Z1ERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Zaterdag 18 lei 1901.
(Z ieri Isl zeesclie
Courant),
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
Eerste Blad.
RECLAMES.
J. DE GRAAF Cz„
Zie Advertentie.
gggEUWSTIJPIilGEN,
Uit Stad 8H Provincie.
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is f 1,30, franco per post
f 1,60.
Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending
eens per week, f 10,-per jaar.
57ste JAARGANG. No. 7539.
Directeur a. J. DE looze.
Redacteuren:
A. FRANKEL.
J. WAALE, alleen voor het binnen- en huitenl. nieuws.
Advertentiënvan 13 regels 30 Cts.
meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des
Maandags, Woensdags en Vrijdags middags
12 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
Alle betalingen moeten uitsluitend geschieden ten kantore van A. J
Ingezonden stukken en berichten van correspondenten te adresseeren
de Looze, Hoek Schuithaven, Zierikzee.
aan A. FbéLnkel, Havenpark 348, Zierikzee.
15 regels 75 cts. Elke regel meer IS cts.
Poststraat C 103.
(Tweede Blad).
Amerika.
Nadere berichten geven eenige inlichtingen
over de geweldige beurscrisis te New-York.
Het is er vreeselijk toegegaan. Fortuinen stortten
als kaartenhuisjes ineen en de armen van gisteren
waren in een paar uur millionair.
De aanleiding is geweest een worsteling
tusschen twee trusts. Men weet Amerika is het
land der trusts. Yóór kort werd een groote
staal-compagnie gesticht en thans gold het de
voornaamste spoorwegen onder één hand te
vereenigen. Tot dit doel werd allereerst de
^Northern Pacific Railway" uitgekozen. De
beroemde bankier Pierpont Morgan en de twee
rijke financiers Kuehen en Loeb verschenen op
het tooneel.
Donderdag-morgen der vorige week bij het
openen der beurs, eischten de beide groepen
onmiddellijke levering van de aandeelen, die zij
in de vorige dagen gekocht hadden. Om dit te
begrijpen, moet men weten, dat te New-York
op iedere beurs afrekening geëischt kan worden,
terwijl op andere beurzen dit slechts om de 14
dagen plaats vindt. De heeren speculateurs, die
op andere beurzen aandeelen inkochten, wijl zij
daar lager genoteerd stonden dan te New-York
en hoopten hun aandeelen dus met winst te
verkoopen, werden door den eisch der heeren
Morgan, benevens Kuehen en Loeb verrast en
waren niet in staat aan hun verplichting te
voldoen.
Toen brak de race om Pacifie-aandeelen los.
Aandeelen van f 50 werden betaald met f 2500.
Lieden liepen door de straten, iederen voorbij
ganger toeschreeuwende: »10G0 dollars voor
één aandeel Pacific!"
Een jong actrice, mejuffrouw Wilson, bezat
bij toeval eenige. Binnen 5 minuten had zij een
kapitaal van anderhalf millioen gulden. Een
eenvoudig rijtuig-koetsier bezat 20 aandeeltjes,
de vrucht van zijn tallooze ritten. Direct wisselde
hij ze in voor f 50,000. Het zweepje is natuurlijk
voor goed aan de wilgen gehangen.
's Middags 3 uur werd men zich bewust van
het groote gevaar door dezen krankzinnigen
windhandel verwekt, en toen de beurs sloot
golden de aandeelen niet meer dan 150 dollars.
Den volgenden dag trad Yan der Bilt op en
het gevaar was bezworen! Men zegt, dat er
Donderdag, van 's morgens 9 tot 's namiddags 3
uur, meer dan 50 millioen dollars verloren
werden.
Nederland.
's-Gravenhage, 15 Mei. Naar men verneemt,
heeft de inspecteur van het Geneeskundig Staats
toezicht, vergezeld van den secretaris van den
Geneeskundigen Raad, een onderzoek ingesteld
naar de oorzaak van het plotseling overlijden
van den heer v. W. in een der talrijke z. g.
zenuwinrichtingen in de Scheveningsche Boschjes.
Rotterdam, 15 Mei. Het korps stafmuzikanten
van het regiment schutterij alhier had het voor
nemen te Parijs in uniform een uitvoering ie
gaan geven ten voordeele der gewonde Boeren.
De Fransche regeering heeft echter, naar men
verneemt, bezwaar gemaakt dit toe te staan,
daar zij verleden jaar ook een Russisch muziek
korps geweigerd had voor een goed doel een
uitvoering in uniform te geven. Zonder uniform
zou de uitvoering wel kunnen doorgaan, maar
men is niet van plan daartoe over te gaan.
16 Mei. Het Bestuur van den Algemeenen
Nederlandschen Zeemansbond deelt mede, dat
de staking der zeelieden alhier is opgeheven.
Tilburg, 16 Mei. Op de spoorbaan alhier
stonden gisterenmiddag eenige tramwagens. Een
paar knapen duwden die wagens voort, met het
noodlottig gevolg, dat de 12-jarige S. onder een
dier wagens geraakte, waardoor een der wielen
hem over het hoofd ging en de knaap op de
plaats dood bleef.
Breda, 15 Mei. Een bakkersjongen werd
Maandag door een heer aangesproken, die hem
had voorgesteld 's avonds een wandeling in het
Wilhelminapark te gaan maken. De jongen
vond dit wel vreemd en gaf er de politie kennis
van, die den knaap volgde. In het park wachtte
werkelijk de heer en sprak den jongen aan,
maar toen kwam de politie te voorschijn en
noodigde den heer uit mede te gaan naar het
bureau. Daar bleek, dat de heer een der
voornaamste ingezetenen van Tilburg was.
Zierikzee, 17 Mei. Tot secretaris van de
Centrale Liberale Kiesvereeniging heeft het
bestuur benoemd den heer H. J. van Nouhuys
van Brouwershaven. Gelijk men weet, werd
het secretariaat sedert het overlijden van j
Jhr. Röell waargenomen door den heer J. A.
de Bruyne. Tengevolge van diens candidaat-
stelling voor de Tweede Kamer moest nu in
de vacature voorzien worden.
De voorloopige candidaten voor lid der
Tweede Kamer, van R. K. zijde gesteld in het
district Hontenisse, zijn de heeren L. v. "Waes-
berghe Janssens en F. Hombach te Hulst,
P. F. Fruijtier te Hontenisse en A. van Waesberghe
Janssens te Tilburg en voor de Prov. Staten
de heeren F. Hombach en P. F. Fruijtier
voornoemd, C. IJsebaert te St.-Jansteeu, P Moes
te Terneuzen en E. B. Dumoleijn te Hontenisse.
Op 28 Mei zullen definitieve candidaten
worden gekozen.
Stavenisse. Met het orgel, dat door den
heer Dekker te Goes aan de kerk alhier geleverd
moet worden, is het thans zoover gevorderd,
dat het van de fabriek is afgezonden, zoodat
het spoedig geplaatst zal kunnen worden.
Scherpenisse, 16 Mei. Op het eiland
Tholen is in den laatsten tijd tusschen de
besturen der gemeenten en polders een ware
wedstrijd ontstaan in het verbeteren der wegen, j
Toen de verbouwing der aardvruchten, inzonder- i
heid van aardappelen en suikerbieten minder j
algemeen was dan thans en de landbouwers j
hun kracht zochten in graanbouw en peulvruchten,
bleven de kleiwegen, zelfs in het na- en voorjaar,
voor het gewone verkeer behoorlijk bruikbaar.
De zomervruchten toch waren op het eind van 1
September vervoerdtot dien tijd waren de
wegen vast genoeg en de vervoerde lasten
minder zwaar dan in de laatste kwarteeuw.
Nu evenwel in October en November enorm
veel bieten en aardappelen getransporteerd
worden, is de toestand der kleiwegen onhoudbaar
gewordenieder jaar worden er al dieper
gaten in gereden, zóó zelfs, dat in dit voorjaar
opgestapelde producten, zooals uien en aardappelen,
in den Westkerkschenpolder niet geleverd en
geheel of tijdelijk onverkocht moesten blijven.
Sommige boeren deden zelfs de artikelen vroeg
van de hand, uit vrees ze later niet te kunnen
vervoeren. Allerwege worden nu sedert de
laatste tien jaren grintwegen aangelegd en aan
de meeste havens is het om dezen tijd ieder
jaar druk met het lossen en laden van schepen
en wagens, een zwaar werk, maar waaraan
flink loon verdiend wordt. Schippers, arbeiders
en voerlieden komt dat ten goede. Het aanleggen
van een grintweg eischt veel werk, daar de
wegen te voren geëffend moeten worden, d. w. z.
diepten gevuld en hoogten afgegraven, alzoo
heel wat grondvervoer per kruiwagen vervolgens
wordt de weg over het midden ongeveer een
halve voet uitgediept (gekist) in die gegraven
baan, ter breedte van 2£ meter wordt een
dikke laag grove Duitsche grint gebracht. Eén
jaar hebben de landbouwers dan nog een
moeielijken weg te berijden, zoolang de grint
nog niet vast zit, daarna wordt hij ijzerhard.
De kosten van aanleg worden bestreden uit
de polderkassen en de hoogere lasten, die de
boer daarvoor per gemet moet betalen, getroost
hij zich gaarne, omdat in het slijten van tuig,
vervoermiddelen ea paarden later veel uitge
wonnen wordt.
St.-Maartensdijk, 16 Mei. In de gisteren
gehouden vergadering van ingelanden van het
vrije waterschap St.-Maartensdijk werd het dijk-
geschot over het jaar '1901/1902 voor de ver
schillende polders per H.A. vastgesteld als
volgt: Oudeland f 11 Middelland f 5.75
Noord f 10Uiterst-Nieuwland f 5.75
Ravensoord f 6.50Groote en Kleine Landekens
f 5; Slabbecoorne f 17 Molen f 12 Pluimpot
f 5Vroonlanden Ravensoord f 2.95overige
Vroonlanden f 1.45. Verder werd gunstig beschikt
op een verzoek van den heer J. L. Hage, om,
tegen betaling door hem van f 100 en zelf de
benoodigde grint te vervoeren, alsook de later
benoodigde onderhoudsgrint, een grintbaan aan
te leggen langs zijne hofstede tot den 4en dijk.
Ook werd nog besloten den boezem ditmaal
onderhands te verpachten.
St.-Filipsland, 15 Mei. Van 2 jongens, die
op een schuit in de kade gespeeld hadden en
langs de loopplank naar den wal wilden gaan,
óiapte de voorste mis en viel in het waterde
achterste schrok zóódanig, dat ook hij in de j
kaai terecht kwam. T. Bierons, die juist in de
nabijheid was, bedacht zich geen oogenblik, j
sprong de drenkelingen na, en mocht de zelf-
voldoening smaken beide knapen behouden op
het droge te brengen. Een woord van lof komt
gewis den redder toe voor deze edelmoedige daad.
16 Mei. Bij de op heden gehouden ring-
rijderij was de uitslag:
le prijs, J. de Wilde; 2e prijs, J. A. Stols;
3e prijs, J. Mol; 4e prijs, H. Geelhoed; 5e
prijs, K. v. Dijke6e prijs, J. v. Nieuwenbuyzen
7e prijs, J. v. Dalen. I
St.-Annaland. Bij de op 15 dezer plaats
gehad hebbende stemming voor een lid van
den Raad dezer gemeente werden 159 stem
biljetten ingeleverd. Benoemd werd de heer i
B. Kodde met 86 stemmen, de heer L. Polderman
verkreeg er 62. Van onwaarde 11 briefjes.
Colijnsplaat, 15 Mei, In de heden gehouden
vergadering van ingelanden van den Oud-Noord- j
Bevelandpolder werd besloten aan twee arbeiders, 1
resp. 77 en 72 jaar oud, met ingang van 1 Juni
een pensioen te verleenen van f 3 per week1
aan twee andere arbeiders zal, zoodra zij
ongeschikt voor hun werk zullen zijn bevonden, j
eveneens een pensioen van f 3 per week worden
uitgekeerd, terwijl een vijfde arbeider zal worden
opgenomen in het pensioenfonds van »Eigen
Hulp" te 's-Gravenhage. De koBten dezer ver
zekeringen zullen voor 4- door den polder en
voor door den arbeider worden gedragen.
Goes, 16 Mei. Bij den heer W. F. van Riet,
timmerman en molenmaker alhier, is het bericht
ontvangendat zijn zoon J. van Riet op
14 April j.l. te Pretoria is overleden, tengevolge
van de ernstige verwondingen, door hem bekomen
in den slag bij Veertienstroomen op 23 April
1900. De overledene laat 8 kinderen, weezen,
achter. Eén daarvan wordt te Goes verzorgd,
de andere zijn in Transvaal verstrooid.
Hulst, 15 Mei. Te Calmphout, aan de
Belgische grens, is een verschrikkelijk familie
drama afgespeeld. De echtelieden Janssens
leefden reeds geruimen tijd in onminde vrouw
verdacht den man van ontrouw. Van twisten
kwam het dan vaak tot vechten, hetgeen ook
Maandag weder het geval was. De 19-jarige
zoon, partij kiezende voor zijne moeder, kwam
plotseling met een bijl in de kamer geloopen
en sloeg daarmede op het hoofd zijns vaders,
die dood nederstortte. Het hoofd was als het
ware in tweeën gekloven. De moordenaar is
Biervliet. Dinsdag herdacht een echtpaar
zijn vijftigjarige echtvereeniging, terwijl Woensdag
dit voorrecht aan een ander echtpaar te beurt
viel. Eon boog van groen en bloemen was vóór
de woningen geplaatst. Alle bewoners vlagden.
'8 Avonds werd door het fanfarengezelschap
Harmonie" een ovatie gebracht.
De feestvierenden stelden die muzikale attentie
zeer op prijs.
RECHTSZAKEN.
Zierikzee, 17 Mei. De arrond.-recbtbank
deed heden uitspraak in de zaken tegen G. en
P. de M., timmerlieden, wonende te Ellemeet,
thans gedetineerd, beklaagd van het afleggen
eener valsche verklariDg als getuigen in zake
eener jachtwet-overtreding voor het kantongerecht
alhier.
Beklaagden werden schuldig verklaard aan
»meineed", en overeenkomstig den eisch van j
het Openhaar Ministerie, veroordeeld ieder tot
één jaar gevangenisstraf.
Verder werden nog veroordeeld: j
1°. J. K., 17 jaar, landbouwersknecht, wonende
te Kerkwerve, wegens diefstal, tot 1 maand
gevangenisstraf; 2°. G. J. F., 28 jaar, koopman
te Renesse, appellant van een vonnis van het
kantongerecht alhier, wegens jachtovertreding, tot
2 geldboeten, ieder van f 20, subs. 3 dagen
hechtenis voor elke boete.
Tegen het vonnis van de rechtbank te
Zierikzee, waarbij A. J. de K., arts te Bruinisse,
wegens mishandeling met doodelijk gevolg tot
3 jaren gevangenisstraf is veroordeeld, heeft
ook do officier van justitie appèl aaDgeteekend.
Logés van Lammertje Zondag.
Het was Dinsdag een interessante zitting van
de Amsterdamsche rechtbank, want er hadden
weer een drietal leden van den Vriendenkring"
in het zondaarsbankje plaats genomen.
Er zitten nu al een 20-tal achter slot en
grendel, die met elkaar meer dan 100 jaren
gevangenisstraf hebben te ondergaan.
De drie beklaagden waren nog jong en eijn
genaamd M. N. Abels, S. Gans en J. A. Rutz.
Het zijn drie brutale rakkers. Vroeger in
vriendschap met elkaar levende en roovende,
waar wat te stelen was allen zijn recidivisten
willen zij thans niets van elkaar weten. Ook
Lammertje is hun vriendin niet meer. Zij doen
net alsof ze haar niet kennen.
Het stuk, waarvoor zij zich te verantwoorden
hebben, speelt in den nacht van 25 op 26 Febr.
Zoo tegen vier uur in den morgen zag agent
H. Rijs, die in burgerkleeding was, de drie
beklaagden brutaalweg de deur van den winkel
van den heer S. S. Frankfort, St.-Anthonies-
breestraat no. 5, binnengaan. Hij riep een-paar
andere agenten er bij en met hun drieën gingen
ze ook den winkel binnen, wel begrijpende, dat
hun voorgangers daar niet veel goeds in den
zin hadden.
In het kantoor, dat aan den winkel grenst,
zagen ze de beklaagden, die, bemerkende, dat
ze gesnapt werden, een ruit stuk sloegen en
hierdoor alle drie verdwenen.
De agenten hen echter achterna!
Toen de ruit stuk was, viel net het licht
binnen, dat uit een bakkerij straalde en zóó
konden beklaagden alle drie pertinent worden
herkend.
Het gelukte aan Rutz te ontsnappen, doch
Abels en Gans waren in een riool van de
gedempte Rotterdammersloot gekropen.
Eerst hadden de agenten zoo gauw geen erg
in hen, doch een schoen van Abels stak er uit
en zóó werd hij ontdekt en onmiddellijk
Toen peuterden de agenten eens met een stok
in het riool en jawel, daar stootten zij op den
kleinen tengeren Gans. Beiden werden naar het
politiebureau gebracht.
Ze verklaarden de bewoners van bet perceel
te hebben willen waarschuwen, omdat de
deur openstond en ontkenden »het misdadig
voornemen te hebben gehad daar iets te stelen".
Rutz ging den volgenden morgen vroeg met
een vriend, ook welbekend, naar Antwerpen,
om werk te zoeken, doch werd daar spoedig
gearresteerd.
Bij zijn sprong door het raam had hij hevige
wonden aan den pols bekomen en groot bloed
verlies geleden.
Dit bloed werd aangetroffen op een jas van
hem, die bij Lammertje Zondag in beslag werd
genomen, en de deskundige heeren van Ledden
Hulsebosch en Ankersmit waren wel zoo goed
de rechtbank te komen vertellen, dat het bloed
op de jas gevonden precies van dezelfde samen
stelling was als Rutz' eigen bloed.
Het O. M. requireerde tegen Abels en Gans
een gevangenisstraf ieder voor 'den tijd van
5 jaren en tegen Rutz 4 jaren.
Bevisie-De Jongh.
De mededeelingen van De JoDgh (den «moordenaar van
Ma'ius Bogaert") beginnen meerdere waarschijnlijkheid te
krijgen.
liet Vólk bevat er een lang relaas van, dat voortgezet zal
worden en waaraan het vermoeden wordt vastgeknoopt dat
het hier waarschijnlijk betreft een rechterlijke dwaling door
den beschuldigde zeiven veroorzaakt.
Wg nemen uit het artikel het volgende over: Twintig
jaar heeft De Jongh nu in de gevangenis doorgebracht
en hij doet weer van zich spreken. Hij heeft gebruik gemaakt
van de gelegenheid, hem door de nieuwe revisiewet
geschonken, om herziening van zijn vonnis te vragen.
Herziening op grond waartan? Is hij dan onschuldig? Komt
hg op z'n bekentenis terug? Noch het een noch het ander.
Hij wenscht alleen niet langer te worden beschouwd als
een moordenaar, want den moord zelf, zegt hg, heeft hg
niet gepleegd. Hij had een medeplichtige en eerst nu komt
hij met diens naam voor den dag.
Gemeld is, dat De Jongh den naam van den waren
moordenaar verzwegen heeft, omdat door het noemen
daarvan een derde in onaangenaamheden komen zou. Die
derde was zijn zuster Anna, die sinds gestorven is en dus
nu geen schade van de zaak hebben kan.
Anna had eenigen tijd verkeering gehad met zekeren
Gerrit Kets en die verkeering was van te intiemen aard
geworden. Kets nam de zaak luchtig op en weigerde haar
te tronwen, waarop zij haar nood klaagde aan haar broeder.
Deze sprak eens ernstig met Kets, maar hg wilde er niets
van hooren.
De Jongh vertrok daarna naar Indië als onder-officier,
adspirant-officier, werd echter spoedig afgekeurd en wegens
gezondheidsredenen naar Nederland teruggevonden. Kets was
intusschen bezig het nagelaten fortuin van zgn moeder,
ongeveer f 90.000, in losbandigheid te verteren, en ontzag
zich niét zijn vroegere verloofde te ergeren, door met een
publieke vrouw in een open rijtuig voorbij haar huis te
rgden. Hij bad te Scheveningen het h&tel Victoria opgericht,
dat niet best ging en ook veel geld verslond.
Toen De Jongh weer met Kets in aanraking kwam, waren
ze beiden al even berooid. De Jongh zag de toekomst donker
in, zijn carrière was gebroken en hij wist niet wat hg
begiunen zou. Kets kon zijn grove verteringen niet volhouden
en zag ook uit naar middelen om aan .geld te komen. Door
Kets is toen voorgesteld een valschen wissel aan den man
te brengen en de opbrengst samen te verdeelen.
In de aan den Hoogen Raad ingediende memorie ter
toelichting van de revisie-aanvraag wordt hieromtrent gezegd
dat Kets toen voorsloeg een valschen wissel te
