yintik/nsiiii
NIEUWSBODE.
Donderdag 27 Jnni 1901.
(Zierikzeesche
O o u r a n t
Algemeen Overzicht.
NIEUMfSTUDINGEN.
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is f 1,30, franco per post
f 1,60.
Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending
eens per week, f 10,per jaar.
57ste JAARGANG. No. 7555.
Directeur i a. J. DE LOOZE.
A. FRANKEL.
J. WAALE, alleen voor het binnen- en buitenl. nieuws.
Redacteuren
Advertentiënvan 13 regel» 30 Ct».
meerdere regels 10 Cl»., kunnen uiterlijk tot de»
Maandags, Woensdag» en Vrijdags middags
12 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
Alle betalingen moeten uitsluitend geschieden ten kantore van A. J. de Looze, Hoek Schuithaven, Zierikzee.
Ingezonden stukken en berichten van correspondenten te adresseeren aan A. FbeInkel, Havenpark 348, Zierikzee.
Aan onze geabonneerden
Van af 1 Juli a.s. zal de Nieuivsbode
op nieuw in grooter formaat verschijnen.
Het steeds toenemend aantal geabon
neerden en de daarmede gepaard gaande
groote toevloed van advertentiën maken
het ons mogelijk deze vergrooting te doen
tronder den abonnementsprijs te verhoogen,
zoodat deze blijft vastgesteld op f 1.30
per drie maanden en f 1.60 franco per
post in Nederland.
Bij voortduring bevelen wij ons blad
aan in den steun van bet lezend en
adverteerend publiek, terwijl wij de ver
zekering geven alles te zullen aanwenden
om de Nieuwsbode in belangrijkheid voor
onze geabonneerden te doen toenemen.
De Directeur,
A. J. DE LOOZE.
De positie der Engelschen in Zuid-Afrika
wordt met den dag moeielijker, hachelijker en
meer en meer onhoudbaar. Zij kunnen, verzwakt
als zij zijn door de guerilla, die tegen hen
gevoerd wordt, het land niet veroveren, dat zij
in blufferige proclamaties hebben ingelijfd.
Engeland kan geen nieuwe troepen meer leveren
ter vervanging van de gesneuvelden en gewonden,
de zieken en van de velen, die repatriëeren,
omdat hun diensttijd om is. Het rooven en
branden, het verjagen en wegvoeren der bevolking
van hun haardsteden, al de wreedheden jegens
de Boeren, hun vrouwen en kinderen gepleegd,
dat alles heeft den tegenstand niet gebroken,
maar integendeel dezen zelfs fel aangewakkerd.
Door den welgeslaagden inval der Boeren in de
Kaapkolonie is het oorlogsterrein, dat reeds zeer
uitgestrekt was, aanmerkelijk uitgebreid, want
een groot deel der Kaapkolonie wordt-door-de-
Boeren volkomen beheerscht. Het noordelijk
gedeelte er van heeft Kritsinger gevoegd bij den
Oranje-Vrijstaat. De Boeren, die den inval in de
Kaapkolonie deden, zijn thans aanzienlijk ver
sterkt door de Kapenaars, die zich in groote
menigte bij hen aansluiten. Paarden, geweren en
ammunitie verschaffen zij zich door het gevangen
nemen van de Engelsche soldaten, die zij daarvan
menschlievend ontlasten. Goed gekleed, goed
fewapend en goed gevoerd trekken zij voort-
urend verder het land in, de Engelsche soldaten,
die hun tegemoet gezonden worden, öf voor zich
uitjagend, öf gevangen nemend. De Engelsche
pers begint zich met reden ernstig bezorgd te
maken over de groote vorderingen, die de 7 - a
10000 Boeren in de Kaapkolonie maken. Zij ziet
in, dat deze wel eens aan Lord Kitchener een
gedwongen aanleiding konden geven zijn troepen
uit de steden van Transvaal en Oranje-Vrijstaat
terug te trekken. Inmiddels heeft hij den generaal
French gezonden om den voortgang der Boeren-
wapenen in de Kaapkolonie te stuiten. Deze
heeft evenwel niet kunnen beletten, dat een
Engelsche afdeeling onder aanvoering van kapitein
Spandau, die was uitgezonden om tegen Malan
te opereerenbij Waterkloof na een heftig
gevecht in de pan werd gehakt. Tien Engelsche
soldaten sneuvelden, elf werden gewond, terwijl
66 werden gevangen genomen. Ook kapitein
Spandau liet in het gevecht het leven.
In den Oranje-Vrij staat heeft de Engelsche
generaal Elliot het te kwaad gehad met De
Wet. Elliot namelijk heeft een convooi, dat voor
De Wet bestemd was, buitgemaakt. Om dit te
heroveren viel De la Rey, die zelf dapper mee
vocht, de Engelschen aan. Een groot gedeelte
van het convooi werd na een verwoed gevecht
heroverd, en generaal Elliot werd genoopt den
aftocht te blazen.
In Engeland is in de openbare meening,
gelijk wij reeds vroeger gezegd hebben, een
kentering gekomen. Men begint in te zien, dat
de Boeren, die voor hun onafhankelijkheid een
zoo hardnekkigen strijd voeren, het recht aan
hunne zijde hebben, en dat Engeland èn door
den oorlog zeiven, maar meer nog door de
wreede wijze, waarop het dien voert, bezig is
zijn reputatie bij al de beschaafde volken te ver
spelen. Voornamelijk de z.g. vluchtelingenkampen,
die niets anders zijn dan groote met soldaten
afgezette open ruimten, waarbinnen men de
weggevoerde vrouwen en kinderen der Boeren
gevangen houdt, wekken groote verontwaardiging
op. In het Lagerhuis werd de Regeering hierover
geïnterpelleerd. De lersche afgevaardigde, Red
mond, vroeg sarcastisch, of het niet beter zou
zijn de vrouwen en kinderen der Boeren naar
Ceylon te voeren. De Speaker (president) ont
nam hem het woord. Aan Miss Emily Hobhouse,
die als afgezante van het fonds tot leniging van
den nood der Boerenvrouwen en kinderen de
vrouwenkampen in Zuid-Afrika bezocht heeft, de
eer het Engelsch publiek te hebben ingelicht.
Zij heeft door eigen aanschouwen het lijden
gezien van die van huis en haard verdrevene
moeders en kinderen, en als fijngevoelige vrouw
diep verontwaardigd óver de onmenschelijke
wreedheid van haar landgenooten, heeft zij, in
Engeland teruggekeerd, naar de pen gegrepen
en in een uitvoerig rapport, dat in Daily News
is afgedrukt, den waren staat van zaken ont
huld, den juisten toestand geschetst van de
vrouwenkampen nabij Bloemfontein en Spring
fontein. Dit met vuur geschreven rapport heeft
den voormaligen Onderkoning van Engelsch-
Indië, Lord Ripon, bewogen een krachtig protest
in het licht te geven tegen hetgeen hij èn als
wreed èn als dom brandmerkt. En duizenden
denken er in Engeland even zoo over als Lord
Ripon. Dit geldt nu alleen de verfoeilijke wijze,
waarop Lord Kitchener, in overleg met Lord
Chamberlain, den oorlog in Zuid-Afrika voert,
maar ook tegen den oorlog zeiven, als zijnde
onrechtvaardig ondernomen, wordt geprotesteerd.
Hiertoe hebben den grooten stoot gegeven Merri-
man en Sauer, die uit de Kaapkolonie naar Enge
land waren overgekomen om de zaak der Boeren bij
het Engelsche volk te bepleiten. Overal belegden
zij vergaderingen, en stelden het goed recht der
Boeren in het licht. Zij hielden, voordat zij zich
naar Kaapstad inscheepten, nog een groote
meeting te Londen, in de Queens-Hall waar een
motie ten gunste van de volledige onafhankelijkheid
der Boeren werd aangenomen. Wel had men
van Jingoïsti8che zijde alles in het werk gesteld
om het welslagen van die meeting te verijdelen,
maar die pogingen mislukten, dank zij de mede
werking der Londensche politie, die de voor het
gebouw tierende menigte in bedwang wist te
houden.
In tegenstelling met Nederland zijn de ver
kiezingen in Denemarken voor de liberale
partij gunstig uitgevallen. De reactionairen ver
loren de helft van hun zetels. Naar parlementair
gebruik zal deze uitslag de aftreding van het
conservatieve Ministerie ten gevolge hebben.
Wilhelm de Prater, die bij de onthulling
van het standbeeld voor Von Bismarck te Berlijn,
gezwegen had als een mof, heeft zijn schade
ingehaald, en te Kiel, bij gelegenheid, dat het
door hem geschonken standbeeld van den grooten
Keurvorst onthuld werd, een redevoering gehouden,
waarin hij natuurlijk de verdiensten van den
grooten Keurvorst herdacht.
Graaf Von Waldersee is op zijn terug
reis naar Duitschland. Prins Heinrich zal hem
met vijf oorlogsschepen in de Spaansche wateren
tegemoet stoomen. Gezamenlijk zal dan de reis
gaan naar Hamburg, waar de Duitsche Keizer
hem op het Raadhuis zal welkom heeten in het
vaderland. De krijgstocht der Duitschers naar
China zal evenwel in het geschiedboek van het
Duitsche volk geen roemvolle bladzijde innemen,
want de soldaten van Wilhelm II hebben, trouw
volgend de lessen, hun in de bekende Hunnen-
rede gegeven, vaak als kannibalen huisgehouden.
De Amerikaansche generaal Chaffee heeft een
rapport ingediend bij zijn Regeering, waarin in
levendige kleuren de gruwelen geschilderd
worden, waaraan zich de soldaten der verbondene
Mogendheden, inzonderheid te Peking, hebben
schuldig gemaakt. Op eiken schuldigen Bokser
werden vijftig onschuldigen, mannen, vrouwen
en kinderen, in naam der Westersche beschaving,
wreedaardig vermoord.
De Traitsvaalseh - Engelsche
oerlog.
Londen, 24 Juni. De Daüy Mail verneemt
uit Kaapstad dat de inval van de Boeren in de
Kaapkolonie een eenigszins ernstig karakter
aanneemt. De Boeren-afdeelingen krijgen recruten
en paarden. Nog een week geleden hebben zij
500 paarden bemachtigd in het remonte-kamp
bij ColeBberg. Do invallers trekken overal rond
in de oostelijke en middelste districten.
Kaapstad, 24 Juni. Uit nadere bijzonder
heden, ten aanzien van het gevecht bij Reitz,
dat eindigde met de vermeestering van De Wet's
convooi, blijkt, dat de Engelschen het convooi
verrasten en dat de Boeren op de vlucht sloegen,
dochwaarnemende dat er slechts weinig
gevangen genomen waren, kwamen de Boeren
terug en voerden met groote beslistheid een
aanval uit. De Boeren waren grooter in aantal
en na een wanhopig gevecht, slaagden zij er in
het convooi weder te vermeesteren. Onder-
tusschen kwam kolonel De Lisle met ver
sterkingen en het gevecht werd met grooter
kracht hervat. De Boeren lagen onder de
wagens en vuurden onafgebroken tusschen de
wielen door, terwijl ondertusschen anderen bezig
waren met de inspanning der paarden en de
wegvoering van een deel van het convooi dat
het verst verwijderd was van de Engelsche
strijdmacht. De Engelschen drongen op tusschen
de wielen, de wagensporen en de disselboomen
der wagens en maakten zooveel mogelijk gebruik
van de bajonet, terwijl het vuren op korten
afstand geschiedde. De (a Rey was persoonlijk
tegenwoordig en hij maakte zelf gebruik van
zijn geweer, terwijl zijn recht» rbuurrnan gedood
en zijn makker links gewond was.
Het treffen eindigde met een aantal gevechten
man tegen man en de Boeren werden ten slotte
verdreven, terwijl van alle zijden bijzondere moed
getoond werd. De Engelschen maakten zich
meester van 71 wagens. Één lid van den staf
van De Wet werd gewond en gevangen genomen.
25 Juni. De Cape Times bericht, dat
Botha, lid van het Kaapsche Parlement voor
Aliwalnoord, door de Boeren gevangen genomen
en gesjambokt is, terwijl zijn hoeve verbrand is,
in verband met de uitbrenging van zijn stem
ten gunste van de wet op hoogverraad.
De Figaro bevat in een correspondentie
uit Londen, naar aanleiding van den terugkeer
van de succes-vrijwilligers uit Zuid-Afrika in het
Moederland (van de 176 vrijwilligers zijn er
slechts 26 teruggekomen), een verhaal over den
slag bij Magersfontein (Dec. 1899) van een soldaat
van een der Gordon-Hoogïander-regimenten, 4ie
door de Boeren van Cronjé letterlijk werden
gedecimeerd. De man vertelt
«Wij bevonden ons in een moeras met een
zeer uitgestrekte rij lage rotsen voor ons. Wij
liepen uit alle macht, om ze te beklimmen en
er de Boeren te voijagen, die wij wisten, dat
er achter verborgen waren. En de «piper-bags"
bliezen in hun doedelzakken Schotsche melodieën,
om ons kracht te geven, want wij hadden niets
gegeten sedert den vorigen dag. Wij liepen
aldus met zware voeten, verblind door den regen,
die ons gelaat overstroomde.
Wij waren 300 man sterk. Ik was no. 5 van
het 'eerste gelid. Plotseling voelde ik onuitstaan
bare pijn in de voetzolen, in de hielen, en ik
bleef onbeweeglijk staan, niet in staat een voet
te verzetten juist als in een benauwden
droom. Ik keerde mij om en zag het geheele
tweede gelid van mijn detachement neerstorten
als konijnen, die men aanschiet; een enkel bleef
overeind staan en hield zich den buik vast van
het lachenhij was krankzinnig geworden.
Dat duurde een seconde. Ik draaide het hoofd
weer vooruit en moest de oogen sluiten, verblind
door het helle licht van een vuurstreep: de rij
geweerloopen der Boeren, die hun witte stralen
op ons neerschoten van den top dor rotsen, op
ongeveer 10 yards van ons af.
Het was zulk een gesuis in mijn slapen en
mijn ooren, dat ik huilde als een kind. Een
kogel verbrijzelde mij een knie. Ik viel op het
gelaat. Toen kreeg ik aan het voorhoofd, den
mond en de wangen dezelfde pijn, welke ik
eenige oogenblikken tevoren in de hielen had
gevoeld. Ik stak mijn handen in de modder en
begreep alleswij waren terechtgekomen op
rijen prikkeldraad, die door de Boeren onder
den grond waren verborgen. Zij schoten 7
minuten achtereen zonder ophouden. Van de
300 der onzen werden er 293 gedood. Van de
7, die niet dadelijk sneuvelden, stierven er
later 3onder de 4 anderen, van wie ik er ceu
ben, ging er een, over wien ik zooeven sprak,
naar een gekkenhuis.
De slachting over de geheele linie duurde 12
uren
Uit Kaapstad wordt van 25 Juni gemeld,
dat een Boeren-strijdmacht Zaterdag* slaags is
geweest voorbij Glenalmond met de plaatselijke
troepen.
Alle geregelde troepen zijn onder de wapenen
geroepen.
Mevrouw Botha, echtgenoote van den
Transvaalschen commandant-generaal, gaat zich
te Duisburg, aan den Rijn, waar een vriendin
van haar, mevrouw Zuderberg, woont, metter
woon vestigen.
Mevrouw Botha komt in Nederland en
zal haar intrek nemen ten huize van mevrouw
De BruijnTengbergen te Doesburg, echtgenoote
van den landdrost van Swaziland, die dezer
dagen volgens een bericht uit Engelsche bron,
door de Engelschen gevangen is genomen.
Amerika.
De heer Adalbert Hay, vroeger consul der
Vereenigde Staten te Pretoria, een zoon van
staatssecretaris Hay, is uit het venster van een
hotel te Newhaven, in Connecticut, gevallen en
doodgebleven
De heer Hay was, na den avond met eenige
college-vrienden te hebben doorgebracht, in
opgewekte stemming naar het hotel gegaan om
zich te ruste te begeven. Klaarblijkelijk was
hij aan het venster getreden om een sigarette
te rooken, waarvan de helft nog in het kozijn
werd gevonden, verloor daarbij het evenwicht
en stortte op straat.
Vrijdag in den namiddag heeft een ontploffing
plaats gevonden te Patterson (Ver. St.) in een
vuurwerkmagazijn, dat gevestigd was in een
huis van vier verdiepingen, bewoond door tien
gezinnen. De eerste ontploffiog werd gevolgd
door eenige minder hevige en ten slotte door
een tweede, geweldige. De ruiten van alle
huizen in de nabijheid braken en vele personen
werden tegen den grond geslingerd.
Spoedig na de ontploffing stond het geheele
huis in brand. Vele bewoners werden door de
brandweerlieden gered, doch 14 menschen
werden gedood, 20 gewond, terwijl er nog 5
vermist worden.
De oorzaak van de ontploffing is onbekend.
Engeland.
In een van de waggons van den sneltrein,
die Donderdagavond om 8 uur van Aberdeen
naar Londen vertrok, ontstond kort na het
vertrek brand. Er was alleen een conducteur in
dat rijtuig, doch de opvolgende waggon, die met
het brandende rijtuig in verbinding stond, was
vol passagiers, onder wie het vuur een hevige
paniek deed ontstaan. Vele reizigers trachtten
uit den trein te komen. Bijna allen waren half
gestikt door den rook, die de waggons omhulde.
Eindelijk gelukte het een der passagiers door
een portier te kruipen en langs de voetplank te
loopentevergeefs trachtte hij de verbinding
tusschen de beide waggons los te maken.
In de haast, om uit den trein te komen,
lieten vele passagiers hun bagage in den steek.
Een dame, die op weg was naar Zuid-Afrika,
waar zij in het huwelijk zou treden, raakte
haar geheele uitzet en haar huwelijkscadeaux
ter waarde van 1200 gulden kwijt. Een andere
dame liet haar handvalies met 480 gulden
achter.
Duitschland.
In eene meisjesschool te Brüggenin
Rijn-Pruisen, is Zaterdagmorgen, naar men van
daar bericht, eene soort van bom ontploft.
Zeven meisjes werden daarbij ernstig gewond.
De donderende slag wekte grooten schrik in
het geheele rustige stadje. De scholieren en
onderwijzers der gelijkvloers gelegen jongensschool
sprongen in angstige haast uit de vensters.
Het schijnt dat de aanslag bedoeld was als
wraakneming op de onderwijzeres.
Nederland.
Amsterdam, 25 Juni. In den afgeloopen
nacht ontlastte zich boven deze stad een hevige
onweersbui, die aan een wolkbreuk deed denken.
Aan verschillende perceelen werd waterschade
toegebracht, terwijl vele kelders onder water
liepen, zoowel aan den Nieuwendijk, als aan
de Heeren- en Prinsengrachten. In het Vondels
park liepen eenige lanen onder water. Een
schuit met visch in het Y regende vol en zonk
gelukkig konden de opvarenden zich in een
bootje redden.
Amersfoort, 24 Juni. Door de politie is
de vorige week alhier op den openbaren weg
aangehouden en naar het bureau geleid Gerardus
Cornelia Tadema "Wielandt, geboren te Haar-
lemmermeer, thans zonder beroep te 's-Graveland,
i de bekende jonkheer, baron, graaf, enz., die
laatstelijk te Amsterdam en te Baarn enz. enz.
werkte" met inteeken lijsten voor de gevangen
l Boeren of de vrouwenkampen in Zuid-Afrika.
Zijn opsporing en aanhouding was verzocht
zoowel door den hoofdcommissaris van politie
te Amsterdam, als door den burgemeester van
Baarn, die beiden den elegant gekleeden en
I van geld welvoorzienen jonkman snoodelijk
verdenken van oplichting en hem zelfs ten laste
j leggen, althans ervan verdenken, dat hij zijn
liefdewerk onder bedriegelijke voorgevens vervult
i en zich daarbij bedient van valsche aanbevelingen
en dan ook zijn opsporing en aanhouding ver-
1 zochten.
I Toen de agent J. Brits hem herkende en-
vroeg of hij niet Tadema was en hem dan naar
het politiebureau wilde volgen, werd mijnheer
1 erg boos, verklaarde dat hij «mijnheer Tadema"
was en zeide op hoogen toon«ik ga niet met
jou mee, maar jij gaat met mij meeik wil
den commissaris eens over jou spreken, over
zijn agent die mij durft aanhouden".
I De agent haastte zich hem te verzoeken, hem
toch vooral niet te willen bezwaren, hetgeen
«mijnheer" Tadema voor goede munt opnam,
waarna hij zijn hooge protectie toezeide.
Hedenochtend, toen dezelfde agent hem
gevankelijk naar Baarn geleidde, had T. heel
wat minder hoogen toon.
BrieUe, 24 Juni. Een eigenaardig jubilé
had Vrijdag bij het korps torpedisten alhier
plaats. De bijna 90-jarige wed. Stolk herdacht
den dag, dat zij gedurende 12£ jaar de «be
trekking" van »aardappelen8chilster" had
vervuld ten behoeve der soldatenmenage van
het korps
De korporaals en manschappen, die aan de
menage deelnemenwilden dien dag niet
onopgemerkt laten en boden haar bij monde
van korporaal Groeneweg een gemakstoel en
een petroleumstel met waterketel aan. De
plechtigheid werd door de muziek van het korps
opgeluisterd.
Als curiositeit kan worden gemeld, dat door
deze vrouw in dat tijdsverloop ongeveer 2100
mud aardappelen zijn gesohildl