Zllltlk/IISUII NIEUWSBODE.
Donderdag 16 Mei 1895.
BRUINISSE.
Directeur-Uitgever J. WAALE.
RECLAMES.
Hoofd der openbare lagere school C,
Onderwijzer aan de openbare lagere school C,
AFKONDIGING.
BEKENDMAKING.
WEEKMARKT.
Paardenmarkt en Weekmarkt.
NIEUWSTIJDINGEN.
FEUILLETON.
Uit Schouwen en Ouivelands verleden.
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De prijs per 3 maanden is f 4,30franco per post
f 1,60.
Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending
eens per week, f 10,per jaar.
51ste JAARGANG. No. 6614.
Advertentiïnvan 13 regels 30 Cts.
meerdere regels 10 Cts.kunnen uiterlijk tot des
Maandags, "Woensdags en Vrijdags middags
12 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
Betalingen van Abonnements- of Advertentie-gelden gelieve men te zenden aan de Administratie Zierïkzeesche Nieuwsbode"
15 regels 75 Cts. Elke regel meer IS Cts.
DE GRAAF Cz.,
Hr. KliEEBIHAHEa,
POSTSTRAAT O 103, Zierikzee.
Te Zierikzee komt met den aanvang van
den nieuwen cursus, half Augustus as., vacant de
betrekking van
aan welke school worden onderwezen de vakken, genoemd
in artikel 2 der wet, regelende het lager onderwijs, onder
letters a-kl, o en p, op eene jaarwedde van f 1200 en
eene vergoeding van f 225 voor gemis van vrije woning.
Bevoegden, boven den 25-jarigen leeftijd en in het bezit
der akte van bekwaamheid voor de beginselen der Fransche
taal, die zich voor deze betrekking wenschen aan te melden,
worden uitgenoodigd hunne sollicitatie met de vereischte
stukken vrachtvry in te zenden aan het Gemeentebestuur
vóór den 15 Juni a.s.
De getuigschriften, bedoeld onder letter b van art. 27
der bovengenoemde wet, behooren aan te sluiten tot 20 Mei a.s.
Zij, die zich persoonlijk bij het Gemeentebestuur wenschen
voor te stellen, worden uitgenoodigd dit te doen tusscheu
17 en 20 Juni a.s.
Te ZIcrik/.cc komt mede met den aanvang
van den nieuwen cursus, half Augustus a.s., vacant
een plaats van
waaraan eene jaarwedde van f 000 is verbonden.
Bevoegdheid tot het geven van onderwijs in de Vrije- en
Orde-oefeningen strekt tot aanbeveling.
Sollicitatiën (op zegel) en stukken franco in te dienen bij
den Burgemeester vóór den 15 Juni a.s.
liet HOOFD van het Gemeentebestuur te Zierikzee maakt
bekend, dat door den heer Directeur der Directe Belastingen
te Middelburg is executoir verklaard het kohier voor de
belasting op het personeel dezer gemeente, dienstjaar 1894/95
(4e kwartaal), dat op heden aan den heer Ontvanger der
Directe Belastingen alhier wordt ter hand gesteld ter invor
dering, en dat ieder verplicht is zijn aanslag op den bij de
wet bepaalden voet te voldoen.
Zierikzee, den 14 Mei 1895.
CH. W. VERMEUS.
DRANKWET.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Zierikzee
maken bekend, dat bij hen een verzoekschrift is ingekomen
om vergunning tot verkoop van sterken drank in het klein, van:
Franclsous Cornells» van Meteren,
in eene weide van den heer L. TEN IIAAF, gelegen buiten
de kom der gemeente aan den Grachtwcg, kad. bekend
gemeente Zierikzee, Sectie E No. 1G8, en zulks uitsluitend
voor den dag van Donderdag den 27 Juni e.k., bij gelegen
heid van de alsdan op die weide te houden Landbouw-
Tentoonstelling.
Zierikzee, den 14 Mei 1895.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd,
CH. W. VERMEIJS, Burgemeester.
JAN SNELLEN, Secretaris.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Zierikzee
maken bekenddat wegens het invallen van den
II einelvnartH <1 a gr in de volgende week,
de gewone Murlitilutf in deze gemeente zal worden
gehouden op Wot-uHÜugr don ÖAi Mol e.k.
Zierikzee, den 15 Mei 1895.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd,
CII. W. VERMEIJS, Burgemeester.
JAN SNELLEN, Secretaris.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Zierikzee
inaken bekenddat de Paard «5 n m u r k t in
dit jaar zal plaats hebben op Woenwlag; don
<5 .Juni o.k.; en dat op dien dag tevens de gewone
Marktdug zal worden gehouden, in plaats van
op Do«i<lof<lagr daaraanvolgende.
Zierikzee, den 15 Mei 1895.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd,
CH. W. VERMEIJS, Burgemeester.
JAN SNELLEN, Secretaris.
Oostenrijk.
Te Weenen stond een jonge dagloonster terecht,
die haar derde buiten echt geboren bind vermoord
had. Zij had, in het kraamvrouwengesticht verpleegd
wordende, de arme kleine een speld in den mond
gestoken; spoedig daarna was het kind bezweken.
De ontaarde moeder is tot zes jaren zware kerker
straf veroordeeld.
F r a n k r ij k.
In den Figaro staat een ijseljjk verhaal over een
onde vrouw te Annecy, die schjjndood begraven
werd en den dag daarna, des morgens om 9 uur,
tegen de kist klopte. Twee doodgravers hoorden
haar kloppen en liepen naar den maire, die
de kist liet opgraven, maar niet openen, omdat er
geen gerecbteljjk bevel daartoe gegeven was. Slechts
werden er luchtgaten in gehoord. Om 12 uur maakte
men de kist toch maar open en zag de vroaw do
oogen openen en weer sluiten. Om half zeven kwam
er een dokter, die den dood constateerde, welke
volgens hem niet meer dan vjjf of zes uur tevoren
was ingetreden.
Nederland.
Leeuwarden, 13 Mei. In den collenvlengol
van de strafgevangenis ontstond Vrijdagavond een
uitslaande brand, doordat een der govangonen
een levenslang veroordeelde zjjn atroozak met
de gaspit in aanraking gebracht en in brand gestoken
had. Door den rook benauwd geworden, sloeg hjj
de ruit van de cel stuk, waardoor het gevaar van
huiten gezien en daarna de directeur gewaarschuwd
werd.
Hij zal terechtstaan wegens moedwillige brand
stichting.
XlltpllCIl, 13 Mei. Zondagmiddag is door den
socialist ten Arkel een moordaanslag gepleegd op
den stukadoor H. S.
Na een woordenstrjjd over het socialisme, haalde
t. A. uit zjjn huis in de Groenesteeg een geweer,
een zoogenaamde afdraaier, schroefde den loop op
en loste op eenige passen afstand een schot op S.
Het gevaar ziende, bakte deze snel, waardoor het
schot den rag schampte eu de boezeroen aan flarden
scheurde; deze snelle handeling redde zjjn leven,
anders zon de volle lading hem in de borst ge
troffen hebben.
Do dader werd, na een heftigen tegenstand, waarhij
zekere B. met de kolf van het geweer een wond
aan het hoofd kreeg, ontwapend en ia arrest gebracht.
De instructie in de zaak is reeds denzelfden avond
door den rechter-commissaris geopend.
NUuiegen, 14 Mei. Hedenavond ten 8 ure
arriveerden H.H. M.M. de Koninginnen alhier en
werden door de talrjjke menigte met oitbnndige
hpftr»'^ begroet. Het volk was opgetogen toen HJ5.
M.M. zich vertoonden op het balcon der eerste etage
van het hötelde Koninginnen bogen en trokken
zich daarna terug. Het volk zong voor het hótel
het oude Wilhelmus en het Wien Neerlandsch bloed,
doch de Koninginnen bleven binnen.
Overal in de stad heerschte de grootste levendigheid.
Morgen ten 10 u. 21 vertrekken H.H. M.M.
naar den Bosch en keeren 's avonds 10,29 hier terug.
Amsterdam, 14 Mei. De voordracht van
B. en W., waarbjj de heer C. L. M. Lambrechtsen,
ingenieur van den prov. waterstaat in Zeeland, te
Goes, wordt voorgedragen tot directeur van publieke
werken, ter vervanging van den op zjjn verzoek
eervol ontslagen heer I. A Schuurman, is thans
verschenen.
Zondag, den eersten dag dat de wereldten
toonstelling te Amsterdam geopend was, bedroeg
het aantal bezoekers: tentoonstelling 9400, Oud-
Holland 9600, mailstaemer 6100. Als men den
onvoltooiden staat der tentoonstelling in aanmerking
neemt, kan men dit bezoek groot noemen.
Dordrecht, 14 Mei. Twee jaar geleden
werd alhier in publieke veiling verkocht 4 Heet.
59 A. 15 c.A. grond, gelegen voor den polder
Courzand aan de Nienwe Maas onder de gemeenten
Charlois en Pernis, tegenover de haven van Schiedam,
voor de som van f 13,500. Dat zelfde perceel werd
heden in het Notarishuis alhier opgebonden op
f 75,500.
Breda, 14 Mei. Zondagnamiddag is alhier
weder een ongeluk gebeurd onder het rjjden van
do Zoid-Nederl. stoomtram. Even voor het Liesbosch
viel zekeren C. Cokx, wonende te Prinsenhage, van
het eerste tramrjjtaig, zoodat hjj door het volgende
rjjtuig tosschen de boomen langs den weg werd
doodgeslagen. De ongelukkige werd naar het naast-
bjjzjjnd koffiehuis vervoerd, waar de spoedig ontboden
dr. De Lint, van Prinsenhage, slechte zjjn dood kon
conetateeren.
De ongelukkige had, op het balkon van den waggon
staande, een sigaar willen aansteken en was zoo
achterover geslagen.
/iksel, 13 Moi. Door de kerkeraden der gere
formeerde kerken A. en B. en van do ond-gerofor-
meordo kerk alhier is een adres gericht aan den
gemeenteraad, houdende verzoek tot afschaffing van
de kermis.
Middelburg, 14 Mei. Hedenavond trad in
den schouwburg alhier op de heer Willem vanZnylen,
ter herdenking van zjjn 40-jarige tooneelloopbaan.
Hij vervulde ae hoofdrol in het tooneelspel Vriend
Frits". De schouwburg was op alle rangen goed
bezet. Na bet einde van het eerste bedrijf werd
hem, onder een harteljjke toespraak, door den heer
jhr. mr. W. H. Snouck Hurgronje, voorzitter van
de afdeeling Middelburg van het Nederlandsch
Tooneelverbond, een fraaie lauwerkrans overhandigd.
De heer van Zuylen bedankte voor dit blijk van
hoogachting.
In het lokaal der >Zelandia Illustrata" in het
gebouw van het Zeeuwsch Genootschap der Weten
schappen te Middelburg is voor dit jaar ter be
zichtiging geeteld eene verzameling platen, kaarten
en portretten, betrekking hebbende op Zierikzee,
Brouwershaven en andere plaatsen van Schouwen
en Dniveland.
Ooett, 14 Mei. Door het spelen van kindereu
met lucifers ontstond Zondag te 's Gravenpolder
een begin van brand, die gelukkig spoedig gehluscht
werd, doch wegens de droogte ernstige gevolgen
had kunnen hebben. Wanneer zullen lucifers toch
eens buiten het bereik van kinderen gebracht
worden V
Te Rilland is de jongste stemopnemer bjj de
Statenverkiezing 78 jaar (de heer P. Bruynzeel), de
oudste is 79 jaar (de heer A. Blok).
Te Waarde ontving iemand zjjn aanslag-biljet
voor den hoofdelgken omslag. Hjj zond het onmid
dellijk aan den burgemeester terng met de bood
schap, dat hij wel voor rijne moeder maar niet voor
de gemeente wil werken
In dezelfde gemeente had een arbeidersvrouw
de zorg voor haar kind aan eene andere vrouw
opgedragen. Deze vrouw bad het kind alleen gelaten
en daarvan had het gebrnik gemaakt om eenen
pot met kokend water om te trekken.
Het arme schaap is deerlijk met brandwonden
overdekt.
Een zeven-jarig meisje nit Goes is opgenomen
in het academisch ziekenhuis te Leiden om den
studenten gelegenheid te geven de werking na te
gaan van een niet normaal gevormd hart en den
storenden invloed daarvan op den bloedsomloop.
De hartkleppen verrichten hnnne function niet op
de gewone wjjze.
Voor de betrekking van bewaarder in de
strafgevangenis te Goes hebben zich 29 sollicitanten
aangemeld.
w iggen kerke, 13 Mei. Heden is door
den heer Brand een aanvang gemaakt met het leggen
van eon kade door den Sophiapolder, om daarna mot
het verboogen van den Mariapolderschen zeedijk te
beginnen; tusschen de 7 a 800 tronkboomen zjjn
aan laatstgenoemden djjk geroeid en worden heden
publiek verkocht.
55 personen zjjn heden werkzaam, allen van
Wissenkerko, torwjjl binnen eenige dagen meerdere
ploegen zullen worden aangenomen. Het uit te
voeren werk zal gedeeltelijk met kruiwagens en
gedeelteljjk met spoor worden uitgevoerd. De heer
Brand verdient zeker lof voor zjjn besluit om voor-
loopig zich van werkkracht uit onze gemeente te
bedienen, daar velen nu wa&rschjjnljjk een tameljjk
goed dagloon kunnen verdienen, waar anders op
het veld minder kanB voor was.
Het verboogen van den djjk der Thoornpolder,
aangenomen door den heer C. Verbnrg te Coljjns-
plaat, vordert goed.
Het eiland Dniveland, dat oorspronkelijk slechts
OuwerkerkNieuwerkerk en Kapelle bevatte
bekwam, na het indjjken van Oosterland in 1353,
zjjn laatste groote landaanwinst, toen in 1467 de
schorren werden gewonnen, welke ten Oosten daarvan
waren aangewassen. Terecht wordt dus de tegen
woordige gemeente Bruinisse vaak Oost-Duiveland
genoemd, hoewel ook de eerste naam alle reden
van bestaan heeft en ontleend is aan de benaming
van een groot deel der voormalige slikken. Bij die
indjjking werden de schorren Rumoirt en Nicke
bnitengeslagen, waaruit men kan opmaken, hoe
geheel anders het aanzien dezer streken vierhonderd
jaren geleden was. Ja, zelfs nog eene eeuw later,
toen de Spanjaarden in 1575 hun bekenden tocht
naar Duiveland ondernamen, was Zjjpe, althans bjj
laag water, nog doorwaadbaar. Zelfs in 1G21 vond
men nog vooroevor en slikken genoeg om den
Stoof polder in to djjken.
Sedert het midden der 17e eeuw echter is de
Btroom hier breeder en dieper geworden en ver
kreeg hij bij Zijpe een grimmig aanzien. Op dezen
wjjden plas is zelfs in 1719 het jacht der Staten
van Holland met man en muis vergaan. Werd die
breedte in 1847 door het bedjjken van den Anna-
Jacoba-polder merkelijk kleiner, het Zijpe zelf werd
dieper en op sommige plaatsen aan de zijde van
Bruinisse is alle oplettendheid noodig om de aan
gevochten oevers te behouden.
Geljjk te dezer plaatse verrichte grondboringen
aan het licht gebracht hebben, verkeert de polder
Bruinisse en omgeving, wat de vastheid en door
dringbaarheid van den ondergrond betreft, in de
ongunstigste omstandigheden, daar men, zoover de
boringen reikten (;fc 40 M.) alleen licht beweeglijke
zandlagen aantrof.
Tot behoud van den polder, die reeds in het
midden der vorige eeuw gevaar liep, werden toen
onderscheidene plannen aan de hand gedaan, o. a.
in 1768 het maken van een zoogenoemden blinden-
dam, een werk dat veel geld kostte, aanvankelijk
gunstige uitkomsten gaf, doch op den duur
nadeelig bleek te zjjn en spoedig verliep.
De Stoofpolder werd op 30 Mei 1767 door een
djjk val bedreigd en liep zelfs in 1803 in. Men mag
echter hopen, dat de betere oeververdediging van
onzen tjjd in staat, zal zjjn het geweld des waters,
ook voor het vervolg, op dit bedreigde punt te
keeren, waarmee natuurljjk niet gezegd is, dat er
tegen buitengewone stormvloeden als van 1808,
toen een beurtschip op de achterplaats der herberg
bjj de Kaai werd geworpen, van 1825 en laatstelijk
van 22 op 23 December 1894, toen de toestand
hier vrij kritiek was, afdoende maatregelen kunnen
genomen worden.
Dat de zware lasten, waardoor de polder Bruinisse
in de vorige eeuw gedrukt werd, zeer veel invloed
hadden op den koopprijs der landerijen, blijkt daar
uit, dat op 3 October 1730 een hofstede met 63
gemeten 217 roeden land, met inbegrip der vruchten,
publiek werd verkocht voor /*20 den hoop, en den
17 April 1732 werd in 't openbaar, voor de tweede
maal, geveild de allerbeste hofstede van Bruinisse
met eene woning van minstens f 1800 waardo,
benevens 54 gemeten 135 roeden puik korenland
en weiden, met djjketting en vele voordeelen, voor
niet meer dan ƒ12 per gemet
Reeds bij het octrooi der indijking was bepaald,
dat de bedjjkers in den nieuwen polder eene kerk
zonden bonwen, gewjjd aan den apostel JacobuB
den jongere, wiens naamdag op den 1 Mei herdacht
wordt, bij welke gelegenheid hier oudtjjds de
kermis werd gehouden. Om die >overbljjfsels des
Pausdoms" te vernietigen, verzocht de kerkeraad
van Bruinisse reeds op 29 Sept. 1656 aan den
Ambachtsheer, om die kermis op to heffen, waartoe
het evenwel niet kwam. Eerst in 1690 voldeed de
toenmalige hoer, Willem de Jonge van Bruinisse,
er gedeelteljjk aan, door de Staten van Zeeland te
verzoeken de jaarmarkt te verzetten, wat dan ook
geschied is en waardoor de kermis alhier op het
laatst van Augustus gehouden wordt.
Op grond van het bepaalde over do stichting der
kerk en ook in verband met den bouwstijl, kan
men veilig aannemen, dat het Oosteljjk deel dei-
kerk, het koor, dat nog duidelijk afgescheiden is
van het latere in de 16e eeuw bjjgebouwde, in het
laatste vierde der 15e eeuw is opgetrokken.
De toren, die met de kerk in 1616 belangrjjk
hersteld was, bevat twee klokken; de jongste is
van 1693 en draagt de namen en wapens van den
Ambachtsheer en het plaatseljjk bestuur.
De oudste klok is gegoten in 1461 en bestond
dus reeds vóór dat Bruinisse bedjjkt was. Zjj
draagt den naam „Martinus" en moot derhalve
van elders afkomstig zijn, daar, volgens oud gebruik,
de naam van den patroon der kerk ook op de klok
vermeld werd. Te Bruinisse zou ze dus „Jacobus"
moeten heeten. In verband met eene onde over
levering, alhier nog van mond tot mond gaande,
dat de klok van eene andere plaats afkomstig zou
zjjn, krijgt het bovenvermelde allen grond van
waarscbijnljjkkeid. Dat ze evenwel aan de kerk van
St. Philipsland ontvreemd zou wezen, geljjk er bjj-
govoegd wordt, steunt op geen enkelen redeljjken
grond.
In de kerk vond men tot 1798 een poargedenk-
teekens, waarvan nn nog de sporen te zien zijn,
n.l. de gr&fteekens met de kwartierwapens van don
in 1705 overleden Willem de Jonge van Bruinisse
(aan de Zuidzjjde der kerk) en van don in 1745
gestorven Anthonie Nollons (aan den Noordkant),
beide ambachtsheeren van BrainiBse en in den graf
kelder der kerk begraven. Behalve vele anderen,
rusten hierin ook Jhr. Paulas van Hertsbeeke en
zijne vrouw Elizabeth van Znydlandt, die in 1566
voor 8000 carolos-guldens in 't bezit der heerlijk
heid gekomen waren.
De heethoofdige Bataven van 1798, die het op
alle eereteekens en geslachtswapens gemunt hadden,
deden ook te Bruinisse die versiersels verdwjjoen.
De marmeren wapenschilden werden weggebroken
en in 't water gesmeten; later evenwel zijn er een
paar opgevischt. Voorts treft men in de kerk nog
eene zerk aan nit het midden der 16e eeuw, waar
onder een schout van Bruinisse hegraven ligt, die
indertjjd Jeruzalem heeft bezocht en als Ridder
van het Heilige Graf een Jeruzalemskruis met een
palmtak (het symbool der opstanding) op zijn graf
steen voert.
Na de kerk waren de woningen der ambachts
heeren de voornaamste huizen van het dorp. Het
eene was gebouwd door Jhr. Paulus van Hertsbeeke
en had twee trapgevels; het andere, ten Noordon
daarvan, door zijn zoon Jan van Hertsbeeke in
1635, doch door diens overigden met het eerste
gebouw nooit vereenigd. Sedert 1721 werd eerst
genoemd huis voor dorpshuis gebezigd, daar toen
de ambachtsheer wonen ging in een bnitenverbljjf
ten Zuiden van het dorp aangelegd. Die sierljjke
lustplaats mot een terras, waarvan men een zeer
schoon uitzicht bad over de nabjjliggende druk
bevaren stroomen, is in 1802 gesloopt en nu spoor
loos verdwenen.
In 1596 waren de Staten van Zeeland voornemens
om het dorp te veraterkenwaarschjjnljjk ter
bescherming tegen een overval der vjjanden, zooals
in September 1575 geschied was. Van deze ver
dedigingswerken, die in verband zonden staan met
grachten en sluiswerken, vond men nog sporen,
0. a. op de Kaai bjj de beurs, waar een soort
bolwerk was aangolegd. Een en ander is evenwel
niet voltooid.
Voor jaren was aan genoemde beurs ook nog te
zien een been van een grooten visch, welk dier op
5 October 1682 tusschen Bruinisse en St. Annaland
gevangen was, een monstor, volgens het verhaal,
wel vijftig voet lang. Dergelijke visschon zijn moor
op de Zeeuwsche stroomen gevangen eu te
Brouwershaven, Tholen en Zaamslag vond of vindt
men nog overbljjfsels er van bewaard.
Sedert oude tjjden was er te Bruinisse een
gasthuis, waarvan de begeving aan den Ambachts
heer stond. In 1840 is er nog een tweede ver
rezen, dank zjj de testamentaire bepaling van een
gegoed inwoner, Johannes Bal. Deze zuinige en
eenigszins zonderlinge man, te Brninisse 28 Sept.
1763 geboren en aldaar 23 Augustus 1840 overleden,
bestemde bjj testament van 6 September 1832 een
kapitaal van ongeveer 30,000 gulden tot onderhoud
van armlastigendie minstens 60 jaren oud
geboortig van - en woonachtig te Bruinisse
moesten zjjn.
Behalve de fraaie in 1890 gebouwde pastorie,
het doelmatige gemeentehuis en bet nette flink
ingerichte post- en telegraafkantoor, bezit Bruinisse
naast de reeds genoemde openbare gebouwen en de
kerk nog drie andere bedehuizen, welke alle, dank
zjj het hier heerschende opgewekt kerkeljjk leven,
soms nog te klein worden bevonden (getuige de
Hervormde kerk, welke men van plan is te ver-
grooten) om de talrjjke schare van hoorders te
bevatten.
Ten slotte zjj nog vermeld, dat Brninisse heugenis
draagt van eenige vorsteljjke bezoekers, waarvan
hier twee dienen vermeld te worden. Het eeno was
dat van Keizer Karei V in Juli 1540, toen hjj zich
ophield in een huis »de Hemel" geheoten, welk
gebouw nog lang daarna ter gedachtenis met de
keizerskroon en het wapen versierd was. Het andere
bezoek was dat van wjjlen Koning Willem III in
Mei 1862. Van het verwelkomen bij Zjjpe, waar
zich op 21 Mei een «erewacht te water van 53
hoogaarzen met eene bemanning van ruim 500
menschen bevond, is toen eene schilderij vervaardigd,
welke op het Loo eene plaats kreeg. Ook 's Konings
vertrek nit Zeeland had op 30 Mei te Zjjpe plaats,
waarbjj opnieuw de genegenheid van onze eiland
bewoners voor het Oranjehuis schitterend bleek.
In het midden der vorige eeuw telde men te
Brninisse 109 huizen, waaronder eene brouwerij,
voorts 23 hofsteden en ongoveer 700 inwoners.
Het voornaamste middel van bestaan was toen de
meenering, welke hier met twee meestoven gedreven
werd. De oester- en mosselhandolnu beschikkende
over 130 vaartuigen, eischte toen niet meer
dan 25 30 hoogaarzen. Uit deze opgaven bljjkt,
dat Bruinisse zeer vooruitgegaan is en tegenwoordig
kan het zonder twjjfel de welvarendste plaats
genoemd worden van geheel Schouwen en Duiveland,
die, dank zjj haar uitgebreiden handel in boven
genoemde schelpdieren, tot ver in Belgili en in
Engeland eene welverdiende vermaardheid bezit.
