Maandelijksch en Jaarlijksch Overzicht
Recapitulatie over het geheeie waarnemingsjaar 1898.
Haagsche Brieven.
betreffende den regenval enz. enz., zooals die van af l Januari 1898 tot en met den 31 December van dat jaar,
bij 'sRijksk u stver lichting te Westerschouwen is waargenomen.
DeoemDer 1898.
In 17 regendagen werd in 14 aftappingen verzameld: 42,4 m.M. regenwater, alzoo 12,3 m.M. beueden den normalen val over December, gedurende de voorgaande 20 jaren.
De Bannen ontvingen dus 788640 M3. water, of 17,5 m.M. minder dan gedurende 1897.
Met die vermindering hield dus gelijken tred de regenval op de Bannen, die in 1897 1114140 M3. bedroeg, terwijl December 1898 slechts leverde wat hierboven is
aangegeven, alzoo minder 325500 M3. (>Een aardig zoopie", zou Langendijk gezegd hebben).
En nu de overige waarnemingen, betreffende het volgende:
Er viel 3 maal sneeuw, er was 7 maal vorst, men zag 25 maal nevel of een nevelige kim, 10 maal was het mistig, waarvan 3 maal in hevige mate. Éénmaal werd
weerlicht, 5 maal een krans rond de maan, 2 maal een regenboog waargenomen; zoomede éénmaal een prachtige maan-regenboog. Jammer dat door de luchtgesteldheid
het observeeren van de maan-eclips onmogelijk was.
Wat de luchtsgesteldheid aangaat, die was: 13 maal helder, G maal licht bewolkt, 24 maal zwaar bewolkt, buiig, 21 maal betrokken. De windrichting varieerde als
volgt: Noord 9 maal, Oost 1 maal, Zuidoost 1 maal, Zuid 12 maal, Zuidwest 12 maal, West 22 maal en Noordwest 9 maal. Wat de (leur sluit is: dat December 22 dagen
opleverde, waarop de windkracht tot marszeilskoelte en storm toenam, zoodat de stormsignalen buitengewoon dikwijls moesten geheschen worden.
M3.per
II.A.
Gemiddeld in M3. op
de Wester- en Ooster-
Bannen van Reaesse
en Haamstede ge
vallen regen, sneeuw
en hagel.
(De Bannen houden
pl.m. 1860 H.A.)
BIJZONDERHEDEN.
Januari.
Februari
Maart.
April
Mei
Juni.
Juli
Augustus
September
October.
November
December.
Totaal 1898
1897
1896
1895
x> 1894
1893
1892
1891
1890
1889
1888
1887
1886
1885
1884
1883
1882
1881
1880
1879
1878
Tot. in 21 jaren
Gemidd. per jaar
In 20 jaren.
16,2
50,9
25,7
27.2
78,5
82.7
43,1
24.8
12,5
51.3
53.4
42,4
508,7
586,4
479,9
597.7
775.3
601,2
696,6
559.1
593,-
644.2
468,2
441,-
633.4
564.5
549.4
709.5
763.6
756,9
706.8
696.9
973,4
13305,7
633,7
639,9
102
509
257
272
785
827
431
248
125
513
534
424
5087
5864
4799
5977
7753
6012
6966
5591
5930
6442
4682
4410
6334
5645
5494
7095
7636
7569
7068
6969
9734
133057
6337
301320
946740
478020
505920
1460100
1538220
801660
461280
232500
954180
993240
788640
9461820
10907040
8926140
11117220
14420580
11182320
12956760
10399260
11029800
11982120
8708520
8202600
11780240
10499700
10218840
13196700
14202960
14078340
13146480
12962340
48105240
247485020
11785001
11901210
3376
161
161
1517
217
48,9
44.4
44.5
37,9
49,4
54,8
75,4
81.1
66,-
73,-
59,4
61.2
696,-
640,2
696,-
in 40jaar
696,-
35.3
28,8
37.1
33.5
43.2
49.4
68,8
76,2
67.5
88,-
57,7
54,7
Recapitulatie der luchtsgesteldheid enz. enz.
Helder
Licht bewolkt.
Bewolkt
Zwaar bowolkt, buiig
Betrokken
Nevel en nevelachtig
Mist en mistig
Vorst
Sneeuw
Hagel
Ruige vorst en rijp.
IJzel
Windrichting,
Noord
Noordoost
Oost
Zuidoost
Zuid
Zuidwest
West
Noordwest
1897
1898
1897
1898
177
177
Kracht van den wind.
115
106
185
•190
Marszeilskoelte tot storm
85
189
201
218
44
27
189
204
27
15
235
267
Onweder over deze plaats.
17
13
1-11
116
Ringen rond de maan
7
58
42
Kringen n
13
26
22
Ringen rond de zon
19
22
Kringen j
4
1
19
1-1
23
4
Sterrenverschieting
9
i>
117
130
Bg- of weerzonnen
1
3
58
63
Vliegende mist
z
128
114
Electrische verschijnselen
9
41
36
31
37
132
116
1
106
203
4
9
159
183
Maanregenboog
V
2
53
71
1
Uit het voorgaande blijkt, dat de aftappingen en regendagen en het
opgevangen water vrjj geljjk waren met het voorgaand jaar; het verschil
tnsschen den regenval te Utrecht gemiddeld uit een veertigjarige
contróle hier slechts 55,8 m.M. bedroeg; de in 1898 gevallen regen
bijna goljjk was aan den normaal-val, getrokken nit do waarnemingen die
hier reeds sedert 1878 gedaan zijn en ten slotte, dat de Bannen 1445220 M3.
minder water in 1898 dan in 1897 ontvingen, en dat 1S98 104 stormachtige
dagen meer opleverde dan zijn voorganger.
Ontduiking van een gemeente-verordening.
Door den Raad van de gemeente Dongen (N.-Br)
was een nieuwe verordening gemaakt om toezicht
te kunnen houden op de hoedanigheid en het
gewicht van het roggebrood. De bakkers in die
gemeente hebben bewezen slimmer te zijn dan de
Raadsleden en besloten geen roggebrood meer te
verkoopenvoortaan verkoopen ze kroningsbrood.
Er kunnen dit en het volgend jaar 'n honderd
kommiezen bij de belastingen geplaatst worden,
jaarwedde 480. Eerlang zal een vergelijkend
examen gehouden worden. Sollicitanten moeten
gezond van gestel, ongehuwd en tusichen de 23 en
28 jaar zijn. Aanmelding vóór 15 Febr. bjj het
Departement. De inspecteurs der directe belastingen
enz. geven nadere inlichtingen,
Nog vernemen wjj, dat de vrouw van J. H.,
te Oude Tonge, 's namiddags ongeveer 3 uur het
glaasje geest van zout gedronken heeft en dat zg
terstond daarop door vreeseljjke inwendige pjjnen
werd aangegrepea. Zg snelde de deur uit, roepende:
»Ik ben vergiftigd, dat heeft H. gedaan l"
Nog tot 11 uur 's avonds heeft de arme vrouw
ondragelijke pgnen geleden. Toen maakte de dood
een einde aan haar ljjden.
Twee maréchanssóes te Stadskanaal zjjn wegens
mishandeling van een ingezetene door het Hoog
Militair Gerechtshof veroordeeld tot 8 maanden
gevangenisstraf, ieder met ontzegging van het recht
om gedurende vgf jaren een ambt bg de politie te
vervullen.
Woensdagavond brak te Heerenveen, op de
Heideburen, een felle binnenbrand uit in een buis,
bewoond door den commissionnair van der Schaaf,
en daarenboven bewoond door twee vrouwelijke
heilsoldaten. De man was afwezig en de vrouw
met 4 kinderen thuis. Allen werden gelukkig gered.
De brand werd gebluscht met twee spuiten, van
de gemeente en van de vrgwillige brandweer.
Het huis, behoorende aan den heer Tj. Taconis,
is verzekerd bg >Neerlandia", te Leeuwarden.
In den jongsten tijd werd 's avonds meermalen
geschoten op den trein van Utrecht naar Amersfoort
en Baarn, en wel steeds op de hoogte van den
Groenekantschen weg. De politie meent nu den
dader op het Bpoor te zjjn, althans Vrjjdag ie iemand
aan genoemden weg als verdachte in hechtenis
genomen.
In November jl. werd bij den heer Jb. Smit,
te Veenhuizen, gem. Heer Hugowaard (N.-H.,) eene
koe uit de weide vermist. Aangezien twee jaar
geleden hetzelfde was geschied bg den heer F. Appel,
een zwager van den heer Smit, en de weiden
dezer heeren aan elkander grenzen, werd natuurlijk
aan diefstal gedacht.
Men meent echter thans den dadér op het spoor
te zjjn. Er bestaat zwaar vermoeden tegen een
familielid, die dan tevens verdacht wordt van het
stelen van eene koe uit de weide van den heer
J. Best, te Wognum, nu vier jareu geleden. Ook
van den heer BeBt is de vermoedelijke dader een
familielid.
Wjjl de diefstallen steeds werden gepleegd in den
nacht, voorafgaande aan eene der najaarskoemarkteo,
werd telkens het eerste onderzoek op die markten
De politie zet haar onderzoek met gver voort.
Inde lijd vermaakte de heer J. Borski aan de
gemeente Amsterdam een kapitaal van f 500.000
met de bepaling, dat dit bedrag zou. worden aan
gewend tot uitbreiding der Gasthuizen, en dat
daarvoor f 100.000 speciaal zou dienen voor de
inrichting van een afzonderlgke afdeeling voor oog-
Ijjders. Bovendien bepaalde het testament, dat zjjn
echtgenoote tot haar dood van dit kapitaal het
vruchtgebruik zou genieten.
Nu is onlangB mevr. de wed. J. BorskiSillem
overleden, zoodat genoemd kapitaal thans aan de
gemeente is gekomen. Zoodra de juiste bepalingen
van dit testament bekend zijn, zal dus aan Amster
dam's Gasthuizen een belangrjjke uitbreiding kunnen
worden gegeven.
ZKerikzee, 30 Jan. Evenals reeds enkele
jaren te voren, zal ook dit jaar, en wel op Vrjjdag
3 Februari a.a., 's avonds 8 uur, in de Concertzaal
alhier, ten bate van het Comité van Schoolkinder
voeding" weder een soirée worden gegeven, waaraan
door verschillende personen en corporaties mede
werking wordt verleend.
Yoor de verschillende nnmmerB wordt verwezen
naar het programma, terwjjl nu alleen wordt ver
meld, dat in die soirée o. a. zullen optreden enkele
leden van de tooneel-vereeniging Jonge Krachten"
en de rederijkers-vereeniging Concordia", terwjjl
ook hot dilettanten-strijkorkest zjjne medewerking
zal verleenen.
Het programma, dat zeer afwisselend is, belooft
een genotvollen avond, terwijl men, door op de
circuleerende ljjat te teekenen, tevens een goed doel
steunt.
De ui oord te lierkel.
De bg den moord alhier genoemde Kraayenbrink
was vroeger de schrik der Znid-Holiandsche eilanden.
Eenige jaren geleden waren inbraak en diefstal
aldaar aan de orde van den dag, en beBtond daar
zulk een vreeB voor Kraayenbrink, dat meermalen
van gepleegde diefstallen geen aangifte werd gedaan.
Toen de landbouwer Piek te Hekelingen, des
nachts werd doodgeschoten, werd K. algemeen voor
den dader gehouden, en ofschoon telkenB zware
verdenking togen hem bestond, moest hg wegens
gebrek aan bowgs weder vrjjgelateu worden. Zat
K. in de gevangenis, dan was het overal rustig,
doch nauweljjks was hg ontslagen of het stelen
begon opnieuw.
Aan de politie te Oud-Beierland werd eens
geboodschapt, dat K. in den Heekschenwaard was
gezien. Onmiddellijk werd de rgks- en gemeente
politie in het geheeie eiland daarvan in kennis
gesteld. Het gevolg was, dat K. des nachts op de
provinciale brng bg Barendrecbt werd aangehouden
men vond toen in zjjn bezit ruim 100 kippen, welke
later bleken te Klaaswaal gestolen te zjjn.
Na het einde van zjjn straftgd werd van hem
niets meer gehoord, totdat zjjn naam nu weder
werd genoemd in verband met den dubbelen moord
to Berkel.
Haamstede, 30 Jan. Door don Notaris
J. Franse werd heden alhier publiek verkocht;
Een hofsteedje met 19.70 Aren erf te Haamstede,
bewoond door Johs. Viergever, voor f 1425
77.40 Aren bouwland aan den Zandweg aldaar,
voor f 400 per 41.68 Aren
73.40 Aren weiland aan Striepheulesweg aldaar,
voor f 470 per 41.68 Aren
1.18.40 H.A. weiland aan den Osse wekken weg
aldaar, voor f 400 per 41.68 Aren.
Landhouw en Weeteelt.
Men meldt ons uit Noord-Beveland, dat aldaar
vele uien worden opgekocht voor *,50 per
60 K.G.
Een zaadteler heeft onder ieder der gemeenten
Heinkenszand, Borsele en Ovezande 2gemet
grond gepacht, om die in dit jaar te bezaaien met
spinazie, bestemd voor zaadwinning.
Door de leden der afdeeling Zevenbergen van
de Noord-Brabant8che Maatschappij van Landbouw
iB besloten op 2 Maart aldaar eene tentoonstelling
te houden van paarden, vee en zaaigranen, terwijl
in den loop van den zomer een ploegenwedstrgd
zal worden gehouden.
Verkoopingen, Aanbestedingen enz.
Door de Landbouw-Vereeniging te Ovezande is
aanbesteed de levering van 321300 kilo snperphos-
phaat, 185700 kilo ammomac-superphosphaat, 26800
kilo Chili-salpeter en 2300 kilo Peru-guano.
Aannemer van de drie eerstgenoemde artikelen
is P. G. Adriaansen to Bergen-op-Zoom, voor
2.50, f 6.50 en f 8.74 de 100 kilo en van het
laatste artikel de Dordtsohe Maatschappij, voor
f 7.80 per 100 kilo.
De bekende herberg»De Pauw" te Biezelinge,
met erf en tuin, werd tea overstaan van notaris
Liebert te Kapalle geveild en gekocht door
J. Wingender te Goes, voor f 1600.
BECHTSZAREH.
Door de arrond.-recbtbank te Middelburg werden
j.l. Vrjjdag o. a. veroordeeld wegens:
miehandeling: F. de R., 24 j., zonder beroep te
Hoedekenskerke, tot 4 m. en J. S., 15 j., viiscber
te Avnemuiden, tot 2 m., G. J. K., 15 j., schippers
knecht te Hansweert, tot 1 m. gevangenisstraf;
huisvredebreuk, wederspannigheid en beleediging van
een ambtenaar: D. de M., 20 j., koopman te Wemel-
dinge, tot 1 m. gevangenisstraf;
wederspannigheid: A. de K,, 33 j., arbeider te
's-Heer Arendskerke, tot 14 d. gevangenisstraf.
Amsterdam, 27 Jan. Gisterenochtend is
tegen den verdachte Haas de instructie geopend en
het bevel voor zjjn inhecbtonighonding uitgevaardigd.
Behalve in de bekende oplichtingszaak tegen
Haas, ten nadeele van graaf Carl zu Spaür te
Bennebroek, heeft de rechtbank ook nog rechtsingang
met bevel tot instructie tegen hem verleend ter
zake van oplichting van den heer T. J. Beyer,
alhier, Gelderschekade, tot een bedrag van f 12000.
Dit feit is gepleegd door bemiddeling van den
commissionair M. Dupars van Lier, hier ter stede.
Voorts kan het blad nog mededeelen, dat de
zaak-Haas, hoewel eenigszins verknocht aan die
van mr. van Hall, geheel afzonderlijk zal worden
geïnstrueerd en meer dan waarscbjjnlgk ook
afzonderlgk zal worden behandeld.
De instructie tegen mr. van Hallis nog niet geopend.
Post en Telegrafie.
Gedurende het jaar 1898 werden aan het post
kantoor te Zierikzee ontvangen de volgende binnen-
landsche stukken:
191978 gewone brieven (gefrankeerd van elders);
1291 gewone brieven (ongefrankeerd van
elders)1299 kringbrieven (gefrankeerd)
108 kringbrieven (ongefrankeerd)102124 enkele
briefkaarten; 830 dubbele briefkaarten;
867509 couranten; 176823 andere drukwerken;
3823 monsters of staleD37777 dienst
brieven 4044 gewoon aangeteekende brieven
1176 aangot. brieven met aangegeven geldwaarde,
tot een bedrag van 575636,88®.
Alhier gedeponeerde quitantiën 4599 stuks tot
een bedrag van f 50692.575. waarvan betaald 3691
stnks ten bedrage van f 37704.795.
Ingevorderd werd aan quitantiën eu wissels een
bedrag van f 144369.41B.
Gestorte postwissels /258732.87s; uitbetaalde
postwissels f 164432.85.
Inlagen op spaarbankboekjes f 61921.44
terugbetalingen op spaarbankboekjes f 43611.43.
Verkochte frankeerzegels f 24798.98-"'.
Verzonden binnenlandsche postpakketten 20890
stuks, waarvan aangeteekend 85 stnks tot een
bedrag van f 4026 en met verrekering 300 stuks
tot een bedrag van f 1094.85.
Aangenomen en overgeseinde telegr. 8805
Ontvangen afgeleverde 9856
Opgenomen verder geseinde 1986
Totaal 20647 stuks.
KEBRHIEPW8.
Beroepen bg de Herv. Gem. te ScherpenisBe
ds. A. de Visser te Herwgnen (Geld.)
Bedankt voor het beroep naar de Geref. Gem.
te Vrouwepolder door ds. C. Oranje te Berkel.
DMPEBW1JS.
De heer J. van Oosten te Aardenburg is benoemd
tot onderwjjzer aan de openb. lagere school te
Markelo.
Aan de Rgks-Universiteit te Utrecht is
bevorderd tot arts de heer P. A. de Wilde uit
Nieuwe-Tonge.
Door de geneeskundige staatscommissie te
Amsterdam iB o. a. bevorderd tot arts de heer
A. K. Gelderblom, geboren te Poortvliet.
'8-Gka.venhage, Januari 1899.
Ruim een maand geleden toog de Tweede Kamer
naar huis, doodvermoeid van den begrootingsarbei d,
toen de Eerste Kamer ons vergastte met haar
begrootingsverslagen, alle tegeljjk. Wanneer wjj
dien arbeid van thans vergelgken met dien van
vroeger, is er een groot onderscheid waar te nemen.
Toen een enkele opmerking van gewicht, een nieuw
feit, een zaak waarover men in de andere Kamer
heen was geloopen. Thans vellen en vellen druks,
waarin precies dezelfde dingen worden herkauwd,
die in de andere Kamer reeds uit-en-terna zjjn
behandeld. Elk jaar vraagt men bg vernieuwing
waartoe de herhalingen, en elk jaar neemt de
omvang van het vragenlijstje toe. Het is alsof
men bang is een enkel puntje, dat aan de overzgde
van het Binnenhof is besproken, over te slaan.
Drie dingen vind ik voor mg in de voorloopige
verslagen van de Eerste Kamer de moeite waard.
Primo, de nota-Röell over de financiën, die ten
doel heeft om haarfijn uiteen te zetten dat de
Minister Pierson org overdreef toen hg in September,
den financiëelen toestand met eenigszinB zwarte
kleuren afschilderde en dien slechten toestand toe
schreef aan de maatregelen van het vorig Kabinet.
Volgens den heer Rö'ell is daarvan niets aan en zgn
de mindere opbrengst van het personeel en de
meerdere uitkeering aan de gemeenten, zoo goed
als geheel gedekt door de voordeelen der conversie,
do hoogere opbrengst van de suikercultuur en van
het tarief van invoerrechten. Nu is het zeker
merkwaardig te noemen, dat juist in de Eerste
Kamer die rectificatie" wordt geopenbaard.
Gewoonlijk toch wordt dat lichaam beschouwd als
een controleur voor de financiën, en ligt het in
haar aard den toestand wat donkerder in te zien
dan de Regeering. En thans juist is zg het, die de
Regeering verwijt te pessimistisch te zgn in de
voorstelling van 's lands financiëelen toestand. Daar
eene Regeering nu gewoonlijk de zaken niet erger
maakt dan ze zjjn, zal het den heer Röell niet veel
moeite kosten Minister Pierson tot zjjn gevoelen
over te halen, te minder, omdat sedert de opbrengst
der .middelen over het loopende jaar ook al is
meegevallen en een paar millioenen boven de
raming bedraagt. Wij mogen dus over een weekje
in de Eerste Kamer een aandoenlijk tafreel ver
wachten als Minister Pierson en Kamerlid Röell
elkaar de hand reiken en lofliederen zingen op den
financiëelen toestand. Tenzjj en dan zou het
erger zgn de geheeie berekening van den heer
Röell diende om de vorige Regeering, waarvan hg
zelf deel uitmaakte, schoon te wasschen van het
stille verwjjt, dat zg de schuld draagt van den
beweerden slechteren toestand. In dat geval kan
de Minister geen kamp geven en zonden wjj dus
eerder een tournooi te wachten hebben dan een
vredesfeest. Maar zoo'n vaart zal het wel niet
loopen en in elk geval is het een feit, dat sedert
September de financiëele toestand een veel gunstiger
aanzien heeft gekregen, zoodat van een verhooging
der belastingen wel geen Bprake meer zal behoeven
te zgn. De verhooging van den wgn-accijns is dan
ook reeds van de baan.
Het tweede punt van belang, opgedoken uit de
zee van beschouwingen in de afdeelingen der Eerste
Kamer gehouden, is wel de sympathie, de steun en
de welwillendheid waarmede de Minister van Oorlog,
de heer Eland, in deze Kamer is begroet. Ook
opmerkelijk, want in den regel hebben de hoofden
van het department van Oorlog het in ons Hooger-
huis vrg erg te verantwoorden. Er is een tjjd
geweest dat juist in deze Kamer een meerderheid
tegen de hooge oorlogsuitgaven bpna ware gevonden.
En thauB wordt Minister Eland erkentelijkheid
betuigd dat hg niet is heengegaan, niettegenstaande
zgn vestingbegrooting zooveel schokken heeft moeten
verduren, en wordt hem dank gezegd, dat hg zoo
openhartig in de andere Kamer de moeilijkheden
heeft uiteengezet waarvoor hg staat. Nu, zoo'n
stenntje had de Minister wel noodig, want als het
alleen van zgn vrije keuze had afgehangen, geloof
ik, dat hg al lang van het staatstooneel zou zgn
afgetreden. Maar de aandrang van zjjne ambt-
genooten om hen niet in den steek te laten en de
wotenBchap van de groote moeilijkheden waarin hg
hen zou brengen, daar niet licht zoo'n zuinig
Minister is to vinden als deze, heeft hem bewogen
aan te big ven. Het is dan ook onjniit te meenen,
dat de Ministers BorgeBins en Lely door hunne
afwezigheid bg de stemming over de amendementen
hun ambtgenoot niet hebben willen steunen. Die
afwezigheid was het gevolg van onderling overleg,
ten einde den Minister geen triomf te doen behalen
mot behulp van zgn ambtgenooten. Gemis van
homogeniteit, zooals de Eerste Kamer denkt, bljjkt
daaruit niet. Maar men had dit vooraf wel
mogen zeggen, want niemand in de Kamer wist
het bg de stemming en men moest dus wel in den
