Haagsche Brieven. nog resteerenden pachttjjd van 2 jaren afwachten met het oog op mogeljjke concurrentie. Over 2 jaren wil hg wel voor 14 jaar verpachten. De Voorzitter kan zich daarmede niet vereeiigen. Heemraad Th. Gast ia het met zjjn ambtgenoot O. J. van den Bout eens. Hoofdingeland C. Berrevoet vindt het bevreemdend, dat men twee jaren vóór het einde van de pacht verlenging er van aanvraagt. Daar zit iets achter. Een ieder kan wel zeggen >ik zal dit en dat ter verbetering doen, verleng mjjn pacht". Of het echter gebeurt, dit is een andere zaak. Mr. J. A. Bolle maakt den vorigen spreker opmerkzaam, dat voor 2 jaren geleden de man reeds dezelfde aanvrage gedaan heeft. Hg is bjj z|jn idéé gebleven, en wil de verbetering nog daarstellen. Brengt hg de vogelarjj in een beteren toestand, dan brengt hg ook den polder daardoor in een betere positie. Hg is er voor, het verzoek van adressant in te willigen. Hoofdingeland D. Hocke Dz. meent, dat bg eventueele verlenging van den pacht met zeven jaar hem de verplichting tot verhooging moet opgelegd worden. De Voorzitter formuleert het voorstel van hoofd ingeland D. Hocke Dz. in dier voege, dat het verzoek van J. van den Bout zal worden ingewilligd, onder voorwaarde, dat hg nog dit jaar den grond ophoogt. Hoofdingeland M. Hanse Sz. is er voor, de polders te splitsen. De Voorzitter geeft in overweging, om wanneer het voorstel van hoofdingeland D. Hocke Dz. is afgestemd, dat van hoofdingeland M. Hanse Sz. in stemming te brengen. Hoofdingeland H. G. Bolle O.Mz. gelooft, dat het de bedoeling van adressant is concurrentie te weren. De Voorzitter maakt spreker opmerkzaam, dat adressant reeds 2 jaar geleden, ja zelfs in het begin van de pacht, met hem over deze aangelegenheid gesproken heeft. Hoofdingeland J. W. Gast ondersteunt het voorBtel van hoofdingeland D. Hocke Dz. Hoofdingeland Mr. J. G. van der Lek de Glercq zal vóór het voorstel stemmen, om het verzoek van adressant, die een goed pachter is, te verlengen. Heeft men toch een goed pachter, dan moet men hem houden. De Voorzitter brengt het voorstel van hoofd ingeland D. Hocke Dz. in stemming. De uitslag is, dat het verworpen wordt. Vóór stemden de heeren de Glercq, van der Vliet, D. Hocke Dz., M. Hanse Sz., mr. Bolle, J. W. Gast, M. T. v. d. Bout en de Voorzitter. Hoofdingeland M. Hanse Sz. vraagt splitsing der perceelen door verlenging der pacht van den eersten polder. De Voorzitter geeft den voorsteller in overweging, om dan de pacht van één der polders ter keuze van den adressant te verlengen. Hoofdingeland G. Berrevoet is van gevoelen, dat het verzoek van adressant tot verlenging der pacht van het geheele perceel thans verworpen is. De Voorzitter herinnert den vorigen spreker er aan, dat het zgn twee polders, waarvan J. van den Hoek pachter is. Hg brengt het voorstel van hoofdingeland M. Hanse Sz. in stemming, waarvan het resultaat is, dat het verworpen wordt. Zonder hoofdeljjke stemming wordt alsnu het voorstel van het Dagel. Bestuur tot afwjjzing van adressant's verzoek aangenomen. De punten IX en X van de agenda zullen bg de begrooting behandeld worden. Aan de orde is het voorstel van 't Dagel. Bestuur tot verlenging der pacht van S. Fondse voor den tjjd van zeven jaar. Hoofdingeland mr. Bolle is er voor, maar drukt zgn bevreemding uit, dat de toestemming van de algemeene vergadering gevraagd wordt, als die door het Dagel. Bestuur reeds gegeven is. De Voorzitter verklaart, dat het Dagel. Bestuur geen toestemming gegeven heeft. Ter tafel komt het voorstel van het Dagel. Bestuur om door de vergadering gemachtigd te worden tjjdeljjk bg een bankinstelling of bg particulieren hoogstens f 10.000 op te nemen tegen hoogstens 6 's jaars, teneinde bg gebrek aan kasgeld de noodige uitgaven te kunnen bestrjjden en op den vervaldag te kwjjten. Zonder hoofdelgke stemming aangenomen. Hoofdingeland mr. Bolle vestigt de aandacht er op, dat in het aangeboden jaarverslag over 1899 staat f 200 subsidie aan de Trammaatschappjj, in stede van f 250. De Voorzitter zegt, dat dit een drukfout van den zetter is. De Voorzitter zegt, dat in verband met het in de jongste vergadering gedane voorstel van het Dagel. Bestuur tot het in orde brengen en exploiteeren van den steiger los- en laadplaats aan de de Jongesluis, een voorstel, dat tot deze vergadering is aangehonden, van den gemeenteraad van Kerkwerve een missive is ingekomen, waarin deze zich bereid verklaart het werk zelf ter hand te nemen. Met het oog op dit aanbod stelt het Dagel. Bestuur voor: 1°. aan adressant te berichten, dat behoudens de goedkeuring van hoogere autoriteiten het Bestuur geen bezwaar heeft tegen het maken en verbeteren der los- en laadplaats bg de de Jonge sluis; 2°. dat het daartoe noodig gedeelte van den zeedjjk aan de gemeente Kerkwerve in concessie wordt gegeven voor onbepaalden tgd tegen een jaarljjksche recognitie van f 5, en de afkomende steen der thans aanwezige glooiing door haar in het nieuwe werk onder de daarbjj gevoegde voorwaarden mag verwerkt worden. Zoowel het verzoek zelf als de voorwaarden, waaronder het ingewilligd wordt, konden, nadat een amendement van den hoofdingeland F. G. van der Vliet door het Dagel. Bestuur was overgenomen, de goedkeuring der algemeene vergadering weg dragen. In de namiddagzitting stelt de Voorzitter aan de orde de begrooting, waarna de algemeene beraad slaging geopend wordt. Hoofdingeland mr. Bolle brengt het stoomgemaal ter sprake, waaraan dit jaar een malheur kwam, tengevolge waarvan landen onder water liepen, die boven water moesten liggen. Het bevreemdt hem, dat de commissie van beoordeeling daarop niet gewezen heeft. Het malheur was een gevolg hiervan, dat die constructies niet voldoen aan de eischen des tjjds. Vroeger is reeds de wenscheljjkheid in deze vergadering besproken, dat het stoomgemaal anders zou worden ingericht. De Ingenieur van Schouwen heeft indertjjd een rapport uitgebracht, waarvan de conclusie was, dat het stoomgemaal door zgn inrichting niet kan werken, zooals noodig is. Spreker meende, dat die zaak meer op den voorgrond moest treden, en de vraag overwogen worden, of het niet raadzaam is één van de machines te veranderen, zooals dit in het rapport van den Ingenieur van Schouwen is aangegeven. Het tweede punt, dat spreker besprak, was het volgendeEr zgn aan Schouwen zes dgkbazen, die, zooals de naam reeds aanduidt, letten op de dgken. Zjj zgn echter overladen met werken op het in wendig beheer. Zou het nu niet wenscheljjk zgn één persoon van die dgkbazen te doen verhuizen naar het inwendige van den polder? Dan kunnen zg beter toezicht oefenen. De Voorzitter heeft tegen het laatste punt geen bezwaar, en zal het in overweging nemen. Wat het eerste betreft, bg stelt voor, dit tot straks bg den post van Begrootiug, die er over handelt, aan te houden. Hoofdingeland D. Hocke Dz. merkt op, dat in de Gommissie-vergadering, waarin ook de Ingenieur van Schouwen tegenwoordig was, het stoomgemaal terdege besproken is. De Voorzitter sluit de Algem. Beschouwingen. Wegens de uitgebreidheid van het verslag, toordt het vervolg in het volgend nummer opgenomen. Transvaliana. Een Engelsch correspondent vertelt, dat er zooveel knapen, ja kinderen met de Boeren mee te velde zgn getrokken. Hg zag een man van een vjjftig jaar gewapend naar het frond rjjden, en achter hem op het paard zat een jongen, die niet ouder dan negen jaar kon wezen, een kind met levendige oogen, bruingebrand gezicht en bloote voeten. De correspondent vroeg Wat ga je doen Naar mgn commando. Van wien is die jongen Van mg. Je neemt hem toch niet mee naar het front? Zeker. Hg wil het. Maar zgn moeder zal dat toch niet willen hebben? O ja. Zg wil het juist. Zg denkt, dat bg voor mg zorgen kan, als er mg wat ovorkomt. Ben je niet bang, mgn jongen? zei de cor respondent tot den knaap. Nee, meneer. Ik wil meevechten. Vader heeft me zgn geweer beloofd, als ze hem doodschieten. Kan dat kind schieten? vroeg de correspondent weer aan den vader. Jal riep deze met oen lach. Hg schiet beter dan ik. En voort ging het weer, de jongen vergenoegd achter zgn vader aanbungelende. Eens zag de correspondent, van een tocht naar Pretoria terugkeerend, aan een klein station een heel ouden Boer den trein inkomen. Zgn haar was sneeuwwit, eu een lange grjjze baard hing op de borst. Om zgn hoed, die eens wit geweest was, een rouwband. Hg droeg een bandelier vol patronen, en een Mauser. De correspondent raakte met hem in gesprek, en zoo kwam hg te weten, dat de man vier zonen had gehad, en de laatste was nu bg Ladysmith gesneuveld. Hij ging nu de plaats van zgn dooden zoon in het commando innemen. Dit vertelde de patriarch heel gewoon. Herhaaldelijk heeft men ook reeds in Engeland in de pers, in vergaderingen en zelfs in het Lagerhuis aangeraden, om na den oorlog aan de Engelschen, die meegevochten hebber, stukken land te geven de oude Romeinsche methode van kolonisatie van veroverd grondgebied. De jingo's willen eenvoudig verbeurdverklaring van hoeven van Hollandscho boeren op groote schaal, opdat Engelschen er in trekken. En nu is het ons bekend, o. a. uit particuliere berichten uit Engeland, dat er veel jonge mannen onder de vrijwilligers zgn, die zich als zoodanig hebben aangeboden, met het doel, om op goedkoope manier in Zuid-Afrika te komen, waar zg van plan zgn zich metterwoon neer te zetten. Men heeft al verschillende verhalon gehoord van de wjjze, waarop het Eogelsche legerbestuur in het tekort van officieren voor den oorlog voorziet. Kadetten worden na een schjjn-examen aanstonds tot offioier bevorderd, en dadeljjk naar Zuid-Afrika gezonden, met een commando belast. Studenten van Oxford en Cambridge worden zoo maar luitenant. Er is nu een nieuw middel bedacht, ofschoon we niet durven zeggen, dat het al dadelgk in werking zal treden. Maar in elk geval kan het voordeelig werken voor de reorganisatie van het Engelsche leger, waarin er vooreerst wel een groote onvolledig heid aan officieren zal bestaan. Het plan van de regeering is jaarljjks een aantal officiersplaatsen in het geregelde leger voor de koloniëa open te stellen. Om te beginnen zal Australië er 114 mogen leveren. De eischen van toelating, mag men in billjjkheid verwachten, zullen niet te zwaar zgn. En zoo wordt het Eogelsche leger gebaat en de koloniëa verplicht men aldus weer aan het moederland. Inderdaad een wjjze maatregel. De correspondent der Times te Bloemfontein bereidt het Engelsche publiek voor op een lang tjjdperk van rust aldaar. Hg seint, dat men een nieuwe phase van den oorlog ingaat met het tegemoetgaan van den Zuid-Afrikaanschen winter. Het is de vraag, hoe de paarden den eersten vorst zullen doorstaan, en de manschappen hebben winter- kleeding noodighen onvoorbereid te laten vooruit rukken, zou met waanzinnigen zelfmoord geljjkstaan. In het Boerenlager te Glencoe is een scbrjjven van Generaal Buller ontvangen, waarin de aanstaande invrijheidstelling wordt aangekondigd van dr.Albrecht, den Duitschen arts, die te Ladysmith werd gevangen genomen, omdat bg twee Transvaalsche krijgsgevan genen, die hg behandelde, hielp ontvluchten. Verder berichtte de Generaal aan de Boeren, dat zg de voorwerpen, welke tot de Nederlandsche ambulance behoorden elf wagens vol terug zullen ontvangen. President Steyn telegrafeerde op 2 Februari aan den bevelvoerenden generaal te Kaapstad: Uit vertrouwbare bron verneem ik, dat de behandeling der krijgsgevangen burgers op het oorlogsschip te Simonsbaai erg slecht is, en dat het voedsel zoowel als do ruimte veel beter konden zgn. Daartegen wensch ik te protesteeren. Lord Roberts antwoordde op 6 Februari: De krijgsgevangenen zgn reeds op het vasteland. Op 19 Januari, terwjjl zg nog aan boord waren, zond ik een stafofficier, om een onderzoek te doen naar hun welzjjn. De admiraal belegde ook een vergadering van zeeofficieren, waarbjj zich ook de geneesheor van de vloot bevond. Door hen werd het schip geïnspecteerd, en allen waren het daarover eens, dat de eenige reden tot klagen daarin gelegen was, dat de ruimte niet groot genoeg was. Daaraan werd toen onmiddelljjk een eind gemaakt, en de gevangenen kregen meer dan tweemaal zooveel ruimte als onze eigen soldaten. Ook het voedsel was hetzelfde als dat der troepen, met eenig verschil, dat op verzoek der gevangenen zeiven werd aan gebracht. Ik ben ervan overtuigd, dat UH.Ed. verkeerd is ingelicht. Landbouw en Weeteelt. Rotterdam, 3 April. Zeker voor de ver andering werd dit jaar de vee-tentoonstelling van de Hollandsche Maatschappij van Landbouw in de sneeuw gehouden. Maar dat nam niet weg, dat zg wederom druk bezocht was en bleek meer en meer in belangrjjkheid toe te nemen. In vier afdeelingen, alsgemest, niet gemest, melk- en drachtig- en aanfokvee waren ingezonden 390 nummers runderen, schapen, varkens en in de afdeeling paarden 88. Vooral de paarden waren talrjjker; bepaaldeljjk de jonge waren veel beter dan vorige jaren. Ook onder het vee, voornamelijk ossen, waren schoone exemplaren. SchouwenDuiveland was wederom good ver tegenwoordigd. Ingezonden was door de heeren J. Gloude, W. ten Haaf en J. G. Simmers van Zierikzee, L. de Oude te Serooskerke, G. van Schelven te Brouwershaven, P. M. van der Bjjl te Zonnemaire, J. M. Klompe te Dreischor, C. Berrevoet te Ellemeet, Joh. Flohil te Eikerzee en door de wed. A. Gaanderse, A. A. Vis en T. van der Bjjl te Noordgouwe. Al deze inzendingen behoorden tot de afdeeling vette ossen. §t-llaarten8d()k, 3 April. In een daartoe belegde vergadering werd heden alhier opgericht eeD Dorpivereenigirg tot ouderlingen aankoop van kunstmeststoffen. De heer N. Polderman, burgemeester, zal de functie van voorzitter waarnemen. In een volgende vergadering zullen de overige bestuursleden worden gekozen. Bjj de stierenkeuring te IJzendjjke (Zeeuwsch- Vlaanderen) waren 8 stieren aangevoerd. Voor éénjarige stieren werden prjjzen toegekend aan G. B. Temmerman te Hoofdplaat (eerste prjjs) en A. Sanders te IJzendjjke (tweede prjjs). Tweejarige stieren waren niet aangevoerd. Op Oosteljjk Zuid-Beveland werd de handel in Zeeuwsche blauwen in het najaar zeer belemmerd, wegens het aanwezig zgn van vele zieke aardappelen. Vandaar dat ook de marktprgs bizonder laag bleef. Met de hoop, als de zieke knollen er in het voorjaar uit verwjjderd zouden zjjD, betere prjjzen te kunnen maken, werden groote hoeveelheden ingekuild. Thans echter besteden opkoopers slechts f 1.25 f 1.40 per 70 K G. voor goed uitgezochten. Holland, Limburg en België zgn de streken, waarheen deze puike soort aardappelen nu veel worden gezonden. RECHTSIAKEIV. 55iei*ilrzee, 2 April. Door den heer kantonrechter alhier zijn op 28 Maart 1.1. de navolgende vonnissen uitge sproken tegen onderstaande personen, wegens: 1°. Jachtovertreding J. J. den B.19 jaar, zonder beroep te Renesse, tot f 20 boete, subs. 4 dagen hechtenis; M. de J.16 jaar, varens gezel te Eikerzee, tot f 10 boete, 'subs. 4 dagen hechtenis, verbeurdverklaring van het geweer en bevel tot vernieling; J. B., 14 jaar, arbeider te Zierikzee, tot f 5 boete, subs. 2 dagen hechtenis; 2®. Overtreding reglement Schelde en Zeeuwsche stroo men F. B., 42 jaar, schipper en visscher te Clinge, tot 2 boeten elk van f 5, subs. 3 dagen hechtenis voor elke boete; J. S., 35 jaar, schipper en visscher te Ierseke, tot f 5 boete, subs. 3 dagen hechtenis; 3°. Het als schipper niet in acht nemen van de wette lijke voorschriften, vastgesteld lot voorkoming van aanvaring of aandrijving: J. V.26 jaar, schipper en visscher te Bruinisse, tot f 5 boete, subs. 3 dagen hechtenis; 4°. Bevisschen der Schelde en Zeeuwsche stroomen zonder voorzien te zijn van een consent: M. de J., 22 jaar, M. van S., 27 jaar, werkman, beiden te Zierikzee, ieder tot f 1 boete, subs. 1 dag hechtenis; 5®. Het zonder daartoe gerechtigd te zjjn loopen op be zaaiden grond: W. J. C. van E., 32 jaar, schoenmaker te Noordgouwe, S. H.55 jaararbeider te Zierikzeeieder tot f 3 boete, subs. 2 dagen hechtenis; 6°. Het als hoofd van een bedrijf, waarin arbeid verricht wordt door een persoon beneden de 16 jaar niet in het bezit zijn van de vereischte kaart en in zijne werkplaats niet op zichtbare wijze hébben opgehangen de vereischte lijst: H. K.55 jaar, fabrikant te Zierikzee, tot 2 boeten, elk van f 1, subs. 1 dag hechtenis voor elke boete; 7°. Straatschenderij(het voortdurend baldadig met sneeuwballen werpen naar de voorbijgangers) W. R.12 jaar, zonder beroep, C. 6. G., 14 jaar, arbeider, W. R. 15 jaar, bakkersleerling, L. C. van D.12 jaar, zonder beroepallen te Zierikzee ieder tot f 0,50 boete subs. 1 dag hechtenis; 8°. Het te zamen en in vereeniging zich als gelagmakende bezoekers bevinden in een herberg te Nieuwerkerk, na het sluitingsuur: A. G. van S., 30 jaar, schaapherder, P. van I., 18 jaar, boerenknecht en S. R., 20 jaar, timmerman, allen wonende te Nieuwerkerk, ieder tot f 2 boete, subs. 1 dag hechtenis voor ieder hunner; 9°. 1°. Het geen ingezeten zijnde van Zierikzee, aldaar waren te koop aanbieden aan den openbareti weg, zonder schriftelijke vergunning van Bur gemeester en Wethouders dier gemeente, en 2°. Het door het bevoegd gezag naar zijn naam ge vraagd opgeven van een valschen naam: J. B.24 jaar koopman gedomicilieerd te Leiden tot een boete van f 5 en een boete van f 3, subs. 3 en 1 dag hechtenis 10°. Het te zamen en in vereeniging te Zierikzee op den openbaren weg deelnemen aan spelen met en om muntspeciën L. K., 15 jaar, touwslagersleerlingJ. M. M., 14 jaar, zonder beroep; L. den B., 14 jaar, zonder beroep; A. I. S., 16 jaar, sigarenmakersleerling; H. de V., 13 jaar, meubel maker; J. V., 18 jaar, zonder beroep en H. M.19 jaar, arbeider, allen te Zierikzee, ieder tot f 3 boete, subs. 2 dagen hechtenis voor ieder hunner; 11®. Het zich in kennelijken staat van dronkenschap be vinden op den openbaren weg: M. H., 55 jaar, koopman te Zierikzee, tot 2 hechtenis- straffen, elk van 2 weken en plaatsing in een werkinrichting voor den tijd van één jaar; G. H.61 jaar, kleermaker te Zierikzee, tot 2 hechtenis- stralTen, elk van 7 dagen; O. F. W. L., 39 jaar, arbeider te Bruinisse, tot 3 dagen hechtenis; P. L.27 jaar, koopman, zonder bekende woon- of ver blijfplaats hier te lande, tot 2 boeten elk van f 3, subs. 2 dagen hechtenis voor elke boete; D. V., 35 jaar, koopman te Noordgouwe; P. A. T., 32 jaar, zonder beroep; F. R., 61 jaar, zonder beroep, beiden te Zierikzee; H. D., 32 jaar, schippersknecht te Rotterdam en J. B., 22 jaar, arbeider te Zierikzee, elk tot f 3 boete, subs. 2 dagen hechtenis; M. J. S.68 jaar, arbeider te Zierikzee, tot f 0,50 boete, subs. 1 dag hechtenis. KERKNIEUWS. Ds. F. Hage, pred. bg de Herv. Gem. te Wolferts- djjk, ii voornemens tegen 1 Nov. as. eervol emeritaat aan te vragen, en zich metterwoon te Onddorp te vestigen. Een van de oudste pred. der Herv. Kerk, ds. P. F. van den Berg te Nieuwkoop, zal tegen 1 Oct. as., na 55-jarigen diensttjjd, zgn eervol emeritaat vragen. Beroepen bg de Geref. Gem. te Overtoom, ds. J. H. Donnor jr. te Nieuwdorp. O N O E R W IJ S. Voor het examen ter verkrjjging eener akte van bekwaamheid als onderwjjzer of onderwgzeres hebben zich in Zeeland 140 candidaten aangemeld, 92 manneljjke en 48 vrouweljjke. Te Middelburg had heden het schrifteljjk examen plaats. De commissie heeft bepaald, dat zg zich zal laten bjjitaan door de volgende deskundigen L. van Roojjen, onderwgzer aan de Rijksnormaal lessen te Tholen, te Sint Maartensdgk, J. Swart, onderwgzer aan de R. N. L. te Goes, te 's Graven polder, P. Barentsen, directeur der R. N. L. te Oostburg, te Schoondjjke, H. Koelmans, directeur der bizondere normaallessen te Terneuzen, te Ter- neuzen, P. van der Have. directeur der Rijksnor maallessen te Zierikzee, te Zierikzee, B. van Rugven, directeur der R. N. L. te Axel, te Axel, A. Ljjsen, onderwgser aan de R. N. L. te Middelburg, te Middelburg, en H. de Raaf, directeur der Rijks kweekschool voor onderwjjzers te Middelburg, te Middelburg. Voorts nog voor het examen in de vrjje- en orde-oefeningen der gymnastiekP. B. Oost Lie- vense, onderwgzer aan de R. N. L. te Oostburg, te Vlissingen, mej. A. S. Beugel, onderwgzeres aan school G en aan de gemeentelijke gymnastiek- school te Middelburg; en voor het examen in de nuttige handwerken voor meisjes de dames: J. de Graaf, onderwgzeres aan de R. N. L. te Goes, te Goes, en M. J. de Haan, onderwgzeres aan de R. N. L. te Middelburg, te Middelburg. De mondelinge exameiiB, die gehouden worden op de bovenzaal der sociëteit »8t. Joris", vangen aan den 11 April en duren tot en met den 18 Mei. Tot onderwgzeres aan de openbare school te Vrouwenpolder is benoemd mej. A. P. A. Jansen te Middelburg. Op 52-jarigen leeftjjd is heden te Middelburg overleden de heer J. Hogerland, sedert 1888 hoofd der openbare lagere school A en onderwgzer aan de rijksnormaallessen aldaar. Post en Telegrafie. Benoemd tot postbodo te Poortvliet J. den Boer, thans brievenbesteller aldaar. -- Bjj het examen voor klerk der postergen en telegraphic is o. a. geslaagd de heer G. de Ridder van Terneuzen. 's-Gravenhaqb, 31 Maart 1900. Zoo heeft dan de Zierikzeesche afgevaardigde, de heer van Kerkwjjk, door zjjne verschjjning in de Kamer ondanks zgn minder gunstigen gezondheids toestand, het land bewaard, ik zeg niet voor een nationale ramp, want als zoodanig zou ik de ver werping der Leerplichtwet niet hebben aangemerkt, maar dan toch voor een zeer lastigen en verwarden politieken toestand. Gesteld eens, de wet ware verworpen, dan zou de Regeering beslist zgn heen gegaan of wel de Kamer hebben ontbonden, en wg zouden dit geheelo jaar hebben moeten doorbrengen in een toestand van onzekerheid en werkeloosheid op het gebied van wetgeving. Bovendien zou het onderwjjs dan toch in elk geval een knak gekregen hebben. Wanneer men in Nederland nu nog niet den Leerplicht zou hebben aangedurfd, die reeds sedert tal van jaren in andere landen bestaat, dan zou dit ongetwjjfeld een terugslag hebben gegeven op den geheelen toestand van ons onderwjjs. De »fut" zou er zgn aangegaan bjj allen die werkeljjk gevoel hebben voor het hooge belang van goed onderwjjs in den ruimst mogeljjken zin. Wanneer men dan ook de stemljjst nagaat over de Leerplichtwet, dan kan men zich wel niet verwonderen, dat de geheele rechterzjjde op twee katholieken na, tegen stemden, daar die rechterzjjde elke onderwjjs-verbatering afkeurt, maar aan den anderen kant bljjft het onverklaarbaar, dat, waar het vaststaat, dat in deze wet niets voorkomt, wat absoluut nadeelig kan zgn voor bet bizonder onderwgs, en waar het woord is verpand, dat de bizondere school subsidie zal krjjgen in hetgeen zjj tengevolge van deze wet meer zal moeten gaan uitgeven, dat daar nog bjjna zonder uitzondering alle leden der rechterzjjde tegen hebben kunnen stemmen. Maar nog veel raadselachtiger is dit van de vier sociaal-democraten. In beginsel sterk voor Leer plicht, hebben zjj de wet willen aanvallen in den zin van voorziening in de behoeften der arme schoolkinderen. Een deel van de liberalen is daarvoor geweest, maar een ander deel met de Regeering en de rechterzjjde niet. Men meende, dat het niet aanging de verplichting tot verzorging ten deze in de wet te zetten, maar men heeft zich bepaald aan de gemeentebesturen de bevoegdheid toe te kennen voor dat doel gelden op de begrooting te brengen. Evenzoo is wel niet bet bjjwonen van het herhalings- onderwjjs verplichtend gesteld, maar wel is het geven van dat onderwgs als een plicht der gemeentebesturen in de wet opgenomen. De socialisten mogen dus niet gekregen hebben, wat ze wenschten, ze hebben dan toch meer gekregen dan aanvankeljjk mogeljjk scheen, en in elk geval was dit meerdere niet te verkrjjgen in deze Kamer. Door nu toch tegen te stemmen, hebben zg 't gevaar doen ontstaan, dat een wet zou verworpen zgn, die in beginsel zeer zeker ligt in hun geest en in hun richting. Ja, nog veel meer. Zjj hebben zoodoende de kans gegeven, dat dit Kabinet, dat werkeljjk zooveel deed en beoogde ten bate der arbeiders, zou worden vervangen door één van de rechterzjjde, die, onder welke schoonklinkende namen ook, getoond heeft veel minder het belang van den arbeider op 't oog te hebben. Hoe Kamerleden, die zich socialistisch noemen, en spreken namens de arbeiders in bet land, zóó kunnen handelen is een raadsel, tenzjj dat men aanneme, dat zg handelden uit politiek, een beweegreden, die zg juist het allereerst afkeuren in hunne tegenstanders. Die

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1900 | | pagina 2