/II KIK/FI SCIIK NIEUWSBODE.
Dinsdag 29 November 1898,
WINTERJASSEN
JEKKERS.
Directeur-Uitgever J. WA ALE.
RECLAMES.
Een ramp voor Zierikzee.
HIEUWSTIJDIHGEH.
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is f 1,30, franco per post
f 1,60.
Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending
eens per week, f 10,per jaar.
55ste JAARGANG. No. 7160.
Advertentiënvan 13 regels 30 Cts.
meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot de»
Maandags, Woensdags en Vrijdags middag»
12 nre bezorgd worden.
Grootlettor wordt naar plaatsruimte berekend.
Betalingen van AbonnemenU- of Advertentie-gelden gelieve men te zenden aan de Administratie Zierikzeeache Nieuwsbode'
16 regels 75 Cts. Elke regel meer 15 Cts.
Grootste sorteerlng
en
NAAML. VENN. CONF.-MAATSCH.»
voorheen M. Oostmeijbr,
Oude Haven, Zierikzee.
Bij de behandeling der begrooting van justitie
voor 1899 werd, blijkens het algemeen verslag,
door enkele leden tot den minister de vraag
gesteldof nu door het tot stand komen van een
tramweg de opheffing van SchouwenDuiveland
uit haar isolement aanstaande was, de tijd niet
gekomen was om het arrondissement Zierikzee
in te lijven bij Middelburg of bij Breda, en de
rechtbank te Zierikzee op te heffen.
Veel waarde was aan die vraag niet te hechten.
Jaarlijks komen in 't algemeen verslag vele
vragen en wenschen voor, over alle mogelijke
onderwerpen, die dikwijls niet eens beantwoord
worden en zonder practisch resultaat blijven.
Maar hoe wreed in hunne illusie zijn zij ge
stoord, die verwacht hadden dat de minister
zich ook van deze vraag met een nietszeggend
woord zou hebben afgemaakt!
De memorie Yan antwoord van don minister van
Justitie, dezer dagen verschenen, behelst daar
over: »bij eventuëele opheffing van de rechtbank
»te Zierikzeewelke door den minister wordt
overwogenzal het ressort Breda kunnen wor
den gewijzigd en eene verbetering van den
toestand wellicht kunnen worden verkregen,
szonder bezwaring van het budget". Enna
besproken te hebben de rechtbank te Rotter
dam waarvan het personeel ook uitbreiding
noodig heeft, zegt de minister, dat de financiëelo
last van zoodanige uitbreiding, behoort zooveel
mogelijk te worden opgeheven door vermindering
van uitgaven elders, vliet middel daartoe biedt
de aanbevolen opheffing van de ai-rondissements-
rechtbank te Zierikzee, eene opheffing, die ook
naar liet gevoelen van den mi
nister op de in het verslag aangevoerde
gronden kan worden aanbevolen en (1 O O r
liem wordt voorbereid."
Dus, de mogeljjkheid van opheffing zal niet
overwogen wordenneenhet pleit is al beslecht,
de minister kon reeds verklaren, dat ook hij
die opheffing aanbeveelt, en alsof dat alles nog
niet genoeg is, wordt cr nog bijgevoegd dat de
minister reeds van overwegingen overgegaan is
tot daden, de opheffing wordt door hem voor
bereid, met andere woorden een wetsontwerp
daartoe is aan het Departement in bewerking
lb den loop van dit jaar zal dus een dergelijk
ontwerp bij de Kamers ontvangen en vermoe
delijk behandeld worden. En wanneer dan in
't begin van 1900 de tram hare entrée joyeuse
door SchouwenDuiveland houdtdan zal een
harer eerste treinen kunnen dienen tot het ver
voer van het personeel der Zierikzeesche recht
bank en zal het gefluit dier locomotief als een
bittere hoonlach in de ooren klinken van hen
die zich in hunne kortzichtigheid hadden voor
gesteld, dat de tram welvaart aan Zierikzee zou
brengen, de tram die begint dadelijk aan die
gemeente een aantal harer beste en meest ge-
zetene inwoners te onttrekken.
Een ramp zou dat zijn voor onze stad.
Een ramp, die wellicht nog tc voorkomen is.
waartoe allen, van welke richting of stand ook
de handen ineen behooren te slaan.
Of zou 't geen ramp zijn, wanneer Zierikzee,
dat evenals alle andere kleine plaatsen reeds
lijdende aan den trek der meergegoeden naar
de groote steden, bovendien in den laatsten tijd
verscheidene zijner rijkste inwoners door over
lijden verloor, wier vermogen geheel of grooten
deels aan elders wonende erfgenamen toeviel
en van anderen nog in leven 't zelfde te wachten
heeft, eensklaps door opheffing der rechtbank
haar inwonertal ziet verminderen met een aantal
gezinnen, die door hun stand en ontwikkeling
tot de eersten van Zierikzee behooren en die
financiëel eveneens onder de burgerjj vooraan
staan
En nu zegge men niet, ik heb nooit met dc
rechtbank te maken, wat gaat mij 't aan Neen:
ieder inwoner van Zierikzee gaat 't aan, omdat
ieders belang er mede gemoeid is en de wel
vaart der geheele gemeente er bij betrokken is.
Dat zullen wij bewijzen.
Ten eerste de direct financiëele gevolgen.
Verdwijnt de rechtbank, dan verliest de ge
meente daardoor dadelijk een president, drie
rechters, een officier van justitie, een substituut
officier, een griffier en een substituut-griffier
dus 8 personen, en in den regel ook 8 gezinnen
Aangenomen, dat die 8 personen door elkander
in den hoofdelijken omslag zijn aangeslagen voor
f 4000 inkomen wat voor de aanslagen der
tegenwoordige titularissen veel te laag is
dan wordt 't belastbaar inkomen verminderd
met 8 X 4000 of f 32000.
Bedraagt 't percentage 4 pCt., dan ontvangt
men alzoo minder flt&HO; en daar die ƒ1280
niet gemist kan worden, moet 't percentage van
den hoofdelijken omslag worden verhoogd en
moeten wij allen, belastingbetalende inwoners
van Zierikzee, die f 1280 meer opbrengenniet
tegenstaande de laatste jaren de hoofdelijke
omslag reeds schrikbarend gestegen is.
Dat is 't eerste directe nadeel, maar de indi
recte nadoelen zijn nog veel grooter en treffen
allerlei klassen van menschen.
Een aantal kapitale huizen komt leeg te staan,
de groote panden worden onverkoopbaar, even
als thans reeds in Brouwershaven, tot groote
schade van de particuliere huisbezitters, en tot
veel grootere nog van die aannemers en arabachts-
bazen die huizen verhuren.
Alle mogelijke ambachtslieden zien een aantal
gezinnen vertrekken, die tot hunne boste en
soliedste clientèle behoorden. Winkeliers in
manufacturen en galanteriën, in kruideniers
waren, in welke andere artikelen ook, banket
bakkers, groenteboeren, kortom, alle mogelijke
leveranciers, verliezen juist die klanten, welke
door hun fortuin en levenswijze zich de weelde
konden veroorloven artikelen te koopen, die voor
de meeste andere categoriën te duur zijn.
En bovendien, hoevele leden der rechterlijke
macht en hunne echtgenooten of dochters, hebben
niet gesteund en medegewerkt aan allerlei instel
lingen? Hoevelen hebben niet geschonken en
schenken nog hun zeer gewaardeerden financi-
eelen steun aan allerlei zaken van openbare
liefdadigheid?
Zelfs voor de armen zou het vertrek van
zulk eene klasse ingezetenen daarom een onher
stelbaar verlies zjjn.
Want daarenboven, men bedenke wel, dat
als de rechtbank opgeheven wordt, en 't perso
neel vertrekt, die uittocht wel niet aanstonds,
maar geleidelijk zal worden gevolgd door een
aantal andere personen, die hunnen vroegeren
kring van familie of vrienden verloren hebbende,
geen reden meer hebben hier te blijven wonen.
De een neemt den ander mede. Het einde is,
dat de rijkste inwoners allen vertrekken en dat
Zierikzee aan Veere gelijk wordt, een verarmde
plaats, met zeer hoogen hoofdelijken omslag.
Een ramp mogen wjj 't dus noemen, een
ramp voor Zierikzee, voor armen en rijken,
voor allen zonder onderscheid.
Wat daar tegen te doen?
Daarover in 't volgend nommer.
Amerika.
Washington, 26 Nov. De President riep
gisterenavond te 10 uren een buitengewone zitting
van den Ministerraad bjjeen, tot het overwegen der
van de vredes-afgevaardigden te Parijs ontvangen
mededeelingen. Men zegt, dat deze mededeolingen
liepen over de door de Spanjaarden niet formeel
gedane tegenvoorstellen. De Ministeiraad duurde
veertig minuten. Mc. Kinley telegrafeerde fin de
afgevaardigden, zjjn vroegere instructies herhalend.
Oostenrijk.
Weencn, 25 Nov. Men meldt uit KonsHn-
tinopel, dat de Sultan een telegram aan den Tsaar
van Rusland heeft gezonder, waorin hjj diens
tnsschenkomst verzocht om de aanvaarding van het
gezag over Kreta door prins George van Grieken
land te verhinderen.
Volgens belicht uit Athene zal prins George
van Griekenland voor den tijd van diie jaar in
zjjn nieuwe wae'digheid worden benoemd met een
jaarljjksch inkomen van 200- 300 000 francs,
waarvan hjj zelf de administratie zal moeten
be+nlen van de centrale regeeiing. Hjj zal wel
Grieken in dienst mogen nemen voor zgn pariicuHere
verzorging, doch voor de administratie mag bij
alleen K-etenzeis gebiaiken. Om de zes maanden
brengt hjj in het Fransch rappo.t uit aan de vier
mogendhoden over den staat van zaken.
Frankrijk.
PartlS, 24 Nov. Hedenochtend ten acht ure
heeft de President der Republiek, de heer Felix Faure
zgn gomakkeljjfee kamers in het Elysée verlaten, om
ten elf nre aan tj komen te Lens, nabjj Arras,
begeleid door den Minister van Openbare Werken
den heer Krantz, en een aantal andere heeren
Aldaar heeft het geheele gezelschap zich gestoken
in mjjn werkerspakjes, en is omlaag gegaan in de
kolenmjjn tot op 500 Meteis diepte en misschien
nog verder. De heeren hebben door de nauwe mjjn-
gangen nu en dan op handen en voeten een flink
eiudweeg» gemaakt, de zwarte gedaanten soms half
naakt aan het werk gezien, de stal bezocht met de
paarden, welke nooit het voetlicht aanschouwen en
de onderaardsche spoortreintjes zien rjjden, welke
de kolen brengen nabjj de lift, welke ze omhoog
hjjscht.
De President der Republiek heeft van de mjjn-
weikers oen zilveren lamp en een eerohouweel
gekregen tot aandenken van zjjn onderaardschen
tocht, en wederkeorig heeft de heer Felix Faure
hun harteljjk toegesproken, een aanzienlgke gift in
geld achtergelaten en de kinderen onthaald.
Duitschland.
Herlijn, 25 Nov. Gisterenavond om halftien
ig het keizerljjk echtpaar in gezelschap van den
Groothertog en zgn gemalin, die den keizerlgken
trein tot Oos waren tegemoet gereden, te Baden-
Baden aangekomen. Keizer Wilhelm werd aan het
station door de civiele en militaire autoriteiten
bogroet, terwjjl het volkslied werd gespeeld. In
rjjtuigen begaven gastheer en gastvrouw en de
keizer en de keizerin zich naar het kasteel, aller-
wegon begroet door een geestdriftige menigte, die
de feesteljjk versierde Btraten vulde.
BSeriyn, 26 Nov. Toen heden de Keizer en
de Keizerin te Potsdam aankwamen, vlagden daar
en hier te Berljjn de openbare gebouwen; de
schoolkinderen te Potsdam hadden op 's Keizers
last vrjjaf gekregen en vormden een eerewacht aan
het station. Natuurljjk waren daar ook de stede-
ljjke autoriteiten.
Het heeft de aandacht getrokken, dat de Keizer
den Rijkskanselier en het geheele ministerie, mede
aanwezig, onmiddellijk, nog in het station zelf, om
zich heeft geschaard en in een gesprek dat bjjna
een uur gednurd hoeft over do oogenblikljjke zoowel
als de te verwachton resultaten van zgn reis in
het Oosten heeft ingelicht. Z. M. zeide tevreden
over den uiHag te zgn.
Nederland.
Haarlem, 26 Nov. Op den Heerensingel
hoek Teyleistraat alhier, is Dondordagnamiddeg eene
gasontploffing ontstaan, doordien de bewoner van
een ki nidenierswinkel met een lucifer zgn pijp
aanstak boven eon geul op de plaats, waar hjj
eenigen gaslucht geroken had. Het gas ontvlamde,
en kort dearna volgde eene ontploffing, waarbjj
jelnkkig niemand gekwetst werd. De Blag was zeer
levig en werd op grooten afstand gehoordeen
aantal glasruiten in den omtrek werden verbrjjzeld.
'8 <JraveilhagC, 26 Nov. De leden van
de Eerste Kamer der Statec-Gurieraal zgn ter ver
gadering bijeengeroepen tegen Woensdag 30 dezer,
des avonds te half negen uur.
De Staatsbegrooting voor 1899 en wel de
hoofdstukken I, II en III, zgn in de Tweede Kamer
aan de orde gesteld na behandeling van het negen
tal wetsontwerpen in de a s. Dinsdag ten l1/* ure
belegde openbare vergadering.
Rotterdam. 25 Nov. Nadat in de laatste
dagen nabg de Wilhelminakade de rivier ten
behoeve van een aanlegplaats voor een veerdienst
tusschen den rechter en linker Maasoever uit
was, vertoonden zich hedenmorgen
omstreeks 7 uur krommingen in de spoorrails,
gelegen in het terrein der Rott. Lloyd aan de
Wilhelminakade. Onmiddelljjk werd de hoofd
opzichter der gemeentewerken, de hoer P. van de
Graaf, gewaarschuwd. Nauweljjks was deze ter
plaatse gekomen, of over een lengte van 50 M.
stortten de kaaimuur en het remmingwerk, benevens
een steenen gebouwtje in de rivier, de zware hard-
steenen randen der kaaimuren deden het water
hoog opspatten en veroorzaakten zulk een deining
dat van enkele nabjjliggende lichterschepen de
trossen afbraken. De spoorweg-aansluitingen werden
ten deele meegeeleept en uit het verband gerukt
een electrische hjjschkraan stond op den rand van
de verzakking, doch werd met buitengewone
krachtsinspanning teruggeduwd.
De verzakking strekt zich landwaarts uit tot
aan het administratiegebouw aan de Wilhelmina
kade. Nog steeds spoelden massa's zand en puin
in de rivier. Onder leiding van den heer van de
Graaf werden zooveel mogeljjk voorzorgsmaatregelen
genomen en de electrische kranen in veiligheid
gebracht. Het kabelnet werd mede beschadigd.
De schade wordt op 80 i 50000 gulden geraamd
naar gelang de zware beheiing onder de verzakking
al of niet brnikbaar is gebleven.
Verschillende gemeente-autoriteiten waren heden
morgen ter plaatse om de verwoesting in
oogenschouw te nemen.
Gelukkig dat dit onheil niet hedennacht plaats
had, daar toen met zwaar beladen spoorwaggons
gerangeerd werd.
Aangezien het gerucht ging, dat bjj de instorting
van den kademuur menschenlevens zouden zgn te
betreuren, werd onmiddelljjk appèl gehouden onder
de werklieden aldaar werkzaam. Gelukkig is de
vrees ongegrond geblekener wordt niemand
vermist.
Terneuzen, 25 Nov. Heden voormiddag had
alhier de teraardebestelling plaats van den overleden
burgemeester, den heer J. A. van Boven. De ljjk-
koets werd gevolgd door de familieleden, vrienden
en leden der loge L'Amitè sans fin, terwjjl aan de
groeve zich by den stoet aansloten de leden van den
gemeenteraad, met den secretaris, eene deputatie
van de Kamer van Koophandel, van de brandweer,
het bestuur der Vereenigde handwerkslieden,
autoriteiten en andere ambtenaren der gemeente
en vele belangstellenden.
Namens den gemeenteraad werd den overledene
door den heer H. C. E. van IJseliteyn, wethouder,
hulde gebracht voor zjjne langdurige en jjverige
plichtsbetrachting. Verder werd de overledene
herdacht: namens de loge, door den heer H. J.
Vooren, die een krans op het graf legde; door een
lid der Ned. Herv. gemeente, die hem herdacht
als vriend on trouw lid der kerk, en door den
commandant der scherpschutters, den heer M, Eyke,
die de familie dankte voor de aan het korps
geschonken gelegenheid, om hulde te bewjjzen aan
hun eere-voorzitter, wiens nagedachtenis zjj in eere
zouden houden.
De zoon van den overledene, de heer J. van
Boven, le luitenant der artillerie, dankte, namens
de familie, allen voor de eer, aan den overledene
bewezen.
Goes, 27 Nov. Ter naturalisatie wordt o. a.
voorgedragen de heer F. I. Manhardt, horlogemaker
en muziek-onderwjjzer alhier.
Met veel plechtigheid werd Vrjjdag het Btoffe-
ljjk overschot begraven van wjjlen de vrouw van
ds. Lamers. Aan het graf werd het woord gevoerd
door ds. van Koetsveld van Goes, d». Meloen van
Kloetinge en prof. G. H. Lamers uit Utrecht, vader
De Chr. Werkmansbond der Ned. Herv. Gem.
alhier neemt sterk in leden toe; in het laatste
jaar steeg het aantal leden van 20 tot 114. De
kas heeft e9n batig saldo van f 800. In plaats
van L. D. van Melle werd tot secretaris gekozen
B. Verboom. De aftredende bestuursleden, 8. Wessel
en J. A. Does, werden herkozen. Als lid van de
Commissie van Toezicht werd gekozen de heer
J. W. van de Weert, architect alhier.
Een onderling begrafenisfonds bewjjst nitmun-
t9nde diensten.
De openbare uitvoeringen van de Gymnastiek-
vereenigingen »Volharding" en »Spaita" zgn be
gonnen. Vrjjdag vei toonde eerstgenoemde wat zjj
vermag op het gebied van vlngheid en kracht,
terwjjl een paar bljjspelletjes en twee tableau's de
noodige afwisseling aanbrachten.
De volgende week geeft »Sparta" een openbare
nitvoering, waaraan de bekende heer Abraham de
Winter zjjne gewaardeerde medewerking zal ver-
leenen.
Een lang gewenschte verbetering is »an het
station tot stand gekomen. Het geheele buiten-
terrein en de wachtkamers, de vestibnle, de bureau's
zgn van gasverlichting voorzien. Bovendien zgn
de wachtkamers door den nieuwen pachter van
sierljjke buffetten voorzien, waardoor die waoht-
kamors een behaagljjk voorkomen hebben gekregen.
Een landbouwer te Nisse vond dezer dagen
14 kippen en een ham op zjjne hofstede verscheurd.
De veldwachter ontdekte spoedig den dader, den
hond n.l. Een eenvoud'g middel daartegen is:
goed het hok te sluiten.
Wlssenkerke26 Nov. Heden gaf
Apollo" voor hare leden ju de openbare school
alhier eene uitvoering. Het uitmuntende spel
verdiende werkeljjk bewondering en toonde, dat
ons Fanfaren-gezelschap steeds voorwaarts gaat,
dank zjj den jjver van haar directeur den heer
Swenne.
Een paar tooneelstukjes, die mede werden uit
gevoerd, toonden, dat ook daarvoor den aanleg niet
ontbreekt.
Rruinisse, 25 Nov. In de gisteren gehouden
vergadering van den gemeenteraad werd gunstig
beschikt op een verzoek van C. en W. Otte tot het
plaatsen van een nieuwe paal, om hun vaartuig
aan vast te leggen.
Op een adres der Visscherjj-Vereeniging, nu reeds
voorbereidingen te treffen tot het vergrooten der
haven, werd afwjjzend beschikt, terwjjl aan een
verzoek dier zelfde Vereeniging tot het laten door
branden der lantarens aan de haven, reeds door
Burgem. en Weth. voldaan werd.
Besloten wordt niet in te gaan op een verzoek
van de Friesche Maatschappg van Landbonw om,
ten einde ruimere openstelling van de Belgische
grenzen voor Nederlandsch vee te verkrjjgen, adhaesie
te betuigen aan haar adres om bjj het niet ver
krjjgen daarvan represaille-maatregelen tegen Belgis
te nemen.
Aan den heer J. A. Sprujjt wordt wegens vertrek
voor i/s afachrjj ring verleend op den hoofdeljjken
omslag, terwjjl een afsehrjjring ad f 7.79 van en op
po9ten der begrooting voor 1898 goedgekeurd wordt.
De benoeming van een dokter wordt aangehouden.
Bjj de gewone rondvraag vraagt de heer Goud
zwaard of de herziening der verordening op den
hoofdeljjken omslag niet spoedig ter hand genomen
zal worden. De voorzitter antwoordt dat die ver
ordening vóór 1901 herzien moet worden, zoodat
eene herziening op dit oogenblik minder gewenscht is.
OulvendUke, 26 Nov. Onze gemeente
veldwachter, Jakob ven de Velde, Binds 1894 hier
in functie, is in geljjke betrekking benoemd te
Zonnemaire en wel uit een getal van 86 sollici
tanten. Reeds tegen 1 December a.s. wordt hjj
daar in zgn werkkring geroepen.
Hoezeer het ons vorheugt, dat hjj een meer
begeerde betrekking heeft verkregen, spjjt het ons
een jjverig ambtenaar en zeer geacht burger te
verliezen.
Zierikzee, 28 Nov. In de heden namiddag
ten 2 ure gehouden openbare gemeenteraads-ver-
gadering, waren afwezig met kennisgeving de heeren:
v. d. Lek de Clercq, ten Haaf en Legemaatzonder
kennisgeving de heeren: Franse en Fokker. De
heer Franse komt later ter vergadering.
Voorzitter de heer Ch. W. Vermejjs.
De betrekking van Secretaris wordt waargenomen
door den heer Loewer, wegens ziekte van den
Secretaris en den 2e Secretaris.
De notulen der vorige vergaderingen worden
aangehouden.
De Voorzitter deelt mede dat zgn ingekomen de
navolgende brieven
1°. Van Gedep. Staten, houdende bericht van
ontvangst der door den raad vastgestelde Algemeene
Politieverordening voor deze gemeente;
2°. Van Gedep. Staten, houdende goedkeuring
van het raadsbesluit tot tjjdeljjke opneming van
kasgeld in 1899
8°. Van Gedep. Staten, houdende terugzending
der door hen vastgestelde rekening der dienstdoende
sebutterjj over 1897
4°. Van Gedep. Staten, houdende terugzending
van de door hen vastgestelde begrooting der dienst
doende schutterjj over 1899;
5°. Van Gedep. Staten, houdende kennisgeving
dat door hen wordt berust in het voor 1899 ver
leend subsidie aan het Burgerljjk Armbestuur;
6®. Van den heer M. C. Mn lock Houwer, met
bericht, dat hjj zgn ontslag neemt als lid der
districts-commissie alhier, van het fonds tar 83n-
moediging en ondersteuning van den gewapenden
dienst in de Nederlanden. Welke mededeelingen
alle voor kennisgeving worden aangenomen.
De Voorzitter deelt daarop mede, dat is ingekomen
een brief van den heer L. C. Dumont, gemeente
bouwmeester, waarin hjj opkomt tegen het door
den heer Fokker gesprokene in de laatste raads
vergadering, bjj de behandeling der geme ante
van onzen predikant. De gemeenteleden betoonden ^Xg%oo7l899, ÜA«
den diep getroffen leeraar veel sympathie. 8 I_ j~_ f.
voor de herstelling van den havendjjk advies in ta
