ZIERIKZEESUIIE NIEUWSBODE.
J. i. van Kerkwijk.
Zaterdag 12 Juni 1897.
Tweede Blad.
RECLAMES.
CIJFER: 2 THOMSON'S THEE.
STEMMING
VERKIEZING
KIEZERS!!
NIEUWSTIJDINGEN.
Haagsche Brieven.
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is 4,30, franco per post
f 1,60.
Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending
eens per week, f 10,per jaar.
53ste JAARGANG. No. 6933
Directeur-Uitgever J. WAALE.
Advertentiênvan 13 regels 30 Cta.
meerdere regels 10 Cta., kannen uiterlijk tot des
Maandags, Woensdags en Vrijdags middags
12 are bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend
Betalingen van Abonnements- of Advertentie-gelden gelieve men te zenden aan de Administratie Zierikzeesche Nieuwsbode"
16 regels T'ö Cts. Elke regel meer 10 Ctè,
ter verkiezing van een lici van de
Tweede Kamer der Staten-Generaal.
De BURGEMEESTER der Gemeente Zierikzee brengt ter
openbare kennis, dat op Dinft«lüg «Ion IS Juni
aniistiiflinlo, van des morgens aclit tot des
namiddags vijf uur, eene stemming zal plaats hebben ter
verkiezing van één lid van de Tweede Kamer der Staten-
Generaal voor het kiesdistrict Zieribzee, waarvoor als
Candidaten zijn gesteld de Ileeren:
Mr. Th. Heemskerk en
i. 1. van Kerkwijk.
De stembureaux houden zitting in het Raadhuisen
wel dat voor het ie stemdistrict in de Raadzaal en dat
voor liet 2c stemdistrict in de kamer voor den Gemeente-
Secretaris. Voor het 2e slemdistrict is de toegang dooi
de Gemeentesecretarie.
Tevens wordt de aandacht gevestigd op artikel 128 van
het Wetboek van Strafrecht, luidende: «Hij die opzettelijk
«zich voor een ander uitgevende, aan eene krachtens
wettelijk voorschrift uitgeschreven verkiezing deelneemt,
«wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste
teen jaar."
Zierikzee, den 8 Juni 1897.
De Burgemeester voornoemd,
OH. W. VERMEOS.
voor vier leden van den Gemeenteraad
van Zierikzee.
De BURGEMEESTER van Zierik7.ee;
Gelet op artikel 51 der Kieswet, juncto artikel 7 der Wet
van 28 April 1897 (Staatsblad No. 110);
mliivk t bolic <1:
dat de verkiezing van vier leden van den Gemeenteraad
van Zierikzee zal plaats hebben op l-Hustla.*? <l«m
SO .Juni «.li. en dat Oicn (lag Vin» ties
voormldtlags 1» uur tot ties nainitl.
«In^N 4 uua* bij hem de opgnvon van
camUilaten kunnen worden ingeleverd.
Zierikzee, den 11 Juni 1897.
De Burgemeester voornoemd,
C.H W. VERMEIJS.
Sla dit niet over, leest dit met aandacht.
Wjj herinneren U, dat onder de liberale Minister!(in
Pier son en van "Houten zjjn tot stand gekomen:
1°. De wet op de Vermogensbelasting, waarin
bydragen de gegoeden en rjjken en waardoor kon
worden afgeschaft de accjjus op het zout met f 3
per 100 K.G. en de geheele accjjns op de zeep met
f 10 per 100 K.G.
2°. De Bedrijfsbelasting, waarin betalen alle
ambtenaren, rechters, ontvangers, controleurs enz.,
die bij de Patentwet, die toen afgeschaft werd, niets
behoefden by te drageneen maatregel, die don
kleinen man zeer veel heeft ontlast, sommigen met
belangrijke bedragen; de kleine bandelaar betaalt
nu niets.
3°. De wet op de Personeele belasting, die den
burger, den kleinen man belangryk is ten goede
gekomen, velen betalen oneindig minder; sommigen, die
vroeger enkele guldens moesten offerenbetalen nu niets.
Dit «Hen kiezen, vooral gij die thans
voor het eerst, door de zorg der liberalen,
tot de stembus wordt toegelaten, dit alles
hebt (IJ te danken aan de liberalen.
Onze vertegenwoordiger de heer
J. J. VAN KERKWIJK
steunde al die maatregelen en stemde
voor die wetten.
En wat deed nu de heer Heemskerk, de candidaat
der anti-revolutionairen 1
Alleen by de behandeling der wet op de Personeele
belasting was Z.Ed. lid der Kamer.
Den 6 Maart 1896 stemde de heer Heemskerk
tegen de wet op de Personeele belasting, dat is die
wet, nieuwe kiezers! die U zooveel verlichting heeft
aangebracht. De tyd was toen te kort om die wet
nog met Mei 1896 in werking te doen treden,
zoodat werd besloten om later te bepalen, wanneer
ze zou worden ingevoerd.
Die stemming bad plaats 26 Nov. 1896 en
alweder stemde de heer Heemskerk tegen, niettegen
staande vau de vroegere tegenstommers toen 17
leden vóór stemden, omdat deze heeren redeneerden,
de wet is nu aangenomen, daarop mag niet worden
teruggekomen, men beeft nu alleen te bepalen bet
tjjdstip der invoering.
De heer Heemskerk echter
Meel" halsstarrig.
't Is weer duidoljjk, ook in deze houding van
den beer Heemskerk, de antirevolutionairen hebben
den mond vol om bot volk te outlasten, ze beloven
alles, vooral in tjjden van verkiezingen, maar als
bet er op aankomt, dan doen ze anders.
He antirevolutionairen komen met
beloften, die onvervuld blijken.
lie liberalen beloven niet, maar »IJ
toonen hunne liefde voor het volk door
daden.
Hleuwe MietertKleine burgert. Ve
ringen naar de wereld, let wel op!
Met mannen alt Heemskerk, indien
die de meerderheid in de Kamer hadden
gehaddan aoudt gij nog evenveel in
de Hertoneele belasting hebben betaald
alt in 1896 en vroeger.
Dat gy na aan dit alles zooveel minder betaalt,
wjj herhalen bet, gij hebt dit te danken aan de
liberalen, aan de mannen als onzen vertegenwoordiger
J. J. VAN KERKWIJK
en deze beginselen zullen nog meer U ten goede
komen.
Daarom, laat U niet verleiden door schoon
klinkende, zjj het ook Christelyke leuzen, door een
beroep op do wet der tien goboden. Er is niets
onzedelijks in, integendeel, bet is zeer zedeljjk, om
bot volk te ontlasten cn ben een waardige plaats
te verzekeren aan den maatscbappeljjken disch.
Uwe keuze kan niet twijfelachtig zijn, indien
gy dit alles, wat wjj U voorhielden, overweegt.
Stemt met ons don man, die nu reeds 34
achtereenvolgende jaren uwe belangen trouw beeft
behartigd.
Kiest de onderste candidaat op uw stembiljet,
de beer
De oorlog tnssclien Griekenland
en Turkije.
Athene. 9 Juni. Ondanks den wapenstilstand
weigeren de Turken de vrjje scheepvaart in de golf
van Arta toe te laten, en trekken troepen Bamen in
Thessalittwaar de ongeregelde troepen verschillende
dorpon hebben verbrand. Do Grieksche regeering
heeft zich by- de mogendheden over die feiten
beklaagd.
Transvaal.
Pretoria, 10 Juni. Bljjkens mcdodeelingen
uit Lorenzo Marques zal het besluit van den
Portngeeschon regeeringscommissaris, waarin de
invoer van zilvergeld verboden wordt, met do
meeste gematigdheid worden toegepast.
In Transvaal neemt de veepest af; daarentegon
breidt zij zich langzamerhand uit in den Oranje-
Vrystaat en in de Kaapkolonie. In Natal worden
voorzorgsmaatregelen gonomen.
De Hollandscbe bladen in Zuid-Afrika veroordoelen
de gebrekkige inrichting van bet beheer der
Chartered Company, wier Londonsche directeuren
geheel onkundig gehouden waren van alleB, wat op
den inval van Jamoson betrekking bad.
In Rhodesia heorscht volstrokt gebrek aau veiligheid
voor alle oigendommon, die buiten de versterkte
steden gelegen zijn.
In de afgeloopen maand zijn te Dolagoabaai
binnongevallen 30 stoomschepen en 5 zeilschepen,
met een inbond van 81,000 ton.
Italië.
De Vesuvius is sedert 1872 niet zoo aan het
werk geweest: steenen en asch worden tot op 3000
meter weggeslingerd.
Oostenrijk.
Weencn, 9 Jani. In zjjn antwoord op bet
schrijven van den koning van Griekenland verklaart
do czaav zich bereid voor do snelle ontruiming van
Thessaliü op te komen en geeft hy der Grieksche
dynastie de verzekering vau zyn welwillende
gezindheid.
Zwitserland.
Genóve behoudt een aangename herinnering aan
het bezoek van den koning 7an Siam.
Hoe gevoelig zjj voor de eer van een vorstelijk
bezoek was, maakte de stad zich toch wol oen
beetje ongerust over de resultaten er van. Men
dacht aan de thans overleden schach van Perziö,
die indertjjd vergat zyn hótelrekening en zijn
inkoopen te betalen.
Maar koning Chulalongkorn is een beter mensch
en klant. Hy heeft in oen horlogefabriek voor
100,000 francs inkoopen gedaan en betaald en
bovendien 1500 frs. gegeven voor de armen der
stad en 2500 frs. voor de gendarmen, die by hem
dienst hebben gedaan.
Genève hoopt dezen vorst spoedig weer te zien.
Duitschland.
Te Ruhrort zyn uitgevers van valsche bankbiljetten
van f 25 aangehouden. Een meisje uit Homberg,
de dochter van een vroogeren schipper aldaar, had
er te Duisburg bij de firma Hasten een uitgegeven,
waarna in haars vaders huis huiszoeking werd
gedaan, waarvan het resultaat nog onbekend is.
De firma Hosten heeft 4 valsche bankbiljetten
gevonden.
Een zanger van 103 jaren heeft zich dezer
dagen nog laten hooren op een muziekfeest der ver-
eenigingen van Basolland. Die man, »PapaThommen",
kwam daar, aan het hoofd van 230 zangers, in de
kerk van Holstein en zong de twee eerste verzen
van Gellert's lied; Wenn ioh o Schopfer Peine
Macht, en zoo verwonderlijk zuiver on krachtig,
dat al zyn hoorders uitbarstten in toejuichingen.
België.
Te Brugge zyn in de bureelen van bet gewestelyk
bestuur door Baron Ruzette, den gouverneur der
provincie, de inschrijvingen ontzegeld voor het
gepote werk van de uitbreiding der haven en dokken
van Ostende, waarvan de kosten voorloopig geschat
werden op 9,000,000 frank. De helft dezer koBten
zal gedragen worden door de stad Ostende en de
andere helft door de Belgische Regeering. Er waren
slechts drio inBchryvers, eene firma te Roullers, in
West-Vlaanderen, voor 9,435,800 frankeene firma
te Brugge, voor 9,470,000 fr. en eene Parjjsche
firma, aie inschreef voor 12,340,000 frank. Doze
aanbiedingen zullen aan bot oordeel der Regeoring
worden onderworpen vóór de beslissende toewijzing.
In dit werk is begrepen de vergrooting der buiten
haven, het bouwen van een zeemnur van 600
meters lengte, een nieuw dok met 2100 meters
kade, bruggen, verlegging van wegen, enz.
's-Giuvbnhagb, Juni 1897.
Wat men in den tegenwoordigen tyd al niet ziet
gebeuren! De fiets, die wereldveroveraar, grooter
triomfator dan Cesar of Napoleon, die geen plekje
op aarde ongemoeid laat, overal doordringt, met
gewoonten en gebruiken spot, meor doet voor
vrouwen-emancipatie dan alle vrouwenbonden te
amen, de fiets heeft thans ook de kerk veroverd.
Schrikt intusschen maar niet ernstige, gemoedelyke,
godvruchtige lezers en lezeressen, want het
was een verlaten kerk.
Eene der gereformeerde kerken in de residentie,
gelegen in het centrum der stad, de Wagenstraat,
is verleden jaar verlaten door de gemeente, omdat
deze een rnimer, fraaier gebouw had weten te
stichten in een ander gedeelte der stad. De oude
kerk werd nu te koop aangeboden met het aan
grenzende huis, en ziet, na eenige maanden
leeggestaan te hebben, is daarin tbans een vólodróme
of wielerbaan gevestigd, voldoende aan alle eischen
des tjjds, keurige entrée met bloemen en tapyten,
nette salons voor dames en heeren om uit te rusten
of het toilet te verzorgen, tuin, magazyn met de
nieuwste machines, iu écu woord, eeu puikje der
wielerbanen. Op dezelfde plek, waar voorheen de
vromen in aandachtige stilte teisterden naar de
woorden des predikers, vliegen nu de wielen rond
in cirkelbanen, en leeren dames en heeren de eerste
schrede doen op de gladde vlakte. Schriller tegen
stelling is wel niet denkbaar!
En toch is deze metamorphose nog gelukkig te
noemen by die, welke dit voormalig kerkgebouw
anders te wachten had gestaan, b. v. voor bodega,
bierhuis of danszaal. Er zullen nu misschien
menscben zjjn, die zich aan de verandering van
bestemming van den vroegeren tempel stooten
maar dan zou ik toch willen vragen: aan wie de
schuld Zeker niet m. i. aan de ondernemers, die
van deze zeldzame golegenheid gebruik maakten
om hun inrichting te vestigen, maar veeleer aan
het kerkbestuur, dat, ter wille van het aardsche
sljjk, de vroegere kerk verkochten of verhuurden,
in plaats van die af te breken of eene bestemming
te geven, meor nabykomende met die waarvoor ze
was gesticht. Intusschen, deze quaestie vind ik
voor my ten slotte van ondergeschikt belang, maar
ik wijs alleen op het feit, omdat het kenschetsende
is voor de beteekenis die het modernste vervoer
middel reeds heeft voor onze samenleving en nog
in veel sterker mate scbjjnt te zullen krygen.
Want in Den Haag b. v. spreekt men schier van
niets anders- Kinderen rijden, bedienden en knechts
ryden evengoed als de élite der maatsehappjj en de
burgerlui. Daar rjjdt het Russische gezantschaphoort
men zeggen en men ziet de dames van den gezant
met attachés en vrienden voorbysnorren. Daar rydt
kapper of kruidenier X, en de geheele familie rent
u voorby, vader, moeder, dochters, zonen, allen op
eigen fietsen. De wielerbanen rjjzen uit den grond
en met dezen de reparateurs en fietsenmagazynen.
Een 250 kilo's zware kerel rydt als reclame rond
voor een firma en wordt aangegaapt als een wonder.
Een bekende acteur, Jacques de Boer, komt zich
vestigen aan het hoofd van een rywielzaak.
Het register der fietson gelukken neemt schrikbarende
proporties aan, tot niet geheel onzelfzuchtig genoegen
van chirurgijns, apothekers en verbandmiddelen-
verkoopers, maar zonder den lust in 't minst te
doen verflauwen. Wjj leven tegenwoordig in een
fietswereld, en ondanks alle belastingen, is er altoos
geld te vinden om een «eigen fiets" koopen.
Maar ondanks die fietszuebt, is het Haagsche
publiek toch ook vatbaar voor andere geneugten.
Nauwelyks heeft de mare weerklonken dat een
van de meest bekende moderne componisten Saint-
Saëns in de Groote Kerk een orgelconcert zal
geren, of de menschen stroomen er heen om den
vermaarden vreemdeling te zien. Ik mag dat geruBt
zeggen, want er is misschien geen 20 percent
onder dat publiek dat in staat is te oordeelen. Men
hoort opmerkingen die doen glimlachenmen
spreekt van pensees, als een fuga aoor het kerkruim
rmscht, het gefluister der dames overstemt soms
den zachten klank der orgeltonen, en bjj de pauze
verlaat een aantal menschen de gewjjde plaats,
meenende dat het »uit" is, ofschoon nog een lang
werk van LiBzt op het programma staat. O, die
muzikale vernuften in Den HaagMaar toch neemt
dit niet weg, dat mevrouw A, mevrouw B een dag
later tegenkomende, Bpreekt van «verrukkeljjk
delicieus" en den componist, die ter nauwernood
voor den dag is gekomen, aanduidt als een «zeld
zaam begaafd organist". Volgens de kenners echter
was het program veel te lang en was het orgel
niet geüvenredigd aan de gaven van den organist,
zoodat vele nummers niet tot hun recht kwamen,
wat intusschen niet belette dat in sommige stukken
of passages bet meesterschap van den kunstenaar
duidelijk merkbaar was. Summa summarum, geen
onverdeeld genot.
En even hard als naar de kerk, rent het uitgaan-
lievend publiek sedert eenige dagen naar het Kurhaus
te Scheveningen, waar Mannstadt met zijne ge
trouwen weer bezit heeft genomen van de orchest-
ruimte, om gedurende vier maanden, avond aan
avond, het publiek te vergasten op de voortbrengselen
van moderne en oudere musici, en het te doen
vergeten, dat daar buiten, op weinige meters afstand,
de schuimende zee dageljjks nieuwe hymnen dicht,
helaasalleen verstaanbaar voor hem, die de natnur I
lief heeft en begrijpt. Maar het gros der mensch-
heid zit in de overdekte stoelen te staren naar de j
toiletjes der jeugdige Schoonen of de snorrebaarden
der fijne officiertjes, die voorbij wandelen. De
pantoffelparade de flirt zal weldra in vollen gang
zyn en geen golfgeklots is in staat die te beperken.
Voor Scheveningen zet het seizoen intusschen
bijzonder gunstig in, met uitstekend fraai weder,
dat alleen tijdens de Pinksterdagen niet stabiel
was, en de invloed op de badplaats is terstond
merkbaar. Reeds meer dan 3000 abonné's hebben
zich gehaast hun schatting te betalen aan den
Directeur van het Kurhaus, die door tal van ver
beteringen or naar streeft zich de gunBt van het
publiek te blyven verzekeren, al is tengevolge van
de strandwerken, die voltooid zijn, nog niet alles
zooals het zjjn moest. De strandmuur trekt nu
velen tot een bezoek en de zekerheid, die door
dat werk is ontstaan voor de woningen en villa's
aan land, is ongetwyfeld van gewicht. Maar de
Scheveningsche visschers verfoeien den muur met
al de kracht hunner stoere harten, niet alleen
omdat die de visscberij onmogeljjk maakt reeds
leden bomschuiten schade by het aan land zetten
maar vooral omdat zjj den muur volkomen onnoodig
achten, daar de strandafname huns inziens evengoed
had kunnen worden tegengehouden door meerdere
golfbrekers in zee te bouwen. Maar al hun klagen
baat niet moer en zelfs de koninklyke onderschei
ding aan een Scheveningsche schipper verleend, die 50
jaren voor denzelfden reeder het zilte nat heeft bevaren,
zal niet iu staat zjjn de droefheid hunner harten
te verminderen. Scheveningen als visschersplaats is
opgeofferdScheveningen als badplaats stijgt daaren
tegen met den dag. Het Karbaas, dat pas eenige
aangrenzende villa's heeft aangekocht, waardoor
het uitbreiding kan geven aan de inrichting naar
believen, ziet nu juist zijn plannen goedgekeurd
door de stadsregeering, om het voorplein geheel te
bebouwen met een hotelgalerjj. Met hand en tand
heeft de stad zich drie of vier jaar tegen dit plan
verzet en op eenmaal, zonder eenige aanleiding,
geeft ze permissie.
En te midden van Pinksteren en den naderenden
zomer, dreigt ons het verkiezingsspook met al zijn
open vakjes en zwarte puntjes, met al zjjn gedraaf
en geknoei. Wjj genieten er in den Haag drie
dubbel van, maar ik wil u niet vermoeien met dat
politiek gestook! Genoeg zjj het te vermelden, dat
het zeer twjjfelachtig is of de drie liberale zetels
in den Haag behouden zullen worden en dat, als
dit gebeurt, daarvoor noodig zal zyn krachtige
samenwerking tusschen al wat liberaal heet. Wel
bestaat die in schyn, daar de kiesvereenigingon
samenwerken, maar in het duister werkt een protest-
comité, dat dat b.v. tegenover den heer Smidt ge-
Bteld heèft den heer Röell, en deze candidatnur
schjjnt te willen volhouden, niettegenstaande de
heer Röell openlijk heeft bedankt. Hoe moet men
denken over zulke liberale praktyken. Mogo te
Zierikzee althans de stembus gunstig zyn voor den
liberalen candidaat, wiens verleden do beste waar
borg is voor de behartiging van 's lands belangen.
Ingezonden Stukken»
Eene Toelichting.
Aan den heer D. MULDER!
Uw schrijven in dit blad van 5 Juni verhoogt
me, want nu geeft het my aanleiding mjjn meening
nader toe te lichten. Bjj overvloed van stof ben ik,
met het oog op de plaatsruimte in de Zierikz.
Nieuwsbode, wellicht wat al te beknopt geweest,
zoodat uwe misvatting verklaarbaar is.
Voorzeker acht ik het plichtmatig, dat gy in
Heemskerk den man uwer keuze ziet; 't is zooals
het behoort, waar gy uwe geestverwanten opwekt
ter wille van uw beginsel ten strijde te trekken en
zelfs geoorloofd den loat6ten man uit zijn schuil
hoek aau te porren tot den stembusgang.
Maar wat ik onedel noem, is juist datgene (waar
ik bjj uwe partygenooten, dank zjj hun mindere
bekrompenheidgeen handelingen verwacht gelijk
bier aan de orde van den dag voorkomen) wat mijne
clericale districtbewoners uitvoeren, n.l. het bezigen
van slinksche motieven, om den vrjjzinnigon can
didaat te doen vallen.
Op dit thema kom ik later terug. Nu reeds zult
ge opgemerkt hebben, dat wjj in onze grensstreek
in slechtere conditie verkeeren, dan de vryzinnigen
nwer omgeving. Hier verdeeldheid in eigon boozem,
want vele liberale boeren zyn voorstanders van
protectie en samenwerking wordt door dé jaloezie
der dorpsgrootheden onderling verydeld. In Oost-
bnrg is zelfs een protest-candidaat.
Bovendien is de heer van Kerkwjjk een afgevaardigde,
met wien de vryzinnigen met eere voor den dag
kunnen komen, een Bieraad van de Kamer en die
bjj zyn collega's, ook bjj de anti-liberale kamerleden,
in boog aanzien staat.
Terecht mag Zierikzee trotsch op zyn afgevaar
digde zyn, en dit zullen de vrijzinnige kiezers als
één man, hoop en vertronw ik, toonen.
Zierikzee is vermoedeljjk het eenige Zoeuwsche
district, waar het liberale vaandol nog in top ge
houden kan worden.
Zie, mijnheer Mulder, 'k hoop U te hebben be
vredigd. Wil U nadere inlichtingen aangaande den
stembusBtrjjd, die bier gevoerd wordt, ze zyn gemak
kei jjk voor U te krygen; zoo vele jaren was deze
grensstreek de plaats uwer woning, en is zjj het
uwer naaste bloedverwanten, dat het U niet raoei-
lyk kan vallen de inhoud mjjner brieven aan de
waarheid te toetsen. Uw opmerking van de
Room8che kiezers hadt ge wel in de pen kuunon
houden. ZEELANDIOUS.
Weekmarkt te Zierikzee, 10 Juni 1897.
Boterprijzen: De Boter is verkocht voor
35, 40, 45 en 471/, Ct. de 5 Hectogram.
Kip-Eieren: De Kip-Eieren 2yn verkocht
voor f 0,70, f 0,72%, /0,75 en f 0,80 per 25 stuks.
Eend-eieren: De Eend-eieren zjjn verkocht
voor f 0,70 en J 0,87 Va per 25 stnks.
Schipper A. VAM DER HUCHT
vertrekt Woensdag van Zierikzee naar Mid
delburg en des VrlJdag-namlddagS van
Middelbnrg naar Zierikzee.
