Zllltlk/TISflll NIEUWSBODE.
Dinsdag 31 October 1809.
Direct.-Uitg. J. WAALE. Redact. A. FRANKEL.
RECLAMES.
J. DE GRAAF Cz.,
nieuwste Sloffen voor Kleederen op Maal
T ransvaal.
Algemeen Overzicht.
NIEUWSTIJDINGEN.
Verschijnt DINSDAGDONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is f 1,30, franco per post
f 1,60.
Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending
eens per week, f 10,per jaar.
56ste JAARGANG. No. 7301.
Advertentiënvan 13 regels 30 Cts.
meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des
Maandags, "Woensdags en Vrijdags middags
12 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
Betalingen van Abonnement»- of Advertentie-géiden gelieve men te zenden aan de Administratie Zierikzeesclie Nieuwsbode"
15 regels TS Cts. Elke regel meer lö Cts.
Grootste sorteerlngc
van af f 2 tot f 45.
Diveroe kleuren en modellen.
ZIE ÉTALAGE.
Naaml. Venn. Conf.-M.', voorh. M. OOSTMEIJER.
Mr. Kleermaker, Postatrnnt C 103,
bericht de ontvangnt der
Model en goede zitting gewaarborgd.
Schuren (schrobben) wan de
openbare straten.
Da BURGEMEESTER au WETHOUDERS van
Gelet op artikel 42 der Algemeene Politie-Verordening
voor deze gemeente, waarbij het is verboden binnen de
bebouwde kom der gemeente den openbaren weg te schuren
(schrobben), doch van welk verbod door Burgemeester en
Wethouders in bijzondere gevallen ontheffing kan worden
verleend;
Overwegende, dat het in den laatsten tijd plaats hebbende
vervoer van suikerbieten, het doen schuren (schrobben) van
de openbare straat wenschelijk doet zijn
MAKEN BEKEND:
dat van af lieden tot den ÏO Novem
ber 1899, de openbare straat zal mogen worden
geschuurd (geschrobd).
:e, den 13 October 1899.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd,
CH. W. VERMEIJS, Burgemeester.
JAN SNELLEN, Secretaris.
Het Comité, dat zich hier ter stede (zie Zierik-
zeesche Nieuwsbode van Zaterdag 21 October 1899)
heeft gevormd tot het bijeenbrengen van gelden
1®. voor het uitzenden van volledige ambulances
door tus8chenkomst van de Nederlandsche
Af deeling van het Roode Kruis
2°. voor het ondersteunen der in den strijd ver
minkten of der achtergebleven betrekkingen van
op het slagveld gebleven burgers; en
3°. voor zoodanig doel als gepast zal voorkomen ter
verzachting van de gevolgen van den oorlog.
heeft besloten om, met de heeren A. BOOT,
M. VAN BBEEN, F. A. KLOPPERT, H. L AKEN-
MAN, 8. LAKENMAN, H. A. ROOTHAERT en
M. SMIT, die zich bereid verklaarden om te
assisteeren, voor bovenvermeld drieledig doel cene
collecte te honden met lijst en bus, langs de
huizen der ingezetenen op Woensdag den liten
November 1899, des middags ten 19 nre.
Diende de collecte, die onlangs aan de huizen
werd gehouden ten behoeve van het Roode Kruis,
zoowel voor Transvalers als voor Engelschen, omdat
het Roode Krnis eeno internationale instelling is,
de op 1 JVovember a.m. te bonden collecte
komt uitsluitend ten bate van de Zuld-
Afrikaanscbe Doeren. Slechts zal een eventneel
tekort van het Roode Krnis, dat zeer waarschjjnljjk
niet zal bestaan, mede nit deze gelden worden gedekt.
Het Comité vertrouwt derhalve, dat het doel
algemeene instemming en sympathie zal
genieten en dat de colleoto zich dan ook bjj ieder
zelve zal aanbevelen.
Waar de hloedige gevechten die thans door do
Transvalers worden geleverd voor het behoud van
hun onafhankelijkheid en vrjjheid, zoovele levens
van dapperen vorderen en nog zullen vorderen,
daar mogen de Nederlanders zich gelukkig rekenen
gelden bjjeen te mogen brengen voor bovengemeld
schoon doel.
Werkt dan mede, Ingezetenen van Zierïktee, om
het totaal bedrag, dat zal worden bijeengebracht,
te doen zjjn een treffend bewjjs van de sympathie
van hot Nederlandsche volk voor hun Transvaalsche
stamverwanten
Moge het dan ook op den dag der collecte bljjken,
dat door ons geen vergeefsch beroep is gedaan op
uwe menschlievendheid 1
Ben Ieder geve n»»r zijn vermogen.
De kleine gift van den arme is even welkom
als do groote gift van den rjjke.
Wordt op die wjjze gegeven, dan zal de uitkomst
schitterend zjjn en dan zal bljjken dat de harten
van de Zierikzeesche ingezetenen warm kloppen voor
hun Transvaalsche broeders, die hun goed recht met
hun bloed verdedigen!
Het Comité voornoemd,
J. W. D. SCHUURBEQUE BOEIJE.
YAN DE KRUYSSE PILAAR.
OH. W. VERMEIJS.
M. O. MULOCK HOUWER.
DE JONGE VAN ELLEMEET.
RÖELL.
J. VAN SCHELVEN.
Deze week heeft de Tweede Kamer de algemeene
beraadriaging over het wetsontwerp, ten doel heb
bende ae verzekering van den werkman tegen onge
vallen, aangevangen, en gelukkig ook ten einde
gebracht. Volksvertegonwoordigert van uiteenloo-
pende Btaatkundige richting hebben daarbjj haar
standpunt blootgelegd en verdedigd.
Wjj zullen onze lezers niet vormoeion met een
uiteenzetting van de verschillende inzichten over
dit belangrjjk onderwerp, te minder, omdat wjj
voornemens zijn, zoodra het aanhangig ontwerp
door de Tweede Kamer is aangenomen, de grond
beginselen te bespreken, die in de gewjjzigde regee-
ringsvoordracht zjjn neergelegd.
In den Rotterdamschen Gemoenteraad heeft bjj
do behandeling van de Begrooting het raadslid, de
beer Muller, den burgemeester inlichtingen verzocht,
over zijn veolgeruchtmakend verbod tot opvoering
van het bekende tooneelstnk»De Martelaar van
het Duivelseiland". In zjjn kort antwoord beroept
zich de burgemeester op art, 188 al. 2 der ge
meentewet, dat zegtDe burgemeester waakt tegen
het doen van met de openbare orde of zedeljjkheid
strjjdige vertooningen. Nu heeft ongotwjjfeld geen
sterveling in Nederland er aan gedacht den
burgemeester de bevoegdheid tot het uitvaardigen
van een dergeljjk verbod te ontzeggen, maar wel
heeft een groot deel der Nederlandsche Natie er
den burgemeester een stille grief van gemaakt, dat
hg van zjjn bevoegdheid een door niets gerecht
vaardigd gebruik heeft gemaakt. Wat toch kan den
burgemeester tot het nemen van een dergeljjken
maatregel bewogen hebben Het Btuk toch van den
heer Sprinkhuizen heeft onbetwistbaar een hoogst
moreele strekking, en geeft aan niemand, tot welke
Btaatkundige of kerkeljjke richting hg ook behooren
moge, eenigen aanstoot. Het stelt al de leugen
en den laster, al de listen en lagen, al de kunst
grepen en intriges om een onschuldig braaf militair
veroordeeld te krjjgeu en geschandvlekt te houden,
zóó aanschouwelijk voor, dat bjj den toeschouwer
een *diep gevoel van verontwaardiging wordt op
gewekt jegens ben, die zich daaraan schuldig
maakten: het geeft oen aandoenljjk treffend beeld
van bet smartvol Ijjden van dei) onschuldigen
balling op het Duivelseiland, die aan vaderland en
familie ontrukt, aan beulen overgeleverd, in kluisters
geklonken, een eenzaam ellendig bestaan voortsleept:
het is een strjjdzwaard voor de waarheid, die in
den afgrond was geslingerd, on voor de gerechtigheid,
die vermoord was.
Met het oog nu op deze strekking van het stuk
begrjjpen wjj niet, welke reden den Rotterdamschen
burgemeester kan bewogen hebben de opvoering
er van te verbieden. Koesterde men soms een
gegronde vrees voor rustverstoring? Maar alom in
het land, waar nog het stuk vertoond werd, lokte
het niet alleen volle zalen, maar oogstte het ook
geestdriftvolle toejuichingen. Niet één dissonant
werd zelfs vernomen. En bestond er nu cenige aan
leiding voor de beleedigende veronderstelling, dat
de bevolking der tweede koopstad van ons Rijk
daarop een beschamende uitzondering zou maken?
Het togendesl is eer aan te nemen. Immers Rotterdam
was de eerste stad in ons vaderland, die, op
initiatief van den heer Reepmaker, protesteerde
tegen de wereldontzettende rechtsverkrachting in
een naburig Rjjk.
In onze pers wordt ten aanzien van de vraag,
wat wjj, nu do Zuid-Afrikaausche oorlog er is,
moeten doen, stilzitten of bandelen, nog steeds een
levendige strjjd gevoerd. Geljjk onze lezers reeds
weten, heeft onze krijgshaftige generaal Dea Beer
Poortugael in het belang van onze nationale nachtmet,
die tot geen prjjs mag verstoord worden, een veld
tocht geopend tegen heDdie met platonische
sympathiebetuigingen en fiaanciëdl hulpbetoon voor
de gewonde stamverwanten niet tevreden, willen,
dat de Nederlandscho Regeering langs diplomatieken
weg voor onze stamgenooten kracltfig optrede.
Vermoedeljjk met het oog op deze polemiek heeft
in de Amsterdamsche Courant van de vorige week
het officieuse bericht gestaan, dat onze Regeering
alles beproefd heeft om een oorlog van de Znid-
Afrikaausche Republieken metEngeland te voorkomen.
Het ichjjnt, dat in Europa de groote Mogend-
beden haar gedragsljja ten aanzien van den
Znid-Afrikaanschen oorlog onderling reeds bepaald
hebben. Klaarbljjkeljjk wil men thans niet ingrjjpen
in den loop der gebeurtenissen, maar deze met alle
kalmte afwachten. Zegeviert Engeland, dan is nog
tjjd genoeg tot interventie, teneinde te voorkomen,
dat de rjjke bnit van het Afrikaansche goudland
een prooi worde van het hebzuchtige Albion.
Verliest daarentegen Engeland, wat de Rogeeringen
van het vaBteland met innig leedvermaak zonden
aanzien, dan is geen tusschenkomst van eenige
staatsmacht noodig, want dan bestaat er groote
kans, dat in Zuid-Afrika een machtige Statenbond
ontstaat, die aan de heerschappjj van Engeland in
het zwarte werelddeel voor goed een einde maakt.
Wat den oorlog betreft, het ichjjnt, dat de
Boeren Ladyimith hebben omsingeld, zoodat de
Engelschen er opgesloten zjjn, indien althans het
belangrjjke bericht, dat de Boeren zich hebben
meestor gemaakt van den spoorwog tnsichen
Ladysmith en Colenso, overeenkomstig do waarheid
is. En is het bericht juist, wat zeer waarscbjjnljjk
is, dan kunnen de Boeren door middel van hun
kanonnon op de heuvelen, die Ladysmith omgeven,
de stad beschieten. En eer dat ontzet kan opdageu,
zal de Britsche legermacht verplicht zjjn zich aan
de Boeren over te geven, zoodat Ladysmith voor
Engeland kan worden, wat Sédan voor Frankrijk
is geweest.
De Transvaalsch-Engelsche
oorlog.
De Boeren trokken de vorige week Dundee
binnen. Twintig man van de standswacht waren
bjjeen in Rowan's hoeve, twee mjjlen buiten Dundee.
Een granaat uit één der groote kanonnen dreef hen
naar buiten, toen 300 Boeren voorbjjtrokken. De
mannen vluchtten naar een heuvel, maar werden
omsingeld en doodgeschoten.
De Cape Argus, een blad, dat te Kaapstad ver
schijnt, geeft belangwekkende bizonderheden over
den terugtocht van generaal Ynle uit Glencoe.
Zaterdag werd het kamp opgebroken, onder een
hevigen regen, en de teuten naar een andere plaats
overgebracht. Maar de granaten begonnen te vallen
te midden van het nieuwe kamp, zoodat twee man
gedood werden het werd noodzakeljjk zioh buiten
het bereik van de kanonnen te begeven. Ook de
bewoners van de stad (Dundee), verlieten hun huizen
on kampeerden in bagagewagens, die naar een veilige
plek gebracht waren. De Britsche troepen bleven
Zondag den geheelen dag bezig met voorposten
gevechten en met bet vervoeren van de wagens, buiten
het bereik van het zware geschut van de Boeren.
Terwjjl de manschappen geheel uitgeput waren door
het gemis van slaap, begon de geheele kolonne
Zondagnacht den aftocht, die prachtig in zjjn werk
ging. Men trok door den van Londeers pas, een
gevaarljjke bergengte, die door 50 man verdedigd
kon worden. Ook Dinsdagnacht regende het, zoodat
de manschappen geen rust konden nemen. Om vier
uur 's morgens ging men weer op weg, in den namid
dag vereenigde men zich met de troepen te Ladyimith.
Het bljjkt, dat de Engelschen hals over kop Glencoe
verlaten hebben, en zelfs bnn gewonden achterlieten.
Uit Kaapstad wordt gemeld, dat generaal Joubert
een telegram van rouwbeklag gezonden heeft aan
Lady Symons, wier echtgenoot aan de bekomen
wonden overleden was.
De Daily Chronicle, een Engelsch blad, spre
kende van de grieven, die de uit TranBvaal terugge
keerde mjjnwerkeri tegen de regeericg der Republiek
hebben ingebracht, merkt op, dat deze mannen, die
de meerderheid van de uitlanden te Johannesburg
vormen, ook in opstand zjjn gekomen tegen den
gezagvoerder van het schip, dat hen naar Engeland
vervoerde, zoodat hg onderweg de hulp van een
Engelsch oorlogsschip heeft moeten inroepen.
Het bericht, dat een eBkadron Engelsche huzaren,
dat na den «lag bjj Glencoe vermist werd, in het
kamp was teruggekeerd, na zich door de vjjanden
te hebben heengeslagen, bljjkt evenals de meeste
berichten uit Engelsche bron, volkomen onjnist te
zjjn. Nader is nameljjk gebleken, dat het geheele
eskadron (een Engelsch eskadron is 160 man sterk)
door de Boeren is gevangen genomen met de negen
officieren, die het aanvoerden, en wel den luitenant-
kolonel-commaudant Moller, één majoor, twee kapi
teins en vjjf luitenants.
De Engelschen, die Vrjjdag j.l. door de Boeren
bjj Dundee gevangen zjjn genomen, werden te
D jinhauser in tien spoorwegwaggom gebracht.
Den gevangen officieren werden een coupé eerste
klasse aangewezen, en twee hunner, die gewond
waren, werden vervoerd in een afzonderlijke coupé.
Zoo ging het naar Pretoria, waar een aanzionljjke
menigte aan het station wachtte. Geen enkele vjjan-
dige betooging had plaats. Toen de gevangenen uit
den troin stegen, bewaarde de menigte een eerbiedig
zwjjgen, en hun tocht door de stad geschiedde te
midden van de volmaaktste orde. De gewonden
werden naar het hospitaal gebracht. De overige
gevangenen, officieren en soldaten, geëscorteerd door
een detachement bereden Boeres, werden naar de
renbaan gevoerd. Zjj zjjn ondergebracht in do ver
trekken, waarin de avonturiers van Jameson eenige
jaren geleden gevangen hebben gezeten. De officieren
hebben afzonderljjke vertrekken gekregen en, na bun
woord gegeven te hebben, dat zjj geon poging tot
ontvluchting zullen doen, hebben zjj verlof gekregen,
zich vrjj binnen de renbaan to mogen bewegen.
Een Engelsche trein, waarin zich een detachement
bevond, om de dooden van het slagveld van Zater
dag te begraven, heeft op 6 mjjlen afstand van
Ladysmith een commando Boeren ontmoet, die den
spoorweg bezet hielden. De Boeren hebben het deta
chement hoffeljjk behandeld, en het oiot in het
minst gestoord in het ter aarde bestellen der dooden.
Uit Ladysmith wordt gemeld, dat de Boeren
legers in de nabjjheid der stad zjjn aangekomen,
en dat alles gereed is voor een algemeen gevecht.
De Engelschen tellen 8000 man, met 40 Btukken
geschut; de Vrjjstaters 9000, met een onbekend
aantal kanonuen. De Boeren uit de Transvaal zjjn
10.000 man sterk, mot 8 kanonnen.
De Boeren zjjn waarBchjjnljjk nog bezig hun
troepen rondom Ladysmith bjjeen te trekken, en
proviand en minutie aan te voeren, dat bjj de
slechte doorweekte wegen niet zoo gemakkeljjk zal
gaan. Volgens oen telegram aan de Daily Telegraph
nit Ladysmith was generaal Joubert Maandag te
Elandslaagte aangekomen.
Er worden te Ladysmith toebereidselen gemaakt
voor eon eventneelen aanval. Kerken, kapellen, het
stadhuis en het cricketveld worden voor den hospi-
taalsdienst ingericht. In de gevangenissen der stad
zjjn een honderdtal Boeren, die allen vol vertrouwen
zjjn op de overwinning van hun landgenooten. In
het hospitaal is de oude generaal Koek, die nog in
leven is. De Boeren vertelden den correspondent van
de Daily Chronicle, dat Koek tjjdens het gevecht bjj
Elandslaagte den Bjjbel las 6n voor de overwin
ning bad.
De Times bevat de volgende berichten. Nadat de
voorposten te Modderspruit de aanwezigheid van
een sterko vjjaodeljjke macht op den weg van Help-
makaar gemeld hadden, gaf generaal White aan een
sterke afdeeling artillerie, bereden infanterie en
cavalerie last, uit LadyBmith te vertrekken.
De Boeren hebben granaten geworpen op een
kleine patrouille, negen mijlen buiten Ladysmith.
De politie van den vjjand ligt op drie mjjlen voorbjj
Modderspruit, de Engelsche positie is vier mijlen
van die der Boeren verwjjderd.
De Temps, een Fransch blad, publiceert de volgende
depêchesDe toestand dor Engelsche troepen bjj
LadyBmith baart ongerustheid. Het gerucht gaat,
dat aan het Ministerie van Oorlog bericht werd
ontvangen, dat de Spoorwog Colenso—Ladysmith
in handen van de Boeren is. Ia dit een feit, dan
zjjn de Britsche troepen door de Boeren ingesloten,
en iB bun gevangenneming slechts een kwestie
van tjjd.
De Tempo verneemt uit LondenHet gerucht
loopt, dat de artillerie, krjjgsvoorraad, leeftocht en
troepen, die van Durban en Pietermaritzburg naar
Ladysmith vertrokken zjju, door de Boeren zjjn
onderschept. Het departement van oorlog, gevraagd
het bericht te loochenen dat de Boeren zich van de
spoorwegljjn Ladyimith—Colenso hebben meestor
gemaakt, heeft ontkennend geantwoord. In marine
kringen vreest men, dat de stoombooten »Zibenghla"
en >Zayathla", welke geiohut van Kaapstad (naar
Natal) vervoeren, hun bestemming niet zullen kunnen
bereiken.
Dr. Hoffmann, lid van de Kaapsche Wetgevende
Vergadering, is met acht helpers naar de Transvaal
gegaan om hulp te bieden bjj het verplegen van de
gewonden. Te Kaapstad heerscht groote veront
waardiging over zjjn vertrek zegt de correspondent
van de Times daar hjj den vjjand inlichtingen
kan verschaffen.
Engeland.
In de troonrede bjj de verdaging van hot parlement
wenscht de Koningin bet parlement gelnk met de
schitterende hoedanigheden, tentoongesteld door de
dappere regimenten, waarop de taak rustte den
aanval op onze Znid-Afrikaansche koloniën af te
slaan. De Koningin spreekt, haar diep leedwezen
uit over den dood van zoovele dappere officieren
en manschappen, gevallen bjj de uitoefening van
bun plicht, uit baar dankbaarheid voor de ruime
credieten, die toegestaan zjjn, en vertrouwt, dat
Gods zegen zal rusten op d9 pogingen van het
parlement en het leger om den vrede en een goed
bestuur in Znid-Afrika te herstellen, en Engeland'i
eer te beschermen.
Goed Bestuur Zoover zjjn wjj nog niet, Koningin
van Engeland I Maar het is toch goed, dat onom
wonden gezegd wordt, waar men heen wil.
Spanje.
In de Spaansche provincie Barcelona is nu de
staat van beleg afgekondigd.
In de hierop betrekking hebbende proclamatie
worden lieden, die, hoewel daartoe bjj machte, geen
belasting willen betalen, voor rebellen verklaard
en met summiere straffen bedreigd.
Frankrijk.
Met betrekking tot zjjn in November a.s. voor
het Hof van Versailles in behandeling komend
proces, heeft Emile Zola in een interview verklaard,
dat hjj ditmaal de generaals, die te Parjja, Ver
sailles en Rennes reeds genoeg gelogen hebben,
niet zal dagvaarden, Labori zal de dagvaarding
van Schwarzkoppen en Panizzardi eiscben, en Zola
meent, dat de burgerljjke rechter dien eisch zal
inwilligen, omdat de regeering reeds tjjdens het proces
van Rennes bereid was, deze quaestie langs diplo
matieken weg te regelen. Andere getuigen zjjn
niet noodig, omdat dan juridisch de schuld van
Esterhazy bewezen kan worden, wat noodzakeljjk
de proclamatie van Dreyius' onschuld tengevolge
moet hebben. Aldus doet zich een >nieuw feit"
voor, dat het Hof van Cassatie aanleiding zal
geven het vonnis van den krjjgsraad te Rennes te
vernietigen.
België.
De Kamer heeft bjj de beraadslaging over het
nieuwe wetsontwerp tot regeling van bet kiesrecht
op den grondslag der evenredige vertegenwoordiging,
artikel 1 van het regeeringsontwerp aangenomen
met 75 tegen 55 stemmen en één onthouding.
Nederland.
Zierikzee, 31 Oct. Ten behoeve van de
gowonden in Transvaal en Oranje-Vrjjitaat is bjj
de Redactie van dit blad door tusschenkomst van
de boekhandelaren 8. Ochtman Zoon alhier
ingekomen f 3.75, zjjnde de opbrengst van een
door eenige Bchippers en burgers te Burghsluis
gehoudene verloting van een photografie, voor
stellende de haven te Burghsluis.
Met ingenomenheid zullen onze minder
gegoede medeburgers hebbeu vernomen, dat Woens
dag 1 November a.s., 's avonds 71/! uur, de
Volksbibliotheek voor hen wederom wordt geopend.
Wg twjjfelen niet, of velen hunner zullen zich
weer aanmelden om flinke, degeljjke lectuur te
ontvangen, die in vele huisgezinnen in de lange
winteravonden zoo welkom is.
Den laatsten winter werd van deze gelegenheid
buitengewoon veel gebruik gemaakter waren
geregeld 185 lezers tegen 150 in het vorig jaar,
terwjjl het totaal der uitgegeven boeken met 892
vermeerderde en bedroeg 3192.
Wij bevelen deze nuttige inrichting ten zeerate aan.
Door de anti-revolutionaire Kiesvereeniging
alhier is bjj de a s. verkiezing voor den gemeente
raad tot caadidaat gesteld de heer A. Timmerman Cz.
Op het Woensdag 1.1. gehouden examen voor
surnumerair bjj bet Staatsspoor is o. a. geslaagd de
heer L. O. van Doorn Jz. te Krabbendjjke.
Zeeuwscbe visechers hebben dezer dagen nabjj
de Waddeneilanden groote boeveelheden mosselzaad
ingezameld. Niet minder dan 1200 balen met dat
zaad werden per stoomvaartnig naar Zeeland over
gebracht, om aldaar op de mosielbanken te worden
geplant.
Te Oud-Beierland is de 60-jarige Evert
Barendrecht van een bietenwagen gevallen. Een
voorwiel ging hem over het hoofd de ongelukkige
was terstond dood.
Volgens de Maas- en Roerbode zullen H.H. M.M.
de Koningin en de Koningin-Moeder vermoedeljjk
in Mei van het volgend jaar opnieuw naar Limburg
komen, en dan Roermond en Maastricht bezoeken.
Te Onwerkerk heoft de collecte voor het
Roode Kruis opgebraoht f 61.75 en te Ellemeet
f 29.61 Va.
