ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE. Donderdag 20 Juni 1895. RECLAMES. LIBEMÏEMJNIE. NIEUWSTIJDINGEN. Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG. De prys per 3 maanden is f 4,30, franco per post f 1,60. Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending eens per week, f 10,per jaar. 51ste JAARGANG. No. 6628. Directeur-Uitgever J. WAALE. Advertentiënvan 13 regels 30 Cts. meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des Maandags, "Woensdags en Vrijdags middags 12 ure bezorgd worden. Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend. Betalingen van Abonnements- of Advertentie-gelden gelieve men te zenden aan de Administratie Zierikzeesche Nieuwsbode" 16 regels YSÜ Cts. Elke regel meer 1Ê5 Cts. J*. DE OFLAAF Cz., ■r. HLEERflAHEB POSTSTRAAT 0 103, Zierikzee. De aanstaande Vergadering Het Bestuur der Liberale Unie hoeft eeue algemeene vergadering uitgeschreven tegen Zaterdag 22 dezer eene vergadering, die van groote beteekenis kan worden voor de ontwikkeling der liberale zaak in Nederland. De vorige vergadering die van 16 Juni 1894 was er eene van strijd. Toen openbaarde zich in den boezem der vergadering het meeningsverschil, dat in den lande zooveel kwaad gesticht had, en zij, die het vorige Ministerie hadden ten val gebracht, meenden nu ook de Liberale Unie ten gronde te kunnen richten. Het pogen is niet gelukt. De groote scheuring, die men toen meende te kunnen voorspellen, is niet gekomenhet zijn slechts eenige vereen igingen, die zich hebben afgescheiden, en van het vormen eener nieuwe, de ware Liberale Unie, waarvan men toen droomde, kwam niets terecht. Het is een droom gebleven en niet eens tot een serieus plan gerijpt. Wel verre van verzwakt te zjjn, heeft de Liberale Unie aan kracht gewonnen door de afscheiding van enkele leden, omdat zij nu meer onverdeeld bestaat uit aanhangers eener zelfde richting, en niet meer leden in haar midden telt, die wel de liberale kleuren vertoonen, maar niet het liberale vaandel volgen. Daarom zal de nu aanstaande vergadering er eene zijn van aaneensluiting; aaneensluiting op grond van overeenstemming in richting, van overeenstemming omtrent een gemeenschappelijk plan de campagne, een werkplan voor de naaste toekomst. Het Bestuur wil de noodzakelijkheid doen uit spreken van een hervormingsprogramma, vereni gingspunt voor alle vooruitstrevende vrijzinnigen". Het Bestuur handhaaft dus voor de Unie en voor hare leden den ouden naam van vrijzinnigen of liberalen. En terecht. Men mogeom hunne bedoelingen bjj oppervlakkige lieden verdacht te maken, hen noemen met andere namenmen moge hen indeelen bij de radicalen, ben smalend op ééne lijn stellen met socialen, zij zijn en blijven eenes geestes kinderen met de mannen, aan wie wij in 1848 de staatkundige vrijmaking van ons land te danken hebben gehad; zjj staan met hen op den zelfden grondslag. Maar zij bouwen op dien grond slag voort; zij houden stilstand voor achteruitgang zij weten, dat de stroom des tjjds niet stil staat en dat men dien wel leiden, maar niet keeren kan. Daarom handhaven zij wel hun recht op den liberalen eernaam, maar voegen erbij, dat zij zijn vooruit strevende" liberalen: dat zijn liberalen, die voor uitgang en ontwikkeling willen, in tegenstelling met hen, die men niet zonder reden conservatief- liberalen noemt, omdat zij, tevreden met wat eenmaal is verkregen, al hun kracht wijden aan 't behouden van wat is en, zoo de stroom des tijds hun aarden dammetjes wegspoelt, niet met ruimen blik aan de geweldige wateren eene veilige bedding aanwijzen, waarin zij verder kunnen stroomen, maar, enghartig en klein, nieuwe dammetjes opwerpen, om ze even spoedig weder te zien wegstuiven 1 Het nieuwe programma zal de richting moeten aangeven, waarin, na het tot stand komen der kies rechthervorming, de democratische politiek der naaste toekomst zich dient te bewegen. Democratische politiek. Dat klinkt wel'wat stad huisachtig, en misschien wat erg nieuwerwetsch, maar in den grond der zaak is het de voortzetting van de staatkunde, die de Nederlanders in de 16e eeuw met Oranje hebben ingewijd en sedert hebben voortgezet, n.l. dat de Vorst is om het volk en niet het volk om den Vorst. Alleen is die oude, beproefde leus ook uitgebreid naar de eischen des tijds en beteekent zij nu, dat het geheel der staatsinstellingen is om het volk, dus ook de vertegenwoordiging en dat, als die is om het volk, het volk ook voor zoover de Grondwet het toelaat er belang bij en recht op heeft, om tot de samenstelling dier vertegen woordiging mede te werken. Daarom dan ook staat voor het te ontwerpen programma uit den aard der zaak op den voorgrond, ja gaat eigenlijk daaraan vooraf de noodzakelijkheid eener zoo ruim mogelijke uitbreiding van het kies recht. Het mag overbodig heeten de noodzakelijkheid hiervan te betoogen. Maar wel mag erop gewezen worden, dat allen, die hiervan overtuigd zgn, hunne beste krachten moeten inspannen en vereenigen, om het doel te bereiken. Volkomen terecht toch wijst het Centrum op het streven van vele R.-Katho- lieken om verschillende correctieven" voor het uitgebreid kiesrecht uit te vinden, correctieven, waarover men het onderling oneens is en waarvan dus wel het gevolg kon zjjn, dat aan Van Houten's wet het lot van Tak's wet wedervoer. En wg zelf hebben reeds op andere omstandig heden gewezen, die eene mislukking van het her vormingsplan zeer mogelijk maken. Het besluit om het Personeel in de afdeelingen dor Tweede Kamer te onderzoeken zonder de kieswet te kennen, geeft ook te denken I Met het oog op dit alles verdient het alloszins toejuiching, dat het Bestuur der Liberale Unie de uitbreiding der kiesbevoegdheid aan het hoofd van het programma stelde. Het Bestunr wil voorts gelet hebben op ver schillende belangen, inzonderheid de gemeente- financiJin. Ook daarvan zou men kunnen zeggen, dat dit eigenlijk iets is, dat vanzelf spreekt. En toch wat van zelf spreekt, komt daarom nog lang niet altijd van zelf tot stand. En deze toch al moeilijke en noodzakelijke regeling zal door de herziening van het Personeel èn lastiger èu noodiger worden. Maar het eigenlijk programma der toekomst is een ander; dat betreft de behartiging der maat schappelijke vraagstukken. In welken zin? De brief van het Bestuur d.d. 2 Januari aan de kiesvereoni- gingen gaf de richting aan, waarin het meent, dat verschillende onderwerpen van maatschappelijk belang moeten behartigd en behandeld worden. Wjj hadden gelegenheid de meeste dier onderwerpen te behandelen en toe te lichten, en wij vernemen mot belangstelling uit den oproepingsbrief van het Bestuur, dat de groote meerderheid der aangesloten kiesvereenigingen met dien brief van 2 Januari zijne instemming heeft betuigd. Men mag dus aannemen, dat het aan het Bestuur mogelijk zal zijn op grond dier gegevens een programma te ontwerpen, waartoe het voorstelt de opdracht te verleenen. Met dit voorstel wordt een zeer goede weg inge slagen. Wordt het aangenomen, dan is uitgemaakt, dat men een programma verlangt en ook in welken geest men dat ontworpen wil zien. Voor dat ontwerp vindt het Bestuur in de ontvangen verslagen over den brief van 2 Januari, in hetgeen door de Pers daarover gezegd is en in de beraadslagingen van 22 Juni a.s. zeer voldoende aanwijzingen. Het ontwerp wordt alsdan aan de kiesvereenigingen toegezonden, die het in haar boezem zullen bespreken, terwijl ook de Pers er zich ongetwijfeld mede zal bezig houden, en zoo erlangt het Bestuur do noodige bouwstoffen om het ontwerp te wijzigen of om do voorgedragen punten tegen de ingebrachte beden kingen te verdedigen. De volgende algemeene ver gadering zal daarna eeno beslissing nemen. Op die wijze zullen wjj verkrijgen een programma, dat worden zal wat het bestemd is te zijn: een vereenigingspunt voor allen, dio dezelfde richting volgen cn in hoofdzaak hetzelfde willen, maar tevens een wegwijzer voor de toekomstige kiezers, die, wanneer zg geroepen worden om aan do samen stelling van de Volksvertegenwoordiging mede te werken, zullen willen weten, bij wie zjj zich kunnen aansluiten, om do belangen, die hun het naast ter harte gaan, hot best behartigd te krijgen. En om dit laatsto men vergote het niet is het bovenal te doen. Voor hen, die tot do JA be rale Unie of tot de aangesloten vereenigingen behooren, zou een programma wellicht overbodig geacht kunnen worden of de samenstelling nu ontgdig, omdat men eerst eens zou willen zien, hoe de loop van zaken na de kiesrechther vorming zjjn zal, en wat alsdan het meest op den voorgrond, het eerst aan de orde komt. Maar voor de nieuwe kiezers hebben "de vraagstukken van maatscbappeljjken aard het meesto dadelijke belang, en daarnaar zullen zjj beoordeelen, met wie zjj als kiozers denzelfden weg kunnen gaan. Men bedenko dit wel, doch ont- houde zich van hot wekken van niet te verwezenlijken verwachtingen men zegge kort en klaar, wat men denkt te kunnen en wat men toil doen. Zoo zal men bet nieuwe programma maken tot een vereenigings punt voor alle kiezers onder de oude en onder de nieuwe wet, die de liberale beginselen toegedaan zjjn, ze in vooruitstrevenden zin willen toepassen en tot die toepassing roepen willen allen, die naar de bestaande Grondwet daartoe kunnen worden toegelaten. T u r k ij e. Constantinopel, 17 Juni. In de nieuwe nota, welke heden namens de Porte aan de vertegen woordigers van Engeland, Frankrijk en Rusland werd verstrekt, wordt het beginsel der hervormingen aanvaard, maar over enkele punten nader overleg voorgesteld. Aan de Mogendheden wordt het recht ontzegd waarborgen te eischen, als makende dit inbreuk op de souvereine rechten des Sultans. Het antwoord maakt den indruk eener weigering. Engeland. Een huurkoetsier te Londen vond dezer dagen in zijn voertuig een bundel cheques ter waarde van 54,600 gulden. Dadelijk bracht hij zjjne vondst naar een politiebureau, waar do geldswaardige papieren het eigendom van een Nottinghamsche firma bleken to zijn. De dankbare firma liet den eerlijken vinder de som van 21/, shillings of een daalder als belooning toekomen. Loilfle», 17 Juni. Het bijzondere Hof van onderzoek deed heden uitspraak in zake de ramp van de Elbe. Het besliste in de eerste plaats dat op do Crathie de telegraaf van de brug naar de machine-kamer al niet behoorljjk werkte toen bet schip Rotterdam verliet en evenmin in orde was op het oogenblik van de aanvaring. Onbewezen echter is dat hierdoor de aanvaring veroorzaakt zou zjjn. In de tweede plaats was de wacht op dek van de Crathie op het oogenblik van de aanvaring onvoldoendo, daar ze ontoereikend was, maar de kapitein had daaraan geen schuld. In de derde plaats acht het Hof het niet bewezen dat de stuurman en de man van den uitkijk op den morgen van 30 Januari hun wacht zouden hebben verlaten om het kombuis binnen te gaan. Eveneens is het onbewezen dat één hunner tusschen vjjf uur 's morgens en het tjjdstip der aanvaring de scheeps brug zou hebben verlaten. In de vierde plaats vond het Hof dat én de Elbe én de Crathie schuld hebben, daar zij, toen do aanvaring op handen was, de vaart niet hebben verminderd of de machine gestopt. In de vjjfde plaats was de dekwacht van de Elbe voldoende, maar de uitkijk op de Crathie onvol doende. Ten zesde oordeelde bet Hof dat de gezagvoerder van de Crathie hoofdzakelijk verantwoordelijk is voor de aanvaring, omdat zijn dekwacht gebrekkig was. Het Hof erkent echter dut ook de gezagvoerder van de Elbe de aanvaring had kunnen voorkomen door tijdig te stoppen. Ten zevende verklaarde het Hof dat de gezag voerder van de Crathie op het oogenblik van de aanvaring het recht had in zijne hut te zjjn en dat hg zich geon juist begrip heeft kunnen vormen van den omvang der schade aan de Elbe veroorzaakt, dat hg integendeel te goeder trouw heeft aangenomen dat de Elbe na de aanvaring in de richting van de Theems zou zgn verdwenen, hetgeen de signalen der Elbe schenen te bevestigen. Dat hg trouwens van half zes tot den dageraad in de nabjjbeid van de plaats der aanvaring is gebleven en dat hjj overigens door het noodweer en het besef van zgn verplichtingen tegenover de Crathie niet in staat was hulp te verleenen. In de achtste plaats oordeelde het Hof dat de Crathie niet geljjk behoorde werd bestuurd, waar voor echter alleen stuurman Craig behoort te worden verantwoordelgk gesteld. Daarom besloot het Hof dat het stuurmanspatent van Craig zal worden ingetrokken. Zgn verzoek om het te mógen behouden, dewjjl hg ook houder was van een kapiteinspatent, werd afgewezen. Frankrijk. 17 Juni. Men beweert dat in den eigenhandigen brief, welken de czaar aan Faure geschreveu heeft, herinnerd wordt aan het feit, dat in 1892, toen Alexander HI van zgn jaarlgkscb bezoek aan Denemarken terugkwam en te Kiel vertoefde, om er Keizer Wilhelm II te ontmoeten, grootvorst Constantgn, die zich toen te Contrexville bevond, bevel kreeg, Carnot te Nancy to gaan be groeten. Op dat oogenblik had dus een uitnoodiging, hoffelgk door Duitschland gedaan en door Rusland aangenomen, tot onmiddeUgk gevolg en als het ware tot correctief eon spontane manifestatie van de sympathie van den czaar voor Frankrjjk. Nu men aan den vooravond staat van do feesten te Kiel, schgnt Nicolaas, ovonals eertjjds zjjn vader, te willen toonen, hoe hechte banden Rusland aan Frankrgk binden. België. HruMftel, 18 Juni. De Kamor stelde heden de volgende inkomende rechten vast: 30 irs. per 100 K.G. op vruchten; 10 frs. op gedroogde vruchten10 frs. op linnen boorden en manchetten 15 frs. op vrouwenkleoderen; 10 frs. op mannon- kloederen; 15 frs. op vrouwen- en kinder-onder- kleeding; 10 frs. op muziekinstrumenten; 15 frs. op fijn lederwerk en 15 frs. op reukworken. Nederland. Zutrcn, 17 Juni. Alhier viel Zondagmiddag do veortionjarigo sigarenmaker K. P., door onvoor zichtigheid, van de IJselkode in de rivier. Eon moedige jonge dame, die zwemmen kan, raej. A. E., sprong onmiddellijk te water en had den drenkeling bijna bereikt, toon bg reeds door middel van een dreg op den kant werd gehaald. Dadelijk werden do voorschriften tot het weder opwekken van de levensgeosten toogepast, doch het mocht, holaas, niet bateneen geneesheer constatoorde den dood. llnarleill, 17 Juni. Alle dopothouders der Haarlemsche brood- en meelfabriek op één na hebben besloten van 14 Juli af Zondags geen brood meer te balen aan de fabriek. Zjj hobben van dat besluit kennis gegeven aan de directie. In hun winkels zal brood van Zaterdavond verkrijgbaar zgn. Alzoo, Zondags geen versch brood meer! Te Haarlem zgn Vrjjdag door de justitie gehoord twee leeraars, specialiteiten in het schrgven, omtrent de brieven, welke te Rotterdam gevonden zijn botrekkeljjk den indertijd gepleegden moord op den RaamBingel, in eerstgenoemdo stad. Aiil&terdAiti, 18 Juni. Den heer Désiré Pauwols, den fort-ténor der Hollandsche Opera, wachtte Maandag bjj zijne komst tehuis (Sarphati- straat) een zeer onaangename verrassing. Hg bracht zijne vacantie te Rozendaal en Velp door en werd door -zjjn beneden-buurman te Amsterdam per telegraaf naar huis ontboden. Daar vond hij zgne woning terug als een toon beeld van wanorde. Reeds Zaterdagavond moeten brutale inbrekers zich toegang hebben verechaft lot zijn étage, kostbare geschenken, zilveren kransen, al wat de gevierde zanger als huldebetuigingen bad ontvangen, van hunno gading vindende, en verder vernielende wat niet was mee te nemen. Dit is in korten tijd de tweede maal dat de Amsterdamsche dieven hot op een artist voorzien hadden. Immers, eerst kozen zg de woning van den dichter en tooneelbestuurdcr Fiora Delia Neve (inr. Van Logchem) tot object van hunne werk zaamheid. De tentoonstelling te Amsterdam werd Zondag bezocht door 12400 betalende bezoekers. l.cldeii, 18 Juni. Om de vgf jaren ziet men bier door straten en langs grachten een fraaion stoet trekken. Het glanspunt toch der Lustrumfeesten is de maskerade. Ook heden, ter viering van den 820sten verjaardag der Leidsche Hoogeschool, werd zoo'n geeostumeerde optocht gehoudenditmaal voorstellende den »Intocht van Prins Maurits binnen Bergen op Zoom, op den derden October 1622". De stoet, lellende 187 geeostumeerde personen, waaronder ook eenige anonimi, wordt geopend door de muziek van het 3de regiment huzaren uit Den Haag, onder leiding van den kapelmeester L. M. van Waasdjjk, en bestaat uit drie afdeelingen: do stad Bergen op Zoom; Prins Maurits en zjjngevolg de Graaf van Mansfeldt en zijn gevolg. Reeds dadelgk maken de vier trompetters to paard, behoorende tot de lgfwacht van den Prins, een kranige figuur in hunne groene met geel afgezette kostuums. Een trommelslager en een pgper, een kapitein der schutterij en een vendel van dat wapen, met een vaandrig met witte vlag met het stadswapen, trekken minder de aandacht dan de hen volgende, geheel in 'trood met geel gekleurde hellebaardiers en de dezen volgende gecommitteerden vanwege de Staten- Generaal binnen Bergen op Zoom, in deftig costuum en met breedgerande, gepluimde vilten hoeden. Thans doet zich een inderdaad schitterende groep van zes, op keurig getoomde rossen, gezeten edelen aan ons oog voor. 't Zjjn Jhr. Lodewijk de la Kéthulle, Aelbrecht Graaf van Nassau-Dillenburg, Jhr. Willem van Nassau, Don Emanuel, Prins van Portugal en Philips, Landgraaf van Hessen-Kassei, alsmede Marinus Hollaer, vice-Admiraal van Zeeland. Hunne kostuums leggen getuigenis af van de weelderige dracht der edelen van de 17e eeuw, bestaande uit zgde, fluweel en satgn in allerlei kleuren. De tweede afdeeling, die van Prins Maurits en zijn gevolg, wordt geopend door een muziekkapel van den Prins (waarvoor eenige stafmuzikanten van het vierde regiment infanterie dienst doen), bg wie in hun maskerade-uniform het oranje en geel den hoofdtoon voeren. Zg zijn ten getale van een en twintig en doen hooren, dat ze de kunst van muziek- maken meester zgn. Daar nadert hg, de hoofdpersoon van den stoet, Prins Maurits, die, behalve op den naam Prins van Oranje, kan bogen op te veel titels, om ze hier op te noemen. Voorafgegaan en gevolgd door twee pages van edelen bloede, gekleed in groen en geel kostuum, met zilveren bloemen bewerkt, met groenen punthoed en geplooiden kraag, vergezeld van zgn trouwen hond en zgn zwarten lijfknecht Roustan (een van de bemanning der Suez-booten), voor wien het wit (o, ondeugende tegenstelling) en het oranje voor kostuum zgn versneden, verheft hg zich manlgk als een echt krjjgsheld, op zgn vurig zwart ros, met wit en oranje hamachement en witte pluim op den kop. Maurits zelf draagt een brons-koperen harnas, waarover een breede oranje-sjerp en mede een brons-koperen helm. Nog eens: hjj mag er als hoofdpersoon wezen! Vivat Prins Maurits! Nu is er opeons bgna te voel schitterends, te veel edels te zienImmers, nu volgt er een groote stoet van rgk getooide ruiters, wier rijdieren alle met fraaie harnachcmenten zgn bekleed. De tweede afdeeling wordt door dezen rgken stoet waardig besloten. De dorde of laatste afdeeling wordt geopend door trompetters van de lgfwacht des prinsen, met wie we in de de vorige afdeeling bereids kennis hebben gemaakt. Do optocht wordt door duizenden en duizenden bezocht; de waggons der treinen zijn meer dan vol. Alleen uit Den Haag waren 14,000 personen naar Leiden vervoerd, terwjjl uit de richtingen Amsterdam en Rotterdam stellig 30,000 reizigers den tocht naaf Leiden maakten. 'H Gravenliage, 17 Juni. De Tweede Kamer blgft nog tot 28 dezer bgeon. Onmiddellgk na intrede van het reces zal met het stellen van do marmeren hoofdtrap in het gebouw der Kamer vanwege het departement van waterstaat een aan vang worden gemaakt Zaterdagavond heeft zich te Scheveningen een jockey doodgoschoten, omdat hg niet mocht deel nemen aan de wedrennen te Hamburg. Ito Herd Allft17 Jnni. Een ontzettend ongeluk heeft gisternamiddag op den Nieuwen Binnenweg plaats gehad, ontzettend voor de ouders der beide kinderen, die het slachtoffer van do stoomtram werdenontzettend ook voor de voorbggangers, die van het vreeselgk ongeluk dat gebeurde, getuigen waren. Het had plaats even voorbg de Claes de Vrieselaan op den Nieuwen Binnenweg, voor pand 439, waar twee kinderen de rails wilden oversteken, juist toen de stoomtram, die om 12 uur van do Van Oldebarneveldtstraat was vertrokken, in aantocht was. Do machinist, eon man die eerst een paar maanden in functie is, zag het gevaar waarin de kinderen zich bevonden. Hjj remde en belde uit alle macht, zóó zelfs, dat het de aandacht dor politie trok. Helaas, het mocht niet baten. Beide kinderen, de 11-jarige J. C. Noordzg en zjjn 3-jarig zuye P. Noordzg wonende Voll- margnstraat No. 38 werden door het sissende monster, dat locomotief heet, gegrepen, met het gevolg dat het knaapje als 't ware vermorseld werd cn het meisje het rechterbeentjo boven de knie en het linkerbeentje onder de knie werd afgereden. Het was een akelig gezicht, dat verscheidene vrouwen in zwjjm deed vallen. Men moest een kelderwinde gebruiken om de locomotief op to tillen, ten einde de verminkte lichaam9deelen van het knaapje to kunnen verwjjdereu van de rails en de wieleu. In het café Belvédère op den hoek der Vrieselaan werden ze binnengedragen. Dr. De Bruyn van Oud- Dolftshaven deed het meisje, dat de menschen om haar heen met haar heldere kgkertjes nog aanstaarde, naar het Ziekenhuis brengen, waar do kleine om 4'/, uur is bezwoken. Raderbrancards reden af en aan. Haar hulp was echter niet noodighet ver minkte overschot van het knaapje werd om 2 uur per drenkelingenwagen naar het lgkenhuisjo te Crooswgk vervoerd. Do machinist was zoodanig ontsteld, dat het hem niet mogelijk was zijn taak te volbrengen en hij moest worden afgelost. Volgens ooggetuigen had de man aan het ongeluk geen schuld en moeten de kinderen, het gevaar willende mijden, juist bet gevaar tegemoet zjjn geloopon. Zjj liepen naast de rails, doch hoorden bellen en meendeu toen te moeten oversteken. Nog vernam men dat de moeder der beide op zoo noodlottige wgze omgekomen kinderen ongesteld te bed lag. Zij was een paar dagen geleden bevallen van het 9e kind. Dit is reeds het 50ste ongeluk dat met den stoom tram in deze druk bezochte buurt plaats heeft. Achter een boom nabij het Noorderbruggotje in hot Park heeft men gistorenochtend een paar kinderschoenen gevonden. Er lag een stukje papier bij, waarop stond.- »Denk aan een ongelukkig ver- stooten kind, dat zich den 16 Juni verdronken heeft." Door de politie is in de nabgheid gedregd,

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1895 | | pagina 1