a
a
iiw.iitrïi
ill. «Ir Vit
Vrijdag 1 December 1819.
B
I
Direct.- Uitg. i. WAALE. Redact. A. FRANKEL.
Het stembiljet.
rjs
NIEUWSTIJDINGEN.
H.L. f l.tO.
- 1.10.
- I 30.
-1 «o.
- o 10
ZIFjIUKZEESCIIFj nieuwsbode.
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG,
n nr«s oer 3 maanden is f 1,30, franco per post
r6PJ f i,60.
\'oord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending
eens per week, f 10,per jaar.
56ste JAARGANG. No. 7315.
Advertentiënvan 13 regels 30 Cts.
meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des
Maandags, Woensdags en Vrijdags middags
12 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
Betalingen van Abonnements- of Advertentie-gelden gelieve men te zenden aan de Administratie Zierïkzeesehe Nieuwsbode'
I get itembiljet, dat men na het overgeven der
I oproepingskaart ontvangt, ziet er aldu» uit
I CANDIDATEN.
t a.B., eeu
gezin, I"»*»1 me
NAMEN.
KOOPMAN Cz.
VAN DER VEGT.
VOORLETTERS.
L.
A. H. W.
„«Mill Het biljet, dat gjj aanstaanden Vrgdag
ia de bat iteekt, ziet er aldus uit:
CANDIDATEN.
AMEN.
KOOPMAN Cz.
VAN DER VEGT.
VOORLETTERS.
A. H. W.
Vóét den naam van A. H. W. VAN DER VEGT
ii nu bet onderste witte rondje zwart gemaakt;
lit beteekent, dat gg VAN DER VEGT kiest.
Koopman, en het rondje vóór zjjn naam laat
I jj onaangeroerd, niets er Mndoen, ook niet
I Iterschrappen,
Wie tich vergist of verschrjjft, kan éénmaal
een nieuw biljet krjjgen.
H* Ha Stembureau is geopend van des morgens
acht tot des namiddags vijf uur.
lgk, ongehnwd j
met boerenwerk en I
SLÜIJS, Mr. Smid
imldskneebt
eslaan, bg C. VAN
smid, Arnemniden.
.nuari aanstaande of
laarsknecbt,
k. Adres G. MOEB-
nkenszand.
Wien zal de ambachtsman in zijn
eigen belang stemmen?
De heer VAN DER VEGT is de ziel
geweest van de Ambachtsschool. Aan hem is
te danken de uitbreiding dier school met het
onderwijs in liet smedenen de betere aan-
sluiting dier school aan de Burgeravondschool.
Hjj heeft altijd met hart en ziel de verbetering
van het ambachtsonderwijs bevorderd.
Talrijke jongelieden hebben daarvan gepro
fiteerd, en velen heeft de heer VAN DER
VEGT ook na het verlaten dier school den
veg gewezen om eene goede betrekking te
rijgen.
Wat heeft de candidaat KOOPMAN in zijn
leven voor den ambachtsman gedaan
Klets.
Wien zal de winkelstand stemmen?
De heer KOOPMAN is de man van de
I coöperatie. Hij is een van hendie het ijverigst
When medegewerkt tot het oprichten der
cichoreifabrieken toen die fabriek er wasis
men begonnen niet alleen de cichorei te be
werken, maar intusschen ook granen en andere
J artikelen te malen.
Vroeger deed dit de molenaar, en verdiende
j er een deel van zijn kost medenu worden de
rnolenaars apart gezet en malen de leden dier
Vereeniging hun graan zelf.
Dit is het begin, waar is 't einde
Als men op die wijze voortgaat, wordt iederen
koopman, winkelier en handeldrijvende het brood
art den mond genomen.
Dat is 't gevolg der coöperatie, waarvan
I profiteeren de deelnemersmaar waardoor de
I winkelstand ten gronde gaat.
vandaar de groote tegenstand o. a. in den
jS' 200 zelfs, dat de winkeliers, de candi-
aten die leden van sEigcn Hulp" zijn, met
alle kracht bij gemeenteraadsverkiezingen tegen-
*erken.
Als onze winkeliers hun belang wel begrijpen
zich spiegelen aan hetgeen hunne medeburgers
i molenaars zijnreeds overkomen isdan
'en wij zeker niet kiezen den man van de
co»peratie, den heer L. KOOPMAN.
Dat is nog wat anders dan tegenwoordig en
niemand heeft er ooit over geklaagd geen
enkel bezwaar is er ooit uit voortgekomen.
Zijdie dus zóó sprekenvergeten dat Zie-
rikzee er meer belang bij heeft op goeden voet
met 't bestuur van Schouwen te zijndan
omgekeerd (adres aan 't onderhoud der haven-
dijken).
Men late zich niet door zulke verdacht
makingen misleiden
Hni' 'I
In een strooibiljet
l*erd gezegd, dat de heer YAN DER YEGT
Ituh can^'^aat niet zijn kan, daar reeds
I "versleden van Schouwen in den Raad zit
Als
van Schouwen in den Raad zitten,
men een hond wil slaanis er licht een
TO46 vmden.
ö?et Jaren geleden, de burgemeester
o, merikzee, mr. B. C. Cau, president van
Jon°UWen(m'vanger"griffier jhr. J. L. de
Netd' ffet^ouder van Zierikzee, en was toen
L e Wterbouwkundige ambtenaar van Schou-
I war'leer LabriJn j lid van den Raaden
I won™ t0e? n'et de hoofdingelanden van Schou-
d- Moolenburgh, H. G. Mulock Houwer
Koole raadsleden?
In datzelfde strooibiljet
wordt nog gesproken van de dure plannen van
een sluis aan 't Hoofd, waarvoor de heer
VAN DER VEGT f 500 genoten heeft en
die bij zijn verkiezing weder voor den dag
zullen komen.
Dat is weer een van de verdachtmakingen
die de Koopmannianen gebruiken.
Het onderzoek, den heer VAN DER VEGT
opgedragen, betrof niet alleen die sluis, maar
ook de kaaimurenhet sas en de mogelijkheid
van afdamming en inpoldering van het dijk-
water.
"Wat dat betreft, heeft dat rapport uitnemende
waarde gehad en practiscli nut opgeleverd
waarvan de voordeelen in het volgend jaar bij
de verpachting der gronden van 't djjkwater
zullen blijken.
Het sluisplan is ter ziele en kan niet meer
worden opgewarmd, omdat na het herstel van
den muur aan 't Luitje en van de beschoei
ingen vóór de zoutkeet, het voordeel van dit
plan zelfs volgens de vroegere voorstanders niet
meer bestaat.
En wat de f 500 betreft; het is waar, die
zijn aan den heer VAN DER VEGT betaald,
maar wie die f 500 genoten lieeft, zooals
't strooibiljet luidt, en ze in zijn zak gestoken
heeft, daarover zouden we heel iets anders
kunnen mededeelendat wij alleen laten op
expres verzoek van den betrokken persoon.
Hier tooven
hebben we uiteengezet, wat de heer VAN DER
VEGT zoo al gedaan heeft.
Veel goeds voor den ambachtsman.
Geen kwaad voor den winkelier.
Veel goeds voor den belastingbetaler, door
den Gemeenteraad te overtuigen, dat opruiming
van het sas en inpoldering van het djjkwater
in het voordeel der gemeente zou zijn.
Voegen we hieraan nog toe, dat de tram,
waarvan vele neringdoenden, en allen die voor
hun zaken moeten reizen, veel voordeel zullen
genieten, grootendeels te danken is aan de
wijze waarop de heer VAN DER VEGT de
pogingen van het comité om een tram te
krijgen, tot een levensvatbaar plan verwerkt
heeft.
Nog herinneren wij, dat, toen voor enkele
jaren er sprake was van een van de weinige
fabrieken, die Zierikzee heeft, op te ruimen,
de heer VAN DER VEGT dadelijk bereid was
om mede te werken en zich geldelijke offers te
getroosten om die zaak in stand te houden.
Wijzen we er vervolgens nog op, dat, toen
verleden jaar sprake was van opheffing der
rechtbank alhier, de heer VAN DER VEGT
aanstonds bereid was in een comité om de
rechtbank te behouden zitting te nemen.
De ramp, die opheffing van Zierikzee zou
zijn, is door niemand tegengesproken.
Wij weten, dat ook in dat comité de heer
VAN DER VEGT zich zeer verdienstelijk heeft
gemaakt en dat het behoud onzer rechtbank
thans er niet slecht voorstaat.
Dat is ten deele ook aan hem te danken.
Wat deed nu de candidaat KOOPMAN?
Praten uit den treure, maar daden van nut
geen enkel.
Praatjes vullen geen gaatjes.
Er zijn er in den Raad die nog wel beter
dan hij praten, en toch dikwijls niet veel kunnen
uitrichten.
De heer VAN DER VEGT zal minder
pratenmaar meer doen. Hij kan en zal als
deskundige bewijzen wat er nog kan worden
bezuinigd.
Wie niet is voor praten over bezuiniging,
terwijl alles bij het oude blijft, maar wie is
voor werkelijke bezuiniging
wie gaarne minder hoofdelijken omslag be
taalt,
die late zich niet brengen op een dwaalspoor,
maar stemt den heer
Medeburgers
Nu velen uwer door onjuiste voorstellingen
en opzettelijke onwaarheden misleid zijnachten
wij het noodig u op den vooravond der her
stemming een en ander onder uw aandacht te
brengen.
Wij kiezen daartoe dit tijdstipomdat wij
wenschendat het geschrevene versch in het
geheugen blijftwanneer gij ter stembus opgaat.
Men heeft in een ongeteekend strooibiljet
verschil gemaakt tusschen personendie hier,
en hendie niet hier geboren zijndoor aan
de eersten alle rechten toe te kennen, en de
laatsten uitlanders te noemen, en als zoodanig
rechteloos te verklaren.
Ging die onderscheiding op, dan zou ook de
heer KOOPMAN, die niet, zooals in het
strooibiljet ter bevordering van zijn candidatuur
op den voorgrond gesteld wordt, te Zierikzee,
maar den 27 November 1864 te Nieuwerkerk
geboren isvoor een zetel in den Gemeenteraad
niet in aanmerking mogen komen.
Maar gelukkig die onderscheiding bestaat niet
meerzij is verouderd.
De tijden toch zijn voorbijtoen de poorters
of burgers van de ééne stad vijandig stonden
tegenover die van de andere, zoodat het niet
zelden gebeurde, dat men elkaar beoorloogde.
Het gemeenschappelijk belang heeft een een
heid in het leven geroependie wij om de
zegeningen, welke zij verspreidt, verplicht zijn
in stand te houden.
Wij zijn allen thans de zonen van één va
derland.
Eén wet beheerscht ons allen.
En volgens die wet komt het er niet op
aan, of uw wieg gestaan heeft hier aan de
oevers van de Schelde, of ergens fn Gelderland
aan die van den Rijn.
Ware het anders, de nadeelen waren talloos.
Om slechts één te noemen, dat hier van
pas is, hoe zou het u smaken, indien de om
standigheden u of uw kinderen noopten naar
de een of andere stad van ons vaderland te
verhuizenen men uin weerwil dat gij er
jarenlang woondet, bleef beschouwen als vreem
delingen als uitlandersdie wel alle plichten
te vervullen, wel de volle belasting te betalen
hadtmaar nooit ofte nimmer in eenig openbaar
bestuur moogt gekozen worden.
Wat gij niet wilt, dat u geschiedt, doet dat
ook aan anderen niet.
De heer VAN DER VEGT woont meer dan
10 jaren in deze gemeente, kent de behoeften
van de stad en haar bewoners nauwkeurig, en
heeft, gelijk duidelijk blijkt uit hetgeen hier
boven vermeld is ten aanzien van al wat hij
reeds in het belang van Zierikzee heeft tot
stand gebracht, zich jegens de burgerij in hooge
mate verdienstelijk gemaakt.
En wat hebben zij nudie tot onwaarheden
verdachtmakingenen allerlei ongeoorloofde
middelen hun toevlucht namen, om zelve op het
kussen te komen, tegen de candidatuur van
VAN DER VEGT aangevoerd?
Zij hebben het beginsel van evenredige
vertegenwoordiging als lokaas uitgeworpen
natuurlijk met het oogmerk om anti-revolutio
nairen en katholieken te vangen.
De geringe ernst van hun beginsel bleek al
dadelijk in hun tweede vergaderingtoen zijin
stede van de candidatuur-TIMMERMAN over
te nemen, den heer KOOPMAN candidaat
stelden. Wel beloofden zij den anti-revolutio
nairen datindien TIMMERMAN in herstem
ming mocht komen, zij allen op hem zouden
stemmen, maar de heeren wisten zeer goed,
wat zij beloofdendaar zij vooraf wel het aantal
stemmen konden berekenen, die de candidaat
der anti-revolutionairen zou halen. Nuwij
zullen hierop niet verder voortborduren, daar
wij weten, dat ook elders bij verkiezingen vaak
beloften gedaan wordendie óf niets beteekenen
öf die men toch van plan is nooit te houden.
Maar op ééne omstandigheid wenschen wij
wat het beginsel van vertegenwoordiging der
minderheden betreft de aandacht onzer mede
burgers ten volle te vestigen.
Uit een door Mr. A. J. F. Fokker ingezonden
stuk, te vinden in ons nummer van heden,
blijkt, dat deze in 1895 beproefd heeft een
neutrale Kiesvereeniging voor den Gemeenteraad
te verkrijgenteneinde iedere partij in den Raad
te doen vertegenwoordigenmaar dat die
poging door de heeren Koopman en van Os
heftig bestreden is „omdat men toch bij raads
verkiezingen kleur moet bekennen".
I Commentaar overbodig,
j Kiezers! wilt gij een eerlijk, bekwaam man,
die zonder zich op den voorgrond te dringen
1 bescheiden zjjn plicht doet, die veel voor den
I ambachtsman en de burgerij reeds gedaan heeft,
maar nog meer voor de stad en haar ingezetenen
doen zal, als hij in den Gemeenteraad uw ver-
i tegenwoordiger is, wiens candidatuur, blijkens
achterstaande advertentiedoor mannen van
uiteenloopende richting, en behoorend tot alle
klassen der bevolkingondersteund wordtkiest
dan met verpletterende meerderheid den heer
De Transvaalsch-Engelsche
oorlog.
Het Eng. Dep," van Oorlog publiceert het volgende
telegram, Woensdagochtend te 9.50 ontvangen.
Generaal Methuen meldt van Modderrivier, dato
28 November, te 5 uren: »Ik heb de «telling van
de Boeren bg Modderrivier verkend en vond hen
krachtig verschanst en verdekt opgesteld. Ook wa«
er geen mogeljjkheid de stelling om te trekken.
De rivier was hoog. De aanval werd begonnen
door de artillerie, de bereden infanterie en de
cavalerie.
Te halfzei bezette de garde den rechtervleugel,
en de 9e brigade den linkervleugel.
Om halfzeven werd de «telling der Boeren
aangevallen. De linie van aanval werd ondersteund
door de artillerie. De Boeren waren 8000 man
sterk met 2 groote en 4 Kruppkanonnen.
De marine-brigade drong voort langs den spoorweg.
Na een strjjd, die 10 uren duurde en terwgl de
Engelschen zoDder water en levensmiddelen bleven,
men onder een brandende zon moest vechten,
moesten de Boeren hnn stellingen opgeven. Aan
generaal Pole-Careu, bevelhebber van de negende
brigade, gelakte het om met behulp van 800
sappeurs een klein detachement over de rivier te
brengen. Het gedrag der troepen was bewonderens
waardig, en de strgd zoo hardnekkig mogeljjk.
Twee brigades hebben zich bjjzonder onderscheiden.
Een officiöele aanvullingslijst van de gesneuvelden
en gekwetsten bg Belmont brengt het totaal op
4 officieren gedood en 22 gewond, 46 minderen
gedood en 225 gewond.
Uit Londen wordt aan de Temps gemeld dat,
volgens het Ministerie van Oorlog, Methuen zegt,
dat de veldslag van den 28en November zal mee
tellen in de geschiedenis van het Engelscho leger
als een der belangrijkste die ooit geleverd zjjn. Het
telegram geeft geen bijzonderheden over Methuen's
verliezen naar men zegt zjjn 1500 man buiten
gevecht gesteld evenmin wordt het verlies van
de Boeren geschat, maar men spreekt van 400
dooden en gewonden. Het wordt bevestigd dat de
Boeren troepen terngtrekken van Mafeking
Kimberley en andere plaatsen om bet leger van
Methnen tegemoet te gaan. Generaal Cronjé rukt
daarheen op aan het hoofd van een strjjdmacht,
4000 man sterk. Op de Beurs liep het gerucht,
dat de Boeren op nieuw een nederlaag geleden
hadden bg Mooirivier, maar dat wordt niet bevestigd,
en op bet ministerie van oorlog maakt men de
opmerking, dat zich daar slechts een kleine af-
deeling Boeren kan bevinden, want alle Boeren, die
zich ten zuiden van Oolenso bevonden, zjjn terug
getrokken in de richting van Ladysmith.
Het Journal des Débats bevat het volgende:
>Laffan's bureau meldt ons, dat een telegram in
overeengekomen taal het bericht bevat dat de
Boeren Ladysmith ingenomen hebben. Wjj maken
dit onder alle voorbehoud openbaar".
De Petit Temps zegt, dat een Hollandsch telegram,
waarin de inneming van Ladysmith gemeld werd,
te Londen groote ontroering beeft gewekt. Het
publiek is opgewonden wegens het stilzwijgen van
het Departement van Oorlog over de jongste krijgs
verrichtingen. Het gerucht gaat dat de regeering
de verliezen openbaar zal makenmen spreekt van
1500 dooden en gewonden.
Naar aanleiding der erkenning van Transvaal
als oorlogvoerende staat zegt een telegram uit
Berljjn aan een hier verschijnend blad dat deze
stap van de Engelsche regeering uitgelokt is door
de houding van Rusland, gesteund door Frankrjjk.
Engeland zou nu uit eigen beweging gehandeld
hebben, om den schjjn te vermjjden, aan drang
van bniten toe te geven. Engeland moet zeer
geprikkeld zjjn en men zegt, dat een vlootvertoon
tegen Frankrjjk weldra zal plaats grjjpen.
Chamberlain heeft op een vergadering te Leicester
de Zuid-Afrikaansche politiek der regeering ver
dedigd. Ten aanzien van de toekomst zeide hjj dat
de regeering door zekere groote beginselen geleid
zou worden. De Boeren hebben, eigenmachtig
conventies verscheurende, Engeland ontslagen van
alle verplichtingenzjj hebben het leitje schoon
geveegd, en wjj kunnen er nu op «chrjjven wat
wjj willen. Iedere regeering, die op nieuw de
republieken de macht gaf om kuipergen te beginnen
tegen de oppermachtige mogendheid, zou de belangen
van bet rjjk schenden.
Chamberlain maakte terloops melding van het
voornemen der regeering om het leger in Zuid-
Afrika binnenkort te brengen op tachtig, misschien
negentigduizend man.
Frankrijk.
Na sluiting van de algemeene beschouwingen
was de qnaestie der ambassade bg het Vatikaan
aan de orde. De post is door de begrootiugscom-
missie geschrapt. Delcassé verdedigde hem krachtig.
Het zou verkeerde politiek zjjn de ambassade af te
schaffen terzelfder tjjd, dat Dnitschland en Rusland
diplomatieke agentschappen bg het Vatikaan gevestigd
hadden. Frankrjjk was voor het grootste deel
katholiek, en kon de betrekkingen van de Fransche
geestelijkheid met den Pans niet voorbjjzien. Een
andere vertegenwoordiging dan door een ambassadour
zou met de waardigheid van den Paus niet strooken.
Deze had de agitatie van vele clericalen, die tegen
de Fransche instellingen knipten, afgekeurd. Hjj
handhaafde dus den post (Beweging).
De radicalen bestreden het voorstel, en stemden
tegen, maar voor ditmaal sprong de rechterzjjde
den minister bg, en de post werd met 849 tegen
202 stemmen goedgekeurd.
Nederland.
De Arnhemsche Courant bevat een particuliere
correspondentie uit Kaapstad, dd. 5 November,
geschreven »op het gevangenisschip".
Het beste middel om eigen fouten te bedekken,
is alle aandacht op de fouten van anderen te ves
tigen.
Dit middel passen de Engelschen toede Boeren
beeten nu onbeschaafd. Dat de Engelschen er een
vreemd soort van eerljjkheid en rechtschapenheid
I op nahielden, heb ik al lang geweten, maar dat ze
j bepaald onmenschen waren, weet ik eerst, sedert ik
aan boord van de >Penelope" geweest ben. Laat
