ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE.
Zaterdag 8 Juni 1895.
Eerste Blad.
RECLAMES.
BEKENDMAKING.
NIEUWSTIJDINGEN.
FEUILLETON.
Kijkjes op de Tentoonstelling van
Hotel- en Reiswezen te Amsterdam.
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prjja per 3 maanden is f 1,30, franco per post
f 1,60.
Noord-Amerika, Transvaal, Indië enz. verzending
eens per week, f 10,per jaar.
51ste JAARGANG. No. 6623.
Directeur-Uitgever J. WAALE,
Advertentiënvan 13 regels 30 Cts.
meerdere regels 10 Cts., kunnen uiterlijk tot des
Maandags, Woensdags en Vrijdags middags
12 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
Betalingen van Abonnements- of Advertentie-gelden gelieve men te zenden aan de Administratie Zierikzeesche Nieuwsbode"
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
15 regels T'ö Cts. Elke regel meer IS Cts.
J. DE GRAAF Cz.,
nr. HLEEB»AHEB,
POSTSTRAAT O 103, Zierikzee.
Onderzoek Verlofgangers.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Zierikzee,
Gezien het besluit van den Commissaris der Koningin
dezer provincie van den 8 dezer (Provinciaalblad No. 45);
brengen ter kennis der Verlofgangers van de Militie te
land, die zich in deze gemeente bevinden onverschillig tot
■welke lichting zij behooren, voor zoover zij vóór den eersten
April jongstleden in bet genot ran on bepaald verlof zya
gesteld, dat het onderzoek van die verlofgangers door den
Militie-Commissaris alhier zal plaats hebben op Dinsdag den
11 Juni e.k., des voormiddags te 9 ure, voor het Stadhuis
te Zierikzee, eu roepen hen mitsdien op, om op gezegden
dag en uur ter aangewezen plaats tegenwoordig te zijn met
herinnering aan de volgende bepalingen der wet op de
Nationale Militie.
1°. de verlofganger meldt zich binnen dertig dagen na den
dag, waarop hem de verlofpas is uitgereikt, by den Burge
meester zjjuer woonplaats aan, ten einde deze rijn verlofpas
voor gezien teekene. (Art. 433);
2°. de verlofganger, die zich in eene andere gemeente
gaat vestigen, geeft daarvan kennis aan den Burgemeester
zijner woonplaats. Binnen dertig dagen na den dag, waarop
hij komt in de gemeente, waarin hjj ïich vestigt, meldt
hjj zich aan bij den Burgemeester dier gemeente, ten einde
deze zijn verlofpas voor gezien teekene. (Art. 134);
3°. De verlofganger, van de militie te land mag zich zonder
toestemming van den Minister van Oorlog niet langer dan
gedurende vier weken buiten 's lands begeven. (Art. 136);
4°. de verlofganger die artt. 133, 434 en 436 niet naleeft,
wordt in werkeljjken dienst geroepen en gedurende ten
hoogste 2 maanden gehouden. De duur van dezen dienst
wordt bepaald door den Minister van Oorlog. (Art. 437);
5°. de verlofganger van de militie te land, die by open
bare kennisgeving is opgeroepen om door den Militie-Com
missaris te worden onderzocht, verschynt by het onderzoek
in uniform gekleed en voorzien van de kleeding- en uit
rustingstukken, hem bij zijn vertrek met verlof medegegeven,
van zijn zakboekje en van zijn verlofpas. Artt. 438, 439 en 140);
6°. de verlofganger van de militie te land is aan de
militaire rechtspleging en tucht onderworpen, onder anderen
gedurende den tjjd, dien het onderzoek voor den Militie-
Commissaris duurt, en in het algemeen wanneer hij in
uniform gekleed is. (Art. 130);
7®. behoudens het bepaalde bij art. 130 kan een arrest
van twee tot zes dagen, te ondergaan in de naastbij gelegen
provoost of het naastbij zynde huis van bewaring of arrest,
door den Militie Commissaris worden opgelegd aan den ver
lofganger:
4°. die zonder geldige reden niet bij het onderzoek verschynt
2®. die daarbij verschenen zynde, zonder geldige reden niet
voorzien is van de bij art. 140 vermelde voorwerpen;
3®. wiens kleeding- en uitrustingstukken by het onderzoek
niet in voldoenden staat worden bevonden;
4*. tiie kleeding- of uitrustingstukken aan een ander be-
hoorende, als de zijne vertoont. (Art. 441);
8®. onverminderd de straf, in het voorgaande artikel
vermeld, is de verlofganger verplicht, op den daartoe door
den Militie-Commissaris te bepalen tijd en plaats, en op de
in art. 440 voorgeschreven wyze, voor hem te verschijnen
om te worden onderzocht. (Art. 443);
9®. de verlofganger, die zich bij herhaling schuldig maakt
aan het feit, sub 4®. van art. 441 bedoeld, of niet overeen
komstig art. 143 voor den Militie-Commissaris verschynt,
of aldaar verschenen zynde, in het geval verkeert sub 2®.
en 3®. van art. 441 vermeld, wordt in werkelyken dienst
geroepen en daarin ten hoogste 3 maanden gehouden. De
duur van dezen dienst wordt door den Minister van Oorlog
bepaald. (Art. 144);
40®. de verlofganger, die niet voldoet aan eene oproeping
voor den werkelijken dienst, wordt als deserteur behandeld.
(Art. 145);
11®. elk. die voor de militie is ingeschreven, en ieder,
die daarbjj is ingelijfd, kan, overeenkomstig de daaromtrent
bestaande voorschriften, tot eene vrijwillige verbintenis,
voor den tyd van zes jaren of langer worden toegelaten bij
de zeemacht, het korps mariniers hieronder begrepen, bij
het leger hier te lande of bij het krjjgsvolk in 's Rijks
overzeesche bezittingen, plaatsvervangers echter niet by de
zeemacht of het korps mariniers gedurende het eerste jaar
van hunnen diensttyd. (Artt. 9 en 74);
12®. aan de by dc militie te land ingelijfden, die verlangen
na volbrachtenoefentngstjjtf, minstens voor zes maanden
onder de wapenen te blijven of te komen zonder zich als
vrijwilliger te verbinden, wordt zulks vergund. (Art. 426).
Zierikzee, den 22 Mei 4895.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd,
D. VAN DER VLIET, Weth., L®-Burgem.
JAN SNELLEN, Secretaris.
Marokko.
Echt Marokkaansch en toestanden verradend
van vóór het Oude Testament is weêr wat uit
Tanger gemeld wordt: «Van Rabat zjjn te
Marakesch met bestemming naar Fez aangekomen
vier wagenladingen hoofden van rebellen, gezouten,
om ze te bewaren voor bederf. Toen bet bleek,
dat ze toch in slechten staat waren, heeft de
gouverneur de Jodeu gedwongen zo opnieuw te
zouten".
China.
De keizerin-weduwe van China, de hoogbejaarde,
heeft een levensloop achter zich, die geheel en al op
een roman geljjkt of een vertelling uit de «Duizend
eu een Nacht."
Zij was het kind van arme ouders, die in eene
voorstad van Canton woonden. Zjj was echter eene
zeldzame schoonheid.
Toen de ouders niet wisten, vanwaar zij het da-
geljjksch brood zonden krjjgen, deed het jonge meisje
het voorstel, haar als slavin te verkoopen. Zoo
kwam zjj in handen van een beroemden Chineescben
generaal, die zoo verrukt werd door haro schoonheid,
hare verschillende talenten, dat bij haar aannam als
zjjne dochter.
Toen de goneraal later naar Peking kwam, wist
hjj den keizer geen beter geschenk aan te bieden,
dan zjjn aangenomene dochter. De keizer zelf werd
dan ook verliefd en koos haar tot zjjno gemalin.
Toen de keizer in 1861 stierf werd de vroegere
slavin regentes en beheerscberes van het grootste
rijk der wereld. De tegenwoordige keizer was toen
eerst zeven jaren oud.
Er hoerechten leeljjke toestanden, in China, toen
de keizerin-weduwo aan de regeering kwam. Het
rjjk was diep in schulden en werd verscheurd door
onderlinge twisten. Indien dat na anders is, dan is
dat te danken aau de keizerin-regentes.
Amerika.
Bij Parkesbury, in Virginia, is groote ver
woesting en verlies van menschenlevens veroorzaakt,
door de ontploffing van 250 kisten nitroglycerine,
welke op een schuit werden vervoerd.
Het vaartuig en nog verscheidene andere, een
stoomboot, een fabriek en tien huizen werden ver
nield en 200 menschen gedood of gewond.
De ramp werd veroorzaakt door eon der mannen
van de schuit, die een roeiriem, waarmee hij eenige
vrouwtjes had gesalueerd, bjj ongeluk op een der
kisten liet vallen.
Hongarije.
De varkenspest heerscht in erge mate in Hon-
garije, en ook in de omstreken van Mainz is zjj
uitgebroken. Duizenden dieren bezwjjken er aan.
Duitschland.
Hoe tegenwoordig door zekere fabrikanten choco
lade wordt vervaardigd iet men uit het proces
tegen den chocoladefabrikant J. L. E. Köning uit
Dresden-Plauen, die tot 600 mark boete werd veroor
deeld. Hjj bad chocolade gemaakt, waarin slechts
20—25 pet. cacao was, en overigens uit meel, vet,
cocosbotér, secamolie, vaniline, Engelsch rood, Johan-
nisbrood, schalen van hazelnoten en kienrus bestond.
De vereeniging van Dnitsche chocoladefabrikanten
had de grove vervalscbing ontdekt en eene aanklacht
ingediend.
België.
Dinsdag is mw. Joniaux uit Antwerpen naar de
gevangenis te Bergen, Henegouwen, vervoerd. Op
haar verzoek werd haar vergund haar eigen kleeren
te dragen gedurende de reis, doch haar tweede verzoek,
om met een gewonen trein getransporteerd te worden,
word niet toegestaan. In gezelschap van vjjf andere
voroordeelden, drie mannen en twee vrouwen, reed
zjj in den celwagen naar het station. Daar nur en
dag van haar transport onbekend waren en het nog
vroeg was voor het vertrek voor den trein, was er
weinig publiek aan het station. Nauweljjks werd
echter het celrjjtuig geopend of als een loopend
vuurtje verspreidde zich het gerucht, dat zich mw.
Joniaux daarin bevond. Allen verdrongen zich voor
de waggon.
Trotsch als voorheen, Bchrjjft het Hbld v. A., nog
altjjd met dien harden blik in do oogen, met dezelfde
stonte houding als vroeger, ging zjj naar den trein.
Eerst do twee landloopsters, tusschon de gendarmen
eenige meters achteruit, alleen en vrjj, met een
valies in de hand, als eene dame die eene pleiziorrois
giog doen, zoo los en onbedwongen kwam de heldin
van het drama der Norvierstraat.
Don nieuwsgierigen, dio haar wat te dicht nader
kwamen, zag zjj vlak in de oogen en nagelde zo
aan hunne plaats, als vroeg zewat hebt ge noodig,
wat wilt ge van mij hebbon?
Die vrouw heeft wanrljjk eene wilskracht, die
aan het verbazende grenst.
Te 4 uur uit Antwerpen vertrokken, kwam do
trein te 5 uur te Brussel en werd mw. Joniaux
met het celrjjtuig, dat haar afwachtte, vervoerd naar
do gevangonis der Pitist Carmes", waar zij den
nacht heeft doorgebracht.
Woensdagmorgen werd zjj verder naar Bergen
overgebracht.
In de gevangenis aldaar bevinden zich 350 gevan
genen, waaronder 100 vrouwen.
Vervolg der Nieuwstijdingen in het Tweede Blad.
De aardbevingen te Florence.
Een particulier schrijven van een te Florence
verbljjf houdend geleerde, geeft een juist denkbeeld
van de aardbevingen, die deze stad teisterden.
Sinds eenige dagen hadden wij zeer on
natuurlijk weder. Het was zóó koud, alsof wij
Februari schreven in plaats van Mei en op de
hooge bergtoppen lag sneeuw, welke verschjjnselen
voor Florence in de tweede helft van Mei geheel
abnormaal zijn. Daarbij heerschte er in de afmosfeer
eene onverklaarbare en onaangename drukking, een
overvloed van negatieve electriciteit, naar het schjjnt.
De krankzinnigen in het gesticht San Salvi builden
en jammerden dagen achtereen; alle zenuwachtige
menschen in de stad loden verschrikkelijk. Ik zelf
was reeds drie nachten niet vóór drie uur in slaap
kunnen komen om tien uur ging ik te bed
en dag en nacht klopte mjjn hart alsof het moest
barsten. Zaterdagavond was een kennis van mij bij
mjj op bezoek gekomen. Wjj bevonden ons in de
eetkamer en ik lag met 11G hartslagen in de
minuut in een leunstoel. Ten 8 uur 50 hoorden
wjj midden onder het gesprek een onderaardsch
gedruiscb, een rollen ovenals van den donder, doch
veel vreeselijker, daar het onder onze voeten zeer
sterk en dof weerklonk, onmiddellijk daarop een
schok, gevolgd door eene golvende beweging van
den bodem. De kamer waggelde, het huis trilde en
een lichte stofwolk, veroorzaakt door neerstortende
kalk, vulde de ruimte. Alle schellen in het huis
begonnen te lniden. De beweging van den bodem
had ongeveer 6 seconden geduurd, docb voordat ik
dit waarnam aan de toestellen, had ik deze over
schat tot 20 A 25 séconden. Met de woorden>Een
aardbeving! naar buiten!" sprong ik op en wjj
namen de dienstbode, die ons tegemoetsnelde, in
onze vlucht mede, want zij meende, dat wjj haar
hadden gescheld, omdat er bet een of ander
ongeluk gebeurde. Toen wij de trap afsnelden,
luidden do schellen nog en in de buizen met
electrische schellen, bielden ze eerst op als de kracht
dor batterjjen was uitgeput. Op straat hoorden wjj
een geluid als het knetteren van geweerschoten;
het was bet geraas van neerstortende schoorsteenen
en kalksteen massa's, dan een geschreeuw en ver
volgens werd bet stil.
De straten vulden zich met menschen, die zonder
angstgeroep of gejammer of andere uitingen van
zinneloosheid, een stille, treurige docb zeker
austige stemming wekten. De oardbeweging bedroeg
te Florence vjjf centimeter; de daken van de
gewone huizen bewogen zich ongeveer 20 centimeter
uit do loodljjn eu het is nog te verwonderen, dat
men er zoo goed afgekomen is.
Wij liepen eenigen tijd op straat heen en weer
en gingen daarna in huis terug, om warme
mantels en overjassen te halen, voor het geval, dat
wjj buiten zouden moeten overnachten, up de
straten bleef het druk, vele duizenden waagden
zich niet m-er in de huizen en op trottoirbanden
en de bankc i der openbare pleinen en plantsoenen
bleef de menigte, ondanks den kouden regen, die
woldra begon te vallen, don nacht doorbrengen.
Zieken werden uit de huizen gebaald en op
matrassen in de open lucht Deergelegd. Vele bezittere
van eqnipages reden naar de Viale dei Colli en
brachten den nacht door in hunne rijtuigen,
anderen huurden koetsen en overnachtten daarin
op de pleinen. Ten half elf des avonds vervulde
een nieuwe schok de menigte met nieuwen
Bchrik
De historische bouwwerken in en om Florence
zjjn alle min of meer, doch gelukkig niet zeer
ernstig beschadigd. Van den Battistero moest een
blok marmer door de brandweer naar beneden
worden gehaald, daar het gesprongen was en naar
beneden dreigde testorten. De marmeren gevel
van den dom heeft eenige kleine barsten en
scheuren bekomen, de toren van Giotto echter,
staat onbeschadigd in zjjn pracht van marmer
evenals vóór 550 jaren. Binnen in den dom is een
der ijzeren stangen losgerukt, die de spitsbogen van
het middelschip verbinden. Zij is ongeveer 12 meter
lang en zeer dik. Het geweld van den schok heeft
haar losgerukt en als een koperdraadje doen
buigen. De voorgevel van den dom van Fiesole,
die reeds 870 jaren den tand des tijd6 trotseert, is
van de zijmuren losgerukt- In de omstreken is de
schade aan bouwwerken echter aanzienljjker en
talrijk zijn de berichten van kunstschatten, die in
weinige seconden zijn verwoest en vernietigd
geworden.
Ingezonden Stukken.
Van Zierikzee komt de victorie
't Was eerste Pinksterdag, ik nam Uw Boó ter hand,
Las daarin al het nieuws uit ons lief vaderland.
'k Verslond de samenspraak van Kreukeltje met Bieie,
(Waarin meer pit zit als in advocaats-adviezen,
Die echter duurder zijn, niet helpen uit den nood,
Integendeel, die staat op wal, vaak brengen io den sloot).
Zóó lezend, viel mjjn rechteroog, - mijn linker had het land, -
Pardoes, toevallig op rubriek »de Burgerlijke Stand".
Ik zag daarin, - geheel in strijd met onze statistiek -
Dat in Uw stad, zoo schoon, zoo lief, zoo vol van ware chiec,
Men uit den Kooiweg had gehaald, in een zesdoagschen tijd,
Zes ferme Zeeuwen, doch, hoe vreemd, geen' enkle Zeeuwsche
[meid.
Toen dacht ikjuist, zoo gaati goed, d'oneffenheid verdwijn',
Voor elke lieve Zeeuwsche maagd, moet er een bruigom zijn.
Zorg Zeeuwsche vrouw, zorg Zeeuwsche man, - ten minste
[als het kan,
Elk mannetje een wijfje vind', elk wijfje vind' een man.
6 Juni '95. KEES.
(De statistiek zegt, dat er meer kinderen van 't vrouwelijk
dau van 't manlijk geslacht worden geboren, ten gevolge
waarvan echtgenooten met een aantal dochters ge
zegend, en die dochter» zelve, met zorg de toekomst
tegemoet zien.
Dezulken een riem onder 't hart te steken, door
op een feit te wjjten, beter betrouwbaar dan de
statistiek, ziedaar wat ik beoogde).
Burgerlijke Stand van Zierikzee.
geboren:
34 Mei. Een zoon van N. A. Frenk en M. van Tijn.
gehuwd:
5 Juni. J. Krijger, 23 j., j.ra. en W. van der Cingel,
24 j., j.d. 6 dito. W. Vogelaar, 23 j., j.m. en J. J. Biene-
feld, 22 j., j.d.
overleden:
31 Mei. J. L. bjj de Vaate, 46 j., z. J. Klaasse, 22 j.,
ongeh. z. 4 Juni. N. G. Scheele, 61 j., wed. J. C. van
der Mark.
MA BkTBEBBCHTEiV
Zierikzee, 6 Juni.
Door de drukte met de paardenmarkt was de graanhandel
van geen beteeken is.
Puike Tarwe f 5,50 a f 5,75
Goede en mindere f 4,75 a f 5,
Rogge f 4,— a f 4,25
Haver f 2,— a f 2,50
Amsterdam, 1 Juni 1895.
Do onzinnige snelheid, waarmede exposition van
allerlei aard en daaronder zelfs internationale, elkaar
opvolgen, doet de belangstelling in de uitingen van
het menscheljjk vernuft aanmerkelijk verflauwen;
men ziet toch eigenlijk overal schier hetzelfde.
Nauwelijks heeft men de Antwerpsche Tentoon
stelling (veel daarvan schijnt naar hier te zijn over
gebracht) achter den rug, of worden we onthaald
op eene expositie van het Hotel- on Reiswezen.
De Wereldtentoonstelling, gelijk aan den gevel
van het Hoofdgebouw staat vermeld, onder ons
gezegd, nog een pover reflex van de wereld gevende,
lijdt in groote mate aan het euvel, waaraan alle
hare voorgangsters mank gingen; zo is namelijk
nog lang niet gereed.
In vele afdeelingen is men nog koortsachtig drnk
in de weer, en hetgeen reeds ontpakt is, doet uitzien
naar hetgeen er nog in de goedgesloten kisten zit.
De langzaamheid in den gang van zaken, waarvoor
wel bijzondere redenen pleiten, beeft dit voor, dat
het publiek nu gaandeweg kennis maakt met al het
moois en niet ineens staat tegenover een onover
zienbare massa, waarvoor velen zoo'n afschrik hebben.
In de vrij groote ruimte, boven welke de inscriptie
»Pays divers" is te zien, hebben nog slechts enkelen
geëtaleerd. Uit dien hoofde onthouden wjj ons, om
er nu reeds over te spreken.
Heel veel nieuws en merkwaardigs is er trouwens
nog niet te zien.
Het is en blijft overigens eene onmogelijkheid,
althans voor bewoners van groote steden, die toch
ook in fraai uitgestalde winkels een boel schoons
te zien geven, het groote publiek, door meubels
en stoffeeringen, busjes en fleschjes, snuisterijen en
andere zaken, soms allerminst met het Hötel- en
Reiswezen verband houdende, iets meer dan vluchtig
te boeien.
Men heeft dan ook terecht begrepen, dat er,
behalve «het gewone", iets buitengewoons moest
zijn, een «point d'attraction". Er is daarom voor
eene aantrekkelijkheid gezorgdOud-Hollandt, waar
over later.
Buiten het eigenlijk Tentoonstellingsgebouw treft
men de wereld-bazar aan, waar de internationale
en nationale marskramerijen, in kermis-hokjes, staan
te marskramen; waar Sheh Ali, de waarzegger, in
zijn blauw kleed neergehurkt zit in zijn tent met
houten klosjes om zijn nek. Daarvóór staat een
oogeljjk meiske, dat veel gebruik maakt van Sunlight-
Soap, Boldoot's duizend bloemenzeep en Carbolzeep,
en u tot binnentreden noodt.
Sheh Ali laat de Hollandera allen tachtig jaar
oud worden. De eerste dagen voorspelde hg 30, 40
jaar. Maar do menschen keken znur. Ze willen allen
lang leven en van lekkere dingetjes hooren. Ze willen
erfenissen en loterjjgelnkjes, eene vrouw met veel
geld, gelnk, geluk!
En Sheh Ali, de wjjze Egyptenaar, spreekt van
schoone zaken en van 80 jaar. W at doet het er toe.
Als hij veel gewaarzegd heeft, bidt hjj en telt tot
duizend, tot tweeduizend, tot drieduizend. Hij
heeft den tijd, en telt de centen, Hollandsche centen.
Als je heengaat, vraagt z'n gids, die 15 talen
spreekt, of er geen Egyptische cigaretten noodig
zijn, en je koopt een doosje, want als je zoo oud
wordt, ben je dankbaar gestemd.
Het groote terrein daarbuiten geljjkt volmaakt
op een kermis. Overal en in allerlei grillige vormen,
zoo bijv. in den vorm van een olifant of een flesch,
drinkhallen, gelegenheden om dorstigen te laven en
hongerigen te spijzen. Een Wiener-café, waar men
niet alleen komt om de interessante muziek van de
Rumeniërs, en het kunstige spel van de Italianen
te hooren, maar ook om het lichte bier te drinken
uit glazen van een' halvon Meter lengte.
Verder vindt men: het duistere Afrika, door den
Koning der Belgen bezocht; den bekenden toover-
schommol; het circus, waar je ook een ritje op een
kameel kunt doen, een switeh-baan eneen
Saksische worstfabriek in werking.
Statig verheft zich dA&r ook het mailschip «Prins
Hendrik", eene imitatie van de heuschelijke boot
van dien naam, op welk schip men een aardig zitje
heeft, en waarvan het ruim, weelderig gestoffeerd,
dienst doet als restaurant. De culinarische profes
sor Reintz zet daar wonderbaarljjk-appetijtelijke
maaltijden voor, die goeden aftrek vinden. Men ziet
er verschillende kajuiten, en er is ook een keurig
dames-, lees- en rooksalon. Met een weertje zooals
we in de éérste dagen der opening hadden, is er
eigenlijk maar ééne plaats, waar men «thuis" is,
dat is: aan boord der mailboot. Daar moet dan
de begoocheling volkomen zijn. De dektent flapt
als klapperende zeilen, stengon zwoegen en piepen,
hengsels knarsen, de mannen staan met opgeslagen
kragen te schuilen achter de kombuis, en spreken
over de echte schepen, waarop ze gevaren hadden,
en de vele jaren, dat ze op zee zwalkten.
Bij zoo'n weértje moest men aan de muurvast
liggende boot nog eene schommelende beweging
kunnen geven. Wie weet, hoe eene kleine feunst-
zeoziekte zou aantrekken 1 En, iets extra-aantrekke-
ljjks mag het open terrein op een guren avond wel
hebben.
Vermakelijkheden van allerlei aard zijn, in de
nabijheid van die arke Noach's, en de nog niet
springende fonteinen, in niet geringe getale ver
tegenwoordigd.
Indien de zomer maar voor eene belangrijke in
zending aan zonneschijn wil zorgen, dan zal men,
in het algemeen, over hetgeen in de open lucht te
genieten valt, niet te klagen hebben.
Ook allerlei bijzondere tentoonstellingtjes, wed
strijden en congressen liggen in 't verschiet.
We hadden reeds een aspergos(.')-ten toonstelling.
We krijgen vast een wieier-wedstrijd. De commissie
der wielorbaan heeft groote plannen. Er zal o.a.
een wedstrjjd worden uitgeschreven voor wiel-
amazones en een voor slagersknechts (met 20 pond
bepakking). Voorts zullen we vergast worden op
eeno internationale wedvlucht van reisduiven tusschen
Feignies (Frankrijk) en Amsterdam, terwijl er ook
al sprake is van een nationaal electro-technisch
congres. Zoo bestaat ook het vooruitzicht, dat de
Zaanlandsche vereeniging «Bogaers" ons zal onthalen
op het achttiende-eeuwsch bruiloftstafereel uit «De
Bloem vau Zaandijk", waariu keur van oude kleederen
en ljjfsieraden wordt tentoongespreid. Een der
grappigste vertooningen zal zeker de maskarade
van uitgebeelde straatnamen zijn. Daarenboven
dringen zich tal van herinnoringsdagen op, die,
binnen den tijdkring der Tentoonstelling vallende,
meer of minder feestelijk gevierd zullen worden.
Van Oud-Hollandt op de Wereldtentoon
stelling, vormen de voornaamste onderdeden: eene
Hollandsche gracht en een marktplein in den geest
van het Antwerpsche, en dat geschikt is voor op
tochten en feesten.
Het heeft een duidelijk beeld vau eene Oud-
Hollandsche 6tad. De modellen, waarvan gebruik
werd gemaakt, werden gevonden in de menigte
schilderijen en prenten uit het Rijks-museum, waarop
oude stadsgezichteu zijn weergegeven, en voorts o.a.
in de bekende collectie Splitgerber uit het museum
Fodor. Eene bjjzoudere studie vereischten daarbij
de onderdeelen, de bouw en de constructie van
luifels, pothiyzen en dergelijke, welke in de moderne
architectuur niet of weinig meer voorkomen.
Voor de groote toegangspoort, heeft «de kerk
poort" van Nijmegen tot model gediend. In do
nabijheid daarvan staat een 15e-eeuwsck geveltje
uit Zaltbommel. Een volgend perceel is een dubbel
pand, navolging van een oud huis op het Rokin
van 1586; vervolgens een poort naar die van Enk
huizen, gecombineerd met de bekende leeuwengroep
van de Haagsche gevangenpoort. Dan volgen, naar
links gaande, een klein huisje uit Oudewater mot
een topgevel uit Kampeu. Voorts eenige gecom
bineerde gevels. Hier komt als hoekhuis: het be
kende huis van Koedijk voor, dat, zooals men gevonden
heeft, tot landhuis diende van Oldenbameveldt.
De kolonnades op het Binnenhof herinneren aan
verschillende visckhallen in ons land. Ter linker
zijde staan weer een reeks huizen, gevolgd naai
den ouden Vijgendam, daarna gevels van oud-
Hollandsche renaissance.
De Amsterdamsche poort te Haarlem heeft gediend
voor een poort aan de zijde der Ruysdaelkade,
waardoor tegeljjk de zoogenaamde nieuwe buurt
met hare «verschrikkelijk leeljjke" huizon voor het
oog verborgen is, en daarom schijnen ook de overige
gebouwen aan dien kant vrjj hoog opgetrokken.
Een dier huizen springt vooruit om do gestrekte
ljjn te breken, en is eene gedeelteljjke imitatie van
het zoogenaamde huis van Maarten van Rossum.
Verder ziet men de Spuipoort te Dordrechtmet
de eigenaardige gevelopschriften uit het laatst der
15e eeuw; een huisje uit Veereen een ander houten
gebouwtje uit Middelburgdat nog op den huidigen
dag aanwezig is.
Een der voornaamste gebouwen is het oude stad
huis van Amsterdam. Het bestaat uit een toren,
het eigenlijke stadhuis, de zoogenaamde «Vierschaar"
en het oude 8t. Elisabethsgasthuis. Ter linkerzijde
waren o. a. de symbolen van de gerechtigheid en
de teokenen der lijfstraffelijke rechtspleging aan
gebracht, zoodat hier ook de kaak is nagemaakt,
waarop de boosdoeners «openbaarlyck" werden te
kjjk gesteld. Ook de bekende Bourgondische graven-
beeldjes werden hierbij nagevolgd.
Naast het stadhuis vindt men: de oude herberg
«de Prins", 't Was het logement waar de stad
houders hier ter stede dikwijls hun intrek namen.
Vervolgens komen reproducties van huizen te
Deventer, het zoogenaamde Vondelhuis, huizen uit
Enkhuizenuit Utrecht enz. Er zjjn een massa uit
hangborden, een groot aantal luifelschriften naar
historische gegevens te zien. Zoo zijn onder meer
de volgende rijmpjes op uithangborden aangebracht
Rachel beschreide haar kindje;
Hier verkoopt men melk bjj 't pintje.
Voor een hoedenmaker:
Hier, maakt men hoeden
Om daar hersens in te sluyten,
Opdat het los verstand
Daar niet mag vliegen buyten.
Bij een timmerman:
Wat is onbekwamer,
Dan een timmerman zonder hamer?
Bjj een vischverkooper
Hier verkoopt men Zoutevis
En leert men zjjn belijdenis^!)
Bjj een tapper:
Drink ik, zoo bederf ik,
Drink ik niet, zoo sterf ik.
Beter gedronken en bedorven
Dan niet gedronken en gestorven.
Bjj een vleeschhouwer
Hier in d' ouwen Pelikaen
Moet men om goede vleysen gaen.
De koopman in oudheden heeft op zjjn uithangbord
Schoone konst.uyt het verleden
Meublen ryck met smaak gesneden
Zilver koper en aerde waer,
Vindt ge hier nu altegaer.
Daarnaast woont de schoenlapper Berkhout, en
heeft op zjjn bord staan:
Hier maeckt en lapt men
Schoenen, muylen al te gaer,
Passen ze de een niet
Soo passen ze den aer.
De boeckverkooper, waer 't Kruyt voor de wildo
woeste uythangt ende d&gelgkxs drie malen de
PoBt af gaet, heeft hot volghende vaers uy thanghen
Hier kan men koopen mededragen,
Om in een schuyt ol op een wagen,
Te lezen wat er is geschied,
In steden, horen, zeegebied.
Nog is een handelaer in oude Boecken hier ter
stede, en Boekman genoempt. Daer staet geschreven
D' wysheid haelt men uyt de Boecken,
Die haer wil, moet hier dus soeckcn.
In den Hoek van het Marcktpleyn woont vader
8imon Witgeest en is vermaert om syne Swarte
Konst. «In den oolycken Kookelaer" leest men
daer, en daeronder:
Een mensen hooft dat spreeckt en lacht,
Heeft Simon Witgeest uytgedacht,
Wilt ge dat wonder nu eens sien,
Treedt binnen hier dan goede lièn.
Voor den scheerwinkel van August Mook leest men:
Hier scheert men Guiten
Voor vjjf Duiten.
In de Dortee Poort waer men heerlyek Pilsener
Bier drinkt, hanghen de twee dwazen uit, die een
vat bier draeghende, elck syn kant willende uytgaen
en daeronder:
Door het dwase Misverstand
Zjjn wy hier soo Neergeplant.
De bakker op de Gracht zegt op zjjn uithangbord
Die den bakker vergeten
Zullen geen bollen eten.
Tegenover den bakker beeft een der bewoners
aan de Gracht de blommetjeB, in letterlijken zin,
al op het dak gezet. Wat er te koop is, zegt het
inschrift aan de pui:
'k Heb waer om op te roemen
Hier verkoopt men tuiltjes en bloemen.
Helmhout Co. zorgen voor de kleeding van
den mensch. Zjj noemen zichKleedingmakers voor
alle tijdvakken, en vestigen met het volgend rijmpje
de aandacht op zich
Adam en Eva leepen naekt in 't Paradys.
Hier maeckt men kleederen voor een civielen prys.
»In de Huyboom" zit het vol dorstigen en
hongerigen, gevolg gevende aan de uitnoodiging
op het uithangbord:
Gebakken bot of schol met bier,
Eyere vars, als room, met zier
En de rest al navenant
Legereis an en wordt hier klant 1
De drukker Enschedé zorgt voor geesteljjk voedsel.
In diens drukkerij, waar Laurens Coster uithangt,
kan een ieder zich als poorter van Oud-Hollandt
in het poorterboek laten inschrijven, als bewijs
daarvan krijgt hij een perkamenten codul mede
naar huis. Zjjn naam wordt voorts vermeld in de
krant (Nieustydinghe) van Oud-Hollandt, die dageljfkB
uitkomt. Na afloop van de tentoonstelling wordt
bet poorterboek aan het archief van Amsterdam
ten geschenke gegeven ter eeuwiger memorie. Zoo
is een iegeljjk in de gelegenheid zich te vereeuwigen.
En dat voor één dubbeltje I
(In ons volgend No. zetten wij de wandeling
door Oud-Hollandt'" voort).
