ZIERIKZEESCIIE
NIEUWSBODE.
Zaterdag 13 October 1000.
C o u r a n t
Tweede Blad.
HINDERWET.
NIEUWSTIJDINGEN.
Haagsche Brieven»
MIDDELBURG -ZIERIKZEE.
ADVERTENTIEN.
M. Frankel-Wijzenbeek,
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is f 1,30, franco per post
f 1,60.
Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending
eens per week, f 10,per jaar.
57ste JAARGANG. No. 7448.
Directeur i A. «T. DE LOOZS.
A. FRANKEL.
J. WAALE, alleen voor het binnen- en buitenl. nieuws.
Redacteuren
Advertentie»van 13 regels 30 Cts.
meerdere regels 10 Cts., knnnen uiterlijk tot des
Maandags, Woensdags en Vrijdags middags
12 nre bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
Alle betalingen moeten uitsluitend geschieden ten kantore van A. J. de Looze, Hoek Schuithaven, Zierikzee.
Ingezonden stukken en berichten van correspondenten te adresseeren aan A. Frünkkl, Havenpark 348, Zierikzee.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS ran Zxerikzbe
maken bekend, dat zij aan LIEVEN ROCHUS KINGMANS,
wonende in deze gemeente, en zijne rechtverkrijgenden,
vergunniDg hebben verleend tot het oprichten van eene
bewaarplaats voor petroleum, op het
erf achter het huis, staande in de Nieuwe Krepelstraat,
plaatselijk gemerkt wijk C no. 184, kadastraal bekend sectie
B no. 671.
Zierikzee, den 8 October 1900.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd,
CH. W. VERMEIJS, Burgemeester.
JAN SNELLEN, Secretaris.
KKYXISGKVIXG.
De BURGEMEESTER vau Zierikzee brengt ter kennis
van de Ingezetenen, dat er op Maandag; <Ien 1£>
October c.k., des namiddags te 123/t uur, op het
Raadhuis, eene openbare Vergadering van den Gemeenteraad
zal gehouden worden.
Zierikzee, den 10 October 1900.
De Burgemeester,
CH. W. VERMEIJS.
ZAKEN TER TAFEL TE BRENGEN:
Mededeeling van ingekomen stukken. Voorstellen van
Burgem. en Weth. naar aanleiding van een verzoek van het
Waterschap Schouwen tot afkoop van jachtrecht; tot
regeling der belooning van onderwijzeressen aan school D,
tijdens liet aan het hoofd dier school wegens ziekte ver
leend verlof; betreffende het adres van den Directeur der
Zeeuwsche Spoorbootmaatschappij, in zake het uitdiepen der
haven bij de ligplaats der Spoorbooten. Behandeling der
gemeentebegrooting voor 1901; enz.
De Transvaalsch-Engelsche
oorlog.
Gisteren (Donderdag) was het een jaar
geleden, dat de oorlog tusschen Transvaal
en Engeland is begonnen.
Aan de Times wordt nit Vredeifortroad van
Dinsdag gemeld, dat een koloniale divisie en de
strijdmacht onder kolonel De Lisle, gedurende drie
achtereenvolgende dagen in gevecht zijn geweest
met generaal De Wet, nameljjk van Vrjjdag tot
Zondag 1.1. De Engelschen verdreven es verstrooiden
het commando, dat geheel gedemoraliseerd op do
vlucht sloeg. De Wet beschikte over 5 kanonnen
en ongeveer 1000 manschappen. Het gevecht vond
plaats in e«a berggroep nabjj Vredefort. De ver
liezen aan Engelsche zjjden waren zeer gering.
Londen, 9 Oct. Het departement van oorlog
heeft het grootste deel der militie-troepen, die in
bet begin van den oorlog zjjn opgeroepen, ontbonden.
Bjj een verkooping alhier heeft een hooge
hoed van Paul Krtiger 2B pond sterling opgebracht
en een pjjp 15 pond sterling.
Bloemfontein, 10 Oct. De Engelschen
hebben Smithfield, Bouxville, Wepener en Dewets-
dorp weder bezot.
Volgons een bericht uit Lorenzo Marques
wordt daar door de inboorlingen verhaald, dat de
Britsche troepen in den omtrek van Komatipoort
door de Boeren onder Louis Botha zgn verrast eu
ingesloten en dat er versterkingen zjja afgezonden
om hen te onzetten.
Boberts seint van 10 dezer uit Pretoria, dat
te Kaapmuiden een trein omgekanteld is, waarbjj
3 man gedood, 15 gewond en 40 trekdieren gedood
werden.
Eene brigade van 18 man en 2 genie-officieren
ging later de ljjn langs om de schade op te
nemen. De Boeren, die op de loer lagen, openden
vuur, de verliezen zgn zeer zwaareen kapitein en
een man sneuvelde; een kapitein, een tweede
offioier en 5 man werden gewond, terwgl 1 luite
nant en 10 soldaten gevangen genomen werden.
Ten r oorden van Krttgersdorp is Dinsdag wederom
gevochten.
Een hooggeplaatste dame schrjjft uit Kaapstad,
12 Sept., aan dr. H. P. M tiller:
♦Waarde vriend 1 Gewoonljjk ben ik mg zelf
meester, maar in de laatste dagen gebeuren dingen,
daar men niet weet hoe ze op te nemen. Do
Bomeinen hadden voor zekere misdaden geen straf,
omdat ze verondersteld werden niet te worden
gepleegd; hier sta ik als christin; zie mjjee laud-
genooten, niet mannen, neen vrouwen en kinderen,
behandelen als honden, erger; de Bjjbel leert, dat
ik niet haten mag, maar Gods woord is nooit
eenzgdig; beide partgen mogen dat niet; wat moet
nu geschieden
De Vrjjstaat is geheel vernield, het is een groote
aschhoop en doodsbeenderen. De vrouwen ljjden
ongelooflgk, aan honger en gebrek, aan huisvesting,
aan alles, en men kan niets doen, ze zgn niet te
bereiken. Ik heb uit Wepener (Vrgstaat) een dame
mrs. van Ouren, die om 10 uur 's avonds op de
postkar is gezet met haar dochter van 12 jaar, en
niets mocht meenemen, geen stukje deksel of kleeren,
geen cent, die dame heeft haar oudsten zoon te
Ladysmith verloren, haar man en tweede zoon
zitten te St.-Helena en haar zoontje van 14 jaar is
haar, toen zjj vertrok, afgenomen en naar Basutoland,
naar het Engelsche kamp gezonden, waar meer
jongentjes tot van 9 jaar worden opgehouden.
Waarvoor? Is dat beschaafd oorlogvoeren?
Zg weet niet waarom zg weg moestde drjjver
van de kar. dien zg vroeg: waarom werd ik
weggestuurd", antwoordde goedig: Juffer, ik het
die Engelschen hooro zeg, Christiaau de Wet zal
bier kom, en dan zal juffer hem dinge vertel". Ik i
vraag u die arme is hier aan het station afgezet
met »You can go", zonder geld of goed, en waar
zg niemand kende. Gelukkig heeft een vriendelijk
heer, die zg vroeg: >wat moet ik doen", haar
gezegdgaat naar den gereformeerden predikant.
Ds van Heerden heeft haar naar ons kinderzendings-
huii Rebraoht, en zoo kwam zg hier. Ik heb haar
van kleeren voorzien, maar wie moet baar onder
houden en waar zit haar zoontje?
>De Vrgstaters vechten steeds, en hebben het
oosteljjke gedeelte weer ingenomen. Steyn heeft
een contra-proclamatie uitgegeven, dat >zekere
Boberts" geen recht heeft zgn land te annexeeren.
President Krüger heeft hetzelfde gedaan. Maar
vriend, zal men verder stil zitten in Enropa?
Zoolang het tegen mannen vechten was, nu hoe
ook, was het te verstaan, maar als men nu tegen
vrouwen zoo handelt, is dat mogelgk in dez9 eeuw?"
De oorlog in China.
Uit Peking wordt boricht, dat aldaar gedarende
den winter zullen bljjven 2000 Japanners, 8000
Dnitschers, 1500 Amerikanen en evenveel Bussen,
terwgl de Engelschen waarschjjaljjk vertegenwoordigd
zullen worden door een brigade. Onmiddellijk na
de ontruiming van do keizerlijke tuinen door de
Bussen, trokken de Dnitschers er in, welke laatsten
de eertjjds door de keizerin-woduwe bewoonde
gebouwen bobben ingericht tot hoofdkwartier voor
graaf von Waldersee en diens staf. Van het zomer
paleis hebben 600 Engelschen bezit genomen.
Amerika.
De New-York Herald ontving uit Washington
het bericht, dat de regeering van plan is om
beslissende stappen te doen bjj Turkije, ten einde
dat rjjk tot snel nakomen van zijne verpliobtingen
en beloften, betreffende de betaling van 90,000
dollar schadevergoeding aan de Amerikanen, die
bjj de Armenische moorden hebben geledonte
dwingen. De Amerikaansche gezant Shamf keert
naar Konstantinopel terug en wel met de opdracht
om op het vervullen dezer belofteA aan te dringen.
Zwitserland.
Bern, 10 Oct. De regeering heeft een viertal
Italiaan8cbe anarchisten uitgewezen, waaronder er
eeu is, die onder verdenking staat een aanslag te
willen plegen.
's-Gravenhage, 9 October 1900.
De prachtige nazomer is voor de pas geopende
schouwburgen een zware concurrent. Het is zelfs
dei avonds zóó zoel, dat men in bedompte zalen
geen genot «maakt, ook al wordt er veel kunst
genot gegeven. Dit jaar zgn de beroemdheden al
heel vroeg er bg. Nauwelgks is bet Philharmouiich
orkest naar Berlgn teruggekeerd, of de Duitsche
dramatische kunst, in dan persoon van Sorma, viert
hoogtgden in den schouwburg. Deze Duitsohe
kunstonares, die vooral in Ibsen's werken uitmunt,
heeft groot succèi gehad, al was de opkomst vau
het publiek zeer klein. Trouwens hoe is dit anders
mogelgkbg prgzen van 10 en f 8 voor de
hoogste plaatsen, tot f 1 voor den allermiuiten
rang. Men is in de reiideitie zeer kunstminnend
en heeft ook veel geld over voor de kunst wat
men ook zeggen moge maar zulke prgzen
schrikken af. Stel dat mou met twee dames er
heengaat, dan zou men met plaatsgeld, bespreek-
geld, rjjtuig en andere onkosten voor enkele uren
een kleine ƒ40 kwjjt zgn. Er zgn slechts weinigen,
die zich dergeljjke weelde kunnen ei willen ver
oorloven, al telt den Haag vele gefortuneerden, en
een diplomatiek korps. Men zegt, dat de actrice
zelve die hooge prgzen eiicht, zoodat de impressario
er niets aan kan doen. Waarom, is echter moeielgk
te begrgpen. Wanneer men do macht heeft om
door zgn talent de hoorders te betooveren, dan
moet men er toch vooral prjjs op stellen die
betoovering zoo ruim mogelgk te kunnen uit
oefenen en zooveel mogelgk daarvan te doen
genieten. Eon half leege schouwburg moet dus
veeleer verkoelend werken op de warmte van spel.
Wanneer de prgzen precies de helft geweest waren,
zou de schouwburg geheel vol zgn geweest, en niet
alleen ware dit financiëel voordeelig geweest voor
de ondernemers en aangenamer voor het publiek,
maar de dramatische kunstenares zou de zelf
voldoening hebben gehad zooveel menichen weer
eenige uren te hebben ontworsteld aan de alle-
d&agiohe eentonigheid en te hebben ingeleid in den
tempel der ware kunst, dus te hebben meegewerkt
tot de kunstopvoeding der massa, het schoonste
ideaal, dat een ware kuustenaresse zich kan voor
stellen.
Ook de opera-voorstellingen, zoowel van de
Fransche als de Nedorlandscbe opora, mogen zich
nog niet verheugen in die groote opkomst van het
publiek, die alleen in staat ii ze productief te
maken voor de ondernemers. Het is merkwaardig,
na te gaan de verschillende oordeelvellingen over
de opera, in verband met de nieuwe schouwburg-
plaanen. Beeds vroeger heb ik gewezen op het
voorstel van het Dagelgksch Bestuur, om zoo maar
stilletjes den schouwburg voor drie jaar te ver
pachten aan de tegenwoordige pachters. Daarvoor
is een speldje gestoken, zoowel door concurrenten
van die heeren, als door plannenmakers, die den
bestaanden schouwburg willen vergrooten of een
nieuwen bouwen.
Na is de Haagsche schouwburg oen kleine,
poppig-netjes ingerichte zaal, zeer geschikt om
voor een beperkt gezelschap vau een duizend
pp»sonen ongeveer, een opera op te voeren. Dan
zit men er plezierig en maakt de zaal indruk.
Maar met dat aantal is bjjna geen zaken te maken,
zoodra er kostbare stukken moeten worden op
gevoerd, wat tegenwoordig eiich is, en te minder
nu de salarissen van zangers en zangeressen zoo
aanzienlgk veel hooger zgn dan vjjftig jaar geleden.
Er is dus wel degelgk alle reden om een schouw
burg te hebben, die ten minste het dubbele aantal
kan bevatten. Dan kan men bg normale prgzen
peld maken. De bestaande schouwburg is geheel
ingobouwd, wat een nadeel is, maar is uitstekend
gelegen. Elke andere plaats moet daarbjj afvallen.
Maar om het gebouw uit te breiden heeft men
veel geld voor aankoop van andere huizeu te
besteden es, ofschoon een vereenigiag zich daar
mede al lang bezig houdt, zal het de vraag zgn
of Z6lfs dan nog de inrichting voldoende zal wezeu.
Zeker niet, als men aan de eischen van mr. Viotta
voldoen wil, die, steeds droomende van Wagner-
voorstellingen, het tegenwoordige tooneel volstrekt
onvoldoende acht, om te voldoen aan hetgeen de
groote Bayreuther zich gedroomd heeft. Het ware
misschien nog het best, het bestaande gebouw te
laten zooals het iB en een geheel nieuw opera
gebouw te stichten in de nabjjheid, b. v. Vjjverberg
of Voorhout, waar gelegenheid is voor af- en
aanrjjden, waar men voor- en achter-uitgangen en
desnoods zg-uitgangen kan maken. Maar wie zal
dat betalen? De gemeente zeker niet. Zg zit met
haar togenwoordigen schouwburg eigealjjk al in
haar maag en tracht door verpachting der exploitatie
den last van zich af te wentelen. Kon zg het
gebouw verkoopen, wie weet of zg het niet doen
zou, maar ook dat heeft bezwaren, met het oog
op hot eigenaardig karakter der residentie, die ten
minste zekerheid moet hebben een schouwburg rjjk
te zgn, vooral nu zg over de 200.000 zielen is
gaan tellen.
Nu komt daar nog bg de wed jj ver tusschen
Fransche en Nederlandsche opera. Laatstgenoemde,
die in do laatste jaron is gaan maotellen, klaagt
ovor achteruitzetting en heeft krachtige bevorderaars.
De Fransche opera heeft daarentegen ook bizondere
vrienden in den Haag, o. a. de diplomaten e« niet
't minst alweer mr. Viotta, den directeur van het
Koninkljjk Conservatorium voor Muziek oftewel
Muziekschool, die eon beslist tegenstander icbjjnt
van Hollandsche vertolkingen van opera-muziek,
maar or, wonder genoeg, goen bezwaar tegen ichjjnt
te hebben, dat de Fransche opera Wogner-voor
stellingen geeft. Er is iets wonderljjks in ons
volkskarakter. Hoog wordt opgegeven van nationali
teitsgevoel, maar zoodra men eigen Nederlandsche
instellingen een voetje kan lichten of achterstellen
bg buitenlaidscbe, dan wordt de verzoeking te groot.
Hoe de schouwburgstrijd zal afloopen, is nog niet
te voorzien. Voorloopig zjju alle stukken in onder
zoek genomen en men zal dus wel later van voor
stellen hooren.
Toen ten vorigen jare de Dreyfus-storm woedde,
boorde men van vele bedreigingen van Nederlanders,
die »iet naar de Fransche hoofdstad wilden. Ik
twjjfel sterk of in dit opzicht velen hnn woord
zullen gehouden hebben. Het heeft Nederlanders
gestroomd te Parjjs, niet alleen nu, maar het
geheele jaar. Weinig Hagenaars, die hot althais
doen kunnen en eenige positie in do maatschappij
bekleeden, of ze zgn er geweest en hebben er
geprofiteerd. En al mogen misschien velen langer
op don Boulevard Clicby met zjjne verleidelijke
inrichtingen hebben doorgebracht, dan in de rue
des Nations ter tentoonstelling, ieder heeft toch wat
meegenomen van den grootsohen indruk van den
Worldfair, die moeielgk zal kunnen worden
geërenaard. Er is geen laad als Frankrjjk, geen
stad als Parijs, waar men zooveel over heeft voor
feesten ei versiering. Met een beetje succès zal
misschien president KtUger ook nog de tentoon
stelling zien. Algemeen is men van oordeel, dat
bg zgn tocht naar Enropa, Frankrjjk het land zal
zgn, waar hg het eerst voet aan wal zet, zoowel
omdat Italië zich alles behalve vriendeljjk tegenover
Transvaal heeft getoond, alt omdat de Fransche
j bodem die is van een zuster-republiek en Franch
i edel bloed gevloeid heeft voor de vrjjheid van
Transvaal. Wie weet of Paul Kiüger dan ook niet
nog even Parjjs aandoet en zich gaat vermeien in
den aanblik van bet Transvaalsche paviljoen, helaas
het eenig eigendom, dat hem vooralsnog niet kan
worden ontnomen. Het zou zeker een treffend
oogenblik zgn, als de grjjzo staatsman daar binnen
trud en het zou een apotheose zgn van de tentoon
stelling om nooit te vergeten. Maar dieu dag
daarvan kan men zeker zjjn zou Engeland zgn
gebouwen sluiten, om ze niet meer te openen. En
dat kan de Fransche politiek toch ook weer niet
toestaan! Of hg hier zal komen, Krtiger, of hg
hier zal ontvangen worden, of hg zich hier zal
gaan vestigen, dan wel op Belgisch grondgebied
ia het hem aangeboden kasteel, 't zgn altemaal
vragen, die niemand nog weet te beantwoorden.
Maar dat is zeker, dat hg, hier komende, zal
worden begroet door do sympathie van een geheel
volk, dat met hem medeljjdt, den smaad aan de
vrjjheid aangedaan door een staat, die er op snoeft
een kampioen van de vrjjheid te zgn. Er is geen
grooter misdaad gedaan ia dit zeldzame jaar, dat
twee eeuwen verbindt, dan deze verkrachting door
Engeland van de vrjjheid, die de 19e eeuw heette
te kronea.
Dappere Koningin.
Uit de Brusselscho Gazette De Westminster
Gazette deelt ons mede, dat de jonge Koningin
Wilhelmina zelve de maatregelen heeft genomen
voor de veilige reis van president KtUger en dat
zjj zelve heeft geregeld de honneurs, die zullen
worden bewezen aan het hoofd van een vrjjen staat.
Deze Koningin heeft méér moed dan de souve-
reinen van do grootste staten 1
Verjaardag Tan l'aul Krtiger.
Generaal Cronjé en de overige Boerengevangenen
op Sint-Helena hebben Paul Krüger, ter gelegenheid
van zgn verjaardag, een telegram van gelukwensobing
toegezonden, terwgl de Boeren feestelijkheden hebben
aangericht te Longwood.
Ambtenaren Zuid-Afrik. Spoor.
De ambtenaren en beambten der N. Z. A. 8. M.,
die 31 December 1897 bg die Maatscbappg in dienst
zgn getreden, hebben de onverwachte mededeeling
ontvangen, dat zjj met ingang van 30 November
a.s. eervol ontslagen worden uit den dienst der
Maatschappjj.
In verband ook hiermede vergadert Zaterdag te
'i-Graveshage de Vereeiiging van uit Zuid-Afrika
verdreven Z. A. 8. M. personeel.
De tjjding heeft groote ontroering en bevreemding
gewekt en de toestand van velen der ambtenaren
wordt daardoor wanhopig.
Nog donkerder wordt de toekomst ingezien, in
verband met 't gerucht, dat ook het overige
personeel geleideljjk ontslagen zou worden.
Op de a.s. vergadering te 'i-Gravenhage wordt
een groote opkomst verwacht; dergelgke vergade
ringen zullen ook in andere plaatsen gehoudei
worden.
Weekmarkt te Zierikzee, 11 Oct. 1900.
Boterprjjzen: De Boter is verkocht voor
f 0,60, f 0,70 en f 0,727,, de 5 Hectogram.
Kip-Eieren: De Kip-Eieren zgn verkocht
voor f 1,25, f 1,30 en f 1,85 per 25 stuks.
NTOOHBOOTDIE1VST
October.
Amsterdavnsche tijd.
Van Middelburg:
Van Zierikzee:
's morg.
's midd.
's morg.
's midd.
Zaterd.
13
7,30
2,80
Zaterd. 18
7,50
2,80
Zondag
14
7,30
Zondag 14
7,50
Maand.
15
7,30
2,80
Maand. 15
7,50
2,80
Dinsdag
16
7,30
2,30
Dinsd. 16
7,50
2,80
Woensc
.17
7,80
2,30
Woens. 17
7,50
2,30
2,80
Dond.
18
7,30
2,80
Dond. 18
6,80
Vrjjdag 19
7,80
2,80
Vrjjdag 19
7,50
2,30
Indien reizigers van Zierikzee naar Goes, bjj den
Agent te Zierikzee, vóór bet vertrek der Boot,
(tjjdig voor de ochtendreizen op den voorafgaanden
avond, vóór 8 uur) plaats nemen voor den wagen
van Oatscho veer, zal om een bjjwagen zoo noodig
naar Goes worden getelegrafeerd.
Bg mjjn vertrek naar Cleveland (Ohio), roep
ik familie, vrienden en bekenden een laatst en
hartcl(|k vaarwel toe.
Botterdam, 11 October 1900.
Mr. 8. HANSE.
Aan boord s.s. «Statendam".
Rijks
te Goes.
Aangifte van Leerlingen voor den
nieuwen cursus, aanvangende in 'tlaatst van
October, v66r 1© October a.s.
Programma's en alle gewenschte inlichtingen
worden op aanvrage gaarne verstrekt door
den Directeur
I. G. J. KAKEBEEKL.
nro»i« TM,
Zierikzee, Havenpark A 348.