Uit Stad 8h Provincie.
nieuwe Tonge. De heer W. V. Eesterea
heeft voor zjjne benoeming tot zetter van Rjjks
directe belastingen bedankt. In zjj* plaati ii be
noemd de heer A. van den Broek.
De morgenstond heeft goud ia den mond, zegt
het spreekwoord, doch dat het niet al tjjd zoo is,
daarvan zal de knecht van de wed. Buis, onder
Battenoord, nu wel overtuigd zga. Door de duisternis
misleid, raakte hg in den vroegen morgen 't spoor
bjjiter, toen hjj een vracht suikerbieten naar de kaai
'zou brengen. Alles holderdebolderde bjj den hoogen
djjk neer en au mag men nog van geluk spreken,
dat alleen eei kapotte wagen zoo wat de eenige
schadepost is.
Nu hebben we weer wat gezien van de tram,
die in 1900 en zooveel door Flakkee zal stoomen,
n.l. het gewjjzigd ontwerp, dat voor onze gemeente
iets goeds belooft. Het oude plan was, dat de ljjn
een half uur van ons dorp verwjjderd zou bljjven,
doch de Raad en de besturen van verschillende
polders hadden er geen ooren naar om subsidie te
verleenen als dat werd doorgevoerd. Op 't nieuwe
ontwerp nadert de trambaan zeer nabjj de kom der
gemeente. Eendracht maakt macht, maar de dub
beltjes oefenen de meeste kracht.
Ilerikzee, 14 Nov. Maandagavond ver
gaderde het Departement Zierikzee der »Nederl.
Maatschappij ter bevordering van Nijverheid" ten
huize van mej. de wed. Eanaar. De vergadering,
bjjgewoond door enkele leden van het Bestuur van
«Onderling Hulpbetopn", werd geopend door den
heer Ch. W. Vermeys, die aan de leden de mede-
deeling deed, dat hjj door het Bestuur, ter vervanging
van den heer A. H. W. van der Vegt, tot voorzitter
benoemd was.
Met een korte toespraak, waarin hjj in warme
bewoordingen hulde bracht aan de groote ver
diensten van zjjn geachten voorganger, den heer
A. H. W. van der Vegt, onder wiens voor
treffeljjke leiding het Departement tot bloei was
geraakt en waarin hjj voor de vervulling van
de hem opgedragene taak de welwillendheid en
medewerking van de leden inriep, aanvaardde hjj
het presidiaat. Nadat de notulen door den waar-
nemenden secretaris, den heer F. A. de Klerk,
voorgelezen en door de vergadering onver
anderd goedgekeurd waren, en nadat door den
voorzitter van eenige ingekomen stukken was voor
lezing gedaan, vestigde deze de aandacht der ver
gadering op de in de zaal langs de wanden door
het pas toegetreden lid van «Njjverheid", den heer
J. W. deNeve, geëxposeerde goedgeslaagde imitaties
van verschillende hout- en marmersoorten, de leden
uitnoodigend om gedurende de pauze deze te be
zichtigen. Genoemde heer heeft, zooals wjj trouwois
reeds vroeger in ons blad vermeld hebben, een
cursus in het hout- en marmerschilderen te dezer
stede geopend, omtrent welken cursus de heer L. J.
Leeuwe gaarne inlichtingen geeft.
Medegedeeld werd, dat de heeren C, de Looze,
Noske, dr. van der Hoeven en dr. von Faber dezen
winter een spreekbeurt zullen vervullen.
Alsnu wordt aan de orde gesteld het ingekomen
Rapport van de Commissie in zake Pensioenfonds
voor Werklieden. Geljjk men zich wellicht nog
herinneren zal, was aan haar opgedragen te onder
zoeken
1°. of het oprichten van een pensioenfonds voor
werklieden in Zierikzee met of zonder medewerking
van de bestaande vereenigingen, die in deze richting
werkzaam zjjn, mogeljjk zoude zjjn;
2°. welke bjjdragen van werklieden en anderen
daarvoor noodig zouden zjjn, om de contribuanten
zekerheid te geven, dat zjj het pensioen op een
vastgestelden leeftjjd of in bepaalde omstandigheden
krjjgea
3°. op welke wjjze in de pensioneering bjj ver
andering van woonplaats kan worden voorzien.
De door het Bestuur benoemde leden van deze
Commissie, bestaande uit de heeren Ch. W. Yermeys
als voorzitter, Mr. J. P. Can, J. A. de Brnyne,
M. Couvée, Jhr. A. C. Röell, J. Gloude, J. Vorst-
heuvel la Brand, G. J. Lünenberg en J. van Djjke,
waren met uitzondering van de heeren Jhr. Röell
en J. van Djjke, die door ziekte verhinderd waren
de vergadering bg te wonen, allen aanwezig.
De voorzitter verzoekt den heer J. A. de Bruyne
het Rapport der Commissie voor te lezen.
Uit de voorlezing blgkt, dat wat de eerste vraag
betreft, het Nederlandsch Werkliedenfonds, dat ook
alhier een agent bezit, den werkman gelegenheid
geeft op voordeelige voorwaarden op den leeftjjd
en tegen het bedrag, dat hjj verkiest, een pensioen-
verzekering te sluiten. Een zelfstandige, plaatseljjke
pengioenvereeniging zou nooit dezelfde gunstige
voorwaarden, gepaard met dezelfde zekerheid, kunnen
aanbieden. Toch wordt van die gelegenheid zoo
goed als geen gebruik gemaakt. Zoolang geen ver
plichte pensioenverzekering bestaat, is het eenige
middel om den werkman daartoe te brengen een
zachte dwang. De mogeljjkheid daartoe bestaat,
wanneer de vereeniging «Onderling Hulpbetoon"
haar werkkring, die zich thans bepaalt tot onder
steuning bjj ziekte en invaliditeit, door middel van
een geringe contributieverhooging wilde uitbreiden
tot het verleenen van een wekeljjksche nitkeering
boven den leeftjjd van 70 jaar. De vereeniging kan
zulks zonder eenig bezwaar doen ten opzichte van
leden tusschen 18 en 25 jaar, wanneer zjj een
gedeelte van hunne contributie besteedt om voor
hen eea verzekering te sluiten bjj het Nederlandsch
Werkliedenfonds. Voor de andere leden wordt deze
vjjze van haidelen te kostbaar en kan zg zich
alleen verbinden om, voor zoover de geldmiddelen
het toelaten, bjj wjjze van onderling hulpbetoon,
aan zeventigjarige leden uit haar eigen middelen
»n wekeljjksche uitkeering te verstrekken. Volgens
het gevoelen van de Commissie kan dus een werke-
ljjke ouderdomspensioneering met wiskunstige zeker
heid in onze gemeente verkregen worden met behulp
der vereeniging «Onderling Hulpbetoon" voor
werklieden van 18—25 jaar. Ook aan de overigen
kan met vrjj groote zekerheid boven de 70 jaar
een vaste uitkeering verstrekt worden, maar niet
op wiskunstigen grondslag, evenmin als van invali
diteit.
In antwoord op de tweede vraag zegt de Com
missie Wanneer de contributie der nieuwe leden
van 10 tot 15 ets. in de week verhoogd werd, zou
de vereeniging daarvan 5 ets. moeten inhouden,
om bg wjjze van jaarpremiën, hetgeen aaumerkelgk
voordeeliger uitkomt, hare leden van 18—25 jaar
bg het Nederlandsch Werkliedenfonds te verzekeren.
Volgens de berekening van Mr. J. P. Cau krggt
men de volgende pensioenen, per week, in te gaan
op zeveitigjarigen leeftgd:
Leeftijd 18 jaar. Jaarpremie f 2,675. Pensioen f 3,
19 - 2,585. 2,75.
20 - 2,575. 2,60.
21 - 2,625. 2,50.
22 - 2,585. 2,35.
23 - 2,575. 2,20.
24 2,585. - 2,10.
i 25 j 2,62. - 2,—.
Door een bjjdrage van 5 ct. in de week zouden
de contribuanten dus de zekerheid hebben de zoo
even genoemde pensioenen op zeventigjarigen leeftgd
te verkrjjgen. Voor de verdere uitkeering bestaat,
zooals reeds gezegd is, geen wiskundige zekerheid.
Ten derdeBg vertrek uit de gemeente zouden de
leden, wanneer zg wekelgks 5 ct. bleven doorbetalen,
het recht behouden op de bedongen uitkeering op
70-jarigen leeftgd.
De Commissie stelt zich de te verkrjjgen regeling,
die, al voldoet ze ook niet aan alle eischen, toch
voor onze gemeente nuttig zou kunnen werken,
aldus voor: De wekeljjksche contributie van de
tegenwoordige leden van «Onderling Hulpbetoon"
(thans 10 ets., voor enkele leden 11 en 12 ets.
bedragende) wordt voor allen op 12 ets. gebracht.
De nieuw toetredende leden betalen 15 ets. Voor
de leden van 18—25 jaar sluit de vereeniging een
pensioenverzekering bjj het Nederlandsch Werk
liedenfonds. Zjj betaalt voor ieder een jaarpremie
van pl. m. f 2,60, waardoor de bedoelde leden het
recht krjjgen op de volgende wekelgksche pensioenen,
ingaande op 70-jarigen leeftgd:
Leeftjjd 18 jaar.
Pensioen f 3,—.
- 2,75.
- 2,60.
- 2,50.
- 2,35.
- 2,20.
- 2,10.
- 2,-.
Al de overige leden krjjgen recht op een uit
keering van f 1.80 's weeks, ingaande op 70-jarigen
leeftgd, of zoodanig ander bedrag als dé stand der
geldmiddelen toelaat.
Bjj vertrek uit de gemeente behouden alle leden
hun recht op eventueels uitkeering op 70-jarigen
leeftgd, warneer zjj 5 ets. 's weeks big ven doorbetalen.
Al de leden hebben bovendien het recht op een
uitkeering ven f 8.60 's weeks bg ziekte of tjjdeljjke
invaliditeit, en van f 1.80 's weeks bjj bljjvende
invaliditeit beneden de 70 jaar.
De middelen, voor die uitkeeringen vereischt,
worden gevonden uit de contributiëa van gewone
leden, begunstigende leden en donateurs, uit de
renten van het reservefonds en een vaste jaarljjksche
bjjdrage van f 500 van de Spaarbank. Er worden
pogingen in het werk gesteld om verhooging van
het aantal en van de bjjdragen van donateurs te
verkrjjgen.
Na voorlezing van dit Rapport door den heer
J. A. de Bruyne opende de voorzitter de debatten,
verklarende, dat het Bestuur wegens verschil van
inzicht in eigen boezem besloten had hierover geen
praeadvies uit te brengen.
De heer Olivier, lid van het Bestuur, brengt
hulde aan de Commissie voor den arbeid aan het
Rapport besteed, en voor haar goede bedoelingen,
maar kan met het Rapport niet medegaan. In hoofd
zaak voert hg er tegen aan, dat de 70-jarige leeftgd
voor pensioneering buitensporig hoog is, en vrg
algemeen het pensioen voor den werkman onbereik
baar maakt. De Provincie heeft den 65-jarigen
leeftgd aangenomen. Voorts dat het herverzekeren
bg het Algem. Ned. Werkliedenfonds, zooals dit is
voorgesteld, van pensioenen in gebroken sommen
tot halve centen toe volgens de tarieven van dit
fonds onuitvoerbaar is, en gewjjzigd zou moeten
worden in sommen van den gulden of het meervoud
daarvan met opklimmende bjjdragen, naar gelang
van leeftgd. Ook zou de voorgestelde opname bg
«Onderling Hulpbetoon" van nieuwe leden, uitsluitend
van 1825 jaar voor pensioenverzekering deze
vereeniging bezwaren door in haar gewone ver
zekering nu alleen de oudere deelnemers te verkrjjgen.
Ten slotte merkte hg op, dat de deelnemers van
«Onderling Hulpbetoon" van boven de 25 jaar ook
zeer wel voor pensioen konden verzekerd worden,
mits tot iets hoogere wekeljjksche bjjdrage of lager
pensioen. Hg deelt echter het gevoelen der Com
missie, dat het bezwaarljjk gaan zal op dien voet
deelnemers te verkrjjgen, en dat de verwezenlijking
van dat denkbeeld daarop schipbreuk moet ljjden.
Met het oog op onze plaatsruimte kunnen wjj
den verderen loop van het zeer uitvoerig debat niet
weergeven. Deden wjj het, wjj zouden de geheele
Nieuwsbode kunnen vullen en dan nog plaats tekort
komen. Wjj bepalen ons daarom tot de mededeeling,
dat aan de discussie, die zeer geanimeerd was, deel
namen de heeren de Bruyne, 'dr. van der Hoeven
(tegen het rapport) mr. Cau en de Voorzitter.
De heer de Bruyne stelt als motie voor het
Rapport der Commissie toe te zenden aan het Bestuur
van «Onderling Hulpbetoon", met het verzoek de
daarin behandelde zaak te overwegen.
De Voorzitter brengt, alvorens over de motie te
doen bellissen, punt I van het Rapport in stemming,
dat met algemeene stemmen wordt aangenomen.
Over de punten II en III wordt geen stemming
noodig geacht. Hierop wordt de door den heer
de Brnyne voorgestelde motie zonder hoofdeljjke
stemming door de vergadering goedgekonrd.
De Voorzitter brengt dank aan de heeren de
Bruyne, Cau en Gloude, die het onderzoek, noodig
voor de samenstelling van het Rapport, geleidjhebben.
De heer Gloude beveelt «Onderling Hulpbetoon" in
de welwillendheid en den finantieelen steun van
alle belangstellenden aan.
Niets meer aan de orde zjjnde, sluit de Voor
zitter de vergadering.
De heer J. A. Lugten van Hellevoetsluis, die
tot opzichter van den waterstaat éde klasse is
benoemd, is als zoodanig geplaatst te Breskens.
Als verdacht brand gestickt te hebben bg
den landbouwer, bjj wien hjj vroeger als knecht
diende, is gevankeljjk naar Sas van Gent over
gebracht de 21-jarige C. H. uit Zuiddorpe.
De bjj den generalen staf van het 3e reg.
infanterie overgeplaatste majoor J. A. Roeloffs te
Middelburg, is ingedeeld als chef van den staf der
2e divisie te Arnhem.
Op het verzoek der schippersvereniging
Schuttevaer", tot het plaatsen van mistsignalen
op de beide uiteinden van het Zuid-Bevelandsch
kanaal, is afwijzend beschikt.
Men meldt uit Tholen
Een paard van den landbouwer Akkerman zou
door verdrinking om het leven zjjn gekomon zoo'n
verlies is bjj den tegenwoordigen prjjs, die voorde
paarden worden besteed, werkeljjk een schadepost
te
Het dames-comité voor Boeren-kr jjgsgevangenen
te Middelburg ontving 11 November, door middel
van mevrouw de wed. KoopmansDe Wet te
Kaapstad, het volgende ichrjjven van mevrouw
Croijé.
Mevrouw Cronjé schrjjft aan mevrouw Koopmans
St.-Helena, 15 September '00.
Zeer geachte Mevrouw.
Met verwjjzing naar uw schrjjven van den
4 Aug. 1.1. heb ik thans het genoegen om met
dank de ontvangst te erkennen van de bjj genoemd
schrjjven gemelde goederen. De Heere vergelde u
voor de vele weldaden, aan mg en de krijgsgevangenen
bewezen. Wil s. v. p. ook aan de andere dames
ten uwent en aan het dames-comité te Middelburg,
Holland, mjjien oprechten dank betuigen. Door
's Heeren goedheid mag ik mjj thans weder in eene
goede gezondheid verheugen en mjjne innige wensch
en bede is dat deze letteren u in denzelfden toestand
mogen bereiken. Ontvangt mjjne hartelijke groeten,
ook van mjjn echtgenoot.
Zjjt Gode bevolen van uw liefhebbende en
dankbare vriendin
H. S. CRONJÉ-Vissek.
Mevrouw Koopmans—De Wet meldt tevens dat
door haar 10 October, uit naam van het dames
comité te Middelburg, vjjf kisten met goederen en
50 pd. st. naar St.-Helena, ten behoeve van de
krijgsgevangenen aldaar, zjjn gezonden.
St. Flllpsland, 12 Nov. Zondag viel een
knaapje van ruim 7 jaar van een stoel, die dicht
bg een brandende kachel stond. In zjjn val greep
hg zich aan de kachel vast, trok deze om en kreeg
den inhoud van een ketel kokende koffie over het
lichaam. Het ventje heeft zich daarbjj deerljjk ge
brand, zoodat onmiddelljjk geneeskundige hulp moest
ingeroepen worden.
Door den kooper van het terrein van de voor
malige meestoof alhier zullen een vjjftal nette
woningen worden geplaatst, wanneer van de zjjde
va* heeren Gedeputeerde Staten toestemming ka*
verkregen worde* tot het bouwen deze toestemming
zou gevorderd worden, omdat het terreia eeaigszins
valt binnen den afstand van 50 M. van de begraaf
plaats. Daar er ook alhier gebrek aan woningen
zou bestaan, kon genoemde aanbouw in een behoefte
voorzien.
does, 13 Nov. Ongekend stil was het op den
besten toondag, waartoe het ongunstige, onaan
gename weer niet weinig bjjdroeg. Anders gansche
scharen van zingende jongelui en een heirleger van
kooplui, die hunne waren op luidruchtige manier
aan deu man trachten te brengen. Nu, weinig of
niets daarvan. En menschen, die het weten kunnen,
beweren, dat ook de herbergen niet zulke goede
zaken gemaakt hebben.
Op het terrein der veemarkt was de gewone
drukte: veel vreemden in de traditioneele blauwe
kielen en met dikke stokken, maar weinig
koopers.
Aan de ljjn stoaden 286 koeien en 2 paarden,
voorts waren er 26 schapen, veel biggen. Ongelukkig
is het grootste deel onverkocht gebleven; de handel
was onbeduidend.
Weinig opgewektheid tot pretmaken, weinig
ambitie tot koop en verkoop zjjn juist »iet de
gewone kenmerken van «den beste* toondag".
hoe meer suiker, hoe beter ook de kwaliteit er va*.
De betaling is dus niet goed. Want als het 15e
procent reeds 30 ct. meer waard is, wat is dan hot
17e en 18e, ja het 20ste wel niet waard. Geljjke
exploitatie-kosten toch, en bjjkans ys meer opbrengst.
Als 14 suiker 10 bg 12 markt doet, dan zou
15:
16»
17»
18»
19»
20»
-11
- 12.25
- 18.75
- 15.50
-12
- 12
- 12
- 12
moeten doen.
Landbouw en Feeteelt.
Zierikzee, 14 Nov- De landbouwers, die
suikerbieten verbouwen in SchouwenDuiveland,
waren bjj advertentie in ons blad opgeroepen tot
een vergadering op heden, ten huize van den heer
Verwer. Omstreeks half elf werd door den heer
C. van Westen Pz. de vergadering met een inleidend
woord geopendwaarin hjjuiteenzettend de
aanleiding tot deze vergadering, mededeelde, dat
door een twaalftal landbouwers, die zoowel op het
gehalte als op het gewone contract gecontracteerd
hebben, hiertoe het initiatief was genomen. Zjj
waren nameljjk van oordeel, dat tegenover de
fabrikanten front moest worden gemaakt, en dat
voor dit doel een beweging van alle bietenver-
bouwende landbouwers op touw moest gezet worden,
een beweging, die zich over geheel Zeeland, Flakkee
en Noord-Beveland diende uit te strekken. Hjj
wjjit er op, dat me* i* Holland ons dit opzicht
reeds voor is, en dat daar de nauwe aansluiting
van de bela*ghebbonde landbouwers reeds goede
vruchten heeft afgeworpen. Betreurend de niet
talrjjke opkomst, spreekt hjj den wensch uit, dat
zjj, die hier aanwezig zjjn, bjj de bespreking van
hunne belangen tot overeenstemming mogen komen,
opdat men met bepaalde voorstellen voor den dag
kan komen op de vergadering der vereeniging van
landbouwers, die bieten verbouwen, welke aan
staande* Vrjjdag te Goes in de «Prins van Oranje"
zal gehouden worden. Inleidef verzocht den heer
O. J. Hocke Hoogeboom zich met het voorzitterschap
van deze vergadering te willen belasten. Genoemde
heer, voldoende aan dit verzoek, spreekt den wensch
uit, dat de discussiën belangrjjk en vruchtdragend
mogen zjjn, toont aan, dat het gehalteparticipatie-
contract iets is, wat niet in den haak is, daar de
grondprjjs te laag is, somt de grieven op, die men
tegen de fabrikanten heeft, en zet de noodzakeljjkheid
uiteen om gezamonljjk langs eerljjken weg tegen
hen te ageeren.
De heer van Westen heeft vele jaren peeën op
gehalte verstrekt. Maar aan het contract op gehalte
kleven vele gebreken. Men moet dit jaar, dat
voordeelig is, niet tot maatstaf nemen. Hg heeft
vier grieven.
I. de suiker wordt betaald, maar de melasse niet,
waarnit de spiritus gehaald wordt.
II. de boer krggt niets voor de pulp, dat de
voorzitter later bestrjjdt. Hg kan die weer van dei
fabrikant terugkoopen. De leveranciers krjjgen geen
cent voor de pulp.
III. van den spiritus en van wat er verder inzit,
hebben wjj niets. Die spiritus, al wordt die uit
de melasse in de rafSnaderg er uitgehaald, en niet
op de beetwortelsuikerfabriekvertegenwoordigt
toch een zekere waarde.
IV. de betaling van de suiker laat ook te
wenschen over.
Wat kost één procent suiker Dat is erg ver
schillend, als men nagaat, dat 14% suiker betaald
wordt met f 9.50, wanneer de suiker is f 12. Dus
dat is ongeveer 70 ct. per procent. Levert mei
bieten van 15 dan krggt men voor dat ééne
procent meer geen 70 ct., maar f 1, dus 30 ct.
meer. Dit verscbjjnsel verklaart spreker hieruit,
dat bieten van 13 14% evenveq} aan werkloon
enz. koste* als bieten van 15, 16 tot 20 suiker.
Nu ligt het voor de hand, dat meer suiker ver
kregen wordt voor denzelfden arbeid. Derhalve, hoe
meer suiker, hoe meer men betalen kan. Bovendien,
- 17.50 - 12
- 19.75 - 12
En nu rekent spreker nog zeer bescheidei, want
hg gaat bg elk procent meer, slechts met 25 ct.
naar boven.
Hg is daarom, hoe dankbaar dan ook dit jaar
met de bjj uitstek suikerrjjke bieten, niet voldaan.
De grondprgs dient zgss inziens met 50 ct. verhoogd
te worden, en gebracht te worden, zooals vroeger,
op f 10. Stond alles op gehalte, dan was er weinig
Strjjd meer te wachten. Ook zou bg willen, dat
voor vroege levering van 20 tot 80 Sept., op alle
contracten f 1 per 1000 K.G. verhooging van prjjs
kwam.
Na het gesprokene ontspon zich een zeer breede
discussie, waarvan het resultaat beknopt samengevat
dit is
I. dat men moest trachten zoo talrjjk mogeljjk
op de vergadering te komen, die aanstaanden Vrgdag
te Goes zal gehouden worden
II. dat men op die vergadering eenparig moest
opkomen voor den in deze vergadering vastgestelde*
prjjs van de bieten, zoowel van die op gehalte, als
van die bjj het gewicht geleverd werden.
III. dat al de landbouwers, die bieten verbouwen,
zich moesten vereenigen en zeggen tot de fabrikanten
«wjj willen U onze bieten leveren, maar voor dien
prgs en aiet aiders".
Nog wenschen wg te vermelden, dat de heer van
der Maas, die de agent is van de firma van Loon
Oo. te Steenbergen, naar aanleiding|vaa een door
één der aanwezigen geuitte vraag verklaarde, dat
de biete* in het aaastaaade jaar met de tram zulle*
vervoerd worden. Ook de heer Hocke spreekt in
die* geest, en wel i* verband met een door de*
heer Vlekke hem gedane toezegging.
Aa* het slot van de vergadering spreekt de heer
van Westen de verwachting uit, dat op den 24en
dezer, waarop ia de zaal van den heer Constaadse
verslag zal worden uitgebracht, de opkomst grooter
zal zjjn, dan thans het geval is, en dankt de heer
Hocke Hoogenboom voor de uitnemende wgze
waarop hjj de vergadering geleid had.
Het is reeds vele malen gezegd en het kan
niet genoeg herhaald worden, welke dienste* vele
vogels als onvermoeide insectenjagers bewjjzen, en
die toch door baldadigheid of door onbekendheid
met de huishouding der natuur omkome* in de
strikken der vogelaars, of erger nog door baldadige
knapenhanden gevat, worde* doodgemarteld. Het
was dus een goed denkbeeld van de afdeeling
Zeeland der Nederlandsche vereeniging tot
bescherming van dieren om bjj den aanvang van
1900 aan alle scholen in ons gewest een kalender
te zenden, betrekking hebbende op het beschermen
van vogels, maar ook van andere dieren. Overtuigd
als het bestuur was, dat vooral bjj de kinderen
gewerkt moet worden op het opwekken van gevoelens
van zachtheid en liefde voor de dieren, twjjfele*
wjj niet, of het dringend verzoek tot de onderwjjzers
gericht om het daarbjj te steunen, zal bjj vele*
niet vergeefs gedaan zjjn; ik kan me niet anders
voorstellen dan dat vele onderwjjzers zullen
gewezen hebben op het slechte o* lage van dieren
mishandeling. De maandblaadjes met vignetten va*
de kruisspin, de pad, de ljjiter, de mol enz. met
een kleine aanhaling uit Brehm «Tierleben" als
onderschrift, hebben zeker weieens aanleiding tot
bespreking gegeven, en het is ons opgevallen, dat
bjj kinderen vooral omtrent het leven van vele
dieren, die haast eiken dag hun onder de ooge*
komen, nog zoovele verkeerde begrippen heerschen.
Ons dunkt, dat het uitgeven der bedoelde kalenders
veel goeds zal uitgewerkt hebbe*. Enkele dinge*
willen wjj hier nog oven ter sprake brengen.
De mees is zeker één der beste onbezoldigde
helpers in het verdelgen van allerlei issecten. Ze
zoeken ze overal, zoowel in ontwikkelden staat als
in de gedaante van eieren en poppen zjj* ze welkom;
in het oaophoudeljjk opzoeken toonen zjj een
vlugheid en behendigheid, die onze bewondering
afdwingt. Men heeft berekeid, dat iedere mees
jaarljjks 200.000 poppen of eieren verslindt. Een
waarnemer verzekert, dat een nestelend paar meezen
in ongeveer drie weken, den tjjd, waarin de jongen
werden gevoederd, voor zich zelf en de jongen
40.000 rupsen verbruikte, waarnaar berekend kan
worden, dat één meezeafamilie per jaar 25 millioen
insecten noodig heeft. Het broed van den leeuwerik
verorbert niet minder dan 400 insecten per dag;
de basterd-nachtegaal heeft er eveneens vele noodig.
In één kamer kan eea roodstaartje 600 vliegen per
dag vangen20 kwikstaartjes houden een graanzolder
vrg van korenwormen, en het dooden van één
korenworm kan het behoud zjjn van 100 graan
korrels. Honderden voorbeelden zjjn er te over om
de nuttigheid van zoovele lieve zangers te bepleiten.
Maar genoeg de lezers, die er aandacht aan
willen schenken ze kunnon zich eenig denkbeeld
vormen, hoe nuttig deze diertjes voor land- en
tuinbouw zjjn, en welk een onberekenbare schade
door baldadig uithalen van nesten, het plaatsen van
knippen, enz. wordt aangericht.
De lieve jeugd hoe baldadig zjj soms in
jeugdige onbezonnenheid ook zjj zjj is vatbaar
voor goede indrukken, en eea op tjjd en met gevoel
uitgesproken woord van «meester" kan niet anders
dan een vruchtbaren akker vinden.
Men schrjjft ons: Van alle zjjden hoort men
weder, dat het mond- en klauwzeer uitbreekt en
met het verichjjnen der ziekte wordt van zelf weder
de vraag gedaan: «wat er tegen te doen?" Voor
een aantal jaren, in 1884 meen ik, berichtte eea
Anglicaansch geestelgke, rector te Bentley, bg
Farnham, dat hjj verlangde ter algemeene kennis
te brengen, hoe deze ziekte door aanwending van
salicylzuur binnen weinige dagen genezen kon
worden. Hjj beschreef, hoe men daar mee te werk
moest gaan en welmen lost 8 eetlepels vol salicyl
zuur in een weinig heet water op en lengt verder
tot 4 a 51/2 liter bloedlauw aan, daarmee wascht
men driemaal daags den mond en de pooten daarna
strooit men nog een weinig poedervormig salicyl
in den spleet en om de kroon der hoeven. Van
datzelfde medicament roert men iederen dag 2 eet
lepels vol in het drinkwater der beestenschapen
en varkens hebben naar evenredigheid minder
noodig. Men geeft den dieren ter zelfder tjjd ver
koelende laxeermiddelen en mag men op een spoedige
