ZïERIKZMSCHE NIEUWSBODE.
WINTERJASSEN
Zaterdag 28 October 1809.
Direct.-Uitg. J. WAALE. Redact. A. FRANKEL.
Eerste Blad.
RECLAMES.
J. DE GRAAF Cz.,
nieuwste Men voor Kleederen op 11
Voor de gewonde en verminkte
broeders in Zuid-Afrika.
Algemeene Brandschouwing
NIEUWSTJjprNGEN.
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is f 1,30, franco per post
f 1,60.
Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending
eens per week, f 10,per jaar.
56ste JAARGANG. No. 7300.
Advertentiënvan 13 regels 30 Cts.
meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des
Maandags, Woensdags en Vrijdags middags
12 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend
Betalingen van Abonnements- of Advertentie-gelden gelieve men te zenden aan de Administratie Zierikzeesche Nieuwsbode".
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
15 regels Cts* Elke regel meer 15 Cte.
Grootste sorteerin?
van af f 2 tot f 45.
Diverse kleuren en modellen.
ZIE ÉTALAGE.
Naaml.Venn.Conf.-M.', voorh.M. OOSTMEIJER.
Mr. Kleermaker,
Poototraat C 103,
bericht de ontvangst der
Model en goede zitting gewaarborgd.
Dagelijks is aan het bureel der drukkerij
vau dit blad gelegenheid te teekenen op
de lijst der Nederlandseh-Zuid-Afrikaanscbe
Vereeniging, ten behoeve van onze ge
wonde en verminkte stamverwanten in
Transvaal en Oranje-Vrijstaat.
Een ieder teekene op die lijst. Elke
giffc, hoe gering ook, is welkom.
BRANDSCHOUWING.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Zierikzee
brengen ter kennis van de Ingezetenen, dat de Directie der
Brandweer op Maandag: den 30 October
o. It. en volgende «lagen eene
in de woningen der Ingezetenen zal houden, overeenkomstig
de bepalingen der Verordening tot voorkoming en blussching
van brand in deze gemeente.
den 26 October 1899.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd,
CH. W. VERMEIJS, Burgemeester.
JAN SNELLEN, Secretaris.
Nederland.
Zierikzee, 27 Oct. Wjj vestigen de aandacht
onzer lezers op bet in een advertentie van beden
aangekondigd concert van de beeren Joi. Orelio,
baritonG. Mann, pianist, en M. Wolters, violist,
op aanst. Vrjjdag den 3en Nov., dei avonds ten
8 ure. De genotvolle kunstavond, dien men in het
vorig jaar beeft gesmaakt, heeft voorzeker een zóó
goeden indruk achtergelaten, dat wg niet twgfelen,
of ook dezeo keer zal de Concertzaal stampvol
zjjn. PlaatBbiljetten h f 1, en tekstboekjes A 10 ct.
zjjn verkrijgbaar bjj de boekbandelaren S. Ochtman
en Zoon.
In de vergadering van het Dageljjksch
Bestuur vau het Waterschap Schouwen op 26
October j.l. is tot djjkbaas benoemd de heer
A. O. Swenne Az., wonende te Wissenkerke.
Te Brouwershaven heeft de collecte voor het
Roode Kruis opgebracht netto f 86.10 en te
Zonnemaire f 85.90
Men ichrjjft ons uit bet eiland Tholen:
Tengevolge van het in het publiek vijandig
optreden des heeren Six Djjkstra, predikant bij de
Ned. Herv. Kerk te Sint-Maartecsdjjk, tegenover
het openbaar onderwjjs en de openb. onderwijzers,
moet er daar ter plaatse een gespannen verhouding
bestaan tusschen het onderwijzend personeel der
openb. school en genoemden predikant.
Onderwijzers, die vroeger geregeld de godsdienst
oefeningen bg woonden, big ven thans geheel uit de
kerk weg. Een paar dier heeren, wien het een
noodzakelijke behoefte des harten is in hunne
godsdienstige gevoelens door het levend woord
gesterkt te worden, gaan op naar het bedehuis in
het naburige Scherpenisse, terwijl weer anderen
liever schijnen te wachten, totdat de kansel door
oen anderen loeraar beklommen wordt of totdat de
heer Djjkstra amende honorable heeft gedaan. Nu,
als wg goed ingelicht zgn, moet die leeraar niet
malich zgn ook in zjjne uitdrukkingen, waar het
betreft zgne kudde een schrik aan te jagen tegen
de openb. onderwijzers. Laatst moet hg, naar wg
vernemen, voor de geheele gemeente o. m. ver
kondigd hebben, dat ieder openbaar onderwjjzer
behalve zgn eigen gezin nog 4 of 5 gezinnen in
zgne nabjjheid mede door zgne goddeloosheid
besmet. Een spotvogel maakte de opmerking, of er
geen stappen behoorden te worden gedaan om dien
heeren (den openb. onderwgzers o.l.) een Kaïni-
teeken op hot voorhoofd te drukken, 't welk,
evenals het woord margarine op de botervaatjes,
steeds voor een ieder duideljjk zichtbaar behoorde
te zgo. Doch met dat al, verbazen we ons toch
over dergeljjk optreden van een predikant, en
beklagen de Ned. flerv. Kerk, waar zjj onder hare
dienaren mannen telt, die zich zoo weinig weten in te
binden. Ook het meerendeel der gemeente Sint-
Maartensdgk, hoewel overigens op hetzelfde Calvi
nistisch standpunt staande als zgn leeraar, moet,
naar wg vernamen, die verdachtmakerg, door den
heer Dgkstra in practgk gebracht, ten sterkste
afkeuren.
In de j.l. Woensdagmiddag te Arnemuiden
gehouden gemeenteraadszitting werd behandeld een
bg den raad ingekomen adres van 72 ingezetenen,
op 3 na allon kiezers, om het genomen besluit tot
ontslag van den secretaris in te trekken, uit over
weging dat 's raads handelwijze onbarmhartig is
en tegen het woord van God. Naar aanleiding van
dit adres doet de Voorzitter het voorstel, onder
steund door 2 leden, om terug te komen op 's raads
besluit tot schorsing en ontslag van den secretaris.
Dit voorstel werd, na nogal gepeperde discussie,
met 4 tegen 8 stemmen verworpen.
De raad bleef deern», nog geruiraen tjjd bjjeen
om te delibereeren over en naar aanleiding van
het verzoek van den Minister van Binnenl. Zaken
om nadere toelichting in betrekking tot het ongevraagd
ontslag van den secretaris.
Een luitenant der veldartillerie t9 Breda had
Zaterdagmiddag zgn manschappen rondom zich
verzameld, en hun toen in bevattelgke taal verteld
van het schreeuwende onrecht, dat den dapperen
Boeren wordt aangedaan. Aan het einde zjjner
improvisatie had de luitenant een beroep gedaan op
de milddadigheid zjjner toehoorders. Hg vroeg hun
een kleine gift om den nood, welko nu reeds zou
zgn ontstaan, te helpen lenigen.
In koor hadden toen allen hunne instemming
betuigd met dit voorstel, en het resultaat van een
kortstondige onderlinge bespreking was, dat men
besloot, dat de soldaten 1, de korporaals 2 en de
onder-officieren 3 cent per vjjf dagen van hunne
soldij zullen afstaan.
Door de firma J. J. Begnes te Haarlem is
een gift van f 1000 geschonken aan het Roode
Kruis.
Te Hamburg is een openbare vergadering
gehouden, waarop drieduizend menschen tegen
woordig waren. De geestdrift voor de Boeren was
krachtig en men bracht 5000 Mark bjjeen voor
wie er onder den oorlog ljjden.
In een hoofdartikel der Amsterdamtche Courant
lezen wij:
>Wg hielden ons dan ook steeds overtuigd, eu
kunnen met het volste vertrouwen hier neerschrijven,
onze regeering heeft in dezen gedaan, wat de
regeering in '81 gedaan heeft: zjj heeft tjjdeni de
crisis reeds haar bemiddeling aangeboden".
Wg lezen in do Nieuwe Roti. Ct
Zondag kregen wg bericht, dat bg Elandslaagte
ook de kleine schaar Nederlaudsche vrjjwilligen
slaags was geweest, heden meldt ons een telegram,
dat de commandant van het Nederlandsch korps te
velde, de heer Veriélewel de Witt Hamer, lid van
den Tweeden Volksraad der Zuid-Afrikaansche
Republiek en oud-officier van het Nederlandsche
leger, door de Engelschen gevangen genomen en
dat één zjjner officierendr. H. J. Ooiter
gesneuveld is.
De dood van dr. Coster zal hier te lande diepen
indruk maken. Hg had zich, boe jong nog, in
Transvaal laten kennen als iemand op wien wg
trotsch mochten zgnvan de vele landgenooten, die
onder de Boeren gewoond en de Republiek gediend
hebben, één der uitneuiendsten.
Reeds aan de Leidsche universiteit, waar hg van
1885 tot 1890 in de rechten studeerde, was hg
algemeen gezien. Hg had een helder verstand, was
een goed werker on om zgn open en krachtig
karakter hoog geacht. Iu 1889 koos het studenten
korps hem lot praeses. Zjjn waardig optreden en
manneljjk woord trokken toen al de aandacht.
Kort na zgn promotie vertrok hg naar Transvaal,
waar bg te Pretoria weldra als advocaat werkzaam
was. Het duurde niet lang, of hg bad zich eeu
goede praktjjk gewonnen, en na eenigen tjjd behoorde
hg tot één der meest gezochte leden van de balie.
Ook als mensch werd hg zeer gewaardeerd, en
weinige Nederlanders waren bg de Boeren zóó
gezien als hg.
Dat bleek, toen hg in 1896 tot staatsprocureur
werd benoemd. Schoon noode zgn rechtspraktjjk
opgevende, wjjdde hg zich met zgo gewonen ijver
aan de nieuwe taak. Welke diensten dr. Coster de
Republiek in moeilgke tjjden bewezen heeft, vooral
in de dagen van de rechterljjke crisis, ligt nog na
in het geheugen.
Hg legde zjju ambt neer, omdat hjj zich niet kon
vereenigen met bet besluit van de regeering der
Z.-A. Republiek om, op de vertoogen van Engeland,
de vreemdelingenwet terug te trekken. Toen nam
hg zgn rechtspraktijk weer op. President Krtiger
en leden van den Uitvoerenden Raad en van den
Volksraad gaven daarna nog herhaaldeljjk bljjk van
bun achting voor hem.
Toen de oorlog onvermijdeljjk leek, en de Neder
landers zich tot een vrjjwilligorskorps vormden, was
Coster natuurljjk er bg. Hg werd één der offieieren
van het bereden gedeelte. Eén zjjner manschappen
schreef oaar huis, in een brief dezer dagen ontvangen,
dat Coster hun troepje verwonderlijk vlug bad
weten te oefenen. Hg deed alles goed wat hg aanpakte.
En nu is hg gevallen met wie weet nog
meer van de onzen vechtende voor de onaf-
bankeljjkheid van zjja nieuw vaderland. En bg was
nog maar even de dertig te boven, en had zoo
schoone toekomst nog voor zich. Wat zgn vrouw
en kinderen, zgn bloedverwanten in hem verliezen,
kunnen wg hier niet aanroeren, maar wel mogen
wg zeggen, dat de Z.-A. Republiek ééu harer beste
burgers verloren heeft.
Twee knapen, 13 en 14 jaren oud, wandelden
Zaterdagavond met hunmeisjes op ééu der
singels te Utrecht, toen door één der laatsten werd
voorgesteld om den volgenden dag samen een
uitstapje te maken naar Vianen. Het liefst zou
men natuurljjk per bootje of tram gaan, doch daar
geen hunner ook maar één cent rjjk was, zou
daarvan wel niets kunnen komen. Edoch de 18-jarige
B. wist raad. Op den Amsterdaraichen straatweg
gekomen, kroop hg namelgk op de handen en voeten
een vvinkel binnen tot achter de toonbank, wist de
daarin aanwezige geldlade te openen, en nam daaruit
ongeveer f 25 aan zilvergeld, waarna hg ijlings de
vlucht nam, gevolgd door de anderen, die op den
uitkjjk hadden geBtaan. Aan hot voorgenomen reisje
kon nn gevolg worden gegeven niet alleen, maar
er bleef zelfs nog genoeg over om voor de 14-jarige
schoonen een aandenken te koopen, en den Zondag
avond gezellig in den schouwburg door te brengen.
Tot zoover ging dnB alles naar wensch, doch
Dinsdagmorgen werden zjj aangehouden, en weldra
tot bekentenis gebraoht, waarbjj tevens aan het
licht kwam, dat zjj nog meer op hun kerfstok
Het is to voorzien, dat zjj eenigen tjjd aan een
strengere tucht zullen worden onderworpen, wellicht
dat. or dan nog iets van hen terecht komt.
C-ravenkafte, 26 Oct. Do Gemeenteraad
heeft aan den inwonenden hnlpgeneesheer in het
gemeenteziekenhuis dr. C. W. Vinkhnjzsa, die zich
wenscht aan te sluiten bg de ambulance van het
Roode Krnis naar het krggstooneel ia Zuid-Afrika,
verlof verleend tot 1 Juli 1900, mot bepaling,
dat hg in zgn afwezigheid, buiten bezwaar van
de gemeentekas, door een anderen hnlpgeneesheer
zal worden vervangen.
De adres-beweging aan de regeering, om
(door vermeerderde rgks-uitkeering) de gemeente
besturen in de gelegenheid te stellen de jaarwedden
te verhoogen van het onderwjjzend personeel, is
zoo goed als afgeloopen. PI. m. 10,000 onderwij
zers hebben de adressen geteekend, en ongeveer 1000
leden van de dageljjksche besturen der gemeenten.
Toen de sneltrein Woensdag van Brussel
naar Amsterdam even het kruispunt van den Staats
spoorweg nabjj 's-Gravenhage gepasseerd was, werd
op den trein geschoten. Het projectiel verbrjjzelde een
rnit in het postrjjtuig, waarvan do scherven den
dienstdoeaden conducteur troffen.
Amsterdam, 26 Oct. Een in de Jacob
van Campenstraat alhier wonend werkman had dezer
dagen nieuwe roodgekleurde sokken aangetrokken.
Des avonds van den dag voelde hg steken in het
been, dat gedeeltelijk opzwol.
Vrijdagmorgen was het heele been onder de
knie opgezwollen en constateerde een terstond tehulp
geroepen arts bloedvergiftiging door het gekleurde
sajet.
Ofschoon do patiënt aanvankeljjk niet buiten
govaar verkeerde, is thans de toestand bevredigend
en behoeft het been niet afgezet te worden.
27 Oct. Het Paleis van Justitie was Dinsdag
middag in opschudding. Opgeschrikt door hulpgeroep
en vrouwengegil, kwam men van alle zjjden uit
de bureaux toegesneld, waar men een juffrouw in
de vestibule der eerBto verdieping vond, liggende
op den steenen vloer en kermende van pjjn. Zjj
was door haar man tegen wien zjj een akte vau
echtscheiding bg den president der Rechtbank had
ingediend aangevallen, op hot hoofd en tegen
de borst geslagen, waardoor zjj ineenzeeg.
Do vrouwenbeul sprong na zgn wandaad de
Bteenen trap af naar beneden, en wist zgn vervol
gers, die de aangevallene te hulp waren gesneld, te
ontkomen.
De vrouw werd steunende van pjjn naar
haar huis geleid.
De ambulance vertrekt aanstaanden Zaterdag
ochtend 9 uur van Amsterdam per stoomschip
>König".
HoordwQk-Binnen, 25 Oct. Alhier is
Dinsdag in anderhalf uur tjjds door brand vernield
de boerderjj met stal, genaamd Boerenburg", even
buiten het dorp gelegen, van den landbouwer
0. Wassenaar. Een groot gedeelte van den inboedel
en al het aanwezige vee werden door hulpvaardige
handen intjjdi gered. Alles was verzekerd.
De brand is vermoedeljjk ontstaan in den
schoorsteen.
De brandspuit was spoedig ter plaatse, en door
het beleid der brandweer werden een aan het
perceel grenzende schuur en hooiberg voor het
vuur gespaard.
Dat de brand zoo spoedig voortwoekerde, was te
wjjten aan het met riet gedekte dak.
middelburg. In de Woensdagmiddag ge
houden raadsvergadering is met 8 tegen 7 stemmen
verworpen het voorstel van Burgem. en Weth. tot
het aanstellen vau een opzichter voor de gasfabriek
en duinwaterleiding in plaats van een onderdirecteur
en besloten om de (47) door iepenspintkever aangetaste
boomen te rooien. Omtrent het voorstel van 5
zjjner leden om den gasprgs te verlagen besloot de
raad met 13 tegen 4 stemmen, dit tot eene volgende
vergadering aan te houden.
De door Burgem. eu Weth. aan den raad
aangeboden en door dezen reeds in behandeling
genomen gemeente-begrooting voor 1900 wgst een
totaal cjjfer aan van f 537.780.05s.
St.- Anna laud, 26 Oct. In vergeljjking
met andere gemeenten in het eiland Tholen ver
keert St.-Annaland, wat de postregeling betreft,
in de ongunstigste conditie.
Reeds driemaal heeft het Gemeentebestuur zich
per gezegeld adres gewend tot den Minister van
W. H. en N., met verzoek daarin verandering te
brengen, omdat de thans bestaande verbinding voor
velen zeer icbadelgk is.
Men moet weten, dat van hier slechts een zoo
genaamde Hollandsche post vertrekt, en wel des
namiddags half drie, en dat men na dien tjjd geen
brieven meer kan verzenden.
Het schjjnt wel, dat men bg de hoogere autoriteit
geen aandacht aan de gegronde klachten wil schenken,
althans men heeft zich zelfs niet verwaardigd het
Gemeentebestuur eenig antwoord te geven. De zaak
is eenvoudig doodgezwegen, en de bestaande toestand
verandert niet.
Ook de regeling der brievenbestelling voor de
buitenkom laat tegenwoordig veel te wenschen over.
Vroeger werden de brieven, bestemd voor de
landbouwers, wonende 'aan de route St.-Annaland
Stavenisie, door den postbode aan den geadresseerden
afgegeven, maar nu is deze daarmede opgehouden,
en moet de eenige brievenbesteller nu alles doen.
Het gebeurt nu dikwjjls, dat de boeren hunne
brieven enz., die des morgens half acht hier op het
kantoor komen, eerst des namiddags 3 A 4 uur
ontvangen. Hoe kan er dan sprake van zgn die nog
denzelfden dag te beantwoorden, indien dit noodig
mocht zgn. In dat geval is men genoodzaakt ze te
posten te Stavenisse of te Oud-Vosmeer.
Om hier, in verbetering te krijgen, hebben de
betrokken landbouwers gevraagd om een tweeden
brievenbesteller, speciaal voor de buitenbestelling.
Maar of dat helpen zal? Het hier boveu mede
gedeelde resultaat van het Gemeentebestuur geeft
daartoe niet veel hoop.
De begrooting van den dienst 1900 is door den
Gemeenteraad vastgesteld in ontvang en uitgaaf op
een geljjke som van f 15436,13. De kosten van
het onderwjjs zgo geraamd op f 6035,89s.
JScherpenlgge, 25 Oct. Een 12-jarig
meisje, dat aan den Rand, cabjj deze gemeente, een
boodschap voor haar vader moest verrichten, ont
moette op haar weg een herdersjongen met een
schaapshond. Deze jongen was zoo brutaal, dat hg
den hond tegen het meisje opzette, die haar aanviel,
met het gevolg, dat ze met gescheurde rokken, en
een vrjj ernstige verwonding aan 't been, en zeer
aangedaan van schrik thuis kwam. Een paar dagen
te voren had dezelfde jongen den hond opgezet tegen
een meisje, hetgeen minder ernstige gevolgen had.
De politie is met het geval in kennis gesteld.
St.-MaartensdUk.- Na de restauratie
van het klokkenspel op onzen toren klonk het voor
bjjna ieder bekende wijsje van het Engelsche volks
lied ons als de aankondiger van het halfslaguur
aangenaam in de ooren. Thans, na den in veler
oogen onrechtmatigen krjjg van Engeland tegen
Transvaal, heeft ook deze gemeente een bljjk van
partjjkeuze willen geven, en het Engelsche volks
lied vervangen door het Transvaalsche. Om de
ingezetenen verder te gerieven is het misschien niet
onaardig door de wgs te completeeren met de
woorden van dat lied. Een enthousiast, gelgk er
thans velen zgn, vindt dan gelegenheid in een
geestdriftvol oogenblik zgn borst eens lucht te geven.
Trausvaalsche Volkslied.
>Een ider nasie heef sjjn land,
Ons woon op Afrikaanse Btrand,
Ver ons is daar geen beter grond,
Op al die wjje wereldrond.
Trots is ous om die naam te dra,
Van kinders van Suid-Afrika".
>Een ider nasie heef sjjn taal,
OnB praat van Kaap tot in Transvaal,
Wat almaal maklik kan verstaan.
Wat gaat die ander taal ons aan
OnB praat so 'spa en on papa,
Die landstaal van Snid-Afrika".
»Een ider nasie heef sgn wet.
Wat goed gebied en kwaad belet,
En elk ijjn wet is na ijjn aard,
En gaat met sgn natuur gepaard,
So volg ons ook die sede na,
Wat thuis hoor in Suid-Afrika".
>Een ider nasie heeft sgn tjjd
Om op te groei en af te sljjt,
Eu so 's ons Lieuwe Heer dat doet,
So is dit altjjd wgs en goed,
Da kom een dag ver om ook, ja,
Vertrouw op God, Suid-Afrika."
»Want al die nasies heef één God,
Hg re'el (regelt) ider volk sgn lot,
Hij heef ver ider volk zgo taal,
Sijn land, sgn reg, sgn tjjd bepaal,
Wie dit verag sal sjja straf dra.
O God, bescherm Suid-Afrika I"
Stavenisse, 27 Oct. Woensdagmiddag werd
de bewaarschool, waarvan we de vorige week een
korte beschrjjring gaven, plechtig geopend. Op uit-
noodiging van den Ambachtsheer waren, behalve
zgne naaste familie, hierbjj tegenwoordig de burge
meester en raadsleden, de Secretaris, het hoofd
der openbare school met het personeel, de dokter,
de aannemer, de opzichter enz. Verschillende toe
spraken werden gehouden, zoo door den Ambachts
heer, den Burgemeester, het hoofd der school,
waarna de schenker de school voor geopend ver
klaarde. Als medeleden der commissie van toezicht
werden door hem benoemd do burgemeester, de
dokter en het hoofd der lagere school. De inge
zetenen toonden door het uitsteken der vlag hunne
groote ingenomenheid met deze stichting, wat in
de verschillende toespraken ook ruimschoots en
duidelgk gezegd werd. Mogen do schenker en zgne
familie jaren lang getuige zgn van de nuttige in
richting, door hem aan de ingezetenen dezer
gemeente geschonken 1 Heden (Donderdag) werden
de leBien met 48 leerlingen begonnen.
In de laatstgehouden gemeenteraadszitting
alhier werd de begrooting voor 1900 vastgesteld
op f 15084.89, en die voor het burgerljjk armbestuur
op f 781,72. Verbeterd bericht).
Oogterland- Mej. M. Vg verberg, verlos
kundige alhier, is uit drie-en-twintig sollicitanten
in geljjke betrekking benoemd door het gemeente
bestuur van Boskoop (Z.-Holland).
Velen, zoowel uit deze als uit de omliggende
gemeenten zullen haar heengaan betreurenzjj had
zich door haar hulpvaardigheid eu flink optreden
tal van vrienden gemaakt.
Dill vend tike, 25 Oct. Mede tengevolge
der ontvangen circulaires vanwege do Vereeniging
het Roode Kruis", en de >Nederlandsch-Zuid-
Afrikaansche Vereeniging", doen Burgem. en Weth.
ook van doze gemeente een ljjst circuleeren tot
inzameling van gelden voor onze zwaar beproefde
stamverwanten in Zuid-Afrika.
Bljjkens deze ljjst wil men medewerken tot het
uitzenden van een volledige ambulance met verband
middelen, tot het ondersteunen der betrekkingen
van verminkten en gesneuvelden, en tot verzachting
der gevolgen van den oorlog.