De Zeeuwsche Oester-Industrie.
Zlerikzee, 23 Febr. Bg de op gisteren bier
gehouden verpachting van standplaatsen ter gelegen
heid der kermis van 6 tot 16 Sept. a.s. voor 1
caroussel of draaimolen, 1 voor eeae stoom-caroussel
en 1 voor een hypodröme, is slechts voor óén
perceel ingeschreven, n.l. voor een stoom-caronssel,
door de Wed. J. SchildemejjerDerks te Edam
voor f 500.
Wanneer wg nagaan dat door twee stoom-
caroussels voor eene standplaats te Goes reeds 3 jaar
lang zgn betaald f 3000 en f 2000 per jaar, dan is
dat verschil toch zeker wel wat groot l
Vrgdag j.l. is aan den oever van den vroegeren
>Sophiapolder" beneden laagwater en ruim 200 M.
uit den zeedjjk van den »Thoornpolder" een af
schuiving ontdekt, 200 M. lang, 145 M. breed, bg
een grootste verdieping van ruim 17 M. De af-
achuiving schijnt van recenten datum te zgn.
Zoo'n slimmerd t
Een boertje van een der ZuidhollandBche dorpen
kwam in een kruideniers winkel te Botterdam en
koeht voor f 6 aan verschillende zaken. Toen het
op betalen aankwam, legde bjj 3 guldens op de
toonbank.
Dat is niet genoeg, riep de winkelbediende,
toen hg wilde heengaan.
Jawelzoo is 't goed, zei de boer. Ik heb van
den rechter permissie om vjjftig cents van den
galden te betalen.
De boer was onlangs in staat van faillissement
geweest en had voor 50 pCt. geaccordeerd, en nu
meende bg, dat hg op denzelfden voet maar altjjd
kon voortgaan.
Standbeeld voor Koning Willem III.
De heer Van Vlijmen, lid der Tweede Kamer,
steunt het denkbeeld, indertijd door een ambachts
man geopperd, om den Koninginnen een standbeeld
aan te bieden van koning Willem III, op te richten
op den Dam te Amsterdam, en het thans daar
staande monument te verplaatsen.
De directeur der Stadsbank van leening to
Leiden, de heer De B., is Zaterdagavond door de
politie in verzekerde bewaring genomen. Eerst
sedert twee jaren is de beer De B. directeur, en
vóór dien tjjd was hg boekhouder en kassier. De
vorige week werd door commissarissen een lang
durig onderzoek ingesteld, waarbij moet gebleken
zgn dat de verdachte feiten reeds van 12 jaren
terug dateeren. Het juiste bedrag der ontvreemding
is nog niet bekend. De vrouw van De B. is reeds
Vrjjdag naar Amsterdam vertrokken.
Te Leeuwarden hebben 36 eierenhaudelaren
en banketbakkers bekend gemaakt, dat zg na 1 Maart
a.s. alléén eieren zollen inkoopen per kilo.
In Friesland zgn reeds kievieten gezien; dat
is ongeveer 14 dagen vroeger dan gewoonlijk,
Maandagmorgen is uit het water aan den
Kloppersingelgracht te Haarlem opgehaald het in
verregaanden staat van ontbinding verkeerende lijk
van den heer J. V., ond 81 jaren, sedert 28 Dec. jl.
vermist.
Een logementhouder op den Schiedamschen
dgk te Botterdam is de dnpe geworden van eene
oplichterij, gepleegd door een gegageerd militair
van het O.-I. leger, genaamd F. A. W.
Deze gaf voor, ongeveer f 900 ie goed te hebben
van zgn nog niet ingevorderd gagement, en heeft
zoodoende geld in voorschot van den logementhouder
zien te krijgen en logies.
Van een oogenblik dat zgn geldschieter niet
thuis was, maakte hg gebruik om zich uit de voeten
te maken.
Bij onderzoek is gebleken dat hg niets te goed had.
Donderdag speelde een jongen in de school
te Heerde onder de les met een ouden sigarenkoker.
De onderwjjzer vroeg den koker op en had misschien
wel zin het ding in de kachel te werpen, doch keek
er voorzichtigheidshalve eens in en vond
275 gulden aan bankpapier.
De jongen had den koker op straat gevonden en
zag in die bankbiljetjes slechts »papierkes met
nummerkens er op".
Van morgen kwam schrjjft de Zutf. Ct.
een allervermakelgkste buitengewone correspondent
onze redactiekamer binnenrollen.
Het was een vroolgk boertje, dat zelf verbazende
pret van zgn »berichie" hadl En schreeuwen dat
hij deed! Hg scheen de >heereu van de krante"
wel voor stokdoof aan te zien.
Nn maar 't geval speelde atnsscben
Brandenborgh en Vreedenborgh, ie weet wel, bnten
d'Hospitoalspoorte. Zoo'n gekken haas hè'k in mien
léven niet weer ezien. Hie vloag zoo perdoes de
weg oaver, 't hnis in van Bakker, net in de pot,
die op 't vuur hing en doar ze rt deksel van af
ezet hadden"!
En het boertje schudde nóg van 't lachen, om
zoo'n gekken haas!
Hg verklaarde het geval dan ook voor te koddig
om het onvermeld te laten en was daarom hard
naar »de krant" geloopen. Als d'er een kleinigheidje
voor kon overschieten, dan hield de occasional
reporter" zich overigens aanbevolen, want het was
zoo'n schrale" tgd, zei de stakkert en toen zette
hij een veel minder vroolgk gezicht dan in den
beginne en we lieten onzen twjjfhl maar verdwijnen
of de man soms den zonderlingen haas gephantaseerd
had, vooral omdat een betronwbaar man ons dezen
eigen morgen nog bad medegedeeld, dat er gisteren
ook een haas in de Bozenhoflaan was gezien.
Wellicht dat de hazen di&r eerlang ook den
bewoners wel in de braadpan vliegen.
LA1VDBOIIW.
Als opzichter bg de landbouw-onderneming in
Noordelijk Italië is aangesteld de heer A. Dominions
Jz. te Wemeldinge, die in Maart a.s., voorloopig
voor een half jaar, derwaarts hoopt te vertrekken.
Gortgene, 22 Febr. In de door het Bestuur
der afdeeling Noord-Beveland van de Zeeuwsche
Maatschappij van Landbonw uitgeschreven ver
gadering van bietenverbonwers werd weinig of niets
tot stand gebracht.
Opgekomen waren tusschen de 60 en 70 agenten
in suikerbieten en ook landbouwers, van welke
laatste 18 met 691/, Hectaren zich verbonden om
geen bieten te verbouwen op de voorwaarden zooals
op het nieuwe contract zgn aangegeven.
Een voorstel om te besluiten nog drie weken
met contracteeren te wachten, viel in 't water door
dat slechts 6 personen hiermee hunne instemming
betoonden.
St Maartensdijk28 Febr. In eene
heden gehouden vergadering van leden der afdeeling
Tholen der Zeeuwsche Mpatschappjj van Landbouw
en belanghebbenden bg den bietenverbouw werd,
evenals elders, besproken het nieuwe contract en
den prjjs, die de suikerfabrikanten vastgesteld hebben
voor den teelt 1897. Ook hier was men algemeen
van gevoelen, dat de contractvoorwaarden voorden
landbouwer onaanneemlijk waren. Besloten werd
dan ook zich aan te sluiten bij de beweging, door
den heer Vorsterman van Oyen op touw gezet. 50
verbouwers van bieten verbonden zich met 160
Hectaren om bg de thans bestaande bepalingen
geen bieten te zaaien. Voorts zal in elke gemeente
van het eiland Tholen nog gelegenheid bestaan zich
door onderteekening van het op de vergadering
voorgelezen stuk bg de beweging aan te sluiten.
In eene te Dordrecht gehouden vergadering
van de afdeeling der >Hoilandsche Maatschappij
van Landbouw" werd een schrjjven voorgelezen der
bieten bouwers uit de Betuwe, waarin hun besluit
werd medegedeeld om, bij voldoende deelneming, de
bieten niet minder te verkoopen, dan voor een vast
te Btellen prjjs (f 9.50). Dit schrgven werd voor
kennisgeving aangenomen.
Tot den bond van Oostenrjjkscbe en Hongaarache
suikerfabrikanten zgn slechtB 46 ondernemingen
De allereerste voorjaarBveemarkten te Goes
beduiden dit jaar al heel weinig. Deze en de vorige
maal stonden slechts enkele koeien aan de lijn,
terwjjl de omzet niet veel meer dan niemeodal
bedroeg.
RECHTSZAKEN.
Tengevolge van een aan H. M. de Koningin
ingediend verzoekschrift om gratie is de aan P. A.,
oud 63 jaar, landbouwer te Middelburg, bjj vonnis
der rechtbank aldaar d.d. 4 December 1896 ter
zake van vbedreiging" opgelegde gevangenisstraf
van drie dagen gewgzigd in een geldboete van
tien galden.
K E U K NIE I) W S.
Aangenomen het beroep naar de Herv. Gem. te
Hall door ds. P. de Haas te Hoek bij Tetneuzen.
POSTER IJ EN.
Benoemd tot directeur vau het post- en
telegraafkantoor te Bergen-op-Zoom, de heer J. F.
Verbist, thans in geljjke betrekking te Oosterhout.
Belast met de waarneming der directie van
het post- en telegraafkantoor te Oosterhont, de
heer A. Somers, thans directeur van het telegraaf
kantoor te Bergen-op-Zoom.
Financieel Overzicht.
Amsterdam, 20 Februari 1897.
De Cretenzer kwestie, welke nog steeds in een
accnut stadium verkeert, heeft iu de heden eindi
gende week ook haren invloed op de Effecten-Markt
niet gemist. De bezetting van het eiland Crefca door
de Grieken zonde vermoedelijk reeds een oorlog
tusschen Turkjje en Griekenland onvermijdelijk
gemaakt hebben, waren niet de Groote Mogendheden
zoo geruststellend tusschenbeide getreden. Een
vredelievende oplossing van het dreigend conflict
is dan ook nog zeer wel mogeljjk, doch na hetgeen
thans voorvalt, kan men op geen langdnrigen vrede
in bet Oosten rekenen en znllen daarom velen het
voorzichtig achten, in afwachting der verdere ge
beurtenissen, hunne engagementen binnen bescheiden
grenzen te houden.
Over het algemeen laat de Benrsstemming in
deze week zich het best verklaren in 3 woorden:
neer, op, neer, met het eindresultaat dat de
koersen heden beneden het Blot der vorige week
zgn gebleven. Nochtans is de achternitgang tot
dusverre niet van beteekenis.
Parijs begon de week met een vrjj sterke daling
voor Europeesche Staatsfondsen, waaronder natuurlgk
in de eerste plaats de Turksche Fondsen, doch ook
de Staatspapieren van Spanje, Portugal en Italië
deelden in de verflauwing. Toen op 16 dezer de
medio-Febr. afrekening te Pargs bizonder flot
verliep, volgde eene plotselinge reprise, doch in de
tweede helft der week kreeg eene gedecideerd
flauwe stemming opnieuw de overhand.
Op de Londensche Markt deed een scherpe daling
der Engelsche consols (circa 1%) zien, dat de poli
tieke gebeurtenissen in het Oosten ook dóar het
publiek veronti asten en nopen zjjne Beurs-engage-
menten tot een minimam te beperken. Ook voor
Amerikaansche waarden bestond doorgeans eene
zwakke en levenlooze stemming, terwjjl de behan
deling der Jameson-Transvaal-excnrsie door de
Engelsche Parlementaire Commissie de Mjjn-shareB
markt aantastte.
Zeer opmerkelijk blijft tegenover de verontrustende
factoren op politiek en economisch gebied de onver
stoorbare kalmte, waarmede New-York voortgaat
de betere Obligatiesoorten, welke door Europa in
belangrijke bedragen afgegeven worden, op te nemen.
In de laatste dagen zgn alleen nit Amsterdam
honderdduizenden dollars Manitoba, Atchison, Oregon
Short Line en Missouri Kansas Texas Obligatiën
naar New-York verhuisd, welke aldaar met bet
grootste gemak plaatsing vonden, niettegenstaande
ook de New-Torker markt tgdelgk ontstemd was
door geruchten over de aanstaande benoeming van
receivers voor de Columbus A Hocking Valley
BB. Co. en van eenige andere Maatschappijen, wier
waarden gelukkig hier te lande niet verhandeld
worden. De gemakkeljjke verkoopbaarheid van
betere Amerikaansche fondsen is eene groote gerust-
Stelling voor Europeesche houders met het oog op
tuogeljjke verwikkelingen in het Oosten. Hier tè
lande zgn millioenen guldens OoBtenrgkscho en
andere pandbrieven geplaatst, welke op zichzelf
soliede, doch in een tgd van crisis bijna onver
koopbaar zullen bljjken te zgn.
Onze Nationale Schuldsoorten hadden eveneens te
Igden van de depressie, hoofdzakelijk te voorschjjn
geroepen door de verwikkelingen in de Levant;
Integralen liepen 1% de 3% circa i/1% terug,
evenwel met gedeelteljjk redres aan het einde der
week.
Stedelijke Leeningen meerendeels lager. De publieke
inschrijving op de nieuwe 3% Leening der Gemeente
Rotterdam bleef tamelijk ver onder het aangeboden
bedrag, doch een vooraf gevormd Syndicaat had
der stad de plaatsing van het totaal gewaarborgd.
Binnen1 mdsche Sporen waren mede wat flauwer.
Op onze Bears was in de Europeesche Afdeeling,
in aanmerking nemende de bekende politieke wolken,
betrekkelgk weinig verandering waar te nemen; de
week, in flauwe stemming begonnen, volgde tegen
het midden eenig redres, doch gisteren en heden
verflauwden de koersen voor Turken, Metalliéken,
Italianen enz. op nieuw. Russen daarentegen bleven
vrjj vast.
I De Zuid-Amerikaansche fondsen bleven zonder
noemenswaardige koersvariatiën, terwjjl de markt
ten onzent voor:
Amerikaansche Spoorwegwaarden op de meeste
dagen dezer week ontstemd bleek door den onver-
kwikkelijken polifciekeu toestand in het Oosten,
met afbrokkelende koersen voor nagenoeg alle
Yankees. Op enkele nitzonderingen na, iB de koers-
ternggang tot dusverre echter van weinig beteekenis
vooral, omdat het aangeboden materieel nog gereede
plaatsing vindt bjj de buitenlandsche vooral bg
de New-Yorker arbitrage.
Van Atchison-waarden zgn vooral Preferente
shares aanmerkeljjk lager. In Oregon Short Line
soorten was de handel veel kleiner dan in den
laatsten tgd. Op Oregon 8hort Line Coll. Trust
Bonds drukten sterke lokale opruimingen. Voor
Norfolk k Western soorten bestond eenige Engelsche
vraag, terwjjl Missouri Kansas A Texas soorten door
New-York begunstigd werden. Western waarden
Btil en zwak. Manitoba soorten steeds gezocht. Het
in eenige couranten vermeldo bericht, dat de 4%
Great Northern op 1 Maart a.s. afgelost zouden
worden, wordt in de kringen der Maatschappij
tegengesproken; zonder twjjfel bestaat echter het
voornomen dit spoedig te doen geschieden.
Hoewel met een reprise op heden, waren de de
Ooeyen-waarden gedurende de geheele week zeer
flauw met sterk terugloopende koersen op eene te
Louisville verschenen brochure, waarin de diverse
Kansas-City ondernemingen, op nieuw aan eene
scherpe, doch, naar men zegt, niet onpartjjdige
kritiek worden onderworpen.
Belt Shares en TVmirmt-certificaten hadden het
meest te ljjden; men raadplege bet koerBblad.
Petroleum-waarden big ven zoowel voor de Euro
peesche- als Indische Maatschappijen de algemeene
aandacht en kooplust trekken en liepen prijzen
verder omhoog. De inschrjjving op de sandeelen
der Nederl.Rumeensche Petroleum Mjj. was een
groot succeBmen spreekt van veertigmaal over-
teekening en stegen de aandeelen tot 8% boven pari.
Van de Koloniale Afdeeling valt niet veel bizonders
mede te deelen; terwjjl de koersen der meeste
Bank- en Crediet-Instellingen afbrokkelden, waren
Tabaks-Cultuur-aandeelen vaster. De maand-Res-
contre der aandeelen Ned. Handel Mg. had plaats
op den overgangskoers van 142
Geld op Prolongatie bleef zeer ruim2
2'A0/,-
Wisselkoersen over het algemeen vaster.
Zicht Londen12.09*12.10.
Parijs 48.02*.
Alleen lager is Duitschland. 59.17*—59.20.
Reurg van Amsterdam.
DINSDAG Ü3 FEBR. ll
Staatileenlnieo.
EUROPA.
Nederland.
pCt. V K. L. K.
Ned. W. S. Cert2'/, 88»/,, 885/,
dito dito Obl3 99»/a 99'/,
dito dito Cert3 98»/,, 98*/t
Hongarije.
Obl. Goudl. 1876 5 102»/, 10t»/4
dito 1881/1893 4 102
dito Zilver4'/, 851/, 85'/,
Italië.
Inschrijving '62/81 5 82*/,
Oostenrijk.
Obl. Papier Mei 5 83'/,, 83»/,,
dito Febr./Aug, 5 835/, 83'/,
Zilver Jan./Juli 5 84')., 84'/,
dito April/Oct5 835/, 83'/,
Obligat. in Goud 4 102'/,
Polen.
Obl. Schatk. 1844. 4 92*/, 92'/,
Portugal.
Obl. m. tick. 100.3 23»/., 23»/,,
dito m. c. 88/89 April '92
fr. 5004»/,
ra. ticket Cr. 500 4'/, 33 32'/,
O. Tabaksmonop 41/, 90'5/„ 90'/,
Rusland.
Cert. Hamb. 1820. .5 76»/,
ObL Londen 1822. 5 131
C. Ins. 5e Serie '54 .5 70'/,
Oblig. Transcauc. 5 102»/, 402»/,
dito 1880 Gec4 97»/, 97
dito (Donetz) '94 .4 95>|,
dito Kursk Ch. Ar. .4 95»/,
dito '94 (Orel Vit.) 4 96*/, 96»/,
dito G.R. 625 .4 99»/,
dito 1889 3 81 80'/,
dito Goudl. '91 .3 88
Obl. in Goud '84 5 104 104
Spanje.
Perpet. Schuld4 58»/, 57'/,
Binneol. Amortis. 4 57
dito Perpet. Sch. 4 48
T u r k ij e.
Gepriv. Conv. L4 78"/u 79'/,
Geconv. serie D "18»/,, 18»/,
dito serie C18'/, 19'/,
MIDDEN- en ZU1D-AMER1KA.
Brazilië.
Obligatiën 1883 4»/, 68»/, 69»/,
dito 1889 4 66
Venezuela.
Obligatiën 1881 4 42»/, 42
Spoorweileenlngen.
Nederland. Holl. Spoor
Mij tot Ezpl. van St.-Spw. Aand. 100'/,
Nod. Centr. Spoorweg Aand.
dito Obligatie3
Italië. Spoorw. Leemng 1887/89 51»/,
Zuid-Ita'. Sp. 03 54
O o s t e n r ij k. F. O. Spw. Obl. 3 91
Poler. W. W. A
Rusland. Gr. Sp. Maatsch. Obl. 4»/, 98»/,
dito dito dito4
Balt. Spw. Aand3 Ö2'/„
Kurk-Ch. Az. 04 101»/,
Mosk.-Smo\ ö!to5 105'5/ja
Amerika.
Atch. T. volg C. v. A. 14»/» 14»/,
C. v. 4 pc. G. KB...
O. 2e Hyp. let. A. 4
O. 2e Hyp. let. B. 4
Atlant P. Tr.-C, 4 50»/,, 50»/,
Central Pacific A. 10«5/„ 11
dito Obligatiën 6 99'/, 99»/,
St. Obligatiën7 105'/,
dito Gec. Schuld 6
dito in Goud4»/, 101»/,
dito 2e Hyp. O. 6 115
S. Rlw. Ie M. C. T. O. 5 86
U. Pac. hoo/d). A.
dito Cert. v. dito 6'/, 6»5/u
dito met as sesam.
dito Ooligatiën 6
U. Term. Br. 05 98*/»
Wab. afg. C. v. P. A. 15»/,
O v. 6 pCt. Deb. B.
W. N. Y. Sc P. afgest. 5"»/, 5»/„
Argent. Republ.
Spwg. Ink. OW5 52'/,
Brazilië.
Spoorweg!. Obl4'/, 77
Premlc-Leenln|en.
Nederland. Stad Amsterdam 3
Stad Rotterdam 3
België. Stad Antwerpen 1887. 2»/,
dito Brussel 1886 2'/,
H. K.
88";,,
98"/,,
T<"
IT"
23').
102,/,
96»/,
81
19
«V,
110
51"/,.
54'/,.
62*/,»
101*/,
14'/.
51
11'/,
5'/,
I Ingezonden Stukken.
i
Zurkzek, 23 Febr. 4897.
Meneer- de Redakteur!
Ik bin geen schriever, dus je mot et me nie kwaelik
neme as ik nie netjes schrief, ik gloave toch wel dat je
der uut tal kunne en dan vraeg ik je om is wat van mien
in de Niesbode op te neme.
Ik za je zegge, gisteren aeyend wast al wat laet toe de
Bode kwam, mar ik gong um toch leze; ik keek oak naer
de Raed en iag hoe ftienk meneer Fokker zen eige eit
geouwe, om dat aeven-zaekje in den groaten doafpot te
steke.
Daer was ik blie meè, mar och herejé, daer lees ik een
endje verder en zie daer dat au den nieuwen erketekt, die
nog mar een blauwe Maendag ier is, zal worre gegeva
1800 gulden in een jaer en dat noe al aogenomen is, dat
as den goeijen ouwen erketekt doad is, ie nog dat baentje
an de gasfabriek der bie kriegt en zeker oak wel mit
et uus.
Kiek, toe mo'k je zegge meneerdat men aevend bedurve
was; ik gong is dienke en an men eige tichzelvers vraego:
waerom mot noe die nieuwe meneer zoaveel meer ebbe as
de vroegere; de gemeinte gaet achteruut en den erketekt
kriegt meer; die dat kan rieme, beet Sieme.
Ik vind et llienk van die eeren van den raed, die
daertegen ebbe gestemd.
Mar, meneer! ik bin noe toch an de achrieverie en noe
wi'k nog wel is wat zegge. Ik bin lomp oar, dus ze motte
mien wat toegeve, toch wil ik wel is vraege: onze burge
meester is een goeije zuunige man, mar zon ie dat baentje
van policie-commissaoris oak nie kunne alschaffe, nie da'k
die man weg wil ebbe, ie loapt mien nie in de weg, want
ie spreekt toch tegen geen mens zoa as ik bin, mar et is
mar om de veertien onderd gulden die ie ons aollejaeren kost.
De man is ier nie noadig en wullie ebbe onze dubbeltjes
noadig, da's noe mar de zaeke. En noe den erketekt,
die i3 oak nie noadig; ik oarde dat lest nog van een
ambagtsman, die zeide: Wullie ier in de stad ebbe nie
noadig zoan oaggeleerdeu erketekt, die inotte veel geld
ebbe (da's noe uutgekomme), wullie konne et best goet af
mit den opzichter die noe ier is, as ze die man een paer
onderd gulden meer gaffe, was de zaek gezond en de
gemeinle zou zestien onderd galden binne ouwe. Kiek,
as men dat zoa is naerekene. dat zou mit die eeren op
zie te schuuven, twee en twintig onderd gulden in een
jaer schille in dat geeft veel voor onze gemeinle, waervan
net as bie mien in men uusouwen de zaeken aoltied
achteruutgae.
As ja et opneemt, dan dank ik je meneer. B.
Noord-Beveland.
De stemming van de landbouwers wat betreft
de voorwaarden, die door heeren suiker fabrikanten
voor '97 gesteld zjjo, is allertreurigst, en
lokt uit tot een beginsel van hardnekkig verzet
daartegen.
Edoch, vslen helaas moeten wel contracteeren,
doordat het voorschot-stelsel een oorzaak voor hun
is van 't grootste gewicht. Dat dit jammer is, zal
wel geen betoog behoeven.
Enkele opmerkingen, die we hoorden, laten we
hier volgen.
Was er een Credietbank, gevormd door meer-
gegoeden, dan zou geen bietenverbouwer, die nu
bieten moet contracteeren, tegen de gestelde voor
waarden leveren en de credietgevers zouden er niet
aan tekort komendaar zoo'n Bank nu echter
niet bestaat, moeten de meesten zich wel bjj de
onmogelijke bepalingen (nu gesteld) neerleggen.
Velen onzer bietenverbouwers zullen denkelijk
nog wel 14 dagen a 3 weken uitstellen met
contracteeren; doch zich daarvoor schriftelijk te
verbinden, schrikt hun af, enkel omdat de mogelijk
heid bestaat, dat H.H. fabrikanten binnen dien tgd
hunne agenten berichten, dat men peeën genoeg
heeft, en waar zou dan bljjven de boer die den
fabrikant gedreigd had 1
Dan zgn er weer anderen, die zeggenik contracteer
op gehalte, doch zoo ééne fabriek is niet «oneindig",
zoodat het te voorzien is, dat men spoedig doet
weten: »'k heb genoeg, 'k moet er niet meer".
Hoe dus gedaan
Wie niet waagt, die wint niet. Daarom af
wachten wat andere vereenigingen of vergaderingen
doen en dan handelen naar omstandigheden, doch
als 't maar eenigszins kan, toch protesteeren tegen
de onhondbare bepalingen, die nu opgenomen zgn
in 't nieuwe contract. A. Z.
Meer dan ooit wordt dit onderwerp tegenwoordig besproken.
Meer dan ooit is ook deze, eens zoo wijdvermaarde, industrie
tot een diepst verval gekomen.
Zoo ooit en zoo ergens dan blijkt het nu hier: dat wind
zaaien op 't oogsten van storm eindigen moet. Wij bedoelen
hiermede dat zaken, welke zoo onbesuist bjj - en door elkaar ge
flanst zijn, zaken, welke tot heden zelfs nog vreemd gebleven zijn
aan het waarachtige begrip van goed verband, zoo op zich
zelf als en bloc, bezwaarlijk beter verloop mogen verwachten.
Want zoo onroogelyk deze zaken nu geworden zijn, zoo
men ntt onder den genadeslag zich kromt en voor immer
tegen den grond gevoelt, neen, het ging wel al erger en
erger, doch dit seizoen beslist over alles;
De zomer van 1896, die geen groei doch wel doode
groote oesters bracht;
een najaar, waarin visch- en vetwording achterwege bleef;
een Engelsche markt, die finaal voor ons gesloten is en bljjft
erger nog; Engeland dat zijne oesters (beter dan de onze)
zelf met kracht over het continent verspreid en ons dus
dubbel naar het leven staat;
eene onderlinge concurrentie woedde hier, die verscheurend
mag heeten, waaruit een consignatiestelsel zich heelt ont
wikkeld en waardoor de oester geworden is zoowat hetzelfde
aft de juin in de laatste jaren, d. i. waardeloos;
eene pacht van ruim een half milltoen, benevens nog een
veel groolere som voor exploitatie-bedrijf;
eene opbrengst daartegenover, welke niemand durft te
schatten (zoo hooren wij van bevoegde zijde) op vier ton
geen handel in zaaigoed voor de kleinere kweekers;
geen arbeid straks voor overtollige arbeidskrachten en,
wetende dat de voorlaatste jaren lich ook door verlies op
verlies gekenmerkt hebben, dan is het niet te verwonderen
dat dit onderwerp méér dan ooit ter sprake is, dat er naar
allerlei kanten naar hulp wordt uitgezien en smeekend tot de
Regeering opgezien wordt; inderdaad, dat behoeft nu geen
verwondering te baren.
En dat, zoo hoort men, ook de Regeering zich er niet
gemakkelijk tegenover gevoelt, wetende dat het ook voor
de schatkist, zoo direct als indirect, van veel belang is een
half raillioen pacht te ontvangen of, iet- of niets straks;
ongeacht het overwegende of een gemeente als lerseke c. s.
een tweede Volendam wordt al of niet.
En de schatkist is goed met ons geweest sinds 1870.
Met Zuiderzee en Bruinisse incluis heeft ze zoo circa 10
millioentjes opgevischt en dat zou ze hartelijk gegund blijven,
was het niet dat wjj er zoo onmogeljik arm bij geworden,
en ons in tonnen en tonnen kapitaal- en aandeelenschuld
gestoken hadden, aan terug verdienen waarvan nooit of te
nimmer de mogelijkheid zich meer voordoen kan.
De eerste hulp, welke in het belang van beide partijen
dient aangewend te worden, is die; welke het instandhouden
en voortzetten voorshands mogelijk maakt, ora deze hulp
dan door maatregelen te doen volgen met afwijking van
allen ouden en zoo treurig bekenden sleur door zulke
degelijke maatregelen als toch wel zouden te creeëren zijn.
Daartoe echter is in de eerste plaats noodig een tijdelijk
finaal laten varen van pacht en geldbejag.
Kip en ei, beiden moeten hier gered worden.
Gaat men en daar is men helaas zoo vaak toe geneigd
in lappende middelen zijn uitkomst zoeken, dan is het te
vreezen dat men het spreekwoord bewaarheid doet worden:
Dat zulke middelen erger zijn dan de kwaal.
Hier is alléén redding mogelyk door groote offers tij lelijk
en, door middelen aan de kwaal evenredig.
Men staat hier voor het te zijn of niet te zijn van eene
eenige en Nederland waardige industrie.
Voor het bestaan van een arbeidsterrein van eenige
