ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE. Donderdag 23 November 1899. o}Sf Mi A is- RECLAMES. NIEUWSTIJDINGEN. I, Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG. De prijs per 3 maanden ia f 1,30, franco per post Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending eens per week, f 10,per jaar. 56ste JAARGANG. No. 7311. Direct,-Uitg. 1. WAALE. Redact. A. FRANKEL. Advertentiënvan 13 regels 30 Cts. meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des Maandags, Woensdags en Vrijdags middags 12 ure bezorgd worden. Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend. Betalingen van Abonnements- of Advertentie-gelden gelieve men te zenden aan de Administratie Zierikzeesche Nieuwsbode" I5 regels T'ö Cts, Elke regel meer 15 Cts. H z - Pil OS H *550 w tf w tn L L I Si- £5^ 525 I ©f" cd ffl 03 w s3 O 525 O cd w fcd M W f-o w cs-g w -S w PI cd w w W W cn - 525 H O o 525 -3 O S §1 gl Cd CQ t— V eo N *.51 M CJ? P? >22 h TS CO f J t= 5 -2 ES M SH g 9) -5 5 5S Algemeen Overzicht. In Zuld-AfrlK» strjjdt nog steeds onze kleine heldenstam met bewonderenswaardige dapperheid tegen het machtig Engeland een in do wereld geschiedenis merkwaardigen worateUtrgd. Ladysmith, waar een legermacht van omstreeks 10000 Engelschen, de keurtroepen van Groot-Brit- tanniö, gevangen zit, is, voor zoover tot dusverre bekend is, nog niet door de Boeren ingenomen, maar kan toch ook zeker niet lang meer weerstand bieden, daar niet alleen njjpend gebrek iB aan de onmisbare ammunitie voor het zware geschut, maar ook groote Bchaarschte is aan den niet minder noodigen mondkost, hetgeen hieruit bljjkt, dat voor oen snede brood f 1.80 betaald wordt. Met het oog hierop zal het nauw ingesloten leger, dat, om de eer van Engeland'* vlag hoog te houden, tot het uiterste toe zal volharden, eindeljjk toch moeten capituleeren. Hetzelfde is het geval met Mafeking en Kimberly. En nu getuigt het van een wjjs kiggsmanBbeleid der Boeron, dat zjj deze goed versterkte plaatsen met het ingesloten leger en de bezettingstroepen tot overgave trachten te dwingen door honger en gebrek, en niet door een bestorming, die altgd een twijfelachtige kans biedt, en bovendien, hoe ook de uitslag zjj, steeds met opoffering van vele menschenlevens gepaard gaat. Het Engelsche legercorps, dat tot ontzet van Ladysmith in aantocht is, zal wel tot werkelooBhoid gedoemd zjjn, nu de Boeren de groote brng over de Tangelarivier door raiddel van dynamiet hebben doen springen, zoodat de Engelschen voor een breeden stroom komen te staan, aan de overzijde waarvan de Boeren in grooten getale met hun kanonnen gereed staan, om eiken overtocht over dien stroom te beletten. Inmiddels zjjn de Boeren, terwjjl zjj Ladysmith, Mafeking en Kimberley al nauwer en nauwer insluiten, door van lieverlede hun stellingen vooruit te schuiven, en deze met kanonnen van zwaar kaliber te beplanten, de Kaapkolonie binnen gerukt, en hebben zich van eenige plaatBen, die uit een strategisch oogpunt waarde hebben, meester gemaakt. Het doel hiervan is tweeledig 1°. willen de Boeren het talrjjke Hollandsche element in de Kaap door hunne aanwezigheid tot afval van Engeland prikkelen, en met de in opstand gekomen Kaapsche Boereu hun strijdkrachten ver sterken 2°. willen zjj beletten, dat de opperbevelhebber van het Engelsche leger, Rodvers Bulier, met de versterkingstroepen, die de transportschepen aan brengen, in den Oranje-Vrijstaat valt. Een geluk voor Engeland is het, dat de Minister president van de Kaap-kolonie, Schreiner, de nationale burgerwacht niet onder de wapenen heeft geroepen, want bjj de bekende gevoelens van do Boeren in de Kaap voor hun strjjdende stamver wanten, ligt het voor de hand, dat zjj, óf met pak en zak, met kanonnen en verder oorlogstuig zouden overloopeo naar de troepen van Transvaal en Oranje- Vrjjstaat, tegen wie zjj gecommandeerd zouden worden te vechten, óf hun vaderland zouden vrjj verklaren, na er den Eogelschman uit verdreven te hebben. Terwjjl Duitschland's keizer in Engeland bjj groot mama op theevisite is, is zjjn rjjksdag zóó stout geweest, om het door hem geïnspireerd en geliefkoosd tuchthuisontwerp, zonder hoofdeljjke stemming, te verwerpen, nadat de verschillende artikelen er van met overgroote meerderheid waren afgestemd. Uit deze stemming bljjkt opnieuw, dat niet alleen tus- schen het Duitsche volk en zjjn keizor, maar dat ook tusschen de vertegenwoordiging van het Duitsche volk en haar Souverein, omtrent sommige belangrjjke punten van staatsbeleid, de gewenschte overeen stemming gemist wordt. In Frankrijk zjjn de Kamers vorigo week geopend. Aan welgemeende pogingen om het Ministerie Waldeck—Rousseau omver te werpen beeft het van de rechterzijde, die op dit Ministerie, vooral op generaal Gallifet, om verschillende redenen fdl gebeten is, niet ontbroken. Nog Maandag werd oen dergeljjke poging beproefd, en wel naar aanleiding van het feit, dat Zondag bjj het feeBt der onthulling van het monument ter eere vau de Republiek roode vlaggen ontplooid zjjn. Van deze omstandigheid wilde de rechterzjjde bjj monde van haar interpellant Micot gebruik maken, om de regeering uit hot zadel te lichten. Maar Waldeck—RouBSeau pareerde behendig den aanval. Hjj zeide, dat het feest der onthulling, in weerwil dat honderdduizend monschen voorbjj het monument der Republiek defileerden, ordeljjk was afgeloopen, en nu mogo oen enkele dissonant zjjn vernomen, de regeering heeft slechts oogen gehad voor de donderende toejuichingen, die aan de Republiek en aan haar president ten deel in Frankrjjk, een rechterljjke functie op te dragen. Afgezien dat de leden er van zich vaak moeiljjk j weten te onttrekken aan den invloed van het bjj hen overwegend partjjbelaug, zullen de beschuldigden niet altgd den vereischten eerbied voor hnn rechters hebben. Dit bleek ook alwéér bjj het verhoor van Déroulède, die, in stede van zich te verdedigen tegen de beechuldiging samengezworen te hebban tegen de veiligheid van den Staat, een politieke rede uit sprak met de klaarblgkelijke bedoeling te imponeeren. Hot was, alsof bjj Btond voor een volksvergadering, - rechters. Gelgk en niet voor eon tribunaal van men weet, is hjj de vorige week wegens het bezigen van kwetsende nitdrukkingon jegens don huidigen president der Republiek, op requisitoir van den procureur-generaal, nadat de Senaat in raadkamer beraadslaagd had, tot drie maanden gevangenisstraf veroordeeld. Nu zou men donken, dat hjj thans een toontje lager zou zingen. Het tegendeel is het g9val geweest. In de zitting van Maandag waagde hjj het met de tegen hem uitgesprokone straf lichtvaardig den spot te drjjven, en wekte bjj door dien spot den lachlust op van zjjn medebeschuldigden en van het publiek opde openbare tribunes. Zulke incidenten warden in Frankrjjk interessant en pikant genoemd. Naar ons oordeel, ontnemen zjj aan de corporatie, die een rechterljjke functie te vervullen heeft, haar eerbied-inboezemend karakter. De Transvaalsch-Engelsche oorlog. Volgens een telegram uit Pretoria, heeft de president van den Oranje-Vrjjstaat een telegram In ons vorig Algemeen Overzicht hadden wjj reeds gewezen op hot gevaar, dat er in gelegen ligt om aan een politiek lichaam, zooals den Senaat Douglas De Daily Mail verneemt uit Lorengo Marques, dd. 18 November: Volgens een bericht wachten 10,000 Boeren generaal Buller's oprukken uit Maritzburg af. Generaal Joubert en commandant Lodewjjk Bo tha zjjn met sterke commando's onder weg om hem te onderscheppen. Zjj denken hem tussohen Oolenso en Estcourt te ontmoeten. Drie Duitsche officieren, kolonel von Braun, luitenant Biuitewitz (Brusewitz?) en luitonant von Kunze, zjjn te Pretoria aangekomen, en vertrekken naar het oorlogsveld om zich bjj generaal Joubert's staf te voegen. De Times verneemt uit Queenstown, dd. 18 November: Commandant Olivier met 50 man van het Rouxville-commando is hedenochtend om 4 uur uit Burgersdorp te Jamestown aangekomen, heeft er de republikeinsohe vlag geheschen, en de stad iogeljjfd verklaard. Generaal Gatac^e is met zjjn staf en de Iersche faseliers hedenochtend te Queenstown aangekomen. Volgons bericht aan de Times uit Lorenzo Marques meldt de Standard and Diggers' News dat zich gevallen van scheurbuik hebben voorgedaan onder de Engelsche gevangenen te Pretoria, ten gevolge van het nuttigen van voedsel uit blikjes, die de Boeren te Dundee hadden veroverd. De Engelsche gevangenen verzochten daarom aan de Boeren hun ander voedsel te geven, daar do blikjes, alleen geschikt waren voor veevoeder. Het heet, dat er typhuB woedt onder de Engelschen te Ladysmith, en dat er een ondrageljjke stank opstjjgt uit de stad. De Engelsche veldprediker Leary, dien de Boeren te Toeli hebben gevangen genomen, is aangekomen te Lorengo Marquesna drie dagen gevangen gfezeten to hebben te Pretoria. Hg vertelde aan den correspondent van de Times, dat daar de zieke Engelsche gevangenen te Pretoria overgebracht zjjn naar Watervalhoeve. Leary had vernomen, dat een afdeeling Boeren van duizend man overgebracht is van Toeli naar de zuidergrens, en dat een andere afdeeling, die op weg was naar Ladysmith, naar de westgrens is gezonden. Leary zeide over de houdiDg van de Boeren jegens de Engelsche gevangenen dat de to Toeli en te Mafeking gemaakte afgescheiden werden gehouden van de te Ladysmith gemaakte, en dat de Boeren allen goed verpleegden, inzonderheid de eerstgenoemden. Naar de Times uit Oranjerivier vernoemt, zjjn de maatregelen ter voorbereiding van den tocht naar Kimberley gereed. Generaal Methuen wacht nog maar cenige ondordeelen ter aanvulling af. Het Engelsche leger neemt personeel en noodmateriöel mee om de spoorwegen te herstollen, die vernield zjjn door de Boeren, trouwens heel onhandig. Op drie spoorwagens noemt het leger den zoeklicht toestel van den kruiser Doris" mee, onder bevel van Rhodes' broer. De Engelschen nemen slechts het noodigste mee, om in vier geforceerde dagmar- schon naar Modderrivier te kunnen oprukken. De Times verneemt uit JamestownDe proclamatie van commandant Olivier te Aliwal-Noord roept alle republikeinschegezinde Kaapsche Afrikaanders op, zich binnen een otmaal aan te sluiten bjj het Boerenleger te velde. De proclamatie somt de voordeeion ervan op, eu de gevolgen, voor wie weigerachtig bljjven. De Engelschen krjjgen aan zegging zich binnen de tweemaal vier-en-twintig uur te verwjjderen, waarvan velen gebruik maken. Volgens den correspondent der Times voegden zich maar weinig Afrikaanders uit Jamestown bjj de Boeren, en geen uit Dordrecht. Olivier heeBch ook de Transvaalsche vlag te Aliwal-Noord, en dwong den Engelschen magistraat op de rivierbrug 1 blgven staan, terwjjl de Boeren er overtrokken, omdat deze vreesden, dat brug was gelegd. Sedert seinde de mjjn onder de correspondent der Times uit Aliwal-Noord on Burgersdorp, dat zjj JameBtown be zet hadden. Honderd Afrikaanders uit de Kaapkolonie vergezelden hen. De Boeren kondigden op alle bezette punten don staat van beleg af, ljjfden ze in en stelden landdrosten aan. In een telegram, dat afkomstig is uit het hoofd kwartier van Joubert te Elandslaagte, over de gebeurtenissen van den 9en bjj Ladysmith, staat, dat de stad toen nauw was ingesloten. Het tweede groote Fransch kanon was den 8en van Lombardskop naar den Boolwanakop overgebracht, en het gevolg van die verplaatsing was, dat nu alle kogels uit dat kanon de stad bereiken. In den nacht rukten de Transvaalsche, en Vrjjstaatache troepen dichter naar de stad toe. 's Morgens vroeg begon van alle kanten het zware geschut te spelen, en schoot den goheelen dag door. In de tusschenpoozen antwoordden de Engelsche kanonnen, maar hun vuur was geens zins zoo krachtig of hardnekkig als vroeger, hoewel de schoten beter dool troffen. De Boeren haddon, zoover het boricht strekte, geen verliezen geleden. Generaal Botha heliografeerde van de zuidzjjde van Ladysmith, dat de Engelsche batterjjen een hevig vuur op zjjn mannen richtten, maar dat de Boeren ze tot zwjjgen brachten, door uit hun groote xanonnen granaat op granaat in de versterkingen om Ladysmith te werpen. Het commando uit Pretoria nam 's ochtends vroeg een vooruitgeschoven positie in op een kopje vlak ten noordwesten van Ladysmith, en begon in de stad te Bchieten, maar het ontwaarde dat een Engelsche verschansing op een kopje in de buurt lag, en dat daaruit een hevig vuur op het commando werd gericht, zoodat de stelling onthoudbaar werd. De Transvaalsche Oreusot-kanonnen waren intusschen uitgescheiden met schieten, daar de schietvoorraad op was. 's Middags werd echter nieuwe voorraad naar boven gebracht, en de stelling word gered. Aan den kant van de Vrjjstaters was ook geweervuur gehoord, maar de uitslag van het gevecht was onbokend. De officieele Volksstem van Pretoria meldt, dat de groote brug over de Tugela bjj Colenso geheel vernield is. Zulke is geschied op Woensdag 1.1. Te Helpmekaar staan 600 burgers met geschut de pas te bewaken om een mogeljjke poging tot herovering van Dundee te beletten, die over Greytown en Pietermaritsburg zou kunnen geschieden. Engeland. Het Duitsche Keizerljjk paar kwam te Windsor omstreeks 2 uur namiddag aan, verwelkomd door den Prins van Wales en de Hertogen van Cambridge en York, allen in Duitsche uniformen. Zjj vertrokken per rjjtuig, door het volk toegejuicht, dadeljjk naar het kasteel, waar de Koningin hen opwachtte. Kort na de lunch maakte de Keizer een wandeling door het park van Windsor met den Prins van Wales en den hertog van Connaught, terwjjl de Keizerin met haar zoons ook uitging. Tegen de thee kwamen alle weer aan de familietafel bjjeen. 'b Avonds zat de Keizer rechts, de Keizerin links van de Koningin. Frankrijk. In tegenwoordigheid van president Loubet, den minister-president Waldeck-Ronsseau, de ministers Leygnes, Baudin, Deorais en Millerand en tal van autoriteiten heeft Maandag te Parjjs de plechtige onthnlling plaats gehad van het gedenkteeken »Lo Triomphe de la République". Werkliedenvereni gingen met duizenden leden, sommige met roode vlaggen voorop, trokken onder bet zingen van de Marseillaise" en de Carmagnole" door de bevlagde straten. Loubet werd overal toegejuicht. De president van den gemeenteraad en de prefect van de Seine hielden redevoeringen. Eenige vecht- partjjen, uitgelokt door anarchisten, verstoorden even de orde. 'a Avonds werd een banket gehouden in het geïllumineerde »Hötel de Ville", waar Waldeck-Rousseau een rede hield over de beteekenis der Republiek voor Frankrjjk. In het begin van de vergadering van de Kamer zegt Paul de Caisagnac, dat Loubet door de Kamer is gebrandmerkt. Hjj wordt tot de orde geroepen. Alicot vraagt verlof om de regeering te interpel- leeren over het ontplooien van de roode vlag op de Place do la Nation (Zondag). De Kamer besluit, ondanks den tegenstand van de radicalen, de interpellatie onmiddelljjk te behandelen. Alicot houdt zjjn interpellatie, onder het gebrul van de uiterste linkerzjj. Hjj vraagt aan Waldeck-Rousseau, of bjj berust had in het vortoonen van de roode vlag, en wat zjjn gevoelen is over het defileeren van vereenigingen met oproerige zinspreuken. Waldeck-RousBeau antwoordt, dat de regeering'geen verlof heeft gegeven om de roode vlag te vertoonen, en dat de orde niet verstoord is. Zjjn woorden: »Gjj zult de openbare meening in de Republiek en den President geen angst aanjagen", worden met toejuichingen begroet. Op verzoek van Waldeck- Rousseau beslnit de Kamer, met 329 tegen 230 stemmen, over te gaan tot de orde van den dag. Nederland. Zierlkzee, 22 Nov. Te 's-Gravenhage heeft zich een commissie gevormd tot inzameling van giften voor de noodljjdenden door de aardbeving en vloedgolf op Ceram en omliggende eilanden. Door Gedop. Staten is bepaald, dat de zittingen van den militieraad o.a. te Zierikzee zullen worden geopend den 29sten December. De bekende tooueelspeelster, Catharina Beers- man, is den 19den November na een laugdurig en smartvol ljjdeu overleden. In 1845 te Turnhout geboren, wjjdde zjj zich aan het tooneel, en wist alras door haar ongekunsteld, zeldzaam schoon spel zich op te werken tot éón der meest gevierde kuDstenaresaeneerst in België, later ook hier te lande. Aan duizenden heeft zjj menigen genotvollen kunstavond verschaft. Het Nederlandsch tooneel verliest in haar, de evenknie van wjjlen mevrouw Kleine—Gartman, een talentvolle actrice. Een dienstmeisje te Renkum, dat zich in het huweljjk wilde begeven, kwam, toen zjj een geboorte extract ter socretarie van Ubbergou vroeg, tot de voor haar onaangename ontdekking, dat zjj in het geboorteregister als »jongen" was ingeschreven 1 Zjj zal haar huweljjk dus eenigen tijd moeten uitstellen, on wel, totdat door de rechtbank te Arnhem verbetering der acten zal zjjn bevolen. Een laaghartig geval van berooviug heeft zich bjj de jongste spoorwegramp te Oapelle voorgedaan. Mej. Vürtheim, die tot de ernstig gekwetsten behoorde, lag langs den spoordjjk, toen zij de hulp van een manspersoon inriep, om haar schoenen los te maken, omdat die knelden. Hjj ontnam haar evenwel haar gouden armband, en wilde zich ook meester maken van haar gouden engagementsring. Door het dichtknjjpen van de hand belette zjj zulks met alle krachtsinspanning, waarop de onverlaat zich verwjjderde, om wellicht bjj anderen of op de Ijjken zjjn slag te slaan. Mej. V. heeft in het Ziekenhuis verklaard den roover te zullen herkennen. Hjj was als welgesteld landbouwer gekleed. Een der reizigers, de heer G. A. de Jong, die mede zwaar verwond werd, is reiziger bjj de Stuiverszeep fabrieken, waarvan hij een portefeuille met 500 quitanties bjj zich had, die vermist wordt. Tot Maandag was bjj het bestuur der Ned. Zuid-Afrikaansche vereeniging ten behoeve van de Boeren gestort f 525,568. De Koninginnen laten zich uit Amsterdam steeds telegraphisch op de hoogte houden van de oorlogsgebeurtenissen in Transvaal. De tweede ambulance van het Nederlandsche Roode Kruis vertrekt a.s. Zaterdag van Amsterdam. D« Havenstoombootdienst stelt op dien dag wederom een groote boot beschikbaar om de ambulance uitgeleide te doen naar IJmuiden. De boot zal 10 uur precies van den Nieuwe- dieper steiger naast de kettingboot afvaren naar de Handelskade om met het f.s. »Herzog" naar IJmuiden op te varen. De passagiersvracht bedraagt f 1 en komt geheel ten bate van de ambulance van het Nederlandsche Roode Kruis. De wetensohappeljjke staf van deze ambulance is voorzien van een volledige photographische uit rusting. Beide zjjn geleverd door de firma B. Groote Co. te Amsterdam. Het Handelsblad ontleent aan een particulieren brief van den Nederlandschen consul te Warschau het volgende: Het is dol, wat een aanloop ik heb. Officieren van het leger en van de landweer (reserve), doctoren, jongelui zonder bepaalde betrekking, zjj willen allen naar Transvaal, en de meeBten voor hun eigen geld. Nu mag ik hun allen zeggen, dat ik consul van Nederland ben, dat wjj ons neutraal houden enz., maar onder die lui zjjn er, die aankomen met een kaart van Afrika, en die slechts weten willen, hoe ze er het best naar toe komen. Ik had zelfs een jongejuffrouw, die als liefdezuster wilde gaan, maar zjj wenschte vrjje reiskosten; daar zjj Russin was, gaf ik haar het adres op van onzen Predikant te Petersburg. Zondagmorgen is in de Hofkapel op HetLoo een godsdienstoefening gehouden voor de Koninginnen met gevolg en genoodigden. Prof. van Veen uit Groningen predikte naar aanleiding van Jeremia 29 vers 13. Met het stelsel van telegrapheeren zonder draad worden thans hier te lande proeven genomen. Goes, 21 Nov. Zoo mogeljjk nog drukker dan de eerste, wat koopers en andere bezoekers betreft, was de tweede November-toondag. Dichte scharen mannen en vrouwen verdrongen zich in de straten, en het is dus niet on mogelgk, dat de neringdoenden goede zaken hebben gemaakt, te meer omdat geen enkele kermis-vermakeljjkheid, stoom-carouBsel e. d. g., die anders met heel wat geld gaan strjjken, aanwezig is. Voor de gemeentekas moge dat minder voordeelig zjjn, kasteleins e. a. maken er te beter zaken door. Aangevoerd waren 241 stuks hoornvee, 8 schapen en ontzagljjk veel varkens. Er werd veel verkocht. Dinsdag 28 Nov. is de laatste toondag, en tevens de laatBte veemarkt van het jaar. Scherpenisse, 21 Nov. Door den burge- moeBter alhier is van H. M. de Koningin f 100 ontvangen ten behoeve van schipper L. A. Oude- sluis, wiens schuit op 25 September 1.1. door aan varing te Rotterdam in de diepte verdween. Haamstede, 22 Nov. De collecte voor de Transvaal heeft in deze gemeente opgebracht de som van f 187.55. ATJEH. De correspondent van de N. R. Gt, te Batavia seint onder dagteekening van Maandag: Majoor P. H. van dor Wedden heeft een heuvel stelling van den protendent-sultan, Panglima Polim en het hoofd van Pensangan bezuiden Tjot Pi aangevallen. De vjjand, die vele repeteer- en andere geweren had, vluchtte na eon hard gevecht, met achterlating van 12 dooden. Aan onze zjjde werden 8 minderen gedood, kapitein H. T. van IJsieldgk ernstig en 9 minderen licht gewond. Bjj een verkenning, die den volgenden dag plaats had, werden van den vjjand 4 gedood en 11 gevangen gemaakt. De hoofden zjjn nu naar de Gajoelanden. Uit Batavia meldt een particulier telegram aan het Handelsblad Bjj Tjot Pi is een sterke poBitie van Panglima Polim veroverd; de vjjand liet 16 dooden en 11 gevangenen achter. Kapitein N. T. van IJzendjjk werd ernstig gewond. BECHTSZAKEÜ. Dinsdag is het Gerechtshof te Amsterdam begonnen met de behandeling in hooger beroep van de zaak Haas-van Hall. Zooals men weet, hebben beiden voor de rocht- bank te Amstordam in Juni en Juli terechtgestaan, beklaagd van oplichting en heling, en werden deswege veroordeeld. Beide beklaagden kwamen in hooger beroep.

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1899 | | pagina 1