XI llllkZIIMJII NIEUWSBODE.
Dinsdag 21 Januari 1800.
Directeur-Uitgever J. WAALE.
Opgave van kinderen
die huisonderwijs genieten.
BEKENDMAKING.
HET 0NTWERP-PR0GRAM
NIEUWSTIJDINGEN.
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is f 1,30, franco per post
f 1,60.
flooyd-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending
eens per week, f 10,per jaar.
52ste JAARGANG. No. 6719.
Advertentiënvan 13 rogels 30 Cts.
meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des
Maandags, Woensdags en Vrijdags middags
12 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
Betalingen van Abonnements- of Advertentie-gelden gelieve men te zenden aan de „Administratie Zierikzeesche Nieuwsbode".
De ondergeteekende verzoekt
allen, die het verschuldigde
zoo wegens lloofdeljjkeii Omslag,
Hondenbelasting, Pachten als uit
anderen hoofde, over het afgeloopen jaar
1895 nog niet hebben voldaan, het
achterstallige ten spoedigste aan te
zuiveren.
Zierikzee, den 20 Januari 1896.
De Gemeente-Ontvanger,
OLIVIER.
Huisonderwijzers en huisonderwijzeressen in deze
gemeente, die lager onderwijs geven, worden her
innerd, dat art. 80 der wet op het Lager Onderwjjs
bepaalt, dat zij jaarljjbs vóór 1 Februari aan
Burgemeester en Wethouders moeten inzenden eene
lijst van de kinderen van boren de a!CS en beneden
de twaalf jaar, die van hen onderwjjs genieten.
De lijsten ter invulling zjjn te verkrijgen ter
Gemeente-Secretarie.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Zierikzee
maken bekend
dat op de Secretarie dezer gemeente ter visie is gelegd
een verzoekschrift met bijlagen van JAN VAN DER JAGT,
wonende in deze gemeente, waarbij vergunning wordt ge
vraagd tot oprichting van eene Bewaarplaats
voor Potrolomii in den winkel van het huis
staande op Sint-Antoniesdam, plaatselijk gemerkt wijk A,
no. U5, kadastraal bekend sectie A no. 793
dat op Maandag den 3 Februari aanstaande, te 12 uur
des middags, op het Raadhuis dezer gemeente in de
Vergaderkamer van het Bestuur, gelegenheid zal worden
gegeven tot het inbrengen van bezwaren tegen de op
richting van bedoelde inrichting;
en dat zoowel de verzoeker als zij die bezwaren hebben
in te brengen, gedurende drie dagen vóór dien tijd, op de
Secretarie dezer gemeente kunnen kennis nemen van de
ter zake ingekomen schrifturen.
Zierikzee, den '20 Januari 1896.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd,
DER
LIBERALE UHIE.
Ongeveer een jaar geleden stelde het Bestuur dei-
Liberale Unie het maken van een program aan de
orde door een aantal onderwerpen, die daarop zouden
moeten voorkomen, aan het oordeel der aangesloten
vereenigingen te onderwerpen.
Wij hebben met dat denkbeeld onze instemming
betuigd en over de meeste der aangegeven onder
werpen onze meening gezegd.
Onze lezers, die deze artikelen gevolgd hebben,
zullen beseffen, dat het ons genoegen deed te ver
nemen, dat aan het Bestuur door de Algemeeno
Vergadering werd opgedragen op den grondslag van
die voorafgaande schets een definitief ontwerp op
te maken en nog meer genoegen, dat aan die op
dracht nu reeds gevolg is gegeven. Bovendien is
het ons een ware voldoening, dat de uitwerking
der voorloopig aangegeven punten in hoofdzaak
overeenstemt met de door ons ontwikkelde denk
beelden, zoodat wjj ons gaarne met dit ontwerp
vereenigen znllen, en ons zullen verheugen, indien
het als liberaal programma wordt aangenomen.
Liberaal? Maar dat is radicaal, heeft men al
gezegd. Eigenaardig, ja. Het Dagblad v. Z.-H. heeft
gezegd, dat dit nu eens een waar radicaal program
mocht heet en en het Centrum daarentegen, dat
de ontwerpers hunne radicale neigingen mooi op
den achtergrond gehouden hadden, om zoodoende
vogels van allerlei veeren in ééne kooi te kunnen
lokken. Die onderlinge tegenspraak bewjjst op
zichzelf reeds, dat de zaak hier door een partjjbril
bekeken is.
Het ontwerp-programma is ten volle, volkomen
liberaal. Men kan wel, als men deze of gene
zinsnede uit haar verband rukt en op zichzelve
beschouwt, eenige overeenkomst aantoonen met wat
andere partgen ook willen, men kan zelfs met het
Centrum erkennen, dat veel van hetgeen in dit
ontwerp gevraagd wordt, de wensch is van velen,
zoo niet van allen.
Maar dit programma vormt een geheel. En in
het licht van dit geheel moet ook elk onderdeel
beschouwd worden. En dan is er geen twijfel of
wjj hebben hier een zuiver liberaal programma.
Zonder den minsten twjjfel toch wil het geheel,
zoowel als ieder deel in het bjjzonder, zich plaat
sende op den bodem der bestaande Staatsinstellingen,
der bestaande orde van zaken: rechtvaardigheid
jegens allen; het wil de lasten der gemeenschap
het zwaarst doen drukken op de krachtigste schou
ders het wil de lusten der gemeenschap deelachtig
doen worden aan allenhet wil onze wetgeving op
ieder gebied uitbreiden en verbeteren, in dien zin,
dat het goede, wat er in is, beter tot zijn recht
home, en de verkeerdheden en misstanden worden
weggenomen en het wjjdt bjj dit alles hoofdzakelgk
zjjne aandacht aan maatschappelgke vraagstukken,
omdat wjj op dat gebied het meest achterljjk zjjn
ou er op dat gebied dus nog het meeste te doen
is. Zuiver liberaal dus, want het wil op den liberalen
grondslag in liberalen zin voortbouwen. Maar voor
uitstrevend liberaal ook. Het wil de verbeteringen
die het toestaat, niet mondjesmaat afmeten, maar
'n de ruimte, in vollen omvang tot stand brengen;
het wil ze zich niet tegen wil en dank laten af
dwingen, maar het wil ze uit volle overtuiging en
T»n ganscher harte aanbieden; het wil ze, niet
omdat ze niet langer tegen te houden zjjn, maar
omdat het zelf ze goed vindt en daarom ze verlangt.
Vooruitstrevend en democratisch ook. Het wil
uiet voor en over het volk beschikker, zonder het
volk zelf stem in het kapittel te geven. Zoo ruim
mogeljjke uitbreiding van het kiesrecht staat daarom
op den voorgrond, opdat zjj, die het naast betrokken
zjjn bjj de maatregelen, die do wetgevende macht
in de eerste plaats te nemen zal hebben, mede
invloed kunnen oefenen op de keuze van hen, die
daarover zullen te raadplegen en te beslissen hebben.
Vooruitstrevend en democratisch dus, maar zuiver
liberaal. Het is daarom eene miskenning van het
karakter van dit program, wanneer men er de be
doeling aan toeschrjjft, om verschillende richtingen
in éénen band te vereenigen. Integendeelwjj meenen
de ontwerpers te mogen geluk wenschen met hun
welgeslaagde poging, om twee klippen te ontzeilen,
waarop het maken van programma s dikwijls schip
breuk lijdtbet zich verliezen in algemeenheden,
die geen principiëele scheiding uitmaken tusschen
verschillende richtingen en het te veel afdalen
in bjjzonderheden, die aanhangers van eene richting
verdeeld houden. Om dit programma kunnen zich
vereenigen allen, die op den grondslag der liberale
beginselen willen voortbouwen en naar vooruitgang
en ontwikkeling in denzelfden geest willen streven,
maar radicalen en socialen weert het evengoed
als conservatieven van allerlei gading. Ziedaar, wat
zoodanig program doen moethet moet bjjeenhouden
wat tezaam behoort; scheiden wat niet in beginsel
een is.
Maar is daarvoor dit program niet te uitgebreid,
heeft het Bestuur niet te veel hooi op zjjn vork
genomen? Ja, als men het program beschouwt als
»een program van actie", zooals dat in de taal der
verkiezingsdagen heet, dus als een Ijjst van werk-
zaamhedon voor een bepaald wetgevend tjjdvak,
dan zou het een belacheljjkheid zijn. Doch dat is
de bedoeling niet. Het bevat punten, die reeds aan
de orde zjjnandere, die weldra aan de orde zullen
komenmaar er zjjn er ook, die eerst over eenigen
tjjd de aandacht van den wetgever zullen vragen,
ja, enkele wellicht, waarvoor men nog boginnen
moet de openbare meening te winnen.
Het is dan ook meer dan een verkiezingsprogram.
Het is een ontwikkeling van datgene, wat men van
de vooruitstrevende liberale partjj te wachten heeft,
niet in het eerstvolgend wetgevend tjjdvak, maar
in een afzienbare toekomst.
En vraagt menis het ook daarvoor niet te uit
gebreid; is het mogeljjk, dat eenige vereeniging,
eenig persoon al die verschillende punten uit zeer
uiteenloopend gebied overwege en toetse aan zjjne
meeningen en denkbeelden, dan is ons antwoord,
dat wjj dit zeer wel mogeljjk achten, indien men
zich daarbjj op het juiste standpunt plaatst. Dat
standpunt is naar onze beschouwing dit: men moet
aannemen, dat de ontwerpers zjjn uitgegaan van
eene hoofdgedachte, van bepaalde beginselen, zooals
wjj getracht hebben, die hierboven aan te geven.
En toen hebben zjj nagegaan welke verbeteringen
in onze staatsinstellingen, in onze maatschappeljjke
toestanden, in onze wetgeving noodig zijn. En
daarna hebben zjj zich afgevraagd: op welke wjjze
kunnen, met toepassing van onze beginselen, de
gewenschte verbeteringen worden aangebracht Het
antwoord op die vraag bevat het ontwerp. En wie
dat nu te beoordeelen krjjgt, heeft ook in de eerste
plaats zich nauwkeurig rekenschap te geven van
hoofdgedachte en beginselen en zich af te vragen
of hg zich daarmee kan vereenigen. Is dat het
geval, dan komt in de tweode plaats de vraag,
of bjj zich in het algemeen vereenigen kan met
de toepassing, die het bestnnr op verschillende
punten aan de beginselen wenscht to geven. En
wanneer men bjj die laatste vraag dan niet aan
kleinigheden bljjft hangen en er zich niet op toe
legt, om punten van versehil to zoeken, maar om
de punten van overeenstemming te vinden, dan
twjjfelen wjj er niet aan, of het zal niet alleen
mogeljjk, maar zelfs niet eens moeiljjk bljjken, om
op den grondslag van het aangeboden ontwerp een
beginsel-programma vast te stellen, dat allen, die
eenes geestes kinderen zjjn, kunnen omhelzen,
en dat voor hen het vereenigingspunt, tevens de
scheidspaal is, die ter linker- en ter rechterzijde
aanwijst, wie niet tot de onzen behooren.
Transvaal.
De berichten, door de Times uit Kaapstad ont
vangen, melden nog dat Phillips, John Hays
Hammond, George Farrar en kolonel Rhodes in de
gevangenis te Pretoria buiten gemeenschap zjjn met
de andere gevangenen en met elkaar. Eerst als het
voorloopig onderzoek is afgeloopen ten aanzien der
50 of 60 personen die te Johannesburg onder ver
denking van samenzwering gevangen werden genomen,
zal de vraag worden uitgemaakt of zjj tegen borg
stelling op vrjje voeten knnnen gesteld worden.
De legerafdeelingen der Boeren worden ontbonden.
Honderd man van het West-Riding regiment zjjn
naar de Natalsche grens gegaan om Jameson's
mannen op hun tocht door Natal te escorteeren.
Aan den Rand is de arbeid in de mjjnen hervat,
maar volgens sommige berichten worden Duitsche
mjjnwerkers geboycot.
Paul Krüger.
In een nummer van de Revue geeft haar Trans-
vaalsche correspondent een korte schets van het
leven en het karakter van Krüger. Paul Krüger
zoo schrijft hij vertegenwoordigt beter dan
iemand het ware type van »Boer". Geboren 10 Oct.
1825, uit een boerenfamilie, is hjj thans een prachtige
grjjsaard van 70 jaren, nog in zjjn volle kracht en
door een uitstekende gezondheid in staat om met
de energie van een jongen man de hooge functies
te vervullen, waarvoor bjj reeds sinds jaren geroepen
is. Krüger stamt af van een Duitsche familie, die
reeds in den tjjd van de godsdienstoorlogen naar
Afrika is uitgeweken; hjj heeft de traditiën zjjner
voorvaderen in eere gehouden en hjj is gebleven
een hartstochteljjk Protestant. Op het stuk van
godsdienst onverzetteljjk, maar, schjjnbaar althans,
het geloof van anderen volkomen eerbiedigende,
schjjnt de President te gelooren en zjjn volk te
willen inprenten, dat de Boeren zjjn een soort van
uitverkoren volk, de Israëlieten van Zuid-Afrika,
zooals hjj in zjjn redevoeringen moermalen heeft
gezegd.
Evenals al de andere Boeren is hg in zjjn jengd
bjjna van onderwijs versteken geweest; toen hg
kind was, leidde zjjn vader een zwervend leven,
nu eens hier, dan eens daar aan de gevechten tegen
de Kaffers deelnemende. Ook Paul trok reeds zeer
jong mede ton strjjde en gaf bljjk van een buiten
gewonen moedtoen het in de Transvaal wat
rustiger en meer stabiel werd, nam Paul's vader,
die veld-cornet was en als zoodanig belast met het
bjjhouden van de ljjsten van kiezers en reservisten
voor tjjd van oorlog, zjjn zoon met zich mee, om
hem in het werk behulpzaam te zjjn, en zoo leerde
do zoon op dertien-jarigen leeftjjd lezen en schrjjven.
Zeer intelligent zijnde cn een voortreffelijk geheugen
hebbende, leerde hjj met grooten jjver en was hjj
zjjn makkers ook in zoogenaamde schoolkennis al
spoedig vooruit. Het duurde echter vrjj lang, vóórdat
hjj in de gelegenheid kwam zjjn bjjzondere talenten
in dienst van den Staat te gebrniken. In 1872 werd
hij benoemd tot lid van den Uitvoerenden Raad en
als zoodanig werd hjj weldra de ziel van het Gouver
nement; hjj was het, die den merkwaardigen op
stand tegen de Engelschen voorbereidde en leidde.
Gedurende den onafhankelijkheidsoorlog behoorde
hjj tot het driehoofdig bewind (de anderen waren
Preterms, waarnaar de hoofdstad Pretoria genoemd
is, en generaal Joubert), en nadat de oorlog voorbij
was, bracht het volk in 1882 hulde aan de energie
en den politieken tact van Paul Krüger, door hem
tot President van de Republiek te kiezen. Sedert
werd hjj telkens als zoodanig herkozen en bjj de
laatste verkiezing, in 1893, verkreeg hg nog moer
stemmen dan vroeger. Uitstekend redenaar en vol
komen bekend met de behoeften van zjjn volk, zet
hjj den Volksraad naar zjjn hand. Aan belangrijke
debatten neemt hjj bjjna altjjd zelf deel, waarvan
hem zelfs door zijn beste vrienden wel eens een
grief wordt gemaakt, omdat men hem verwjjt, dat
hjj zjjn eigen opinie te veel wil doordrijven. Hjj
laat zich door niemand leiden en zelfs dr. Leyds,
de bekwame Staats-secretaris, heeft slechts weinig
invloed op hem.
Gelukkig hebben zjjn groote liefde voor zjjn
geboorteland, zjjn buitengewoon gezond verstand en
zjjn boerenslimheid, waardoor hjj Engeland bjjna
altjjd in do kaart weet te zien en diens plannen
weet te verjjdelen zeer te recht is hjj bevreesd
voor bet toenemend overwicht van deze natie
hem tot heden toe op goede wegen goleid, en
terwjjl de Engelsche pers hem voortdurend tracht
aan te vallen, geeft hem de toenemende sympathie
van zijn volk en van de in Transvaal wonende
vreemdelingen, voor zoover zjj niet Engelsch zjjn,
eon buitengewone kracht en weet hg alle oppositie
te overwinnen.
Indien hjj kwam te sterven of indien zjjn goede
gezondheid hem in den steek liet, zou het niet
gemakkeljjk zjjn een opvolger te vinden, in staat
om de groote moeiljjkheden, waartegen het hoofd
van deze Republiek heeft te strijden, te boven te
komen. Aan den eenen kant geplaatst tusschen de
vreemdelingen, die het moet erkend worden
dit land groot hebben gemaakt en dus een zekere
aanspraak kunnen maken op hervormingen te hunnen
behoeve, en aan den anderen kant te midden van
een primitief volk als de Boeren, die nog slechts
een vaag begrip hebben van beschaving en ont
wikkeling, staat de President voor een zeer moei
lijke taak. Gelukkig voor het land, dat men voor
die taak een man heeft gevonden als Paul Krüger,
die, hoewel zelf Boer, gedreven door het inzicht,
dat het land op den weg van ontwikkeling moet
voortgaan, vooroordeelen van eeuwen her heeft weten
te overwinnen. Is hjj het niet geweest, die ook het
moeiljjke vraagstuk der spoorwegen, die hjj eens
tramways noemde, ten einde ze voor de Boeren
minder antipathiek te maken, tot een bevredigende
oplossing heeft weten te brengen? De Boeren, die
bjjna allen met karren rijden en voor een deel daarin
hun bestaan vinden, wilden in den beginne van
spoorwegen niets weten, maar Krüger heeft alle
bezwaren weten te boven te komen. Hg is de incar
natie van den onaf hankeljjken Boer en ondanks zjjn
gebreken moet men hem bewonderen, of althans
respecteeren.
Zwitserland.
Een merkwaardig geval van een stomme, die de
spraak herkreeg, wordt uit Bern bericht.
Een Zwitsersche banketbakkersknecht, die in Dyon
in betrekking was, werd daar jaren geleden stom
door een hevigen schrik. Een vriend, met wien hjj
onder een boom voor een onweder schuilde, werd
gedood door een bliksemstraal, die in den boom
sloeg. Hjjzelf werd tegen den grond geworpen, en
toen hjj na een langdurige bezwjjming weer tot
bewustzjjn kwam, kon hjj niet meer spreken.
Voor eenigen tijd keerde de arme stomme naar
Zwitserland terug. Hjj vond te Bern werk. En daar
heeft hjj onverwachts het spraakvermogen terug
gekregen. Dit geschiedde zonder eenige bjjzondere
aanleiding. Het was op een feest, dat zjjn patroon
aan zjjn familie en zjjn bedienden gaf. Hjj gevoelde
zich opeens ongesteld, zoodat hjj van tafel opstond
en naar bed ging. Daar kreeg hjj pjjn en hevige
schokken en ten slotte een bloedspuwing, en eenige
oogenblikken later bemerkte hjj tot zjjne groote
vreugde, dat hjj weer spreken kon.
De Zwitsersche leeraar Marti, die een bolleboos
in het weervoorspellen moet zjjn, belooft ons tegen
a.s. Woensdag of een paar dagen later een storm
uit het Noordwesten, zóó vreeselgk en van zóó
langen duur, als we misschien in geen twintig of
dertig jaren er een beleefd hebben. In 't algemeen
belang is het zeer te hopen, dat de heer Marti
dozen keer zjjn weervoorspellersroem er bjj in zal
schieten.
Frankrijk.
Parijs is in den laatsten tjjd vol van de treurige
geschiedenis van een ongelukkiger: millionnair.
Deze, genaamd Max Lobaudy, was een sukkelende
jongeling, wiens eenig streven was van de jjdele
vermaken der groote wereld te genieten, zooveel
hjj slechts kon. Natuurljjk maakte hg in die .groote
wereld" spoedig vrienden, die het enkel op zjjn
goud begrepen hadden en hem voor en na, nu eens
met schoone beloften, dan weer met lage dreige
menten, belangrijke sommen afzetten.
De jongeling werd het remplacantenstelsel
bestaat in Frankrijk niet opgeroepen voor den
militairen dienst. Hoewel hjj de tering onder de
leden had, durfden de keoringsdoctoren hem niet
af te keuren, uit vrees, dat de laster, die in Frankrijk
steeds op den loer ligt, zou verbreiden, dat ze zich
hadden laten omkoopen. Zóó zit, na de Panama- en
de vele andere schandalen, in Frankrjjk de vrees
er in, dat men van omkooperjj verdacht zal worden
gehouden.
De millionnair werd dus, juist omdat hg million
nair was, gemeen soldaat, waar hjj als gewone
burgerjongen zeker van den dienst zou zijn vrij
gesteld. Hjj moest het voor hem dnbbel harde
kazerneleven doorstaan en al zjjn klagen baatte niets.
Een invloedrjjke hoofdredacteur van de Figaro
beloofde hem voor een zekere reusachtige som, dat
hg de tusschenkomst van den Russischen gezant
zou bewerken, om zjjne vrjjstelling van den dienst
te verkrjjgen.
De millionnair geloofde en betaalde, wat gevraagd
werd. De hooge tusschenkomst van den gezant bleef nit.
Verder werd de jongeling van alle kanten beet
genomen en bestelen. Het beheer van 17 millioen
francs van zjjn vermogen had hjj toevertrouwd aau
den bankier Valenzi. Deze is thans spoorloos uit
Parjjs verdwenen met de millioenen natuurljjk.
De zwakke millionnair, wien de militaire dienst
ondrageljjk zwaar viel, is nu voor eenige weken
overleden, bezweken. Werkeljjk een geluk voor
hem, want het leven werd hem van alle zjjden tot
een ljjden gemaakt, en daarvan was zjjn groote
rjjkdom voornamelijk de oorzaak.
De rechter van instructie kan berekenen, dat de
op Max Lebaudy terende bende hem ieder jaar voor
zeven of acht millioen bestal. Wanneer hjj nog twee
jaar had geleefd, zou hg een bedelaar zjjn geweest.
De Figaro-redacteur en eenige andere afdreigers
en bedriegers zjjn gearresteerd.
Partfs, 18 Jan. Floqnet is vanmorgen te
11,80 overleden.
Charles Floqnet werd den 5n October 1828 te
St. Jean de Luz (Basses-Pyrénóes) geboren, en is
dus 67 jaar geworden. Zjjn naam werd in het
openbaar het eerst genoemd in 1867, teen Czaar
Alexander II bjj zjjn bezoek aan de Parjjsche wereld
tentoonstelling ook in bet Paleis van Justitie kwam,
en de advocaat Floquet den alleenhoerscher over
aller Ruslanden begroette met de woorden: »Vive
la Pologne, monsieurTot lid van de Kamer van
afgevaardigden werd hjj gekozen in 1876; hjj sloot
zich aan bjj de uiterste linkerzijde.
De rol die hg als voorzitter der Kamer en later
als minister-president speelde, ligt nog versch in
de herinnering. Met generaal Bonlanger had hg in
1888 een duel, waarbjj deze gekwetst werd. In
datzelfde jaar werd hem door Carnot de samen
stelling van een ministerie opgedragen, dat zich
den Sn April constitueerde. Met eenige wjjzigingen
leefde dit ministerie tot 22 Februari 1889, het
werd door een tweede ministerie Tirard gevolgd.
Den 23n December 1892 werd Floquet in het
Panama-schandaal gewikkeld, dientengevolge werd
hjj den lOn Januari 1893 niet herkozen als voor
zitter der Kamerzjjn opvolger was Casimir-Perier.
Floquet trok zich toen uit het openbaar leven
terug.
Duiischland.
IBcrlUn, 18 Jan. Ons rijk viert heden feest,
het 25-jarig jubilé van den intocht te Versailles,
er hier heerscht eene vaderlandslievende, geestdriftigo
stemming.
De bladen begroeten het herinneringsfeest in
afzonderljjke artikelen, aanknoopende aan de ge
denkwaardige proclamatie van Versailles.
Talrjjke festiviteiten hebben in den loop van
den dag plaats gehad, vooral in de scholen, in de
landhuishoudkundige en technische hoogescholen en
de universiteit.
Op het raadhuis hield burgemeester Zelle een
feestrede. De stad is in alle deelen feesteljjk ver
sierd. Buitengewoon talrjjke toebereidselen voor de
illuminatie worden genomen.
Het is regenachtig weer.
In de Keizerljjke Boodschap wordt dank gebracht
aan de Voorzienigheid, wier zegen op het rjjk heeft
gerust.
Er wordt daarna gewezen op het behoud van
den vrede en de ongestoorde ontwikkeling der
binnenlandsche instellingen.
In het vaste vertrouwen op de leiding van den
grooten Keizer, en op raad van degelijke staats
lieden, inzonderheid van vorst Bismarck, hebben
werkzame krachten zich zonder voorbehoud in dienst
van het gemeenschappeljjk werk gesteld.
Geljjk de Keizer de gelofte aflegde, dat hg het
voorbeeld van zjjn grootvader zal trachten te volgen,
roept hg alle deelen des volks op, partgtwisten op
den achtergrond te plaatsen, de welvaart des Rjjkg
in het oog te houden en de Duitsche trouw te
stellen in dienst van het geheel.
Dan zal het Rjjk, aldus heet het verder, in geen
geval een gevaar zjjn voor andere Staten, doch
evenals tot nog toe een sterke stenn van den vrede
big ven.
Dat geve de Hemelt
Een Fransch blad bevatte een eigenaardig
verhaal ter verklaring van de groote sympathie van
Wilhelm II voor de Transvalers.
Toen President Krüger in 1884 aan 't hoofd van
.een Transvaalsch gezantschap Europa bezocht, werd
hjj o.a. door Bismarck zeiven aan den ouden Keizer
Wilhelm I voorgesteld.
Krüger zou toen gezegd hebben: »Majesteit, gjj
zjjt een grjjsaard en de vorst van een machtig rjjk.
De Transvaal is in vergeljjking met Doitschland
