ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE. Dinsdag 12 December 1899. J. DE GRAAF Cz. OPRUIMING Winterjassen, Ulsters, Costuums, Pantalons enz. enz. Magazijn Poststraat Direct.-Uitg. J. WAALE. Redact. A. FRANKEL. RECLAMES. Het Bureau van dit Blad, Advertentiën en Abonnementen. Winter jassenvan af f 5 Jekkers - 3,- Broeken Vesten- -,75 Hoeden en Petten gratis. 8ste Volkstelling. Algemeen Overzicht. NIEUWSTIJDIHGEN. Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG. De prijs per 3 maanden is f 1,30, franco per post f 1,60. Noord-AmerikaTransvaal, IndiÖ enz. verzending eens per week, f 10,per jaar. 56ste JAARGANG. No. 7320. Advertentiënvan 13 regels 30 Cts. meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des Maandags, Woensdags en Vrijdags middags 12 ure bezorgd worden. Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend. Betalingen van Abonnements- of Advertentie-gelden gelieve men te zenden aan de Administratie Zierikzeesche Nieuwsbode" 16 regels T'ö Cts. Elke regel meer 155 Cts. tegen veel verminderde prffzen VAN ALLE VOORRADIGE Naaml. Vennootsch. Confect.-MastscU, voorheen M. Oostmbijer. hoek Sohuithaven, U eiken werkdag geopend tot bet aannemen van VAN a contant 10 korting. Zie Trekkingslijst. (Wet van 22 April 1879, Staatsblad No. 63). (Koninklijk besluit van 2 Mei 1899, Staatsblad No. 113). BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Ziebixzee brengen ter aigemeece kennis, dat dit jaar zal gebonden worden de 8ste algemeene tien- jaarlgktche volkstelling. Deze heeft ten doel de aanwijzing van allen, die te midder nacht tusschen 31 December 1899 en 1 .lanuari 1900 hunne werkelijke woonplaats binnen Nederland hebben. Deze allen worden aangewezen, onverschillig of zij op genoemd tijdstip in hunne woning al dan niet aanwezig zijn. Ook worden aangewezen zij, die, zonder werkelijke woon plaats binnen Nederland te hebben, op genoemd tijdstip aldaar aanwezig zijn. Omtrent deze allen moeten de opgaven verstrekt worden, die gevraagd worden op kaarten, die tusschen 26 December 1899 en 1 Januari 1900 zullen worden rond bezorgd en dadelijk na Nieuwjaar zullen worden teruggehaald. Door of voor ieder moet aan zijne woning worden ingevuld eene BLAUWE KAART (voor een man of jongen) of eene WITTE KAART (voor eene vrouw of meisje). Bovendien moet door of voor ieder aan de woning waar hjj tijdelijk aanwezig is ingevuld worden eene ORANJE KAART (voor een tijdelijk aanwezigen man of jongen) of eene ROSE KAART (voor eene tijdelijk aanwezige vrouw of meisje). Het hoofd van ieder gezin of de bestuurder van iedere instelling, gebouw, gesticht of schip, waar de kaarten worden bezorgd, is verplicht voor de behoorlijke invulling zorg te dragen. Deze zorge er dus voor, dat aan den teller, wanneer hij de kaarten bezorgt, worde opgegeven hoeveel blauwe, witte, oranje en rose kaarten er ln de woning noodig zijn. Overtreding van de voorschriften betreffende de volks telling wordt krachtens artikel 20 der wet van 15 April 1886 (Staatsblad No. 64) gestraft met hechtenis van ten hoogste veertien dagen of geldboete van ten hoogste honderd gulden. De nauwkeurige, door de volkstelling te verkrijgen kennis der bevolking is eene zaak van algemeen belang. Tot het verkrijgen dier kennis is noodig, dat alle vragen op elke kaart met de meest mogelijke nauwkeurigheid en volledig heid worden beantwoord. Op verzoek der Regeering noodigen Burgemeester en Wethouders allen met aandrang uit, door nauwkeurige en volledige invulling der kaarten tot het welslagen der volks telling mede te werken. ïe, den 8 December 1899. De Burgemeester en Wethouders voornoemd, CH. W, VERMEIJS, Burgemeester. JAN SNELLEN, Secretaris. In de Tweede Kamer ie de vorige woek een poging gedaan om, zoo al niet bet gebeele Ministerie, dan toch zeker onzen Minieter van Buitenlandsche Zaken, den heer de Besufort, tot aftreden te bewegen. Door dr. Kuyper toch werd naar aanleiding van de omstandigheid, dat do twee Zuid-Afrikaanicbe Republieken, waarmede de EngelBcbe natie thans in een haar onteerenden oorlog gewikkeld is, niet tot deelneming aan de Vredesconferentie waren uitgenoodigd, een motie voorgesteld, waarin werd te kennen gegeven, dat de Regeering ten opzichte van deze twee Ropnblieken niet had gedaan, wat zij had knnnen doen. Alhoewel wjj op staatkundig terrein geen bondgenooten of volgelingen zjjn van dr. A. Kuyper, en zjjn motie wellicht een partjj- strekking bad, zoo kunnen wjj in weerwil hiervan ons toch best met die motie vereenigen, daar bet ook ons voorkomt, dat een krachtigere politieke honding tegenover het buitenland meer zon strooken met de waardigheid van onzen Staat. Het is waar, dat een in getalsterkte klein volk, wil het zich niet aan groote gevaren blootstellen, uiterst voorzichtig en behoedzaam moet optredeD, zoodat het verplicht is zioh ernstig ou nauwkeurig rekenschap te geven van zjjn gedragslgn tegenover andere numeriek veel sterkere natiënmaar het is ook waar, dat het bjj de bepaling van die gedragslgn rekening dient te honden met den eerbied, dien het zich zelve ver schuldigd is. En nn is het de vraag, heeft onze Minister dien eerbied wel in het oog gehouden, toen hg, bespeurende, dat een eventneole nitnoodiging van de Zuiö-Afrikaanscbe Republiek en Oranje- Vrjjstaat Eogeland's gevoeligheid zou opwekken, deze twee Republieken, waarvan de regeeringsvorm alleen duidelgk genoeg haar zelfstandigheid en onafhankelijkheid aanwjjst, als niet bestaande aan merkte. Wjj meenen die vraag beiliBt ontkennend te moeten beantwoorden. Immors, gesteld dat Nederland zoo groot was als Duitschland, of Engeland zoo klein als Nederland, dan bad ver moedelijk onze Minister de Beaufort Engeland niet naar de oogen gekeken, maar de beide stamverwante Republieken zonder eenige aarzeling ter Vredes conferentie uitgenoodigd. Dus de beweegreden om iu strjjd met den naam, den oorsprong, de geschiedenis ou de volkenrechteljjke stelling der beide Repu blieken, deze niet als onaf hankaljjke staten te erkennen, lag voor onzen Minister nitslniteBd in het verschil in grootte en macht tusschen Engeland en Nederland. En nu is men wel verplicht op dit verschil te letton, wanneer het geldt vermjjding van ernstige verwikkelingen of voorkoming van een dreigenden oorlog, maar men is niet gehonden daarmede rekening te houden, als bet slechts betreft de vraag, of onze residentie al of niet de eer zal genieten de vergaderplaats te zjjn van de afgezanten ter Vredesconferentie. Aan die eer had men niet mogen ten offer brengen het karakter en de eigen waarde van het Nederlandsche volk. Het Zuid-AfrikAAiinctie oorlogsnieuws van do vorige week was uiterst schaars. Alleon bljjkt nu, dat de Eugelscheu de Modderrivier nog niet zjjn overgetrokken, maar dat zjj bezig waren die te ovor- bruggen, met welk werk zjj nu klaar scbjjnen. De Boeren zullen generaal Methuen in dat welk niet storen, want hoe verder deze generaal met zjjn troepen tot ontzet van Kimberley aanrukt, deB te beter kunnen zjj hem allen toevoer van levens middelen en ammunitie afingdon. En men weet, dat, als aan een leger de toevoer is afgesneden, hot dsn reddeloos verloren is, want dan moet het öf zich overgeven óf in het zand bjjten. De gruwelen, waaraan zich de Engolsche soldaten, vooral de lauciers, jegens de Boeren schuldig maker,, gaan alle perken te buiten. Niet alleen dat zjj de gevangenen slecht behandelen, de gewonden berooven, maar zjj rijgen weerlooze Boeren aan hun lansen, zelfs als deze op hun knieën smeeken om door een kogel doorboord te worden. Wreed, onmentcheljjk wreed, en alleen hierdoor te verklaren I. dat het gros van het Engelsohe leger uit rapaille bestaat, dat, in de kazerne ia toom gehouden, op het slagveld nit den baud springt, en zich alsdan in zjjn ware natuur van roof eu moord vertoont II. dat de Engelscho officieren, verbitterd, dat de Boeren bjj voorkeur hen tot mikpunt van hun geweren kiezen, zoodat naar verhouding voel meer officieren dan soldaten sneuvelen of gewond worden, met wraak bezield zjjn. En om nu die wraak te koelen, strooien zjj valschelgk uit, dat de Boeren op ambulances en gewonden schieten, om zoodoende de soldaten, die uit den aard niet veel noodig hebben om als hyena's op te treden, tot bloeddorstige, onmenscheljjke daden te prikkelen. In Frankrijk heeft de socialistische partjj een algemeene vergadering gehouden. Evenals hier te lande is ook daar de sociaal-democratie in twee hoofdgroepen gesplitst: t. w. de parlementairen en de revolutionairen. De parlementaire groep is niet af keerig van verbetering der maatschappeljjke wan verhoudingen door middel van de wetgeving, in tegenstelling met de revolutionairen, die, wars van een vreedzame oplossing, naar een sociale omwenteling streven, eu hiervoor de gemoederen opzweepen. Nu is in Frankrjjk, evenals in Duitschland, de parle mentaire groep in de volksvertegenwoordiging, zoowel wat het aantal als wat het gehalte betreft, niet zonder beteeken.'s. Zelfs heeft zg in eerstgenoemd land het zoover weten te sturen, d&t op ditoogen blik in het Ministerie een socialist, met name Millerand, zitting heeft. Minder uit begeerte naar een ministeriëelen zetel, dan wel tot afwering van het groot gevaar, waarmede van dé zjjde der ver bondene royalisten en nationalisten het bestaan der Republiek bedreigd werd, heeft deze socialist zich voor een zetel iu het Fransche kabinet laten vinden. Nu wordt hem door die groep, die van de parlementaire werkzaamheid geen heil verwacht, het aannemen van de portefeuille tot een grief gemaakt, en ia de algemeene vergadering der partjj heeft zg dan ook weten te bewerken, dat de meerderheid een motie aannam, waarbg het zitting nemen van een Bociaal-democraat op de minister- banken werd afgekeurd. Men ia nu zeer benieuwd, of Millerand na deze motie aan het bewind zal bljjven of heengaan. In Oostenrijk hebben de Duitschers en Tsjechen geeu grondslag kunnen vinden voor een compromis, zoodat tot aanmerkelijke schade voor het rjjk eu zjja bewonerB het nationaliteitsgehaspel voortduurt, en aan het obsiructionisme vooralsnog geen einde komt. De Transvaalsch-Engelsche oorlog. Het Engelsche Departement van Oorlog doet weten, dat Vrijdagmorgen de spoor-tunnel bjj Graspan is vernield, en de telegraaf, doorgesneden. Generaal French meldt den 7 Dec., dat bjj het aanbreken van den dag de bereden infanterie 1 Nauwpoort verliet, en een beuvelrjj bezette ten zuiden van Arundel, tot dekking van het uitladen van drie treinen met bereden troepen. Arundel is sedert den avond van den 6en bezet. De voorposten van de Boeren zjjn in de buurt van het station. Een batterjj veld-artillerie met een bataljon infanterie werd van Modderrivier afgezonden, en verdreef Prinsloo's commando van duizend man met een kanon, dat den spoorweg had vernield. Onze verliezen bedroegen 14 dooden en gewonden. Een gewonde. Boer werd bjj Easlin gevonden. De spoorweg- en telegraafverbinding met Modderrivier is weder geopend. Het volgende telegram is te Pretoria ontvangen uit het hoofdlaager te Ladysmith, dd. 7 Dec. Gisterenavond is hier bericht ontvangen, dat de Eogelscheu op Golenso aanrukten, maar de nacht is zonder aanval voorbjj gegaan. De kanonnade houdt bij tusschenpoozen aan. Hedenochtend antwoordde het scheepsgeschut uit de stad met kracht. Een telegram door de Boeren uit het Transvaalsche hoofdkwartier van 8 Dec. meldt: De Engelschen namen een kopje op Lombardsheuvel, en stelden buiten werking het groote Creuzotkanon en een houwitser, en namen een Maxim. De Daily News bericht uit Kaapstad van 5 dezer, dat het Engelsche stoomschip »Mashona" to Port Elisabeth uit New-York aangekomen met een lading van 17.000 zakken meel, bestemd voor Transvaal over Delagoabaai, door de Engelsche kanonneerboot »Partridge" is aangehouden. Reuter seint uit het kamp te Fróre, dat volgent berichten uit Ladysmith de Boeren voortdurend op het hospitaal 6chieten, niettegenstaande generaal White daartegen bjj generaal Joubert geprotesteerd heeft. Een gewonde, die in het hospitaal lag, is gedood, en verscheiden verplegers en een dokter zjjn gewond. De Engelsche soldaten te Frère zjjn diep verontwaardigd, seint Reutor. Men kan dus bjj het eerstvolgende treffen weer schandelijke dingen zien gebeuren. Wij voor ons zjjn overtuigd, dat de Boeren óf zonder erg op het hospitaal schieten, óf dat een enkele granaat erheen afgedwaald is, óf dat er een streek van de Engelschen achter zit, op zjjn Baden-Powellrchdat bjj het hospitaal een munitiemagazijn ligt of iets dergeljjks. Wjj kennen de Boeren te goed om niet te weten, dat zg niet met voordacht op een hospitaal schieten zullen. Zullen de ellendige kerels, die door bet verspreiden van dergeljjke berichten de gruweljjkste slachtingen uitlokken, ooit beseffen, wat zjj misdoen? De Temps ontving uit Londen het volgende bericht: De stoomboot »Maltby" die met steenkolen naar de Kaap ging, is te Shields gestrand, de bemanning werd gered. De schipbreuk van de >Ismone" deed aan het Engelsche expeditionaire leger 281 paarden verliezen, veel bo8pitaal-benoodigdheden, de uitrusting van het 9de eskadron huzaren en van de 78e batterjj, een aantal kanonnen en veel munitie. Verscheidene Holl. Kapenaars eu Nataleri, die met de wapens in de hand of enkel, omdat zjj zich van hun hoeven verwjjderd hadden, gevangen worden genomen, zjjn gefusilleerd. Met betrekking tot het gevecht bjj Lombardskop meldt een officieele dépflche van generaal White van 9 dezer: In den afgeloopen nacht heb ik generaal Hunter met 500 Natalsche vrjjwilligera en 100 man van de Imperial Light Horse uitgezonden, om bjj verrassing het kanon op den heuvel te nemen. De onderneming slaagde volkomen. De heuvel werd genomen, en het zesduimskanon en een houwitser vernield met schietkatoen. Een maxim is veroverd en naar Ladysmith gebracht. Het verlies van de Engelschen was één soldaat gedood en één majoor gewond. Terzelfdertjjd reed een eskadron huzaren rondom Pepworthheuvel, die de kraals verbrandden, en de telegraaflijnen van de Boeren afsneden. Er is bericht ingekomen van een gevecht, dat Zaterdagochtend in de nabjjheid van Scboltznek, ten zuiden van Spijtfontein, is begonnen, doordat de Engelsche troepen de troepenmacht van Cronjé hebben aangevallen. Ook worden vjjandeljjkheden gemeld van den anderen kant van Spjjlfontein, in de richting van Kimberley. Daaruit maakt men op, dat het garnizoen van Kimberley een nieuwen uitval gedaan heeft. Een dépêche uit Kaapstad van 9 dezer behelst, dat de president van den Vrjjstaat meldt, dat luitenant Fristram en drie laniierB, die van Modder rivier uit op verkenning waren gegaan, en niet terug zjjn gekomen in het kamp, allen gewond en gevangenen zjjn iu de hauden vau de Yrjjatatera. Frankrijk. Voor het hooggerechtshof legde staatsraad Charles Blanc, oud-prefect van politie, getuigenis af. Bjj zeide te gelooven, dat Guérin's fondsen uit een royalistische bron kwamen, daar hg zelf ze niet bezat. Van de vergaderingen van de Ligue des Patriotes had men kennis gekregen door de post hg, Blanc had zooveel mogelgk de rapporten van zjja agenten nagegaan. Hjj betwistte, dat één enkele manifestatie van de beschuldigden uitgelokt was door dreyfusistische betoogingen. Hg achtte de verbonden een voortdurend gevaar voor de rust in de Republiek; daarom had hg ze lateu vervolgen. Bjj was overtuigd, dat de Patriotenliga en de Anti- semietische samengespannen hadden, om de betooging in Auteuil te organiseeren. Hg had 's ochtends een waarschuwing gehad, maar erg vaag, zoodat hjj meende, dat de betooging onderweg zou geschieden. Op vragen van Guérin en diens verdediger weigerde Blanc de geheime agenten te noemen, die hem inlichtingen verschaft hadden. Lépine betoogde, dat al de verschillende liga's meer of min tot één waren versmolten, en dever- deeling van den buit tot later hadden uitgesteld. Nederland. Zierlkzee, 11 Deo. Vrjjdagavond j.l. werd alhier de eerste bjjeenkomst met dames gehouden onzer Afdeeling van den Nederlandschen Protes tantenbond. Als spreker was uitgenoodigd ds. L. R. Oldem&n vau Gouda (een oude goede bekende, die vroeger, toen hg nog predikant te Ouwerkerk was, ook hier meermalen het woord beeft gevoerd). De spreker had tot onderwerp gekozen ♦Gods dienst en Wetenschap", en schetste aan de hand der geschiedenis in eene boeiende rede, hoe deze twee machten steeds tegenover elkander hebben geBtaan, en in plaats van elkander te steunen cn op te bouwen, menigmaal de oorzaak waren van feiten, die in geen enkel opzicht den toets der kritiek kunnen doorstaan. De slotsom, waartoe de begaafde spreker kwam, was, dat de lens niet meer zjjn moet: »Godsdienst of Wetenschap", maar Godsdienst en Wetenschap", daar do ervaring van vele jaren beeft geleerd, dat beide machten naast elkander recht van bestaan hebben. Na de pauze droeg spreker voor: »De zwerftocht van de fee der Waarheid op de aarde", welk© vertelling, rjjk aan levenswijsheid, het tamelgk opgekomen auditorium aandachtig bezig hield, ware het niet, dat de temperatuur in de zaal al te laag werd, en de heer Cazimir vergeten bad, dat het dien avond eenige graden vroor. Van harte roepen wjj den heer Oldeman een >tot weersziens" toe. Zondagavond werd in het gebouw van de Sociëteit >Concordia" door den heor Van Meteren aan de leden met hun dames een soirée déclainatoire aangeboden. Bjj ons binnentreden in het bekende bovenlokaal werden wjj al aanstonds door de gezellige rangschikking der zitplaatsen aangenaam verrait. Men gevoelde, als men plaats genomen had, zich behageljjk op zjjn gemak, Eon met vlaggen getooid, geïmproviseerd tooneel, aan weerszijden waarvan ook toeschouwers zaten, gaf aan de pas gerestaureerde zaal een feestelgke stemming. Een talrjjk publiek, waaronder vele leden van het schoone geslacht, had van de welwillende nitnoodiging van de» heer Van Meteren gretig gebruikt gemaakt, zoodat het vol was. Een strjjkorchest opende mot een marsch de soirée, en kweet zich gedurende den geheelen avond zóó voortreffelijk van zjjn taak, dat een woord van hulde aao de leden er van hier zeker meer dan welver diend is. Solser en Hesse hielden ons een groot deel van den avond bezig met hun komische voordrachten op een wjjze, waaruit ons opnieuw bleek het schitterende van hnn talent. Ongekunsteld, en zoo natuurlgk mogelgk, bootsten zjj de verschillende karaktertypen na, die zg ons te zien en te hooren gaven. Zg boeiden en deden allen schudden van het lachen. Meu amuseerde zich kostelgk. De coupletten, die op de Boeren betrekking hadden, ontlokten een geest drift, die het bewjjs leverde, dat het hart der Zierik- zeeënaars warm klopt voor onze kampende broeders in Transvaal, eu dat het meeleeft den z waren atrjjd, die daar ginds voor vrjjheid en vaderland gestreden wordt. Twee leden van de Sociëteit, de heeren O. Appels en J. van der Valk, oogsten met hun voordrachten niet weinig bjj val. Hun medewerking werd op hoogen prjja geBteld. Vooral hun stukje »Ko en Balthazar" werd warm toegejuicht. De Voorzitter van de Sociëteit, de heer Van de Ven, hield een toespraak, waarin hg, zoowel aan het orchest als aan de artisten dank betuigde voor hetgeen zjj te genieten hadden gegeven. De heeren Solser en EesBe ontvingen van hem, als een bljjk van waar deering hnnner verdiensten, een gedenkpenning, waarop de naam der 8ocieteit Concordia" gegraveerd is, terwjjl de heeren C. Appels en J. van der Valk met een lauwer krans vereerd werden. Natuurlgk, dat ook aan den heer Vau Meteren, die ons in de gelegenheid gesteld had den Zondagavond zoo aangenaam door te brengen, een warm woord van lof ge wjj 3 werd. Naar men ons mededeelt, is de heer Van Meteren, dank zjj het gunstig onthaal dezen avond tebenrt- gevallen, voornemens zjjao leden meer dergelgke feestavonden aan te bieden. Wjj maken de lezers en lezeressen van onze courant opmerkzaam, dat aanstaanden Vrjjdagavond in de Concertzaal te dezer stede door de Vereeniging Rotterdamsche Tooneelisten" zal gegeven worden een blgspel »Kaat Mossel", een stnk, dat tallooze malen in Rotterdam en elders is opgevoerd, overal volle zalen trok, eu grooten bjjvai vond. Wie eens bartel jjk lachen wil, ga »Kaat Mossel" zien. Met veel genoegen vermolden wjj, dat aan den heer J. de Granje, brood-, koek- en banket bakker te dezer stede, de eervolle onderscheiding is te beurt gevallen, om op de Tentoonstelling van Voedingsmiddelen te Antwerpen bekroond te worden met de zilveren medaille voor zjjn zoute bolletjes, ontbjjtkoek, St.-Nicolaas, beschuit, klets- kopjes, krakelingen en maderabeschuit. Wjj wonschen hem met die onderscheiding hartelgk geluk. Wjj ontvingen uit Utrecht van de bekende itsche Levensverzekering-Maatschappjj een in 6tandaard-kalender in Utreehl alle opzichten smaakvolli twee kleuren. Uit Hansweert wordt gemeld: De >Kö'nigin Louise" van de Nord-Deutiche Lloyd, is Zaterdag morgen op de Weater-Schelde boven Walsoorden omhoog geloopen. Sleepbooten zjjn ter assistentie aanwezig. De boot was beBtemd naar Antwerpen. In de Vrjjdag te Ternjuzen gehouden raads vergadering werd goedgekeurd een overeenkomst met den uitgever der Terneuzensche Courant voor het drukken van een officieel verslag van het verhandelde in de raadsvergaderingen. Op het eiland Texel is de groote maskerade, welke aldaar jaarlgks op den Sint-Nicolaasavond naar voorvaderlgk gebruik met groote opgewektheid gehouden wordt, ditmaal op de meeste dorpen gewjjd geweest aan de zaak der Zuid-Afrikaanscho Groepen boeren en boerinnen met tableaux, wapentuig eu vlaggen van de beide republieken, alsmede de symbolen van het Roode Kruis trokken langs de straten. Zg zongen eon lied, waarvan zjj exemplaren verkochtenen hielden ook een collecte. De opbrengst moet meer dan ƒ50 hebben

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1899 | | pagina 1