ZIERIKZEESGnE NIEUWSBODE.
Donderdag '17 Juli 1899.
RECLAMES.
NIEUWSTIJDINGEN.
FEUILLETON.
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG ea
ZATERDAG.
De priia per 3 maanden ia f 1,30franco per post
f 1,60.
Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending
eooB per week, f 10,per ja»r»
55ste JAARGANG.
No. 7260.
Directeur-Uitgever J. WAALK.
Advertentiënvan 13 regels 30 Cte.
meerdere regels 10 Cis., knnnen uiterlijk tot de»
Maandags, WoensdagB en Vrijdags middag»
12 ure bezorgd worden.
Gr ooit letter wordt naar plaatsruimte berekend.
Betalingen van Abonnements- of Advertentie-gelden gelieve men te zenden aan de „Administratie Zierikzeesche Nieuwsbode"
15 regels T'ö Cts. Elke regel meer lö Cts.
Halfjaarlijksche Opruiming
van alle voorradige Heeren-, Jongebeeren- en
Kinder-Kleederen, tegen veel verminderde
prjjzen (n.l. 25 pCt. vermindering).
Verder opruiming van alle Heeren-Mode-Artikelen,
allParapluies, Boorden, ManchettenDassen, witte
en gekleurde Overhemden, Hoeden, Petten, enz. enz.,
van af heden met 10 pCt. korting.
De prijzen zijn voor ieder leesbaar op de goederen gezet.
Naaml. Vonn. Conf.-Mvoork.M. OOSTMEI JER.
Transwaal.
Wjj ontvingen van welwillende zjjda een hoogst
interessant vlugichrift, tot titel voerend:
„l)e Zuld-Afrlkaamiche tlunentle",
door een Engelseh-Afrikaansche.
Het doet ons leed, dat wij den geheolen inhond
van dit boeiend en in het Hollandsch vertaald
geschrift om do beperkte plaatsruimte niet kunnen
opnemen, zoodat wjj ons bepalen moeten tot het
doen van eenigo grepen uit de zestien bladzijden
half vel compresdruk. Do lezer zal èn daardoor
èn door ons jongsto hoofdartikel: »Transvaal en
Engeland" een inzicht verkrijgen van de in don
laatsten tjjd veelbesproken Zuid-Afrikaansche Quaestie.
»Keer uw zwaard weder iu zjjn plaats,
want allen, die het zwaard nemen, zullen
door het zwaard vergaan".
In de laatsto weken werden in de kolommen der
nieuwsbladen tal van opinies gegeven. De werkman,
nog slechts sedert eenige maanden uit Engeland,
heeft verzet aangeteekend tegen de kuipergen,
welke oorlog ten doel hebben, en waardoor hg de
bescherming, welke hij thans geniet, tegen den
dwang van hen, die hem werk geven, zon verliezen.
Journalisten, nog maar sedert kort nit Enropa,
hebben geschreven, niet zoozeer een verlangen naar
oorlog uitdrukkende, als wel te kennen gevende,
dat het mogelgk goed zoude wezen, indien deze golf
der verwoesting ovor Znid-Afrika'stroomde, en wel
voornamelijk over dat gedeelte, hetwelk het rjjksto
is aan mineralen en daarom des te meer begeerlgk.
Zoowel Europeanen als Afrikanen hebben daar
tegen geschreven, met bet doel den oorlog af te
keuren, wegens het onnoemeljjk leed en verlies,
dat er door veroorzaakt zon worden aan de ver
schillende menschen. Hollandsche- en Engelsche-
Afrikaneri hebben aangetoond, dat een oorlog
onrechtvaardig met betrekking tot de bevolking van
Znid-Afrika zon zjjn, alsmede een schending van
verdragen en gesteld vertrouwen.
Doch te midden van dit koor van opinieB is er
één stem, die, hoewel gehoord, nog niet is gehoord
met die duidelijkheid en volheid, welke haar gezag
mag eischenhet is de Btem van den in Afrika
geboren Engelschman, die Engeland liefheeft-, de
man, die geboren in Znid-Afrika en het minnende,
zooals alle mannen, die mannen zjjn, hun geboorte
land liefhebben, nochtans eon Engelschman is,
gehecht aan Engeland niet slechts door banden des
bloeds, maar door den veel sterkeren hartstocht,
welke alleen door persoonlijke aanraking ontstaat.
In 1795 vorkreeg Engeland de Kaap, als een
resultaat van Europeesche complicaties, en het Zuid-
Afrikaansche volk kwam, zonder dat het zulks
had verzocht of een verlangen er toe had te
kennen gegeven, onder Engelands bestuur. Enge
land verliet in 1803 de Kaap, maar tengevolgo
van nieuwe veranderingen in Europa, herkreeg
het de Kaap in 1806 en sedert is het de
beschermer onzor zeeën geweest, en de sterkste
macht in ons land. SindB dien tgd, gedurende de
laatste 90 jaar, zgn er langzamerhand Engelschen
bjj do bevolking gekomen, maar de personen van
Hollandsche afkomst vormen nog de meerderheid
van de blanke Afrikanen over do lengte en breedte
van de Kaapkolonie, den Vrgstaat en de Transvaal;
op dit oogenblik zgn zg zelfs zóó talrjjk, dat indien
de vreemdelingen van de Transvaalsche goudvelden
er nog werden bjjgevoegd, de verhouding tuischen
hen on die van Engelsche afkomst waarschijnlijk
ongeveer is van twee tegen eeD,
Somwijlen, hetzg als individuen, hetzg als natie,
zjjn zg in staat tot het verrichten der heldhaftigste
moreele daden. Zoo werd een daad van rechtvaardig
heid namens de Engelsche natie verricht door
Gladstone in het jaar 1881, toen bjj de Transvaal
zgn onafhankelijkheid teruggaf, welke dezen Staat
ten onrechte was ontnomen. Ik zal niet ontkennen,
dat de politiek niets te doen had met deze daad
van den onden verstandigen man.
Het kind mag door geweld tot gehoorzaamheid
gebracht worden; doch de tgd rolt voort en hot
kind wordt een jongeling; de jongeling mag men
tot gehoorzaamheid kunnen dwingen, doch de dag
komt, dat de jongeling eon man wordt,' wanneer
dwang on mogelgk iB. Indien de moeder de genegen
heid van den man wenscht te behouden, moet zg
dien van den jongen winnen. Dit zag ook de wjjze
oude man, doch ik geloof, dat boven en behalve de
wijsheid hg het recht zag.
Onze Hollandsche mede-Afrikaners zjjn een eigen
aardig volk. Krachtig, besloten, hartstochtelijk, zgn
zg tegelgkertjjd het zachtmoedigste volk. Wanneer
gjj tracht hen te dwingen, zgn zg zoo hard als
staal, doch wanneer hun genegenheid en sympathie
wordt aangeboden, beantwoorden zg die op zulk
een mime en edelmoedige schaal, als misschien geen
ander Enropeesch volk zal doen. Onder den ruwsten
bolster van den landeljjkeu boer ligt een verwon
derlijk gevoelige natnur en een besef van persoonlijke
waardigheid: een volk. dat nooit een weldaad,
maar ook niet gemakkelijk een onrecht vergeet.
Onze ambtenaren begrepen hen niet altgd. Zg
beproefden op militaire wjjze geweld met dit heftige,
zachte, gevoelige, vrjje volk, waar zg oen vrijgevige
en begrijpelijke menscblievendheid hadden moeten
uitoefenen. Do harten van het volk leden onder de
onbuigzame jjzeren regeering. In 1815 vond er een
opitand plaat», die werd onderdrukt. Indien de
reiziger per spoor over de ljjn van Port-Elisabeth
naar Kimberley gaat, zal hg, eenige mjjlen voorbjj
Cookhouse, aan een opening bomen tnsschen twoo
heuvels: aan zjja rechterzjjde vloeit de Vischrivier,
aan zgn linkerzgde de twee heuvels verbindende,
is een strook landt, die in Znid-Afrika een »Nek"
genoemd wordt. Dit is een plaats, die de nadenkende
Engelschman met diepe smart voorbijgaat. In het
jaar 1815 werden hier vjjf Afrikaners, die aan den
opstand hadden deelgenomen, opgehangen, en de
vrouwen, die naast hen hadden gevochten, werden
genoodzaakt er bij te staan en er naar te kjjken.
De menigte mede-Afrikaners, die bjj hen stonden,
geloofden en hoopten tot op het laatste oogenblik,
dat een opschorting zon plaats vinden. Het drama
werd uitgevoerd. De plaats wordt heden genoemd
>Slachtersnek". De font, die toen in 1815 werd
gemaakt, was golijk de fout, die in 1896 door den
President Kitlger zon zgn gemaakt, indien kjj in
plaats van het voorrecht van genade nit te oefenen,
het handjevol sa men zweer ders had vernietigd, die
den Staat tAchtten teniet te doen.
Het gevolg dat do scherpe militaire regeering
aan de Kaap had, was, dat sommigen hunner trokken
ovor de Oranjerivier en zich schaarden bij de oude
voortrekkers, die reeds het land, nn bekend als de
Vrgstaat, waren ingetrokken; anderen, verreweg het
grootste gedeelte, vorder trokken, de Vaalrivier over,
en in dat wilde land, waar geen voet van een
Engelschman zich ooit had geplant, stichtten zg,
na eenige jaren, de dappere kleine Republiek, die
wij heden allen kennen als de Transvaal.
Met hun oude vuursteengeweren in. hun hand
als hun eenig wapen, trokken zg met vronw en
kinderen in dat nog onbetreden land. Verschrikkelijk
is de geschiedenis van hun strijden. Men denke
slechts aan den dood van Piet Retief en zgn dappere
volgelingen, verraderljjk vermoord door hetZoeloe-
hoofd Dingaanen aan de overwinning van de
overlevenden op hen, welke nog steeds door hunne
kinderen wordt gevierd als Dingaansdag.
Panl Krüger kan zich nog herinneren, hoe na
dat verschrikkelijk gevecht, terwgl vrouwen en
kinderen alleen in het versterkte lager werden
achtergelaten, en hg zelf nog een kind was, zij
takken aandroegen om het lager te versterken, en
vrouwen met kindoron in hun armen of wel zwanger
zijnde, met de kracht van mannen medewerkten
om zich te verschansen tegen onheilen, erger dan
de dood. Hier in de wildernis vestigden zg hunne
woningen en stichtten hnn kleinen Staat. Er zgn
nog mannen en vrouwen in het leven, die zich
kunnen herinneren, hoe 60 jaar geleden, de plaats
waar het groote Mgnkamp van Johannesburg nu
staat, een groote vlakto was, waar zij hunne wagens
schaalden en hnn klein tehuis Btichtten en duim
lim vochten om de woesteDjj te winnen. In
dit groote Noordelgke land, dat geen blanke had
betreden, vestigden zg hun Staat, on dit land be
minnende, zooals slechts zg het land knnnen
beminnen, die er voor geleden en hnn bloed ver
goten hebben, hebben zg de kleine Republiek, die
zij hebben gesticht, even lief als de Zwitser agn
borgwoning en de Hollander zgn dijken. Zg vochten
niet voor geld, doch voor een tehuis voor hun
vrouwen en kinderen als zg vochten, herlaadden
do vrouwen de oude vuursteengeweren en gaven
ze van af de voorkist van hnn wagen aan de mannen,
die daaromheen stonden om hen te verdedigen.
Indien men vraagt, heeft de Hollandsche Afrikaner
de naturellen, waarmede hg in aanraking kwam,
zacht en edelmoedig behandeld, antwoorden wjj
>neen, dat heeft hg niet", doch evenmin heeft eenig
ander blank ras, waarvan wij geschiedkundige aan-
Jfo/ituiiigeü bezitten, znlks gedaan.
Sedert den tgd, dat Engeland de Kaap overnam,
is er langzamerhand een stroom nieuwe kolonisten,
in hoofdzaak Engelschen, het land binnengekomen.
Zg vestigden zich onder ons. levende als wjj leven,
en onze belangen deelende. Zg zgn snel Afrikaners
geworden, en werden, om zoo te zeggen, gemakkeljjk
door Znid-Afrika verteerd.
Doch gedurende de laatste paar jaren heeft zich
een nieuw verschijnsel voorgedaan in het Zuid-
Afrikaansche leven. Door de ontdekking van groote
hoeveelheden minoralen in Znid-Afrika, meer in het
bjjzondor goud, werd plotseling een grooter bevolking
tot zgn kuBten aangetrokken, die, ten minste niet
dadeljjk, Znid-Afrikaansch is of kan zgn. Dit lichaam
is bekend onder den naam van do »Uifclanders".
Ongelukkigerwijze werd het grootste gedeelte van
dit goud hoofdzakeljjk langs den Witwatersrand
gevonden, binnen het grondgebied van do Trans
vaalsche republiek, en meer in 't bizonder op de
plaats, waar bet groote Mgnkamp van Johannesburg
nn staat, zoodat do hoofddruk van de nieuw aan-
gekomenen hoofdzakelijk op de kleine Republiek
neörbwam.
Nu zon het een geluk zgn voor de dappere kleine
Transvaalsche republiek, indien het grootste deel
van de >Uitlanders" hier kwam. om bjj ons te
bljjven, om nit onzen beker te drinken en van onze
borden te eten, doch in de meeste gevallen is dit
niet zoo: het grootste gedeelte van hen is hier
slechts tijdelijk, om goud of een tjjdeljjk levens
onderhoud te zoeken. Het eenige element, dat
waarschgnlyk onderdaan zal wordon van de Trans
vaalsche republiek, is het meer arme element, dat
ten gevolge van de grootere voordeelen voor werk,
hier niet in staat zal zgn naar hnn oorspronkelijk
tehuis terug te keeren. De nomadische bevolking
van Johannesburg bestaat ongetwijfeld uitmannen,
die dappere en loyale ingezetenen zjjn van bun
eigen land. Indien morgen Amerika in gevaar ware,
zon vermoedelijk ieder Amorikaansch onderdaan tot
Amerika's boezem terngkeeren, en zon niet alleen
zijn leven, doch ook den rijkdom, door hem in Znid-
Afrika van Znid-Afrikaanschen grond verworven,
opofferen ter verdediging van zjjn land. Iedere
Dnitscher, iedere Franschman, iedere Engelschman
zon naar het vaderlaud terngkeeren, wanneer de
kreet gehoord werd: »het geboorteland iB in gevaar".
De weinige Spanjaarden, die hier waren, trokken
naar Spanje terug, zoodra het nieuws van den
oorlog bekend werd.
Om de moeielijkheid, waarvoor de kleine Trans
vaalsche republiek heden staat, goed te knnnen
begrijpen, moeten de Engelschen zich niet alleen
voorstellen, dat binnen oen tgdperk van tien of
twaalf jaar 40,000,000 Russen, Frantchen en Duit-
schers Engeland zonden binnenkomen, niet in kleine
hoeveelheden en over een tgdperk van een halve
oenw loopende, zoodat zg in zekere mate zonden
kunnen opgeloBt worden in de oorspronkelijke
bevolking, doch dadeljjk en in eensniet alleen
dat het grootste gedeelte hunner niet van plan was
in Engeland te big ven, en daar slechts was om
rjjkdom te verzamelen niet alleen, dat het grootste
gedeelte van dezen rgkdom dadeljjk naar andere
landen werd geëxporteerd, waardoor Rusland,
Frankrijk en Dnitschland werden verrjjkt nit de
opbrengst van den Engelschen grond dat zon be
trekkelijk een kleine zaak zjjn; doch dat het grootste
gedeelte van de verkregen weeldo in handen was
van eonige weinige personen, en dat bovendien deze
personen voor het grootste gedeelte gekant waren
tegen de voortdurende vrjjbeid en onafhankelijkheid
van Engeland, en beproefden om met de hulp van
die uit Engeland verkregen weelde, Rusland en
Frankrjjk tegen Engeland op te zetten, opdat zg door
het verlies van Engelands vrijheid beter in staat
zonden zgn over de weelde en grond van Engeland
te beschikken. Als de Engelschman deze toekomst
voor zich heeft afgeteekend, zal hg een beeld
hebben van het vraagstuk, waarvoor het volk en
do regeering van de Transvaalsche republiek heden
staan.
Znid-Afrika is een jong land en als een geheel
genomen, is het een droog dor land voor landbouw.
Gedeelten er van zgn vruchtbaar, doch er zgn
geen uitgestrekte korenprodneeerde vlakten, die
voor geslachten bebouwd kunnen worden zonder
ooit te verminderen, zooals in Rusland en Amerika;
wjj hebben weinig hulpmiddelen om die groote
voorraad vleeseh te prodncceren, die nit Australië
en Nienw-Zeeland komen, wjj importeeren zelfs
vorder een groot gedeelte vaa het graan en het
vleeseh dat wjj consnmeeren. Met de noodige zorg
mogen wij een groot vruchtettvoortbrengend land
worden, en wat rjjke en zware wijnen prodneeeren,
doch wat landbouw betreft zgn wjj en moeten wjj
over het geheel vergeleken met andere landen een
arme natie bljjven. Evenmin hebben wjj eenige
groote binnenlandsche meren, zeeën en rivieren,
waardoor wjj een groot maritiem- of vervoer-volk
kunnen worden. Wjj hebben slechts één ding, dat
ons vrjjwaart van het armste volk op do aarde te
zjjn, en ons één van de rjjksto behoort te maken.
Wij hebben onzen ontzaglijken voorraad mineralen
rijkdom in goud en diamanten. Dit is al wat wjj
hebben. De natuur heeft ons niets anders gegeven
hadden wjj dit niet, dan zonden wij een arm volk
zgn. Onze groote nationale instellingen, onze hooge-
scholen en mnsoa, onze kunstgalerijen en
universiteiten moeten worden opgericht en onder
honden nit de aderen door rotsen en heuvels en
modderbedden loopende, die gevuld zgn met juweelen.
De ontdekking van onzen mineralen rgkdom kwam
«enigszins plotseling over ons. Wjj waren niet
voorbereid voor het verschgnen daarvan, door wjjze
wetten, zooals in Nienw-Zeeland. Voordat het
volk van Znid-Afrika tgd had gehad om de waarheid
te kennen, en om de eerste groote en verbazende
les te leeren, die onze diamanten ons zouden hebben
moeten leeren, werden de goudmijnen van Transvaal
ontdekt. Wjj zgn sterk, dapper, doch geen scherp
ziend volk, ingewjjd in de bewegingen van de
speculatieve wereld. In eenige weinige jaren was
tie rgkdom van Znid-Afrika, zgn goud- en diamant
velden, zgn kolenvelden en zelfs zgn meeste woeste
landen voor een groot deel overgegaan in de handen
van een troepje speculanten.
In bijna geen enkel goval zijn zij Afrikaners.
Dat zg geen Afrikaners zijn, zon nog niets zgn,
indien zg slechts hnn lot met het onze hadden
verbonden, indien zg in sympathie, hoop en vrede
één met ons waren. Dit zgn zij echter niet. Het is
niet alleen, dat de rgkdom, die ons één van de
rjjksto volken in do wereld zon gemaakt hebben,
ons één van de armste hoeft gelaten, geëxporteerd
wordt naar andere landendat er paleizen mede
gebouwd worden in Londen en jachten in de
Middellandicho Zee, de zakken vult van de croupiers
in Monte-Carlo en vreemde vrouwen daarmede met
jnweelen bedekt worden, terwgl onze burgers in
armoede sloven; dit is een gering iets, doch dio
mannen behooren niet tot ons. Dat wjj Znid-Afrika
beminnen, dat zgn groote toekomst ons liever is
dan onze eigen belangen, dat wjj voor 2ijn welzijn
alles zonden opofferen, gaat hun niet ter harte. Wjj
zgn slechtB eon jachtgrond voor hen, een veld om
rgkdom nit te verkrggen, om faam en fortuin op
te bon wen. Zjj geven niets om Znid-Afrika. Zjj
wenden den grooten rgkdom, dien zg nit den Znid-
Afrikaanschen grond verkregen hebben, aan in een
poging ons publiek leven te bederven en hnnne
eigene mannon in ons Parlement te zetten, om de
tengels van het bewind in handen te krjjgen, opdat
hnn weelde nog meer vergroot zon worden. Is het
vreemd, dat uit onze harten de bittere kreet opgaat:
»wjj hebben ons geboorterecht verkocht voor een
schotel linzen". De landen, de minerale rgkdom,
die ons hadden moeten toebehooren om het groote
Afrika van de toekomst op te bonwen, is in vreemde
handen overgegaan. En zij gebruikten het goud, dat
zjj nit onzen bodem putten om ons te verslaven, zg
doorboren onze harten met een zwaard, verguld met
Afrikaanich goud. Zoolang bet gond in de steenen
onontdekt bleef in den schoot van onzen grond,
werd dit opgespaard voor ons en onze kleinkinderen
om de groote toekomst op te bonwenhet gaat
van ons weg om nimmer terug te keeren en als
zg- onze aarde hebben ontbloot en de Afrikaansche
Wat ik in Juli 1925 zag, staande op
den Zierikseeschen toren.
DOOR S.
IH.
De automobiel met 't bruidspaar was intnsschen
achter de kerk verdwenen. Als van zelve viel mgn
oog op de Wilhelmina-linde, die in vjjf-en-twintig
jaar tot een fraaien boom met koepelvormige
kroon was op- en uitgegroeid. Het fraaie, gesmede
ijzeren hek, indertgd op de Ambachtsschool onder
de leiding van den bekwamen onderwijzer in het
■meden, Koevoet», gemaakt vormt nog altgd met
den boom een sieraad van dit deel der stad. Met
trots maken de Zierikseeënaars er de bezoekers
hnnner stad opmezkzaam op; want de leerlingen
der Ambachtsschool hadden dat reeds in 1899
gemaakt.
En die Ambachtsschool gelgkt nu wel eene
groote fabriek, 't Front beslaat de geheele ruimte
tnsschen de twee kleine straatjes. Er zgn
afdeelingen voor timmeren, meubelmaken, smeden,
schilderen, ook eene voor electro-techniek, ja, zelfs
eene voor de lnchtscheepvaart.
De gasmotor, die 't Bestuur zich in 1901 had
kunnen aanschaffen, dank zg de milde bjjdragen
van eenige gegoede ingozetenen, is naar 't Kunst-
historiich Museum in 't Huis der Tempeliers
verhuisd. Wat men niet met handen beweegt of
bewegen kan, wordt immers door de kraebt der
electriciteit bewogen
De Bewaarschool is dus verdwenen. In hare
plaats is het grooto Klein-kinderopvoedingsgesticht
gekomen. Ieder kan daar zgne kinderen van
't tweede tot 't zevende jaar voor 1.50 Gld. per
week doen opvoeden; iets wat wel noodzakelgk
was geworden door de grootere vrijheid, die men
zich in 't samenleven veroorlooft.
De kosten van dit Gesticht worden deels door
de verpleeggelden, deelt door milde bjjdragen van
Gemeente-, Provincie- en Rjjkswego gedekt.
Een niet onbelangrjjke inkomst verschafte ook de
opheffing van 't Burgerweeshuis. Een deel van de
fondsen van die Stichting kwapi aan 't Klein
kinderopvoedingsgesticht.
Van 15 Mei tot 15 October gaan de kinderen
naar Schuddebeurs in 't Zomergesticht, vroeger
eene bnitenplaats van eene der aanzienlijke
familiën nit Zieriksee.
Buitenplaatson zgn or nog altgd in Schuddebeurs,
want vele familiën verkiezen steeds 't goedkooper
leven in 't liefljjk en lommerrjjk gehucht dan
't dure verbljjf in 't drukke Zieriksee.
Wordt er op de Balie nog altgd in Jnni
paardenmarkt gehouden vroeg ik den alwetenden
telegrafist.
>De paardenmarkt met de beroemde paarden-
loterjj is 't laatst in 1917 gehouden, 't Aardige
ging er af, toen de eerste prjjzen in de laatste
jaren steeds uit twee automobielen en eenige
automobiel-fietsen bestonden. Onder do overige
prjjzen waren nog wel paarden, maar alleen van
die onoogljjk dikke, voor de slachtbank bestemd.
U weet wel, waar men die goedkoope volksvleesch-
paslilles van maakt.
Verbeeld u, dat men in 1900, toen n nog ic
Zieriksee woonde, eens als prjjg een paard had
aangekocht, dat voor de slachtbank was bestemd
geweest!"
Het Burgerweeshuis was ook al verdwenen.
't Was, als overbodig, afgebroken de gobelins,
de schilderijen en de beroemde blauwe suikerpot
van den achtergevel waren naar 't Museum ver
huisd, Het vrijgevallen terrein wat met de
terreinen van de afgebroken Hoogore Burgerschool
gebruikt voor den bouw van de gecombineerde
Hoogere-, Middelbare- en Landbouw-school. Het is
eene combinatie van de vroegere Hoogere Burger
school, 't Gymnasium en de Landbouw-school. De
jongelui gaan nn niet vóór hnn twintigste jaar
naar de Academie, waar ze maar drie jaar in meer
practische richting stndeeren.
Door het luid getjingel van eene schol wordt
de telegrafist in zgn kantoor geroepen.
Dat getjingel doet eenige kraaien verschrikt nit
de gaten van den toren vliegen. Ze zgn in niterlgk
en vliegwgze nog geheel dezelfde als voor vjjf-en-
twintig jaar. Vooruitgang is dus bjj hen niet te
beipenren, eer achternitgang. Men kan hnn nn
niet meer zulke wonderbare dingen toeichrjjven
als in 't laatst der vorige eeuw.
In 't bjjzonder trok nn de breede straat mjjne
aandacht, die van den Dam op de Ambachtsschool
uitloopt.
>'t Is de Middelstraat", zegt de telegrafist.
»Bij de historische revisie der straatnamen, die
in 1915 plaats vond, is aan doze Btraat, die vroeger
niet ten onrechte Meelstraat heette, haren onden
en waren naam teruggegeven, 't Is nog als
vroeger de straat, waar de belangrgksto openbare
gebouwen gevonden worden".
»Is dat gebouw met dat platte dak soma het
postkantoor
»Ja, op dat dak strijken de post-bailon-
omnibnisen neer. Daar vlak voor n is de synagoge.
Ze is aaumerkeljjk vergroot, doordat men do aan
grenzende huizen beeft afgebroken. De kerk der
Christeljjk-Afgescheidenen is echter nog geheel
dezelfde als voor dertig jaar.
Heeft n wel dat mooie plein opgemerkt, vlak
voor *t stadhuis?"
»Ja, 't Maarstraatje is verdwenen".
»A1 de huizen tnsschen dat straatje en 't hnis
der Tempeliers zgn onteigend en afgebroken. De
gemeente heeft het buis der Tempeliers aangekocht
en laten restanreeren. Het heeft nn een mooien
zjjgevel aan de zjjde van 't Raadhuisplein en is tot
knnst-historiich mnsonm ingericht.
Voor n vertrekt moet n eene photographie van
ons mooie Raadhuis koopen. Vroeger was 't niet
mogelgk 't fatsoenlgk te photographeeren".
{Wordt vervolgd).