ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE. Dinsdag 2 Juli 1895. RECLAMES. NIEUWSTIJDINGEN. FEUILLETO Kijkjes op de Tentoonstelling van Hotel- en Reiswezen te Amsterdam. Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG. De prijs per 3 maanden is ƒ1,30, franco per post f 1,60. Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending eens per week, f 10,per jaar. 51ste JAARGANG. No. 6633. Directeur-Uitgever J. WAALE. Advertentiënvan 13 regels 30 Cta. meerdere regels 10 Cta., kannen uiterlijk tot dei Maandags, "Woensdags en Vrijdags middags 12 ure bezorgd worden. Groote letter wordt naar 'plaatsruimte berekend. Betalingen van Abonnements- of Advertentie-gelden gelieve men te zenden aan de Administratie Zierikzeesche Nieuwsbode". 16 regels 75 Cts. Elke regel meer 15 Cts. J IXE GrRAAF CZ., Mr. KLEEBHAHEB, POSTSTRAAT O 103, Zierikzee. Amerika. Uit New-York komt het bericht, dat de zelfmoor denaarsclub aldaar, meest bestaande uit Duitschers, Dinsdag, zonder door de politie gestoord te zjjn, weder een vergadering heeft gehouden, waarin een der leden aangewezen is om zich binnen veertien dageu van het leven te berooven. De naam van het offer wordt geheim gehouden om inmenging van de politie te voorkomen. Engeland. Op de landbouwtentoonstelling te Derlington is Woensdag een treurig ongeluk gebeurd. Het was drukkend warm, er dreigde een onweder en toen er al eenige regendruppels begonnen te vallen, zochten vele bezoekers een schuilplaats onder het zwaar geboomte op het terrein. Daar kwam plotse ling een bliksemstraal, gevolgd door een bevigen donderslag. De bliksem was in een boom geslagen, en van de vjjf mannen, die er onder stonden, lagen twee roerloos op den grond, terwijl de drie anderen zich wrongen van pijn. Zij waren allen door den bliksem getroffon. De twee ergst gewonden stierven na verloop van eenige oogenblikkende drie overigen bleken slechts licht gewond. F r a n k r ij k. Het Louvre-museum te Parijs heeft een rijk geschenk ontvangen van Baron Edmond de Rothschild, namelgk een 40-tal stukken ond-Romeinsch zilver werk. Die schat werd eenigen tijd geleden gevonden te Bosco Reale, bjj Pompeji, in een nis, waar hp blijkbaar verborgen werd bij de uitbarsting van den Vesuvius in het jaar 79. Het zilverwerk werd naar Parps gebracht. De Fransche Regeering was wel geneigd het te koopen, maar de gevraagde prps 500,000 francs was te hoog. Het zou nu naar Boston gaan, waar het bestuur van het museum een hoog bod er op had gedaan, toen Baron Rothschild den schat kocht voor het vaderlandsch museum. Het is niet den eersten keer, dat Baron Roth schild iets van dien aard doet voor het Louvre- museum. In 1873 heeft hp met zijn brooder Gustave een eipoditie naar Miletus bekostigd, waarop zeer belangrijke oudheden werden gevonden. Duitschland. Hol teil au, 28 Juni. Op de officiers-sloep van het Dnitsche pantserschip »Kurfllrst Friedrieh Wilhelm" had gisteren tijdens de oefeningen bp Fridrichaort eene ontploffing plaats, waardoor vjjf matrozen het leven verloren. Bovendien werden nog eenige personen gewond, o. a. een officier, die ernstige kwetsuren ontving. Volgens de officieele berichten is dit ongeval te wpten aan het te vroeg ontploffen van een patroon. Tot do opvarenden, die bet leven verloren, behoort ook een cadet. Van de drie personen, die gewond werden, zjjn er twee ernstig gekwetst. De levering van het feestmaal, te Holtenau bij Kiel op 21 Juni gegeven, toen 1100 genoodigden de gasten van den Duitschen Keizer waren, was opgedragen aan een koksfirma te Berljjn, die ter uitvoering dor opdrachten 450 personen naar Kiel zond en om niet van plaatselijke mooielijkheden afhankelijk te zijn, al het benoodigde, tot bet ge ringste toe, uit Berlgn naar het feestgebouw liet vervoeren. Nederland. Amsterdam30 Juni. De Koningin Regentes" der maatschappij Nederland heeft heden een nieuw bewjjs van bare vaderlandslievendheid gegeven. Hedenmorgen van de Handelskade zeo- waarts vertrokken liep het schip op de hoogte der Petroleumhaven uit het roer. Muurvast geraakte het in de modder. Zeven sleepbooten, onder welke de »Simson" en de »HerculeB", beide met een vermogen van 1100 k 1200 p.k., beproefden vergeefs het schip af te brengen. Dus moest men tot gedeeltelijke lossing der lading overgaan. De •Regentes" stak zeer diep door eeue aanzienlijke lading ijzerwaren. Tot 2 uur in den nacht bleef men aan het lossen met het voornemen daarna een tweede poging met de sleepbooten te wagen. Prins Maurits, voorgesteld door den heer Manta van Nieuwland, bracht Woensdagavond met gevolg een bezoek aan Oud-Holland. Een zeer groot aantal Amsterdammers kwam voor deze gelegenheid in de nieuwe stede en geweldig was het gedrang aan de poort, zoodat de poortwachters de handen vol hadden, niettegenstaande het poortgeld tot vijf stuivers was verhoogd. Op het marktplein van Oud-Holland was het gedrang wel het ergst, en geen wonder was het dan ook dat een enkel flauwgevallen slachtoffer naar buiten moest worden gebracht. De prins werd bjj de Dordsche poort door burge meesters en schepenen uit het jaar 1608 ontvangen; het keurvendel voerde voor Zjjne Hoogheid excercitiJJn uit en P. C. Hooft, voorgesteld door den heer Van Kujjk, sprak den vorst toe. Een kinderkoor zong daarop eenige liederen, waarna een ommegang over marktplein en gracht plaats hadden. De heer Manta van Nieuwland wuifde de be wonderende en geestdriftige menigte minzaam toe. De heer Jan Maandag, de bekende decoratio-schilder, trok in het bijzonder de attentie van zjjn vorstelijke genade, die niet kon nalaten met een statigen hoofdknik een »dag Jan" van hoogst dorzelver lippen te doen vloeien, waarop gezegde Jan ver zekerde: Manta ik weet van den prins geen kwaad" 'sOravenliage, 29 Juni. Naar men ver neemt is besloten de Eerste Kamer bjjeen te roepeit tegen 8 Juli. Onmiddellijk na het uiteengaan der Tweede Kamer zjjn Vrjjdag de werkzaamheden begonnen voor het plaatsen van de monumentale trap in de vestibule van het gebouw, dat dientengevolge ge durende de verbouwing slechts toegankelijk is door den nitgang aan den Hofsingel. Het programma voor de plechtige uitreiking van versierselen der Militaire Willemsorde, van een eeresabel, van onderscheidingsteekenen voor eervolle vermelding en van eereteekenen voor deel neming aan belangrjjke krijgsbedrijven, ter zake van krijgsverrichtingen in Nederlandsch-Indiö toegekend aan officieren en verdere militairen van de Zee macht, van het Nederlansch-Indische- en van het Nederlandsche Leger, voor zooveel zjj daartoe op deu dag der uitreiking te *6 Gravenhage aanwezig kunnen zgn, is verschenen. Door H. M. de Koningin zullen in tegenwoordigheid van H. M. de Koningin-Regentes, de hierboven bedoelde versierselen, de eeresabel en de andere eere- en onderscheidingsteekenen worden uitgereikt. De uitreiking zal geschieden op den 6den Juli 1895, op eeu nader te bepalen uur op het Malieveld te 's GraveuhagA bjj welke gelegenheid een groote parade zal worden gebonden. Donderdagavond heeft in den Dierentuin in den Haag een heer getracht zich met een revolver dood te schieten. Hg kreeg een kogel door den schouder en werd per rjjtuig naar zgn woning gebracht. Philippine. Onze burgemeester verkeert op eenigszius gespannen voet met den gemeenteraad. Die verhouding maakt de betrekking van raadslid nog minder aanlokkend, en om die reden wil de heer Polidor Wjjnne, geljjk hij adverteert, op 16 Juli a.8. zich geen herkiezing laten welgevallen. Hoofdplaat. De dagloonen der velbarbeidere zijn van 70 op 80 cent gebracht. lilervllet. Op ecu boerderij heeft men het dagloon van een werkman van 70 cent op een gulden en voor een vrouw van 60 op 70 cent gesteldmet vermeerdering van een uur werktgd per dag. Cioe», 1 Juli. Of het gerucht waarheid bevat, is van hieruit moeiljjk te bepalen; maar verbreid is het gerucht, dat het plan bestaat om de school kinderen uit Zierikzee, die weinig of geeu school verzuim hebbon, een uitstapje te laten maken naar Goes. Dit plan zou zeker toejuiching verdienen, en in den smaak vallen van de jeugd. Er is te Goes eene uitstekende gelegenheid om eenige honderden kinderen aangenaam bezig te houden in den grooten tuin van het café >do Prins van Oranje", terwül eene wandeling door en langs het stadje voor do Zierikzeesche jeugd ongetwijfeld veel nieuws zou opleveren. De grooteren konden onder geleide een kjjkje nemen aan den bekenden moerbeiboom van Jacoba van Beieren, de prachtige kerk enz. Dit laatste bezoek zou zekor niet geweigerd worden, want de Goescbe burgerjj, klein en groot, arm en rjjk, sympathiseert ten zeerste mot die kinder uitstapjes. Men kan zeker zjjn, dat het evontueele bezoek door de ingezetenen van Goes niet onver schillig zou ontvangen worden, zooals de Gocsche jeugd in eene andere plaats wel eens heeft onder vonden. En wanneer men inlichtingen vroeg aan het bierbestaande comité, dat op bet gebied van kinderfeesten zjjne sporen heeft verdiend, kan men van succes zeker zijn. Of het plan uitvoerbaar is? Heel eenvoudig. Een der groote booten van den dienst Rotterdam Zierikzee kan gemakkeljjk eenige honderden kinderen overbrengen naar het 8as, vandaar eene gezonde wandeling van drie kwartier langs een grootendeols prachtig beplanten weg door den Wiiheiminapolder en des avonds op geljjke wjjze terug. Men hoort tegenwoordig veel van schoolwande- lingen. Dit uitstapje zou voor de Zierikzeesche jeugd even leerzaam als genotvol zgn. Eerstens zouden ze te zien kunnen krijgen eene groote schutsluis aan bet Sas, en dan de Wiiheimina polder, den beroemden polder, dien elke Zeeuw moet gezien hebben. In het belang der jeugd zou dit uitstapje zeer aan te bevelen zgn. Wjj hopen dat het gerucht meer dan een praatje zal blijken te zjjn. De groote hoeveelheid aardbeien strekt niet ten voordeele der pachters van kersenboomgaarden veel aardbeien, goedkoop© kersen. Stavenlsse, 30 Juni. Volgens den alhier van wege het Kon. Nederl. Meteorologisch Instituut to Utrecht geplaatsten regenmeter viel er in Juni 11. 23 m.M. regen (in 4 aftappingen) tegen 70,5 in 1894; 31 iu 1893; 64 in 1892 en 108 in 1891. De hoogste barometerstand in de laatste maand was 773, de laagste stand 754 m.M. In het eerste halfjaar 1895 viel er 175 m.M. regen tegen 282 m.M. in 1894. Geslaagd als adspirant-secretaris de heer A. P. Hanssens Jr. alhier. lioordgouwe, 1 Juli. Volgens den vanwege het Kon. Ned. Met. Instituut te Utrecht alhier geplaatsten regenmeter is in Juni j.l. de zeer geringe hoeveelheid van 17,1 m.M. regen gevallen. Zierikzee, 1 Juli. Heden is in functie getreden de nieuwbenoemde politie-agent D. Stoutjesdijk. Omtrent den toestand onzer haven kunnen de Commissaris van H. M. de Koningin en een paar leden van Gedep. Staten zich thans oen juist denk beeld vormen. Toen de Spoorboot j.l. Donderdagavond ton 11 ure van hier vertrok, en bovengenoemde beeren aan boord waren, moest de boot, die niet tegenstaande alle aangewende pogingen vast bleef zitten, tot ongeveer 2 ure in de haven blijven, zoodat zjj eerst ten 5 ure in den morgen to Middelburg aankwam. Dit is misschien de beste reclame, om aan dien treurigen toestand der haven een einde te makent Aan de universiteit te Amsterdam is o.a. geslaagd voor hot 2e natuurkundig-examen de heer G. H. Vlengel Schutter van Oostorland. Tot opzichter der le kl. van den Provincialen Waterstaat, in de vacature ontstaan door do benoeming van den heer C. C. Coomans tot ingomeur, is door Gedep. Staten van Zeeland benoemd de heer F. A. Kloppert, thans adjunct-ingenieur van den Rjjks-Waterstaat te Hoek van Holland. Bjj het to 's Gravenhage vóór eenige weken afgenomen schrifteljjk- en het Zaterdag j.l. to Utrecht gehouden mondeling examen voor adspirant- gemeente-secretaris slaagdon o. a. do heeren F. Adriaanse to Middelburg en M. L. W. Quadekker te Arsemuidon, beidon als volontair werkzaam tor secretarie van laatstgenoemde gemeente. De heer D. Jeras, sedert 1872 lid van den gemeenteraad te Middelburg, wenschtbjj de periodieke verkiezing voor geen verder mandaat iu aanmerking to komen. Ook als ambtenaar van don Burgerljjken Stand beeft de beer Jeras zjjne stadgonooten zeer aan zich verplicht. Bij kon. besluit is benoemd bjj het personeel der militaire administratie bjj de kwartiermeesters, tot kapt-kwartiermeeeter bjj het le reg. inf. de lo IttiL-kwartiermeesfer P. Vink, van het 3e reg. inf. If. 21 Juni '95. We zetten, in afwachting van de voltooiing der Tentoonstelling, nog altijd maar onze wandeling buiten het Hoofdgebouw voort. Genaderd zjjn we tot aan het afschaffers-tentje. Er is moed toe noodig om op déze tentoonstelling een tentje te durven bouwen, en dit te vullen met gesohriften, waarin op allerlei wjjzen den volke wordt verkondigd, dat het beter is, water dan jenever te drinken. Het iB de inzending van den Nederl. Geheel- onthoudersbond, die daar staat als een klein eilandje in een zee van jenever, bier, wjjn en champagne, als een oase met helder water in eene verschroeiende woestjjn van alcohol. Het is voor sommigen om van schrik nuchter te wordeneen tentje, glazen, een juffer en geen sterken drank, doch in de plaats daarvan geschriften en spreuken om een ootmoedig dienstknecht van Bacchus het bloed in de aderen te doen stollen, en allen Bacchanten de wilde haren steil op het hoofd te doen staan! Bescheiden weggescholen in een afgelegen hoekje van den, nog altjjd niet half voltooiden, wereld- bazar, heeft de geheel-onthoudersbond, in letterlijken zin zjjn tente opgeslagen om van daar uit den vjjand op eigen gebied te bestrijden, den leeuw in eigen hol, den drinker te verontrusten. Hulde aan dien moedigen! Vastberaden vertoont het tentje z'n kleur; het is vau boveu tot onder blauw ge schilderd, zoodat de witteletters, die wjjze spreuken en vermaningen vormen, goed uitkomen. Flak daarboven staan eenige woorden, waaruit men kan zien, dat een tea-lotalUr toch wel onder scheid weet te maken tnsBchen thee on theeimmers met groote letters leest men: •Drink en koop hier thee Jansonius". Dit opschrift karakteriseert reeds dadeljjk de geheele inrichting van het tentje. Do kleine ruimte is met conscientious© nauwkeurigheid in twee geljjke deelen verdeeld: een mannelijk en een vrouwelijk deel, een theoretische en een practische helft. In de manneljjke of theoretische helft worden Bacchus lasterende geschriften verkocht door een' onverschrokken ridder van den blauwen knoopdie met luider stemme den inhoud der boekjes en brochures, en de afschrikkende voorstellingen der platen te hulp komt. In de vrouweljjke of practische helft staat een jaffertje, die in bevalligheid niet onderdoet voor de meeste harer natuurlijke vjjandinnen: do keize rinnetjes, doch zich van dezen onderscheidt door zekere ongenaakbare strengheid. Deze vrouweljjke apostel der matigheid redeneert niet, betoogt niet, vermaant niet, maar verkoopt eenvoudig en practischallerlei soorten van vor- frisschende dranken tegen één stuiver per glas, terwjjl een glas water voor 1 cent te verkrjjgen is. Men ziet het: tot zelfs de prjjzen van het matigheids genootschap zjjn matig. Deze wjjze van propageeren is ongetwjjfeld eene zéér goede. De Bond ging van de natuurljjke veronderstelling uit, dat alleen de dorst de bezoekers naar déze tentoonstelling drjjft, welnu hooren we den bond zeggen >als je dorst hebt, drink dan thee, limonade of water, het is hier alles goedkoop te krijgen 1" De tocht door de gangen van den wereld-bazar is eene teleurstelling voor ben, die veel fraais denken te vinden, maar de veelkleurige tentjes of liever hokjes met veelkleurigen inhoud van na gut, Turksche en Egyptische snuisterijen en nationaal gekleede verkoopers brengen wel eenigszins in oosterscbo stemming. In de ruime, weelderige toko van den Chinees ziet men kleuren, kleuren en nog eens kleuren. "Welk een angstvallige zorg bestoden wjj aan het meubileeren onzer kamers, opdat de kleuren niet te bont worden, niet tegen elkander schreeuwen en zoo ons kalm gemoed uit zijne geljjkmatigheid rakken en hoe dikwijls mislukt dit niet! De oosterling bekommert zich daarover volstrekt niet. Zie eens rond, bier in deze prachtige Chineesche weelde, hoeveel duizenden kleuren en tinten dartelen dooreen op de staarten der geborduurde pauwen en fazanten vuurschermen, op de schitterende tafel- kleeden, waar geheele geschiedenissen vereeuwigd zjjn, op lampekappen en overal waar maar kleuren op te maken zijn. Toch zal niemand ooit in deze omgeving den onaangenamen indruk ondervinden, die ons in den salon van een westerling zonder kunst-smaak treft. Niemand zal zeggendat deze kleuren hier •schreeuwen" of op eenigeriei wjjze het oog onaan genaam aandoen. Dat komt, omdat de natuur aan de Aziaten het voorrecht geschonken heeft, met kleuren te toovcrcn, de taal der kleuren en tinten tot in de kleine nuances te verstaan, haar levenwekkende kracht te ondervinden en te doen ondervinden. Het zgn evenwel niet alleen do kostbare geborduurde sjaals, doeken, tafelkleeden, lampen enz., die ons met eorbied vervullen voor de kunst van het dikwnls bespotte Chineesche volk. Om van alle Europeesche verwaandheid in dit opzicht voor altjjd terug te komen is het voldoende, bijv. eene bewerkte olifants tand te beschouwen. In het prachtige, blanke ivoor zijn van boven tot onderen allerlei figurenmenschen, dieren, huizen, gereedschappen, wapens enz. gesneden, die geheele tooneolon uit het Chineesche volksloven weergeven. Groote hoeveelheden van het kostbaarste moderne en antieke porcelein staan daar schjjnbaar kris en kras dooreen, maar zjjn feitelijk met do grootste zorg en artisticiteit gerangschikt. De eigenaar van al deze schatten zit in zjjne eigenaardige zjjden kloedordracbt te midden van die weelderige pracht kalm, grimlachend tegen zjjne Europeescho bewonderende gasten, zgn sigaar te rooken. We gaan nu uit het Oosten naar het Westen en het gebouwtje bespreken dat zich, dicht bjj de wereld-bazar in den tuin, verheft: het paviljoen van de Nederlandsche Gist- en Spiritusfabriek, eu vragen meer dan gewone belangstelling voor de fabriek zelve of liever voor het beginseldat in haar belichaamd is, en waarvoor op echt practische, degeljjke wjjze propaganda gemaakt wordt op deze plaats, waar vele menschen ook vaa over de grenzen samenkomen om vele indrukken, enkele bljjvonde, naar huis, naar hun land mede te nemen, wellicht om ze daar aan anderen mede te deelen. Het doel van den heer van Marken met zjjne expositie is niet om den naam van zjjne firma of de voortreffelijkheid van zijn fabrikaat aan de afnemers bekend te maken, want geen gist-, spiritus- of oliehandelaar van eenige beteekenis, die nooit gehoord heeft van deDelftsche Gistfabriek", zooals in 'tkort, de wVr naamlooze Vennootschappen genoemd worden, wier volle namen zgndo Nederlandsche Gist- en Spiritusfabriek", de •Neder landsche Oliefabriek", de »Lgm- en Gelatinefabriek" en Gemeenschappelijk eigendom". Doel van deze inzending is uitsluitend om aan de wereld te doen zien, wat verkregen kan worden door eene hartelijke eu energieke samenwerking tusschen patroon en arbeider, en vooral welk een groot stuk welvaart weggelegd is voor arbeiders, die zich vast aaneensluiten om elkaAr te steunen en te helpen. Al is er reeds dikwijls en veel naar aanleiding van dit streven der Delftsche fabriek geschreven, en al zullen velen met de inrichting in grove trekken bekend zgn, bekend genoeg is zij, naar do meening der Directie, blijkens de expositie, nog niet, en daarom willen ook wjj, voorgelicht door een' wei- willenden cicerone, er wel nog oen cn ander over meédeelen. We laten daarbij do technische werk zaamheden der fabrieksinrichtingen geheel rusten, en bemoeien ons in 't minst niet met het gewicht aan bewerkte grondstoffen, de plaatsen van afzet, het gebruikte stoomvermogen enz.; immers voor een met-deskundige hebben al deze getallen geen waarde. Waarin deze fabriek zich echter onderscheidt van alle andere in Nederland is de bijzonderheid, dat de Directie en beambten niet ongenaakbaar zgn voor de werklieden, maar mot hen medeleven en mede voelen, en doordrongen zgn van het besef, dat zg, als de meest ontwikkelden, voor de moreelo belangen van den arbeider behooren tc waken, en als de economisch-sterksten hen, zooveel dit mogelijk is, te steunen in den zwaren strijd des levens. Met de cursiveering van bovenstaande woorden willen wjj voorkomen, ons te zien rangschikken onder de oppervlakkigen, die in de model-inrichting des heeren van Marken het antwoord zien op de groote staathuishoudkundige vraag, den vrede tusschen kapitaal en arbeid! Het aandeel dat de arbeiders iu het eigenlijke kapitaal, waarmede de fabriek gedreven wordt, hebben, on daarmeö de invloed, dien zjj op het feiteljjk beheer kunnen uitoefenen, is gering, doch groot genoeg om hun een blik te doen slaan in de geheimen van dat beheer, die overal elders voor hen achter een diepen sluiei- verborgen zijn. De arbeider kan hier zelf beoordeelen, welke moeilijkheden ook de directie te overwinnen heeft, en hoe óók zjj een zoo goed als machteloos doeltje is van de groote maatschappelijke machine. Het kan wel niet anders, of veel miskenning, voel verbittering tusschen werkgever en werknemer moest daardoor voorkomen worden. Die samenwerking vindt uitdrukking in ver schillende vereenigingen, vooral in de vereeniging »de Kern", een college uit beambten en personeel samengesteld, dat ook wel de Staten-Generaal van Van Marken" genoemd wordt. Do halfjaarlgksche vergadering van de geheele Kern onder voorzitter schap van een der directeuren beslist in alle gevallen, welke uitsluitend de belangen van het personeel raken. Overigens heeft de Kern slechts een raad gevend karakter, maar men behoeft slechts even na te deuken, om in te zien van welke groote moreele beteekenis zulk eene Kern-vergadering is. Wordt vervolgd),

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1895 | | pagina 1