende. Hij vermiste niets; blijkbaar dooden deze misdadigers, waarvan de politie geen spoor kan vindeD, voor hun genoegen. Met het stoomschip »Deutschland", dat eerstdaags uit Cherbourg naar New-York vertrekt, gaan tien Amerikaansche millionnaira mede. Die rijke passagiers hebben de luxe kajuiten, de badkamers en rooksalons voor zich besproken en betalen daarvoor een som van f 55.000. Marseille, 8 Juli. De pakketboot »Laoa", komende van Chineesch Tonkin, zette te Port-Saïd een Arabisch stoker aan wal, die door de pest was aangetast. Tusschen Port-Saïd en Marseille hebben zich 15 gevallen van pest voorgedaan onder de .Arabische stokers, die aan wal gezet zijn bp aankomst te Friaul. Een der aangetasten is gisterenmorgen overleden, een andere heden morgen. Passagiers en de manschappen der beman ning zijn niet aangetast. Gezondheidsmaat regelen zijn genomen om te Friaul alle passagiers, 317 in aantal, te ontvangen; hun zal een quarantaine van 10 dagen worden Duitschland. Een dame te Berlijn liet bij een banket bakker haar gebedenboek liggen. Om haar adreB te vinden bezag men het nader en nu bleek het, dat de eene helft een bonbon doos was, de andere helft een plat reservoir met cognac! De sluiting van het boek diende tot stop. Een weinig later kwam een bediende in alleryl het boek opeischen voor een dame, die onbekend wenschte te blyven. Geheel Duitschland verkeert in een toe stand van opgewondenheid door de ontzettende krach der Leipziger bank. Door de justitie is op de vermogens van de aangehouden directeuren der bank beslag De financieele ramp veroorzaakte reeds drie zelfmoorden en twee faillissementén, elk van anderhalf millioen mark. Een priester uit de omstreken van Leipzig, die zijn geheele ver mogen verloor, is krankzinnig geworden. Nu weer heeft men in de kas eener maat schappij tot het drogen van draft te Cassel een tekort ontdekt van lH/a millioen mark, die de leden der directie en de commissie van toezicht zouden verduisterd hebben. Ook hier is de Leipziger bank in het spel. De directeur Schmidt schijnt naar Holland gevlucht te zijn. De justitie zoekt hem. In Cassel is de veront waardiging groot. 5000 werklieden en 200 kantoorbedienden staan op straat. 25 industrieele ondernemingen of banken zijn verplicht haar betalingen te staken. De financieele slag is voor vele rijke ingezetenen zeer groot. Uit Leipzig seint men, dat de voorzitter der commissie van toezicht op de stoombierbrouwerij „Zwenkau" Zaterdagmorgen heel vroeg ver dwenen is. De Duitsche bladen laten zich opmerkelijk weinig uit over de crisis, die haar slachtoffers bij duizenden maakt. Na de hooge vlucht der industrie en de vele berichten over Duitschland's verwonderlijke welvaart is de ontgoocheling dan ook wel heel groot. Bonnefon van de Figaro besprak in een uit gebreid telegram „de krach"; en wijl deze correspondent in zijn sombere profetiën door de uitkomst geheel in het gelijk werd gesteld, heeft hij recht dat wij naar hem hooren, al vergete men niet, dat de Figaro door zijn tal rijke wedergeboorten der laatste weken een chauvinistisch tintje kreeg. De industrieele crisis, zegt hij, is buiten gewoon ernstig. Alleen de chemische industrie gaat goed, maar vele smederijen, gieterijen en weverijen staan op springen. Men kan deze inrichtingen in twee deelen onderscheiden. Ten eerste de groote ondernemingen, die uitmunten door prachtig werk en een groote reputatie. Zij verminderden hun dividenden van 15 tot 8 en 7 pCt. De tweede groep zijn de onder nemingen, opgericht met onvoldoend kapitaal, zonder reserve. Deze deelden in 1899 fabel achtige winsten uit, 28, 30, 33 en 40 pCt. In 1900 wierpen zij reeds geen cent winst af en in 1901 werden vele van hen gedwongen hun kapitaal op te teren. De ineenstortingen zullen zich vermenig vuldigen. De kleinen gaan er onder, doch de groote maatschappijen zullen ten koste van groote ruïnes hun oude welvaart herkrijgen. Na deze uiteenzetting somt de correspondent de oorzaken van dezen toestand op. Hij noemt stijging der kolenprijzen en schadelijke ver koop van de oude machines, de Amerikaansche trusten, de oorlogen in China en Zuid-Afrika, de ontwikkeling der Russische industrie, de oeconomische wetvolgens welke op elke periode van buitengewonen voorspoed een malaise volgt, en eindelijk de zeldzame toe neming der Duitsche bevolking. Bonnefon bespreekt daarna de groote zucht tot leven boven zijn stand. Daardoor zijn vele kleine kapitalisten er toe gekomen hun geld te beleggen in de kleinere ondernemingen met de fabelachtige winsten. Toen de zaken achter uitgingen, haalden zij, 't kostte wat 't wilde, hun geld terug. Wat kan hen de schade en schande van het rijk schelen? De kleine industrieën, gaat Bonnefon voort, zullen ineen storten, een aantal banken mee- sleepend in hun val. Deze banken zullen op

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1901 | | pagina 1