ZIElilKZEESCME
NIEUWSBODE.
Donderdag 20 December 1000,
t).
C o ii r a
RECLAMES.
BERICHT.
Nieuwjaars-Collecte.
AFKONDIGING.
Openbare Herbesteding
Verordening heffing Schoolgeld.
Openbare Aanbesteding.
Lezing van den heer C. de Looze.
NIEUWSTIJDINGEN.
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is f 1,30, franco per post
f 1,60.
Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending
eens per week, f 10,per jaar.
57#to jAABüiifiS. üo. 7477..
Directeur
A. FRANKEL.
A. T. 333E3 LOOZE.
Redacteuren
J. WA ALE, alleen voor het binnen- en buitenl. nieuws.
Advertentiënvan 13 regels 30 Cts.
meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des
Maandags, Woensdags en Vrijdags middags
12 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
Alle betaling-en moeten uisluitend geschieden ten kantore van A. J. de Looze, Hoek Schuithaven, Zierikzee.
Ingezonden stukken en berichten van correspondenten te adresseeren aan A. FnaxKEL, Havenpark 348, Zierikzee.
1-5
T'S cts. Elke regel meer IS cts.
NIEUWJAAR 1901.
Visitekaartjes.
Ter Stoomdrukkerij van OCBTMAN
DISHOECK LAKEN MAN, Zierikzee,
geleverd ALLE SOORTEN VAN NAAM
KAARTJES, van af de goedkoopete tot de fijnste
toorten. Letter naar keuze.
Bestellingen worden mede aangenomen in fan Boek
handel van A. M. E. VAN DISI1OKCK en
S OCHTMAN ZOON, Zierikzee. L*
Met het oog op de behoefte aan
GEDRUKTE NAAMKAARTJES voor
het as. Nieuwjaar, wordt de aandacht van de lezers
dezer courant gevestigd op de goedkoope aatthMmg
der drukkerij van jA
R. W. J. OCHTMANf\
(NT- naast Landskamer.
Zie advertentie in dit blad.
Wij verzoeken Heeren Corres
pondenten, om op hun drie-
maandelijksche nota's alleen die berichten
in rekening te brengendie door de
Redactie zgn geplaatst.
De Directeur,
A. J. DE LOOZE.
Wegens liet KERSTFEEST zal
de nieuwsbode op aanstaanden
Woensdagavond niet worden
uitgegeven.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Zierikzee;
In aanmerking nemende de bestaaude Verordeningen tot
Wering der Bedelarij in het algemeen,
hebben goetlgovonden:
1*. Ter kennis van de Ingezetenen te brengendatter
verlichting van den nood der Armen, op V
den %£l December ti.M. des middags eene
Collecte zal gedaan worden, om uit het beloop daarvan
eene buitengewone uitdeeling aan alle behoeftigen te
doen.
2®. Aan alle behoeftigen te verbieden, om op 1 Januari
eerstkomende, aan de woningen der ingezetenen rond
te gaan om, onder voorgeven van Nieuwjaar-wenschen,
te bedelen.
Zy noodigen de Ingezetenen uit, ora op den aanstaanden
Nieuwjaardsdag geene giften aan hunne huizen uit te reiken
aan zoodanige armendieondanks dit verbodaan de
woningen mochten komen bedelen, en verzoeken hen op den
21 [December a.s. milde by dragen in de Collecte te doen en
alzoo mede te werken aan het doel, hetwelk het Bestuur
zich by het verbod van bedelary voorstelt
den 18 December 1900.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd,
CH. W. VERMEIJS, Burgemeester.
JAN SNELLEN, Secretaris.
Het HOOFD van het Plaatselyk Bestuur te Zierikzee
maakt bekend, dat door den heer Directeur der Directe
Belastingen te Middelburg is executoir verklaard het kohier
van de belasting op bedrijfs- en andere inkomsten dezer
gemeente, over het belastingjaar 1900/1901, No. 4, dat op
heden aan den heer Ontvanger der Directe Belastingen
alhier wordt ter hand gesteld ter invordering, en dat ieder
verplicht is zijn aanslag op den bij de wet bepaalden voet
te voldoen.
Zierikzee, den 19 December 1900.
Het Hoofd van het Plaatselyk Bestuur voornoemd,
CH. W. VERMEIJS.
op Mnuiulog; S4 December ÏOOO, des
namiddags 1 ure, ten Raadhuize, van het 8e Perceel
Oer jaarlyksche onderhoudswerken der gemeente, zijnde
„(le beschoeiing-en en paalwerken".
Aanwijzing op Vrijdag 21 December e.k., 's voormiddags
10 ure, waartoe gegadigden moeten bijeenkomen ten kan
tore van den Gemeentebouwmeester, bij wien inmiddels de
noodige inlichtingen te bekomen zijn.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Zierikzee
maken bekend, dat op heden is afgekondigd het door den
Raad dier gemeente, in zijne Vergadering van den 17 Sep
tember 1900, vastgestelde Besluit tot wijziging der Veror
dening op de heffing van Schoolgeld op de openbare scholen
voor lager onderwys in deze gemeente.
Zierikzee, den 19 December 1900.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd,
CH. W. VERMEIJS, Burgemeester.
JAN SNELLEN, Secretaris.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Zierikzee zijn
voornemens, om van het in 1(1 perceolen uit te
voeren werk van l
het graven van eene waterleidingen
slooten, het maken van een rijweg
met opritten en het effenen van de
h gronden in het Dijkwater,
op Mounilng den 31 December 1ÖOO,
des namiddags 1 uur, ten Raadhuize, in het openbaar aan
te besteden, afzonderlijk en in massa, vyt aansluitende
perceelen, beginnende by het Verste Sas.
Aanwijting in loco op Donderdag, Vrydag en Zaterdag
27, 28 en 29 December 1900, telkens van des namiddags
2tot 4 uur.
Bestekken zijn van af Vrydag 21 December, tegen betaling
van 25 centen teekeningen per stel van 5 stukstegen
betaling aan f 2,50 verkrygbaar ter Gemeente-Secretarie en
ten kantore van den Gemeentebouwmeester, by wien in
middels dagelijks tusschen 10 en 12 ure inlichtingen te
bekomen zijn.
In het Departement Zierikzee der Ntdsrlaidsche
Maatschappij tot bevordering van Nijverheid trad
Maandagavond bovongenoemde heer aln «preker op.
Tot onderwerp had hjj gekozen Water.
Dat oni dit belang inboezemde, zal ieder begrjjpen,
die onze verichillende artikelen gelezen heeft, welke
öf over het water rechtatreeki handelden, óf daar
mede in een zeer nauw verband «tonden.
In bet kort kwamen die artikelen hierop neer,
dat wjj met het oog op de volkigezondheid en de
volkswelvaart, uit een bygiëiisch en nit een
industrieel oogpunt den aanleg van een duinwater
leiding voor Zierikzee all dringeid noodzakelijk
bnchouwden.
Met genoegen beipenren wjj in den laatiten tjjd,
dat bet aantal van hen, die onze overtuiging in dit
opzicht deelen, aangroeit.
De meening wint veld, dat een duinwaterleiding
voor onze gemeente geen zaak van weelde ii, maar
een klimmende behoefte.
Ook de beer 0. de Looze, apotheker te dezer
«tedp, ii op grond van een «cheikundige analyze
van bet regenwater, dat hier in do gemeente
gedronken wordt, tot bet reinltaat gekomen, dat
dit water niet beaitwoordt aan de eiichen, die door
de wetenschap voor goed, zniver, dengdeljjk drink
water geiteld worden.
Hjj heeft Maandagavond, in tegenwoordigheid van
ervaren vakmannen, waaronder doctoren, met
■cheikundige proeven bewezen, dat het water, het
welk wjj drinken, voornameljjk in den zomer, in
de maandei Juli en Auguitui, organiiche stoffen
bevat, die voor den menich in hooge mate «chadeljjk
kumen zjjn.
Verwondert men zich daarover
Wjj niet.
Immeri, wanneer men weet, dat, afgezien van al
de rottende elementen, die van de huiidaken en de
dakgoten in het regenwater worden opgenomen, de
meeite regenbakken te dezer «tede, geljjk door onzen
«tadi-architect, den heer Eoole, in de vergadering
van Njjverheid bjj het debat, dat op de voordracht
van den heer O. de Looze volgde, verklaard ii,
in verbinding «taan met het grondwater, dan kan
men toch daaruit wel afleiden, dat om regenwater
om te drinken, altham in den zomer, beiliit niet
deugt.
Wjj citeeron nit het vertlag van den Gemeente
lijken Gezondheidsdiezst te Amiterdam over 1899,
dat betrekking heeft op het onderzoek van vjjf
momter» regenwater, het volgende
»Het gehalte aan vaite «tof per liter bedroeg bjj
één dezer momteri 382 milligrammen, het gloei-
verlio» 132 milligrammen, het chloorgehalte 51
milligrammen. In verband met het vinden van nog
andere ongewemohte beitauddeelen, als ammoniak,
nitraten enz., all resultaten der analyie, werd het
gebrnik van deze vjjf momteri regenwater tot
drinkwater ontraden".
En nn beitaat er volstrekt geen groid aan te
nemen, dat het regenwater te dezer «tede zooveel
beter ii dan dat te Amiterdam.
Aan de diicuuie, die na afloop van de belangrijke
voordracht gevoerd werd, nam in de allereerste
plaats deel dr. van der Hoeven, die op grond van
den algemeenen gezondheidstoestand het regenwater
om te drinken niet afkeurt, mits men goed
gemetselde regenbakken heeft, daken en goten
behoorljjk en op tgd reinigt, en het water filtert.
De jchemische analyse bewjjst volgen hem niet, dat
het regenwater, hetwelk wjj hier drinken, voor de
gezoidheid «chadeljjk is. Dat kan alleen door een
bacteriologisch onderzoek worden aangetooid.
Epidemiëa komen dan ook hier niet voor. De
menschon onderviiden over het algemeen van het
drinkwater geen nadeel. Alleen in den zomer heeft
hjj patiënten, die tengevolge van het gebrnik van
het regenwater ljjden aan hevige diarrhee, darm
aandoening en cholerine.
I Tot zoover de dokter, wien wjj om zjjn kunde
en veelzjjdige ontwikkeling hoogschatten, maar met
wien wjj in deze materie breed van gevoelen ver
schillen, en wel op grond van zjjn eigen verklaringen.
I Hjj toch ontkent de resultaten van de chemische
ana'yia niet, en erkent daardoor stilzwjjgead, dat
om regenbakwater niet voldoet aan de eischen, die
de wetenschap voor zjjn deugdeljjkhoid stelt. Maar,
zegt hjj, de chemische resultaten beslissen niets
omtrent de al of niet schadelijkheid van het water
voor de gezondheid. Daaromtrent kan alleen de
bacteriologie nitspraak doen. Met om leekenverstand
zonden wjj nn zeggen, dat het regeabakwater, dat
chemisch wordt afgekenrd, dan bacteriologisch
broodnoodig dient onderzocht te worden, opdat
bljjke, of het al of niet nadeelig is, zoowel voor
hen, die van jongs af gewoon zjjn het te drinken,
alsook voor hen, die van elders sich hier metterwoon
gevestigd hebben, of tjjdeljjk in deze gemeente zich
ophonden. Aannemen, zonder bacteriologisch onder
zoek, dat om chemisch afgekenrd regenbakwater
niet ten nadoele van de gezondheid is, alleen op
grond van het negatief argument, dat de memchen
alhier geen nadeelige gevolgen er van hebben
ondervonden, gaat niet aan, omdat dit argument,
indien het jnist ware, slechts zon bowjjzen, dat
onze stadgenooten aan het drinken van regeiwater,
waarin ichadeljjke organiiche stoffen zjjn opgelost,
gewoon zjjn geraakt, evenals men zich gewennen
kan aan het innemen van gift. Maar het argument
is niet eens juist, want de geachte dokter heeft
zelf verklaard, dat in de zomermaanden in deze
gemeente gevallen voorkomen van hevige diarrhee,
darmaaidoening en cholerine, gevallen, die hnn
oorzaak vinden in het gebrnik van om regenbak
water. Wjj hebben van die hoogst belangrjjke
medische verklaring behoorljjk acte genomen, en
wjj nemen de vrjjheid, om in verband met de
chemische analyse van om regenwater daarop de
aandacht van onze autoriteiten te vestigen. Wjj
spreken de verwachting nit, dat zjj daarin aanleiding
mochten vinden een grondig onderzoek te doen
instellen naar den toestand van het drinkwater in
deze gemeente. Valt dat onderzoek gnmtig nit, dan
zal de burgerjj gerustgesteld wezen. Bljjkt echter,
dat om drinkwater niet deugt, en zelfs «chadeljjk is
voor de gezondheid, dat men dan ook niet langer
aarzele, maar doe, wat reeds lang had moeten
gedaan worden, met krachtige hand de noodige
maatregelen nemen tot het verkrjjgen van een duin
waterleiding voor onze gemeente.
De Transvaalsch - Engelsche
oorlog.
De toestand, waarin de Engelschen in Znid-Afrika
verkeeren, wordt niet alleen meer door niet-Britten,
maar ook door bewoners van het Vereenigd
Koninkrjjk zelf hacheljjk geacht. Een medewerker
van de Temps heeft een onderhoud gehad met een
hooggeplaatst Eagelich personage, die onlangs nit
Znid-Afrika is gerepatrieerd en die verklaart:
De toestand kan niet slechter zjjn, dan hjj nn is.
Van bepaalde bezettingfis geen sprake, behalve, wat
betreft Pretoria, Johannesburg en Bloemfontein. De
spoorwegverbinding wordt dageljjks verbroken. De
treinen rjjden alleen bjj dag en staan voortdurend
bloot aan het vnnr der Boeren. Het gehesle land
is in beroering. Er is geen hoekje, waar het Engelsche
bestuur is gevestigd. De in toepassing gebrachte
onderdrukkerspolitiek heeft het kwaad sleohta ver
ergerd.
Men geeft zich in Engeland geen rekenschap
welken omvang deze verwoestingspolitiek, reeds in
Augustus, heeft genomen. Volgens vertrouwbare
gegevens schat ik, dat op het eind van Augustus
minstens 500 hoeven alleen in den Vrjjstaat waren
verbrand. Tjjdens den marsch van een enkel
regiment, een marsch van 176 K.M., in het begin
van Augustus, werden 45 hoeven verbrand en dat
om onzinnige redenen. Stel n eens voor, wat dat
wil zeggen. Heele jaren zjjn noodig, om een Boeren
hoeve op te bonwen. De hoeven zjjn zeer groot.
In 2 uur tgd» is al dat werk vernield. Gesprongen
muren, verbrande zolders, schuren en loodsen; de
woning van het gezin in de asch gelegd; alle
meubelen op karren meegenomen door de Britsche
soldaten. Het gezin, de onde moeder, drie of vier
meisjes, soms een bedlegerige grjjiaard, wonen, den
dood in het hart, dit schouwspel bjj. Dan gaat de
troep heen; een stofwolk en een doodsche stilte
heerschen op het veld. Geen enkele woning mjjlen
en mjjlen ver. Niets dan stilte, een woestenjj,
rookende puiihoopen en een jjskoude wind, die deze
ongelukkige vronwen marteltzjj zjjn zonder schuil
plaats, zonder betrekking, arm, bedelaariteri.
Wil Engeland zjjn doel bereiken, dan zjjn er nog
100.000 man noodig. En waar moeten wjj die van
daan halen? Wjj zjjn met 200.000 man onmachtig
een deel van het gebied dnnrzaam te bezetten, den
spoorweg te beschermen. En dat alles kost een half
millioen pond sterling per dag. Er zullen nog 100
millioen noodig zjjn. En dan ljjden wjj nog éohec.
Londen, 17 Dec. De Evening Standard meldt
dat volgens een hier ontvangen telegram de
Engelschen heden, van het aanbreken van den dag
af, gevochten hebben met een Boerenleger, geschat
op 1500 tot 2000 man, dat onlangs op zjjn tocht
naar 't zuiden was tegengehouden. De Boeren, heet
het verder, werden bjj de Oranjerivier omsingeld
en na verscheiden uren vechtens geheel verslagen;
ze hadden veel dooden en gekwetsten, en vele
werden gevangen genomen.
Kaapstad, 17 Dec. De autoriteiten hebben
mededeeling ontvangen, dat een Boerenstrjjdmacht
sterk 700 man nabjj Aliwalnoord over de Oranje
rivier Kaapkolonie is binnengedrongen en Knapdaar
ten. noorden van Albert Jnnotion heeft bereikt.
Engaland.
Londen, 18 Dec. Lord Salisbury, heden
namiddag ia eene vergadering het woord voerende,
verklaarde dat hjj sprak op een oogenblik, waarin
er eenige ongerustheid is omtrent den toestand in
Znid-Afrika. >De roem vaa het groote rjjk", zeide
hjj, »i» gemoeid met de groote ondernemiag, waarin
wjj zjjn gewikkeld; wjj moeten alle pogingen
aanwenden om dien roem te handhaven".
De dienst in de St -Paulskerk, bjj gelegenheid
der terugkomst van Roberts, is tengevolge van
der ernstigen toestand in Znid-Afrika, uitgesteld.
Italië.
Rome, 18 Dec. Ia zjjn ia het consistorium
gehouden toespraak, gaf Z. H. de Paus er zjja vreugde
over te kennen, dat bjj door Gods goedheid het
heilige jaar heeft kannen beleven en dat de pelgrima
in zoo groote schare naar Rome zjjn gekomen,
waarvan hjj de beste resultaten verwachtte voorde
kerk en den roomicb-katholieken godsdienst Na-
drukkeljjk sprak de Pans zjjn droefenis uit over
het conflict tnsschen Italië ea de kerk, waaruit,
naar bjj vreesde, nog erger zal voortvloeien, ingevolge
de afkondiging van vjjandige wetten. Voorts heette
hjj het werkeljjk noodlottig, dat het hoofd der kerk
langs gewelddadigen weg beroofd is van zjja recht
matige wereldljjke heerschappij, welke zoo nauw
verbonden is met de vrjjheid van zjjn ambt, dat
■u is onderworpen aan de macht van een ander eu
prjjigeven aan diens willekeur. De hardheid hiervan
is nog verscherpt toen men voor korten tgd de
heerschappij over Rome heeft zien overgaan in
andere handen, volkomen alsof dit naar recht en
billjjkheid geschiedde en het liet een vrucht der
ongerechtigheid ware. Leo XIII sprak den eisch uit,
dat de rechten van het Pausdom onverlet ea onaan
getast zouden bljjven en verklaarde, dat deze rechten
nóch door verjaring, zöeh door verwizseling van
den persoon van den regent, onderdrukt of verkleind
mogen worden.
Duitsohland.
Rerl(|n, 17 Dec. Gisteren zjjn de uit Ohiaa
terugkeerende Duitsche troepen hier feesteljjk
ingehaald. Aan het hoofd van de troepen, die
luide toegejuicht werden toen zg het station
verlieten, werd de Duitsche vlag gedragen die bjj
dea aanval op de forten van Takoe gebruikt is en
nu vol kogelgaten zit, daar vlak achter kwam een
op de Chineezee veroverde standaard, ea de optocht
werd gesloten door kanonnen, op de Ohineezen
veroverd. Bjj de Brandenbnrgsche poort werden de
soldaten verwelkomd door het gemeentebestuur,
door de Liadenlaan marcheerden zg naar het
tuighuis. Daar stonden de Keizer en de Keizerin,
prins Heinricb, de rijkskanselier, de generaals van
het garaizoen, de militiare attaché'» en aaderen de
terugkeereede troepen op te wachten. De Keizer
liep het front der troepen af en sprak daarna
eenige woorden tot al de gewoade ea de gedecoreerde
soldaten.
Over den ondergang van de sGneisenau" is
het volgende offieiëele bericht ontvangenDe Duit
sche consul te Malaga, de heer Pries, telegrafeert
jongstleden Zondag: »Ik vervul den treurigea
plicht mede te deelen, dat het opleidingsschip
>Gneisenan", dat voor het houden van schietoefe
ningen zich bniten de haven bevond, heden ia den
voormiddag om 11 unr, tengevolge van den hevigen
storm tegen den oosteljjken pier van de buiten
haven is geslingerd. Ik vrees, dat er tal van measchen-
leveas zjjn verloren gegaan, onder wie ook de
gezagvoerder Kretschmaen.
Kapitein luitenaat Werner, die bljjkbaar de
oudste overlevende officier is, meldt, dat de zGneiie-
nau" in de bocht vaa Malaga is gestrand en dat
het schip totaal verloren is. De bemanniag is voor
het grootste gedeelte gered. De pogingen tot redding
worden voortgezet.Kapitein luitenant Werner is
opgedragen de namen der verongelukten zoo spoedig
mogeljjk per telegraaf op te geven.
Het ongeluk met de >Gneis«aau" had plaats bjj
het honden eener schietoefening. Geheel onverwacht
kwam een felle wind opzetten, waarom de com
mandant last gaf, zoo spoedig mogeljjk stoom op
te maken, maar de storm aam zoo toe, dat het
vaartuig van de ankers werd geslagen en tegen
een havenhoofd sloeg.
Van alle zjjdea werd hulp geboden, maar het
was onmogeljjk allea te redden, te minder, omdat
velen ernstig gekwetst waren.
Het aautal dooden wordt op 38 geschat, onder
wie de commandant, de le officier en de le machi
nist. De geredden zjjn in verschillende gebouwen
in de stad opgenomen, waardoor het onmogeljjk
il de namen vast te stellen.
Bet bljjkt, dat ook eenige Spaansche matrozen,
die te hulp snelden, bjj hun pogen zjjn omgekomen.
In den Spaanschen Senaat is aan deze lieden hulde
gebracht, terwjjl tevenz ii besloten aan de Duitache
regeering een telegram van deelneming te zenden.
De Spaazsche regeering zal zich bjj de begrafenis
der slachtoffers doen vertegenwoordigen.
België.
Over de staking der bootwerkers te Antwerpen
valt feiteljjk weinig nieuws mede te deelen. Alle
kans op een verzoening schjjnt voor het oogenblik
