ZIERIKZEESCIIE NIEUWSBODE:
Dinsdag 10 September 1895.
RECLAMES.
Vrijwillige oefening in den
Wapenhandel.
NIEUWSTIJDINGEN.
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is f 1,30, franco per post
f i,60.
Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending
eens per week, f 10,per jaar.
52ste JAARGANG. No. 6663.
Directeur-Uitgever J. WAALE.
Advertentiënvan 13 regels 30 Cts.
meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des
Maandags, Woensdags en Vrijdags middags
12 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
Betalingen van AbonnemenU- of Advertentie-gelden gelieve men te zenden aan de Administratie Zierikzeesche Nieuwsbode"
16 regels TS Cts. Elke regel meer IS Cts.
ar. DES GRAAF" Cz.,
Mr. KLBBBHAHfiB,
POSTSTRAAT O 1Q3, Zieriksee.
Lijst van brieven, geadresseerd aan onbekenden,
verzonden door het postkantoor te Zierikzee, ge
durende de le helft der maand Augustus 1895
1. J. la Fontyn, Maastricht.
2. I. v. d. Berge. V
De BURGEMEESTER van Zierikzee,
Gelet op het schrij ven van den Generaal-
Majoor, Bevelhebber in de Ille Militaire
Afdeeling te Breda, van 5 September 1895,
No. 1;
Brengt bij dezen ter openbare kennis,
dat jongelieden van den ouderdom van
16 tot 20 jaren, die zich gedurende den
aanstaanden winter, tot 1 Maart 1896,
vrijwillig in de gemeente willen oefenen
in den wapenhandel, uitsluitend voor
den dienst der Infanterie, alsmede van
hen tot den leeftijd van 24 jaar, die
voornemens zijn zich als vrijwilliger voor
het reservekader te verbinden, zich vóór
12 BeptemiDer 1893
ter Gemeente-Secretarie behooren aan te
melden.
In het bijzonder worden op de gelegen
heid tot het deelnemen aan de hiervoren
genoemde oefeningen gewezen de jonge
lieden, die ingeschreven zijn voor de
lichting der Nationale Militie voor 1896.
Nadere inlichtingen zijn ter Gemeente-
Secretarie te bekomen.
Jongelieden, die zich VÓÓr den
122 September as. niet
hebben aangemeld, worden onder geen
voorwaarde meer tot de deelneming aan
de vrijwillige oefeningen in den wapen
handel aangenomen en kunnen dus ook
niet in het genot treden van de daaruit
voortvloeiende voorrechten.
Zierikzee, den 6 September 1895.
De Burgemeester voornoemd,
CH. W. VERMEIJS.
Indië.
Volgens de jongste opgaven zou de waarde der
van Lombok afkomstige gelden en kostbaarheden
(waarop de kosten van den oorlog voor een deel
zijn te verhalen) gesteld kunnen worden op 17 ton,
daaronder 41/, ton als oorlogsschatting ons in
handen gekomen.
Voor het overige is deze raming zeer onzeker,
vooral wat de vermoedelijke waarde der preciosa
betreft, aangezien eene aan billijke eischen beant
woordende deskundige taxatie in Indië niet uit
voerbaar is. Het ligt in de bedoeling der Indische
Begeering alle preciosa naar ons land te zenden,
met uitzondering van een klein aantal ter bewaring
aan het Bativiaasch genootschap van Kunsten en
Wetenschappen af te stane voorwerpen, en om van
de geldswaarden in Indië alleen aan te houden de
voor de circulatie geschikte geldstukken en eenige
eveneens voor bet museum van genoemd genoot
schap bestemde munten. De definitieve afdoening
van deze aangelegenheid, bjj de behandeling waar
van ook met de belangen der Nederlandscbe musea
wordt rekening gehouden, wachtte op de beëindiging
van een met ae directie van het Bataviaascb ge
nootschap geroerd wordend overleg.
Amerika.
Uit New-York wordt weder een ernstig spoor
wegongeluk bericht. Op de lijn van Coney-
eiland is een locomotief in botsing gekomen met
de achterste waggons ran een trein rol pleizier-
reizigers, die den Idbourday vierden. Zeven eu zeven
tig menschen werden gewond en één van lien is
overleden.
De machinist van de locomotief is in hechtenis
genomen. Hg beweert dat zjjn rem weigerde te
werken.
T u p k ij e.
ÜOflJStMiitflnopel, 4 Sept. De Sultan heeft
de voorwaarden der Mogendheden betreffende
Armenië aangenomen.
F r a n k r ij k.
Over den aanslag bjj de firma Rothschild kunnen
we nog het volgende meedeelenDe anarchist
bood een hardnekkigen tegenstand aan de agenten
toen dezen hem arresteerden: zelfs toen hij op den
grond lag, ging hg voort met zich te verzetten,
een woest geschreeuw uitstootendeIk ben er bjj,
ik ben er by; doet met mg, wat ge wilt". Toch
trachtte hg nog vrjj te komen, maar eenige
geduchte slagen op het hoofd en in de lendenen
deden hem begrjjpen, dat hg aan het kortste eind
trok. Men sleepte hem naar de vestibule van bet
huis Rothschild, waar een der inspecteurs van
politie, op de bom wjjzende, zeide: »Dat is uw
werk. Ge faadt weduwen en weezen kannen maken 1"
»Leve de anarchie 1 Weg met de rjjken en de
veinsaardewas het antwoord, met trillende stem
gegeven.
Na hem geboeid te hebben, werd bij naar het
commissariaat gevoerd. Zijn bom mocht hg zelf
dragen: »Als ze springt, zijt gij er het eerst by",
zeide de inspecteur Roger, het helscho werktuig in
den zak van den misdadiger stekende. Deze had
geen lust, toen hjj verhoord werd, iets los te laten.
Alleen algemeenheden debiteerde hij. »Ik ben
aaarchist", zeide hy o.a., >ik vind dat woorden en
boeken nergens goed voor zjjn; de mooipraters zjjn
goochelaars en de schrijvers, die beweren, onze
zaak voor te staan, behooren allen tot de politie.
Ik beu voorstander van de propaganda met de
daadik bewonder Emilo Henry, die nooit gepraat
of geschreven, maar gehandeld heeft.
Het verhoor leverde niets op. De man herhaalde
onophoudelijk, als een van buiten geleerd lesje, de
woorden: »De anarchie is de hervormster der
wereld; de menschheid zal eenmaal de leer van
Ravachol en Yaillant belijden". De arme domkop
was geducht toegetakeld; hg bloedde uit neus en
ooren, zoodat by zich nauwelijks staande kon houden.
Den directeur der recherche vertrouwde hg al
even weinig toe. >Gy vraagt mg, waar en hoe ik
mijn bom gemaakt heb", zeide hij eindelijk. ♦Welnu,
dat kan ik u wel zeggen, daar zjj uiterst gevaarlijk
is en een groote hoeveelheid chloorzuurzout bevat
en dat het eerste slachtoffer zal zyn, hij, die ze
wil openen".
♦Woont ge te Parijs?"
>Neen, ik kom veel verder".
>Komt ge dan uit Lyou?"
»Neen, verder".
»Uit Marseille?"
♦Nog verder".
Uit Algerië dus?"
♦Misschien", en hij voegde er met een ironisch
glimlachje bij♦Ik behoor tot een aanzienlijke
familie; het zou me verschrikkelijk spijten, wanneer
mijn naam in de bladen gepubliceerd werddaarom
zal ik dien zoo lang mogeljjk verbergen".
De bom was gevormd met behulp van een bus
van Van Houten's cacao en bevatte zoo weinig
ontploffingsstoffen, dat, wanneer zij gesprongen was,
slechts weinig schade zou aangericht en waarschijnlijk
niemand ernstig zou gewond zyn.
Men meent gegevens te hebben, om binnenkort
de indentiteit te ontdekken van den misdadiger,
die verbazend sterk op Pauwels geljjkt, die in de
Madeleine een bom wierp.
Engeland.
Maandag der vorige week heeft een rechter te
Londen tnsschen 10 en 6 uren veertien echtschei
dingen uitgesprokon. Er waren nog veertig aanvragen
ingoschreven.
Duitschland.
In Juni 1888 werd te Saeffelen, in Pruisen, uit
het lijkenhuis ontvreemd het ljjk van zekeren C. K.,
geboortig nit Sittard.
Sedert werd daarover niets meer vernomen, doch
nn j.l. Woensdag kwam de kapitein der maréchaussee
nit Roermond met eenige manschappen on twee
Pruisische gendarmen te Koningsbosch, gemeente
Echt. Een stuk land werd omgegraven en het lijk
van 0. K. gevonden. Met kleeaeren aan, niet in
een kist, lag het een halve meter diep onder de
aarde.
De persoon, die het ljjk ontvreemd en aldaar
begraven heeft, is bekend.
Op last van den kapitein werd het lyk gekist
en naar Echt vervoerd, alwaar do familie verwacht
wordt, om zoo mogelijk de indentiteit te bevestigen.
Nederland.
Dordrecht, 8 Sept. Alhier worden thans
ernstige pogingen aangewend, om een haven te
krijgen beneden de spoorwegbrug. Bekend is hoo
de Gemeenteraad zich ten vorigen jare met dat doel
tot H. M. de Koningin-Regentes wendde. Dit college
verklaarde zich bereid de haven voor rekening der
gemeente aan te leggen, als de Regeering den voor
Dordrecht bestemden waterweg naar zee langs
Brouwershaven in behoorlijken staat bracht en hield.
Handhaafde daarentegen de Regeering den tegen
woordig gebruikten weg naar zee langs Hellevoetsluis,
dan verzocht de Raad, dat de haven voor Rijks
rekening zou komen.
Hierop antwoordde een goede drie maanden ge
leden de Minister van Waterstaat, dat van het
maken eener haven voor Rijksrekening geen sprake
kon wezen, doch dat do Regeering voornemens was
den waterweg naar zee langs Hellevoetsluis te ver
beteren; eerst dan, wanneer daarmede geen duurzame
en betrouwbare uitkomsten werden verkregen (wat
niet te verwachten is, omdat zoowel loodswezen als
waterstaat de beste verwachtingen in dezen koes
terden), zou een verbetering van het Hellegat op
den steun en het initiatief der Regeering kunnen
rekenen.
De Raad stelde, toon dit adres van den Minister
was ingekomen, eon commissie in, bestaande nit
vier raadsleden, de hh. v. d. Velden, mr. v. Tienen
Jansse, Kolkman en Lebret en de hh. S. M. Hugo
van Gijn en D. A. N. Vriesendorp, president der
K. v. K.
Blijkens de algemeeno beschouwingen, waarmede
Burgem. eu Weth. hun memorie van toelichting
op ae begrooting voor 1896 der gemeente Dordrecht
openen, heeft deze commissie overwogen, dat, waar
loodswezen en waterstaat de beste verwachtingen
koesteren omtrent de duurzaamheid en de betrouw
baarheid der door de Regeering uit te voeren werken,
niet mag worden verondersteld, dat zij dit op losse
gronden zullen verklaren. De commissie meent
daarom, dat na de verzekering der Regeering, dat,
byaldien de waterweg naar zee langs Hellevoet geen
duurzame en betrouwbare uitkomsten oplevert
van welke meening het adres aan H. M. de Koningin-
Regentes is uitgegaan alsdan tot de verbetering
van het Hellegat zal worden overgegaan, bet ge
meentebestuur hierop moet vertrouwen eu dus
overgaan tot het maken eener nieuwe haven beneden
de spoorwegbrug.
De commissie heeft dan ook de voorbereidende
werkzaamheden aangevangen tot het verkrijgen van
de perceelen, benoodigd voor bet maken van de
haven met de daartoe behoorende handelsterreinen.
In 't begin van Juli jl. zijn aan de eigenaars dier
perceelen een kaartje en een staat daarvan toe
gezonden, met uitnoodiging om den daarvoor ver
langden pr'gs op te geven. Ofschoon er nn reeds
ongeveer twee maanden zijn voorbijgegaan, zoo
betreffen de ingekomen antwoorden nog slechts do
kleine perceelen, zoodat hieromtrent waarschynlyk
een anderen weg zal moeten worden ingeslagen.
Voor rekening der heeren De Bats,
gemeente-ontvanger, Aug. Maes, sluiswachter en
Jac. Pateer, wethouder te Hoofdplaat, iseeu weegbrug
aan de Koniuginueuhaven geplaatst. Beide eerst-
geuoemden wonen in onze gemeente.
- Een jongentje van 5 jareu is deze week in
den parochiepat verdronken. Al spelende was het
ongemerkt in het water gevallen, en hoewel het
nog levensgeesten vertoonde bjj de redding, stierf
het kort daarna. In een landelijke gemeente is
men slecht bekend met do toepassing der middelen
tot redding van drenkelingen.
IHildelliurg. Door den heer W. A. Entink,
kapper alhier, zal bjj genoegzame deelneming eene
volks-badinrichting worden geopend, in denzelfden
geest als reeds in grootere plaatsen bestaan.
Het plan is eene inrichting daar te stellen, be
vattende een 40-tal badkamers. Des zomers zoowel
als des winters kannen koude of warme baden
worden genomen, terwjjl gelegenheid zal bestaan
tot het nemen van donches-, zwavel-, teer- en stort
baden, doch enkel op geneeskundig advies.
Voorloopig heeft de heer Entink reeds veler sym
pathie met zjjn plan verworven.
Ingeval er minstens oen 100-tal abonné's zich
opgeven, gaat het plan door, dat goedgekeurd en
aanbevolen wordt door de alhier gevestigde genees-
Het besluit der Prov. Staten van 12 Juli j.l.,
tot het aanstellen in vasten dienst der Provincie
van arbeiders op de prov. wegen, heeft thans de
koninkljjke goedkenring verkregen.
Het besluit behelst o. m. ook de pensioensregeling
der arbeiders: 70-jarigen leeftijd en minstens 30
jaar dienst. De jaarljjksche bezoldiging bedraagt
f 420.
In vasten dienst worden aangesteld voor den weg
van Zierikzeo naar Zjjpo 2 arbeiders, den weg langs
Wolfaartsdijk I arbeider, den weg ran Goes naar
's Gravenpolder 1 arbeider, den weg wederzjjds Sluis
1 arbeider, den weg van Breskcns naar Nieuwvliet
1 arbeider, den weg van Schooadjjke naar iJzendjjke
1 arbeider, don weg van Oostburg naar Zuidzando
1 arbeider, don weg van Ternenzen naar Axel 2
arbeiders, den weg van Walzoorden naar Holst 2
arbeiders.
De heeren A C. Breebaart en E. Dhont,
beiden van Middelburg, leerlingen aan do militaire
school te Haarlem, hebben mot gunstig gevolg
examen afgelegd als 2e lnitenont bjj de Infanterie
hier te lande.
Kloet Inge, 3 Sept. Op drie verschillende
plaatsen hoeft men hier trachten in te breken. Bg
mej. T. heeft men zich door het uitsnjjden van
eene ruit toegang tot de woning verschaft. De in
brekers hebben de lamp aangestoken en die zoo
hoog laten branden dat 's morgens nog de kamer
geheel gevuld was met rook. Eenige zilveren voor
werpen zjjn meegenomen en bet geheele huisraad
door elkaar gesmeten.
Eveneens werd bjj don landbouwer van der Linde
onder deze gemeente eene ruit uitgesneden en bg
den landbouwer Bruinzeel een raam opgeschoven.
Door het blaffen van een hond zjjn de inbrekers in
hun voornemen verhinderd. Zij hebben althans niets
kannen meenemen.
Tholcn. Vrijdagnacht is alhier ingebroken
in de woning van den Pastoor. Behalvo eenigo
gouden sieraden, de zilveren heeft men laten liggen,
wordt ook f 39,50 aan zilvergeld gemist. Uit het
plaatselijk onderzoek van de politie bleek, dat de
dader een vreemdeling was, van daar zjj besloot
een onderzoek aan het veer te doen, waar vernomen
werd dat des morgens om vjjf uur een vreemdeling
met veel haast verlangde overgezet te worden. Te
Bergen op zoom kwam zjj niet alleen te weten
dat een persoon, met het signalement overeen
komende, aan het koffiehuis ♦de Vier Winden", op
den stoomtram naar België gestapt was, maar dat
het signalement overeenkwam met dat van den
dader, die onlangs in Bergen op Zoom inbraak
gepleegd heeft.
Hoe gemakkelijk hot bjjgeloof nog altijd wortel
schiet, moge uit het volgende blijken.
Op een der dorpen van het eiland Tbolen wordt
hot praatje gehoord, dat een arbeiderswoning >be-
tooverd" is, waartoe als bewjjs wordt aangevoerd,
dat de aardappelen er zonder te koken uren aaneen
op het vuur hadden gestaan. Zeer velen zijn bang
om 's avonds laat voorbjj het betooverde huisje te
gaan!
Die aardappelenkokerjj heeft wel wat weg van
den betooverden haan uit Ooltgensplaat, die, na
drie dagen secuur gekookt te hebben, nog over het
Marktplein liep l
Stavenissc, 9 Sept. Geslaagd bjj 't examen
als ziekenverpleegster bjj den Nederlandschen Zie-
kenbond, mej. C. R. M. J. HanBsens alhier.
DrilfnlgSC, 7 Sept. Heden namiddag ten
2 ure, had plaats de gewone vergadering van don
ring Zierikzee en omstreken der Nederl. Jongelings-
rereenigingen, ditmaal alhier.
De voorzitter opende de vergadering met psalm
gezang en gebed, verwelkomde daarna alle aanwezige
leden der aangesloten Vereenigingen en ook een enkele
belangstellende. Na lezing en goedkeuring der
notulen werden allereerst aan de orde gestold een
tweetal vragen, ingezonden door de Jongelings-
vereeuiging van Scharendijke. Deze vragen van
praktischen aard het vereenigingsleven betreffende,
werden doideljjk uiteengezet en beantwoord. Voorts
kwamen in bespreking eenige vragen van Zierikzee
en Bruinisse in betrekking staande en nog niet
afgehandeld zijnde op de vorige vergadering te
Scharendijke. Nadat deze goed onder de oogen
gezien waren en dank zjj de uitstekende leiding
van den Voorzitter, geen al te uitvoerig betoog
ondervonden hadden, kwam aan de orde bet onder
werp Arbeid en Arbeidersquaestie, inleider de heer
A Boot, Ring-Voorzitter.
Z.Ed, had zyn onderwerp nader uiteengezet in
de volgende stellingen:
1. Arbeiden is niet scheppen maar voortbrengen.
Voortbrengen bestaat in bet nuttig of nuttiger
doen worden van zekere stof.
2. Volgens Gods Woord is de arbeid geen vloek,
maar een zegen.
3. Verschillende godsdienstige, politieke en econo
mische invloeden hebben bjjgedragen om den deer-
niswaardigen toestand te scheppen, waarin thans
de arbeid met name de handenarbeid en de
arbeidersstand verkeeren.
4. Geen Christen, dus ook niet de Christelijke
Jongeling mag lydelyk aanschouwer zijn van dien
toestand, maar is geroepen, een ieder naar zjjne
mate, om door woord en daad (zoo mogelijk) ver
betering aan te brengen.
5. Allereerste middel tot verbetering is terugkeer
tot Gods Woord; verder kannen o.a. ook Kamers
van Arbeid en Wetboek op den Arbeid zeer gunstig
werken.
het bespreken dezer stellingen ontwikkelde
spreker de volgende gedachten:
Bjj stelling 1, het nnt van vervoeren, verdeelen,
visschen (handel en njjverheid), onderwijzen, waar
borgen, leenen.
Bjj stelling 2 liot de ref. uitspraken van Gods
Woord in betrekking tot den arbeid en de ver
houding tnsschen patroon en werkman hooren.
Stelling 8 zette spreker uiteen door te wijzen
op do gevolgen der revolutie en hare consequentiëu
op maatschappeljjk gebied, hoeyele instellingen door
de revolutie ontwricht en niet door betere zyn ver
vangen (gilden), dan hoe de beginselen van het
ongeloof eerst in kerk en school gepropageerd,
nawerkten op de verhoudingen in den arbeiders
stand; daarna kwam de invloed van >den stoom",
vrijhandel enz. ter sprake, terwijl Z.Ed. eindigde
met verschillende slechte toestanden van den huidigen
arbeid en arbeidersstand te schetsen.
Aan de hand van stelling 4 wees spreker op
ieder Christen, ook do Geref. Jongelingsvereeniging
op zjjn plicht om do eere Gods ook op sociaal
gebied weer in ©ere te brengen on gaf bjj wenken
hoo do Jongelingsvereeniging in dit opzicht behoort
werkzaam te zjjn, allereerst volgens stelling 5 daar
toe mede te werken, dat het gezag van Gods Woord
in eere komt.
Doch ook dat alleen niet.
Organisatie van den arbeid kan ook nuttig werken.
Daarom schetste spreker kort eu zakelijk ae samen
stelling, het doel en het nnt van Kamers van
Arbeid en die zaken die door een Wetboek van
Arbeid zonden kunnen geregeld worden na het
advies dier kamers gehoord te hebben.
Wegens den vergevorderden tjjd moest de geachte
referent zich hier en daar wat bekorten. Aan den heer
Knjger antwoordde spreker, dat ook bet drankmis
bruik een en wel een der grootste kwalen der
maatschappij iB. Aan don heerHage, dat verminde
ring van werktjjd als verdeeling op den arbeid,
ook nattig kan werken. Van verschillende zjjden
ontvangt spreker dank voor zyn keurig referaat.
De heer Krijger, Ring-Correspondent, sloot hierna
op gebruikelyke wijs de vergadering.
Zierikzee, 7 Sept. Wjj ontvingen een
exemplaar van het jaarverslag der Maatschappij van
Weldadigheid, uitgebracht op de algemeene ver
gadering, den 11 Juni te Amsterdam gebonden.
Wjj ontleenen daaraan het een en ander, opdat
daardoor mogeljjk de belangstelling worde gewekt
voor eene instelling, die nog te weinig door een
groot deel van het Nederlandsche volk wordt
De bevolking bestond op 31 December 1894 nit
1763 zielen, t. w.190 vrjjboergezinnen, 83 arbeiders
gezinnen en 176 bostodelingen.
Er hadden 26 sterfgevallen en 28 geboorten
plaats.
53 jongelieden verlieten de Maatschappij en werden
geplaatst als tuinknecht, mandenmaker, letterzetter,
pakhuisknecht, melkknecht, arbeider, onderwijzer,
politieagent, bakker, militair of dienstbode. De
overigen huwden.
5 bestedolingen werden ontslagen en 3 liepen weg.
Zooals uit bovenstaande blijkt, zijn 53 jonge
menschen uit de Maatschappij van Weldadigheid
in de groote maatschappij ingetreden, waarvan 37,
zoo vor bokend, in bepaalde betrekkingen werden
geplaatst. Uit dat resultaat ziet men de vruchten
der opvoeding van de jeugd in de Maatschappij,
want waren die kinderen met hunne ouders in de
groote maatschappij gebleven, waar armoede en
gebrek hun deel was, wat zoude van die kinderen,
waaromtrent nu de beste verwachtingen bestaan,
geworden zijn?
Zal echter de Maatschappij aan bare scboone
roeping kunnon beantwoorden, dan is het boog
noodig dot velen zich bereid verklaren om de kleine
contributie van f 2,60 per jaar bjj te dragen.
In onze provincie zijn afdeolingen gevestigd: te
Middelburg, waar het bestuur bestaat nit de heeren
mrs. A. P. Snouck Hurgronje, F. J. Sprenger en
F. N. van der Bilt; te Goes, waar de heer Z. D.
van der Bilt La Mottbe secretaris-penningmeester
is, en te Zierikzee, waar voorzitter is de heer jhr.
mr. J. W. C. de Jonge van Ellemeet en secretaris-
penningmeester de heer mr. J. P. Cau.
Het aantal leden bedraagt 4893. Middelburg
telt er 73, Goes 11 en Zierikzee 26.
Het plan bestaat om een Algetu. Nederl. Bond
van Aannemers in de Bouwvakken tot stand te
brengen.
Te dien einde heeft zich eene commissie gevormd,
die eene algemeene vergadering van aannemers
op 10 September a.s. te Amsterdam heeft hijeen-
geroepen