ZIERIKZEESEIIE NIEUWSBODE. Zaterdag 17 Juni 1899. NIEUWSTIJDINGEN. Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG 0» ZATERDAG. De prjjs per 3 maanden is f 1,30, franco per post f 4,60. Noord-AmerikaTransvaal, Indië en*, verzending een» per week, f 10,per jaar. 55ste JAARGANG. No. 724-3. Directeur-Uitgever J. WAALE. Advertentienvan 43 regels 30 Cts. meerdere regels 10 Cts., kannen uiterlijk tot de» Maandags, Woensdags en Vrijdags middags 12 ure bezorgd worden. Groote lettor wordt naar plaatsruimte berekend. Betalingen van Abonnements- of Advertentie-gelden gelieve men te zenden aan de „Administratie Zierikzeesche Nieuwsbode" Transvaal. Pretoria, 13 Juni. Het wetsvoorstel, in houdende Krtlger's voorstellen betreffende het kiesrecht, is bjj den Volksraad ingediend. De^oor spronkelijke bepaling omtrent een jaarlgksch inkomen van 200 pond sterling ib gewjjzigd, zoodat in dit voorstel Blechts honderd pond sterling wordt geëischt. Bovendien is aan bet ontwerp nog een artikel toegevoegd, bepalende, dat in de Republiek geboren zoons van genatnralisoerden burgers kunnen worden door het afleggen van den eed van trouw. Verder wordt bepaald dat enkel blanken genaturali seerd knnnen worden. 14 Juni. De Regeering der Zuid-Afrikaansche Republiek maakt van het punt van arbitrage een voorwaarde, maar zal voortgaan met baar concessies, ook wat betreft stemrecht, onafhankelijk van het al of niot aannemen van het principe arbitrage door Engeland. Amerika. Een hevige wervelstorm heeft in de staten Wisconsin en Minnesota gewoed. Te New-Richmond werden 150 personen gedood, terwgl een aantal hnizen werden vernield. Het telegrafisch verkeer is geheel verbroken. Nadere bijzonderheden over bovengenoem- den storm zeggen, dat te New-Richmond 200 menschen omgekomen en dnizend gewond zgn en vele huizon verbrand zgn. Iemand die te Stillwater in Minnesota uit New-Richmond is aangekomen vertelde, dat de stormwolk den vorm had van een trechter on pikzwart was. Men had geen middelen om den brand in vele hnizen te blnsschen en alle hoop om de menschen in de wrakhoopen te bevrjjden was opgegeven. Op do Milwaukee, Wis consin en Central spoorwegen zgn de spoorstaven op vele plaatsen weggeslagen en bruggen weg gespoeld. Hier en daar zgn de laaggelegen landen door het regenwater ondergeloopen on hebben de bewoners een goed heenkomen moeten zoeken. Na den wervelstorm, die de staten Wisconsin en Minnesota heeft geteisterd, is oen brand uitgebroken, die bjjna de gehoele stad New-Richmond heeft vernield. Men spreekt van 200 dooden en 1000 gewonden. Volgons beriohfc uit Washington is aldaar uit Manilla de mededeeling ontvangen, dat de opperbevelhebber van het leger der Philippino's, geueraal Luna en diens adjndant, luitenant Paseo Roman den 8sten Juni door manschappen van de wacht van Aguinaldo in dienB hoofdkwartier zgn doorstoken. Generaal Luna was daarheen gereisd, om met Aguinaldo te beraadslagen en zou met de mannen van de wacht woorden hebben gekregen, waarop hg zgn revolver trok. De manschappen stolden zich te weer en staken hom en zgn adjudant met hun bajonetten dood. Uit New-York meldt men d.d. 6 Juni: De hitte, die wg hier in Amerika sedert enkele dagen te verduren hebben, is thans onuitstaanbaar. Zolfs in de schaduw stggt de thermometer op 94 graden Fahrenheit en de weerprognosen vermelden nog steeds een toeneming der hitte, die in den eersten tgd bestendig zal zgn. Om vgf nur 'a namiddags waren reeds 135 gevallen van zonnesteek gemeld en de patiënten in de hospitalen opgenomen. Hoeveel daarvan geBtorven zgn, is op dit oogenblik nog niet bekend. Uit alle staten in het Ooston komen berichten over de onverdraaglijke hitte en bestendige droogte. In de staten Islands. Long Islands en Westchester County, die New-York van groenten, eieren en melk voorzienit de hitte zóó groot, dat reeds nu de oogst half verdord is, zoodat de prjjzen voor alle groenten, vruchten, enz. van dag tot dag stjjgen en reeds voor de armere volksklassen een ongenaak bare hoogte bereikt hebben. In Philadelphia stierven gisteren reeds drie personen aan zonnesteek; in het geheel worden 60 gevallen vastgesteld. Ook uit de zuideljjke staten wordt een onverdraaglijke hitte gemeld. Te New-York is Zaterdag in de Coney- Islandclub een vuistgevecht tusscheu de kamp vechters Fitzsimmons en JeffrieB gehouden, dat door rnim 10,000 menschen werd bggewoond en waar de minste plaats 5 dollars f 12,50) kostte. Jpffries behaalde in de 11e ronde de overwinning, en zgn vader, een predikant, die hem vóór den strgd per telegram succes had gewenicht, verklaarde met blijdschap>de Heer is in het gevecht geweest". Engeland. Loilden, 11 Juni. In het LagerhuiB is bg tweede lezing de wet aangenomen tot verhoogiog van den leeftijd voor het schoolbezoek van elf tot twaalf jaar. Hoorwegen. In het Noorden des lands heeft het in de laatste dagen voortdurend gesneeuwd. Men meent, dat ijsbergen, die uit de poolstreken naar het Zuiden komen aandrijven, de oorzaak zgn van het dalen der temperatuur. Zwitserland. Een heer te ZUrich, voor wiens huwelijk de geboden waren afgelezen, kreeg een dag later toe gezonden: vier uitnoodigingen tot het sluiten van een levensverzekering, drie aanbiedingen voor verzekering tegen ongelukken, acht prospectussen van hoteliers, twee tarieven van rijtuigverhuurders, een prijscourant van bruidiBieradiën, twee verzoeken tot levering van'de bruidsjapon en drie aanbiedingen van dansmuziek. Rusland. De Czaar heeft bevolen, jaarljjks ruim 1 millioen gulden beschikbaar te stellen voor de vorming van een fonds tot aankoop van grond voor Finscho landbouwers, die geen grond bezitten. Frankrijk. ParUs, 13 Juni. De Kamer van inbeschul digingstelling heeft Picquart en mr. Leblois ontBlagen van strafvervolging. Te Brest worden toebereidselen gemaakt voor Dreyfus' ontvangst on zgn versebgning voor den krijgsraad. De gendarmerie te Ronnes wordt met 100 man versterkt, terwgl een escadron cavalerie en politie-agenten uit Pargi worden verwacht en de burgemeester heeft een proclamatie doen aanplakken, waarin de bevolking tot kalmte en rust wordt aangemaand. Do prefect der marine te Brest heeft bevelen gekregen, betreffende Dreyfus en zgn ontscheping. De Sfax" met DreyfuB aan boord zal tnsschen 20 on 22 dezer de Azoren aandoen, om er steenkolen in te nemen en instructies uit Frankrglc af te wachten on vervolgens de reiB voortzetten. Met het oog op troebelen van de zjjde der anti-semieten worden te Brest strenge maatregelen van orde genomen en, wanneer botoogingen worden op touw gezet, zullen do aanleggers voorbeeldig gestraft worden. De krjjgsraad, waarvoor kapitein Dreyfus te Rennes zal terecht staan, zal worden gepresideerd door kolonel Jonaust, directeur der genie te Rennes. Dreyfus wordt 25 dezer aan boord van de ♦Sfax" te Brest verwacht en zal vermoedeljjk door het arsenaal, dat voor het publiek gesloten is, naar een gereedstaanden trein gebracht worden, die den kapitein naar Rennes zal brengen, zonder dat iemand hem heeft gezien. Majoor Carrière, de regeeringscommisiaris in het nieuwe Dreyfus-proces, is voornemens, zonder uitzondering alle getuigen te doen dagvaarden, wier verklaringen hg noodzakelijk acht, o.a. Mercier, Casimir Perier en zoo noodig ook Lebrnn-Renault en Esterhazy. Baron De Christiani, die 4 Juni te Antenil bg gelegenheid der manifestatiën tegen Loubot, den president der Republiek met een wandelstok op don hoed geslagen heeft, heeft deswege Dinsdag 1.1. voor de correctioneele Kamer terechtgestaan. De Christiani, die onberispelijk gekleed was, voerde tot zgn verdediging aan, dat bg zich nooit met politiek inliet, doch dat hg, toen hg de daad verrichtte, buitengewoon opgewonden was. De procureur-generaal meende, dat de beklaagde met voorbedachten rade had gehandeld, daar hg zelfs tot oen inspecteur van politie had gezegd: »Als wg met ohb veertigen waren geweest, zouden wg de tribune vermeesterd hebben; ik zal opnieuw beginnen", en eischte een zware Btraf. De Christiani werd ten slotte veroordeeld tot 4 jaren gevangenisstraf. Hg hoorde zgn veroordeeling aan, zonder een spier van zgn gelaat te vertrekken. België. Thans is te Brussel tot Btand gekomen de Naamlooze Vennootschap ♦Forges et Aciéries" met een kapitaal van 6 millioen francs, welke te Ter- neuzen eene fabriek zal inrichten voor de bewerking van jjzer, staal en andere metalen, gebruikt in de ng verheid, fabricatie, gieten en lamineeren. Onder de aandeelhouders zgn vele bekende Bel- gische industriëelen. He der land. Zlltfen, 14 Juni. Een meisje, dat in een winkel alhier een boodschap deed, moest een stuiver weerom hebben: de winkelier gaf haar twee 2'/a- centstukken, en het meisje stelde die, toen zg thuisgekomen was, aan hare moeder ter hand. Maar toen bleek, dat een van de 2,/i-centstnkken een goudtientje was. De moeder zond het meisje dadelgk naar den winkel terug om het goudstuk terug te brengen, en de menschen die in den winkel stonden zeiden: >Nu, dat zou niet iedereen gedaan hebben, zg mag wel een flinke fooi hebben". De winkelier vond dat ook, haalde diep ontroerd de zuurflssch voor den dag en gaf het meisje acht zuurballetjes! 'g-Gravenhage, 14 Juni. Bg de politie komen zich dagelijks personen aanmelden, die meenen aanwijzingen te kunnen doen, leidende tot de opsporing van het vermiste knaapje van Wezel. Bg onderzoek is echter steeds gebleken, dat die aanwgzingen op misverstand berustten. Nog gisteren avond werd door de politie op verzoek te vergeefs gedregd aan het water aan de Bierkadeen heden ochtend werd wederom een brief ontvangen, dat het knaapje te Santpoort gezien zou zjjp in gezel schap van een man. Het signalement van dat kind kwam echter geenszinB overeen met dat van het vermiste jongentje. 15 Juni. Tweede Kamer). Het debat over de Viischersbaven to Schevoningen werd voortgezet. De heer Conrad rapporteert over een adres, bevattende eene weerlegging van de bezwaren van den heer TroelBtra. De heer Krap geeft een geschiedkundig overzicht ran de havenquaestie, daarbg aantoonende dat vroeger de haven wenschelgk werd geacht. Maar in den laatsten tgd is door het afnemen van het Strand en door het maken van den strandmnnr onz. deze wenschelgkheid in noodzakelijkheid veranderd, want de visschersvaartuigen hebben geen veilige ligplaats meer. En deze is thans dringend noodig. Uit een statistiek toont spreker aan, dat verschillende bgbedrgven te Scheveningen achteruit zjja gegaan. De bijdrage van het Rgk een half millioen is volstrekt niet overdreven, ja zelfs laag in ver houding tot hetgeen van rjjkswege voor andere havens werd verleend. De kosten zgn met zorg beraamd, zoodat hg geen groote overschrijding vreest. Agitatie voor do haven heeft niet plaatB gehad, zelfs geen meeting zooals te Amsterdam voor het Noordzee-kanaal. Spreker weerlegt de bedenkingen door Benedictns tegen de haven aangevoerd, en o. a. wijst hg er op, dat het zeer begrijpelijk ia, dat geen nieuwe bommen worden aangebouwd zoolang 't niet zeker is, dat er een haven komt. De bewering van de heeren Ferf en Fokker, dat de Scheveningsche reeder» en visscher» geen nadeel zullen lgden bg het binnenloopen van Maashavens, acht hg volkomen onjnist. Zich beroepende op de adviezen van deskundigen, iB spreker overtuigd, dat met een haven, onverschillig of dit een bommenhaven is, het visschersbedrijf en de industrie te Scheveningen zullen blijven bestaan. Dat het hier geldt eon rgksbelang, blgkt voldoende uit de subsidie, door de Provincie en de adhaesie, van andere visschersplaatson aan het ontwerp ver leend. De voorgestelde diepte van de haven acht hg voldoende en te dezen aanzien houdt hg zich aan bet betoog van van Dissel in de Prov. Staten. Met de fortgeBchiedenis zou 't volgens spreker nooit ernst geweest zgn; want heeft men voor do haven oen fort noodig, dan had men voor het ververschings- kanaal eveneens een fort noodig gehad. Hg hoopt, dal het ontwerp zal worden aangenomen, iets waarvoor Scheveningen de Kamer dankbaar zal zgn. De heer Verhey, hoewel 's lands defensie niet in hooge mate bg deze haven betrokken achtende, vraagt toch, of er afdoende middelen zgn getroffen, om de haven spoedig onbruikbaar te maken; of 't mogelgk iB de haven steeds op diepte te houden en of sleepbooten van geringen diepgang met bommen in de haven kunnen binnenkomen. Van de bekomen inlichtingen zal spreker's stem afhangen. Waar 't hier betreft het in stand houden van eon belangrijken tak van industrie, acht hij 't billjjk mede te werken het gevraagde tot stand te brengen, daar latende de quaestie vau logger of bom. Met het oog op de defensie-belangen ontraadt hg echter sterk meerdere diepte voor de haven. De heer van Kempen verdedigt het ontwerp, daarbg opmerkende, dat de Scheveningers wel zoo veel vorstand zullen hebben dat ze weten hetgeen ze noodig hebben. De heer Staalman juicht het ontwerp toe, het een font achtende, dat de Regeering reeds te lang heeft gewacht de viBicherjj practisch te steunen. De technische onderzoekingen hebben Blechts twijfel achtige waarde. Hulde brengt spreker aan de energieke Scheveningsche bevolking, die getoond heeft gezond oordeel en verstand te bezitten. En dan gaat 't niet op zooals Troelstra deed, 't te doen voorkomen of de Scheveningsche visschers slechts zwakkelingen zgn, die over zich laten heenloopen. De heer Kolkman weerspreekt, dat de Kamer met dit ontwerp millioenen voteert en releveerende de opmerking, dat de visscherg zich naar de Maas havens verplaatsen zal, vraagt hg, waarom de AmsterdamBche handel zich dan niet naar Brouwers haven verplaatst heeft. De Kamer zal na 7% millioen voor het Noordzee-kanaal gevoteerd te hebben, het halve millioen aan Scheveningen niet weigeren. Bg aanneming van het ontwerp zal Scheveningen uit roepen: »Minister Lely BenedictuB" (zg gezegend 1) De heer Pyttersen is tegen een bommenhaven als deze. De heer Meesters acht de totstandkoming uit een financieel en economisch oogpunt wenschelgk. De Minister verdedigt het ontwerp hoofdzakelijk voorgesteld om aan de visscherg den vroeger en bloei terug te geven. Daarvoor is een tjj-haven voldoende. Goes, 14 Jnni. Het bestuur der Kiesvereeniging ♦Vooruitgang" heeft er den wethouder Ramondt eene ernstige grieve van gemaakt, dat deze zou meegewerkt hebben om den heer M. de Jonge Jz., anti-revolutionair, tot mede-wethouder (vacature- Lenshoek) gekozen te krjjgen. Op de voorloopige lgst van candidaten voor de aanstaande verkiezing van gemeenteraadsleden kwam dan ook de heer Ramondt (die aan de beurt van aftreden is) niet voor. Doch enkelen bedankten, en zoo kwam het bestuur der Kiesvereeniging met het voorstel om voor de verkiezing van vier leden slechts drie candidaten te Btellen, bg welk drietal de heer Ramondt niet voorkwam. De leden beslisten evenwel anders. De meerder heid stelde n.l. 4 candidaten, waarbg ook de heer Ramondt. Dit besluit is zeer practisch, want ongetwijfeld zouden velen, bniten de Kiesvereeniging om, den heer R. hebben gecandideerd, omdat diens weggaan uit den Raad voor de gemeente een werkelijk verlies zou zgn. Als een der gestelde candidaten wordt gekozeD, dan is het ongetwijfeld de heer Ramondt. Uit het door de meerderheid genomen besluit nam het bestuur aanleiding om zgn ontslag te De candidaten voor de vier vacatures zgn nu de heeren D. D. v. d. Bout, W. N. G. Coenen (aftr.), J. J. Ramondt (aftr.) en J. Ph. Wesselinck (burgemeester der gemeente). Het aftredende lid, de heer B. Quist, anti revolutionair, heeft Vooruitgang" laten vallen, terwgl de heer Lenshoek, die de gemeente metterwoon gaat verlaten, niet weer in aanmerking kou komen. Terwgl dit alles zoo bedisseld was, kwam onverwacht het bericht eener vgfde vacature in den Raadmr. W. Dicke, advocaat en procureur, brengt zgn domicilie over naar Dordrecht. Zgn kantoor hondt hg echter te Goes. In deze tnsschentgdsche verkiezing zal op den zelfden datum worden voorzien als voor de periodieke verkiezing. Burgemeester en Wethouders hebben een adreB ontworpen aan de Hooge Regeering tot behoud van de progressie bg het heffen van den hoofdolgken omslag. Wglen mr. v. d. Bilt, overleden te Heinkens- zand, heeft aan de Ned. Herv. Gem. en de Diaconie aldaar, ieder f 1000 gelegateerd. Het gebeole bedienend personeel is voor het geheele leven een vost inkomen verzekerd. Stavenissc. De mazelen breiden zich in de laatste dagen alhier Bterk uit. Gelukkig zgn ze niet van kwaden aard. De laagste klasse der school is daardoor voor de helft ontvolkt. Door het overigden van den heer H. van 't Hof alhier moet er eerlang gekozen worden een vertegenwoordiger voor den polder Oud-Kempens- hofstedo in den Dgkraad der Waterkeering van het cal. Waterschap Stavenisse, verder een gezworen in den polder Ond-Kempenshofstede en een kerk voogd der Ned. Herv. Gem. Brouwershaven, 16 Jnni. Bg de aan staande verkiezing (candidaatstelling) op 27 dezer moeten verkozen worden 8 leden van den Raad dezer gemeente, tengevolge der periodieke aftreding met September a.B. van de heeren J. LopseHocke, Joh». Gast Cz. en A. Constandse. Naar wg ver nemen wenscht laatstgenoemde niet meer als zoodanig in aanmerking te komen. Zierikzee, 16 Jnni. De anti-revolutionaire Kiesvereeniging alhier besloot in hare vergadering van 15 dezer, bg de aanstaande periodieke aftreding van gemeenteraadsleden, geen candidaten te stellen. Herbenoemd tot kantonrech tor-plaats vervanger in het kanton Zierikzee, de heer J. Franse. Benoemd tot dgkbaas san het Waterschap Schouwen, de heer S. M. Vgverberg Lz. van Onwerkerk. In verband met het jongste spoorwegongeluk te Vlissingen is Donderdag vanwege de Mg. tot Expl. van S.S. een proefrit van Tilburg naar Vlissingen gedaan, om proeven te nemen met de Weshinghouserem, ten einde te knnnen nagaan wat er gehaperd kan hebben aan den trein tgdens den noodlottigen rit. Naar aanleiding van de verwgten, in Zwitsersche en Dnitsche bladen tot het bestuur der Exploitatie- Maatschappg gericht, omdat bg het betreurens waardige spoorwegongeluk te Vlissingen niet dadelgk het lgk gevonden is van mejuffrouw Both, heeft de Zwitsersche gezant te Berlgn aan de Neut Zürcher Zeitung het volgende medegedeeldDoor nauwkeurig onderzoek ter plaatse heeft de gezant de overtuiging gekregen dat slechts een samenloop van ongelukkige omstandigheden de oorzaak is geweest, waardoor het lgk van zgne dochter eerst twee dagen na het voorval ontdekt is knnnen worden. De beide condnctenrs, de eenigen die wisten dat er in de aan den postwagen verbonden coupé eene dame zat, en aan een van wie in het bjjzonder opgedragen was voor mejuffronw Roth te zorgen, kwamen bg de ramp onmiddellijk om het leven. Aan de beambten, die den wagen dadelgk wilden onderzoeken, ver zekerde de postcondncteur ter goeder trouw, dat er geen reiziger in had gezeten. Toch doorzochten die beambten den wagen nog met een lantaren, maar zg konden het lichaam van mejuffronw Roht onmogelgk zien, omdat zg, door den schok van de bank gevallen, onder de kussens en het afgebroken houtwerk bedolven lag. Dientengevolge kon de ontdekking eerst geschieden toen de wagen naar buiten werd gehaald om hersteld te worden. De heer Roth voegt bg deze mededeelingen de verklaring, dat hg den beambten van de Spoorweg maatschappij wegens de oplettendheid en welwillend heid, hem na het ongelnk in alle opzichten betoond, in de hoog6te mate erkentelgk is. En hg verzoekt uitdrukkelijk den Zwitserschen en Dnitschen bladen, die dadelgk met hunne aanmerkingen voor den dag zgn gekomen, thans ook zgne lezing van het geval, de juiste, op te nemen. Tot de bladen, welke aan dit verzoek voldaan hebben, behoort de Voatiache Zeitung, wiens bericht gever te Amsterdam een der eerste verspreider»; van de bovenbedoelde aanmerkingen geweest is. Naar men uit Koewacht meldt, blgft M. no* maar steeds, en dat veelal op een brntale manier, ontkennen schuldig te zgn aan den bekenden moord. Getuigen, bg wien M. gebracht wordt, worden vwk door hem gescholden en onhensch bejegendselfv beeft hg wel een» den twgfelachtigen moed ken bedreigen tegen den tgd, dat hg vrg krmt; want hg schijnt vast overtuigd te zgn dat Ag over een niet te lang tijdsverloop op vrge voeten zal gesteld worden. Het aantal getuigen van de meeste omliggende steden en dorpen, dat door de Nederlandsche en Belgische justitie reeds gehoord is, bedraagt o.a. een honderdtal en nog scbgnt iet onderzoek nog lang niet geëindigd. M. bewairt maar Bteeds een plechtig zwjjgenwanneer Aem iets gevraagd wordt in verband mot 2jjn jcbeormes en het pak kleeren, dat hg op 13 April droeg. Het icbjjnt dat M., als men enkelen gelooven mag, wat te ver trouwelijk is geweest tegtnover oen persoon, die met hem in de ♦Rue de ftlontigny" te Antwerpen samenwerkte. M. zon tegen hem gezegd hebben, ♦dat bg zich van de vrcuw, met wie hg geleefd had, had afgemaakt, maar niemand zon er ooit een woord over reppen". Die werkman ia reeds eenige malen te Gent en te Aitwerpen in Btreng verboor genomen. Een groote levendigheid heerscht tegenwoordig in het visichersdorp Philippine en zgne bevolking is in de laatste dagen meer dan verdubbeld. Dit komt door de werkzaamheden, welke daar verricht worden, noodig voor de droogmaking van een gedeelte van den Brakman es bet aanleggen eener haven. Rnim 600 personea zgn thans aan bet werk, terwgl men hoopt dit getal eerlang op circa 1000 te brengen. Ook verwacht men deze week eene locomotief met 30 wagens. Het werk vordert, dank het gunstige weder, buitengewoon goed. Ook de vloed is den aannemers tot nu toe gunstig geweest. In bet jaar 1898 vertrokken 1560 personen als landverhuizers uit de haven van Amsterdam, terwgl uit die vau Rotterdam 12559 emigranten vertrokken. Uit de havenB Dordrecht, Vlissingen en Harlingen had in het afgeloopen jaar geen vervoer van land verhuizers plaats. Uit de provincie Zeeland vertrokken naar Noord- Amerika en Znid-Afrika 62 mannen, 34 vrouwen en 40 kinderen, te zamen 136 personen. Te Hoogeveen werd Maandagmiddag een slag gehoord, welke deed donken aan het afschieten van een kanon. Alle inwoners vlogen naar buiten, en spoedig vernam men de oorzaak. Aan boord van het beurtschip ♦De Goede Ver wachting", van deu heer Joh. van Dalen, bevond

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1899 | | pagina 1